Glossa ordinaria

Capitulum 20

Numérotation du verset Idc. 20,1 

Egressi itaque sunt1 omnes filii Israel et pariter congregati quasi vir unus de Dan usque Bersabee et terra Galaad ad Dominum in Maspha
1 i. s.] inv. Weber
Numérotation du verset Idc. 20,2 

omnes quoque2 anguli populorum et cuncte tribus Israel in ecclesiam populi Dei convenerunt quadringenta millia peditum pugnatorum.
2 quoque] -que Weber
Numérotation du verset Idc. 20,3 

Nec latuit filios Beniamin quod ascendissent filii Israel in Maspha. Interrogatusque Levita maritus mulieris interfecte quomodo tantum scelus perpetratum esset,
Numérotation du verset Idc. 20,4 

respondit: Veni in Gabaa Beniamin cum uxore mea illucque diverti.
Numérotation du verset Idc. 20,5 

Et ecce homines civitatis illius circumdederunt nocte domum in qua manebam, volentes me occidere et uxorem meam incredibili furore libidinis3 vexantes denique mortua est.
3 f. l.] inv. Weber
Numérotation du verset Idc. 20,6 

Quam arreptam in frusta concidi misique partes in omnes terminos possessionis vestre quia numquam tantum nefas et tam grande piaculum factum est in Israel.
Numérotation du verset Idc. 20,7 

Adestis omnes filii Israel decernite quid facere debeatis.
Numérotation du verset Idc. 20,8 

Stansque omnis populus et4 quasi unius hominis sermone respondit: Non recedemus in tabernacula nostra nec suam quisquam intrabit domum
4 et] om. Weber
Numérotation du verset Idc. 20,9 

sed hoc contra Gabaa in commune faciemus.
Numérotation du verset Idc. 20,10 

Decem viri eligantur e centum ex omnibus tribubus Israel et centum de mille et mille de decem milibus ut comportent exercitui cibaria et possimus pugnare5 contra Gabaa Beniamin et6 reddere ei pro scelere quod meretur.
5 pugnare] pugnantes Weber |
6 et] om. Weber |
Numérotation du verset Idc. 20,11 

Convenitque universus Israel ad civitatem quasi homo unus7 eadem mente unoque consilio
7 h. u.] inv. Weber
Numérotation du verset Idc. 20,12 

et miserunt nuntios ad omnem tribum Beniamin qui dicerent: Cur tantum nefas in vobis repertum est?
Numérotation du verset Idc. 20,13 

Tradite homines de Gabaa qui hoc flagitium perpetrarunt ut moriantur et auferatur malum de Israel. Qui noluerunt fratrum suorum filiorum Israel audire mandatum
Numérotation du verset Idc. 20,14 

sed ex cunctis urbibus que sortis sue8 erant convenerunt in Gabaa ut illis ferrent auxilium et contra universum Israel populum dimicarent.
8 s. sue] inv. Weber
Numérotation du verset Idc. 20,15 

Inventique sunt viginti quinque millia de Beniamin educentium gladium preter habitatores Gabaa
Numérotation du verset Idc. 20,16 

qui septingenti erant viri fortissimi ita sinistra ut dextera preliantes et sic fundis lapides ad certum iacientes9 ut capillum quoque possent percutere et nequaquam in alteram partem ictus lapidis deferretur.
9 lapides - ad... iac.] inv. Weber
Numérotation du verset Idc. 20,17 

Virorum quoque Israel absque filiis Beniamin inventa sunt quadringenta millia educentium gladios et paratorum ad pugnam
Numérotation du verset Idc. 20,18 

qui surgentes venerunt in domum Dei, hoc est in Silo, consulueruntque Dominum10 atque dixerunt: Quis erit in exercitu nostro princeps certaminis contra filios Beniamin? Quibus respondit Dominus: Iudas sit dux vester.
10 Dominum] eum Weber
Numérotation du verset Idc. 20,19 

Statimque filii Israel surgentes mane castrametati sunt iuxta Gabaa
Numérotation du verset Idc. 20,20 

et inde procedentes ad pugnam contra Beniamin urbem oppugnare ceperunt.
Numérotation du verset Idc. 20,21 

Egressique filii Beniamin de Gabaa occiderunt de filiis Israel die illo viginti duo millia virorum11.
11 virorum] viros Weber
Numérotation du verset Idc. 20,22 

Rursum filii Israel et fortitudine et numero confidentes in eodem loco in quo prius certaverant aciem direxerunt
Numérotation du verset Idc. 20,23 

ita tamen ut prius ascenderent et flerent coram Domino usque ad noctem, consulerentque eum et dicerent: Debemus12 ultra procedere ad dimicandum contra filios Beniamin fratres nostros13 an non? Quibus ille respondit: Ascendite ad eos14 et inite certamen.
12 Debemus] Debeo Weber |
13 nostros] meos Weber |
14 eos] eum Weber |
Numérotation du verset Idc. 20,24 

Cumque filii Israel altera15 die contra Beniamin ad prelium processissent,
15 altera] altero Weber
Numérotation du verset Idc. 20,25 

eruperunt filii Beniamin de portis Gabaa et occurrentes eis tanta in illos cede bacchati sunt ut decem et octo millia virorum educentium gladium prosternerent.
Numérotation du verset Idc. 20,26 

Quam ob rem omnes filii Israel venerunt in domum Dei et sedentes flebant coram Domino. Ieiunaveruntque die illo16 usque ad vesperam et obtulerunt ei holocausta atque17 pacificas victimas
16 d. i.] inv. Weber |
17 atque] et Weber |
Numérotation du verset Idc. 20,27 

et super statu suo interrogaverunt. Eo tempore ibi erat arca federis Domini18
18 Domini] Dei Weber
Numérotation du verset Idc. 20,28 

et Phinees, filius Eleazari, filii Aaron, prepositus domus. Consuluerunt igitur Dominum atque dixerunt: Exire ultra debemus ad pugnam contra filios Beniamin fratres nostros an quiescere? Quibus ait Dominus: Ascendite. Ccras enim tradam eos in manus vestras.
Numérotation du verset Idc. 20,29 

Posueruntque filii Israel insidias per circuitum urbis Gabaa
Numérotation du verset Idc. 20,30 

et tertia vice sicut semel et bis contra Beniamin exercitum produxerunt.
Numérotation du verset Idc. 20,31 

Sed et filii Beniamin audacter eruperunt de civitate et fugientes adversarios longius persecuti sunt ita ut vulnerarent ex eis sicut primo die et secundo19 et cederent per duas semitas vertentes terga20 quarum una ferebatur21 in Bethel et22 altera in Gabaa atque prosternerent triginta circiter viros.
19 die - et s.] inv. Weber |
20 v. t.] inv. Weber |
21 ferebatur] ferebat Weber |
22 et] om. Weber |
Numérotation du verset Idc. 20,32 

Putaverunt enim solito eos more cedere. Qui fugam arte simulantes inierunt23 consilium ut abstraherent eos de civitate et quasi fugientes ad supradictas semitas perducerent.
23 inierunt] iniere Weber
Numérotation du verset Idc. 20,33 

Omnes itaque filii Israel surgentes de sedibus suis tetenderunt aciem in loco qui vocatur Baalthamar insidie quoque que circa urbem erant paulatim se aperire ceperunt
Numérotation du verset Idc. 20,34 

et ab occidentali urbis parte procedere. Sed et alia decem millia virorum de universo Israel habitatores urbis ad certamina provocabant ingravatumque est bellum contra filios Beniamin et non intellexerunt quod ex omni parte illis instaret interitus.
Numérotation du verset Idc. 20,35 

Percussitque eos Dominus in conspectu filiorum Israel et interfecerunt ex eis in illo die viginti quinque millia et centum viros omnes bellatores et educentes gladium.
Numérotation du verset Idc. 20,36 

Filii autem Beniamin, cum se inferiores esse vidissent, ceperunt fugere. Quod cernentes filii Israel dederunt eis ad fugiendum locum ut ad preparatas insidias devenirent quas iuxta urbem posuerant.
Numérotation du verset Idc. 20,37 

Qui cum repente de latibulis surrexissent et Beniamin terga cedentibus daret ingressi sunt civitatem et percusserunt eam in ore gladii.
Numérotation du verset Idc. 20,38 

Signum autem dederant filii Israel his quos in insidiis collocaverant ut postquam urbem cepissent ignem accenderent ut24 ascendente in altum fumo captam urbem demonstrarent.
24 ut] et Weber
Numérotation du verset Idc. 20,39 

Quod, cum cernerent filii Israel in ipso certamine positi, putaverunt enim filii Beniamin eos fugere et instantius persequebantur25 cesis de exercitu eorum triginta viris
25 persequebantur] sequebantur Weber
Numérotation du verset Idc. 20,40 

et viderunt26* quasi columnam fumi de civitate conscendere Beniamin quoque respiciens retro27 captam cerneret civitatem et flammas in sublime ferri
26 et viderunt plerique codd., edd. ] ut viderunt Rusch Ed1540 , videruntque Ω M, et viderent Amiatinus ΩJ Clementina WeberH)) |
27 respiciens retro] retro aspiciens Weber |
Numérotation du verset Idc. 20,41 

qui prius simulaverant fugam versa facie fortius resistebant. Quod cum vidissent filii Beniamin in fugam versi sunt
Numérotation du verset Idc. 20,42 

et ad viam deserti ire ceperunt illuc quoque eos adversariis persequentibus. Sed et hi qui urbem succenderant occurrerunt eis
Numérotation du verset Idc. 20,43 

atque ita factum est ut ex utraque parte ab hostibus cederentur nec erat ulla requies morientium28. Ceciderunt atque prostrati sunt ad orientalem plagam urbis Gabaa.
28 r. m.]] inv. Weber
Numérotation du verset Idc. 20,44 

Fuerunt autem qui in eodem loco interfecti sunt decem et octo millia virorum omnes robustissimi pugnatores.
Numérotation du verset Idc. 20,45 

Quod cum vidissent, qui remanserant de Beniamin fugerunt in solitudinem et pergebant ad petram cuius vocabulum est Remmon. In illa quoque fuga palantes et in diversa tendentes occiderunt quinque millia viros. Et cum ultra tenderent persecuti sunt eos et interfecerunt etiam alios duo millia.
Numérotation du verset Idc. 20,46 

Et sic factum est ut omnes qui ceciderant de Beniamin in diversis locis essent viginti quinque millia pugnatores ad bella promptissimi.
Numérotation du verset Idc. 20,47 

Remanserunt itaque de omni numero Beniamin qui evadere potuerant et fugere in solitudinem sexcenti viri sederuntque in petra Remmon mensibus quatuor.
Numérotation du verset Idc. 20,48 

Regressi autem filii Israel omnes reliquias civitatis a viris usque ad iumenta gladio percusserunt cunctasque urbes et viculos Beniamin vorax flamma consumpsit.

Capitulum 20

Numérotation du verset Idc. 20,1 
Egressi itaque sunt1 omnes filii Israel et pariter congregati quasi vir unus de Dan usque Bersabee et terra Galaad ad Dominum in Maspha
1 i. s.] inv. P14417 Weber
Numérotation du verset Idc. 20,2 
omnes quoque2 anguli populorum et cuncte tribus Israel in ecclesiam populi Dei convenerunt quadringenta millia peditum pugnatorum.
2 quoque] -que Weber
Numérotation du verset Idc. 20,3 
Nec latuit filios Beniamin quod ascendissent filii Israel in Maspha. Interrogatusque Levita maritus mulieris interfecte quomodo tantum scelus perpetratum esset,
Numérotation du verset Idc. 20,4 
respondit: Veni in Gabaa Beniamin cum uxore mea illucque diverti.
Numérotation du verset Idc. 20,5 
Et ecce homines civitatis illius circumdederunt nocte domum in qua manebam, volentes me occidere et uxorem meam incredibili furore libidinis3 vexantes denique mortua est.
3 f. l.] inv. Weber
Numérotation du verset Idc. 20,6 
Quam arreptam in frusta concidi misique partes in omnes terminos possessionis vestre quia numquam tantum nefas et tam grande piaculum factum est in Israel.
Numérotation du verset Idc. 20,7 
Adestis omnes filii Israel decernite quid facere debeatis.
Numérotation du verset Idc. 20,8 
Stansque omnis populus et4 quasi unius hominis sermone respondit: Non recedemus in tabernacula nostra nec suam quisquam intrabit domum
4 et] om. Weber
Numérotation du verset Idc. 20,9 
sed hoc contra Gabaa in commune faciemus.
Numérotation du verset Idc. 20,10 
Decem viri eligantur e centum ex omnibus tribubus Israel et centum de mille et mille de decem milibus ut comportent exercitui cibaria et possimus pugnare5 contra Gabaa Beniamin et6 reddere ei pro scelere quod meretur.
5 pugnare] pugnantes Weber
6 et] om. Weber
Numérotation du verset Idc. 20,11 
Convenitque universus Israel ad civitatem quasi homo unus7 eadem mente unoque consilio
7 h. u.] inv. Weber
Numérotation du verset Idc. 20,12 
et miserunt nuntios ad omnem tribum Beniamin qui dicerent: Cur tantum nefas in vobis repertum est?
Numérotation du verset Idc. 20,13 
Tradite homines de Gabaa qui hoc flagitium perpetrarunt ut moriantur et auferatur malum de Israel. Qui noluerunt fratrum suorum filiorum Israel audire mandatum
Numérotation du verset Idc. 20,14 
sed ex cunctis urbibus que sortis sue8 erant convenerunt in Gabaa ut illis ferrent auxilium et contra universum Israel populum dimicarent.
8 s. sue] inv. Weber
Numérotation du verset Idc. 20,15 
{t. 1: Erfurt, f. 251ra; facsim., p.501a} Inventique sunt viginti quinque millia de Beniamin educentium gladium preter habitatores Gabaa
Numérotation du verset Idc. 20,16 
qui septingenti erant viri fortissimi ita sinistra ut dextera preliantes et sic fundis lapides ad certum iacientes9 ut capillum quoque possent percutere et nequaquam in alteram partem ictus lapidis deferretur.
9 lapides - ad... iac.] inv. Weber
Numérotation du verset Idc. 20,17 
Virorum quoque Israel absque filiis Beniamin inventa sunt quadringenta millia educentium gladios et paratorum ad pugnam
Numérotation du verset Idc. 20,18 
qui surgentes venerunt in domum Dei, hoc est in Silo, consulueruntque Dominum10 atque dixerunt: Quis erit in exercitu nostro princeps certaminis contra filios Beniamin? Quibus respondit Dominus: Iudas sit dux vester.
10 Dominum] eum Weber
marg.| CONSULUERUNTQUE. GREGORIUS. Qui semetipsum non iudicat quid in alio recte iudicet ignorat. Etsi novit fortasse per auditum quod recte iudicare debeat, recte tamen iudicare aliena merita non valet, cui conscientia proprie innocentie nullam iudicii regulam prebet. Hinc est quod cum tribus Beniamin in carnis scelere fuisset obruta, collectus omnis Israel iniquitatem ulcisci voluit, sed tamen semel et iterum in bello prostratus est. Consulto autem si ad ulciscendum ire debuissent, iussum est. Qui iuxta imperium divine vocis perrexit, semel et secundo perdidit, et tandem peccatricem tribum pene funditus extinxit. Quid est ergo quod ultione sceleris inflammatur et prius prosternuntur, nisi quod prius ipsi purgandi sunt, per quos aliorum culpe feriuntur, ut ipsi iam mundi per ultionem veniant qui aliorum vitia corrigere festinant? Undea: «Qui sine peccato est vestrum, primus in illam lapidem mittat». Ad aliena enim peccata punienda ibant, sua reliquerant. Revocantur ergo ad conscientiam, ut prius propria corrigant, et tunc aliena reprehendant. Unde necesse est, ut dum contra nos ultio divina cessat, ipsa conscientia se reprehendat et ad lamenta penitentie contra semetipsam erigat se, ne contra bonos elata et sibi humilis, sed contra se rigida, bonis vero omnibus sit submissa.
a Io. 8, 7.
Numérotation du verset Idc. 20,19 
Statimque filii Israel surgentes mane castrametati sunt iuxta Gabaa
Numérotation du verset Idc. 20,20 
et inde procedentes ad pugnam contra Beniamin urbem oppugnare ceperunt.
Numérotation du verset Idc. 20,21 
Egressique filii Beniamin de Gabaa occiderunt de filiis Israel die illo viginti duo millia virorum11.
11 virorum] viros Weber
Numérotation du verset Idc. 20,22 
Rursum filii Israel et fortitudine et numero confidentes in eodem loco in quo prius certaverant aciem direxerunt
Numérotation du verset Idc. 20,23 
ita tamen ut prius ascenderent et flerent coram Domino usque ad noctem, consulerentque eum et dicerent: Debemus12 ultra procedere ad dimicandum contra filios Beniamin fratres nostros13 an non? Quibus ille respondit: Ascendite ad eos14 et inite certamen.
12 Debemus] Debeo Weber
13 nostros] meos Weber
14 eos] eum Weber
Numérotation du verset Idc. 20,24 
Cumque filii Israel altera15 die contra Beniamin ad prelium processissent,
15 altera] altero Weber
Numérotation du verset Idc. 20,25 
eruperunt filii Beniamin de portis Gabaa et occurrentes eis tanta in illos cede bacchati sunt ut decem et octo millia virorum educentium gladium prosternerent.
Numérotation du verset Idc. 20,26 
Quam ob rem omnes filii Israel venerunt in domum Dei et sedentes flebant coram Domino. Ieiunaveruntque die illo16 usque ad vesperam et obtulerunt ei holocausta atque17 pacificas victimas
16 d. i.] inv. Weber
17 atque] et Weber
Numérotation du verset Idc. 20,27 
et super statu suo interrogaverunt. Eo tempore ibi erat arca federis Domini18
18 Domini] Dei Weber
Numérotation du verset Idc. 20,28 
et Phinees, filius Eleazari, filii Aaron, prepositus domus. Consuluerunt igitur Dominum atque dixerunt: Exire ultra debemus ad pugnam contra filios Beniamin fratres nostros an quiescere? Quibus ait Dominus: Ascendite. Ccras enim tradam eos in manus vestras.
Numérotation du verset Idc. 20,29 
Posueruntque filii Israel insidias per circuitum urbis Gabaa
Numérotation du verset Idc. 20,30 
et tertia vice sicut semel et bis contra Beniamin {t. 1: Erfurt, f. 251rb; facsim., p.501b} exercitum produxerunt.
Numérotation du verset Idc. 20,31 
Sed et filii Beniamin audacter eruperunt de civitate et fugientes adversarios longius persecuti sunt ita ut vulnerarent ex eis sicut primo die et secundo19 et cederent per duas semitas vertentes terga20 quarum una ferebatur21 in Bethel et22 altera in Gabaa atque prosternerent triginta circiter viros.
19 die - et s.] inv. Weber
20 v. t.] inv. Weber
21 ferebatur] ferebat Weber
22 et] om. Weber
Numérotation du verset Idc. 20,32 
Putaverunt enim solito eos more cedere. Qui fugam arte simulantes inierunt23 consilium ut abstraherent eos de civitate et quasi fugientes ad supradictas semitas perducerent.
23 inierunt] iniere Weber
Numérotation du verset Idc. 20,33 
Omnes itaque filii Israel surgentes de sedibus suis tetenderunt aciem in loco qui vocatur Baalthamar insidie quoque que circa urbem erant paulatim se aperire ceperunt
Numérotation du verset Idc. 20,34 
et ab occidentali urbis parte procedere. Sed et alia decem millia virorum de universo Israel habitatores urbis ad certamina provocabant ingravatumque est bellum contra filios Beniamin et non intellexerunt quod ex omni parte illis instaret interitus.
Numérotation du verset Idc. 20,35 
Percussitque eos Dominus in conspectu filiorum Israel et interfecerunt ex eis in illo die viginti quinque millia et centum viros omnes bellatores et educentes gladium.
Numérotation du verset Idc. 20,36 
Filii autem Beniamin, cum se inferiores esse vidissent, ceperunt fugere. Quod cernentes filii Israel dederunt eis ad fugiendum locum ut ad preparatas insidias devenirent quas iuxta urbem posuerant.
Numérotation du verset Idc. 20,37 
Qui cum repente de latibulis surrexissent et Beniamin terga cedentibus daret ingressi sunt civitatem et percusserunt eam in ore gladii.
Numérotation du verset Idc. 20,38 
Signum autem dederant filii Israel his quos in insidiis collocaverant ut postquam urbem cepissent ignem accenderent ut24 ascendente in altum fumo captam urbem demonstrarent.
24 ut] et Weber
Numérotation du verset Idc. 20,39 
Quod, cum cernerent filii Israel in ipso certamine positi, putaverunt enim filii Beniamin eos fugere et instantius persequebantur25 cesis de exercitu eorum triginta viris
25 persequebantur] sequebantur Weber
Numérotation du verset Idc. 20,40 
et viderunt26* quasi columnam fumi de civitate conscendere Beniamin quoque respiciens retro27 captam cerneret civitatem et flammas in sublime ferri
26 et viderunt plerique codd., edd. ] ut viderunt Rusch Ed1540 , videruntque Ω M, et viderent Amiatinus ΩJ Clementina WeberH))
27 respiciens retro] retro aspiciens Weber
Numérotation du verset Idc. 20,41 
qui prius simulaverant fugam versa facie fortius resistebant. Quod cum vidissent filii Beniamin in fugam versi sunt
Numérotation du verset Idc. 20,42 
et ad viam deserti ire ceperunt illuc quoque eos adversariis persequentibus. Sed et hi qui urbem succenderant occurrerunt eis
Numérotation du verset Idc. 20,43 
atque ita factum est ut ex utraque parte ab hostibus cederentur nec erat ulla requies morientium28. Ceciderunt atque prostrati sunt ad orientalem plagam urbis Gabaa.
28 r. m.]] inv. Weber
Numérotation du verset Idc. 20,44 
Fuerunt autem qui in eodem loco interfecti sunt decem et octo millia virorum omnes robustissimi pugnatores.
Numérotation du verset Idc. 20,45 
Quod cum vidissent, qui remanserant de Beniamin fugerunt in solitudinem et pergebant ad petram cuius vocabulum est Remmon. In illa quoque fuga palantes et in diversa tendentes occiderunt quinque millia viros. Et cum ultra tenderent persecuti sunt eos et interfecerunt etiam alios duo millia.
Numérotation du verset Idc. 20,46 
Et sic factum est ut omnes qui ceciderant de Beniamin in diversis locis essent viginti quinque millia pugnatores ad bella promptissimi.
Numérotation du verset Idc. 20,47 
Remanserunt itaque de omni numero Beniamin qui evadere {t. 1: Erfurt, f. 251va; facsim., p.502a} potuerant et fugere in solitudinem sexcenti viri sederuntque in petra Remmon mensibus quatuor.
Numérotation du verset Idc. 20,48 
Regressi autem filii Israel omnes reliquias civitatis a viris usque ad iumenta gladio percusserunt cunctasque urbes et viculos Beniamin vorax flamma consumpsit.



Comment citer cette page ?
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Idc. Capitulum 20), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 05/10/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=09&chapitre=09_20)

Notes :