Capitulum 6

Numérotation du verset 1Esr. 6,1 

Tunc Darius rex precepit et recensuerunt1 in bibliotheca2 librorum qui erant repositi in Babylone.
1 recensuerunt] recenserunt CorS1 ΛL |
2 bibliotheca CorS1 ] biblotiheca cacogr. Rusch |
Numérotation du verset 1Esr. 6,2 

Et inventum est in Egbathanis3 quod est castrum in Medena4 provincia volumen unum, talisque scriptus in eo erat5 commentarius.
3 Egbathanis Rusch , Egbatanis ΩJ ] Hecbacthanis ΩM, Hecbathanis ΩS, Ecbatanis Clementina etc., Ecbathanis etc. Weber |
4 Medena] Madena Weber |
5 in eo – erat] i inv Weber |
Numérotation du verset 1Esr. 6,3 

Anno primo Cyri regis, Cyrus rex decrevit ut domus Dei edificaretur que est in Hierusalem6, in loco ubi immolent hostias, ut7 ponant fundamenta supportantia altitudinem cubitorum sexaginta, et latitudinem cubitorum sexaginta
6 edificaretur que est - in Hierusalem] inv. Weber |
7 ut] et praem. Weber |
Numérotation du verset 1Esr. 6,4 

ordines de lapidibus impolitis tres, et sic ordines de lignis novis sumptus autem de domo regis dabuntur.
Numérotation du verset 1Esr. 6,5 

Sed et vasa templi Dei aurea et argentea, que Nabuchodonosor tulerat de templo Hierusalem, et attulerat ea in Babylonem reddantur et referantur in templo Hierusalem in locum suum, que et posita sunt in templo Dei.
Numérotation du verset 1Esr. 6,6 

Nunc ergo Thantannai8 dux regionis que est trans Flumen, Starbuzannai et consiliarii vestri Apharsathei, qui estis trans Flumen procul recedite ab illis,
8 Thantannai] Thantannei cacogr. Rusch , Tatannai Weber
Numérotation du verset 1Esr. 6,7 

et dimittite fieri templum Dei illud a duce Iudeorum et a senioribus eorum domum Dei illa edificetur9 in loco suo.
9 illa edificetur] illam edificent Weber
Numérotation du verset 1Esr. 6,8 

Sed et a me preceptum est quid oporteat fieri a presbyteris Iudeorum illis ut edificetur domus Dei, scilicet ut de arca regis, id est de tributis que dantur de regione trans Flumen, studiose sumptus dentur viris illis ne impediatur opus.
Numérotation du verset 1Esr. 6,9 

Quod si necesse fuerit et vitulos, et agnos, et hedos in holocaustum Deo celi frumentum, sal, vinum, et oleum
secundum ritum sacerdotum qui sunt in Hierusalem, detur eis per dies singulos ne sit in aliquo querimonia.
Numérotation du verset 1Esr. 6,10 

Et offerant oblationes Deo celi orentque pro vita regis et filiorum eius.
Numérotation du verset 1Esr. 6,11 

A me ergo positum est decretum,
ut omnis homo qui hanc mutaverit iussionem, tollatur lignum de domo ipsius, et erigatur et configatur in eo domus autem eius publicetur.
Numérotation du verset 1Esr. 6,12 

Deus autem qui habitare fecit nomen suum ibi, dissipet omnia regna et populum qui extenderit manum suam ut repugnet, et dissipet domum Dei illam que est in Hierusalem. Ego Darius statui decretum quod studiose impleri volo.
Numérotation du verset 1Esr. 6,13 

Igitur Thantannai10 dux regionis trans Flumen, et Starbuzannai et consiliarii eius secundum quod preceperat Darius rex sic diligenter exsecuti sunt.
10 Thantannai] Tatannai Weber
Numérotation du verset 1Esr. 6,14 

Seniores autem Iudeorum edificabant,
et prosperabantur iuxta prophetiam Aggei prophete, et Zacharie filii Addo, et edificaverunt et construxerunt, iubente Deo Israel, et iubente Cyro, et Dario,
et Artaxerxe regibus Persarum,
Numérotation du verset 1Esr. 6,15 

et compleverunt domum Dei istam usque ad diem tertium mensis adar qui est annus sextus regni Darii regis.
Numérotation du verset 1Esr. 6,16 

Fecerunt autem filii Israel sacerdotes et levite, et reliqui filiorum transmigrationis dedicationem domus Dei in gaudio.
Numérotation du verset 1Esr. 6,17 

Et obtulerunt in dedicationem domus Dei,
vitulos centum, arietes ducentos, agnos quadringentos, hircos caprarum
pro peccato totius Israel duodecim iuxta numerum tribuum Israel.
Numérotation du verset 1Esr. 6,18 

Et statuerunt
sacerdotes in ordinibus suis, et levitas in vicibus suis, super opera Dei in Hierusalem sicut scriptum est in libro Moysia.
0 Nm. 9, 1-2.
Numérotation du verset 1Esr. 6,19 

Fecerunt autem filii transmigrationis Pascha, quartadecima die mensis primi.
Numérotation du verset 1Esr. 6,20 

Purificati enim fuerant sacerdotes et levite quasi unus, omnes mundi ad immolandum Pascha universis filiis transmigrationis, et fratribus suis sacerdotibus et sibi.
Numérotation du verset 1Esr. 6,21 

Et comederunt filii Israel
qui reversi fuerant de transmigratione, et omnis qui se separaverat a coinquinatione
gentium terre
ad eos, ut quererent Dominum Deum Israel.
Numérotation du verset 1Esr. 6,22 

Et fecerunt sollemnitatem azymorum
septem diebus
in letitia, quoniam letificaverat eos Dominus,
et converterat cor regis Assur, ad eos ut manus eorum adiuvaret11 in opere domus Domini Dei Israel.
11 manus eorum – adiuvaret] inv. Weber

Capitulum 6

Numérotation du verset 1Esr. 6,1 
marg.| Tunc Darius Rex precepit, et recensuerunt in Bibliotheca librorum, qui erant repositi in Babylone, et inventum est in Ecbatanis quod est] etc.
marg.| {u} In Medena] GLOSSA Bede. IOSEPHUS, nomen loci, in quo he Cyri littere sunt invente, ita posuit : Et inventus est in Ecbatanis, constructa urbe in regione Medie, codex. Porro alia translatio habet sic : In Ecbatana in edificio tutissimo regionis Medorum. Unde videtur, quod nomen Medena non aliud significet.
marg.| {x} Commentarius] id est sermo contentus in commentario sive libro. Continens pro contento.
marg.| {y} Cubitorum sexaginta] etc. GLOSSA Bede. Non est hoc nobis exponendum, quia neque in priore templi edificatione, neque in posteriore aliquid harum mensurarum, vel huiusmodi operis invenitur. Unde colligitur, Cyrum hoc de suo sensu protulisse, et mensuram, et ordinem operis, ut sibi videbatur congruum, annotasse. Siquidem templum, ut verba dierum narrant 1Par. 3.a. in mensura prima, id est intra muros interiores 40. habebat cubitos longitudinis, 20. latitudinis, ut Regum Historia scribit, usque ad cenaculum triginta cubitos. Deinde alios triginta usque ad cenaculum superius, quousque altitudo porticuum ascendebat, ut IOSEPHUS testatur. Deinde sexaginta usque ad summum tecti, id est simul centum viginti ut verba dierum docent. Quomodo autem dicit ordines ponendos de lapidibus impolitis tres, et sic ordines de lignis novis, cum omne templum interius fuit cedro vestitum, nisi forte moris Persarum erat sic templa facere variato opere, ut tantum ordines lapidum essent per parietes, et quartus de lignis fabricatis. Et hoc quoque in templo Ierosolymorum fieri debere putavit. An forte de atrio Sacerdotum intelligendum est, eum dixisse, quod circa templum in gyro factum tres ordines habebat lapidum politorum, et quartum lignorum cedrinorum, eratque astantibus usque ad pectus altum. Aut de porticu domus Domini, que erat ante faciem templi. De {1. 348va} qua, Scriptura (cum palatium Salomonis fabricaretur) ita memorat. Fecit et atrium magis rotundum trium ordinum de lapidibus sectis, et unius ordinis de dolata cedro, nec non et in atrio domus Domini interiori, et in porticu domus : Totum hoc est in GLOSSA
marg.| {a} Dabuntur] Iudeis.
marg.| {b} Posita sunt in templo] GLOSSA Babylonio scilicet quo ea Nabuchodonosor posuerat.
marg.| {c} Dei] Regis Babylonis, id est idoli.
marg.| {d} Nunc ergo Thathanai] etc. GLOSSA Darius perfectas litteras auctoritate sua confirmat, compescens omnes Iudeorum adversarios, et templum in loco suo edificari iubet.
marg.| {e} Ab illis] scil. Iudeis.
marg.| {f} Dei] veri scilicet.
marg.| {g} Oporteat] id est opportunum sit.
marg.| {h} A Presbyteris] id est a senioribus.
marg.| {i} Ne impediatur opus. Quod si necesse fuerit] per defectum sumptuum.
marg.| {k} Et vitulos] quasi dicat, non solum sumptus, sed etiam oblationes.
marg.| {l} Querimonia] super aliqua inedia, sive defectu.
marg.| {m} Pro vita Regis, et filiorum eius. A me ergo] etc. Persarum, GLOSSA secundum illud Apostoli. 1Tim.2.a. Obsecro ergo primo omnium fieri obsecrationes, et orationes, postulationes, gratiarumque actiones pro omnibus hominibus, pro regibus, et omnibus, qui in sublimitate sunt.
marg.| {n} Erigatur] lignum, scilicet.
marg.| {o} Configatur] homo.
marg.| {p} Publicetur. Deus autem, qui habitare fecit] etc. id est confiscetur a fisco. Fiscus enim est locus, ubi emenda Regi data pro iniuria aliqua ponebatur. IOSEPHUS dicit : Regali censui computetur.
marg.| {q} Ibi, dissipet omnia] etc. id est in templo.
marg.| {r} Ego Rex Darius statui decretum, quod studiose impleri volo] etc. qui sum Rex Persarum.
marg.| {s} Aggei prophete] Predixerat enim, quod si edificando templo insisterent, mox donante Domino, et opus ipsum complerent, et bonis operibus abundarent.
marg.| {t} Filii] id est nepotis.
marg.| {u} Et Artaxerxe] GLOSSA Qui post Darium Regem regnavit, cuius tempore Esdras de Babylonia Hierusalem ascendit. Item GLOSSA Bede : Queritur etiam, quomodo iubente Artaxerxe domus dicatur constructa, cum statim subiungitur eam regnante adhuc Dario fuisse completam, et dedicatam, nisi forte credendum est, etiam Artaxerxen, misso auro, et argento iussisse, ut quod minus in edificio vel ornatu templi, vel vasorum esset completum, perficeretur. {1. 348vb} Nam Esdra illuc properante, scriptum est, quod idem Rex cum Principibus, vel Consiliariis suis, plurimum quidem auri, et argenti, et vasorum miserit ad templum.
marg.| {x} Mensis] id est Martii.
marg.| {y} Annus] hoc videtur falsum, et contra Evangelium Io. 2.d. ubi dicitur 46. annis edificatum est templum hoc : ergo 46. fuerunt ab initio edificationis templi usque ad consummationem. Sed constat, quod Cyrus, sub quo cepit edificatio, non regnavit nisi 30. annis, et Cambyses filius eius 8. et post illum duo Magi uno anno, et sunt 39. Postea regnavit Hystaspis filius, cuius 6. anno completa est domus, ut hic dicitur : Ergo 45. anni tantum fuerunt ab initio edificationis usque ad consummationem : ergo falsum est quod dicitur Io. 2. Solutio. Revera domus Dei consummata fuit 6. anno Darii, qui fuit 45. a tempore fundationis : Sed consummata domo, additus est unus annus, in quo edificata sunt quedam circa templum. Et ideo dicitur 46. annis edificatum est templum. Unde videtur corrigere litteram que dicit : Qui est 6. annus, etc.
marg.| {z} Filiorum transmigrationis] id est qui redierant de transmigratione.
prol.| a Dedicationem] Nota triplex fuit dedicatio. Prima facta est a Salomone, in Autumno decimo die Septembris ut legitur 3Rg. 8.a. Secunda ab Esdra in Vere, vigesimotertio die mensis Martii, ut legitur hic. Tertia facta est a Iuda Machabeo, in hieme vigesimoquinto die Decembris ut legitur 1Mcc. 4.f. Et de ultima intelligitur illud Io. 10.e. Facta sunt encenia in Ierosolymis, et hiems erat.
prol.| a Vicibus suis] que erant viginti quatuor, ut dicitur 1Par. 16. in quibus successive ministrabant, ita quod 24. erant. Et quilibet eorum ministrabat per unam hebdomadam, et postea quiescebat per vigintiquatuor hebdomadas.
marg.| {b} Scriptum] non de istis vicibus, sed de operibus Levitarum.
marg.| {c} In libro Moysi] Lv. 23.
marg.| {d} Pascha] GLOSSA Bede Quare de Pascha post edificatam domum refertur, cum premissum sit, quod a primo die Adventus eorum in Hierusalem, in cunctis solemnitatibus Domini legitimas hostias, et holocausta offerrent, nisi ut innueretur, quod edificationem templi eadem, qua ceperunt, mentis devotionem compleverunt.
marg.| {d} Quasi unus] id est de facili et cito mundati fuerunt, sicut facile est unum mundari.
marg.| {e} Ad immolandum Pascha] id est agnum Paschalem.
marg.| {f} Se separaverant] proselyti scilicet.
marg.| {g} Ad eos] id est ad Iudeos.
marg.| {h} Et fecerunt] etc. {1. 349ra} Que semper incipit in crastinum, id est 15. Luna.
marg.| {a} Regis Assur] qui et Rex Persarum erat.


Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Hugo de Sancto Caro. Postilla in totam Bibliam (1Esr. Capitulum 6), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 29/04/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=hug&numLivre=18&chapitre=18_6)
Signaler un complément d'information

Notes :