<75.809b> Prologus ‘Non ita ordo’ in epistolas canonicas
Numérotation du verset
Epcan. Prol.809b,1
¶
aNon ita1 ordo est2 apud Grecos qui integre sapiunt et fidem3 rectam sectantur4, epistolarum
a
¶Fons :
HIERONYMUS (PSEUDO),
Prologus in septem epistolas canonicas, PL 29, 821C-832A.
DE BRUYNE,
Préfaces de la Bible latine, XVI. Epistulae catholicae, sectio 1, p. 255. - Repertorium biblicum, n° 809. {MM2023}
¶Codd. :
ΩG ΩN ΩS
Rusch
Ed1703,
PL
(sparsim
contuli)
1 Non ita
Som358 Rusch
] Non idem
PL29,
Incipit prologus in epistolas canonicas
praem.
ΩB
|
2 ordo est ΩB ΩG ΩN
Ed1703
]
inv. Som358
ΩS
|
3 Et fidem ΩB ΩG ΩN
Ed1703
] fidemque ΩS
|
4 sectantur
Som358
ΩB ΩG ΩN ΩS
Rusch
] sectentur
Ed1703
|
septem,
que canonice nuncupantur, sicut5 in latinis codicibus invenitur.
5 sicut
Som358 Rusch
] qui
PL29
Quod6* quia Petrus est primus7* in ordine8* apostolorum, prime sunt etiam9 eius epistole10 in ordine ceterarum. Sed, sicut evangelistas dudum ad veritatis lineam correximus, ita has11 proprio ordini Deo nos12* iuvante13 reddidimus. Est enim una earum prima14 Iacobi, Petri due15, Ioannis tres et Iude una. Que si sic ut16 ab eis digeste sunt, ita quoque ab interpretibus17 fideliter in latinum eloquium verterentur18, nec ambiguitatem legentibus facerent, nec sermonum sese varietas impugnaret19. Illo precipue20 loco, ubi de unitate Trinitatis21* in prima Ioannis epistola positum legimus, in qua etiam ab infidelibus translatoribus22 multum erratum esse a fidei veritate23 comperimus, trium tantummodo24 vocabula - hoc est aque, sanguis et Spiritus - in ipsa sua editione ponentibus25* et Patris Verbique ac Spiritus testimonium omittentibus26*. In quo27 maxime et fides28 catholica roboratur, et Patris et Filii et Spiritus sancti una divinitatis substantia comprobatur. In ceteris vero epistolis, quantum a nostra29 aliorum distet editio, lectoris prudentie derelinquo. Sed30 tu, virgo Christi31 Eustochium, dum a me impensius Scripture veritatem inquiris32, meam quodammodo senectutem33 invidorum dentibus34 corrodendam exponis qui me falsarium35 corruptoremque sanctarum pronuntiant Scripturarum 36*. Sed ego in tali opere nec emulorum meorum invidentiam37 pertimesco, nec sancte Scripture veritatem poscentibus denegabo.
6 quod
Som358
ΩG
Rusch
] quidem ΩS, quid ΩN, equidem
Ed1703,
ut ΩB
PL29
|
7 est primus ΩN ΩS ]
inv.
ΩB ΩG
Rusch Ed1703 PL
|
8 ordine ΩN ΩS] numero
ΩB ΩG
Rusch Ed1703 PL
|
9 etiam sunt] etiam sicut ΩB*, etiam sint ΩB²
HSC1
|
10 eius epistule ΩS
etc.
]
inv.
ΩB ΩN
|
11 has] + epistolas ΩB
|
12 nos ΩG ΩN ΩS]
om.
Rusch PL Ed1703
|
13 iuvante] adiuvante ΩG
|
14 una –earum – prima ΩN ΩS
Rusch
]
inv. Som358
(eorum) ΩB ΩG
Ed1703
|
15 Petri due
ΩN
Rusch Ed1703 PL
]
inv
ΩS
|
16 Que si sic ut ΩS
Ed1703 etc.
] Que fuit ΩN, Que si ut ΩB ΩG
PL29
|
17 interpretibus
ΩN ΩS] interpretantibus
Rusch PL Ed1703
|
18 eloquium - verteretur] verteretur ΩN* (
corrector compl. marg.
),
inv.
ΩS
|
19 impugnaret ΩG ΩN ΩS
Rusch Ed1703
] impugnaretur ΩB
|
20 precipue ΩS
Som358 etc.
] precipuo ΩN
|
21 unitate Trinitatis
ΩN ΩS]
inv.
Rusch PL Ed1703
|
22 translatoribus] translatorimus
cacogr.
ΩS
|
23 fidei veritate
ΩB
ΩN ΩS
Rusch
]
inv. Ed1703
|
24 tantummodo
Rusch
] + rerum ΩN, tantum
PL29
|
25 ponentibus ΩB ΩG ΩS] ponentes ΩN
Rusch PL Ed1703
|
26 omittentibus ΩB ΩG ΩS ] omittentes
Som358
ΩN
Rusch Ed1703
|
27 quo ΩB ΩN ΩS ] + et ΩG
|
28 fides ΩB ΩG ΩS ] fide ΩN
|
29 nostra ] vestra ΩB
|
30 Sed] + et ΩS
|
31 Christi
Som358
ΩN
Rusch
] Dei ΩS
|
32 inquiris ΩG ΩN ΩS
Rusch Ed1703
] requiris ΩB
|
33 senectutem] senectatem ! ΩN
|
34 dentibus
ΩN ΩS
PL29
] + vel morsibus
Rusch
|
35 falsarium ΩB ΩN ΩS
etc.
] falsarum ΩG
|
36 pronuntiant Scripturarum
ΩN ΩS]
inv.
Rusch PL Ed1703
|
37 invidentiam
Som358
ΩB ΩN ΩS
Rusch
] invidiam ΩG
|
<75.809b> Prologus ‘Non ita ordo’ in epistolas canonicas
Numérotation du verset
Epcan. Prol.809b,1
marg.|
{t. 4 : Erfurt, f. 1176ra ; facsim., p. 511a}
Huic operi Hieronymus premittit prologum in quo ostendit quia ad certum ordinem digestionis secundum grecos epistolas redegit et veritatem in translatione servavit, quod non alii ante se.A
marg.|
Canonice dicuntur he1 epistole vel ideo quia in canone Ecclesiastice Scripture recepte sunt vel quia regulam supplent. Docent namque custodiam in fide, tolerantiam in persecutione. Instruunt etiam ad alias virtutes multas.B
1 he] iste
Ka242
prol.|
¶
C
aNon ita2 ordo est3 apud Grecos qui integre sapiunt et fidem4 rectam sectantur5, epistolarum
a
¶Fons :
Hieronymus (pseudo),
Prologus in septem epistolas canonicas, PL 29, 821C-832A.
De Bruyne,
Préfaces de la Bible latine, XVI. Epistulae catholicae, sectio 1, p. 255. - Repertorium biblicum, n° 809. {MM2023}
2 Non ita
Som358 Rusch
] Non idem
PL29,
Incipit prologus in epistolas canonicas
praem.
ΩB
3 ordo est ΩB ΩG ΩN
Ed1703
]
inv. Som358
ΩS
4 Et fidem ΩB ΩG ΩN
Ed1703
] fidemque ΩS
5 sectantur
Som358
ΩB ΩG ΩN ΩS
Rusch
] sectentur
Ed1703
marg.|
+ Epistola, id est supramissa, id est excellens missio quantum ad portatorem ipsorum scriptorum qui similiter mittitur qui non excellens sed potius inferior missio potest dici quantum ad ipsam scripturam que mittitur. D
prol.|
septem,
marg.|
+ Iacobus, Petrus, Ioannes, Iudas, septem epistolas quas ecclesiastica consuetudo vocat catholicas, id est universales, hoc est a fide universalis Ecclesie non discrepantes, id est regulares, id est in fide et tolerantia passionum plurimisque virtutibus Ecclesiam regnantes.E
marg.|
{t. 4 : Erfurt, f. 1176rb ; facsim., p. 511b}
septem
sunt he epistole6 propter septem dona Sancti Spiritus7, vel propter fidem sancte Trinitatis quam continent que per quatuor mundi partes8 diffusa est. Prima ponitur epistola Iacobi non quia9 primum10 scripta fuerit sed propter dignitatem, quia scripta est Iudeis qui11 digniores erant quia Dominus in propria persona predicavit illis12 et propter eos fuerat missus13 et ipsi primum14 fidem susceperant quorum episcopus Iacobus iste fuerat ordinatus. F
6 he epistole]
om. Ka242
7 Sancti Spiritus]
inv. Ka242
8 mundi partes]
inv. Ka242
9 quia] quod
Ka242
10 primum] prima
Ka242
11 qui] quod
Ka242
12 predicavit ] predicaverat
Ka242
13 fuerat missus]
inv. Ka242
14 primum] primi
Ka242
marg.|
Secunda Petri ponitur quia electis advenis grece proselytis scripsit, id est de gentilitate ad iudaismum de iudaismo ad evangelice electionis gratiam conversis.G
prol.|
que canonice nuncupantur, sicut15 in latinis codicibus invenitur.
15 sicut
Som358 Rusch
] qui
PL29
marg.|
+ Canonice dicte sunt ad distantiam earum quas fecerunt pseudo apostoli sub nominibus eorum quatuor que nihil aut parum16 preceptorum regulare vel catholice continebant.H
16 parum]
coniec.
, par
Som358
prol.|
Quod17* quia Petrus est primus18* in ordine19* apostolorum, prime sunt etiam20 eius epistole21 in ordine ceterarum. Sed, sicut evangelistas dudum ad veritatis lineam correximus, ita has22 proprio ordini Deo nos23* iuvante24 reddidimus. Est enim una earum prima25 Iacobi, Petri due26, Ioannis tres et Iude una. Que si sic ut27 ab eis digeste sunt, ita quoque ab interpretibus28 fideliter in latinum eloquium verterentur29, nec ambiguitatem legentibus facerent, nec sermonum sese varietas impugnaret30. Illo precipue31 loco, ubi de unitate Trinitatis32* in prima Ioannis epistola positum legimus, in qua etiam ab infidelibus translatoribus33 multum erratum esse a fidei veritate34 comperimus, trium tantummodo35 vocabula - hoc est aque, sanguis et Spiritus - in ipsa sua editione ponentibus36* et Patris Verbique ac Spiritus testimonium omittentibus37*. In quo38 maxime et fides39 catholica roboratur, et Patris et Filii et Spiritus sancti una divinitatis substantia comprobatur. In ceteris vero epistolis, quantum a nostra40 aliorum distet editio, lectoris prudentie derelinquo. Sed41 tu, virgo Christi42 Eustochium, dum a me impensius Scripture veritatem inquiris43, meam quodammodo senectutem44 invidorum dentibus45 corrodendam exponis qui me falsarium46 corruptoremque sanctarum pronuntiant Scripturarum 47*. Sed ego in tali opere nec emulorum meorum invidentiam48 pertimesco, nec sancte Scripture veritatem poscentibus denegabo.
17 quod
Som358
ΩG
Rusch
] quidem ΩS, quid ΩN, equidem
Ed1703,
ut ΩB
PL29
19 ordine ΩN ΩS] numero
Som358
ΩB ΩG
Rusch Ed1703 PL
20 etiam sunt] etiam sicut ΩB*, etiam sint ΩB²
HSC1
21 eius epistule ΩS
etc.
]
inv.
ΩB ΩN
22 has] + epistolas ΩB
24 iuvante] adiuvante ΩG
25 una –earum – prima ΩN ΩS
Rusch
]
inv. Som358
(eorum) ΩB ΩG
Ed1703
27 Que si sic ut ΩS
Ed1703 etc.
] Que fuit ΩN, Que si ut ΩB ΩG
PL29
28 interpretibus
Som358
ΩN ΩS] interpretantibus
Rusch PL Ed1703
29 eloquium - verteretur] verteretur ΩN* (
corrector compl. marg.
),
inv.
ΩS
30 impugnaret ΩG ΩN ΩS
Rusch Ed1703
] impugnaretur ΩB
31 precipue ΩS
Som358 etc.
] precipuo ΩN
33 translatoribus] translatorimus
cacogr.
ΩS
35 tantummodo
Rusch
] + rerum ΩN, tantum
PL29
36 ponentibus ΩB ΩG ΩS] ponentes
Som358
ΩN
Rusch PL Ed1703
37 omittentibus ΩB ΩG ΩS ] omittentes
Som358
ΩN
Rusch Ed1703
38 quo ΩB ΩN ΩS ] + et ΩG
39 fides ΩB ΩG ΩS ] fide ΩN
40 nostra ] vestra ΩB
41 Sed] + et ΩS
42 Christi
Som358
ΩN
Rusch
] Dei ΩS
43 inquiris
Som358
ΩG ΩN ΩS
Rusch Ed1703
] requiris ΩB
44 senectutem] senectatem ! ΩN
46 falsarium ΩB ΩN ΩS
etc.
] falsarum ΩG
48 invidentiam
Som358
ΩB ΩN ΩS
Rusch
] invidiam ΩG
Comment citer cette page ?
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Epcan. Prologus ‘Non ita ordo’ in epistolas canonicas), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2025. Consultation du 17/02/2025. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=75&chapitre=75_Prol.809b)
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Epcan. Prologus ‘Non ita ordo’ in epistolas canonicas), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2025. Consultation du 17/02/2025. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=75&chapitre=75_Prol.809b)
Notes :