Nicolaus de Lyra

Capitulum 2

Numérotation du verset Lc. 2,1 

Factum est autem in diebus illis
exiit edictum a Cesare Augusto ut describeretur
universus orbis.
Numérotation du verset Lc. 2,2 

Hec descriptio
prima facta est
a1 preside Syrie
1 a Cas574 CorS1 ΩF P Catena Rusch ] om. CorS1 (greca littera non habet A et planior hic et verior est) Weber
Cyrino
Numérotation du verset Lc. 2,3 

et ibant omnes ut profiterentur singuli in suam civitatem.
Numérotation du verset Lc. 2,4 

Ascendit autem et2 Ioseph a3 Galilea de civitate Nazareth
2 et Am70 ΩF Li448@ Li446 Rusch Weber] om. Cas574 |
3 a ΩF Catena Rusch Weber] de Cas574 Am70 |
in Iudeam
civitatem David
que vocatur Bethleem
eo quod esset de domo et familia David
Numérotation du verset Lc. 2,5 

ut profiteretur cum Maria desponsata sibi uxore pregnate.
Numérotation du verset Lc. 2,6 

Factum est autem cum essent ibi4
4 essent ibi P Am70 Cas573 Li448 Rusch Weber ] inv. Li448@
impleti sunt dies5 ut pareret.
5 dies J Am70 Catena Rusch Weber ] + eius P, + Marie Cas574
Numérotation du verset Lc. 2,7 

Et peperit filium suum primogenitum
et pannis eum involvit et reclinavit eum6 in presepio
6 eum Cas574 P ΩF Li448 Rusch Weber ] om. Am70 Li448@
quia non erat ei7 locus
7 ei P ΩF Catena Rusch ] eis Weber
in diversorio.
Numérotation du verset Lc. 2,8 

Et pastores erant in regione eadem vigilantes et custodientes vigilias noctis
supra8 gregem suum.
8 supra P Cas574 CorS2 ] super CorS2 ( vel ) ΩF
Numérotation du verset Lc. 2,9 

Et ecce angelus Domini stetit iuxta illos
et claritas Dei circumfulsit illos
et timuerunt timore magno.
Numérotation du verset Lc. 2,10 

Et dixit illis angelus: Nolite timere. Ecce enim evangelizo9 vobis gaudium magnum quod erit omni populo
9 evangelizo Am70 ΩF P Catena Rusch Weber ] annuntio Cas574
Numérotation du verset Lc. 2,11 

quia natus est vobis hodie salvator qui est Christus Dominus
in civitate David.
Numérotation du verset Lc. 2,12 

Et hoc vobis signum:
invenietis infantem pannis involutum et positum in presepio.
Numérotation du verset Lc. 2,13 

Et subito facta est cum angelo
multitudo militie celestis
laudantium Deum et dicentium:
Numérotation du verset Lc. 2,14 

Gloria in altissimis Deo et in terra pax
hominibus10 bone voluntatis.
10 hominibus P Cas574 Catena Rusch ] in praem. Weber
Numérotation du verset Lc. 2,15 

Et factum est ut discesserunt ab eis angeli 11 in celum pastores loquebantur ad12 invicem:
11 ab eis - angeli P As70 Cas574 Catena Ed1455 Clementina Weber ] inv. Rusch, mutil. ΩF |
12 ad] ab cacogr. Cas574 |
Transeamus usque13 Bethleem
13 usque] + in P
et videamus hoc verbum quod factum est
quod fecit14 Dominus et15 ostendit nobis.
14 fecit] + nobis P |
15 fecit Dominus et Cor1 LP (Glossa) CorS2 ( al. ) Cas574 Catena Rusch Weber ] Dominus et Cor1 LP (Greci et antiqui non habent FECIT sed Glossa exponit), Dominus Cava Weber (Z D) CorS2 ( grec. an. sine FECIT ET ) Clementina , fecit Dominus Weber (s), mutil. ΩF |
Numérotation du verset Lc. 2,16 

Et venerunt festinantes et invenerunt Mariam et Ioseph
et infantem
positum in presepio.
Numérotation du verset Lc. 2,17 

Videntes autem16
16 autem BL35167 P ΩS Li448 Li448@ Ed1455 Weber ] + hec Am70 Cas574 , ergo Rusch , mutil. ΩF
cognoverunt
de verbo
quod dictum erat illis de puero hoc.
Numérotation du verset Lc. 2,18 

Et omnes qui audierant17
17 audierant Rusch ] audierunt Li448@ Weber, audiert P
mirati sunt
et de his que dicta erant
a pastoribus ad ipsos.
Numérotation du verset Lc. 2,19 

Maria autem conservabat omnia verba hec conferens in corde suo.
Numérotation du verset Lc. 2,20 

Et reversi sunt pastores glorificantes et laudantes Deum in omnibus que audierant
et viderant
sicut dictum est ad illos.
Numérotation du verset Lc. 2,21 

Et postquam consummati sunt dies octo ut circumcideretur puer18,
18 puer ΩF P Am70 Cas574 Li448@ Rusch ] om. Weber
vocatum est nomen eius Iesus quod vocatum est ab angelo priusquam in utero conciperetur.
Numérotation du verset Lc. 2,22 

Et postquam impleti sunt dies purgationis eius19
19 eius Am70 BL35167 Cas574 Cor2 (sic habet grecus) CorS1 ΩJ Catena Catena@ (Li448 Mt366) Ed1455 Rusch Weber] eorum CorS1 (G. vel hab. EORUM ) Cor3 (greca littera) Wordsworth ( VETUS LATINA ), Marie ΩF ΩS Sarum ; cf. Cor2V² (non Marie)
secundum legem Moysi tulerunt illum in Hierusalem ut sisterent eum Domino
Numérotation du verset Lc. 2,23 

sicut scriptum est20 a { in lege Domini
0 Cf. Ex. 13, 2.
20 est Catena Rusch Weber ] om. P
quia omne masculinum adaperiens vulvam sanctum Domino vocabitur
Numérotation du verset Lc. 2,24 

et ut darent hostiam secundum quod dictum est21 b in lege Domini par turturum aut duos pullos columbarum.
0 Cf. Lv. 12, 8.
21 est BL35167 Cas574 * (exp.) ΩF ΩS Rusch Weber] erat Am70 Cas574 ² (pr. m.) Catena
Numérotation du verset Lc. 2,25 

Et ecce homo erat in Hierusalem cui nomen Simeon
et homo iste iustus et timoratus
exspectans consolationem Israel et Spiritus sanctus erat in eo.
Numérotation du verset Lc. 2,26 

Et responsum acceperat
a22 Spiritu sancto non visurum
22 a P Cas574 Catena Rusch ] ab Weber
se mortem
nisi prius videret
Christum
Domini.
Numérotation du verset Lc. 2,27 

Et venit in Spiritu in templum.
Et cum23 inducerent puerum Iesum
23 cum ΩJ Cas574 Li448 Rusch Weber] om. Li448@
parentes eius ut facerent secundum consuetudinem legis pro eo
Numérotation du verset Lc. 2,28 

et ipse accepit eum in ulnas suas
et benedixit Deum et dixit:
Numérotation du verset Lc. 2,29 

Nunc dimittis
servum tuum, Domine,24
24 servum tuum - Domine ΩJ P Cas574 Li448 Rusch Weber ] inv. Li448@
secundum verbum tuum
in pace
Numérotation du verset Lc. 2,30 

quia viderunt
oculi mei
salutare tuum
Numérotation du verset Lc. 2,31 

quod parasti ante faciem omnium populorum.
Numérotation du verset Lc. 2,32 

Lumen
ad revelationem gentium
et
gloriam plebis tue Israel.
Numérotation du verset Lc. 2,33 

Et erant25 pater eius
25 erant Am70 BL35167 Cas574 Rusch ] erat Weber
et mater mirantes super his que dicebantur de illo26.
26 illo Am70 Cas574 Catena Weber] eo Rusch
Numérotation du verset Lc. 2,34 

Et benedixit illis
Simeon
et dixit ad Mariam matrem eius: Ecce positus est hic
in ruinam
et in27 resurrectionem
27 in ΩF ΩS Catena Rusch ] om. BL35167 Am70 Cas574 Weber
multorum
in Israel et in signum cui contradicetur.
Numérotation du verset Lc. 2,35 

Et tuam ipsius animam pertransibit28 gladius
28 pertransibit ΩJ P Am70 Cas574 Li448@ Rusch ] pertransiet BL35167 Weber
ut revelentur ex multis cordibus cogitationes.
Numérotation du verset Lc. 2,36 

Et erat Anna
prophetissa filia Phanuel
de tribu Aser.
Et29 hec processerat
29 Et ΩF ΩS Rusch ] om. Am70 Cas574 P Catena Weber
in diebus multis30
30 multis ΩF P ΩS Cas574 Catena Weber ] suis Rusch (non hab. Wordsworth in apparatu)
et vixerat cum viro suo annis septem a virginitate sua.
Numérotation du verset Lc. 2,37 

Et hec vidua
usque ad annos octoginta quatuor que non discedebat de31 templo
31 de Am70 BL35167 Cas574 ΩM ΩJ ΩF P ΩS Catena Ed1455 Weber ] a Rusch Wordsworth (P9389 R)
ieiuniis et obsecrationibus32
32 obsecrationibus Am70 BL35167 Cas574 Cor2 V (grec. anti. sic habent) ΩJ ΩF P ΩS Catena Ed1455 Weber ] orationibus Rusch Wordsworth (vetus latina) , observationibus ΩM
serviens nocte ac die.
Numérotation du verset Lc. 2,38 

Et hec ipsa hora superveniens
confitebatur
Domino et loquebatur de illo omnibus qui exspectabant redemptionem Israel33
33 Israel Cor1 LP ΩF P ΩS Am70 Li448 Li448@ La88 Mt366 P638 Weber (G) Clementina ] Hierusalem BL35167 ΩM ΩJ Cas574 Sarum ( greci anti. non ISRAEL ) La88@ Mt366 @ P638 @ Ed1455 Rusch Weber
Numérotation du verset Lc. 2,39 

et ut perfecerunt omnia secundum legem Domini reversi sunt in Galileam in civitatem suam Nazareth.
Numérotation du verset Lc. 2,40 

Puer autem
crescebat
et confortabatur
plenus sapientia et gratia Dei erat in illo
Numérotation du verset Lc. 2,41 

et ibant parentes eius per omnes annos in Hierusalem
in die sollemni Pasche.
Numérotation du verset Lc. 2,42 

Et cum factus esset Iesus34 annorum duodecim
34 cum] com ! Am70 | Iesus Am70 Cas574 ΩS Catena Wordsworth (L T P254 P17225 aur.) ] om. ΩM ΩJ P Ed1455 Clementina Rusch Weber, mutil. ΩF
ascendentibus illis in Hierosolymam
secundum consuetudinem diei festi
Numérotation du verset Lc. 2,43 

consummatisque diebus cum redirent
remansit puer Iesus in Hierusalem35
35 in Hierusalem Am70 Cas574 ΩM ΩJ ΩF P ΩS Li448@ Weber ] Hierosolymam Rusch
et non cognoverunt parentes eius.
Numérotation du verset Lc. 2,44 

Existimantes autem illum esse
in comitatu
venerunt iter diei et requirebant eum inter cognatos et notos.
Numérotation du verset Lc. 2,45 

Et non invenientes regressi sunt in36 Hierusalem requirentes eum.
36 in Cas574 Ed1455 Rusch Weber ] om. P
Numérotation du verset Lc. 2,46 

Et factum est post triduum
invenerunt37 illum in templo sedentem in medio doctorum
37 invenerunt Am70 ΩM ΩJ ΩF P ΩS Catena Rusch Weber ] inveniunt Cas574
audientem illos et interrogantem 38.
38 interrogantem ΩM ΩF P ΩS* Li448@ Rusch Weber ] interrogantem eos Cava Weber (P) Am70 BL35167 Cas574 Cor2 V² ΩJ P ΩS² Ed1455 Clementina , interrogabant illos Weber (s Z P ) interrogabant eos Cor2 V (grec. anti.)
Numérotation du verset Lc. 2,47 

Stupebant autem omnes
qui eum audiebant super prudentia et responsis eius.
Numérotation du verset Lc. 2,48 

Et videntes
admirati sunt
et dixit mater eius ad illum: Fili, quid fecisti nobis sic? Ecce pater tuus
et ego39 dolentes querebamus te.
39 pater tuus – et - ego BL35167 ΩM ΩJ P ΩS Ed1455 Rusch Weber ] inv. Am70 Cas574 Catena
Numérotation du verset Lc. 2,49 

Et ait ad illos: Quid est quod me querebatis?
Nesciebatis quia in his que patris mei sunt oportet me esse?
Numérotation du verset Lc. 2,50 

Et ipsi non intellexerunt verbum quod locutus est ad illos.
Numérotation du verset Lc. 2,51 

Et descendit cum eis40 et venit Nazareth et erat subditus illis
40 eis CorS2 ( al. ) P Cas574 Rusch Weber ] illis CorS2
et mater eius conservabat omnia verba hec conferens41 in corde suo.
41 conferens Am70 Cas574 Cor4 ΩM ΩF P ΩS Catena (La88 Li448 Mt366 Arag5) ; cf. Sinaiticus ( א²)  : συλλαβουσα)] om. BL35167 Cor1 LP( sic) Cor4 ( CONFERENS cancellatum est in <Parisiensi>) Cor2 V (grec. anti. sic est [ perpera pro sine] CONFERENS ) CorS2 ( sine CONFERENS ) ΩJ Ed1455 Rusch Clementina Weber  ; cf. Lc. 2, 19.
Numérotation du verset Lc. 2,52 

Et Iesus proficiebat sapientia et etate42 et gratia apud Deum et homines.
42 sapientia et etate ΩF P Rusch ] inv. Am70 Cas574 Catena , sapientia aetate ΩM ΩS ΩJ Weber

Capitulum 2

Numérotation du verset Lc. 2,1 
differentia



Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Nicolaus de Lyra (Lc. 2), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 04/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=lyr&numLivre=57&chapitre=57_2)

Notes :