Glossa ordinaria

<24.341b> Prologus ‘Librum Esther variis’

a Incipit prologus in librum Esther.1 - Librum2 Esther variis translatoribus3 constat esse vitiatum4. Quem ego de archivis Hebreorum relevans5, verbum e verbo expressius6 transtuli. Quem librum editio vulgata laciniosis7 hinc inde verborum finibus8* trahit, addens ea que ex tempore dici poterant et audiri, sicut solitum est scolaribus disciplinis sumpto9 themate10 excogitare11 quibus verbis uti potuit qui iniuriam passus est, vel ille12 qui iniuriam fecit. Vos autem13, o Paula et Eustochium, quoniam14 et15 bibliothecas Hebreorum studuistis intrare, et interpretum certamina comprobastis, tenentes Esther hebraicum librum, per singula verba nostram translationem aspicite, ut possitis agnoscere me. Nihil etiam augmentasse addendo, sed16 fideli testimonio simpliciter sicut in Hebreo17 habetur, historiam hebraicam18 latine lingue tradidisse. Nec affectamus19 laudes hominum, nec vituperationes expavescimus. Deo enim placere curantes, minas hominum penitus non timemus quoniam “Deus dissipat20 ossa eorum qui hominibus placere desiderant”b et, secundum Apostolumc, qui eiusmodi21 sunt, servi Christi esse non possunt22. d 
a ¶Nota : Les prologues 341 et 343 sont réunis et présentés comme une seule pièce dans les témoins ici collationnés par nos soins ainsi que par l’édition minor (Weber).
b Cf. Ps. 52, 6.
c Gal. 1, 10 : « Si adhuc hominibus placerem, Christi servus non essem ».
d ¶Fons : HIERONYMUS , Prologus in librum Hester, ed. Weber, p. 712. - Repertorium biblicum, n°341.
¶Codd. : ΩD ΩF ΩK Rusch Weber (p. 712) ; non contuli PL 28, 1503-1506 ; Bruyne , Préfaces , Esther n° 3, p. 36. {MM2023}
1 Incipit... Esther ΩD Rusch ] om. ΩK , eiusdem in librum Esther praefatio Clementina, Incipit prologus sancti Hieronymi presbyteri in libro Esther , Incipit prologus ΩF, Incipit prologus Hester Weber |
2 Librum ΩD ΩF Rusch Weber ] om. Cava Σ |
3 translatoribus] translationibus Cava Σ ΩD, def. ΩF |
4 vitiatum] viaticum ΩD* (al. m. post. marg. corr.) |
5 revelans Rusch Clementina (Ed1598) ] relevans Λ K Φ Clementina (Ed1593), elevans ΩD ΩK Weber |
6 expressius Amiatinus (rubro lineatum) ΩD ΩK Rusch Clementina ] pressius Weber, def. ΩF |
7 laciniosis ΩD (lasciniosis)] lac<r>imosis cacogr. ΩK, def. ΩF |
8 finibus Λ K Φ (rubro lineatum) ΩF ΩK Clementina (Ed1598) ] sinibus Rusch Clementina (Ed1593) , funibus Weber |
9 sumpto Rusch Weber ] sumptoque ΩD ΩK, def. ΩF |
10 themate ΩD Rusch Weber ] tegmate |
11 excogitare ΩF Rusch Weber ] excogitarem ΩD (? mf.obsc.) ΩK |
12 ille ΩF Rusch Weber] om. Clementina, obsc. ΩD |
13 autem ΩF Rusch Weber] om. Cava Σ |
14 quoniam] que et , que t<antu>m ΩD (?) ΩK ΩF (?) |
15 et ΩF Rusch Bruyne Weber] om. Bruyne (Cava Q) |
16 sed] si |
17 Hebreo] hebrea Bruyne ( θ b), hebreorum I Weber ( P E R) |
18 historiam hebraicam ΩF Rusch Weber ] historia hebraica Amiatinus Cava Σ |
19 affectamus Λ K Φ ΩF ΩK Clementina Rusch ] affectamur Weber |
20 Deus dissipat ΩF Rusch Bruyne (Q b) Clementina ] inv. ΩD ΩK Bruyne Weber |
21 eiusmodi F ΩK Rusch Clementina ] huiscemodi Cava Σ, huiusmodi Weber |
22 non possunt Rusch Weber ] possunt Amiatinus Cava Σ, + Expliti prologus |

<24.341b> Prologus ‘Librum Esther variis’

prol.| a {t. 2 : Erfurt, f. 179vb ; facsim., p. 358b} Incipit prologus in librum Esther.1 - Librum2 Esther variis translatoribus3 constat esse vitiatum4. Quem ego de archivis Hebreorum relevans5, verbum e verbo expressius6 transtuli. Quem librum editio vulgata laciniosis7 hinc inde verborum finibus8* trahit, addens ea que ex tempore dici poterant et audiri, sicut solitum est scolaribus disciplinis sumpto9 themate10 excogitare11 quibus verbis uti potuit qui iniuriam passus est, vel ille12 qui iniuriam fecit. Vos autem13, o Paula et Eustochium, quoniam14 et15 bibliothecas Hebreorum studuistis intrare, et interpretum certamina comprobastis, tenentes Esther hebraicum librum, per singula verba nostram translationem aspicite, ut possitis agnoscere me. Nihil etiam augmentasse addendo, sed16 fideli testimonio simpliciter sicut in Hebreo17 habetur, historiam hebraicam18 latine lingue tradidisse. Nec affectamus19 laudes hominum, nec vituperationes expavescimus. Deo enim placere curantes, minas hominum penitus non timemus quoniam “Deus dissipat20 ossa eorum qui hominibus placere desiderant”b et, secundum Apostolumc, qui eiusmodi21 sunt, servi Christi esse non possunt22. A d 
a ¶Nota : Les prologues 341 et 343 sont réunis et présentés comme une seule pièce dans les témoins ici collationnés par nos soins ainsi que par l’édition minor (Weber).
b Cf. Ps. 52, 6.
c Gal. 1, 10 : « Si adhuc hominibus placerem, Christi servus non essem ».
d ¶Fons : Hieronymus , Prologus in librum Hester, ed. Weber, p. 712. - Repertorium biblicum, n°341.
A ¶Codd. : ΩB ΩD ΩF ΩK (Mz70) Rusch Weber (p. 712) ; non contuli PL 28, 1503-1506 ; Bruyne , Préfaces  , Esther n° 3, p. 36. {MM2023}
1 Incipit... Esther ΩB ΩD Rusch ] om. ΩK , eiusdem in librum Esther praefatio Clementina, Incipit prologus sancti Hieronymi presbyteri in libro Esther ΩB , Incipit prologus ΩF, Incipit prologus Hester Weber
2 Librum ΩB ΩD ΩF Rusch Weber ] om. Cava Σ
3 translatoribus] translationibus Cava Σ ΩD, def. ΩF
4 vitiatum] viaticum ΩD* (al. m. post. marg. corr.)
5 revelans ΩB Rusch Clementina (Ed1598) ] relevans Λ K Φ Clementina (Ed1593), elevans ΩD ΩK (Mz70 marg.) Weber
6 expressius Amiatinus ΩB (rubro lineatum) ΩD ΩK Rusch Clementina ] pressius Weber, def. ΩF
7 laciniosis ΩB ΩD (lasciniosis)] lac<r>imosis cacogr. ΩK, def. ΩF
8 finibus Λ K Φ ΩB (rubro lineatum) ΩF ΩK Clementina (Ed1598) ] sinibus Rusch Clementina (Ed1593) , funibus Weber
9 sumpto ΩB Rusch Weber ] sumptoque ΩD ΩK, def. ΩF
10 themate ΩD Rusch Weber ] tegmate ΩB
11 excogitare ΩF Rusch Weber ] excogitarem ΩD (? mf.obsc.) ΩK
12 ille ΩF Rusch Weber] om. Clementina, obsc. ΩD
13 autem ΩF Rusch Weber] om. Cava Σ
14 quoniam] que et ΩB , que t<antu>m ΩD (?) ΩK ΩF (?)
15 et ΩF Rusch Bruyne Weber] om. Bruyne (Cava Q)
16 sed] si ΩB
17 Hebreo] hebrea Bruyne ( θ b), hebreorum I Weber ( P E R)
18 historiam hebraicam ΩB ΩF Rusch Weber ] historia hebraica Amiatinus Cava Σ
19 affectamus Λ K Φ ΩB ΩF ΩK Clementina Rusch ] affectamur Weber
20 Deus dissipat ΩB ΩF Rusch Bruyne (Q b) Clementina ] inv. ΩD ΩK Bruyne Weber
21 eiusmodi ΩB Ω F ΩK Rusch Clementina ] huiscemodi Cava Σ, huiusmodi ΩB Weber
22 non possunt Rusch Weber ] possunt Amiatinus Cava Σ, + Expliti prologus ΩB



Comment citer cette page ?
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Est. Prologus ‘Librum Esther variis’), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 08/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=24&chapitre=24_Prol.341b)

Notes :