Capitulum 1
Numérotation du verset
Phlm. 1,1
Paulus, vinctus Iesu Christi1
1 Iesu Christi
Cbg153 Cor2 CorS1 CorS2
ΩM ΩJ
Rusch Weber
]
inv.
R ΩL ΩS P156
Clementina
et Timotheus frater Philemoni dilecto2
2 dilecto
Cbg153
Amiatinus K Φ ΩM
Rusch
] + et ΩJ ΩL P156
Weber
adiutori nostro
Numérotation du verset
Phlm. 1,2
et3 Apie sorori carissime4
3 et
Cbg153
P156 Ω
M ΩJ ΩL ΩS
Rusch
]
om. Weber
|
4 carissime
Cbg153 P156
ΩM ΩJ ΩL ΩS
Rusch
]
om. Weber
|
et Archippo commilitoni nostro
et Ecclesie que in domo tua est,
Numérotation du verset
Phlm. 1,3
gratia vobis
et pax
a Deo Patre nostro et Domino Iesu Christo.
Numérotation du verset
Phlm. 1,4
Gratias ago
Deo meo semper memoriam tui faciens in orationibus meis
Numérotation du verset
Phlm. 1,5
audiens caritatem tuam et fidem5
5 caritatem tuam et fidem ΩL ΩS
Rusch Weber
] caritatem et fidem ΩM, fidem tuam et caritatem
CorS1
(hic ordo littere in greco) ΩJ
quam
habes in Domino Iesu
et in omnes sanctos
Numérotation du verset
Phlm. 1,6
ut communicatio fidei tue
evidens fiat in agnitione6 omnis boni7 in Christo Iesu. 8
6 agnitione
Cbg153
ΩM ΩJ ΩL ΩS P156
Rusch Weber
] agnitionem Amiatinus K Cava
|
7 boni
Cbg153 Amiatinus K
Φ
Cor2
ΩM ΩJ ΩL ΩS
Rusch Weber
]
praem.
operis
F
Clementina
, + in nobis
S Cava
Λ ΩJ, + in vobis
G Cor4
(interponit)
,
+ quod est in vobis
Clementina
, + quod in nobis est
F,
que in nobis est
R
|
8 in Christo Iesu ΩS] Christo Ihesu Christo
P156
|
Numérotation du verset
Phlm. 1,7
Gaudium enim magnum habui9
9 magnum habui ΩM ΩJ ΩS
Rusch Weber
]
inv. P156
et consolationem
in caritate tua
quia viscera
sanctorum
requieverunt per te
frater,
Numérotation du verset
Phlm. 1,8
propter quod
multam10 fiduciam
10 multam] multum ΩS
habens11 in Christo Iesu
11 habens
Amiatinus R K
Λ Φ ΩM ΩJ² ΩL ΩS
P156 Rusch
] habentes
Weber
, habeo
S
, habemus ΩJ*
imperandi
tibi quod ad rem pertinet
Numérotation du verset
Phlm. 1,9
propter caritatem
magis obsecro
cum sis talis
ut
Paulus senex
nunc autem et vinctus Iesu Christi12.
12 Iesu Christi ΩM ΩS ΩJ
Rusch
]
inv. Cbg153
ΩL
P156
Numérotation du verset
Phlm. 1,10
13 Obsecro
13 « incipit versus vel sub .e # »
CorS2
te pro14 meo filio quem genui
14 pro plerique codd. Cors2 (?#) ΩM ΩJ ΩL ΩS P156
Rusch
] de G Amiatinus K Cava
Cbg153 CorS2
(#)
Weber
in vinculis, Onesimo,
Numérotation du verset
Phlm. 1,11
qui tibi aliquando
inutilis
fuit, nunc autem15 et mihi et tibi16 utilis,
15 autem ΩS]
om. Tr512
|
16 mihi et tibi ΩM ΩS
Rusch Clementina
]
inv. Tr512 Cbg153
ΩJ ΩL P156
Weber
|
Numérotation du verset
Phlm. 1,12
quem remisi tibi17.
17 tibi Φ
Cbg153
ΩJ ΩL ΩS P156
Rusch Clementina
] ad te S,
om. Weber
Tu autem illum ut18 mea viscera
18 ut
Cor4 CorS2=Cor2 (
al.
)
ΩM ΩL ΩS
P156 Rusch Clementina
] id est
Cor2 (
greci anti.
) Weber
, + id est ut
F S
, in
Cor2 (
al.), sicut
CorS2
Ω
J
suscipe19*,
19 suscipe ΩM
Ω
J ΩL ΩS
P156 Weber
] + filium meum carissimum
Tr512 Rusch Wordsworth (V Z
C sine auctoritate graeca
) in glossis
Numérotation du verset
Phlm. 1,13
quem ego volueram20 mecum21 detinere ut pro te mihi ministraret in vinculis evangelii.
20 ego vol. ΩM ΩS ΩJ ΩL
Rusch Weber
]
inv. P156
|
21 mecum ΩS ΩJ
Weber
]
om.
ΩM
|
Numérotation du verset
Phlm. 1,14
22 Sine consilio autem23* tuo
22
Hic incipit versus cum littera miniata
ΩJ ; cf. « Potest incipi versus vel sub .e. »
CorS2
|
23 autem Ω
M ΩJ ΩL ΩS
P156 Weber
]
om. Rusch
|
nihil volui24 facere ut25*
24 volui Ω
M ΩJ ΩL ΩS
P156
] volo
G
|
25 ut Cor2 (anti.)
CorS2
(vel) Ω
M ΩJ ΩL ΩS P156 ] uti
CorS2 Rusch
Weber
|
ne velut ex necessitate
bonum tuum esset
sed voluntarium.
Numérotation du verset
Phlm. 1,15
Forsitan
enim ideo discessit ad horam a te
ut in26 eternum27
26 in
CorS1 (
al.
)
Ω
M
Ω
J* (
rubr. cancel.
) ΩL ΩS
P156 Rusch
]
om. Tr512 CorS1
(gr. omnino habet sicut est in littera preter
IN
)
Cor2
(grec. anti.)
Cor4 (
non dicit
UT IN ETERNUM
)
ΩJ²
Cor3 (
gr. omnino ita habet sine
IN
)
Weber
|
27 eternum
Cor2 (
hic est adiectum ; greci anti. glossa sic
)
Ω
M ΩJ ΩS
|
illum reciperes28*,
28 reciperes Ω
M
Ω
J ΩL ΩS
P156 Weber
] recipias
Rusch,
susciperes
Cor2
(grec. anti.)
Numérotation du verset
Phlm. 1,16
iam non ut29 servum30
29 ut Cor2 (grec. anti.) Ω
M ΩJ ΩL
Rusch Weber
] sicut F S,
om.
P156 Cava
|
30 servum
Cor2
(grec. anti.) Ω
M ΩL
Rusch Weber
] servo
G Cor2 (
gr. anti. glo.
)
|
sed pro31*
31 pro
R F Cava
Λ Φ
Cbg153 CorS1 (
al.
) Cor4
Ω
M ΩL ΩS
P156 Clementina
] plus
G Amiatinus K Cbg153
(vel)
CorS1 (
gr. non habet
PRO
sed
PLUS
) Cor2 (
gr. anti. glo.
)
Ω
J
Cor3
(gr. non habet
PRO)
Weber
, plus pro
S Rusch
servo, carissimum fratrem32
32 carissimum fratrem
CorS1
Ω
M ΩS
P156 Rusch Weber
]
inv.
ΩJ ΩL , + tibi
P156
maxime mihi.
Quanto autem33 magis tibi
33 autem
Tr512 Cbg153 Cor2 (gr. anti.)
Ω
M ΩJ P156
Rusch Weber
]
om.
ΩL ΩS
et in carne
et in Domino ?
Numérotation du verset
Phlm. 1,17
Si ergo habes
me socium, suscipe illum sicut me.
Numérotation du verset
Phlm. 1,18
Si autem aliquid nocuit tibi 34* aut debet, hoc mihi imputa.
34 nocuit tibi Ω
M ΩL ΩS P156]
inv. Tr512 Cbg153
ΩJ
Rusch Weber
Numérotation du verset
Phlm. 1,19
Ego Paulus scripsi mea manu35. Ego reddam
35 mea manu
Cbg153
ΩS
Rusch Weber
]
inv.
Ω
M ΩJ
ut non dicam tibi
quod et te ipsum mihi debes36.
36 et te... debes
Cor2
(gr. anti.) Ω
M ΩJ ΩS
Numérotation du verset
Phlm. 1,20
Ita frater
ego te fruar in Domino.
Refice viscera mea
in Domino37*.
37 Domino
Cbg153
Ω
M ΩL
CorS2 (
fere ubique
) P156 Rusch
] Christo
CorS2
(G’ et utraque correctio) Ω
J ΩS
Numérotation du verset
Phlm. 1,21
Confidens de38
38 de
Tr512 (glossa)
ΩJ ΩL ΩS
P156 Rusch
] in Φ
Tr512 Cor4 Cor2 (
anti.
) Cbg153
Ω
M
Clementina , om. Weber
obedientia39 tua scripsi tibi40, sciens quoniam et41 super id quod dico facies.
39 obedientia tua Λ
Ω
M ΩJ ΩL ΩS
P156 Rusch Weber
] obeditentie tue
Weber (F S)
|
40 scripsi tibi
Rusch Weber
]
inv.
ΩS
|
41 quoniam et Ω
M ΩJ ΩS
Rusch Weber
] quod
Cbg153
|
Numérotation du verset
Phlm. 1,22
Simul autem et42 para43
42 et Ω
M ΩJ ΩL ΩS
Rusch
]
om.
P156
|
43 para
CorS2
(al.) ΩS
Rusch
] prepara
CorS2
Ω
J
|
mihi hospitium. Nam spero per orationes vestras donari me44 vobis.
44 donari me Tr512 Ω
M ΩJ ΩS
Rusch Weber
] inv. Cbg153
Numérotation du verset
Phlm. 1,23
Salutat te Epaphras, concaptivus meus in Christo Iesu,
Numérotation du verset
Phlm. 1,24
Marcus45* Aristarchus, Demas46* Lucas, adiutores mei.
45 Marcus
Cbg153
*
Cor2 CorS2
(
al. sine
ET
)
ΩS
P156
Weber
] et
praem. Cbg153
² Ω
M, + et
Cbg153 CorS2
(
SALUTAT VOS ET ARISTHARCUS
) Ω
J ΩL
Rusch
|
46 Demas
Tr512
ΩJ ΩL ΩS
Weber
] + et G R F
Cbg153
Ω
M
Rusch Clementina
|
Numérotation du verset
Phlm. 1,25
Gratia Domini nostri Iesu Christi cum spiritu tuo47*. Amen.
47 tuo
Cbg153 CorS2 (
al.
)
Ω
M ΩS] vestro
Tr512
CorS2
ΩJ ΩL
Rusch Weber
EPISTOLA PAULI AD PHILEMONEM EXPLICIT.48
48 Epistola...Philomenon - explicit
Rusch
]
inv.
ΩL
P156 ,
explicit epistola ad Philomenon ,
om.
ΩS
Capitulum 1
Numérotation du verset
Phlm. 1,1
1
1
marg.|
[GME72.1.1-2]
Paulus,
quo1 nomine vocatur a proconsule Sergio Paulo quem apud Cyprum ad fidem convertit.
a Addit:
Vinctus Christi Iesu
ut hoc nomine ad pietatem moveat et per hoc magis impetrare possit quod poscit2.
Et Timotheus frater, Philemoni dilecto,
pro quo in greco melius habetur
diligibili
, qui scilicet3* diligi meretur,
et adiutori nostro
in predicationis ministerio, A
a Cf. Glossa magna (Rm. 1 :1. Haimo)
A
¶Codd. : Cas235 Hrv277 Md491 Md546 Pi125 P656 P14441 Zw58
1 quo] quoque
Fi122
2 quod poscit Fi1633 P14441 Zw58] om. Cas235 Pi125 Md491 Md546
3 scilicet Cas235 Fi1633 P656 Pi125] + melius Zw58.
Numérotation du verset
Phlm. 1,2
marg.|
[GME72.1.2-1]
et Appie
4
sorori carissime
5
nihil
in se ficte germanitatis habenti,
et Archippo commilitoni nostro
Colossensium6 ministro, qui nobiscum7 contra adversarios pro Christi nomine dimicans sepe victor extitit,
et ecclesie que
est8
* in domo eius
Philemonis, mandat B
B
¶Codd. : Cas235 Md491 Md546 Pi125 P656 P14441 Zw58
4 Appie Cas2235 Pi125 Md491 Md546] Apie Fi122 Hrv277 Fi1633 P656 P14441
5 carissime Fi122 Hrv277 P14441] karissime Cas235 Fi1633 Md491 Pi125 P656 Zw58
6 Colossensium Fi1633 * (exp. -s-) P656] Colosensium Cas235 Fi122 Fi1633 ² Pi125 Zw56
7 nobiscum] nobis
Fi122
8 est Cas235 Fi122 Pi125 P656 etc.] om. Zw58
Numérotation du verset
Phlm. 1,3
marg.|
[GME72.1.3-1]
Gratia vobis
etc. Appiam9 quam eius sororem vocat sive quia vere soror, sive quia uxor eius erat, et Archippum qui eiusdem fuisse filius10* dicitur, et ecclesiam domus illius ideo cum ipso salutat ut11 eos, in hac Onesimi commendatione et12 pro eo facta intercessione socios13 habeat. C
C
¶Codd. : Cas235 Md491 Pi125 P656 Zw58
9 Appiam] Apiam Fi122 Md491 Hrv277
10 fuisse - filius Cas235 Fi122 Fi1633 Hrv277 Pi125 P656] inv. Md491 P14441 Zw56
11 ut] in
Md491
12 et] om. Md491
13 socios] om. Fi122
Numérotation du verset
Phlm. 1,4
marg.|
[GME72.1.4-1] ¶
Gratias ago
etc. Primo14 caritatem15 eius et fidem16 laudat ut per hoc eum ad misericordiam [Zw58 f. 175v] provocet. Ait ergo:
Gratias ago Deo
etc. D
D
¶Codd. : Cas235 Pi125 P656 Zw58
14 Primo] Primum
P14441
15 caritatem Cas235 Fi122 Fi1633 Hrv277 Md491 Pi125 P14441] karitatem P656 Zw58
16 eius -et fidem]
inv. P14441
Numérotation du verset
Phlm. 1,5
marg.|
[GME72.1.5-1] Quam caritatem et fidem
habes et
17
*
in Domino
Iesu
quem diligis et cui credis,
et in omnes sanctos
quos diligis et quibus credis, E
E
¶Codd. : Cas235 Pi125 P656 Zw58
17 et Cas235 Fi1633 Hrv277 Md491 Pi125 P656] om. Zw58
Numérotation du verset
Phlm. 1,6
marg.|
[GME72.1.6-1] ita
ut communicatio fidei tue,
id est fides qua18* Christo et sanctis credens eisdem communicans19
fiat
20
evidens in
21
*
bono opere, non uno sed
omni
quodcumque facis, nec ita ut nescias esse bona et qua ratione et quam bona sint22 quecumque facis23 sed
in agnitione,
id est habens24 agnitionem
omnis boni
quod facis25, quod pre gaudio tacere non possum.F
G
F
¶Codd. : Md491 Md546 Zw58
18 qua Fi1633 Hrv277 Md491² Md546 P656 Pi125] que Cas235 Zw58
19 communicans Hrv277 Md491 Md546* P656 Zw58] communicas Cas235 Fi122 Fi1633 Md546² Pi125 P14441
20 fiat] Sat Fi122*, Sit Fi122², Hec autem Cas235 Pi125 Md491 (hoc a. ), Hec ... Md546*, fiat in ras. Md546² (hec exp.)
21 in Cas235 Fi122 Md491 Md546 Pi125 P656] + omni Zw56
22 sint Md546 P656 Zw58] sunt Fi1633 , ŝ Fi122 Hrv277, om. Cas235 Pi125
23 nec ita ut nescias esse bona et qua ratione et quam bona sint quecumque facis]
om. hom. Cas235 Pi125
24 habens Md546 Pi125 Zw58] habentes Cas235
25 facis Md546] facit Cas235 Pi125
Numérotation du verset
Phlm. 1,7
II
II
marg.|
[GME72.1.7-1]
26
Gaudium enim magnum habui
cordis dilatione et in adversis consolationem ex simili spe, in tanta caritate tua que non solo virtutis habitu intus in corde viguit, sed etiam extra in opere manifesta est que viscera sanctorum, id est interni affectus et animorum quasi profundi recessus, o frater, per te digne illos sanctos suscipientem a suis quodammodo laboribus respirantes requieverunt,
26 § ii Pi125] om. Cas235 etc.
Numérotation du verset
Phlm. 1,8
marg.|
[GME72.1.8-1] Propter quod, id est quoniam ad benefaciendum adeo promptus es, multam etc. Quod ad rem, id est ad utilitatem prestantis et rogantis pertinet propter caritatem inter me et te mutuam, magis
obsecro
.
Numérotation du verset
Phlm. 1,9
marg.|
[GME72.1.9-1] Recte utique, cum sis talis in operibus pro Christo faciendis
ut
ego
Paulus
Apostolus et
senex, nunc autem vinctus Christi Iesu.
Grandis petentis auctoritas quod Paulus et
senex et vinctus Christi Iesu
obsecrat.
Numérotation du verset
Phlm. 1,10
marg.|
[GME72.1.10-1] Quid autem petat supponit repetens:
Obsecro pro Onesimo filio meo
in fide, quem catechizando
genui in vinculis.
H
Numérotation du verset
Phlm. 1,11
marg.|
[GME72.1.11-1] Et quare pro illo ait:
qui tibi aliquando,
id est dum eras infidelis, fuit
inutilis
a te fugiens et fugam furto cumulans quedam rei domestice compilavit, et ne eproximo apprehendi posset in Italiam perrexit et ibi luxuriose vivendo expendit.
marg.|
[GME72.1.1-1]
Nunc autem
etc. Tibi Domino suo in eo quod pro te mihi servit, et mihi dum in eo quod potest mihi servit, et in eo quod pro me in vinculis posito evangelizat utilis est. Ideoque plus caritatis modo meretur quam odii ante me ruerit.
Numérotation du verset
Phlm. 1,12
marg.|
[GME72.1.12-1]
Quem tibi remisi.
Tu autem illum, id est viscera mea, quem scilicet toto affectu diligo, suscipe similiter toto affectu et plena ex animo voluntate.
Numérotation du verset
Phlm. 1,13
marg.|
[GME72.1.13-1]
Quem ego volueram
etc.
Numérotation du verset
Phlm. 1,14
marg.|
[GME72.1.14-1]
Ut ne velut ex necessitate
cuiusdam contra voluntatem tuam coactionis extrinsece
esset bonum tuum.
27
27
+ Nota
marg. Zw58 lin. 3
marg.|
[GME72.1.14S12]
[Hieronymus]
28 Qualiter bonum quidem esset quod sine tua fieret voluntate, sed alio genere malum esse idem ipsum argui posset, sicut si homo a Deo talis factus esset, qui bonum ex necessitate contra voluntatem suam faceret, bonum quidem esset quod faceret, sed alio genere idem malum esset. Nec esset homo similis Deo, qui Deus voluntarie, id est non contra voluntatem suam
ex necessitate
bonus est. Ex quo manifestum est absolute
bonum
esse quod non
ex necessitate voluntarium
est. Attendendum [Zw58 f. 175v] tamen quod Deus, qui non vult esse non bonus, non potest esse etiam non bonus. Ideoque cum quicquid non potest non esse, necesse est esse ipse quoque hac ratione
ex necessitate
bonus est.
28
marg. Zw58
Numérotation du verset
Phlm. 1,15
marg.|
[GME72.1.15-1]
Forsitan
etc. Dicens forsitan sententiam temperat. Occulta sunt quippe iudicia Dei, et temerarium est quasi de certo pronunciare quod dubium est.
Ut eternum illum reciperes.
Eternum vocat eum quoniam ex fide Christi eternus factus est, et Philemoni secundum eamdem fidem eterno dicit esse coniunctum,
Numérotation du verset
Phlm. 1,16
marg.|
[GME72.1.16-1]
non iam ut servum sed
etc. Fratrem, maxime quidem mihi ex eadem fide eterno coniunctum. Quanto magis autem tibi? Quasi: Multomagis. Quare? Quia mihi non in carne, sed tantum in Domino, tibi vero primo quidem non in Domino, sed in carne tantum. Nunc vero et in carne, id est carnis conditione, qua tibi Domino servus subiectus est, et in Domino spirituali scilicet copula, qua tibi eterno frater eternus coniunctus est.
Numérotation du verset
Phlm. 1,17
III
III
marg.|
[GME72.1.17-1]
29
Si ergo me habes
ut utique habes voluntate
socium
usque adeo, ut meis communicare vinculis cupias,
suscipe illum
filium meum et viscera mea
sicut
et
me
. Quasi: Si illum suscipere nolueris, quod facilius est, certum est quod me socium habere et etiam vinculis meis communicare, quod multo difficilius est, non possis.
29 § iii Pi125] om. Cas235
Numérotation du verset
Phlm. 1,18
marg.|
[GME72.1.18-1]
Si autem nocuit
etc.
Numérotation du verset
Phlm. 1,19
marg.|
[GME72.1.19-1]
Ego reddam.
Pro Onesimo se opponit et spondet Apostolus factus imitator loquentis in se Christi, qui plagas nostras doluit et infirmitates nostras portavit:
Ut non dicam:
Quasi: Dico
reddam
ita tamen ut non dicam tibi. Tamquam enim ad extraneum loquens dico:
reddam.
Ceterum ad Apostolice potestatis ius rediens non dico tibi eo quod me tibi Christum evangelizantem Christianus effectus es, non dico tantum omnia tua et per hoc tuum Onesimum, sed et te ipsum mihi debes.
Numérotation du verset
Phlm. 1,20
marg.|
[GME72.1.20-1]
Ita frater
etc. Ubi nos habemus
ita frater,
Greci habent quoddam adverbium blandientis quod latinus sermo non explicat. Pro eo tantum ponimus
ita frater
volentes intelligi plus quam sonamus. Nam et Apostolus hoc sermone quodammodo blanditur et vovet quod sequitur:
Ego te
cunctis virtutibus abundantem
fruar
, non dico nostri inter nos ut fieri solet presentia, sed
in Domino.
Tu ergo similiter in Christo
refice viscera mea,
id est Onesimum.
Numérotation du verset
Phlm. 1,21
marg.|
[GME72.1.21-1]
Confidens
etc. Simul autem et para mihi hospitium. Hoc non ideo dicit quod tam dives sit et tantis sarcinis occupatus ut preparato amplissimo spatio egeat, sed ut dum Philemon eum venturum exspectat magis quam rogatus est faciat.
Numérotation du verset
Phlm. 1,22
marg.|
[GME72.1.22-1] Vel non Paulo sed Apostolo in nova civitate et inaudita predicaturo, ad quem30 plurimi sunt concursuri31,
hospitium
preparandum est, loco scilicet urbis, celebri32* domus amplissima que plurimos capiat auditores, ab omni vacua importunitate.
Nam spero
etc. 33
I
30 quem Fi122 Md546 Tr2266 Zw58] quam Cas235 Pi125
31 concursuri] conversuri
Fi122 Md546
32 celebri Fi122 Md546 P656 Tr2266] celebris Cas235 Pi125 Zw58
33 etc.] + per orationes vestras donari me vobis. Salutat te Epaphras cum captivus meus in Christo Jesu, Marcus, Aristartus, Demas Lucas adiutores mei. Nam spero etc. Salutat te epafras etc. Gratia Domini iesu Christi cum spiritu vestro. Amen
Md491 Md546
Numérotation du verset
Phlm. 1,23
Numérotation du verset
Phlm. 1,24
marg.|
[sine glossa]
Numérotation du verset
Phlm. 1,25
marg.|
[GME72.1.25-1]
Gratia Domini
etc. Amen.
marg.|
Explicit epistola ad Philemonem.34
K
34 Explicit... Philemonem
Zw58
] Explicit ad Philemonem
Cas235 Pi125, om. P656 Tr2226
Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Gilbertus Pictaviensis, Media Glossatura (Phlm. Capitulum 1), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 12/11/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=media&numLivre=72&chapitre=72_1)
Martin Morard, ed., Gilbertus Pictaviensis, Media Glossatura (Phlm. Capitulum 1), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 12/11/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=media&numLivre=72&chapitre=72_1)
Notes :