Biblia communis

Capitulum 4

Numérotation du verset Dn. 4,1 
Ego Nabuchodonosor
in domo mea quietus eram1, et florens in palatio meo
1 in domo mea - quietus e.] inv. Weber
Numérotation du verset Dn. 4,2 
Somnium vidi quod perterruit me, et cogitationes mee in stratu meo,
et visiones capitis mei
conturbaverunt me.
Numérotation du verset Dn. 4,3 
Et per me propositum est decretum ut introducerentur in conspectu meo cuncti sapientes Babylonis, et ut solutionem somnii indicarent mihi.
Numérotation du verset Dn. 4,4 
Tunc ingrediebantur arioli magi Chaldei et haruspices, et somnium narravi in conspectu eorum et solutionem eius non indicaverunt mihi.
Numérotation du verset Dn. 4,5 
Donec collega
ingressus est in conspectu meo Daniel, cui nomen Balthasar secundum nomen Dei mei
qui habet spiritum deorum sanctorum in semetipso, et somnium coram eo locutus sum:
Numérotation du verset Dn. 4,6 
Balthasar princeps ariolorum
quem ego scio quod spiritum deorum sanctorum habeas in te, et omne sacramentum
non est impossibile tibi, visiones somniorum meorum quas vidi et
solutionem earum narra mihi2.
2 mihi] om. Weber
Numérotation du verset Dn. 4,7 
Visio capitis mei in cubili meo videbam, et ecce arbor
in {t. 3: Erfurt, f. 238ra ; facsim., p. 331a} medio terre et altitudo eius nimia.
Numérotation du verset Dn. 4,8 
Et3 magna arbor et fortis et proceritas eius
contingens celum. Aspectus illius erat usque ad terminos universe terre.
3 Et] om. Weber
Numérotation du verset Dn. 4,9 
Folia eius
pulcherrima et fructus
eius nimius, et esca
universorum in ea. Subter eam habitabant animalia
et bestie,
et in ramis eius conversabantur volucres celi,
et ex ea vescebatur omnis caro.
Numérotation du verset Dn. 4,10 
Videbam in visione capitis mei super stratum meum, et ecce vigil
et sanctus de celo descendit,
Numérotation du verset Dn. 4,11 
Et4 clamavit fortiter et sic ait: Succidite arborem et precidite ramos eius, excutite folia eius et dispergite fructus eius, fugiant bestie que subter eam sunt, et volucres de ramis eius.
4 Et] om. Weber
Numérotation du verset Dn. 4,12 
Verumtamen germen radicum eius in terra sinite
et alligetur vinculo ferreo et aereo in herbis que foris sunt,
et rore celi tingatur, et cum feris pars eius in herba terre.
Numérotation du verset Dn. 4,13 
Cor eius ab humano commutetur, et cor fere detur ei, et septem tempora
mutentur super eum.
Numérotation du verset Dn. 4,14 
In sententia vigilum
decretum est, et sermo sanctorum et petitio
donec cognoscant
viventes quoniam dominatur Excelsus in regno hominum, et cuicumque voluerit dabit illud, et humillimum hominem constituet super eum5.
5 eum] eo Weber
Numérotation du verset Dn. 4,15 
Hoc somnium vidi ego Nabuchodonosor rex6. Tu ergo Balthasar interpretationem narra festinus, quia omnes sapientes regni mei non queunt solutionem edicere mihi, tu autem potes, quia spiritus deorum sanctorum in te est.
6 N. r.] inv. Weber
Numérotation du verset Dn. 4,16 
Tunc Daniel, cuius nomen Balthasar, cepit intra semetipsum tacitus cogitare quasi hora una et cogitationes eius conturbabant eum.
Respondens autem rex ait: Balthasar somnium et interpretatio eius non conturbent te.
Respondit {t. 3: Erfurt, f. 238rb ; facsim., p. 331b} Balthasar et dixit: Domine mi, somnium his qui te oderunt, et interpretatio eius hostibus tuis sit.
Numérotation du verset Dn. 4,17 
Arborem quam vidisti sublimem atque robustam,
cuius altitudo pertingit ad celum
et aspectus illius in omnem terram,
Numérotation du verset Dn. 4,18 
et rami eius
pulcherrimi et fructus eius nimius et esca omnium in ea, subter eam habitantes bestie agri et in ramis eius commorantes aves celi,
Numérotation du verset Dn. 4,19 
tu es rex, qui magnificatus es, et invaluisti et magnitudo tua crevit et pervenit usque ad celum,
et potestas tua in terminos universe terre.
Numérotation du verset Dn. 4,20 
Quod autem vidit rex vigilem et sanctum descendentem7 de celo et dicere: succidite arborem et dissipate illam, attamen germen radicum eius in terra dimittite, et vinciatur ferro et aere in herbis foris,
et rore celi conspergatur, et cum feris sit pabulum eius, donec septem tempora commutentur super eum.
7 descendentem] descendere Weber
Numérotation du verset Dn. 4,21 
Hec est interpretatio sententie Altissimi
que pervenit super Dominum meum regem.
Numérotation du verset Dn. 4,22 
Eicient
te
ab hominibus et cum bestiis ferisque8 erit habitatio tua, et fenum ut bos comedes, sed9 et rore celi infunderis. Septem quoque tempora
mutabuntur
super te, donec scias quod dominetur Excelsus super regnum hominum, et cuicumque voluerit det illud.
8 ferisque] feris Weber
9 sed] om. Weber
Numérotation du verset Dn. 4,23 
Quod autem precepit ut relinqueretur germen radicum eius, id est arboris, regnum tuum tibi manebit postquam cognoveris potestatem esse celestem.
Numérotation du verset Dn. 4,24 
Quamobrem rex consilium meum
placeat tibi, et peccata tua eleemosynis redime, et iniquitates tuas misericordiis pauperum, forsitan ignoscet Deus10 delictis tuis.
10 Deus] om. Weber
Numérotation du verset Dn. 4,25 
Omnia hec11 venerunt super Nabuchodonosor regem.
11 hec] om. Weber
Numérotation du verset Dn. 4,26 
Post finem
mensium duodecim in aula Babylonis deambulabat.
Numérotation du verset Dn. 4,27 
{t. 3: Erfurt, f. 238va ; facsim., p. 332a} Responditque rex et ait: Nonne hec est Babylon civitas12 magna quam ego edificavi in domum regni, in robore fortitudinis mee et in gloria decoris mei ?
12 civitas] om. Weber
Numérotation du verset Dn. 4,28 
Cum adhuc esset sermo13 in ore regis,
vox de celo ruit:
Tibi
dicitur Nabuchodonosor rex, regnum tuum transibit a te
13 e. s.] inv. Weber
Numérotation du verset Dn. 4,29 
et ab hominibus te eicient,
et cum bestiis
atque14 feris
erit habitatio tua, fenum quasi bos comedes
et septem tempora mutabuntur super te, donec scias
quod dominetur Excelsus in regno hominum
et cuicumque voluerit det illud.
14 atque] om. Weber
Numérotation du verset Dn. 4,30 
Eadem hora
sermo
completus est super Nabuchodonosor, et15 ex hominibus abiectus est
et fenum ut bos comedit, et rore celi
corpus eius infectum est donec capilli eius in similitudinem aquilarum
crescerent, et ungues eius quasi ungues avium.
15 et] om. Weber
Numérotation du verset Dn. 4,31 
Igitur post finem
dierum
ego Nabuchodonosor oculos meos
ad celum levavi,
et sensus meus redditus est mihi,
et
Altissimo benedixi,
et viventem in sempiternum laudavi et glorificavi, quia potestas eius
potestas sempiterna et regnum eius in generatione16 et generationem,
16 generatione] generationem Weber
Numérotation du verset Dn. 4,32 
et omnes habitatores terre apud eum in nihilum reputati sunt. Iuxta voluntatem enim suam
facit tam in virtutibus celi quam in habitatoribus terre et non est qui resistat manui eius
et dicat ei: quare fecisti ?
Numérotation du verset Dn. 4,33 
In ipso tempore
sensus meus
reversus est ad me et ad honorem regni mei decoremque perveni, et figura mea
reversa est ad me et optimates mei
et magistratus mei {t. 3: Erfurt, f. 238vb ; facsim., p. 332b} requisierunt me, et in regno meo constitutus sum et magnificentia mea amplior addita est mihi.
Numérotation du verset Dn. 4,34 
Nunc igitur ego Nabuchodonosor laudo et magnifico et glorifico regem celi, quia omnia opera eius vera et omnes17 vie eius iudiciaa, et gradientes in superbia potest humiliare.
a Cf. Apc. 15, 3.
17 omnes] om. Weber



Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Biblia Communis (Dn. 4), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 06/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=biblia&numLivre=38&chapitre=38_4)

Notes :