Glossae Scripturae Sacrae-electronicae (Gloss-e)

Nicolaus de Lyra

Biblia communis

Capitulum 10

Numérotation du verset Mc. 10,1

Et inde¹ exsurgens

¹ Et inde CorS1 Ω^S Ω^J Ω^L Ω^P Li447 Li447@ Weber ] Et exinde Ω^M Rusch

venit in fines Iudee ultra Iordanem et conveniunt iterum turbe² ad eum. Et sicut consueverat iterum docebat illos³.

² iterum turbe Ω^M Ω^S Ω^L Li447 Li447@ Rusch ] inv. Ω^J Ω^P |

³ illos Ω^M Ω^S Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch ] eos Ω^P |

Numérotation du verset Mc. 10,2

Et accedentes Pharisei interrogabant eum:

si licet viro uxorem dimittere temptantes eum.

Numérotation du verset Mc. 10,3

At ille respondens ait⁴: Quid vobis precepit⁵ Moyses?

⁴ ait F Ω^S Li447 Li447@ ] dixit Ω^M Ω^P, dixit eis Ω^J Ω^L Rusch Weber |

⁵ vobis precipit Ω^M Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] inv. Ω^P |

Numérotation du verset Mc. 10,4

Qui dixerunt: Moyses permisit libellum repudii scribere et dimittere.

Numérotation du verset Mc. 10,5

Quibus respondens Iesus ait: Ad duritiam cordis vestri

scripsit vobis preceptum istud⁶.

⁶ istud Ω^P Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] illud Ω^M

Numérotation du verset Mc. 10,6

Ab initio autem creature masculum et feminam

fecit eos Deus et dixit⁷:

⁷ et dixit Φ Ω^M Ω^P Ω^J Ω^S Li447 Li447@ ] om. Ω^L Rusch Weber

Numérotation du verset Mc. 10,7

Propter hoc relinquet homo patrem⁸ et matrem⁹ et adherebit uxori sue¹⁰.

⁸ Patrem F Ω^S Ω^P ] + suum Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber |

⁹ matrem Ω^M F S ^J ^L Rusch Weber ] + suam Ω^P Li447 Li447@ |

¹⁰ uxori sue CorS2 Ω^M F Ω^J Ω^P Ω^S] ad uxorem suam CorS2 ( al. sic Paris. et est textus ) Cor3 (al.) Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber |

Numérotation du verset Mc. 10,8

Et erunt duo

in carne una. Itaque iam non sunt duo sed una caro.

Numérotation du verset Mc. 10,9

Quod ergo Deus coniunxit¹¹,

¹¹ coniunxit Ω^M Ω^J* Ω^P Ω^S Li447 Li447@ Rusch ] iunxit Cor1 Ω^J² Ω^L Weber

homo non separet.

Numérotation du verset Mc. 10,10

Et in domo iterum¹² discipuli eius de eodem¹³

¹² in domo – iterum S Rusch Weber ] inv. Li447 Li447@ |

¹³ de eodem] om. F * S |

interrogaverunt¹⁴ eum.

¹⁴ interrogaverunt S Rusch Weber ] interrogabant Li447@

Numérotation du verset Mc. 10,11

Et ait¹⁵ illis: Quicumque dimiserit uxorem suam et aliam duxerit, adulterium commisit¹⁶ super eam.

¹⁵ ait Ω^M F Ω^S Ω^P Rusch ] dixit Li447 Li447@ , dicit Ω^J Ω^L Weber |

¹⁶ commisit F Ω^S Ω^P ] committit Ω^M Li447@ Ω^J Ω^L Rusch Weber |

Numérotation du verset Mc. 10,12

Et si uxor dimiserit virum suum et alii nupserit, mechatur.

Numérotation du verset Mc. 10,13

Et offerebant illi parvulos ut tangeret eos¹⁷.

¹⁷ eos Ω^S Ω^P Li447 Li447@ Rusch ] illos Ω^M Ω^J Ω^L Weber

Discipuli autem

comminabantur¹⁸ offerentibus. Quos¹⁹ cum vidisset²⁰, indigne tulit et ait illis: Sinite parvulos venire ad me et ne prohibueritis eos. Talium enim est²¹ regnum Dei.

¹⁸ comminabantur Ω^J Ω^L Ω^S Li447@ Rusch Weber ] comitabantur Ω^M |

¹⁹ Quos F S ] Quis vel quod CorS2 |

²⁰ vidisset CorS2 Ω^M F Ω^S Ω^P] videret CorS2 ( al.) Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber , + Iesus Ω^M F ² Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber |

²¹ enim est Ω^M Ω^S Li447@ Rusch ] inv. F Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Weber |

Numérotation du verset Mc. 10,15

Amen dico vobis, quisquis non receperit

regnum Dei²² velut parvulus, non intrabit in²³ illud.

²² Dei Ω^M Ω^J Ω^L Ω^S Li447@ Rusch Weber ] om. Ω^P |

²³ in Ω^M Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber] om. Ω^P |

Numérotation du verset Mc. 10,16

Et complexans eos, imponens²⁴ manus super illos benedicebat eos²⁵.

²⁴ imponens Ω^S Rusch ] et praem. Ω^M Ω^P Li447 Li447@ Ω^J Ω^L Weber |

²⁵ eos S J Wordsworth Rusch Weber ] illos Li447 Li447@ |

Numérotation du verset Mc. 10,17

Et cum egressus esset²⁶ in via²⁷, precurrens²⁸ quidam genuflexo ante eum

²⁶ esset Ω^M F Ω^S Ω^L Ω^P Li447 Li447@ Rusch Weber ] fuisset Ω^J |

²⁷ via Weber (S Z Φ) Ω^M F Ω^S Ω^P Ω^J Li447 Li447@ Rusch ] viam Weber |

²⁸ precurrens F Ω^S ] procurrens Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber |

rogabat eum dicens²⁹: Magister bone, quid faciam ut vitam eternam percipiam?

²⁹ dicens Ω^M Ω^P Ω^J Ω^S Li447 Li447@ ] om. Ω^L Rusch Weber

Numérotation du verset Mc. 10,18

Iesus autem dixit ei³⁰: Quid me dicis bonum?

³⁰ Iesus ... ei F S Li447 Rusch Weber ] om. Li447@

Nemo bonus

nisi unus³¹ Deus.

³¹ unus CorS2 Li447@ Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber ] solus CorS2 (al.) Ω^M Ω^P Ω^S

Numérotation du verset Mc. 10,19

Precepta nosti: Ne adulteres³²,

³² adulteres] adultes cacogr. Ω^P

ne occidas, ne fureris, ne falsum testimonium dicas³³, ne fraudem feceris, honora patrem³⁴ et matrem³⁵.

³³ dicas Ω^M F Ω^P Ω^S] dixeris Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber |

³⁴ patrem . CorS2 F Ω^P Ω^S] + tuum Ω^M Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber |

³⁵ matrem CorS2 ( fere ubique sine TUAM; prior correctio sine ) Ω^M F Ω^J² Ω^LΩ^P Li447@ Ω^S Rusch Weber ] + tuam CorS2 ( secunda correctio habet) Ω^J* ( rubr. sublin. ) |

Numérotation du verset Mc. 10,20

At ille respondens ait illi: Magister, hec omnia ³⁶ conservavi³⁷ a iuventute mea.

³⁶ hec omnia F Ω^S Ω^L Li447 Li447@ ] inv. Ω^M J ^P Rusch Weber |

³⁷ conservavi F Ω^S J Rusch Weber ] observavi Ω^M ^L Li447 Li447@ |

Numérotation du verset Mc. 10,21

Iesus autem intuitus est³⁸ eum

³⁸ est F Ω^SP Rusch ] om. Ω^MJL Li447 Li447@ Weber

et³⁹ dilexit eum et dixit ei⁴⁰: Unum tibi deest.

³⁹ et F Ω^S ^P] om. Ω^M ^J ^L Li447@ Rusch Weber |

⁴⁰ ei F Ω^S Li447 Li447@ Rusch ] illi Ω^M Ω^J Ω^L Weber |

Vade, quecumque habes⁴¹ vende

⁴¹ habes F S Li447 Rusch Weber ] om. Li447@

et da pauperibus

et habebis thesaurum⁴² in celo

⁴² thesaurum F Rusch Weber ] thesauros Li447@

et veni⁴³

⁴³ veni Ω^M F Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] om. Ω^P

sequere me.

Numérotation du verset Mc. 10,22

Qui contristatus in verbo abiit merens. Erat enim habens multas possessiones⁴⁴.

⁴⁴ habens – multas possessiones F Ω^P Ω^S Rusch ] inv. Ω^J Weber , h. p. m. Ω^M Ω^L, p. habens multas Li447 Li447@

Numérotation du verset Mc. 10,23

Et circumspiciens⁴⁵ ait discipulis suis: Quam difficile qui pecunias⁴⁶ habent in regnum Dei introibunt.

⁴⁵ Circumspiciens Ω^S F ] + Iesus Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber |

⁴⁶ pecuniam Ω^S Ω^P] pecunias CorS1 Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber, divitias CorS1=Cor3 (al.), mutil. F |

Numérotation du verset Mc. 10,24

Discipuli autem obstupebant⁴⁷ in verbis eius.

⁴⁷ obstupebant F Ω^S ] obstupescebant Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber

At Iesus rursus respondens ait illis: Filioli, quam difficile est confidentes in pecuniis

in⁴⁸ regnum Dei introire.

⁴⁸ in Ω^M Ω^L Ω^S Ω^P Li447 Li447@ Rusch ] om. Ω^J Weber

Numérotation du verset Mc. 10,25

Facilius est camelum⁴⁹

⁴⁹ est camelum] inv. Li447@ *

per foramen acus transire

quam divitem

intrare in regnum Dei.

Numérotation du verset Mc. 10,26

Quidam⁵⁰ magis admirabantur

⁵⁰ Quidam Ω^M F Ω^S ] Qui Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

dicentes ad seipsos⁵¹: Et quis potest salvus fieri?

⁵¹ seipsos F S ] semetipsos J Rusch Weber

Numérotation du verset Mc. 10,27

Et⁵² intuens illos Iesus ait illis⁵³: Apud homines impossibile est sed apud Deum omnia possibilia sunt⁵⁴

⁵² Et F Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ ] om. Ω^M |

⁵³ illis F Ω^S Ω^P] om. Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber |

⁵⁴ apud Deum omnia possibilia sunt F Ω^P Ω^S ] non apud Deum Wordsworth (Cava), non apud Deum omnia enim possibilia sunt apud Deum Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber |

Numérotation du verset Mc. 10,28

Et post⁵⁵ cepit ei Petrus⁵⁶ dicere:

⁵⁵ Et post Ω^M F Ω^S ] Et Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch , om. Weber |

⁵⁶ ei Petrus Rusch ] inv. Li447 Li447@ Weber |

Ecce nos dimisimus omnia

et secuti sumus te.

Numérotation du verset Mc. 10,29

Respondens Iesus ait: Amen dico vobis, nemo est qui reliquerit domum aut fratres aut sorores⁵⁷ aut patrem aut matrem⁵⁸ aut filios aut agros propter me et propter evangelium,

⁵⁷ sorores] + vox illegibilis Ω^J* (rubr. cancel.) |

⁵⁸ aut p. – aut. m. Ω^M Ω^S Ω^P Ω^L Li447@ Ω^J Rusch ] inv. Weber |

Numérotation du verset Mc. 10,30

qui non accipiat⁵⁹ centies tantum,

⁵⁹ accipiat Ω^M Ω^S Ω^L Li447@ Rusch Weber ] accipiet Ω^P Ω^J Li447

nunc in tempore hoc domos⁶⁰

⁶⁰ domos F Ω^S Ω^P] + et Ω^M Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber

fratres et sorores et matres⁶¹ et filios et agros cum persecutionibus

⁶¹ matres Ω^S Li447@ Rusch Weber ] matrem Ω^M

et in⁶² seculo futuro vitam eternam.

⁶² in S Rusch Weber ] om. Li447@

Numérotation du verset Mc. 10,31

Multi autem erunt primi⁶³ novissimi

⁶³ primi S Rusch Weber ] om. Li447@

et novissimi primi.

Numérotation du verset Mc. 10,32

Erant autem⁶⁴ in via ascendentes Hierosolymam⁶⁵ et precedebat illos⁶⁶ Iesus

⁶⁴ autem CorS2 S Li447 Rusch Weber ] enim Li447@ |

⁶⁵ Hierosolymam S Rusch ] in praem. Ω^M Ω^L Li447 Li447@ Weber |

⁶⁶ illos CorS2 (al.) Ω^M Ω^L Ω^S Ω^P Li447@ Rusch Weber ] om. CorS2 Ω^J |

et stupebant

et sequentes timebant et assumens iterum duodecim

cepit Iesus⁶⁷ illis⁶⁸ dicere que essent ei⁶⁹ ventura⁷⁰.

⁶⁷ Iesus F Ω^S Ω^P ] im. Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber |

⁶⁸ illis Ω^M Ω^J Ω^L Ω^S Li447@ Rusch Weber ] om. Ω^P |

⁶⁹ ei S Rusch Weber ] om. Li447@ , eis Li447 |

⁷⁰ ventura Ω^J Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] eventura Ω^L |

Numérotation du verset Mc. 10,33

Quia ecce ascendimus⁷¹ Hierosolymam et Filius hominis

⁷¹ ecce ascendimus S Li447 Rusch Weber ] ate accendimus Li447@

tradetur principibus sacerdotum et scribis et condemnabunt⁷² eum morte et tradent eum gentibus

⁷² condemnabunt F* Ω^S] senioribus et condemnabunt Ω^M F ² Ω^P Li447 Li447@ , senioribus et damnabunt Ω^J Ω^L Rusch Weber

Numérotation du verset Mc. 10,34

et illudent ei et spuent eum⁷³ et flagellabunt eum et interficient eum et tertia die resurget.

⁷³ spuent eum F Ω^S Ω^P ] conspuent eum Ω^M ( om. eum) Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

Numérotation du verset Mc. 10,35

Et accedunt ad eum Iacobus et Ioannes filii Zebedei

dicentes: Magister, volumus ut quodcumque

petierimus facias⁷⁴ nobis.

⁷⁴ facias Ω^M F Ω^P Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber ] fiat Ω^S

Numérotation du verset Mc. 10,36

At ille dixit eis: Quid vultis ut faciam vobis?

Numérotation du verset Mc. 10,37

Et dixerunt: Da nobis ut unus ad dexteram tuam⁷⁵ et alius⁷⁶ ad sinistram tuam⁷⁷ sedeamus in gloria tua.

⁷⁵ tuam Ω^M F Ω^J Ω^L Ω^P Ω^S Li447@ Weber ] om. Li447 Rusch Wordsworth ( G ) |

⁷⁶ alius Ω^M F Ω^J Ω^L Ω^S Li447@ Rusch Weber ] alter Ω^P (hapax) |

⁷⁷ tuam Ω^M F Ω^J Ω^L Ω^P Ω^S Li447@ Weber ] om. Li447 Rusch Kells Wordsworth ( G ) |

Numérotation du verset Mc. 10,38

Iesus autem dixit eis⁷⁸: Nescitis quid petatis.

⁷⁸ dixit eis F Ω^S Ω^P Li447 Li447@ ] ait illis Ω^M, ait eis Ω^L Ω^J Rusch Weber

Potestis bibere calicem quem ego bibiturus sum⁷⁹

⁷⁹ bibiturus sum CorS2 ( bene, sic textus ) Ω^S Ω^P] bibo CorS2 ( al. ) Ω^M Ω^L Ω^J Li447 Li447@ Rusch Weber

aut baptismo⁸⁰

⁸⁰ baptismo Ω^J Ω^S Li447 Li447@ Rusch ] baptismum Ω^L Weber

quo⁸¹ baptizor baptizari?

⁸¹ quo F S ] + ego Ω^M Ω^J Ω^P Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

Numérotation du verset Mc. 10,39

At illi dixerunt ei: Possumus. Iesus autem ait⁸² illis⁸³: calicem quidem quem ego bibo bibetis⁸⁴ et baptismo⁸⁵ quo ego baptizor baptizabimini.

⁸² Ait] dixit F |

⁸³ illis F Ω^S Ω^P] eis Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber |

⁸⁴ quidem quem ego bibo bibetis Cor1 Ω^M F Ω^S Ω^P Ω^J Li447 Li447@ Weber ] quidem meum bibetis Rusch (hapax) |

⁸⁵ baptismo F Ω^J Ω^S Li447@ Rusch ] baptismum Ω^L Weber |

Numérotation du verset Mc. 10,40

Sedere autem ad dexteram meam⁸⁶ vel ad sinistram⁸⁷,

⁸⁶ meam F Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] om. Ω^M |

⁸⁷ sinistram F Ω^J Ω^S Li447@ Rusch Weber ] sinistrum Ω^P |

non est meum dare vobis sed quibus paratum est.

Numérotation du verset Mc. 10,41

Et⁸⁸ audientes

⁸⁸ Et Ω^M Ω^J Ω^L Ω^S Catena (Li447 Li447@) Rusch Weber] om. Ω^P

decem indignati sunt⁸⁹

⁸⁹ indignati sunt Ω^S Ω^P Rusch ] ceperunt indignari Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Weber

de Iacobo et Ioanne.

Numérotation du verset Mc. 10,42

Iesus autem vocans eos

ait illis: Scitis quia hi⁹⁰ qui videntur principari gentibus⁹¹ dominantur eis et principes eorum potestatem habent ipsorum.

⁹⁰ hi(i) Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber] om. Ω^M |

⁹¹ principari gentibus Ω^M Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] inv. Ω^P |

Numérotation du verset Mc. 10,43

Non ita est autem in vobis, sed quicumque voluerit fieri maior

erit minister vester⁹²,

⁹² minister vester F Ω^S] inv. Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber

Numérotation du verset Mc. 10,44

et quicumque voluerit in⁹³ vobis primus esse⁹⁴, erit omnium servus.

⁹³ in Ω^M F Ω^P Ω^L Ω^S Li447@ Ω^J (post. corr. ) Rusch ] inter Kells Ω^J ( Cor3 exp. et cancel. : ter) |

⁹⁴ in vobis – primus esse Ω^M Ω^L Ω^S Li447@ Rusch Weber ] inv. Ω^P |

Numérotation du verset Mc. 10,45

Nam et filius hominis

non venit

ut ministretur⁹⁵* ei⁹⁶ sed ut ministraret

⁹⁵ ministretur Ω^J Ω^S Li447@ ] ministraretur Ω^M Ω^P Ω^L Rusch Weber |

⁹⁶ ei F S Rusch Weber ] om. Li447@ |

et daret animam suam redemptionem pro multis.

Numérotation du verset Mc. 10,46

Et veniunt⁹⁷ Hiericho⁹⁸.

⁹⁷ veniunt Ω^M F Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] venerunt Ω^J Ω^P |

⁹⁸ Hiericho Weber (M P G D) Catena Rusch Clementina] Hierichum Weber |

Et proficiscente eo de Hiericho,

et discipulis eius et plurima multitudine, filius Thimei Barthimeus cecus sedebat⁹⁹ iuxta viam mendicans.

⁹⁹ cecus sedebat Ω^M F Ω^JΩ^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] inv. Ω^P

Numérotation du verset Mc. 10,47

Qui cum audisset quia¹⁰⁰ Iesus Nazarenus est¹⁰¹,

¹⁰⁰ quia Ω^M F Ω^P Ω^L Ω^S Rusch Weber ] quod Ω^J Li447 Li447@ |

¹⁰¹ est F ? Ω^J Ω^L Ω^P Ω^S Li447 Li447@ Weber ] esset Rusch |

cepit clamare et¹⁰² dicere: Iesu Fili David, miserere mei¹⁰³.

¹⁰² et F Rusch Weber ] ac Li447 Li447@ |

¹⁰³ Iesu fili David - miserere mei Ω^M Ω^P Ω^S (inv.), mutil. F ] Fili David Iesu miserere mei Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber |

Numérotation du verset Mc. 10,48

Et comminabantur ei multi¹⁰⁴* ut taceret. At ille multo magis clamabat¹⁰⁵:

¹⁰⁴ ei multi Ω^M F Ω^J Ω^P Ω^L Ω^S Catena (Li447@ Mt366 Mt366@) ] ei Li447 inv. Rusch , illi multi Weber | multi om. Li447 |

¹⁰⁵ clamabat S Rusch Weber ] + dicens Li447@ |

Fili David, miserere mei.

Numérotation du verset Mc. 10,49

Et stans

Iesus iussit eum¹⁰⁶ vocari.

¹⁰⁶ iussit eum F Ω^S ] precepit illum Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

Et vocabant¹⁰⁷* cecum¹⁰⁸,

¹⁰⁷ vocabant F Ω^S ] vocant Ω^M Ω^J Ω^L Catena (Gz378@ Li447 Li447@ Mt366 Mt366@) Rusch Weber |

¹⁰⁸ cecum Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] eum Ω^M |

dicentes ei: Animequior esto,

surge,

vocat te.

Numérotation du verset Mc. 10,50

Qui proiecto vestimento suo

exiliens venit ad eum.

Numérotation du verset Mc. 10,51

Et respondens Iesus dixit ei¹⁰⁹* : Quid tibi vis ¹¹⁰* faciam?

¹⁰⁹ Iesus dixit ei F S ] Iesus dixit illi Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Catena@ (Li447 Mt366 Gz366) Rusch , illi Iesus dixit Weber , Iesus ait illi Catena (Gz378 Li447 Mt366) |

¹¹⁰ tibi vis Ω^M F Ω^S Ω^P Li447 Li447@ ] inv. Ω^J Ω^L Rusch Weber |

Cecus dixit ei¹¹¹: Rabboni,

¹¹¹ dixit ei F Ω^S] autem praem. Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Weber, dixit ad eum Rusch

ut videam.

Numérotation du verset Mc. 10,52

Iesus autem dixit¹¹² ei¹¹³: Vade¹¹⁴,

¹¹² dixit F Ω^S Ω^P Li447 Li447@ Rusch ] ait Ω^M Ω^J Ω^L Weber |

¹¹³ ei F Ω^S Ω^P Li447 Li447@ Rusch ] illi Ω^M Ω^J Ω^L Weber |

¹¹⁴ Vade Cor1 (lectio certior) |

fides tua te salvum fecit. Et confestim vidit et sequebatur eum in via.

Capitulum 10

Numérotation du verset Mc. 10,1

^marg.| {5.583} {1 } Et inde exurgens. Hic ponitur confutatio Phariseorum de aliquibus in lege permissis, et primo, describitur confutatio Phariseorum, secundo sacerdotum, seq. cap. Prima in duas, quia primo describitur {5.584} Phariseorum confutatio, secundo discipulorum instructio ibi. Et offerebant illi parvulos. Sententia prime partis patet ex dictis Mt. 19. Licet enim Mattheus idem factum sub alio refert ordine, non tamen differt quantum ad veritatem, at dicit Aug. et hoc invenitur frequenter in veteri Testamento ut pote libris Reg. et Para. quod eadem dicta, et facta exprimuntur hic, et ibi, sub alio tamen ordine.

^marg.| {5.585} {1 } Quid vobis precepit Moyses. Mt. 19. dicit quod Pharisei hoc dixerunt Christo quasi ei obiiciendum. Et dicendum, quod Christus primo quesivit hoc ab eis, ut hic dicitur, quia antequam diceret suam sententiam, volebat quod audiretur eorum falsa opinio, qua credebant hoc esse licitum, et ideo tunc quasi obiiciendo dixerunt.

^marg.| {2 } Moyses permisit libellum repudii, etc. Et in domo iterum discipuli . Quia discipuli adhuc rudes ad plenum non intellexerunt verbum Christi, ideo cum venissent ad domum iterum interrogaverunt eum, et ipsi idem repetiit quod prius dixerat in presentia {5.586} Phariseorum.

^marg.| {3 } Et offerebant . Hic consequenter describitur instructio discipulorum, et primo ponitur dicta instructio, secundo instructionis confirmatio, ibi. Et proficiscente eo de Iericho. Prima in tres, quia primo instruit discipulos de humilitate, que est fundamentum aliarum virtutum, secundo, de voluntaria paupertate, ibi. Et cum egressus esset, tertio, de toleranda adversitate, ibi. Et assumens iterum duodecim. Primum autem docet per hoc quod dicit nullum intrare in regnum celorum, nisi puerum, id est, humilem, eo modo loquendi quo dicitur 1. Regum 15.c. Cum esset parvulus in oculis tuis. Et patet sententia ex dictis Matthei 19.

^marg.| {5.587} {1 } Et cum egressus esset. Hic consequenter docet discipulos de voluntaria paupertate. Circa quod primo movetur questio, secundo ponitur questionis solutio, ibi. Iesus autem dixit ei. In qua solutione Christus primo ostendit quid sit necessarium ad salutem, videlicet observatio mandatorum, secundo, quid requiritur ad maiorem perfectionem que consistit in observatione consiliorum, in qua perfectione, primum est abrenuntiatio temporalium, ut quis libere possit sequi Christum, et hoc ponitur ibi. Iesus autem intuitus, etc. Sententia duarum partium primarum patet ex dictis Mt. 19.

^prol.| {5.588} {2 } Iesus autem intuitus. Hic docetur voluntaria paupertas, et primo quantum ad eius perfectionem, secundo, quantum ad eius difficultatem, ibi. Qui contristatus. tertio, quantum ad eius remunerationem, ibi. Et post hec cepit ei Petrus dicere. Sententia istarum partium patet ex dictis Mt. 19. exceptis que sequuntur. Iesus autem intuitus est eum, et dixit ei. Propter bonam conversationem suam preteritam, ostendit sibi vultum amicabilem. Verumtamen ad perfectionem maiorem non potuit ascendere propter impedimentum divitiarum. Aliqui enim sunt apti ad bene vivendum in inferiori statu, non tamen in maiori, et perfectiori.

^marg.| {5.589} {1 } Propter me. Idest, propter amorem mei.

^marg.| {2 } Et propter evangelium . Idest, doctrinam Christi.

^marg.| {3 } Qui non accipiet . Quia pro temporalibus accepti in presenti bona spiritualia, que tantum excedunt temporalia quantum centenarius unitatem. Aliter autem potest exponi de religiosis qui pro uno patre carnali, vel fratre dimisso, habent spirituales patres, et fratres multos, et possessiones, et agros, inquantum ex possessionibus omnium fidelium sufficienter sustentantur secundum illud Apostoli, 2. Cor. 6.b. Quasi nihil habentes, et omnia possidentes.

^marg.| {4 } Et novissimi primi . Quia reprobatis Iudeis quibus data fuit lex tanquam {5.590} populo a Deo preelecto, gentiles sunt vocati. potest etiam exponi aliter, quia aliqui tarde venientes ad fidem, vel religionem, aliquando ita fervide operantur quod precedunt meritis illos, qui venerunt in iuventute.

^marg.| {5 } Erant autem in via. Hic consequenter Christus instruit discipulos de toleranda adversitate, Et primo ponitur eorum in structio, secundo reprimitur ipsorum ambitio, ibi. Et accedunt. Primum docet Christus exemplo sui, quia prompte et hilariter ascendebat in Ierusalem, ubi erat passurus mortem secundum quod discipulis iam predixerat, et hoc adhuc replicat, et patet sententia ex dictis Mt. 20. hoc excepto.

^marg.| {6 } Et stupebant. Ex hoc quod ita prompte, et hilariter ibat ad locum passionis.

^marg.| {5.591} {1 } Et sequentes timebant. Quia nondum erant perfecti usque ad tolerantiam martirii. Quod patuit per effectum, quia Petrus inter alios ferventior, postea timore mortis negavit Christum. {2 } Et accedunt. Hic consequenter reprimitur discipulorum ambitio. Et primo duorum in speciali, secundo omnium in generali, ibi. Audientes decem. Sententia prime partis patet ex dictis Mt. 20. excepto quod seq.

^prol.| {5.592} {3 } Filii Zebedei dicente . Magister . Mt. 20. dicitur, quod mater eorum formavit istam petitionem. Sed quia fuit introducta ad hoc per filios, ideo dicuntur hic eam fecisse. Quia quod per amicos facimus quodam modo per nosipsos facimus.

^marg.| {4 } Aut baptismo quo ego baptizor. Tincturam enim sanguinis sui in sua benedicta passione vocat hic baptismum.

^marg.| {5 } Et audientes decem. Hic reprimitur ambitio discipulorum in generali. Et patet sententia ex dictis Mt. 20.

^marg.| {5.593} {1 } Et proficiscente eo de Iericho. Hic ponitur instructionis precedentis confirmatio per illuminationem ceci. Et patet sententia ex dictis Matthei 20. excepto quod sequitur.

^marg.| {2 } Cecus sedebat. Mt. 20. dicitur quod erant duo ceci, sed {5.594} quia unus erat magis notus, et clamabat altero fortius, ideo hic solus exprimitur.

^marg.| {3 } Animequior esto. Id est, magis quietus animo, ac si dicant appropinquat tua illuminatio.

^marg.| {4 } Qui proiecto. In quo mendicabat, ut celerius veniret ad Christum.

^marg.| {5.595} {1 } Rabboni. Id est magister mi.

Numérotation du verset Mc. 10,moraliter

^marg.| {5.583} {1 } Et inde exurgens venit in sines Iudee, etc. Sequitur.

^prol.| {5.584} {2 } Si licet viro . Uxor ista potest intelligi sapientia Philosophica : et hec non est a doctoribus Theologis simpliciter repellenda, nam{5.585} in multis valet ad fidei consolationem, et disputando cum hereticis ad eius defensionem, sed si fornicetur est repudianda. Et hoc fit, quando propter rationes Philosophicas incipit quis dubitare de fide que est supra rationem.

Numérotation du verset Mc. 10,moraliter

^marg.| {3 } Et offerebant . Parvuli possunt dici pauperes, et generis infimi per discipulos autem impedientes ne offerantur Christo, significantur{5.586} ecclesie rectores vel religiosi, qui propter paupertatem vel generis infirmitatem repellunt eos a debita promotione vel receptione ad religionem, cum tamen alias sint apti, propter quod impedientes arguuntur ore Christi, ideo subditur.

^marg.| † Talium est enim regnum Dei. Mt. 5. Beati pauperes spiritu, quoniam ipsorum, etc.

^marg.| † Quisquis non receperit regnum Dei velut parvulus. Id est, sine superbia et dolo.

Numérotation du verset Mc. 10,moraliter

^marg.| {5.587} † Non intrabit. Sequitur.

^marg.| † Magister bone, quid . ipsum interrogabat, quia licet crederet eum hominem purum, tamen eum reputabat in lege peritum, propter quod respondit dicens.

^marg.| † Quid me dicis bonum. Ex quo credis me hominem purum.

^marg.| † Precepta nosti, etc. Quasi dicat, eorum observatio sufficit ad salutem, sed non ad evangelicam perfectionem, ideo subditur.

^marg.| † Unum tibi deest . Beda. Non partem tantum, sicut Ananias, et Saphira Act. 5.b.

^prol.| {5.588} † Et da pauperibus. Non amicis carnalibus nisi fuerint indigentes.

^marg.| † Et habebis thesaurum in celo . Chryso. Ostendit quod plus reddit quanto maius est celum, quam terra.

^marg.| † Qui contristatus abiit merens . Impeditus a perfectione, quam querebat, possessionum amore. BEDA. Inter pecunias habere, et amare, multa distantia est, unde. Salomon non ait. Qui habet, sed qui amat divitias, fructum non capiet ex eis. Et accipit amare pro fidem in divitiis ponere. Et de talibus subditur.

^marg.| † Quam difficile , qui pecunias habent . Et capitur hic difficile pro impossibili, ut patet ex litera sequenti, et declaratum fuit plenius Matthei 19.

Numérotation du verset Mc. 10,moraliter

^marg.| {5.589} † Ecce nos dimisimus omnia, et sequuti . Hoc moraliter facit qui inordinatum amorem ad omnia terrena deponit, et talis nunc recipit centies tantum, quia pro abiectione carnalis amoris {5.590} recipit charitatis donum, quo se et omnia ordinat in Deum.

^marg.| † Multi autem erunt. Quia detenti circa terrenorum amorem inordinatum, primi sunt in hoc seculo, sed erunt novissimi in futuro.

Numérotation du verset Mc. 10,moraliter

^marg.| {5.591} † Quia ecce ascendimus. Frequenter predixit discipulis passionem suam, per hoc significans quod multoties esset passurus in membris suis, unde Act. 9.a. dixit. Saule Saule quid me persequeris ? Et Petro imminente sua passione dixit. Vado Romam iterum crucifigi.

^marg.| {2 } Et accedunt. Isti credebant Christum in Ierusalem temporaliter regnaturum. Et quoniam erant eius cognati, volebant {5.592} esse post eum primi. Et istis quantum ad hoc sunt similes, qui de terrenis honoribus sunt multum solliciti, et de celestibus negligentes, quod est valde fatuum. Ideo dominus dixit illis.

^marg.| † Nescitis quid. Sicut fatuus qui petit caseum, et negligit aurum.

^marg.| {5 } Et audientes. Humanum quid passi, propter quod Christus utrosque reprimens, cepit eos docere de humilitate, per quam honor celestis acquiritur, et contemnitur terrenus.

Numérotation du verset Mc. 10,moraliter

^marg.| {5.593} {1 } Et proficiscente eo de Iericho, et discipulis eius, et plurima. Sequitur.

^marg.| † Barthimeus cecus sedebat . Barthimeus qui filius pinguedinis interpretatur significat hominem delitiis carnalibus nutritum, ideodicitur cecus scilicet sapientie luce privatus de qua dicitur Iob {5.594} 28. quod non invenitur in terra suaviter viventium, quia delicie carnales hebetant intellectum.

^marg.| † Qui cum audisset. Talis enim cum audit de Salvatore, debet clamare per orationem devotam, ut ab eo recipiat sapientie lumen qui dat omnibus affluenter, saltem de necessariis ad salutem.

Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Nicolaus de Lyra (Mc. 10), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2025. Consultation du 16/04/2025. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=lyr&numLivre=56&chapitre=56_10)

Signaler un complément d'information

Notes :

<56. - Marci evangelium**>

Capitulum 10

<56. Marci evangelium>

Capitulum 10