Hugo de Sancto Caro

Capitulum 2

Numérotation du verset 2Mcc. 2,1 

Invenitur autem in descriptionibus Ieremie prophete quod iussit accipere ignem eos qui transmigrabantur ut significatum est et ut mandavit transmigratis
Numérotation du verset 2Mcc. 2,2 

et dedit illis legem ne obliviscerentur precepta Domini et ut non exerrarent mentibus videntes simulacra aurea et argentea et ornamenta eorum
Numérotation du verset 2Mcc. 2,3 

et alia huiuscemodi dicens hortabatur ne legem amoverent a corde suo
Numérotation du verset 2Mcc. 2,4 

erat autem in ipsa scriptura quomodo tabernaculum et arcam iussit propheta divino responso ad se facto comitari secum usquequo exiit in montem in quo Moyses ascendit et vidit Dei hereditatem
Numérotation du verset 2Mcc. 2,5 

et veniens ibi Ieremias invenit locum spelunce et tabernaculum et arcam et altare incensi intulit illuc et ostium obstruxit
Numérotation du verset 2Mcc. 2,6 

et accesserunt quidam simul qui sequebantur ut notarent sibi locum et non potuerunt invenire
Numérotation du verset 2Mcc. 2,7 

ut autem cognovit Ieremias culpans illos dixit quod ignotus erit locus donec congreget Deus congregationem populi et propitius fiat
Numérotation du verset 2Mcc. 2,8 

et tunc Dominus ostendet hec et apparebit maiestas Domini et nubes erit sicut et Moysi manifestabatur et sicut cum Salomon petiit ut locus sanctificaretur magno Deo manifestabat hec
Numérotation du verset 2Mcc. 2,9 

et ut sapientiam habens obtulit sacrificium dedicationis et consummationis templi
Numérotation du verset 2Mcc. 2,10 

sicut et Moyses orabat ad Dominum et descendit ignis de celo et consumpsit holocaustum
Numérotation du verset 2Mcc. 2,11 

et dixit Moyses eo quod non sit mundatum quod erat pro peccato et consumptum est
Numérotation du verset 2Mcc. 2,12 

similiter et Salomon octo diebus celebravit dedicationem
Numérotation du verset 2Mcc. 2,13 

inferebantur autem in descriptionibus et commentariis Neemie hec eadem et ut construens bibliothecam congregavit de regibus libros et prophetarum et David et epistolas regum et de donariis
Numérotation du verset 2Mcc. 2,14 

similiter autem et Iudas ea que didicerat per bellum quod nobis acciderat congregavit omnia et sunt apud nos
Numérotation du verset 2Mcc. 2,15 

si ergo desiderastis hec mittite qui perferant vobis
Numérotation du verset 2Mcc. 2,16 

acturi itaque purificationem scripsimus vobis bene igitur facietis si egeritis hos dies
Numérotation du verset 2Mcc. 2,17 

Deus autem qui liberavit populum suum et reddidit hereditatem omnibus et regnum et sacerdotium et sanctificationem
Numérotation du verset 2Mcc. 2,18 

sicut promisit in lege speramus quod cito nostri miserebitur et congregabit de sub celo in locum sanctum
Numérotation du verset 2Mcc. 2,19 

eripuit enim nos de magnis periculis et locum purgavit
Numérotation du verset 2Mcc. 2,20 

de Iuda vero Machabeo et fratribus eius et de templi magni purificatione et de are dedicatione
Numérotation du verset 2Mcc. 2,21 

sed et de preliis que pertinent ad Antiochum Nobilem et filium eius Eupatorem
Numérotation du verset 2Mcc. 2,22 

et de illuminationibus que de celo facte sunt ad eos qui pro Iudeis fortiter fecerunt ita ut universam regionem cum pauci essent vindicarent et barbaram multitudinem fugarent
Numérotation du verset 2Mcc. 2,23 

et famosissimum in toto orbe templum recuperarent et civitatem liberarent ut leges que abolende erant restituerentur Domino cum omni tranquillitate propitio facto illis
Numérotation du verset 2Mcc. 2,24 

itemque ab Iasone Cyreneo quinque libris comprehensa temptavimus nos uno volumine breviare
Numérotation du verset 2Mcc. 2,25 

considerantes enim multitudinem librorum et difficultatem volentibus aggredi narrationes historiarum propter multitudinem rerum
Numérotation du verset 2Mcc. 2,26 

curavimus volentibus quidem legere ut esset animi oblectatio studiosis vero ut facile possint memorie commendare omnibus autem legentibus utilitas conferatur
Numérotation du verset 2Mcc. 2,27 

et nobis quidem ipsis qui opus hoc breviandi causa suscepimus non facilem laborem immo vero negotium plenum vigiliarum et sudoris assumpsimus
Numérotation du verset 2Mcc. 2,28 

sicut hii qui preparant convivium et querunt aliorum voluntati parere propter multorum gratiam libenter laborem sustinemus
Numérotation du verset 2Mcc. 2,29 

veritatem quidem de singulis auctori concedentes ipsi autem secundum datam formam brevitati studentes
Numérotation du verset 2Mcc. 2,30 

sicut enim nove domus architecto de universa structura curandum est ei vero qui pingere conatur que apta sunt ad ornatum exquirenda sunt ita estimandum est et in nobis
Numérotation du verset 2Mcc. 2,31 

etenim intellectum colligere et ordinare sermonem et curiosius partes singulas quasque disquerere historie congruit auctori
Numérotation du verset 2Mcc. 2,32 

brevitatem vero dictionis sectari et exsecutiones rerum vitare brevitati concedendum est
Numérotation du verset 2Mcc. 2,33 

hinc igitur narrationem incipiemus de prefatione tantum dixisse sufficiat stultum etenim est ante historiam effluere in ipsa autem historia succingi.

Capitulum 2

Numérotation du verset 2Mcc. 2,1 
marg.| {5. 252vb} {p} Invenitur autem] etc. Primo commemorat exhortationem, quam misit Ieremias ad captivos in Babylone, ne a lege recederent in terra captivitatis sue. Et hoc ideo replicant, ut istos similiter ad cultum Dei accendant.
marg.| Secundo, agitur de absconsione arce, et tabernaculi facte a Ieremia, et de apparitione Domini futura, et igne, et nube, sicut factum est, Ex. 19.c. Et sicut ignis descendit de celo, et combussit holocaustum, Levit. 9.d. Et tempore Salomonis, 2Par. 7.a.
marg.| Ubi etiam addit, quod multa alia scripta habebant, que Nehemias congregaverat, et Iudas postea, que possent habere si vellent, ibi : [ Erat autem in ipsa scriptura]
marg.| Tertio concludit propositum, quod scilicet bene facient si celebrent festum dati ignis, ibi : [ Acturi itaque purificationem,
marg.| Quarto, quasi prelibando tangit compilator historias de quibus acturus est usque ad templi purificationem, et usque ad Nicanoris interfectionem, que fuit sub Eupatore, ostendens magnum laborem in earum compilatione subiisse, ibi : [ De Iuda vero Machabeo, et fratribus eius] etc. Dicit ergo. Invenitur autem.
marg.| {q} In descriptionibus] in his, que de eo scripta sunt ab his, qui scripserunt gesta eius, sicut fit in Chronicis. Vel.
marg.| In descriptionibus, id est inter Epistolas. et ad monitiones quas forte ipse fecit, que quia prophetie non erant, non sunt inter Agiographa deputate apud Hebreos.
marg.| {r} Ut significatum est] ut predictum est supra 1.
marg.| {s} Et ut mandavit] de illo igne abscondito, ne oblivioni traderetur.
marg.| {t} Et dedit] docuit vel commemoravit. Istud bene habetur in Epistola sua, quam misit ad transmigrationem, Baruch. 6.
marg.| {u} Erat autem in ipsa scriptura] Istud nusquam habemus, nisi hic.
marg.| {x} In montem] Abarim.
marg.| {y} Ascendit] Nm. 28.c. Dt. 34.a.
marg.| {z} Et veniens ibi Ieremias] De hoc Epiphanius dicit.
marg.| Hic est Ieremias, qui templum evertendum prenoscens arcam testamenti cum his, que in eadem erant tulit, et precibus suis eam absorberi fecit in petram, petram vero {5. 253ra} digito designans, nomen Dei impressit, et factum est sigillum in similitudinem sculpture, que ferro cavatur, et ipsum Domini nomen nubis operimento ita celatum est, ut ex tunc nec locum quis cognoscere queat, nec nomen legere usque in hunc diem, et usque in finem, et pristine figure instar illis sepe nubes, et ignis fit nocturno tempore eo, quod gloria Domini ab eius lege non desinat. Est autem petra illa in Eremi terra inter duos montes in quibus iacent Moyses, et Aaron. Dixitque Ieremias presentibus, Dominus de Sion ascendit ad celos, inde rursus in virtute venturus, et erit signum presentie eius quando omnes gentes adoraverint lignum, dixitque quod arcam hanc nemo poterit producere preter Aaron, tabulas, que in ea sunt, nullus sacerdotum aperiet, nullusque Prophetarum, nisi electus Dei Moyses, et in prima resurrectione resurget hec arca, et exibit de petra, et ponetur in monte Sina, et omnes Sancti congregabuntur ad eam, regressum Domini sustinentes, et adversarium, qui eos quesiturus est interimere fugientes.
marg.| Nota, quod hoc, quod dicitur hic de arce manifestatione, forte mysticum est.
marg.| {a} Et apparebit maiestas] id est gloria eius in nube, et igne. Unde subdit.
marg.| {b} Sicut, et Moysi] etc. In datione legis, Ex. 13.c. Iam advenerat dies tertius, et mane inclaruerat, etc.
marg.| {c} Et sicut cum Salomon petiit] vel fecit.
marg.| {d} Ut locus] templum, et atrium.
marg.| {e} Sanctificaretur] dedicaretur.
marg.| Tunc enim apparuit nubes, sive Dominus in nube 3Rg. 8.b.
marg.| {f} Manifestabat] Dominus.
marg.| {g} Hec] gloriam, et maiestatem suam per nubem, et fumum 2Par. 6.a. supple sic manifestabit in fine gloriam suam, quando Iudei redibunt ad fidem, et tunc demonstrabit eis arcam.
marg.| {h} Et ut sapientiam habens obtulit] id est sapienter obtulit postea post nubis visionem, et factam orationem 3Rg. 8.g.
marg.| {i} Obtulit sacrificium dedicationis] id est secundum quod dicebat offerre in tanta solemnitate dedicationis.
marg.| {k} Sicut, et Moyses] quasi dicat, Salomon oravit, et Dominus gloriam suam manifestavit.
marg.| Sicut, et Moyses orabat, etc. Levit. cap. 9.d.
marg.| Et hic tangit aliam apparitionem glorie Dei, que facta est Moysi, Ex. 19.a. Unde Levit. 9.d.
marg.| Apparuit gloria Domini, etc. Nota quidam habent hic plus in textu, sic.
marg.| {l} Sic, et Salomon oravit, et descendit ignis de celo, et consumpsit holocaustum] Hoc vere accidit ad litteram tempore Salomonis 2 Par. 7.a.
marg.| Idem accidit Gn. 15.d. Levit. 9.d. Iud. 13.d. 3Rg. 18.f.
marg.| Sed iste textus in antiquioribus, et correctioribus libris non habetur.
marg.| Unde sine eo planior est littera, quia postquam dixit, quod Moyses orabat, et descendit ignis, etc. statim subdit.
marg.| {m} Dixit, quod Moyses] visa vindicta de Nadab, et Abiu sicut ibi statim sequitur in principio 10. cap. Et quid dixit. Hoc.
marg.| {n} Eo, quod] id est ideo, quia.
marg.| {5. 253rb} {o} Manducatum] id est munde oblatum, incensum, scilicet.
marg.| {p} Quod erat pro peccato] offerendum, et eo, quod non sit munde.
marg.| {q} Consumptum] igne divino, sed alieno.
marg.| {r} Est] id est accidit hec vindicta, quasi dicat ideo puniti sunt, quia non munde obtulerunt incensum. Levit. 10.a. dicitur sic. Hoc est, quod locutus est Dominus Sanctificabor, etc. Vel potest hoc legi de Hirco quem Moyses exustum reperit, iratusque ait, cur non comedistis hostiam pro peccato in loco sancto ? Secundum hoc lege sic.
marg.| {m} Dixitque Moyses] id est reprehendit Aron et filios eius.
marg.| {n} Eo, quod non sit manducatum] id est munde comestum in loco sancto et a mundis.
marg.| {p} Quod erat pro peccato] oblatum, hircus, scilicet.
marg.| {q} Consumptum est] id est exustum. Aliqui habent. Eo quod non sit mundatum.
marg.| Et debet exponi per Syncopem, id est manducatum, sicut prius.
marg.| {s} Similiter, et Salomon] quasi dicat Moyses octo diebus fecit celebrari consecrationem Aaron, quando predicta facta sunt, ita, et Salomon.
marg.| {t} Octo diebus] immo septem, ut dicitur 3Rg. 8.g. Solutio : Forte octavo die fecit aliquod festum, sicut post scenopegiam fiebat collecte.
marg.| {u} Inferebantur] continebantur.
marg.| {x} In descriptionibus] quas nos non habemus.
marg.| {y} Hec eadem] que dicta sunt de igne, et arca.
marg.| {z} Construens] ipse Nehemias forte per adiutorium Esdre, qui Bibliothecam combustam a Chaldeis reparavit, ut habetur Glossa 1. Esd. 7.
marg.| {a} Et de donariis] que fecerunt reges templo, supple habetur in eisdem descriptionibus. {b}   Similiter autem, et Iudas] Machabeus.
marg.| {c} Bene igitur facietis] Ecce quod intendebat concludit, quia cum et tempore Moysi, et tempore Salomonis Dominus gloriam suam in igne ostenderit, et adhuc idem futurum sit, sicut per Ieremiam promittitur, bene facietis si diem in qua Dominus patribus nostris de captivitate reversis clementiam suam, et gloriam in igne monstravit, sperantes, quod idem vobis in proximo faciet Dominus, maxime cum, ut dictum est, ille rex gentilis in tanta veneratione habeat Dominum pro hoc facto.
marg.| {d} Hos dies] Diem ignis, de quo dictum est, et diem enceniorum, diem pridie Mardochei, de quibus historia plenius subsequitur.
marg.| {e} In locum sanctum] in Iudeam vel Hierusalem.
marg.| {f} De Iuda vero] etc. Secunda pars libri que in tres partes dividitur. Primo enim ponit causa malorum, que passi sunt, scilicet usque ad cap. quintum, que precipue fuerunt ambitio, et proditio Simonis, Iasonis, et Menelai cum eorum complicibus. Secundo, ipsa mala exponit, scilicet a quinto cap. usque ad octavum. Tertio, eorum liberationem determinat usque ad 17. cap. ut sic vasa eorum iniustitia, et Dei flagellantis paterne misericordia, atque eiusdem liberantis clementiam manifeste appareat, quam digne illa enceniorum solemnitas sit in perpetuum memoranda. Primo autem, quasi proemium premittit historias aggressurus quas cum labore non modico compilavit, dicens. De Iuda vero, etc. Suspensiva est constructio usque ibi :   [Tentavimus] etc. {g}   Et de illuminationibus] visionibus, victoriis, et prosperitatibus.
marg.| {5. 253va} {a} Regionem] Iudeam.
marg.| {b} Ab Iasone] quodam Historiographo.
marg.| {c} Quinque libris] de quibus nihil habemus.
marg.| {d} Curavimus] curam abbreviandi habuimus.
marg.| {e} Veritatem quidem de singulis] etc. id est ipsis historiarum auctoribus in nullo derogantes.
marg.| {f} Secundum datam formam] Secundum, id est sicut dicet conpilatorem, et stilum epistolarem.
marg.| {g} Ita estimandum est, et in nobis] etc. quasi historiam texens omnes particulas, diligenter colligere, brevianti vero congruit veritatem dictionis, id est narrationis sectari.
marg.| {h} Et executiones rerum] id est longas rerum gestarum narrationis vitare.


Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Hugo de Sancto Caro. Postilla in totam Bibliam (2Mcc. Capitulum 2), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 21/12/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=hug&numLivre=53&chapitre=53_2)
Signaler un complément d'information

Notes :