Capitulum 14
Numérotation du verset
Mc. 14,1
Erat autem1 Pascha
1 autem ΩJ]
om. ω
1
et azyma2 post biduum. Et querebant3 summi sacerdotes
2 pascha et azyma ΩJ] azam et pascha ΩV
|
3 querebant
ω
1
Li447
ΩJ ΩS ΩV
Rusch Weber
] + eum
Li447@
|
et scribe quomodo eum4 dolo tenerent et occiderent.
4 eum CorS2 (al.) Li447 Li447@ ΩS Rusch Weber] Ihesum CorS2 ΩJ ω1, om. ΩV
Numérotation du verset
Mc. 14,2
Dicebant autem5*: Non in die festo
5 autem ω1ΩS ΩV
Li447 Li447@
] enim ΩJ
Rusch Weber
ne forte tumultus fieret in populo6.
6 in populo
Weber (G D) Cor2 (Mt. 26)
ΩV
Li447 Li447@ Rusch Clementina
] populo Cava
Weber
(P), populi Cor1 Cor2 (grec. anti. glos.) ω1 ΩJ ΩL
Weber
Numérotation du verset
Mc. 14,3
Et cum esset7 Bethanie in domo Simonis
7 esset Cor2 (glos.) ΩV
Li447 Li447@ Rusch Weber
] + Ihesus
Weber
(Z P Φ) ω1 ΩJ
leprosi
et recumberet,
venit mulier
habens alabastrum
unguenti nardi spicati8 pretiosi.
8 spicati
Cor1 Cor3
(al. ?)
ω
1 ΩH ΩF ΩL
Rusch Weber
] pistici ΩJ,
iter.
ΩV
Et fracto alabastro,
effudit super caput eius.
Numérotation du verset
Mc. 14,4
Erant autem quidam
indigne ferentes intra semetipsos et9 dicentes: Ut quid perditio ista10 unguenti facta est?
9 et Cor2 (glos.) ω1 ΩJ ΩV Rusch Weber] om. Li447 Li447@
|
10 ista ΩJ] hec ΩV
|
Numérotation du verset
Mc. 14,5
Poterat enim unguentum istud venundari11 plus quam trecentis denariis et dari pauperibus.
11 venundari Z P G Φ Clementina etc.] veniri Weber
Et fremebant12 in eam.
12 fremebant Catena@ etc. ] fremuerunt Catena (Li447 Mt366 cum Beda)
Numérotation du verset
Mc. 14,6
Iesus autem dixit: Sinite eam. Quid illi molesti estis? Bonum opus operata est in me.
Numérotation du verset
Mc. 14,7
Semper enim pauperes habebitis13* vobiscum et cum volueritis potestis illis benefacere. Me autem non semper14 habebitis15.
13 habebitis M P D Cava Catena (Li447@ Mt366@) ΩJ* (rubr. cancel.) ΩS ΩV ] habetis ω1 ΩJ² Rusch Clementina Weber]
|
14 non semper ω1 Li447@ ΩJ ΩV Rusch Weber] inv. Li447
|
15 habebitis F P D Cava ω1 Catena (Li447@ Mt366@) ΩJ ΩS ΩV Rusch] habetis Clementina Weber
|
Numérotation du verset
Mc. 14,8
Quod habuit hoc16* fecit,
16 hoc
ω
1 ΩF ΩV] hec ΩJ ΩL
Rusch Weber
prevenit
unguere corpus meum in sepulturam.
Numérotation du verset
Mc. 14,9
Amen dico vobis,
ubicumque predicatum fuerit evangelium istud in universo mundo17, et quod fecit hec18 narrabitur in memoriam eius.
17 universo mundo Amiatinus M Z P Φ ΩJ ΩV Li447@ Rusch Clementina Wordsworth] universum mundum Weber
|
18 fecit hec] hec fecit hoc ΩV*, hec fecit ΩV²
|
Numérotation du verset
Mc. 14,10
Et Iudas Scariothis19, unus ex20 duodecim,
19 Scariothis
Amiatinus
Rusch Wordsworth Weber
, -ioth
Li447@
] -tes
Cor2 (
glosse sic habent
) ω
1 ΩJ ΩL ΩV
Weber (plerique codd.)
|
20 ex
ω
1 ΩH ΩS ] de ΩF ΩJ ΩV
Li447 Li447@
Rusch Weber
|
abiit ad summos sacerdotes ut proderet eum illis.
Numérotation du verset
Mc. 14,11
Qui audientes gavisi sunt et promiserunt ei pecuniam se daturos.
Et querebat quomodo illum opportune21 traderet.
21 illum opportune Cor2 ω1
Li447 Li447@ Rusch Weber
] eum opportune ΩJ, opportuno eum ΩV
Numérotation du verset
Mc. 14,12
Et primo22* die azymorum, quando Pascha immolabant23,
22 primo
Cor2 ω
1 ΩJ ΩL
Li447@ Weber
] prima ΩV
Rusch
|
23 immolabant] immolabatur ΩV
|
dicunt ei discipuli: Quo vis eamus24
24 Quo vis eamus
CorS2 (
bene .b.
)
ΩJ] Quo vis unde eamus ΩV
et paremus tibi ut manduces25*
25 ut manduces
CorS2 ω
1 ΩF ΩJ ΩL ΩS ΩV
Li447@ Weber
] comedere
CorS2 (
vel)
Li447 Rusch
Pascha?
Numérotation du verset
Mc. 14,13
Et mittit duos ex discipulis suis
et dicit eis: Ite in civitatem
et occurret vobis homo
lagenam
aque
baiulans.
Sequimini eum
Numérotation du verset
Mc. 14,14
et quocumque introierit dicite domino domus: Quia magister dicit: Ubi est refectio mea,
ubi26 Pascha cum discipulis meis27 manducem?
26 ubi ΩJ ΩL ΩV
Rusch Weber
] + est
Li447@
|
27 Pascha - cum discipulis meis ΩV
Rusch Weber
]
inv.
ΩJ
|
Numérotation du verset
Mc. 14,15
Et ipse vobis28 demonstrabit29 cenaculum grande stratum
28 vobis
ω
1 ΩV]
om.
ΩJ
|
29 demonstrabit
ω
1 ΩJ ΩV
Rusch Weber
] monstrabit
Li447@
|
et30 illic parate nobis.
30 et ω1 ΩJ ΩV
Rusch
Weber]
om. Li447
@
Numérotation du verset
Mc. 14,16
Et abierunt discipuli eius et venerunt31 in civitatem et invenerunt sicut dixerat illis et paraverunt Pascha.
31 venerunt
ω
1 ΩJ ΩV
Li447 Rusch Weber
] invenerunt
Li447@
*
Numérotation du verset
Mc. 14,17
Vespere autem facto,
venit cum duodecim.
Numérotation du verset
Mc. 14,18
Et discumbentibus eis32 et33 manducantibus34 ait Iesus: Amen dico vobis,
32 eis] illis ΩV
|
33 et ω1 ΩH ΩJ ΩS
Li447 Rusch
Weber]
om.
Li447@
|
34 eis - et manducantibus
ω
1 ΩS
etc.
]
inv.
ΩH
|
quia unus ex vobis tradet me35 qui manducat mecum.
35 tradet me ΩF ΩV
Rusch
]
inv. ω
1 ΩH ΩJ ΩL ΩS
Li447 Li447@ Weber
Numérotation du verset
Mc. 14,19
At illi ceperunt contristari
et dicere36 singillatim: Numquid ego?
36 dicere
CorS2 (
al. correctione trahunt
EI)
ΩF ΩS ΩV
Rusch
] + ei
CorS2 ω
1 ΩJ ΩL
Li447 Li447@ Weber
Numérotation du verset
Mc. 14,20
Qui37 ait illis: Unus ex duodecim
37 Qui ω1 ΩS ΩJ ΩV
Li447 Rusch Weber
] Et
Li447@
qui intingit manum mecum38* in catino.
38 manum mecum
P
Φ ΩS ΩV
Rusch
]
inv. F Li447 Li447@ Clementina,
manum
Cor2
(anti. glos.)
ω
1
Li447 Li447@ Rusch Weber,
mecum
Cor2
(grecus non habet
MANUM
)
Cor4
(MANUM
cancellatum est in **<Parisiensi>) ΩJ ΩL
Weber
Numérotation du verset
Mc. 14,21
Et Filius quidem hominis vadit sicut scriptum est39 de illo40* : Ve autem homini illi per quem Filius hominis41 tradetur.
39 est ω1 ΩS ΩL ΩV Li447 Li447@ Cas574 Rusch Weber] om. ΩJ
|
40 illo
Cas574
ΩH ΩS ΩV ] eo ΩJ ΩL Catena Rusch Weber
|
41 Filius hominis ΩH ΩJ ΩL ΩS ΩV Catena Rusch Weber] om. Cas574
|
Bonum erat illi42*
42 Bonum erat illi ΩH ΩS ΩV
Li447@
] Bonum erat ei
Cor2 ω
1
Cas574
ΩJ ΩL
Li447 Rusch
, Bonum ei
Weber
si natus non
fuisset43
43 si natus non fuisset ΩH ΩS ΩV
Cas574 Rusch
] si non esset natus
Cor2 (
anti. glos.
) Cor2 Li447 Li447@
ΩJ ΩL
Weber
homo ille.
Numérotation du verset
Mc. 14,22
Et manducantibus illis
accepit Iesus panem
et benedicens fregit et dedit eis44 et ait45: Sumite, hoc est corpus meum.
44 eis ΩJ
etc.
] illis ΩH ΩV
|
45 fregit... ait
Cor2 (
anti. glos.
) ω
1 ΩJ ΩL
|
Numérotation du verset
Mc. 14,23
Et accepto calice, gratias agens
dedit eis46 et biberunt ex illo47 omnes.
46 eis] illis ΩH ΩV
|
47 illo ω1 ΩL
Li447 Li447@ Rusch Weber
] eo ΩJ ΩH ΩV
|
Numérotation du verset
Mc. 14,24
Et ait illis: Hic est sanguis meus Novi Testamenti
qui pro multis effundetura.
0 Cf. Is. 53, 11.
Numérotation du verset
Mc. 14,25
Amen dico vobis quod iam non bibam
de hoc48 genimine vitis
48 de hoc
Cor2 (
anti. Mt. 26)
) Cor4
ΩH ΩF ΩS ΩV
Li447@ Rusch
]
om. ω
1 ΩJ ΩL, ex hoc
Li447,
de
Weber
usque in diem illum cum illud bibam novum in regno Dei.
Numérotation du verset
Mc. 14,26
Et hymno dicto,
exierunt in montem Olivarum49.
49 Olivarum
ω
1 ΩF ΩL ΩV
Li447@ Rusch Weber
] Oliveti ΩJ
Numérotation du verset
Mc. 14,27
Et ait illis50 Iesus: Omnes51 scandalizabimini in me in ista nocte52
50 illis ΩF
Li447@ Rusch
] eis
Cor2 (
glos.
)
ΩJ ΩL
Weber
|
51 Omnes
Cor2 (
anti.glos. :
OMNES SCANDALIZABIMINI
)] + vos ΩV
|
52 in me ω1]
om.
ΩL
Weber
| ista nocte ΩF ΩV
Rusch
]
inv.
ω1 ΩJ
Li447 Li447@ Clementina Weber
|
quia scriptum estb: Percutiam pastorem
0 Cf. Za. 13, 7.
et dispergentur oves gregis53*.
53 oves gregis
Kells Cor2
(anti. glos. Mt. 26, 31
GREGIS
sed postea quam anti. glos.) ΩH ΩR ΩP ΩS ΩV
Li447 Li447@, mutil.
ΩF] greges !
Cas239,
oves gregis mei
Wordsworht (L),
oves
Cor4 (
GREGIS
cancellatum est in **
) ω
1 ΩJ ΩL
Weber
Numérotation du verset
Mc. 14,28
Sed postquam54 resurrexero precedam vos in Galileam.
54 postquam
CorS2
(al.) ΩF ΩV
Li447 Li447@ Rusch Clementina Weber
] posteaquam
CorS2
ω1 ΩJ ΩL
Numérotation du verset
Mc. 14,29
Petrus autem ait illi55:
55 illi ΩH ΩV
Rusch
] ei
Cor2²
(anti. glos.) ΩM
ω
1 ΩJ ΩL
Li447 Li447@ Weber
Etsi omnes scandalizati fuerint56 sed non ego.
56 fuerint ΩJ
etc.
] + in te ΩV
Numérotation du verset
Mc. 14,30
Et ait57 illi Iesus: Amen dico tibi quia tu hodie in hac nocte58, priusquam gallus bis59* vocem dederit, ter me es negaturus.
57 ait ω1 ΩJ ΩV Li447@ Rusch Weber] om. Li447
|
58 hac nocte ΩV
Rusch
]
inv.
ω1 ΩJ ΩL
Li447 Li447@ Weber
|
59 gallus bis
ω
1 ΩH ΩS ΩV
Li447
]
inv.
ΩJ ΩL
Rusch Weber
, bis
Li447@
|
Numérotation du verset
Mc. 14,31
At ille amplius loquebatur: Et si oportuerit me simul commori tecum60, non te negabo. Similiter autem et61 omnes dicebant.
60 tecum
CorS2
(al. correctione trahendo
TIBI
) ΩJ ΩV
Li447 Li447@ Rusch
] tibi
CorS2 ω
1 ΩL
Weber, mutil.
ΩF
|
61 et ω1 ΩJ ΩV
Li447 Rusch Weber
]
om.
Li447@
|
Numérotation du verset
Mc. 14,32
Et veniunt62 in predium
62 veniunt
Rusch Weber
] venerunt ΩV
cui nomen Gethsemani.
Et ait discipulis suis: Sedete hic
donec orem.
Numérotation du verset
Mc. 14,33
Et assumit Petrum et Iacobum et Ioannem secum. Et cepit pavere et tedere.
Numérotation du verset
Mc. 14,34
Et ait illis: Tristis est anima mea usque ad mortem.
Sustinete hic et vigilate mecum63*.
63 mecum
Cor2
(grecum anti. glos. Mt. 26) ΩH ΩS ΩP ΩV*]
om. Cas239
ΩM
ω
1 ΩJ ΩL ΩV²
(exp.) Li447 Li447@
Rusch Weber
Numérotation du verset
Mc. 14,35
Et cum processisset paululum procidit super terram
et orabat ut si fieri posset transiret ab eo hora.
Numérotation du verset
Mc. 14,36
Et dixit: Abba pater,
omnia possibilia sunt tibi64, transfer calicem hunc a me65. Sed non quod ego volo sed quod tu.
64 possibilia sunt tibi
ω
1 ΩV
Rusch
] pos. tibi sunt
inv. Li447@ Weber
, tibi possibilia sunt
Li447
ΩJ ΩL
|
65 calicem hunc a me ΩJ ΩL
Rusch Weber
] hunc calicem a me ΩV, a me hunc calicem ΩS
|
Numérotation du verset
Mc. 14,37
Et venit et invenit eos dormientes.
Et ait Petro: Simon, dormis? Non potuisti una hora vigilare mecum66?
66 mecum
Cor2 (
grec. anti. glos. Mt. 26)
ω
1 ΩV
Li447 Rusch
]
om. Cor4 (
cancel. in **
) Li447@
ΩJ ΩL
Weber
Numérotation du verset
Mc. 14,38
Vigilate et orate ut non67 intretis in temptationem.
67 ut non
Cor2 ω
1 ΩH
Li447 Li447@
Rusch Weber
] ne
Cor4 (post. corr.)
ΩJ
Spiritus quidem promptus est, caro autem68* infirma.
68 autem
Cor2 (
anti. glos. Mt. 26
) CorS2
(al.)
ω
1 ΩH ΩS ΩV
Li447 Li447@
] vero
Cor2 CorS2
ΩJ
Rusch Weber
Numérotation du verset
Mc. 14,39
Et iterum abiens eumdem sermonem oravit69 dicens.
69 eundem sermonem - oravit ΩH ΩS
Rusch
]
inv. ω
1 ΩJ ΩL ΩV
Li447 Li447@ Weber
Numérotation du verset
Mc. 14,40
Et reversus, denuo invenit eos dormientes. Erant enim oculi eorum gravati
et ignorabant quid responderent ei.
Numérotation du verset
Mc. 14,41
Et venit tertio et ait illis: Dormite iam et requiescite.
Sufficit. Venit hora. Ecce Filius hominis tradetur70 in manus peccatorum.
70 Filius hominis - tradetur ΩF ΩV
Rusch
]
inv. ω
1 ΩJ ΩL
Li447 Li447@ Weber
(traditur)
Numérotation du verset
Mc. 14,42
Surgite, eamus.
Ecce qui me tradet prope est.
Numérotation du verset
Mc. 14,43
Et adhuc eo loquente, venit Iudas Scarioth71 unus ex72 duodecim et cum eo73 turba74 multa
71 venit Iudas Scarioth
Cor2 (
anti. glos. Mt. 26
)
ΩL] ecce Iudas Scarioth ΩJ¸ ven. Iudas
Amiatinus,
ven. Iudas Scariot(h)es ΩF ΩV, ven. Iscariotes
Clementina
|
72 ex ΩJ etc. ] de Clementina
|
73 eo ΩF ΩL ΩV
Li447 Li447@ Rusch Weber
] illo ω1 ΩJ
|
74 turba ΩJ] tuba ΩV*
|
cum gladiis et lignis, missi75 a76 summis sacerdotibus et scribis et77 senioribus.
75 missi
Li447 Li447@ Rusch
]
om.
ω1 ΩF ΩJ ΩL ΩV
Weber
|
76 a ΩJ Weber etc. ] om. Z F P G Φ Clementina
|
77 et F P G Clementina] + a ΩJ Weber
|
Numérotation du verset
Mc. 14,44
Dederat autem traditor eis signum78* dicens:
78 traditor eis signum ΩF ΩV
Li447 Li447@
Rusch
] traditor eius eis signum ΩH ΩS
,
eis traditor eius signum ΩR ΩP, signum traditor eius eis ΩM, traditor eius signum eis
Cas239 Cor2 (
greci anti.
) ω
1 ΩJ ΩL
Weber, Cor4 (
utrumque etiam est in ** correc. scilicet
EIUS
et
EIS
)
Quemcumque osculatus fuero ipse est, tenete eum et ducite caute.
Numérotation du verset
Mc. 14,45
Et cum venisset statim accedens ad eum ait: Rabbi. Et osculatus est eum.
Numérotation du verset
Mc. 14,46
At illi manus iniecerunt in eum et tenuerunt eum.79
79 v. 46 At illi... eum ΩJ]
om.
ΩV* (
corrector marg. compl.)
Numérotation du verset
Mc. 14,47
Unus autem80* de circumstantibus educens gladium
80 Unus autem
Cor2 (
antiqui sic habent
) CorS2
(vel)
ω
1 ΩM ΩF ΩS ΩV] Unus autem quidam
Cas239 Cor2 (
grec.
) CorS2
(vel²)
Li447 Li447@
Rusch Weber
, Videns autem quidam
Cor4 CorS2
ΩJ, Videns autem unus
CorS2
(in aliquibus <codicibus>)
percussit servum summi sacerdotis et amputavit illi81* auriculam.
81 illi
Cas239 ω
1 ΩH ΩM ΩF ΩR ΩJ ΩL ΩS ΩV
Li447 Li447@
Weber
] ei ΩP
Rusch
Numérotation du verset
Mc. 14,48
Et respondens Iesus ait illis: Tamquam ad latronem existis cum gladiis et lignis comprehendere me.
Numérotation du verset
Mc. 14,49
Quotidie enim82 eram apud vos83* docens in templo84 et non me tenuistis. Sed ut impleantur85 Scripture.
82 enim]
om.
ΩJ
|
83 Quotidie enim eram apud vos ΩH ΩF ΩV] Quotidie eram apud vos
Cas239 Cor2 (
grec. anti. glos.
) ω
1 ΩH ΩM ΩF ΩR ΩJ ΩP ΩL
Li447@
ΩS
Weber,
Quotidie apud vos eram
Rusch
|
84 docens - in templo ΩH ΩF ΩV]
inv. ω
1 ΩJ
etc
.
Rusch Weber
|
85 impleantur
Weber (P) ω
1 ΩF ΩV
Rusch Clementina
] adimpleantur ΩH ΩJ ΩS ΩL ΩV
Weber
|
Numérotation du verset
Mc. 14,50
Tunc discipuli eius86 relinquentes eum omnes fugerunt.
86 eius] om. Li447@
Numérotation du verset
Mc. 14,51
Adolescens autem quidam sequebatur eum87
87 eum
Cor2 (
glos.
) ω
1 ΩM ΩF ΩR ΩJ ΩP ΩL ΩS ΩV
Rusch
] illum
Li447 Li447@ Weber
amictus sindone
super nudo
et tenuerunt eum.
Numérotation du verset
Mc. 14,52
At88 ille relicta89
88 At ΩJ] Et ΩV
|
89 relicta
ω
1 ΩJ
Li447@ Rusch
] reiecta ΩL
Weber
|
sindone nudus profugit ab eis.
Numérotation du verset
Mc. 14,53
Et adduxerunt Iesum ad summum sacerdotem
et convenerunt in unum90* omnes91 sacerdotes et scribe et seniores.
90 in unum
Cor2
(anti.) ΩH ΩF ΩR
Li447 Li447@
ΩS]
om.
ΩM
Cor4 (
cancel.
) ω
1 ΩJ ΩL
Rusch,
conveniunt
Weber
|
91 omnes
ω
1 ΩM ΩF ΩL
Li447 Li447@
ΩS
Rusch Weber
] summi ΩJ
|
Numérotation du verset
Mc. 14,54
Petrus
autem a longe secutus est eum
usque intro92 in atrium summi sacerdotis et sedebat cum ministris
92 intro ω1 ΩF ΩJ Li447 ΩS ΩV Rusch Weber] om. Amiatinus M G ΩM Li447@ Wodsworth
et calefaciebat se ad ignem.
Numérotation du verset
Mc. 14,55
Summi vero sacerdotes et omne concilium93 querebant adversus Iesum94 testimonium95 ut eum morti traderent nec inveniebant.
93 concilium
ω
1 ΩJ ΩV
Li447 Rusch Weber
] consilium
Li447@
|
94 quer. - adv. Iesum
Cor2 (
grec. anti. glos.
) ω
1 ΩL
Li447 Li447@ Rusch Weber
]
inv.
ΩJ
|
95 adversus Iesum – testimonium]
inv.
ΩV
|
Numérotation du verset
Mc. 14,56
Multi enim falsum testimonium96 dicebant adversus eum
96 falsum testimonium ΩV
Li447 Li447@ Rusch
]
inv. ω
1 ΩJ ΩL
Weber
et convenientia testimonia non erant.
Numérotation du verset
Mc. 14,57
Et quidam surgentes, falsum testimonium ferebant adversus eum dicentes:
Numérotation du verset
Mc. 14,58
Quoniam nos audivimus eum dicentem: Ego dissolvam templum hoc
manufactum
et post97 triduum aliud non manufactum edificabo98.
97 post ΩS ΩV
Rusch
] per
ω
1 ΩJ ΩL
Li447@ Weber
|
98 Ego dissolvam... et edificabo ΩJ] Ego dissolvam et edificabo !
Cor2
(glos.)] Ego ... et reedificabo ΩV
|
Numérotation du verset
Mc. 14,59
Et non erat conveniens testimonium eorum99.
99 eorum ΩS ΩJ
Rusch
] illorum
ω
1 ΩL ΩV
Li447@ Weber
Numérotation du verset
Mc. 14,60
Et exsurgens100 summus sacerdos in medium
100 Et exurgens ΩJ
Rusch Weber
] Exurgens autem ΩS, Exurgens
Cor2 (
grec. anti. glos.
)
ΩV
interrogavit Iesum101 dicens: Non respondes quicquam
101 Iesum ω1
Li447
ΩJ ΩV
Rusch Weber
] ipsum
Li447@
ad ea que tibi obiiciuntur102 ab his?
102 tibi obiiciuntur ΩV
Li447 Li447@ Rusch
Weber]
inv.
ΩJ
Numérotation du verset
Mc. 14,61
Ille autem tacebat et nihil respondit.
Rursum103 summus sacerdos interrogavit104 eum et dixit ei: Tu es Christus filius Dei105 benedicti?
103 Rursum ω1 ΩV
Rusch Weber
] Rursus
Li447 Li447@
ΩJ
|
104 interrogavit
Li447@ Rusch
] interrogabat
ω
1 ΩJ ΩL ΩV
Weber
|
105 Dei
Cor2
(grec. anti. sic habent) ω1 ΩV
Li447 Li447@ Rusch Clementina
]
om.
ΩL
Weber
|
Numérotation du verset
Mc. 14,62
Iesus autem dixit illi106:
106 illi ω1 ΩJ
Li447 Rusch
Weber] ei
Li447@
ΩV
Ego sum.
Et videbitis Filium hominis
a dextris sedentem virtutis Dei107
107 sedentem - virtutis Dei
Cor2 (
grec. anti. glos. et Lc. 22 est
DEI
sed non in * vel in Mt.
)
ΩR² ΩS
Rusch Clementina
]
inv.
ΩV
Li447 Li447@
, sedentem virtutis
Cor4
(
DEI
cancel.)
ω
1 ΩR* ΩJ ΩL
Weber
et venientem cum nubibus celi.
Numérotation du verset
Mc. 14,63
Summus autem sacerdos scindens
vestimenta sua ait: Quid adhuc desideramus testes?
Numérotation du verset
Mc. 14,64
Audistis blasphemiam. Quid vobis videtur? Qui omnes condemnaverunt eum esse reum mortis.
Numérotation du verset
Mc. 14,65
Et
ceperunt quidam conspuere eum
et velare faciem eius
et collaphis eum cedere
et dicere ei: Prophetiza.
Et ministri
alapis eum cedebant.
Numérotation du verset
Mc. 14,66
Et cum esset Petrus in atrio deorsum108,
108 deorsum
ω
1 ΩJ ΩS ΩV
Rusch Clementina Weber
] seorsum
Li447 Li447@
venit una ex ancillis
summi sacerdotis.
Numérotation du verset
Mc. 14,67
Et cum vidisset Petrum calefacientem se109 aspiciens eum110* ait: Et tu cum Iesu Nazareno eras.
109 se
ω
1 ΩF ΩH ΩJ ΩS ΩV
Rusch Weber
] + ad ignem
Li447@
|
110 eum ΩH ΩP ΩJ
Li447@
ΩS ] eum et ΩF, illum
Cor2 (
anti. glos.)
ω
1 ΩL
Weber
, ille
Rusch
|
Numérotation du verset
Mc. 14,68
At ille negavit
dicens: Neque scio neque novi quid dicas. Et exiit foras ante atrium
et statim111* gallus cantavit.
111 statim
Cor2
(grec. anti. glos.) ΩH ΩS
Li447@
]
om. Cor4 (
STATIM
cancel.
) ω
1 ΩJ ΩL ΩP ΩV
Rusch Weber
Numérotation du verset
Mc. 14,69
Rursus autem cum vidisset eum112* ancilla
112 eum ΩH ΩF ΩR ΩS ΩV] illum
Cor4 ω
1 ΩJ ΩL
Li447 Li447@
Rusch Weber,
+ alia ΩJ
Cor2 (
grec. anti. glos., Mt. 26)
Cor4 (
ILLUM
ponitur in** super [sine?]
ALIA
)
cepit dicere circumstantibus: Quia hic ex illis est.
Numérotation du verset
Mc. 14,70
At ille iterum negavit. Et post pusillum rursus113 qui astabant114
113 rursus Cor2 (anti.) ω1 ΩJ] rursum
Wordsworth
(Θ) ΩF ΩS ΩV
Cas239
Som40
|
114 astabant
Cas239
ω
1
CorS2 (
Senonens. et sic plures
)
ΩM ΩF
Sarum
ΩR ΩP ΩL ΩV
Li447 Li447@
ΩS
Rusch Weber
] assistebant
CorS2 (
Paris. sic
)
ΩJ
|
dicebant Petro: Vere ex illis es115. Nam et Galileus es.
115 es ω1 ΩJ ΩV] + tu
Weber (M G)
Numérotation du verset
Mc. 14,71
Ille autem cepit anathematizare et iurare: Quia nescio hominem istum quem dicitis116.
116 istum - quem dicitis]
inv.
ΩV
Numérotation du verset
Mc. 14,72
Et statim iterum gallus cantavit. Et recordatus est Petrus verbi quod dixerat ei Iesus:
Priusquam gallus cantet bis, ter me negabis. Et cepit flere.
Capitulum 14
Numérotation du verset
Mc. 14,1
marg.|
{5.623}
{1
}
Erat autem,
etc. Postquam descripta est reductio peccatoris in Deum per mediatoris predicationem, hic consequenter describitur eadem reductio per passionis sue redemptionem. Et quia superius predixit passionem suam per Iudeos inchoandam, et per gentiles consummandam, ad quos tunc pertinebat iudicium sanguinis in Ierusalem : ideo primo describitur eius passio per Iudeos inchoata, secundo, per gentiles consummata, ca. seq. Circa primum quatuor per ordinem describuntur. Primum est ipsius Christi venditio, non ex eius ignorantia, sed ex eius prescientia et voluntate, secundo. venditi traditio, non ex eius displicentia, sed charitate, ibi. Et prima die azymorum. tertio, traditi {5.624} comprehensio, non ex sua impotentia, sed mititate, ibi. Et adhuc eo loquente. quarto comprehensi condemnatio, non ex sua iniustitia sed humilitate, ibi. Summi vero sacerdotes.
prol.|
Circa primam partem premittitur venditionis occasio, que fuit duplex. Prima sacerdotum invidia, et hec ponitur in principio. Secunda fuit Iude avaritia, qui voluit recuperare precium unguenti effusi, que ponitur ibi. Et cum esset Bethanie. etc. Tertio ponitur ipsa venditio, ibi. Et Iudas Scariothes, etc. Secunda pars principalis incipit ibi. Et prima dies azymorum. ut dictum est. Et dividitur in quatuor, quia primo ponitur paschale convivium ad proditoris revocationem, secundo, instituitur eucharistie sacramentum ad charitatis unionem, ibi. Et manducantibus illis. tertio, predicitur discipulorum scandalum ad eorum confirmationem, ibi : Et ait illis Iesus : Omnes vero scandalizabimini {5.625} quarto, describitur Christi desiderium ad nostram redemptionem, ibi. Et veniunt in predium. Tertia pars principalis huius capituli, que incipit, ibi. Et adhuc eo loquente. Dividitur in tres, quia primo describitur Iude fraudulentia, secundo, Christi patientia, ibi. Unus autem de circunstantibus. Tertio, discipulorum ignavia, ibi, Tunc discipuli relicto eo fugerunt. Quarta pars principalis, que incipit, ibi Summi vero sacerdotes. Dividitur in quatuor, quia primo scribitur accusatio Christi per falsos testes, secundo, eius condemnatio per iniustos iudices, ibi. Exurgens autem summus sacerdos. Tertio, condemnati vituperatio per malignos satellites, ibi. Et ceperunt quidam conspuere eum. Quarto, negatio Petri per tres vices, ibi. Et cum esset {5.626} Petrus Sententia autem huius totius capituli patet ex dictis Mt. 26.a. ubi ista sunt exposita eodem ordine quo hic ponuntur et sub eisdem verbis pro magna parte et restant pauca exponenda que discurrentur. In prima parte principali dicitur. Erat autem pascha, et azyma post biduum. Solemnitas autem paschalis Iudeorum celebratur quinta decima die primi mensis, ut habetur Levi. 23. Hec solemnitas incipiebat a vespere quartedecime diei quando immolabatur agnus, et tunc vescebantur azymis usque ad septimum diem.
marg.|
{1
}
Alabastrum
unguenti
.
Dicunt aliqui, quod nardus est herba faciens spicas in cacumine, de quibus extrahitur liquor optimus, sicut aqua rosacea de rosis, et talis liquor vocatur hic unguentum. Alii dicunt quod est frutex vel arbor parvula, et inde fluit vel extrahitur liquor modo predicto. In secunda parte principali dicitur.
marg.|
{5.627}
{1
}
Et prima,
etc. De ista die est controversia inter Grecos et Latinos que plenius tractata est Mt. 26. Io. 13.
marg.|
{2
}
Occurret vobis,
etc. Istud signum dedit eis ad inveniendum locum pro cena. Et creditur quod dominus illius domus esset discipulus {5.628} Christi occultus.
marg.|
{3
}
Ubi est.
Idest, agnus Pascalis, quia dominus illius domus non solum providit de loco, sed etiam de agno.
marg.|
{4
}
Vobis
demonstrabit
.
In illo cenaculo Pascha comederunt, et in illo post resurrectionem latuerunt discipuli propter metum Iudeorum, et in {5.629} illo spiritum sanctum receperunt in die Pentecostes, ut habetur Act. 2.
marg.|
{5.630}
{1
}
Qui
intingit manum
.
Vas est fictile ad refrigerandum vinum, et in illo erat tus lactucarum agrestium, cum, quo carnes agni debebant comedi, ut dicitur. Exodi. 12.
marg.|
{5.633}
{1
}
Abba pater, omnia possibilia,
etc. Idem significant, tamen unum {5.634} est Grecum, et aliud Latinum. In tertia parte principali dicitur.
marg.|
{5.635}
{1
}
Et ducite.
Ne forte rapiatur de manibus vestris, quia populus communis habebat devotionem ad eum.
marg.|
{2
}
Adolescens.
Quia iste non nominatur hic, ideo dicunt aliqui quod fuit Iacobus frater domini. Alii autem quod fuit Ioannes {5.636} evangelista, qui iunior erat inter apostolos. Alii autem dicunt, quod fuit iuvenis de illa domo in qua comederant pascha.
marg.|
{3
}
Amictus syndone.
Id est, veste linea.
marg.|
{4
}
Super nudo.
Scilicet, corpore quia non habebat aliam vestem. In quarta parte principali dicitur.
marg.|
{5.637}
{1
}
Audivimus eum dicentem, Ego dissolvam templum hoc manufactum,
etc. Falsum enim imposuerunt ei, quia hoc non dixerat, ut habetur Ioannis. 2. sed sic dixerat : Solvite templum hoc etc. predicens mortem suam, in qua corpus eius quod erat templum deitatis solutum{5.638} est. Et si de materiali templo intelligatur, adhuc falsum imposuerunt quasi absolute dixerit, quod tamen dixerat cum conditione, et ideo bene subditur. Et non erat conveniens testimonium illorum.
marg.|
{2
}
Iesus autem dixit illi,
etc. Interrogatus de veritate divinorum respondet qui prius in aliis tacuerat, quia de divinis non debet ita {5.639}
taceri veritas si interrogetur sicut de humanis. In quarta parte minus principali dicitur sic.
marg.|
{5.641}
{1
}
Nam et Galileus es.
Licet enim esset una lingua omnium Hebreorum, tamen secundum varias partes Iudee variabatur in aliqua proprietate, sicut lingua Gallica in Picardia et in Normandia per quam{5.642} percipitur in loquela de qua natione sit aliquis.
marg.|
{2
}
Cepit
anathematizare
.
Idest, maledicere sibiipsi si cognovisset Iesum, unde anathematizatio signat iurationem que est per execrationem scilicet, quando aliquis imprecatur sibimetipsi malum pene si ita sit sicut imponitur ei.
Numérotation du verset
Mc. 14,moraliter
marg.|
{5.623}
{1
}
Erat autem Pascha.
Theophilus. Voluit enim dominus in Paschate crucifigi, quia ipse erat verum Pascha.
marg.|
†
Et
querebant summi sacerdotes
etc. Adhuc aliqui de istis Christum persequuntur in membris suis.
prol.|
{5.624} †
Et cum esset,
etc. Per hoc ostendit, quod predicatores non debent abhorrere peccatores.
marg.|
†
Venit mulier
habens alabastrum
etc. Mulier ista est rationalis anima, que frangit alabastrum, cum rationabiliter domat corpus proprium. Et quoniam hoc cedit ad honorem Dei, effundit super caput Christi 1. Cor. 11.a. Caput Christi Deus.
Numérotation du verset
Mc. 14,moraliter
marg.|
{5.625} †
Erant autem quidam indigne ferentes intra
semetipsos
.
Istis sunt similes illi, qui gravius portant expensas decem solidorum {5.626} pro Christo, quam quinquaginta vel centum pro mundo ideo sequitur.
marg.|
†
Sinite illam.
Eius approbando operationem.
Numérotation du verset
Mc. 14,moraliter
marg.|
{5.627} †
Et Iudas schariothis unus.
Beda. Multi hodie scelus Iude, scilicet, quod dominum ac magistrum deumque suum pecunia vendiderit, velut immane ac nefarium abhorrent. Nec tamen cavent nam cum pro muneribus charitatis ac veritatis vitam spernunt, Deum{5.628} qui veritas, et vita est, spernunt. Et primo die azymo. Sequitur.
marg.|
†
Et
mittit
duos ex
discipulis
suis,
etc. Scilicet Petrum, et Ioannem, ut dicitur Luc. 22. per Petrum significatur actio bona, per Ioannem contemplatio devota, que preparant Pascha, id est, disponunt ad Christi corpus debite sumendum, preparant autem in cenaculo, {5.629} idest, in homine per orationem in Deum elevato Grandi, longitudine longaminitatis, lato latitudine Charitatis, strato varietate virtutis.
Numérotation du verset
Mc. 14,moraliter
marg.|
†
Vespere
.
Per hoc autem quod Christus in mensa denunciavit suum proditorem designavit quod multi proditorie veniunt ad mensam suam.
prol.|
Hieronymus. Dic sacerdos, dic clerice, quomodo eiusdem labiis deoscularis filium virginis, quibusdeosculatus es filiam meretricis, {5.630} o Iuda osculo filium hominis tradis ?
marg.|
†
Et
manducantibus
.
Per Iesum qui salus interpretatur intelligitur bonus prelatus Christi vicarius, et de sua subditorumque suorum salute sollicitus, hic accipit panem cum diligenter studet sacram scripturam et benedicit quando Deo attribuit eius intelligentiam, frangit autem et dat devote predicando, econtra de ignorante dicitur Thre. 4.a. parvuli petierunt panem. et non fuit qui frangeret eis.
marg.|
†
Et
accepto
.
Per quem persequutio designatur in scriptura, hic calix, sumitur patienter tolerando et datur aliis ad simile exhortando.
Numérotation du verset
Mc. 14,moraliter
marg.|
{5.631}
{1
}
Et hymno.
Per hoc ostenditur quod ascendens ad vitam arctiorem primo debet implorare clementiam divinam.
marg.|
{2
}
Et ait.
Chrysostomus. Carnale est cadere, sed diabolicum est iacere.
marg.|
{3
}
Petrus.
Communiter accidit quod illi qui aliis in virtute se preferunt, turpius aliis cadunt, ideo subditur.
prol.|
{5.632}
{4
}
Amen
dico
etc.
Et
veniunt
in
predium
quod
discipulis
.
Quod interpretatur vallis pinguedinis, ideo significat humilitatem gratiosam. Per hoc igitur quod Christus oravit ibi humiliter, significatur quod oratio humiliantis se veraciter Deo est accepta. Eccles. 35. capit. Oratio humiliantis se nubes penetrat, etc. Per hoc autem quod dicitur dominus hic ter orasse, docuit nos orare perfecte, quia perfectio consistit in tribus, scilicet, principio, medio, et fine.
Numérotation du verset
Mc. 14,moraliter
marg.|
{5.635} †
Quemcumque.
Amicitie signis proditores utuntur, ut eorum dolus latentius peragatur.
marg.|
†
Et
amputavit
.
Hoc signum fuit de mentis aure Iudeorum amputanda, sicut patet per effectum, quia nihil audire volunt de salute sua.
marg.|
†
At ille
relicta syndone
,
nudus profugit
ab.
Beda. Qui vult fugere manus iniquorum, {5.636} relinquens mente que mundi sunt, fugiat post Christum sicut Ioseph, relicto passio fugit de domine manibus impudice.
marg.|
†
Petrus autem,
etc. Beda. Merito a longe sequebatur qui erat de proximo negaturus, non enim negare posset, si Christus proximus adhesisset.
Numérotation du verset
Mc. 14,moraliter
marg.|
{5.637} †
Et sedebat.
Hieron. Atrium sacerdotis est circumitus secularis, Ministri demonia, cum quibus qui sedet non potest flere peccata. Ignis autem desiderium est carnis.
marg.|
†
Summi vero
sacerdotes
etc. Modus autem iniquorum est adversus {5.638} innocentes querere testimonia et recipere falsa.
marg.|
†
Summus autem
sacerdos scindens
.
Per hoc fuit significatum, quod prescindendum erat sacerdotium Iudeorum, sicut et stabilitas sacerdotis Christi, per hoc quod eius tunica etiam a crucifigentibus eum non fuit scissa.
Numérotation du verset
Mc. 14,moraliter
marg.|
{5.639} †
Et ceperunt quidam conspuere cum,
etc. Hieronymus. Ut sputaminibus susceptis, faciem anime nostre lavaret, et velamine faciei sue velamen cordium nostrorum auferret.
marg.|
†
Et colaphis eum cedere, et dicere ei, prophetiza.
Quibus in capite {5.640} percussus est caput humani generis quod est Adam, sanaret.
marg.|
†
Et ministri alapis eum cedebant.
Quibus expalmatus est laus eius maxima manibus nostris, labiisque plauderet, ut dicitur, Omnes gentes plaudite manibus.
Numérotation du verset
Mc. 14,moraliter
marg.|
{5.641} †
Et
statim
.
Hier. Gallus lucis nuncius quid est nisi spiritussanctus, cuius voce in prophetis et apostolis nos de trina negatione {5.642} excitamur ad amarissimos post lapsum fletus, qui male de Deo cogitavimus, et male locuti sumus de proximo, et male fecimus ad nosipsos.
DDITIO.
marg.|
{5.641} In cap. 14. Ubi dicitur in postil. Abba pater, idem significat tamen {5.642} unum, etc.
prol.|
Abba est proprie nomen syrum idest, Chaldaicum, et frequenter habetur in translatione Biblie Chaldaice.
Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Nicolaus de Lyra (Mc. 14), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2025. Consultation du 16/04/2025. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=lyr&numLivre=56&chapitre=56_14)
Martin Morard, ed., Nicolaus de Lyra (Mc. 14), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2025. Consultation du 16/04/2025. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=lyr&numLivre=56&chapitre=56_14)
Notes :