<38. Daniel**>

^a Cf. Ovidius , Amores, lib. 3, carmen 11, v. 35.

^c ¶Fons : Hieronymus, In Dn., prol., CCSL 75A, p. 772.15-27: « Verum quia nobis propositum est non aduersarii calumniis respondere, quae longo sermone indigent, sed ea quae a propheta dicta sunt nostris disserere, id est christianis, illud in praefatione commoneo, nullum prophetarum tam aperte dixisse de christo: non enim solum scribit eum esse uenturum, quod est commune cum ceteris, sed quo tempore uenturus sit docet, et reges per ordinem digerit et annos enumerat ac manifestissima signa praenuntiat quae quia uidit porphyrius uniuersa completa et transacta, negare non poterat, superatus historiae ueritate, in hanc prorupit calumniam, ut ea, quae in consummatione mundi de antichristo futura dicuntur, propter gestorum in quibusdam similitudinem, sub antiocho epiphane impleta contendat; cuius impugnatio testimonium ueritatis est: tanta enim dictorum fides fuit, ut propheta incredulis hominibus non uideatur futura dixisse sed narrasse praeterita ».

^e ¶Fons : Hieronymus, In Dn., prol., CCSL 75A, p. 774.67-70: « Illud quoque lectorem admoneo, danielem non iuxta lxx interpretes, sed iuxta theodotionem ecclesias legere, qui utique post aduentum christi incredulus fuit, licet eum quidam dicant ebionitam, qui altero genere iudaeus est ».

^f Dn. 13, 65.

^g ¶Fons : Hieronymus, In Dn., prol., CCSL 75A, p. 773.53-774.58: « Cui et eusebius et apollinaris pari sententia responderunt, susannae belis que ac draconis fabulas non contineri in hebraico, sed partem esse: prophetiae abacuc filii iesu de tribu leui, sicut iuxta lxx interpretes in titulo eiusdem belis fabulae ponitur: homo quidam erat sacerdos, nomine daniel filius abda, conuiua regis babylonis, cum danielem et tres pueros de tribu iuda fuisse, sancta scriptura testetur ».

^h ¶Fons : Hieronymus, In Dn., prol., CCSL 75A, p. 771.1-77211: « Contra prophetam danielem duodecimum librum scribit porphyrius, nolens eum ab ipso cuius inscriptus est nomine esse compositum sed a quodam qui temporibus antiochi, qui appellatus est epiphanes, fuerit in iudaea, et non tam danielem uentura dixisse quam illum narrasse praeterita; denique quidquid usque ad antiochum dixerit, ueram historiam continere, siquid autem ultra opinatus sit, quae futura nescierit esse mentitum: cui solertissime responderunt eusebius caesariensis episcopus tribus uoluminibus, octauo decimo et nono decimo et uicesimo, apollinaris quoque uno grandi libro, hoc est uicesimo sexto, et ante hos ex parte methodius ».

ⁱ ¶Fons : Hieronymus, In Dn., lib. 1, c. 1, CCSL 75A, p. 776.1-777.20: « Anno tertio regni ioachim regis iudae, uenit nabuchodonosor rex babylonis hierusalem, et obsedit eam. ioachim filius iosiae, cuius tertio decimo anno prophetare orsus est hieremias, sub quo etiam holda mulier prophetauit, ipse est qui alio nomine appellatur heliachim et regnauit super tribum iuda et hierusalem annis undecim, cui successit in regnum filius eius ioiachin cognomento iechonias, qui tertio mense regni sui, die decima, captus a ducibus nabuchodonosor ductus que est in babylonem, et in loco eius constitutus est sedecias filius iosiae patruus eius, cuius anno undecimo hierusalem capta atque subuersa est. nemo igitur putet eundem in danielis principio esse ioachim, qui in hiezechielis exordio ioiachin scribitur: iste enim extremam syllabam 'chim' habet, ille 'chin' - et ob hanc causam in euangelio secundum matthaeum una uidetur deesse generatio, quia secunda tesseriscedecas in ioachim desinit filium iosiae et tertia incipit a ioiachin filio ioachim; quod ignorans porphyrius, calumniam struit ecclesiae, suam ostendens imperitiam, dum euangelistae matthaei arguere nititur falsitatem ».

^j Ier. 22, 19.

^k Cf. 4Rg. (2Rg). 23, 34.

^l Ier. 25, 1.

^m Cf. 4Rg. (2Rg.) 24, 12.

ⁿ <Non hab.> Hieronymus,   I n Dn.

^o ¶Fons : Praefatio Theodulfiana, Edmaior. (Dn.), p. 13 ; De Bruyne, Préfaces, X: Prophete maiores, n° 1.5, p. 132 (cum aliis testibus).

^p Darius III Codoman, filius Arsames, iuxta Diodorum ; cf. Diodorus Siculus , Bibliotheca historica, 17, 5, 5: « Οὗτος [ὁ Δαρεῖος] δ' ἦν υἱὸς μὲν ᾿Αρσάνου τοῦ ᾿Οστάνου, ὃς ἦν ἀδελφὸς ᾿Αρταξέρξου τοῦ Περσῶν βασιλεύσαντος ».

^r Vel, perperam, Seleucus Gallinicus aut Gallericus.