Capitulum 12
Numérotation du verset
Sir. 12,1
si benefeceris
scito cui feceris et erit gratia in bonis tuis multa
Numérotation du verset
Sir. 12,2
Benefac iusto
et invenies retributionem magnam
et si non ab ipso certe a Domino
Numérotation du verset
Sir. 12,3
non est ei bene qui assiduus est malis et eleemosynam non danti quoniam et Altissimus odio habet peccatores et misertus est penitentibus
Numérotation du verset
Sir. 12,4
da misericordi et ne suscipias peccatorem
et impiis et peccatoribus reddet vindictam
custodiens eos
in die vindicte
Numérotation du verset
Sir. 12,5
da bono et non receperis peccatorem
Numérotation du verset
Sir. 12,6
benefac humili et non dederis impio prohibe panes illi dare
ne in ipsis potentior te sit
Numérotation du verset
Sir. 12,7
nam duplicia mala invenies in omnibus bonis
quoniam et Altissimus odio habet peccatores et impiis reddet
vindictam
Numérotation du verset
Sir. 12,8
non agnoscetur in bonis amicus
et non abscondetur in malis inimicus
Numérotation du verset
Sir. 12,9
in bonis
viri inimici illius in tristitia et in malitia illius
amicus agnitus est
Numérotation du verset
Sir. 12,10
non credas inimico tuo in eternum sicut enim atramentum1
1 atramentum] eramentum
Weber
eruginat nequitia illius
Numérotation du verset
Sir. 12,11
et si humiliatus vadat curvus adice animum tuum et custodi te ab illo
Numérotation du verset
Sir. 12,12
non statuas illum penes te nec sedeat ad dexteram tuam ne conversus stet in loco tuo ne forte conversus in locum tuum inquirat cathedram tuam et in novissimo
cognoscas verba mea
et in sermonibus meis stimuleris
Numérotation du verset
Sir. 12,13
Quis
Miserebitur
incantatori a serpente
percusso et omnibus qui appropiant bestiis
et qui comitatur cum viro iniquo
et obvolutus est in peccatis eius
Numérotation du verset
Sir. 12,14
una hora tecum permanebit
si autem declinaveris non subportabit
Numérotation du verset
Sir. 12,15
in labiis suis indulcat inimicus et in corde suo insidiatur ut subvertat te in foveam
Numérotation du verset
Sir. 12,16
in oculis suis lacrimatur inimicus et si invenerit tempus non satiabitur sanguine
Numérotation du verset
Sir. 12,17
si incurrerint tibi mala invenies eum illic priorem
Numérotation du verset
Sir. 12,18
in oculis suis lacrimatur inimicus et quasi adiuvans suffodiet plantas tuas
Numérotation du verset
Sir. 12,19
caput suum movebit et plaudebit manu et multa susurrans commutabit vultum suum
Capitulum 12
Numérotation du verset
Sir. 12,1
ad litteram
ad litteram
marg.|
marg.|marg.|
{3.2031}
Si benefeceris.
Superius auctor informavit potentem de regimine subditorum, hic consequenter eum informat de distributione bonorum suorum, dicens.
marg.|
.1.
Si benefeceris.
tua largiendo.
marg.|
.2.
Scito cui feceris,
scilicet quod sit dignus in recipiendo.
marg.|
.2.
Et erit gratia in bonis.
Quia talis largitio in centuplum retribuitur a Deo Mt. 29.d. {3.2032} Et quis sit dignus recipere ostendit, dicens.
marg.|
.3.
Benefac iusto.
indigenti.
marg.|
.4.
Et invenies retributionem.
sicut dictum est per oppositum de non tribuente bonis indigentibus.
marg.|
.5.
Non est enim ei bene,
scilicet in operibus. Dicit enim Philosophus Septimo Ethicorum
{3.2033}quod malus amicitiam non habet ad se nec ad alterum, propter quod ibidem concludit. Igitur si sic miserum est malum esse, fugienda est malitia intense.
Numérotation du verset
Sir. 12,ad litteram
marg.|
.1.
Et eleemosynam non danti.
potenti tamen dare.
marg.|
.2.
Quoniam et altissimus odio habet peccatores.
inquantum huiusmodi, non tamen inquantum sunt eius creature.
marg.|
.3.
Et misertus est penitentibus.
Et quoniam debemus ei conformari, subditur.
marg.|
.4.
Da misericordi.
id est miserum cor habenti, qui ex sua miseria scit aliis compati.
marg.|
.5.
Et ne suscipias.
id est obstinatum, qui ex bonis tuis foveretur in peccatis.
marg.|
.6.
Et impiis et,
scilicet Deus. de quo premittitur. Altissimusodiohabet peccatores.
marg.|
.7.
Custodiens
etc. id est reservans eos ad penam gehenne. Cetera patent ex dictis.
marg.|
.8.
Ne in ipsis potentior te sit.
Ex hoc patet, quod loquitur de peccatoribus obstinatis. Similiter ex hoc quod subditur.
marg.|
.9.
Nam duplicia mala invenies,
scilicet preterita que facit, et futura que faciet sustentatus bonis tuis. Cetera patent.
marg.|
.10.
Non agnoscetur.
In superioribusostendit auctor qualiter in exercitio virtutum homo se debeat habere ad superiores et inferiores, hic consequenter ostendit qualiter se debeat habere erga pares, inter quos aliqui sunt mali et aliqui boni. Primo igitur ostendit qualiter se habeat ad malos, secundo ad bonos, circa mediumsequen. cap. ibi. Omni vita tua. Prima in duas, nam primo inducit ad vitandum societatem falsorum. secundo cupidorum et superborum, in principio seq. ca. Circa primum dicitur. Non agnoscetur in bonis. Idest in prosperis.
marg.|
.11.
Amicus,
scilicet verus, quia tunc omnes se ostendunt amicos. unde Peta, Si fueris felix, multos numerabis amicos. Tempora si fuerint nubila, solus eris.
marg.|
.12.
Et non abscondetur in malis.
idest in adversis.
marg.|
.13.
Inimicus.
quia statim currit ad nocendum, sicut canis ad mordendum canem percussum.
marg.|
.14.
In bonis viri.
supple tristatur saltem corde, etsi non facie.
marg.|
.15.
In tristitia et in malitia illius.
id est in adversitate eius.
marg.|
{3.2034}
marg.|
.16.
Amicus.
verus.
marg.|
.17.
Agnitus est.
nam sibi compatitur et adheret, aliis ipsum deserentibus.
marg.|
.18.
Non credas inimico tuo.
numquam credas ei quem probasti inimicum.
marg.|
.19.
Sicut enim atramentum eruginat nequitia illius.
rubiginem odii conservat interius, licet contrarium ostendat exterius, ideo subditur.
marg.|
.20.
Et si humiliatus vadat.
tibi magnam reverentiam faciendo.
marg.|
.21.
Abiice,
etc. nullo modo ei credendo.
marg.|
.22.
Non statuas illum penes.
faciendo ipsum tibi familiarem.
marg.|
.23.
Ne forte conversus stet,
etc. te supplantando.
marg.|
.24.
Et in novissimo cognoscas verba.
fuisse vera, sed nimis tarde, propter quod sequitur.
marg.|
.25.
Quis medebitur incantatori.
quasi dicat pauci aut nulli, quia sic erat edoctus, quod debuit cavere sibi. quasi dicat et tu edoctus es per me, propter quod cavere debes.
marg.|
.26.
Et omnibus qui appropiant.
bestiis ferocibus accidit quod leduntur ab eis et similiter qui contrahit familiaritatem cumhominibus malis, quia sicut Philosophus dicit. 1. Polit. Homo malus a lege, et iustitia destitutus, est pessimum animalium. ideo subditur.
marg.|
.27.
Sic, Et qui comitatur cum.
Ps. 17. Cum perverso perverteris.
marg.|
.28.
Una hora tecum,
scilicet durante prosperitate.
marg.|
.29.
Si autem declinaveris.
a prosperitate.
marg.|
.30.
Non supportabit.
id est non te adiuvabit :
marg.|
.31.
In labiis suis.
verbis dulcibus fallendo.
marg.|
.32.
In oculis suis lachrymatur.
id est compassionem fingendo, quando credit passum relevari.
marg.|
.33.
Et si invenerit tempus.
nocendi.
marg.|
.34.
Non satiabitur sanguine.
Sicut patet de Ismahele, qui occidit venientes in Masphat. Ier. 16.
marg.|
.35.
Si incurrerint tibi mala.
in quibus possit tibi nocere.
marg.|
.35.
Invenies eum illic priorem.
idest priorem, quia nulla pestis gravior ad nocendum quam familiaris inimicus.
marg.|
.37.
Et quasi adiuvans suffodiet.
id est, fingens te adiuvare machinabitur ad maiorem casum tuum.
marg.|
.38.
Caput suum movebit.
Post casum deridendo.
marg.|
.39.
Et plaudebit manu.
manifeste gaudendo.
marg.|
.40.
Et multa susurrans.
idest plura male de te dicens.
marg.|
.41.
Commutabit vultum.
ab amicitia prius ficta ad inimicitiam manifestam.
Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Nicolaus de Lyra (Sir. 12), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 21/11/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=lyr&numLivre=32&chapitre=32_12)
Martin Morard, ed., Nicolaus de Lyra (Sir. 12), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 21/11/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=lyr&numLivre=32&chapitre=32_12)
Notes :