|
Selectionner un livre
Selectionner un chapitre
|
<25. *Iob*><25.4> Prothemata in Iob incipiunt.
Numérotation du verset
Iob. Prol.4,4.1
prol.
1
Quedam historice hic dicuntur et allegorice et moraliter, quedam nequeunt ad litteram accipi, quia erronea essent vel impossibilia vel a se invicem discordantia, ut illud scilicet2
: «Sub quo curvantur qui portant orbem» quasi gigantes mundum vehant, et illud scilicet3
: «Elegit suspendium anima mea» quasi tam patiens velit suspendio vitam finire et illud scilicet4
: « Pereat dies in qua natus sum» etc. Aliquando qui sensum littere negligit, veritatis lumen sibi abscondit, dum intrinsecus aliud querendo, quod foris est perdit, ut dum de misericordie operibus dicit5
: «Si negavi quod volebant pauperibus » allegoriam querat.
1
Codd. :
<25.4>
Rusch
;
PL113
(Glossa ordinaria, Prothemata in Iob., PL 113, 748D-751A) ;
Do17/5
, f. 1va-2v (
non
contuli
) ;
P15194
, f. 2r-3v (
non
contuli
) |
|
2 Iob. 9, 13
|
3 Iob. 7, 15.
|
4 Iob. 3, 3.
|
5 Iob. 31, 16.
|
Numérotation du verset
Iob. Prol.4,4.2
prol.|
Divinus6
enim sermo, sicut in mysteriis prudentes exercet, ita superficie simplices refovet : quia est ut fluvius planus et altus, in quo agnus ambulet, elephans natet.
Numérotation du verset
Iob. Prol.4,4.3
prol.|
Erranti7
homini data est lex. Inobediens legi confunditur exemplo, maxime hominis sine lege, qui legaliter vixit. Undea
: «Sidon erubesce8
» id est stabilitas in lege positorum, «ait mare» Gentilitas que, dum legem custodit, auditores legis redarguit.
a
Is. 23, 4 : « Erubesce, Sidon ; ait enim mare,fortitudo maris, dicens :Non parturivi, et non peperi, et non enutrivi iuvenes ».
Numérotation du verset
Iob. Prol.4,4.4
prol.|
Dicitur Moyses hec de Iob quasi de antecedente scripsisse quia in Genesi legitur Iobab9
de Esau descendisse, et Balac filio Beor in regnum10
successisseb
. {t. 2 : Erfurt, f. 187vb ; facsim., p. 374b}
[Rusch, f. 187vb ] Sed mos est sacri eloquii in prioribus partibus breviter longe post secutura perstringere, dum ad alia properat. Non igitur fuit Iob ante legem sed tempore Iudicum, quia ipse verius creditur gesta victorie sue scripsisse. Nec nocet quod ait, dixit vel fecit hec Iob quia mos est sanctis de se quasi de aliis loqui. Spiritus enim est qui loquitur in ipsis de ipsis11
sicut de aliis. Unde angelus Moysi, modo angelus dicitur qui exterius servit, modo Dominus qui interius presidet. Unde et Davidc
: «Attendite popule meus legem meam». Non enim populus vel lex erat David, sed eius qui in eo loquitur.
b
Cf. Gn. 36, 31-32. c
Ps. 77, 1.
Numérotation du verset
Iob. Prol.4,4.5
prol.|
Et a Gentili, sicut a Iudeo voluit prophetari, qui pro utroque populo venerat.
Numérotation du verset
Iob. Prol.4,4.6
prol.|
Infructuosa loquacitas quasi verborum folia a divinis resecatur, dum in templo Dei nemus plantari prohibetur. Indignum est ut verba celestis oraculi restringantur sub regulis Donati.
Numérotation du verset
Iob. Prol.4,4.7
prol.|
Virtus Iob et in quiete magna fuit sibi nota et Deo sed flagellis commota, ut aromata nobis redolet. Unde et fides12
grano sinapis comparantur, quod non contritum lene est, sed si conteritur inardescit, et quod latebat in eo prodit. Unde in Psalmod
: «In die mandavit Dominus misericordiam suam, et nocte declaravit eam». Donum misericordie, quod in diei quiete percipitur, nocte adversitatis manifestari dicitur. Flagellatur etiam, ut inter mala gratias agere sciret quod unum ei profecto deerat. Quod vero hostis ad malum petiit, Deus ad bonum permisit. Nec putet quis aliqua verba Iob reprehendenda, quem adeo commendat Deus, in quo quasi medio diabolus contra Deum certat. Quod ergo13
bona sua narrat, non est arrogantia sed per ea se, ne desperet, confirmat, cum per tot mala et amicorum opprobria cogeretur desperare de vita sua.
d
Ps. 41, 9 (Ps-R).
Numérotation du verset
Iob. Prol.4,4.8
prol.|
Omni genere temptationis feritur Iob : damnis rerum, quibus potens in seculo moveri putabatur sed hec despicit ; orbitate prolis sed hanc equanimiter dolet; percussione carnis, quam patienter tolerat; et hec fuerunt quasi exterior impetus belli, et quasi hostes a facie pugnantes. Intus vero per uxorem quasi per civem mens sustinet venena consilii, sed et hanc sapienter docet.
Numérotation du verset
Iob. Prol.4,4.9
prol.|
Amici ad consolationem veniunt, sed ad increpationem prosiliunt, inter quos et ultimus iunior, quod indignus sit, acrius increpat, quia aliquando plus conturbant verba quam vulnera. Ecce quasi hostes ex latere. Per vulnera probatur patientia : per verba exercetur sapientia, illa robore, hec ratione superavit.
Numérotation du verset
Iob. Prol.4,4.10
prol.|
Amici Iob magis ignorantia deliquerunt quam malitia. Non enim tantus vir amicos iniquos habuit sed, dum causam percussionum discernere nequeunt, in culpam labuntur. Percussionum enim alia est, qua percutitur iniquus ut puniatur; alia ut corrigatur; alia ne futura committat; alia ut cum consequitur salus, salvator amplius ametur. Bonus si percutitur, merita cumulantur quod nescientes distinguere, percussum pro culpa credunt. Unde et citius ad veniam redeunt, quos Deus hic humiliat, ut non nisi per eum quem despexerant, ad gratiam reciperet.
Numérotation du verset
Iob. Prol.4,4.11
prol.|
Sicut omnes iusti, ita Iob, non modo verbis, sed rebus, Christum presignavit ut per passionem passurum ostendat Christum id est caput cum corpore, quod est Ecclesia. Uxor eius carnales significat, qui intra Ecclesiam qua14
per fidem propius sunt, durius vita premunt. Amici Iob : hereticos, qui specie consulendi decipere volunt, et dum quasi pro Domino loquuntur, veritati adversantur. Iob dolens dicitur, quo passio Christi vel labor Ecclesie exprimitur. Eliphaz : Domini contemptus, id est heretici, qui, dum falsa de Deo sentiunt, eum superbiendo contemnunt. Baldach : vetustas sola, quia non intentione bona, sed appetitu glorie loquuntur, id est non zelo novi hominis, sed pravitate vite veteris. Sophar : dissipatio specule, vel dissipans speculatorem, quia heretici mentes superna contemplantes verbis percutere appetunt. {t. 2 : Erfurt, f. 188ra ; facsim., p. 375a}
[Rusch, f. 188ra ] Contemnendo ergo Deum, in vetustate se retinent, in qua manentes, malis sermonibus speculantibus nocent. Sed quia et ipsi aliquando ad Ecclesiam redeunt, hec15
amicorum reconciliatio ostendit, pro quibus Iob orat, quia hereticorum sacrificia Deo non sunt accepta, nisi manibus Ecclesie oblata. Septem pro eis sacrificia offeruntur, quia dum septiformem Spiritum accipiunt, quasi septem oblationibus expiantur. Tauri et arietes pro eis oblati sunt. In tauro cervix superbie significatur, in ariete ducatus gregis quia per superbiam ab Ecclesia resilientes, post se infirmos greges trahebant quod in eis occiditur, dum ad Iob, id est Ecclesiam redeunt. Per Heliu qui recto sensu loquitur, sed ad elationis verba derivatur arrogans, sed tamen fidelis exprimitur, qui et arguitur nec tamen sacrificio reducitur, quia per veritatem fidei victus est, sed per tumorem superbie displicet. Unde Heliu ‘Deus meus iste’, vel ‘Deus noster’ interpretatur, etsi enim superbus, tamen veraciter credendo, aperte confitetur, et Deum per divinitatem, et Dominum per incarnationem perhibet.
Numérotation du verset
Iob. Prol.4,4.12
prol.|
Post omnia mala, Iob16
duplicia recepit, quia Ecclesia et hic pro laboribus suis duplicia accipit, dum susceptis gentibus, in fine et Iudeos convertit, et in futuro duplici stola dotabitur, id est beatitudine anime et corporis. Unde Prophetae
: « In terra sua possidebunt duplicia ». Afflicto Iob dicitur, sed quanto tempore fuerit, tacetur; quia Ecclesia affligenda scitur, sed quamdiu ignoratur; undef
: «Non est vestrum nosse tempora vel momenta que Pater in sua posuit potestate».
e
Is. 61, 7. f
Act. 1, 7
Comment citer cette page ?
Glossa ordinaria (Iob. Prol.4), in : Glossae Scripturae Sacrae electronicae, ed. Martin Morard, IRHT-CNRS, 2016-2018. Consultation du 26/04/2019. (permalink : http://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?livre=../sources/editions/GLOSS-liber25.xml&chapitre=25_Prol.4) |
