Glossa ordinaria

Capitulum 1

Numérotation du verset Laod. 1,1 I

Paulus apostolus1 non ab hominibus neque per hominem sed per Iesum Christum, fratribus qui sunt Laodicie.
1 Paulus apostolus] Paulus Cava Λ,
Numérotation du verset Laod. 1,2 

Gratia vobis et pax a2 Deo Patre3 et Domino Iesu Christo.
2 a] om. Ba19 |
3 Patre P480 etc. ] + nostro Weber ( Q D Λ) Bar19 Mz4 Wi1137, et Patre nostro Cbg152 |
Numérotation du verset Laod. 1,3 II

Gratias ago Christo4, per omnem orationem meam, quod permanentes estis5 in eo6 et perseverantes in operibus eius7, promissum exspectantes8 in diem9 iudicii10.
4 Christo] Deo meo Cbg152 P480 |
5 permanentes estis] permanentes B, inv. D |
6 eo] illo P480 Wi1137 |
7 in operibus eius] om. P480 Q Cava Λ Sg69 |
8 promissum exspectantes] sperantes promissum B, sperantes promissionem D, promissum non exspectantes Ba19, promissa expectantes P480 |
9 diem] die Ba19 Cava Cbg152 P312 P480 Q Wi1137 |
10 iudicii] iudicationis B |
Numérotation du verset Laod. 1,4 

Neque destituant vos11 quorumdam vaniloquia12 insinuantium13 ut vos evertant14 a veritate evangelii quod a me predicatur.
11 destituant vos] destituat vos B, destituit vos Q P480, destituit Cava Λ , destruant vos Boul24Wi1137, decipiant vos P312, + in P480² (interl.) |
12 vaniloquia] vaniloquentia B Cava Q P480 Λ |
13 insinuantium] + sed Q B D |
14 evertant] evertent Q, avertant Cbg152 P480 |
Numérotation du verset Laod. 1,5 

Et nunc faciet Deus15 ut16 qui17 sunt ex me18 ad profectum veritatis evangelii19 deservientes20 et facientes benignitatem operumque21* salutis vite22 eterne.
15 faciet Deus] inv. D |
16 ut] om. Mz4 |
17 qui] que Ed1931 (Harnack) Wi1137 |
18 sunt – ex me] inv. P480, + perveniant Cava Λ, + semper veniant Wi1137 |
19 Et nunc faciet Deus ut qui sunt ex me ad profectum veritatis evangelii] om. Sg69, + quod a me predictum (?) |
20 evangelii deservientes] ev. dei servientes B, inv. + {sit} Wi1137 |
21 operumque] operum quae Weber , operum que sunt B D, operamque Sg69 Wi1137 |
22 vite] om. Cava Λ |
Numérotation du verset Laod. 1,6 III

Et nunc palam sunt23 vincula mea que patior in Christo24 quibus25 letor et gaudeo.
23 palam sunt] om. P480 |
24 Christo] + Ihesu P480 |
25 quibus] in praem. B Cava Λ Wi1137 |
Numérotation du verset Laod. 1,7 

Et26 hoc mihi est ad salutem perpetuam, quod ipsum factum27 orationibus28 vestris29 et30 administrantem Spiritum sanctum31 sive per vitam sive per mortem.
26 Et] om. P312 |
27 factum] fletum Cava Λ Sg69 |
28 orationibus] operationibus Q |
29 vestris] meis Mz4 |
30 et] est Cava Λ, om. Q |
31 administrantem Spiritum sanctum] administrante (-tes B ) Spiritu sancto B Cava Cbg152 D P312 P480 Wi1137 Ed1931 ( Harnack ) |
Numérotation du verset Laod. 1,8 

Est enim mihi vere vita32 in Christo et mori gaudium.
32 mihi vere vita] mihi vera vita Q, mihi vita Ed1931, vivere B D Wi1137, vivere vita Boul24 P480, vere vita Mz4
Numérotation du verset Laod. 1,9 

Et in ipsum33 in34 vobis faciet35 misericordiam suam36 ut eamdem dilectionem habeatis et sitis unanimes37.
33 in ipsum] id ipsum Cava Λ Ed1931 , ipsum B Boul24, in idipsum Ba19 Cbg152 Mz4 , ipse D Wi1137 |
34 in] om. Q |
35 in vobis – faciet] inv. P480 |
36 misericordiam suam] misericordia sua Cava Λ Ed1931 |
37 unianimes] unanimes Ba19 Boul24 Sg69 Wi1137 |
Numérotation du verset Laod. 1,10 IV

Ergo38, dilectissimi39, ut40 audistis41 presentia mei42, ita43 retinete et facite in timore Dei et erit vobis vita in eternum44.
38 Ergo] Ego M, G° Sg69 |
39 dilectissimi] + fratres Wi1137 |
40 ut] et Sg69 |
41 audistis] audististis cacogr. P480 , + in Mz4 |
42 presentia mei] in praem. P312, presentiam mei Cava Sg69, presentiam ei Q, presentiam Dei D, in presentia mea Wi1137, presentia P480 |
43 ita] om. Cava P480 |
44 in eternum] eterna Wi1137 |
Numérotation du verset Laod. 1,11 

Est enim Deus qui operatur in vos45.
45 vos] vobis M B Boul24 D Cava Cbg152 Mz4 P312 Λ Wi1137 | et facite in ... in vos] om. hom. P480
Numérotation du verset Laod. 1,12 

Et facite sine retractu46 quecumque47 facitis.
46 retractu Wi1137² etc. ] retractatu M B Λ Sg69 , retratactione D, peccato Wi1137* |
47 quecumque] quodcumque B Cava Λ |
Numérotation du verset Laod. 1,13 V

Et quod est48, dilectissimi49, gaudete in Christo50 et precavete51 sordidos in lucro52.
48 quod est] quodcumque optimum est D, + optimum Wi1137 |
49 dilectissimi] dilectissimum Mz4 |
50 Christo] Domino P480 |
51 precavete] precaveavete Wi1137 * ( cacogr. ) |
52 in lucro] illussores P312, homines (oms <ne>s Wi1137 ) praem. Boul24 D Wi1137, + homines Cava Λ |
Numérotation du verset Laod. 1,14 

Omnes53 sint petitiones54 vestre palam apud55 Deum56 et estote firmi in sensu Christi.
53 Omnes] om. B Cava Λ Wi1137 |
54 sint petitiones] sint petiones B D, sin orationes Ba19, petitiones Mz4 |
55 apud] ante D |
56 sint - petitiones... Deum] inv. B |
Numérotation du verset Laod. 1,15 

Et que57 integra et vera et pudica58 et iusta59 et amabilia60 facite.
57 que] + sunt Wi1137 |
58 pudica] + et casta D Wi1137 |
59 iusta] sancta P480 |
60 amabilia] + sunt Cava Λ |
Numérotation du verset Laod. 1,16 

Et que audistis et accepistis in corde retinete et erit vobis pax61.
61 vobis - pax] inv. P480
Numérotation du verset Laod. 1,17 

Salutate omnes fratres in osculo sancto62*.
62 Salutate... sancto B D Wi1137 ] om. Ba19 Cbg152 Mz4 P312 P480 Sg69 Weber , cf. Bruyne § B4 (C) Salutant vos sancti P480
Numérotation du verset Laod. 1,18 VI

Salutant vos sancti.63
63 Salutant vos sancti] om. Q , Salutant vos omnes sancti B D
Numérotation du verset Laod. 1,19 

Gratia Domini Iesu64 cum spiritu vestro
64 Iesu] nostri Ihesu P312, nostri Iesu Christi B Cava D Q Λ
Numérotation du verset Laod. 1,20 

et65 facite legi66 Colossensium67 vobis68*.
65 et] + hanc Wi1137 |
66 legi] + Colosensibus (+ epistulam B ) et B D Ev74 Wi1137 |
67 Colossensium] + epistolam Cbg152 P312 |
68 legi Colossentium - vobis] inv. P312, + Amen B Boul24 , + Explicit ad Laodicenses Weber , +explicit ep<isto>la ad Laudicenses Wi1137, Explicit epistola Mz4 |

Capitulum 1

Numérotation du verset Laod. 1,1 
I
A
A ¶Codd.: =>
marg.| + Incipit epistola quam intitulatam repperi Pauli ad Laodicenses.B
B ¶Codd. : Cbg152
marg.| + Incipit1 epistola beati Pauli apostoli2 ad Laodicenses.C
C ¶Codd. : Boul24 (f. 135r) P312
1 Incipit] om. P312
2 apostoli] om. P312
marg.| + Incipit epistola ad Laodicenses.D
D ¶Codd. : Mz4
marg.| + A.1 Laudat Apostolus eos quia in fide quam acceperant permanserunt.E
E ¶Codd. : Bruyne (A)
marg.| + B.1 Paulus Apostolus pro Laudicensibus Domino gratias refert et hortatur eos ne a seductoribus decipiantur.F
F ¶Codd. : Bruyne (B) | ne] ut R
Paulus apostolus3 non ab hominibus neque per hominem sed per Iesum Christum, fratribus qui sunt Laodicie.
3 Paulus apostolus] Paulus Cava Λ,
Numérotation du verset Laod. 1,2 
Gratia vobis et pax a4 Deo Patre5 et Domino Iesu Christo.
4 a] om. Ba19
5 Patre P480 etc. ] + nostro Weber ( Q D Λ) Bar19 Mz4 Wi1137, et Patre nostro Cbg152
marg.| + A.2 Dicit se Apostolus orationibus eorum adiutum esse in vinculis quibus ligatus erat.G
G ¶Codd. : Bruyne (A) ; om. Rusch
marg.| + B.2 De manifestis vinculis Apostoli in quibus letatur et gaudet.H
H ¶Codd. : Bruyne ( B ) ; om. Rusch | manifestis vinculis] manifesta vinculat t R
Numérotation du verset Laod. 1,3 
II
Gratias ago Christo6, per omnem orationem meam, quod permanentes estis7 in eo8 et perseverantes in operibus eius9, promissum exspectantes10 in diem11 iudicii12.
6 Christo] Deo meo Cbg152 P480
7 permanentes estis] permanentes B, inv. D
8 eo] illo P480 Wi1137
9 in operibus eius] om. P480 Q Cava Λ Sg69
10 promissum exspectantes] sperantes promissum B, sperantes promissionem D, promissum non exspectantes Ba19, promissa expectantes P480
11 diem] die Ba19 Cava Cbg152 P312 P480 Q Wi1137
12 iudicii] iudicationis B
Numérotation du verset Laod. 1,4 
Neque destituant vos13 quorumdam vaniloquia14 insinuantium15 ut vos evertant16 a veritate evangelii quod a me predicatur.
13 destituant vos] destituat vos B, destituit vos Q P480, destituit Cava Λ , destruant vos Boul24Wi1137, decipiant vos P312, + in P480² (interl.)
14 vaniloquia] vaniloquentia B Cava Q P480 Λ
15 insinuantium] + sed Q B D
16 evertant] evertent Q, avertant Cbg152 P480
Numérotation du verset Laod. 1,5 
Et nunc faciet Deus17 ut18 qui19 sunt ex me20 ad profectum veritatis evangelii21 deservientes22 et facientes benignitatem operumque23* salutis vite24 eterne.
17 faciet Deus] inv. D
18 ut] om. Mz4
19 qui] que Ed1931 (Harnack) Wi1137
20 sunt – ex me] inv. P480, + perveniant Cava Λ, + semper veniant Wi1137
21 Et nunc faciet Deus ut qui sunt ex me ad profectum veritatis evangelii] om. Sg69, + quod a me predictum (?)
22 evangelii deservientes] ev. dei servientes B, inv. + {sit} Wi1137
23 operumque] operum quae Weber , operum que sunt B D, operamque Sg69 Wi1137
24 vite] om. Cava Λ
Numérotation du verset Laod. 1,6 
III
Et nunc palam sunt25 vincula mea que patior in Christo26 quibus27 letor et gaudeo.
25 palam sunt] om. P480
26 Christo] + Ihesu P480
27 quibus] in praem. B Cava Λ Wi1137
Numérotation du verset Laod. 1,7 
Et28 hoc mihi est ad salutem perpetuam, quod ipsum factum29 orationibus30 vestris31 et32 administrantem Spiritum sanctum33 sive per vitam sive per mortem.
28 Et] om. P312
29 factum] fletum Cava Λ Sg69
30 orationibus] operationibus Q
31 vestris] meis Mz4
32 et] est Cava Λ, om. Q
33 administrantem Spiritum sanctum] administrante (-tes B ) Spiritu sancto B Cava Cbg152 D P312 P480 Wi1137 Ed1931 ( Harnack )
Numérotation du verset Laod. 1,8 
Est enim mihi vere vita34 in Christo et mori gaudium.
34 mihi vere vita] mihi vera vita Q, mihi vita Ed1931, vivere B D Wi1137, vivere vita Boul24 P480, vere vita Mz4
Numérotation du verset Laod. 1,9 
Et in ipsum35 in36 vobis faciet37 misericordiam suam38 ut eamdem dilectionem habeatis et sitis unanimes39.
35 in ipsum] id ipsum Cava Λ Ed1931 , ipsum B Boul24, in idipsum Ba19 Cbg152 Mz4 , ipse D Wi1137
36 in] om. Q
37 in vobis – faciet] inv. P480
38 misericordiam suam] misericordia sua Cava Λ Ed1931
39 unianimes] unanimes Ba19 Boul24 Sg69 Wi1137
Numérotation du verset Laod. 1,10 
IV
Ergo40, dilectissimi41, ut42 audistis43 presentia mei44, ita45 retinete et facite in timore Dei et erit vobis vita in eternum46.
40 Ergo] Ego M, G° Sg69
41 dilectissimi] + fratres Wi1137
42 ut] et Sg69
43 audistis] audististis cacogr. P480 , + in Mz4
44 presentia mei] in praem. P312, presentiam mei Cava Sg69, presentiam ei Q, presentiam Dei D, in presentia mea Wi1137, presentia P480
45 ita] om. Cava P480
46 in eternum] eterna Wi1137
marg.| + A.3 Ortatur eos ut magis ac magis permaneant in fide quam acceperunt.I
I ¶Codd. : Bruyne (A) ; om. Rusch
Numérotation du verset Laod. 1,11 
Est enim Deus qui operatur in vos47.
47 vos] vobis M B Boul24 D Cava Cbg152 Mz4 P312 Λ Wi1137 | et facite in ... in vos] om. hom. P480
Numérotation du verset Laod. 1,12 
marg.| + B3. Monet Laudicenses Apostolus ut, sicut sui audierunt, presentia ita retineant et sine retractu faciant.J
J ¶Codd. : Bruyne ( A ) ; om. Rusch | presentia] presentium R | retractu] retractatu R
marg.| + A.4 Deortatur eos ab avaritia.K
K ¶Codd. : Bruyne (A) ; om. Rusch
Et facite sine retractu48 quecumque49 facitis.
48 retractu Wi1137² etc. ] retractatu M B Λ Sg69 , retratactione D, peccato Wi1137*
49 quecumque] quodcumque B Cava Λ
Numérotation du verset Laod. 1,13 
V
Et quod est50, dilectissimi51, gaudete in Christo52 et precavete53 sordidos in lucro54.
50 quod est] quodcumque optimum est D, + optimum Wi1137
51 dilectissimi] dilectissimum Mz4
52 Christo] Domino P480
53 precavete] precaveavete Wi1137 * ( cacogr. )
54 in lucro] illussores P312, homines (oms <ne>s Wi1137 ) praem. Boul24 D Wi1137, + homines Cava Λ
Numérotation du verset Laod. 1,14 
Omnes55 sint petitiones56 vestre palam apud57 Deum58 et estote firmi in sensu Christi.
55 Omnes] om. B Cava Λ Wi1137
56 sint petitiones] sint petiones B D, sin orationes Ba19, petitiones Mz4
57 apud] ante D
58 sint - petitiones... Deum] inv. B
Numérotation du verset Laod. 1,15 
Et que59 integra et vera et pudica60 et iusta61 et amabilia62 facite.
59 que] + sunt Wi1137
60 pudica] + et casta D Wi1137
61 iusta] sancta P480
62 amabilia] + sunt Cava Λ
Numérotation du verset Laod. 1,16 
Et que audistis et accepistis in corde retinete et erit vobis pax63.
63 vobis - pax] inv. P480
Numérotation du verset Laod. 1,17 
Salutate omnes fratres in osculo sancto64*.
64 Salutate... sancto B D Wi1137 ] om. Ba19 Cbg152 Mz4 P312 P480 Sg69 Weber , cf. Bruyne § B4 (C) Salutant vos sancti P480
Numérotation du verset Laod. 1,18 
VI
Salutant vos sancti.65
65 Salutant vos sancti] om. Q , Salutant vos omnes sancti B D
marg.| + B4. Hortatur Apostolus Laudicenses ut fide sint firmi et que integra et vera et Deo sunt placita faciant. Salutatio fratrum « in osculo sancto »a.L
a Rm. 16, 16 ; 1Cor. 16, 20 ; 2Cor. 13, 12 ; 1Th. 5, 26 ; 1Pt. 5, 14 ; Laod. 18.
L ¶Codd. : Bruyne ( A ) ; om. Rusch | faciant] sunt Bruyne ( C ) | in osculo sancto] om. Bruyne ( C ) ; cf. Weber ( B D )
Numérotation du verset Laod. 1,19 
Gratia Domini Iesu66 cum spiritu vestro
66 Iesu] nostri Ihesu P312, nostri Iesu Christi B Cava D Q Λ
Numérotation du verset Laod. 1,20 
et67 facite legi68 Colossensium69 vobis70*.
67 et] + hanc Wi1137
68 legi] + Colosensibus (+ epistulam B ) et B D Ev74 Wi1137
69 Colossensium] + epistolam Cbg152 P312
70 legi Colossentium - vobis] inv. P312, + Amen B Boul24 , + Explicit ad Laodicenses Weber , +explicit ep<isto>la ad Laudicenses Wi1137, Explicit epistola Mz4
marg.| + A.5 Monet eos ut hec epistola legatur Colossensibus.M
M ¶Codd. : Bruyne (A) ; om. Rusch
marg.| + Colosenses ultim<o>b : “Et cum lecta fuerit apud vos hec epistola, facite ut in Laodicensium Ecclesia legatur et ea que Laodicensium est vobis legatur; glossa : quam ego eis misi. N
b Col. 4, 16.
N ¶Codd. : al. m. marg. inf. P312
marg.| + Gregorius in fine Moralium ait : Paulus apostolus quamvis epistolas scripserit, sancta tamen Ecclesia non amplius quam quatuordecim tenet ut ex ipso epistolarum numero ostenderet quod doctor egregius legis etiam per decalogum servatur et evangelii secreta rimasset et quod per quatuor libros distinguitur. O
O ¶Codd. : al. m. marg. inf. P312


Comment citer cette page ?
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Laod. Capitulum 1), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2025. Consultation du 15/01/2025. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=84&chapitre=84_1)
Signaler un complément d'information

Notes :