|
<26_6. Psalmi 80-96*>Psalmus 96
Numérotation du verset
96,1
1
{t. 2 : Erfurt, f. 289vb ; facsim., p. 578b}
[Rusch, f. 289vb ] Psalmus ipsi David
interl.|
id est Christo cuius laudem et victoriam continet
marg.|
PSALMUS
IPSI
DAVID. Ad litteram illud tangit hic quod mortuo Absalom2
iniquo filio David qui vivens patrem persequebatur David restituta est terra et in pace regnavit de quo hic non agitur sed potius de significato.
marg.|
Augustinus HipponensisAUGUSTINUS. David Christum significat quem iniqui filii id est Iudei crucifixerunt atque regnum abiuraverunt ei. Sed restituta est terra ei quando Iudea que crucifixerat credidit et apostoli qui titubaverant sunt confirmati sed et alie oves de gentibus sunt adducte. Vel restituta est terra cum caro eius resurrexit post quam resurrectionem hec omnia que hic cantantur facta sunt.
marg.|
Augustinus HipponensisAUGUSTINUS. Previdentes in spiritu hec gavisi sunt prophete et si posset fieri vellent et impleta videre unde : multis regis et prophete voluerunt videre que vos videtis etc. Magna ergo letitia presentes implentur in hoc psalmo qui de promissis restitutionis terre intitulatur palato namque fidei dulce sapit mel divine promissionis.
marg.|
CASSIODORUS. Quartus psalmus de primo adventu quo mundus liberatus est.
marg.|
CASSIODORUS. Describit primo virtutes Domini et ostendit omnia restituta ei et arguit idolatras.
1
Codd. : (Ps. 96) :
D30
P748
ΩF ΩP ΩR
Rusch
Ps-G
;
def.
Hi
(Ps. 96, 9-12)
quando terra eius restituta est ei3
.
interl.|
id est Iudea credidit vel caro eius resurrexit
3
Codd. : (Ps. 96)
D30
ω² ΩR
Rusch
Ps-G
| Psalmus ipsi... ei ΩR
(om.
ipsi)
Rusch
] Huic David quando terra eius restituta est
Ps-G
D30
(
eius terra
),
Psalmus David quando terra est restituta ΩR
Numérotation du verset
96,I
Dominus
interl.|
qui spretus et occisus
regnavit
interl.|
rex esse innotuit
marg.|
DOMINUS
REGNAVIT. CASSIODORUS. Videns propheta superstitiones mundi abundare ante Christi resurrectionem opponit Dominus regnavit.
marg.|
Augustinus HipponensisAUGUSTINUS. quis ergo altus colendus est ? quasi nullus. Inde
exultet terra
. Quid remanet idolis ? Quasi nihil :
insule
totius mundi Ecclesie
multe,
non omnes propter hereticorum conventus.
marg.|
CASSIODORUS. Inde qualis sit Dominus primo adventu dicit
nubes et caligo
. Impii qui ceci sunt, nubilosus et caliginosus quibus nulla claritate spledet. Sed bonis.
iustitia et iudicium
. Qui correcti sunt sedes eius. Ante adventum eius ignis precedet quia impii pro predicatione prophetarum ira succensi de nece eorum tractaverunt et ad indignationem inflammati in circuitu quia multi cum pauci essent predicatores.
exultet terra \
interl.|
ideo vel inde
letentur insule
interl.|
qui habitant in insulis
interl.|
vel Ecclesie que in medio temptationum stant
marg.|
INSULE. Augustinus HipponensisAUGUSTINUS. Ecclesia quia circumlatrantur fluctibus temptationum. Et sicut insula circumstrepentibus fluctibus tunditur sed non frangitur ita Ecclesia per totum orbem dilatata persecutiones infidelium patitur sed non vincitur.
multe.
interl.|
non omnes
Numérotation du verset
96,2 II
Nubes et caligo
interl.|
impiis
marg.|
NUBES
ET
CALIGO. Augustinus HipponensisAUGUSTINUS. Impiis qui eum non intellexerunt. IUSTITIA
ET
IUDICIUM fidelibus.
in circuitu eius \ iustitia et iudicium
interl.|
bonis de quibus iustitia quia ex fide iustificati sunt. Et iudicium quia et de eis id est per eos ipse iudicat
correctio sedis eius4
.
4
eius ω²² (
sec. m.
)] tuus ω²*
Numérotation du verset
96,3 III
Ignis ante ipsum5
interl.|
caritas. Sicut gladius
interl.|
ignem veni mittere in terram et quid volo nisi etc. Gladius separat ignis urit antequam in eis sedeat ignis Spiritus procedit
marg.|
IGNIS
ANTE
IPSUM. Augustinus HipponensisAUGUSTINUS. Quasi correcti sunt sedes Dei ante vero quam in eis sedeat Deus ignis Sancti Spiritus procedit quod ita ait : Ignis caritatis precedet ante ipsum. Iste est bonus ignis sicut et ille gladius bonus de quo Dominus : Non veni mittere pacem sed gladium. Et hic est gladius Verbi Dei qui separat carnali affectu male coniunctos. Ignis vero urit et inflammat inimicos eius in circuitu id est per totum ardet mundum quod contra eum est quo consumpto apparuerunt fulgura unde subdit alluxerunt. Vel ita de duplici igne agit qui erit ante secundum adventum Christi scilicet ignis caritatis qui ardebit in bonis et ignis ire et invidie qui malos consumet ultimus autem ignis in quem mittendi sunt mali non ante sed post eum erit iste vero preit qui est pena malorum et salus bonorum cum enim Christus predicatur irascitur pravus patitur iustus. Ira adversarium velut ignis comedit qui tamquam facula consumitur lignum autem viride permanet id est iustus qui ardet caritate. Inimici enim qui idola colebant incenduntur si mali sunt ad consumptionem si boni ad reparationem.
5
ipsum]
om.
ΩR
{t. 2 : Erfurt, f. 290ra ; facsim., p. 579a}
[Rusch, f. 290ra ] precedet \ et inflammabit6
in circuitu
interl.|
id est per totum orbem
6
inflammabit
D30
² (
in ras.
) Ω
Rusch Ps-G
] inflammavit
Ps-G
(F Q k)
inimicos eius.
interl.|
ardet quod contra Deum est quo consumpto apparuerunt fulgura. Et hoc est
Numérotation du verset
96,4 IV
Illuxerunt7
*
interl.|
insuper
7
Illuxerunt
Ps-G
(ΨB* V D*) ΩM ΩS* ΩF ω²
Ed1455
Clementina cum Ps-R
] Alluxerunt
Ps-G
(ΨB² V D²)
D30 P748
ΩS² ΩP ΩR
Rusch Ed1530
fulgura eius
interl.|
miracula
marg.|
ALLUXERUNT
FULGURA. Augustinus HipponensisAUGUSTINUS. Nubes viluerunt forma humana, sed fulgor mirandus in verbis vel factis eorum apparuit, et inde
mota est terra
.
orbi terre \
interl.|
toti mundo
vidit
interl.|
corde
et commota
interl.|
territa
est
interl.|
inde
terra.
interl.|
que idola colebat
Numérotation du verset
96,5 V
Montes
interl.|
superbi omnis altitudo contra Deum
sicut cera fluxerunt a facie Domini \
interl.|
ignis fuit Deus duris mollificans eorum corda ad fidem
marg.|
FLUXERUNT. Augustinus HipponensisAUGUSTINUS. Et si non modo credit paganus tamen victus et.
a facie Domini omnis terra8
.
interl.|
etiam gentium
8
terra
Ps-G
(plerique codd. edd.)
D30
ω²
Rusch
cum Ps-R] terre
Ps-G
Numérotation du verset
96,6 VI
Annuntiaverunt9
interl.|
quis fidelium tacet Christum
9
Innuntiaverunt
cacogr.
ω²
celi iustitiam eius \
interl.|
predicatores omnes quorum cor sursum est
et viderunt
interl.|
corde
omnes populi gloriam eius.
Numérotation du verset
96,7 VII
Confundantur omnes qui adorant sculptilia \
marg.|
CONFUNDANTUR. Hoc iam factum est.
marg.|
Augustinus HipponensisAUGUSTINUS. Cessat enim iam idolatria et erubescant qui adorant lapides quia mortui.
et10
qui gloriantur in simulacris suis.
interl.|
que non habent spiritum
10
et
Ps-G
(ΨB V D)
D30
Ω ω²
Ed1455
Rusch cum Ps-R
]
om. Ps-G
Numérotation du verset
96, VIII
Adorate eum
interl.|
Augustinus HipponensisAUGUSTINUS. Noster Deus qualis quem et angeli adorant uni Deo convenit adoratio non etiam angelis nedum idolis vel demonibus
marg.|
ADORATE. Augustinus HipponensisAUGUSTINUS. Cessat ergo adoratio angelorum sed adorant. Ipsi mali angeli volunt adorari boni adorant nec se permittunt adorari. Vel saltem hoc exemplo idolatrie cessent.
omnes angeli eius \
Numérotation du verset
96,8
audivit et11
letata est
interl.|
quasi annuntiabunt celi et adorabunt angeli et
Sion audivit
etc.
marg.|
AUDIVIT
ET
LETATA . CASSIODORUS. Secundo post restaurationem terre omnimoda exultatio quam nec persecutio interrumpat ostenditur.
11
et
D30
Ω ω²
Rusch Ps-G
]
om.
Ed1455
Sion.
interl.|
Ecclesia Iudee
marg.|
Audivit Sion
quod angeli eum adorant quod annuntiaverunt celi iustitiam et viderunt omnes populi gloriam eius et quod confunduntur adoratores idolorum et inde
letata est
. Iudea enim prius credebat se solam pertinere ad Christum sed iam de sociis gentibus letatur ut de Cornelio fratres gavisi sunt quem Petrus baptizavit.
Numérotation du verset
96,IX
Et exultaverunt filie Iudee \
interl.|
Christi qui de Iuda
interl.|
quod cecitas contigit in Israel
marg.|
ET
EXULTAVERUNT. Augustinus HipponensisAUGUSTINUS. Audierunt apostoli qui erant in Iudea fratres quia gentes receperunt verbum Dei et letati sunt et magnificabant Deum.
propter
interl.|
« quia non est personarum acceptor Deus »a
sed omnes accipit qui ad eum veniunt
a
Act. 10, 34.
iudicia tua Domine.
Numérotation du verset
96,9 X
Quoniam
interl.|
que illa iudicia
tu Dominus altissimus
interl.|
potentia
super omnem terram \
interl.|
non Iudeorum tantum Deus sed et gentium
nimis
interl.|
O Christe
interl.|
expositio
exaltatus es12
interl.|
quia equalis Patri
interl.|
secundum opera
12
exaltatus
Ps-G
(
plerique codd. edd.
)
D30
ω²
Rusch cum Ps-R
] superexaltatus
Ps-G
super omnes deos.
interl.|
non modo super malos sed et bonos homines et angelos
marg.|
TERRAM
DEOS. Augustinus HipponensisAUGUSTINUS. Per terram et deos peccatores et iustos accipe. Vel terrenis et celestibus significat eum imperare.
Numérotation du verset
96,10 X
Qui
interl.|
et cum talis ergo
diligitis Dominum odite malum \
interl.|
diabolum cum quo non diligitur Deus. Nemo enim potest duobus dominis servire
custodit Dominus13
animas
interl.|
et si corpora moriuntur
interl.|
animam autem non possunt occidere
marg.|
CUSTODIT
DOMINUS. Augustinus HipponensisAUGUSTINUS. Si cum ceperis odisse malignum subsequantur persecutiones ne timeas quia custodit Dominus animas sanctorum suorum de quibus tollendis est ultimum genus persecutionis.
13
Dominus
Ps-G
(plerique codd. edd.)
D30
ω² Ω
Rusch
cum Ps-R]
om. Ps-G
sanctorum suorum14
de manu peccatoris15
interl.|
diaboli
14
sanctorum
Ps-G
(
plerique codd. edd.
)
D30
ω²
Rusch cum Ps-R
] servorum
Ps-G
(Q ΨB)
cum Ps-R
; cf. Ps. 33, 23 | suorum]
om.
ΩR
tantum
15
peccatoris
Ps-G
ΩM ΩS ΩF ΩP ΩR
Rusch Cor2 (
grecus
) LXX (Alexandrinus :
αμαρτ Ωλου] peccatorum
Ps-G (F
ΩJ
W Φ
GVP
U
ΩJ
K) P748 Cor2 (P15554) (
peccatorum : secundum hebreum [מִיַּד רְשָׁעִים] et Ieronimus et anti.; grecus peccatoris sed primus standum
) ; cf. LXX (
; cf.
Rahlfs :
ἁμαρτ Ωλῶν)
)
liberabit eos16
17
.
interl.|
Augustinus HipponensisAUGUSTINUS. quod si forte quereris te perdere lucem istam ne cures quia vera lux est tibi hoc est
16
liberabit
D30
* ω² Ω
Rusch
] liberavit
Ps-G
(
F Q* Φ
RG ΩJ
Ψ
B
D
)
D30
²
Ed1455
17
<
divisio.
> malum \... suorum
D30
ω², malum’... s.\
Numérotation du verset
96,11 XI
Lux
interl.|
fidei
orta est iusto \ et rectis corde
quibus per omnia placet Deus
letitia.
marg.|
LETITIA. Augustinus HipponensisAUGUSTINUS. Non enim vere in miseria sunt sancti spe iam salvi.
interl.|
ergo
Numérotation du verset
96,12 XII
Letamini
interl.|
per spem
iusti in Domino \
interl.|
non in mundo in quo pressure
et confitemini
interl.|
letati
interl.|
Augustinus HipponensisAUGUSTINUS. id est laudate eum quia memor fuit sanctificare vos quia nisi vellet non gauderetis in illo
memorie sanctificationis {t. 2 : Erfurt, f. 290rb ; facsim., p. 579b}
[Rusch, f. 290rb ] eius.
Comment citer cette page ?
Glossa ordinaria ( 96), in : Glossae Scripturae Sacrae electronicae, ed. Martin Morard, IRHT-CNRS, 2016-2018. Consultation du 17/02/2019. (permalink : http://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?livre=../sources/editions/GLOSS-liber26_6.xml&chapitre=26_6_96) |