Glossa ordinaria

<41.511b> Prologus ‘Sanctus Ioel apud’

Sanctus1 Ioel apud Hebreos post Osee ponitur. Et sicut ibi sub2 nomine Ephraim ad decem tribus confertur vaticinium que vel Samaria3 vel Israel sepe4 memorantur, sic in hunc5 prophetam omne quod dicitur ad tribum Iudam6 et ad7 Hierusalem pertinere credendum est et nullam omnino Israelis, id est8 decem tribuum in hoc fieri mentionem. Tempora quoque quibus prophetavit eadem debemus accipere que in Osee legimusa : «In diebus Ozie, Ioathan9 et Achaz et Ezechie regum Iuda et in diebus Ieroboam, filii Ioas regis Israel». Porro factum esse sermonem Domini ad meritum eius refertur10 cui fit non ad condicionem illius11 cui12 fieri dicitur, ut alibi legimus. Dominus mihi factus est13 in salutem. Auditus autem in Scripturis sanctis non est iste qui in aure14 sonat sed qui15 corde precipitur, iuxta illud quod Dominus ait16 b : «Qui habet aures audiendi audiat17». Quod autem18 dicitur hebraice hyezinu 19 , grece : enechziasti 20 , latine sonat «auribus percipite»c, proprie non aure sed corde percipiturd. Qui senes sunt et celestes audiunt spiritualiter, qui autem habitant in terra21 appellanturque terreni, auribus percipiunt. Ubicumque autem hec duo verba iuncta ponuntur, non ad simplicem tantum verborum sonum, sed ad reconditam quoque dictorum intelligentiam pertinent22. In Genesi quoque23 Lamech loquitur ad uxores suas24 Ada et Sella25 e :"Audite verba mea uxores Lamech26, et27 auribus percipite sermones meos28 quia occidi virum29 in vulnus meum et iuvenem in livore meo". Et Isaiasf : «Audite celi et auribus percipe30 terra». g
a Os. 1, 1.
b Mt. 11, 15 ; Mt. 13, 9.43 ; Mc. 4, 9 ; Lc. 8, 8 ; Lc. 14, 35.
c Iud. 5, 3 ; Ps. 48, 2 ; Sir. 33, 19 ; Is. 28, 23 ; Ier. 13, 15 ; Ioel. 1, 2 ; Act. 2, 14.
d Cf. HIERONYMUS, Commentarii in prophetas minores (Ioel.), lib. 1, (Ioel. 1, 2-3), CCSL 76, p. 162.48-55 : « Auditus autem in scripturis sanctis non est iste qui in aure resonat, sed qui corde percipitur, iuxta illud quod dominus loquitur in euangelio: qui habet aures audiendi, audiat. quod autem nos interpretati sumus: auribus percipite, et apud graecos et apud hebraeos unum uerbum est: apud graecos ἐνωτίσασθε· apud hebraeos eezinu, quod proprie non corde, sed aure percipitur ».
e Gn. 4, 23 : « Dixitque Lamech uxoribus suis Adae et Sellae : Audite vocem meam, uxores Lamech ; auscultate sermonem meum quoniam occidi virum in vulnus meum et adolescentulum in livorem meum ».
f Is. 1, 2.
g HIERONYMUS (PSEUDO), in DE BRUYNE, Préfaces, XI : Prophetae minores, n° 6.2, p. 137. Cf. Repertorium biblicum, n° 513.
¶Codd. : Cas249 (prol. 1) ΩN (prol. 2) Rusch (prol. 1 sine glossa) Bruyne {MM2022}
1 Sanctus Cas249 ] Incipit prologus in Ioel prophetam praem. Rusch, Item alius prologus sancti Ieronymi in Ioelem prophetam praem. ΩN |
2 sub] om. Cas249 |
3 Samaria] Samarie ΩN |
4 sepe] om. Cas249 |
5 hunc] hoc ΩN |
6 Iudam Bruyne (Philips 1659) Rusch ] Iuda Bruyne ΩN |
7 ad] om. Cas249 |
8 id est] scilicet Cas249 |
9 Ioathan] scrips. , Ioatham Rusch , Iotham Bruyne, Iohathan ΩN |
10 refertur Cas249 Rusch ] refert Bruyne |
11 illius] eius ΩN |
12 cui] qui Cas249 Bruyne, cuius ΩN |
13 mihi - factus est] inv. Cas249 |
14 in aure Bruyne (Θ H² ) Cas249 Rusch ] ad aures ΩN, aure Bruyne |
15 qui] + in Cas249 Bruyne , om. ΩN |
16 ait] loquitur Cas249, loquitur in evangelio Bruyne ΩN |
17 audiat] + et ΩN |
18 autem] om. ΩN |
19 hyezinu] corr. cum hebreo (הַאֲזִינוּ), hiezimi ΩN, hyezimi Rusch , eezinu Hieron. |
20 hebraice hyezinu grece enethziasti Rusch (enechziasti)] enotis ethan Cas249, enotisasti et ΩN, ἐνωτισασθε et Bruyne |
21 terra] rerra cacogr. Rusch |
22 pertinent Cas249 Rusch ] pertinere ΩN Bruyne (H = Sankt Gallen 44) , pertinere provocant Bruyne ( praeter v) |
23 In Genesi quoque] In Genesi Cas249 Bruyne, Intelligendum est in Genesi ΩN |
24 Lamech loquitur ad uxores suas] loquitur ad uxores suas Lamech Cas249 |
25 Ada et Sella Rusch Bruyne (nonnulli codd.)] Adae et Sellae Bruyne |
26 Ada... uxores Lamech] om. hom. Cas249 |
27 et] om. Cas249 Bruyne ΩN |
28 meos] om. Cas249 |
29 occidi - virum] inv. ΩN |
30 percipe Rusch ΩN] percipite Cas249 |

<41.511b> Prologus ‘Sanctus Ioel apud’

prol.| {t. 3 : Erfurt, f. 259va ; facsim., p. 347a} Sanctus1 Ioel apud Hebreos post Osee ponitur. Et sicut ibi sub2 nomine Ephraim ad decem tribus confertur vaticinium que vel Samaria3 vel Israel sepe4 memorantur, sic in hunc5 prophetam omne quod dicitur ad tribum Iudam6 et ad7 Hierusalem pertinere credendum est et nullam omnino Israelis, id est8 decem tribuum in hoc fieri mentionem. Tempora quoque quibus prophetavit eadem debemus accipere que in Osee legimusa : «In diebus Ozie, Ioathan9 et Achaz et Ezechie regum Iuda et in diebus Ieroboam, filii Ioas regis Israel». Porro factum esse sermonem Domini ad meritum eius refertur10 cui fit non ad condicionem illius11 cui12 fieri dicitur, ut alibi legimus. Dominus mihi factus est13 in salutem. Auditus autem in Scripturis sanctis non est iste qui in aure14 sonat sed qui15 corde precipitur, iuxta illud quod Dominus ait16 b : «Qui habet aures audiendi audiat17». Quod autem18 dicitur hebraice hyezinu 19 , grece : enechziasti 20 , latine sonat «auribus percipite»c, proprie non aure sed corde percipiturd. Qui senes sunt et celestes audiunt spiritualiter, qui autem habitant in terra21 appellanturque terreni, auribus percipiunt. Ubicumque autem hec duo verba iuncta ponuntur, non ad simplicem tantum verborum sonum, sed ad reconditam quoque dictorum intelligentiam pertinent22. In Genesi quoque23 Lamech loquitur ad uxores suas24 Ada et Sella25 e :"Audite verba mea uxores Lamech26, et27 auribus percipite sermones meos28 quia occidi virum29 in vulnus meum et iuvenem in livore meo". Et Isaiasf : «Audite celi et auribus percipe30 terra». A g
a Os. 1, 1.
b Mt. 11, 15 ; Mt. 13, 9.43 ; Mc. 4, 9 ; Lc. 8, 8 ; Lc. 14, 35.
c Iud. 5, 3 ; Ps. 48, 2 ; Sir. 33, 19 ; Is. 28, 23 ; Ier. 13, 15 ; Ioel. 1, 2 ; Act. 2, 14.
d Cf. Hieronymus, Commentarii in prophetas minores (Ioel.), lib. 1, (Ioel. 1, 2-3), CCSL 76, p. 162.48-55 : « Auditus autem in scripturis sanctis non est iste qui in aure resonat, sed qui corde percipitur, iuxta illud quod dominus loquitur in euangelio: qui habet aures audiendi, audiat. quod autem nos interpretati sumus: auribus percipite, et apud graecos et apud hebraeos unum uerbum est: apud graecos ἐνωτίσασθε· apud hebraeos eezinu, quod proprie non corde, sed aure percipitur ».
e Gn. 4, 23 : « Dixitque Lamech uxoribus suis Adae et Sellae : Audite vocem meam, uxores Lamech ; auscultate sermonem meum quoniam occidi virum in vulnus meum et adolescentulum in livorem meum ».
f Is. 1, 2.
g Hieronymus (pseudo), in   De Bruyne, Préfaces, XI : Prophetae minores, n° 6.2, p. 137. Cf. Repertorium biblicum, n° 513.
A ¶Codd. : Cas249 (prol. 1) ΩN (prol. 2) Rusch (prol. 1 sine glossa) Bruyne {MM2022}
1 Sanctus Cas249 ] Incipit prologus in Ioel prophetam praem. Rusch, Item alius prologus sancti Ieronymi in Ioelem prophetam praem. ΩN
2 sub] om. Cas249
3 Samaria] Samarie ΩN
4 sepe] om. Cas249
5 hunc] hoc ΩN
6 Iudam Bruyne (Philips 1659) Rusch ] Iuda Bruyne ΩN
7 ad] om. Cas249
8 id est] scilicet Cas249
9 Ioathan] scrips. , Ioatham Rusch , Iotham Bruyne, Iohathan ΩN
10 refertur Cas249 Rusch ] refert Bruyne
11 illius] eius ΩN
12 cui] qui Cas249 Bruyne, cuius ΩN
13 mihi - factus est] inv. Cas249
14 in aure Bruyne (Θ H² ) Cas249 Rusch ] ad aures ΩN, aure Bruyne
15 qui] + in Cas249 Bruyne , om. ΩN
16 ait] loquitur Cas249, loquitur in evangelio Bruyne ΩN
17 audiat] + et ΩN
18 autem] om. ΩN
19 hyezinu] corr. cum hebreo (הַאֲזִינוּ), hiezimi ΩN, hyezimi Rusch , eezinu Hieron.
20 hebraice hyezinu grece enethziasti Rusch (enechziasti)] enotis ethan Cas249, enotisasti et ΩN, ἐνωτισασθε et Bruyne
21 terra] rerra cacogr. Rusch
22 pertinent Cas249 Rusch ] pertinere ΩN Bruyne (H = Sankt Gallen 44) , pertinere provocant Bruyne ( praeter v)
23 In Genesi quoque] In Genesi Cas249 Bruyne, Intelligendum est in Genesi ΩN
24 Lamech loquitur ad uxores suas] loquitur ad uxores suas Lamech Cas249
25 Ada et Sella Rusch Bruyne (nonnulli codd.)] Adae et Sellae Bruyne
26 Ada... uxores Lamech] om. hom. Cas249
27 et] om. Cas249 Bruyne ΩN
28 meos] om. Cas249
29 occidi - virum] inv. ΩN
30 percipe Rusch ΩN] percipite Cas249


Comment citer cette page ?
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Ioel. Prologus ‘Sanctus Ioel apud’), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2025. Consultation du 23/03/2025. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=41&chapitre=41_Prol.511b)
Signaler un complément d'information

Notes :