<32. Ecclesiasticus seu Sirach>

Capitulum 36

Numérotation du verset Sir. 36,1

^{{t. 3 : Erfurt, f. 65ra ; facsim., p. 781a}
[Rusch, f. 65ra ]} Miserere nostri Deus omnium et respice nos et ostende nobis lucem miserationum tuarum

^marg.| MISERERE MEI. Ex persona fidelium dirigit orationem ad Deum ut illos defendat et inimicos deprimat ut digne correcti Deum iterum agnoscant et idola deserant.

Numérotation du verset Sir. 36,2

et immitte timorem tuum super gentes que non exquisierunt te ut¹ cognoscant quia non est Deus nisi tu ut enarrant² magnalia tua.

^interl.| eorum miseretur Deus qui misericordes sunt et pro inimicis orant

¹ ut] et Weber ² ennarant] ennarent Weber

Numérotation du verset Sir. 36,3

Alleva manum tuam super gentes alienas

^interl.| ethnicos qui a Christo alieni fiant amici

ut videant potentiam tuam.

^interl.| ut visis miraculis potentie tue convertantur ad fidem et de inimicis fiant amici

Numérotation du verset Sir. 36,4

Sicut enim in conspectu eorum sanctificatus es in nobis sic in conspectu nostro magnificaberis in eis³

³ eis] illis Weber

Numérotation du verset Sir. 36,5

ut cognoscant te sicut et nos cognovimus⁴ quoniam non est Deus preter te Domine.

⁴ cognovimus] agnovimus Weber

Numérotation du verset Sir. 36,6

Innova signa et immuta mirabilia.

Numérotation du verset Sir. 36,7

Glorifica manum et brachium dextrum.

^marg.| GLORIFICA MANUM etc. Optat ut divina maiestas per manum et dextrum brachium idem per Christum per quem antiqua miracula facta sunt innovet tempore gratie ut veteris legis et nove idem intelligatur esse Deus.

Numérotation du verset Sir. 36,8

Excita furorem et effunde iram.

Numérotation du verset Sir. 36,9

Extolle adversarium et afflige inimicum.

^marg.| EXTOLLE ADVERSARIUM etc. Significat per adventum Christi auferendum esse diabolum de cordibus hominum. Unde : cum fortis armatus custodit atrium suum in pace sunt omnia que possidet.

Numérotation du verset Sir. 36,10

Festina tempus

^interl.| ut cito veniat tempus

et memento finis

^interl.| quia novissima hora est et finis mundi appropinquat

ut enarrent mirabilia tua.

^interl.| facta in adventu filii

Numérotation du verset Sir. 36,11

In ira flamme

^interl.| gehenne

devoretur qui salvatur

^interl.| id est qui amat animam suam perdet eam

et qui pessimant

^interl.| id est pessime tractant

plebem tuam

^interl.| qui in Christo non vult ponere animam

inveniant perditionem.

^interl.| eternam

Numérotation du verset Sir. 36,12

Contere caput

^interl.| diabolum

principum

^interl.| persecutorum

et⁵ inimicorum

^interl.| Dei et Ecclesie

⁵ et] ut Weber

dicentium : non est alius preter nos.

^interl.| quia se tantum in mundo putant dominari

Numérotation du verset Sir. 36,13

Congrega

^interl.| in unitate fidei

omnes tribus Iacob

^interl.| fideles de gentibus quos significavit Iacob

et cognoscant quia non est Deus nisi tu ut enarrent⁶

^interl.| predicent aliis

⁶ enarrent] enarrant Weber

magnalia tua et hereditabis

^interl.| usque in finem

eos

^interl.| quasi Dominus et heres patris

sicut ab initio.

^interl.| fidei

Numérotation du verset Sir. 36,14

Miserere plebi tue

^interl.| Ecclesie

super quam

^interl.| tuendam

invocatum est nomen tuum et Israel

^interl.| fidelis scilicet populi Deum contemplantis

quam⁷ coequasti

^interl.| coheredem fecisti

⁷ quam] quem Weber

primogenito tuo.

^interl.| Christo qui est primogenitus mortuorum et princeps regum terre

^marg.| MISERERE PLEBI etc. Expleta oratione contra peccatores et contra caput eorum diabolum orat scilicet sapientia pro statu Ecclesie et fidelium salute.

Numérotation du verset Sir. 36,15

Miserere civitati sanctificationis tue Hierusalem civitati requiei tue.

^interl.| quasi tu exsurgens Domine misereberis Sion quia tempus miserendi eius quia venit

Numérotation du verset Sir. 36,16

Reple Sion inenarrabilibus virtutibus⁸ tuis

^interl.| Ecclesiam que speculatur gaudium regni celestis

⁸ virtutibus] verbis Weber

et gloria tua

^interl.| miraculorum virtutum

populum tuum.

^marg.| SION INENARRABILIBUS. Notitia #s[c]ripture in qua predicatur inenarrabilis virtus Dei.

Numérotation du verset Sir. 36,17

Da ^{{t. 3 : Erfurt, f. 65rb ; facsim., p. 781b}
[Rusch, f. 65rb ]} testimonium qui⁹ ab initio creature

^interl.| Ecclesie

⁹ qui] quia Weber

tue sunt

^interl.| ipsius sumus factura creati in operibus bonis in Christo Iesu

et suscita precationes

^interl.| prophetas adventum Christi deprecantes

quas locuti sunt in nomine tuo prophete priores.

^marg.| ET SUSCITA PRECATIONES. Omnes prophete incarnationi Christi dant testimonium quod Deus homo factus Ecclesiam sibi desponsaret.

Numérotation du verset Sir. 36,18

Da mercedem

^interl.| eterne vite

Domine¹⁰ sustinentibus

^interl.| adventum Filii tui expectantibus

¹⁰ Domine] om. Weber

te ut prophete tui fideles inveniantur

^interl.| qui hec promiserunt

^interl.| multi enim reges et prophete voluerunt videre que vos videtis et non viderunt

et exaudi orationes servorum tuorum.

^interl.| adveniat regnum tuum fiat voluntas tua

Numérotation du verset Sir. 36,19

Secundum benedictionem Aaron de populo tuo et dirige nos in viam iustitie¹¹

^interl.| in salutem christiani populi

¹¹ viam] via Weber

et sciant omnes

^interl.| gentes

qui inhabitant terram quia tu es¹² conspector seculorum.

^interl.| ante secula scilicet et post omnia secula qui preteritis temporibus per gratiam Christi superordinasti futura

^marg.| SECUNDUM BENEDICTIONEM. Ordinem scilicet et ritum sacerdotii quem Dominus dedit populi suo ostendit quomodo adunivit eum Christo qui est sacerdos magnus secundum ordinem Melchisedech qui nos fecit unum regnum et sacerdotes Deo nostro. Secundum benedictionem Aaron datur populo suo quando dirigitur in viam iustite ut quod Aaron figuravit in temporalibus sacrificiis hoc impleat in spiritalibus evangelii.

¹² es] + Deus Weber

Numérotation du verset Sir. 36,20

Omnem escam manducabit venter et est cibus cibo melior

^marg.| OMNEM ESCAM. Postquam predixit vocationem gentium ad fidem Christi premonet habere distantiam dogmatum ut sicut guttur discernit dulcem cibum et amarum sic veracem doctrinam discernamus et fallacem.

Numérotation du verset Sir. 36,21

fauces contingunt¹³ cibum fere et cor insensatum¹⁴ verba mendacia.

¹³ contingunt] contingit Weber ¹⁴ insensatum] sensatum Weber

Numérotation du verset Sir. 36,22

Cor

^interl.| hereticorum

pravum

^interl.| quia tota die meditatur iniustitiam et lingua eius concinnat dolos

dabit tristitiam et homo peritus

^interl.| catholica Ecclesia

resistet illi.

^interl.| scuto fidei et gladio spiritus quod est verbum Dei

Numérotation du verset Sir. 36,23

Omnem masculum

^interl.| sermonem divinum qui animum fecundat

excipiet mulier et est filia melior

^interl.| sicut illi qui dicunt ego Pauli ego Apollo ego vero Cephe ego autem Christi

filio¹⁵.

^interl.| vel filie

¹⁵ filio] filie Weber

Numérotation du verset Sir. 36,24

Species mulieris

^interl.| correcte fidei et boni operis

exhilarat

^interl.| delectat quia confidit in ea cor sui viri

faciem viri sui

^interl.| anime fidelis vel Ecclesie

et super omnem concupiscentiam hominis superducet¹⁶ desiderium.

^marg.| SPECIES MULIERIS. Christi gratia que per predicationem animas curat et carnis concupiscentiam mitigat. Hec in Ecclesia abundat cuius desiderium est super omnem concupiscentiam hominis quia in ea decor virtutum et pulchritudo doctrine.

^marg.| SUPER OMNEM. Nulla concupiscentia hominis huic desiderio potest comparari quia fallax gratia et vana est #pu[l]chritudo mulier timens Deum ipsa laudabitur.

¹⁶ superducet] superducit Weber

Numérotation du verset Sir. 36,25

Si est lingua curationis, est¹⁷ et mitigationis misericordie. Non est vir illius secundum¹⁸ filios hominum.

^marg.| NON EST VIR. Christus qui excedit humanam naturam. Unde : speciosus forma pre filiis hominum. Hic enim peccatum non fecit nec inventus est dolus in ore eius.

¹⁷ est] om. Weber ¹⁸ secundum] contra Weber

Numérotation du verset Sir. 36,26

Qui possidet mulierem bonam¹⁹ inchoat possessionem;

^interl.| Ecclesiam Christi scilicet hereditatem unde : postula a me et dabo tibi gentes hereditatem tuam

¹⁹ bonam] om. Weber

adiutorium secundum²⁰ illum est

^interl.| quia distantia est in profectu scientie et virtutum operatione differt enim stella a stella in claritate

²⁰ secundum] contra Weber

et columna

^interl.| firmamentum

ut requies.

^interl.| laboris

^marg.| ADIUTORIUM. Adiutorium Ecclesie est secundum dispensationem Christi. Unde : iustum adiutorium meum a Domino etc. Ipse est infirmitatis eius columna et laboris requies.

Numérotation du verset Sir. 36,27

Ubi non est sepes²¹

^interl.| murus fidei qui sanctorum predicatione fundatur

²¹ sepes] sepis Weber

diripietur

^interl.| a demonibus

possessio

^interl.| virtutum

et ubi non est

^interl.| quidquid extra Ecclesiam sit perit

mulier

^interl.| Ecclesia vel Spiritus sancti medela

gemescit egens.

^marg.| UBI NON MULIER. Quasi requiem et tutelam non habet qui extra Ecclesiam est ubicumque enim per dogmata hereticorum vel philosophorum deflectens semper in errore erit nec inveniet lumen veritatis.

Numérotation du verset Sir. 36,28

Cui credit qui non habet nidum ? Et deflectens

^interl.| murus fidei qui sanctorum predicatione fundatur

ubicumque obscuraverit quasi succinctus latro exiliens

^interl.| vagus scilicet et incertus

de civitate in civitatem.

^marg.| QUI NON HABET NIDUM. Id est Ecclesiam ubi electorum anime filios bonorum operum nutriunt. Unde : « Invenit sibi passer domum et turtur nidum ubi reponat pullos suos ».

Comment citer cette page ?
Glossa ordinaria (Sir. 36), in : Glossae Scripturae Sacrae electronicae, ed. Martin Morard, IRHT-CNRS, 2016-2018. Consultation du 15/04/2021. (permalink : http://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?livre=../sources/editions/GLOSS-liber32.xml&chapitre=32_36)

Signaler un complément d'information