Capitulum 9

Numérotation du verset 3Esr. 9,1 

Et exsurgens Esdras ab ante atrium templi, abiit in pastoforium Ionathe filii Nasabi1.
1 Nasabi] Nasibi Weber
Numérotation du verset 3Esr. 9,2 

Et hospitatus illic, non gustavit panem nec aquam bibit, super2 iniquitates multitudinis.
2 super Ω Rusch Clementina ] lugens praem. Weber
Numérotation du verset 3Esr. 9,3 LVI

Et facta est predicatio in omni Iudea et in Hierusalem omnibus qui erant ex captivitate in Hierusalem congregati3.
3 in Hierusalem congregati] congregari in Hierusalem Weber
Numérotation du verset 3Esr. 9,3 versio altera

Et predicatum est per universam Iudeam et in civitatem4 Ierusalem omnibus qui erant de captivitate ut congregarentur in Ierusalem.
¶Codd. : Tr621 Sabatier
4 civitatem] civitate Tr621
Numérotation du verset 3Esr. 9,4 

et quicumque non occurrerit biduo vel5 triduo diei secundum iudicium assidentium seniorum, tollerentur6 facultates sue7, et ipse alienus iudicaretur8 a multitudine captivitatis.
5 vel] aut Weber |
6 tollerentur] tollentur Weber |
7 sue] eius Weber |
8 iudicaretur] iudicabitur iW |
Numérotation du verset 3Esr. 9,5 

Et congregati sunt omnes qui erant ex tribu Iuda et Beniamin in tribus diebus in Hierusalem. Hic mensis est nonus, dies mensis vicesimus9.
9 dies mensis vicesimus] vicesima mensis Weber
Numérotation du verset 3Esr. 9,6 

Et sedit10 omnis multitudo in area templi, trementes propter hiemem presentem.
10 sedit] assedit Weber
Numérotation du verset 3Esr. 9,7 

Et exsurgens Esdras dixit illis : Vos inique fecistis collocando vobis in matrimonium uxores alienigenas ut adderetis ad peccata Israel.
Numérotation du verset 3Esr. 9,8 

Et nunc date confessionem et magnificentiam Domino Deo patrum nostrorum
Numérotation du verset 3Esr. 9,9 

et perficite voluntatem ipsius et discedite a gentibus terre et ab uxoribus alienigenis.
Numérotation du verset 3Esr. 9,10 LVII

Et clamavit omnis multitudo et dixerunt11 magna voce : Sicut dixisti faciemus.
11 et dixerunt] populi et dixit Tr621 Sabatier
Numérotation du verset 3Esr. 9,11 

Sed quoniam multitudo magna est et tempus hibernum12 est et non possumus in subsidiati13 stare, et hoc opus non est nobis unius diei neque bidui, multum enim14 in his peccavimus,
12 hibernum] hiberni Weber |
13 insubsidiati] in subsidiali parte Weber |
14 enim] om. Weber |
Numérotation du verset 3Esr. 9,12 

stent prepositi multitudinis et omnes qui nobiscum inhabitant et quotquot habent uxores apud se15 alienigenas,
15 uxores - apud se] inv. Weber
Numérotation du verset 3Esr. 9,13 

et assistant accepto tempore ex16 omni loco presbyteri et iudices, usquequo solvant iram Domini negotii huius.
16 ex] et praem. Weber
Numérotation du verset 3Esr. 9,14 

Ionathas17 autem filius Ezeli et Ozias18 Techam19 susceperunt secundum hec, et Bosoramus et Levis et Sabbatheus simul cooperati sunt cum illis.
17 Ionathas] Ionatha Weber |
18 Ozias Weber ] Osias Rusch |
19 Techam] Thochani Weber |
Numérotation du verset 3Esr. 9,15 

Et steterunt20 secundum hec omnia universi qui erant ex captivitate.
20 steterunt] fecerunt Weber
Numérotation du verset 3Esr. 9,16 

Et elegit sibi viros Esdras sacerdos, principes magnos de patribus eorum secundum nomina, et consederunt novilunio mensis decimi examinare negotium istud.
Numérotation du verset 3Esr. 9,17 

Et determinatum est de viris qui habebant uxores alienigenas usque ad neomenias21 primi mensis.
21 neomenias] neomenia Weber
Numérotation du verset 3Esr. 9,18 LVIII

et inventi sunt ex sacerdotibus permixti22 qui habebant alienigenas uxores :
22 permixti] commixti Weber
Numérotation du verset 3Esr. 9,19 

ex filiis Iesu filii Iosedech et fratribus eius Maseas et Eliezerus et Ioribus et Ioadeus.
Numérotation du verset 3Esr. 9,20 

et iniecerunt manus ut expellerent uxores suas, et ad litandum in exorationem23 arietem pro ignorantia sua.
23 exorationem] exoratione Weber
Numérotation du verset 3Esr. 9,21 

Et ex filiis Semmeri24 Maseas25 et Esses et Ieelech26 et Azarias.
24 Semmeri] Emmeri Weber |
25 Maseas] Masseas ΩJ Weber |
26 Ieelech] Ieel Weber |
Numérotation du verset 3Esr. 9,22 

Et ex filiis Fosere27 : Lisomasias28, Ismaenis29 et Nathanae30 iussio reddus31 et Talsas
27 Fosere ΩJ Rusch Clementina ] Fosor Weber |
28 Lisomasias] Liiomasias ΩJ, Limosias Clementina , Elionia Assias Weber |
29 Ismaenis] scrips. , Hismaenis ΩJ Rusch , Ismahelus Weber |
30 Nathanae ΩJ Rusch ] Nathanaelus Weber |
31 iussio reddus sic Rusch Clementina ] Iussioiedus ΩS, Ioceddeus Weber |
Numérotation du verset 3Esr. 9,23 

Et ex levitis Iorabdus32 et Semeis et Colius et Calitas et Facteas33 et Coluas et Elionas ;
32 Iorabdus Rusch ] Iosabdus ΩJ, Iozabdus Weber |
33 Facteas Rusch ] Facieas ΩJ, Fatheas Weber |
Numérotation du verset 3Esr. 9,24 

et34 ex sacris cantoribus Eliasib35 Zaccurus ;
34 Et] om. Weber |
35 Eliasib] Elyasubus ΩJ, Eliasubus Weber |
Numérotation du verset 3Esr. 9,25 

et36 ex ostiariis Sallumus et Tolbanes ;
36 Et] om. Weber
Numérotation du verset 3Esr. 9,26 

et ex Israel : ex filiis Foroosi37 Remias38 et Geddias39 et Melchias et Michelus40 et Eleazarus et Gemmebias41 et Baninas42 ;
37 Foroosi ΩJ Rusch ] Foro Ozi Clementina , Foroos Weber |
38 et Remias ΩJ Rusch Clementina ] Ieremias Weber |
39 Geddias ΩJ Rusch ] Ieddias Weber |
40 Michelus] Mielus Weber |
41 Gemmebias] Iemmebias Weber |
42 Baninas ΩJ Weber ] Bãnas Rusch |
Numérotation du verset 3Esr. 9,27 

et ex filiis Iolamam43 Chamas44
43 Iolamam ΩJ Rusch ] Iolun CorB P, Iolam Weber |
44 Chamas] Mathanias CorB1 P, Mamthanias Weber |
et Zacharias, Iezrelus et Ioddius45 et Erimoth46 et Elias ;
45 Ioddius] Iobdius ΩS Weber |
46 Erimoth ΩS ] êmoth Rusch , Herimoth Weber |
Numérotation du verset 3Esr. 9,28 

et ex filiis Zathoim47 : Eliadas et Eliasimus48 Zochias49 et Larimoth et Zabdis50 et Tebedias51 ;
47 Zathoim] Zaton ΩS, Zathom Weber |
48 Eliasumus ΩJ Rusch ] Eliasimus Weber |
49 Zochias] et praem. ΩS, et Othias Weber |
50 Zabdis ΩJ Rusch ] Zabdus Weber |
51 Tebedias ΩJ Rusch ] Zebedias Weber |
Numérotation du verset 3Esr. 9,29 

ex52 filiis Zebes53 : Ioannes et Ananias54 et Zabdias et Emens55 ;
52 ex] om. Weber |
53 Zebes] Bebe Weber |
54 Ananias Weber ] Amanias Rusch |
55 Emens] Emethis Weber |
Numérotation du verset 3Esr. 9,30 

et ex filiis Banni : Olamus et Malluchus et Ieddeus et Iasub et Asabus56 et Ierimoth;
56 Asabus] Asubus Weber
Numérotation du verset 3Esr. 9,31 

et ex filiis Addin Naathus et Moosias et Caleus57 et Raanas, Maaseas58, Mathathias et Beseel et Bonnus et Manasses;
57 Caleus] Calchurus Weber |
58 Maaseas] et Baseas Weber |
Numérotation du verset 3Esr. 9,32 

et ex filiis Nuae59 : Noneas et Aseas60 et Melchias et Sameas et Simon, Beniamin et Malchus et Marras;
59 Nuae] Nue Weber |
60 Aseas] Afeas Weber |
Numérotation du verset 3Esr. 9,33 

et ex filiis Asom : Carianeus, Mathathias et Bannus et Eliphalach61 et Manasses et Semei;
61 Eliphalach Rusch ] Elifalat Weber
Numérotation du verset 3Esr. 9,34 

et ex filiis Banni : Ieremias et Moadias62 et Abramus et Ioel et Baneas et Pelias et Ionas et Marimoth et Eliasib et Mathaneus et Eliasis et Orisas63 et Dielus et Semedius64 et Sambris et Iosephus ;
62 Moadias] Moodias Weber |
63 Orisas] Zorisas Weber |
64 Semedius] Samadius Weber |
Numérotation du verset 3Esr. 9,35 

et ex filiis Nobei : Idelus et Mathathias et Sabadus et Zecheda Sedmi65 et Iessei Baneas.
65 Zecheda Sedmi Rusch ] Zetheda Sedim ΩS, Zetheda Sednu Weber
Numérotation du verset 3Esr. 9,36 LIX

Omnes isti coniunxerunt sibi uxores alienigenas et dimiserunt eas cum filiis.
Numérotation du verset 3Esr. 9,36 versio altera

Hi omnes duxerunt alienigenas uxores et reliquerunt eas cum filiis.
¶Codd. : Tr621 Sabatier
Numérotation du verset 3Esr. 9,37 

Et inhabitaverunt sacerdotes et levite et qui erant ex Israel in Hierusalem et in tota regione novilunio66 mensis septimi. Et erant filii Israel in commorationibus suis.
66 novilunio] una praem. Weber
Numérotation du verset 3Esr. 9,38 

Et congregata est omnis multitudo simul in aream que est ab oriente porte sacre.
Numérotation du verset 3Esr. 9,39 

Et dixerunt Esdre pontifici et lectori ut afferret legem Moysi que tradita est a Domino Deo Israel.
Numérotation du verset 3Esr. 9,39 versio altera

Et dixit Esdra princeps67 sacerdotum et lector ut afferrent librum legis Moysi qui traditus est a Domino Deo68 Israel.
¶Codd. : Tr621 Sabatier
67 princeps] principes P111 |
68 Deo] om. Tr621 |
Numérotation du verset 3Esr. 9,40 

Et attulit Esdras pontifex legem omni multitudini eorum a viro usque ad mulierem et omnibus sacerdotibus, audire legem novilunio mensis septimi.
Numérotation du verset 3Esr. 9,40 versio altera

Et adtulit Esdra princeps69 sacerdotum omnem legem et legit universo populo a viro usque ad mulierem et omnibus sacerdotibus audire legem Domini neomenia septimi mensis.
¶Codd. : Tr621 Sabatier
69 princeps Sabatier ] principibus P111 Tr621
Numérotation du verset 3Esr. 9,41 

Et legebat in area que est ante sacram portam templi a prima luce usque ad vesperam coram viris et mulieribus.
Numérotation du verset 3Esr. 9,LX 

Et dederunt omnes sensum ad legem.
Numérotation du verset 3Esr. 9,41 versio altera

Et legebat ante ianuam templi contra aream a prima luce usque ad medium diem in conspectu virorum et mulierum. Et dedit omnis populus sensum suum ut intelligerent legem Dei.
¶Codd. : Tr621 Sabatier
Numérotation du verset 3Esr. 9,42 

Et stetit Esdras sacerdos et lector legis super ligneum tribunal quod fabricatum erat70.
70 erat ΩS Weber ] ê Rusch
Numérotation du verset 3Esr. 9,42 versio altera

Et stetit Esdras71 princeps sacerdotum et lector super tribunal ligneum quod fabricatum erat72.
¶Codd. : Tr621 Sabatier
71 Esdras] Esdra P111 Sabatier |
72 erat Tr621] fecerat sec. man. antiqua in ras. P111² Sabatier |
Numérotation du verset 3Esr. 9,43 

Et steterunt ad eum Mathathias, Samus, Ananias, Azarias, Urias, Ezechias et Balsamus ad dexteram,
Numérotation du verset 3Esr. 9,44 

et ad sinistram Faldeus, Misael, Malachias, Abusthassabus, Nabadias et Zacharias.
Numérotation du verset 3Esr. 9,45 

Et assumpsit Esdras librum coram omni multitudine. Presidebat enim in gloria in conspectu omnium.
Numérotation du verset 3Esr. 9,46 

Et cum absolvisset legem, omnes erecti73 steterunt. Et benedixit Esdras Dominum Deum altissimum, Deum Sabaoth omnipotentem.
73 erecti Rusch Clementina ] recti ΩJ Weber
Numérotation du verset 3Esr. 9,47 

Et respondit omnis populus : amen. Et elevatis sursum manibus procidentes in terram adoraverunt Dominum.
Numérotation du verset 3Esr. 9,48 

Iesus et Banaeus74 et Sarebias75 et Iaddimus76 et Accubus et Sabbatheus et Calithes et Azarias et Ioradus et Anaaias77 et Philias, levite
74 Banaeus] Baneus Weber |
75 Sarebias] Sarabias Weber |
76 Iaddimus] Iiadinus Weber |
77 Anaaias] Ananias Weber |
Numérotation du verset 3Esr. 9,49 

qui docebant legem Domini et in multitudine legebant legem Domini et preferebant singuli eos qui intelligebant lectionem.
Numérotation du verset 3Esr. 9,49 versio altera

et docebant legem Domini inspirantes singuli intelligentibus lectionem
¶Codd. : Tr621 Sabatier
Numérotation du verset 3Esr. 9,50 

Et dixit Atharathes78 Esdre pontifici et lectori et levitis qui docebant multitudinem.
78 Atharathes Rusch Clementina ] Adtarates ΩJ, Attarates Weber, Aparages Sabatier
Numérotation du verset 3Esr. 9,50 versio altera

Et dixit Aparages Esdre principi sacerdotum et lectori et Levitis docentibus populum.
¶Codd. : Tr621 Sabatier
Numérotation du verset 3Esr. 9,51 LX

dicens : Dies hic sanctus est79 Domino. Et omnes flebant cum audissent legem.
79 sanctus est ΩJ Rusch ] inv. Weber
Numérotation du verset 3Esr. 9,51 versio altera

Dies hic sanctus est Domino et omnes plorabunt audientes legem.
¶Codd. : Tr621 Sabatier
Numérotation du verset 3Esr. 9,52 

Et dixit Esdras80 : Digressi ergo manducate pinguissima queque et bibite dulcissima queque et mittite munera his qui non habent.
80 Et dixit Esdras Rusch Clementina ] om. ΩJ Weber
Numérotation du verset 3Esr. 9,52 versio altera

Et dixit Esdra : Ite nunc manducate pingudinem et bibite dulcedinem et mittite missoria81 his qui non habent.
¶Codd. : Tr621 Sabatier
81 missoria Tr621 Sabatier ] missoriae P111
Numérotation du verset 3Esr. 9,53 

Sanctus est enim hic82 dies Domini et nolite mesti esse. Dominus enim clarificabit83 vos.
82 hic] om. Weber |
83 clarificabit Rusch Clementina ] -vit Weber |
Numérotation du verset 3Esr. 9,53 versio altera

Sanctus enim dies est Domino et nolite contristari. Dominus enim clarificavit vos84.
¶Codd. : Tr621 Sabatier
84 vos] nos Tr621
Numérotation du verset 3Esr. 9,54 

Et levite denuntiabant in publico omnibus dicentes : Dies hic sanctus est. Nolite mesti esse.
Numérotation du verset 3Esr. 9,54 versio altera

Et Levite preceperunt populo ut tacerent dicentes : Sanctus est hic dies, nolite tristes esse.
¶Codd. : Tr621 Sabatier
Numérotation du verset 3Esr. 9,55 

Et abierunt omnes manducare et bibere et epulari et dari85 munera his qui non habebant ut epulentur86. Magnifice enim sunt exaltati verbis quibus edocti sunt.
85 dari Rusch] dare Clementina Weber |
86 habebant ut epulentur ΩJ Rusch ] habebant ut epularentur Clementina , habent ut epulentur Weber |
Numérotation du verset 3Esr. 9,55 versio altera

Et abierunt omnes manducare et bibere et epulari magnifice. Inspirati sunt enim in verbis que didicerant.
¶Codd. : Tr621 Sabatier
Numérotation du verset 3Esr. 9,56 

Et congregati sunt universi87 in Hierusalem, celebrare letitiam secundum testamentum Domini Dei Israel. LIBER ESDRE TERTIUS EXPLICIT .88
87 universi] + qui sunt P59* ( cancel. ) |
88 Liber... explicit] Explicit liber Esrae tertius Weber , om. P59 |
Numérotation du verset 3Esr. 9,56 versio altera

Et coadunati sunt omnes in Ierusalem iocundari secundum dispositionem Domini Dei Israel. EXPLICIT HESDRE LIBER PRIMUS DE TEMPLI RESTITUTIONE 89.
¶Codd. : Tr621 Sabatier
89 Explicit... Israel P111 Sabatier ] om. Tr621

Capitulum 9

Numérotation du verset 3Esr. 9,ad litteram 
marg.| marg.| {1451} .1. Et exurgens. Hic consequenter ponitur consensus popularium, et {1452} patet sententia ex dictis. Primo Esdre 10.a exceptis que sequuntur.
a 1Esr.
marg.| .2. Et facta est id est publica denuntiatio.
Numérotation du verset 3Esr. 9,ad litteram 
marg.| marg.| { 1453 } .1. Usquequo solvant iram Domini negotii huius id est pacificent per debitam satisfactionem.
marg.| .2. Et consederunt novilunio mensis decimi examinare negotium istud. Hic consequenter describitur sequestrationis actus, et dividitur in duas partes, quia primo describitur hec sequestratio. secundo populi segregati et purificati legalis instructio, ibi : Et inhabitaverunt. Sententia prime partis patet ex dictis 1. Esdre 10. post medium capituli usque in finem, exceptis, que sequuntur.
marg.| .3. Et iniecerunt manus, ut expellerent uxores suas id est iunxerunt {1454}eas invicem ad confirmationem propositi.
marg.| .4. Et ad litandum id est sacrificandum.
marg.| .5. In exorationem arietem per ignorantia sua. Tempore namque sacrificii cantabant Levite pro ignorantia sua, diu namque fuerunt in captivitate inter Gentiles, ubi non erant exercitati in lege : et sic multi simplices ignorabant illicitum esse sibi cum mulieribus alienigenis matrimonium contrahere.
marg.| .6. In habitaverunt sacerdotes, et Levite, et qui erant ex Israel, etc. Hic consequenter ponitur populi Israel ab alienigenis mulieribus separati instructio, et patet sententia ex dictis Nehemie 8. exceptis, que sequuntur.
Numérotation du verset 3Esr. 9,ad litteram 
marg.| {1455} .1. Ab Oriente porte sacre. Nehemie 8.b vocatur porta aquarum, et porta fontis tertio capitulo hic autem dicitur porta sacra, quia per eam patebat ingressus ad atrium sacerdotum, et templum, que dicebantur loca sacra.
b 2Esr. 8.
marg.| marg.| {1456} .2. Et cum id est aperuisset librum legis, ut patet Nehemie 9.
marg.| .3. Et in multitudine legebant id est interpretabantur vulgarizando simplicibus, ut patet Nehemie 8.
Numérotation du verset 3Esr. 9,56 
marg.| .4. Dies hic id est deputatus ad divinas laudes, et obsequia. Cui est honor, et gloria in secula seculorum, Amen.
marg.| {LYR20.9.57L} Ego igitur gratias ago Deo qui dedit mihi gratiam scribendi secundum modulum ingenii mei super omnes libros1 in Biblia contentos, primo super illos qui sunt de2 canone incipiendo a Genesi et percurrendo usque ad finem Apocalypsis, excepto fine Ezechielis cuius expositionem ex3 causa rationabili4 retardavi. Postea vero super illos qui non sunt de canone incipiendo a libro Tobie et terminando in libro qui dicitur secundus Esdre ut sic per hanc distinctionem librorum et ordinationem5 appareat simplicibus qui libri sunt canonici et qui non et qui maioris auctoritatis et qui minoris. Et, quoniam probabiliter timeo in pluribus defecisse tum propter magnitudinem operis tum propter scientie mee parvitatem, ideo de defectibus veniam postulo6 et de aliis ad laudandum Deum mecum legentes invito, deprecans humiliter et devote ut apud Deum me velint suis orationibus adiuvare. Actum Parisius anno Domini 1330c, decimo tertio calendas aprilis7.A d
c 1330, 13° kal. Pal104 P460 Re172 T25 V50] 1330 8° kal. P11976, perperam 1343° (m°ccc°xxxxiii°)
1 libros] om. P462
2 de] in Ed1471
3 ex] om. Ed1471
4 rationabili P460 P11976 V50 ] om. P462 Re172 T25
5 librorum - et ordinationem] inv. Ed1471
6 postulo Pal104 Re172 ] om. V50
7 actum... aprilis] + Et licet iste reverendus doctor postillas suas ordinaverit secundum ordinem quem habent libri in canone, ego tamen feci eas scribi secundum quod libri in biblie communiter ordinantur Re172, + Finito libro reddatur gloria Christo P462 , om. Ed1471 ; om. Ed1471.
prol.|



Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Nicolaus de Lyra (3Esr. 9), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 29/04/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=lyr&numLivre=20&chapitre=20_9)

Notes :