Capitulum 2
Numérotation du verset
Tit. 2,1
Tu autem loquere
que decent1 sanam doctrinam.
1 decent] decet
Weber
Numérotation du verset
Tit. 2,2
Senes
ut sobrii sint honesti2, pudici, prudentes
2 honesti]
om. Weber
sani in3 fide
3 in]
om. Weber
in4 dilectione,
4 in]
om. Weber
in5 patientia.
5 in]
om. Weber
Numérotation du verset
Tit. 2,3
Anus similiter
in habitu sancto
non criminatrices,
non vino multo
servientes, bene docentes
Numérotation du verset
Tit. 2,4
ut prudentiam doceant. Adolescentulas
ut viros suos ament,
filios suos6 diligant,
6 suos]
om. Weber
Numérotation du verset
Tit. 2,5
prudentes,
castas,
sobrias,
domus curam habentes, benignas, subditas suis viris
ut non blasphemetur
verbum Dei.
Numérotation du verset
Tit. 2,6
Iuvenes similiter hortare ut sobrii sint.
Numérotation du verset
Tit. 2,7
In omnibus te ipsum prebe exemplum
bonorum operum in doctrina in integritate7
7 integritate] integritatem
Weber
in gravitate8.
8 gravitate] gravitatem
Weber
Numérotation du verset
Tit. 2,8
Verbum sanum
irreprehensibile9
9 irreprehensibile] inreprehensibilem
Weber
ut is qui ex adverso est
vereatur, nihil habens malum dicere de nobis.
Numérotation du verset
Tit. 2,9
Servos
subditos dominis suis10
10 subditos- dominis suis]
inv. Weber
esse, in omnibus placentes,
non contradicentes,
Numérotation du verset
Tit. 2,10
non fraudantes
sed in omnibus bonam fidem
ostendentes, ut doctrinam
salvatoris11 nostri Dei ornent
11 salvatoris] salutaris
Weber
in omnibus.
Numérotation du verset
Tit. 2,11
Apparuit
enim gratia Dei
et salvatoris nostri12 omnibus hominibus
12 et salvatoris nostri] salutaris
Weber
Numérotation du verset
Tit. 2,12
erudiens nos,
ut abnegantes impietatem
et secularia desideria sobrie
et iuste
et pie
vivamus in hoc seculo
Numérotation du verset
Tit. 2,13
exspectantes
beatam spem
et adventum glorie
magni Dei
et salvatoris nostri Iesu Christi,
Numérotation du verset
Tit. 2,14
qui dedit semetipsum
pro nobis
ut nos
redimeret
ab omni iniquitate et mundaret sibi
populum acceptabilem
sectatorem bonorum operum.
Numérotation du verset
Tit. 2,15
Hec loquere
et exhortare
et argue
cum omni imperio
Nemo te contemnat.
Capitulum 2
Numérotation du verset
Tit. 2,1
marg.|
{GGP71.2.1}
Tu autem
. Quasi: Illi docent quod non oportet.
Tu autem loquere
non modo
sanam doctrinam
de his que ad fidem, sed et de his que ad mores vite pertinent.
Loquere
ea
que decent
illam de fide
sanam doctrinam,
scilicet
loquere,
Numérotation du verset
Tit. 2,2
marg.|
{GGP71.2.2}
ut senes sint sobrii
ea que huic etati convenit vigilantia,
honesti
morum gravitate
pudici,
ne aliena etate luxurient,
prudentes,
cauta in omnibus circumspectione,
sani in fide,
ut in nullo1 invisibilium veritatem errore corrumpant2.
Sani
etiam
in dilectione,
ne scilicet ordinem caritatis qua aliud alio vel minus vel plus3 vel eque est diligendum4 tempestate bene parata conservent. A
1 nullo
Zw58
] nulla
P12028
2 errore - corrumpant]
inv. P12028
3 vel minus vel plus
Zw58
] plus vel mius
P12028
4 diligendum] + conmutent. Sani etiam
in patientia
id est usque in finem sustinendo in omni temptationum
P12028 (vide infra
GME71.2.3.1
Numérotation du verset
Tit. 2,3
marg.|
{GGP71.2.3.1}Loquere etiam, ut
anus similiter
sicut senes sint sobrie, pudice {Zw58, f.173v
}
etc. Que de senibus dicta sunt, et preterea quod pro sexu suo illis proprium est, sint
in habitu sancto,
ut scilicet ipse earum incessus, motus, vultus, sermo, silentium, sacri decoris preferant ⎾committent. Sani et in patientia, id est
ut
usque in finem sustinendo in omni temptationum transgresse sunt
adolescentiam,
solent de adolescentularum etatibus in publico disputare.
marg.|
{GGP71.2.3.2}
Non multo vino servientes.
Quamvis enim alique sint, que nec annos suos erubescunt et ante nepotum gregem trementes tamquam virguncule componantur, solent tamen esse quedam que corporis frigescente luxuria vino se pro libidine dedunt et, cum inter pocula sibi prudentes et ⏋
5 dignitatem.B
5 committent. Sani... prudentes et]
om.
P12028
marg.|
{GGP71.2.3}
Non criminatrices.
Hoc ideo dicit quia solent esse garrule. Et quoniam iam facunde videntur, morum quasi austeritatem assumunt loquentes hoc quod sibi esse videntur, non recordantes quod fuerunt
bene docentes.
Numérotation du verset
Tit. 2,4
marg.|
{GGP71.2.4}Cum enim quales dictum est fuerint et in his que cum senibus viris habent communia et in his que earum sunt propria, tunc eis docere permittitur non quidem publice viros, sed privatim
adolescentulas,
ita tamen,
ut
eas
prudentiam doceant,
scilicet
ut viros suos
quos carnali affectu naturaliter amant,
ament
etiam pudica dilectione, ut scilicet cum pudore et quasi necessitate sexus viris debitum potius reddant quam exigant,
filios suos
ad hoc, ut in Dei disciplina erudiant,
diligant.
Numérotation du verset
Tit. 2,5
marg.|
{GGP71.2.5.1} Doceant etiam eas esse
prudentes
mentis intelligentia,
castas
corporis continentia, sobrias vigilantia,
domus
sue
curam habentes
diligentia. Non tamen propter hec
severiores
in servulos, sed
benignas,
ut scilicet quod ab eis volunt benignitate magis impetrent6 [vel imperent superscript] quam terrore.
Subditas viris suis,
ut non divitiis aut nobilitate perflate viris imperare desiderent. [
6
impetrent] +
interl.
vel imperent
Zw58
marg.|
{GGP71.2.5.2}
Hieronymus]
7
Ut non blasphemetur verbum Dei
vel contemptu divine sententie, quia non viro quidem dictum esta: « Dominaberis uxori tue », in quo significaretur subiectionis eius absque merendi ratione necessitas, qualiter dictum estb: « Dominabimini piscibus maris », etc., sed mulieri potius libera obsequentia meriture dictum est: Ad virum conversio tua et ipse dominabitur tibi..
a Gn. 4, 7.
b Gn. 1, 28.
7
marg. Zw58
marg.|
{GGP71.2.5.3}Vel evangelii infamatione, cum quod gentiles femine lege nature faciant, Christiane non modo contra naturam, verum etiam contra Dei preceptum contempnunt.
Numérotation du verset
Tit. 2,6
marg.|
{GGP71.2.6}
VIuvenes quoque hortare, ut
similiter
sicut senes
sint sobrii,
etc. et sicut
anus in habitu sancto
etc. Proprium autem eorum est, ut sint pudici continentia in omnibus, id est ab omnibus illicitis abstinentes.
Numérotation du verset
Tit. 2,7
marg.|
{GGP71.2.7}Quod ut facilius faciant,
te ipsum prebe exemplum bonorum operum.
Pastor enim male vivens quantum in se est oves, etiam illas que non moriuntur, interficit. [Hieronymus]
8 Ne igitur hoc contingat, te illis prebe exemplum in doctrina recta, in integritate corporis que est virginitas, quam qui habent integri et incorrupti vocantur. In gravitate, ne ex animi levitate facere aliquid videaris.
8
marg. Zw58
Numérotation du verset
Tit. 2,8
marg.|
{GGP71.2.8}
Verbum
tuum sit
irreprehensibile,
tale scilicet quod etsi reprehendi contingat nulla tamen reprehensione sit dignum, adeo etiam sit loco et tempore circumspectum. Hec autem omnia in tui exempli forma appareant, ut his qui etc.
Numérotation du verset
Tit. 2,9
marg.|
{GGP71.2.9}
Servos
etiam hortare
dominis suis
quibuslibet tam malis quam bonis
subditos esse in omnibus,
quibus iuxta sacre Scripture sanctiones et Dominis ex servorum usus ministerio et ipsis servis ex iusto timore humilitas provenit,
placentes
sibi et ita Deo, ne scilicet super conditione sua videatur eis Dei iniqua sententia, et putent eo magis {Zw58 f. 173v
}
se placere Deo, si Dominis suis fuerint subiecti in omnibus et exequantur quod sequitur, ut scilicet
non
sint
contradicentes,
id est non musitent cum aliquid sibi Domini iusserint.
Numérotation du verset
Tit. 2,10
marg.|
{GGP71.2.10}
Non fraudantes
aliquid de debito servitutis,
sed in omnibus
etiam in minimis
fidem bonam ostendentes
, ut ea que sue conditioni apta sunt facientes ornent doctrinam salvatoris nostri Dei, qui in nobis ordinans caritatem hanc servis cum humilitate subiectionem non solum verbo docuit sed etiam exemplo sui ipsius ostendit.
Numérotation du verset
Tit. 2,11
marg.|
{GGP71.2.11}Apparuit enim in forma servi gratia Dei salvatoris nostri Christi, scilicet non solum liberis sed etiam servis, nec solum senibus et ceteris quos qualiter instruas predocuimus, sed etiam omnibus hominibus,
Numérotation du verset
Tit. 2,12
marg.|
{GGP71.2.12}
nos
omnes exemplo sui
erudiens, ut abnegantes impietatem
quam illi etiam confitentur se nosse Deum factis negant et omnia
secularia desideria,
que a mundi huius principe suggeruntur, vivamus in hoc tam malo seculo
sobrie,
ea qua nos ipsos sicut predictum est circumspicere debemus vigilantia,
et iuste
ordinata atque officiosa caritate ad proximum,
et pie
recta fide ad Deum certissime,
Numérotation du verset
Tit. 2,13
marg.|
{GGP71.2.13}
exspectantes
in premium eterne vite
beatam spem
etc.
Numérotation du verset
Tit. 2,14
marg.|
{GGP71.2.14}
Qui
adeo humilis fuit, quod voluntaria servitute obediens Patri etiam usque ad mortem
dedit semetipsum.
Quasi: Qui tantus erat pro nobis, scilicet ut nos sanguinis sui pretio redimeret ab omni et originali et actuali iniquitate quantum ad reatum et mundaret renovatione de die in diem proficiente usque dum absque omni vitio in fine exhiberet sibi populum acceptabilem, id est precipuum, egregium, peculiarem, et sicut in greco melius habetur pervsyon, quod quidam interpretantur super universas substantias ad quod perveniet, cui hic dabitur esse
sectatorem
etc.
Numérotation du verset
Tit. 2,15
marg.|
{GGP71.2.15.1}
Hec loquere
docendo
et exhortare
consolando, et eos qui nec doctrine nec consolationi consentiunt,
argue cum omni imperio.
marg.|
{GGP71.2.15.2}
[Hieronymus] [Nota4]
9
Nemo te
segniter arguentem
contemnat
, id est se quam te meliorem existimet. Hoc in persona Titi10 omni clerico dicitur quia vehementer Christi Ecclesiam destruit laicos meliores esse quam clericos. C
9
[•III•]
Hic incipit capitulum 3 marg. Zw58
10 Titi] Tity
P12028 Zw58
Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Gilbertus Pictaviensis, Media Glossatura (Tit. Capitulum 2), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 27/07/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=media&numLivre=71&chapitre=71_2)
Martin Morard, ed., Gilbertus Pictaviensis, Media Glossatura (Tit. Capitulum 2), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 27/07/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=media&numLivre=71&chapitre=71_2)
Notes :