<54.5985> Nicolaus de Lyra : Concordantiae evangeliorum prologus
=>
=>
¶Tabula concordantiarum Evangeliorum
<54.5985> Concordantiae evangeliorum prologus
prol.|
¶Ad lectorem
Numérotation du verset
ProlEv. Prol.5985,1
prol.|
¶
AIncipit tabula super evangelia ad videndum ubi plures evangeliste idem dicunt et ubi quilibet singula ut patet in canone tabule.1
1 Incipit... tabule
CbC317 Man31 Mz159
] + incipit tabula super evangelium Matthei
CbC317
, + etc.
Man31,
Incipit canon tabularum super quatuor evangelia editarum a fratre Nicolao de Lyra ordinis fratum minorum
Mz294,
Incipit tabula
V51, om. BSG34 Clv267 Re494
Numérotation du verset
ProlEv. Prol.5985,2
prol.|
Quidam2 doctores antiqui, circa evangelia3 studiosi, quorum primus fuit Ammonius4 Alexandrinus, secundus Tatianus, Iustini philosophi5 et martyris6* discipulus, tertius vero beatus7 Hieronymus, diligenter consideraverunt loca in quibus quatuor evangeliste idem dicunt et ubi tres et ubi duo tantum8 et ubi unus aliquid scribit9 solus. B
2 Quidam
BSG34
] Quidem
Re494
3 evangelia] evangelista
BSG34
4 Ammonius] ānonius
P8889
5 philosophi
Mz159 Re494 V51
] presbyteri
Mz294,
philophi
Man31
6 martyris
Mz159 Mz294 Re494
] martius !
Man31,
martir9
V51
7 beatus] om. CbC317 Mz294
8 tantum] t<er>ra !
V51
9 scribit CbC317 Clv267 Mz159 Mz294 Re494 V51 ] + et Man31
Numérotation du verset
ProlEv. Prol.5985,3
prol.|
Et secundum hoc decem canones ordinaverunt :
- primus continet10 loca ubi11 quatuor evangeliste similia dicunt ;
- secundus, tertius et quartus continent ea in quibus tres12 concordant vario tamen modo quia secundus canon continet ea in quibus13* conveniunt14 Matheus, Marcus et15 Lucas ;
- tertius in quibus conveniunt16 Matheus, Lucas et17 Ioannes ;
- quartus in quibus conveniunt Matheus, Marcus et Ioannes ;
- quintus, sextus, septimus, octavus18 et nonus continent ea in quibus duo tantum19 conveniunt, varie tamen20 quia quintus canon continet ea in quibus conveniunt Matheus et Lucas,
- sextus in quo conveniunt Matheus et Marcus ;
- septimus ea in quibus conveniunt Lucas21 et Ioannes22,
- octavus continet ea in quibus conveniunt23 Marcus et Lucas ;
- nonus ea24 in quibus conveniunt Lucas et Ioannes ;
- decimus vero canon continet ea25 in quibus quilibet26 evangelista aliquid27 dicit solus28 nec potest modus loquendi29* evangelistarum30 modis pluribus variari.
- primus continet10 loca ubi11 quatuor evangeliste similia dicunt ;
- secundus, tertius et quartus continent ea in quibus tres12 concordant vario tamen modo quia secundus canon continet ea in quibus13* conveniunt14 Matheus, Marcus et15 Lucas ;
- tertius in quibus conveniunt16 Matheus, Lucas et17 Ioannes ;
- quartus in quibus conveniunt Matheus, Marcus et Ioannes ;
- quintus, sextus, septimus, octavus18 et nonus continent ea in quibus duo tantum19 conveniunt, varie tamen20 quia quintus canon continet ea in quibus conveniunt Matheus et Lucas,
- sextus in quo conveniunt Matheus et Marcus ;
- septimus ea in quibus conveniunt Lucas21 et Ioannes22,
- octavus continet ea in quibus conveniunt23 Marcus et Lucas ;
- nonus ea24 in quibus conveniunt Lucas et Ioannes ;
- decimus vero canon continet ea25 in quibus quilibet26 evangelista aliquid27 dicit solus28 nec potest modus loquendi29* evangelistarum30 modis pluribus variari.
10 continet]
om. CbC317
11 loca ubi
Clv267 Man31 Mz294 V51
] loco in quibus
Re494
13 tres... quibus Re494 V51] om. hom. Man31
14 conveniunt] convenit
Clv267
15 et]
om. Clv267
16 conveniunt]
Clv267
17 et]
om. Clv267
18 octavus]
om. Clv267
19 duo tantum]
om. Re494, inv. BSG34
20 varie tamen] vario tamen modo
P8859
21 Lucas] Mattheus
BSG34 CbC317
22Ioannes] Mattheus
Clv267
23 conveniunt]
om. BSG34 Clv267
24 ea]
om. P8859
25 canon continet ea]
om. Mz159
26 quilibet
CbC317 Clv267 Mz159
]
om. Man31, def. Re494
27 aliquid]
corr.,
aliq (aliqui)
Man31
28 solus] om. Clv267
29 loquendi Mz159 V51 ] + et Man31, def. Re494
30 evangelistarum]
om. Clv267
Numérotation du verset
ProlEv. Prol.5985,4
prol.|
Distinxerunt igitur doctores predicti capitula evangeliorum secundum variationem canonum predictorum et ubi mutatur canon fecerunt novum31 capitulum32. Ex quo contingit quod unum de capitulis, prout signantur33 in34 bibliis nostris35, communiter continet quasi semper multa capitula secundum distinctiones canonum ut in tabula sequenti clarius36 apparebit.
31 novum] unum
CbC317
32 capitulum BSG34 CbC317 Clv267 Mz159 ] cam V51, canonum Man31
33 signantur] signatur
BSG34
34 in Mz159 etc.] om. Clv267
35 bibliis nostris] libris n
P8859*,
nostris bibliis
P8859² (pr. m.)
36 clarius BSG34 Mz159 etc. ] om. Clv267
Numérotation du verset
ProlEv. Prol.5985,5
prol.|
Ego autem, licet sim nullius momenti respectu precedentium doctorum, consideravi tamen quod predicti canones modicum sunt utilesa studentibus modernis, tum37 quia capitula secundum distinctiones canonum non
38
sunt signata39 in bibliis modernis, nisi forsitan40 in aliquibus valde paucis et antiquis, tum quia dicti canones intricate41 multum42 sunt ordinati ; propter que, et alia que omitto, sunt quasi totaliter derelicti. Et ideo ego, studentibus modernis et futuris proficere desiderans, et,"quasi nanus super humeros gigantium existens"b, adiutus in parte labore precedentium doctorum, unam tabulam43 super quodlibet evangelium ordinavi in qua faciliter et impromptu potest videri ubi quilibet evangelista dicit aliquid solus44 et ubi tres vel duo vel unus tantum cum eo concordant.45
a
¶Nota : Nicolas ne critique pas ici l’utilité intellectuelle des canons, mais le fait que leur usage est peu commode (sens médiéval de utilis) dans l’état de la diffusion du texte au moment où il écrit.
b Cf. .
Ioannes Saresberiensis,
Metalogicus, 3.4, PL 199, 900C : « Dicebat Bernardus Carnotensis nos esse quasi nanos, gigantium humeris incidentes, ut possimus plura eis et remotiora videre, non utique proprii visus acumine, aut eminentia corporis, sed quia in altum subvehimur et extollimur magnitudine gigantea ».
37 tum
Man31 V51
] tamen
38 non]
om. P8859
39 signata
CbC317 Man31 V51
] ordinata
Clv267
40 forsitan
CbC317 Clv267 Mz159 V51
] forte
Man31
41 intricate] intrincate
P8859
42 multum
CbC317 Mz159 P8859 V51
] mult’
Man31
, multi
Clv267,
43 tabulam
Clv267
] tabellam
Man31
44 solus] sonus
Clv267
45 varie tamen... eo concordat]
24 linee vacan t Re494
Numérotation du verset
ProlEv. Prol.5985,6
prol.|
Ad intellectum igitur46 tabule super Matheum, considerandum quod in superiori parte in linea transversali primo ponitur nomen Mathei, secundo Marci, tertio Luce et47 quarto Ioannis. Sub nomine vero Mathei, descendendo inferius, primo signatur48
{Man31f. 83rb}
numerus capitulorum prout in bibliis
49 modernis signantur (et hoc de incausto50*), secundo eodem51 ordine, scilicet descendendo, ponitur numerus capitulorum secundum distinctiones canonum52, tertio iuxta hunc numerum scribuntur53 principia capitulorum acceptorum54 secundum distinctiones canonum de incausto55*. Si igitur in eadem linea transversali, sub nominibus aliorum56 trium evangelistarum, nihil scribitur57 illud capitulum est de decimo canone quia Matheus illud scribit solus.
46 intellectum igitur
BSG34
(intellectus !)
Clv267 Mz139
] intellectionem
Re494,
inte<llectu>m
Man31,
intellectum ergo
CbC317
47 et Mz159 etc.] om. Clv267 Re494
48 signatur
Clv267 Mz159
] signantur
Re494
] significantur
Man31,
sigtur
V51
49 bibliis] tabulis
P8859
50 signantur... Incausto
Clv267 Re494
] signantur de incausto
Clv267,
significantur
Man31,
signtur
V51,
signantur
BSG34 Mz159 P8859
51 eodem] eode
praem. Mz159
52 canonum
CbC317 Man31 V51
] + et hoc de minio
Clv267 Re494
53 scribuntur] + de incausto
Clv267
54 acceptorum Re494² (marg.) Man31 V51] om. Re494*
55 de incausto Re494]
om. BSG34 Clv267 Man31 Mz159 P8869 V51
56 aliorum] aliquorum
CbC317
57 nihil scribitur]
om. Re494,
nihil scribatur
CbC317
Numérotation du verset
ProlEv. Prol.5985,7
prol.|
Si autem alii evangeliste vel aliquis eorum in hoc conveniunt58 cum Matheo sub nomine cuiuslibet59 evangeliste in eadem linea transversali significatur60 capitulum secundum significationem61 que62 est in bibliis63 modernis64 et locis capituli per litteram alphabeti sicut65 in concordantiis communiter signantur, scilicet procedendo ab A usque ad G66.
58 conveniunt]
om. Re494
59 cuiuslibet
CbC317 Mz159 etc.
] uniuscuiusque
Clv267
60 significatur] signatur
CbC317 Mz159
61 significationem] assignationem
CbC317,
signationem
P8859
62 que] qua
P8859
63 bibliis]
om. Re494
64 bibliis – modernis
CbC317
]
inv. Clv267
65 sicut] + enim
Mz159
66 G] X
V51
| et locis ... usque ad G.] tamen per li<nea>am> vel li<ne>as algorismi et locus per litteram alphabeti sicut in concordanciis communiter signantur ab .A. usque ad .G.
Clv267
Numérotation du verset
ProlEv. Prol.5985,8
prol.|
Sciendum tamen67 concordantia predicta evangelistarum non semper attenditur secundum totalitatem capitulorum etiam secundum canones acceptorum68 sed aliquando secundum aliquam partem tantum.
67 tamen] + quod
CbC317 Clv267 Mz159 P8859
68 acceptorum
CbC317 Mz159 etc.
]
om. Clv267
Numérotation du verset
ProlEv. Prol.5985,9
prol.|
Et quia scriptores de69 facili errant in numeris scribendis, si aliqui inveniant tabulas suas in aliquo70 deficere, hoc imputent71* suis scriptoribus et non mihi quia72 omnia vidi diligenter73* in textu evangeliorum antequam in tabulis signarentur. Si tamen in aliquo defeci, peto benignum correctorem74.
69 de
CbC317 Man31 Re494
]
om. V51
70 in aliquo CbC317]
om. BSG34 Clv267 Mz159 Re494,
aliquo
V51
71 imputent CbC317 Re494 V51] imputet Man31 Clv267
72 quia] qui
P8859
73
vidi diligenter
CbC317
V51
] diligenter
Man31,
vidi
Re494
P8859
74 Si tamen... correctorem
Man31 V51
]
om. Re494
prol.|
Sciendum etiam quod, sicut procedit prima pagina75 tabule super Matheum, ita76 procedunt alie consequenter se habentes. Et eodem modo quo procedit tabula super Matheum procedunt tabule aliorum evangeliorum77 ita tamen quod in qualibet78 pagina79 primo80 ponitur81 nomen evangeliste cuius evangelium tabulatur.
75 pagina
CbC317 Man31 V51
] columna
CLv267 Re494
76 ita]
om. Re494
77 aliorum evangeliorum]
inv. BSG34
| alie consequenter... evangeliorum] tabule evangelisatarum
Re494
78 qualibet]
om. Clv267
79 pagina] tabula
Re494 Clv267, om. BSG34 CbC317 P8859
80 primo]
om. Man31
81 primo - ponitur]
inv. Clv267
Numérotation du verset
ProlEv. Prol.5985,10
prol.|
Explicit canon tabularum super quatuor evangelistas editarum a fratre Nicolao de Lyra per quas faciliter videri potest quomodo concorditer82 sing<u>l<arite>r aliquid dicunt.83
82 concorditer] + vel
Clv267
83 Explicit...dicunt]
om. BSG34 Man31 P8859 V51
Numérotation du verset
ProlEv. Prol.5985,11
prol.|
Primus canon in quatuor omnes conveniunt
prol.|
Secundus in quo conveniunt Mt. Mc. Lc.
prol.|
Tertius in quo conveniunt Mt. Lc. Io.
prol.|
Quartus in quo conveniunt Mt. Mc. Io.
prol.|
Quintus in quo conveniunt Mt. et Lc.
prol.|
Sextus in quo conveniunt Mt. Mc.
prol.|
Septimus in quo conveniunt Mt. Io.
prol.|
Octavus in quo conveniunt Mc. Lc.
prol.|
Nonus in quo convenit Lc.
prol.|
Decimus in quo tantum unus.84
84 Primus canon... unus
Re494
]
om. BSG34 CbC317 Clv267 Man31 Mz159 P8859 V51 etc.
Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Nicolaus de Lyra (ProlEv. Prol.5985), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2025. Consultation du 28/01/2025. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=lyr&numLivre=54&chapitre=54_Prol.5985)
Martin Morard, ed., Nicolaus de Lyra (ProlEv. Prol.5985), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2025. Consultation du 28/01/2025. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=lyr&numLivre=54&chapitre=54_Prol.5985)
Notes :