Nicolaus de Lyra

Psalmus 42

Numérotation du verset Ps. 42,1 

¶In finem
¶¶Codd. : (Ps. 42) D30 ΩS Ps-G, def. ΩF ; textus et glossa : P106 Rusch
psalmus David1.
1 In finem P106 Rusch Ps-G ] om. Ps-G D30 | David] + vox Ecclesie orantis ut dividatur ab infidelibus D30
Numérotation du verset Ps. 42,I 

Iudica me Deus
et discerne
causam meam
de gente
non sancta ¦ ab homine
iniquo
et doloso
erue me.2
2 <divisio.> meam... sancta ¦ ] meam ¦ ... sancta ¦ P10525
Numérotation du verset Ps. 42,2 II

Quia tu es Deus3 fortitudo mea ¦
3 Deus] + meus Rusch
quare me repulisti
et4 quare tristis incedo
4 et] om. Ps-G
dum
affligit me
inimicus ?
Numérotation du verset Ps. 42,3 III

Emitte
lucem tuam
et veritatem tuam ¦ ipsa me deduxerunt et adduxerunt in montem sanctum tuum
et in tabernacula tua.
Numérotation du verset Ps. 42,4 IV

Et
introibo ad altare Dei ¦
ad Deum
qui letificat iuventutem meam.
Numérotation du verset Ps. 42,V 

Confitebor tibi
in cithara5 Deus Deus meus ¦
5 cithara P106 ] cithare ΩV
Numérotation du verset Ps. 42,5 

quare tristis es anima mea
et quare conturbas me ?
Numérotation du verset Ps. 42, VI 

Spea6
6 Spera] Opera ΩV
in Deo7
7 Deo] Deum Ps-G
quoniam adhuc confitebor illi ¦
salutare vultus mei
et Deus meus.

Psalmus 42

Numérotation du verset Ps. 42,ad litteram 
marg.| {3.729} Iudica me Deus etc. Postquam postulata est liberatio, hic consequenter ad hoc allegatur ratio, et accipitur ex malitia gentis Babylonice, que erat dedita idololatrie, et ideo rationabile videbatur, quod populus Deum colens, ab eius servitute liberaretur, et hoc est quod dicitur.
marg.|  .1. Iudica me Deus. id est secundum iudicium tuum iustum libera me.
marg.|  .2. Et discerne causam meam de gente. id est Babylonica idololatrie dedita.
marg.|  .3. Ab homine iniquo et doloso. quia populus Babylonicus non solum male {3.730} se habebat erga Deum per idololatriam, sed etiam erga homines per in iustitiam. Et causa dicte liberationis allegatur, cum subditur.
marg.|  .4. Quia tu es Deus fortitudo mea. quasi diceret. Non possum liberari per me, sed solum ex tua fortitudine.
marg.|  .5. Quare me repulisti. a civitate et terra deputata tuo cultui.
marg.|  .6. Et quare tristis incedo, dum affligit etc. exponatur sicut supra.
marg.|  .7. Emitte lucem tuam. ad educendum nos de terra Babylonica, sicut emisisti ad educendum patres nostros de Egypto, sicut habetur Ex. 12.d. Numquam defuit columna nubis per diem, neque columna ignis per noctem coram populo.
Numérotation du verset Ps. 42,ad litteram 
marg.| {3.731} .1. Et veritatem tuam. quia promisisti per Moysen nos liberare de captivitate, quando reverteremur ad te, Deute. 30.a. Si ad cardines celi fueris dissipatus, inde retrahet te dominus Deus tuus ad terram quam possederunt patres tui.
marg.|  .2. Ipsa me deduxerunt et adduxerunt. idest deducent, loquitur propheta de futuro per modum preteriti propter certitudinem prophetie. Et hic modus loquendi frequens est in prophetis. Unde Is. 9.b. dicitur de Christo pro tunc futuro : Parvulus natus est nobis.
marg.|  .3. In montem sanctum tuum. Iste est mons Moria, ubi Salomon edificavit templum, ut habetur 2Par. 2.
marg.|  .4. Et in tabernacula tua. Dicuntur hic tabernacula loca que erant circa templum orationi deputata.
marg.|  .5. Et introibo ad altare Dei. id est ad offerendum sacrificia et oblationes que offerebantur in altari holocaustorum et ad offerendum thymiama super altare incensi.
marg.|  .6. Ad Deum qui letificat. Iuventus autem populi iudaici fuit in exitu de Egypto, secundum quod dicit dominus per Ier. 2. Recordatus sum adolescentiam tuam, quando secuta es me in deserto. Et ista iuventus fuit quodammodo renovata in liberatione populi {3.732} de captivitate Babylonica, secundum quod dicitur infra Ps. 102. Renovabitur ut aquile iuventus tua.
marg.|  .7. Confitebor tibi in cithara. quia divine laudes cantabantur a Levitis, non solum humanis vocibus, sed etiam musicis instrumentis. ut habetur. 1. Para. 25.
marg.|  .8. Quare tristis. exponatur sicut supra.
marg.| Mystice posset exponi Psalmus iste a principio. Quemadmodum desiderat etc. de qualibet persona devota, que considerans miseriam presentis vite, reputat se esse in captivitate Babylonis, que confusio interpretatur, et ideo totis precordiis suspirat de presenti seculo nequam eripi, et ad terram suam (que est terra viventium) perduci, secundum quod dicebat Paulus apostolus de seipso Phil. 1.d. Desiderium habens dissolvi, et esse cum Christo. Et ideo talis persona sic devota plangit se esse in miseria vite presentis, et deprecatur perduci ad gloriam celestis vite, ubi Deum suum videbit facie ad faciem, et ubi erit laus iugis secundum quod dicitur infra Ps. 83.a. Beati qui habitant in domo tua domine, in secula seculorum laudabunt te. Et huic sententie consideratis predictis posset littera huius psalmi faciliter applicari propter quod pertranseo, et quia sensui litterali insistere propono secundum gratiam a Deo mihi datam.
Numérotation du verset Ps. 42,moraliter 
marg.| {3.729} .2. Iudica me Deus, etc. Apud Hebreos Psalmus iste non distinguitur a precedenti, propter quod videtur ad eandem vel consimilem sententiam referri. Sicut enim dilatio vite future redditur tediosa ex afflictionibus de super vel de subtus venientibus ita similiter ex molestia ab infidelibus ideo dicitur. Iudica me Deus, et {3.730}discerne causam meam. ipsam approbando.
marg.| † De gente non sancta. id est infideli ipsam condemnando.
marg.|  .3. Ab homine iniquo et doloso erue me. nam infideles iniquitates, et dolos cogitant contra fideles. .4.   Quia tu es Deus fortitudo mea. id est potens me taliter liberare ab eorum nequitia.
marg.|  .5. Quare me repulisti. me dimittendo in afflictione tali.
marg.|  .7. Emitte lucem tuam, scilicet gratie tue.
Numérotation du verset Ps. 42,moraliter 
marg.| {3.731} .1. Et veritatem. iustitie tue.
marg.|  .2. Ipsa me deduxerunt. per viam morum.
marg.| † Et adduxerunt in montem sanctum tuum. idest ad ecclesiam militantem per fidem caritate formatam.
marg.|  .4. Et in tabernacula tua. idest sanctorum collegia.
marg.|  .5. Et introibo ad altare Dei. offerendo devotionis sacrificia.
marg.| {3.732} .6. Ad Deum qui letificat iuventum meam. per spiritus renovationem. 2. Cor. 4. Sed licetis qui foris est homo noster corrumpatur, tamen qui intus est, renovatur de die in diem.
marg.|  .7. Confitebor tibi in cithara. que est figure triangularis, ideo per ipsam significatur fides trinitatis, quoniam Deus trinus et unus est confitendus.
marg.|  .8. Quare tristis es etc. Exponatur sicut psal. precedenti fuit expositum.


Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Nicolaus de Lyra (Ps. 42), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 10/12/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=lyr&numLivre=26&chapitre=26_42)
Signaler un complément d'information

Notes :