Capitulum 8
Numérotation du verset
1Esr. 8,1
Hi sunt ergo principes familiarum et genealogia eorum qui ascenderunt mecum in regno Artaxerxis regis de Babylone.
Numérotation du verset
1Esr. 8,2
De filiis Phinees : Gerson. De filiis Ithamar : Daniel. De filiis David : Attus1.
1 Attus
Rusch Weber
] Arthus ΩS, Accus ΩM, Hattus
Clementina
Numérotation du verset
1Esr. 8,3
De filiis Sechenie et de filiis Pharos : Zacharias et cum eo numerati sunt viri centum quinquaginta.
Numérotation du verset
1Esr. 8,4
De filiis Phetmoab : Helioenai filius Zaree et cum eo ducenti viri.
Numérotation du verset
1Esr. 8,5
De filiis Sechenie : filius Ezechiel2 et cum eo trecenti viri.
2 Ezechiel ΩS
Rusch
etc.] Hieziel
Weber
Numérotation du verset
1Esr. 8,6
De filiis Addan3 : Abeth filius Ionathan et cum eo quinquaginta viri.
3 Addan ΩM
Rusch
etc.] Adden
Weber
Numérotation du verset
1Esr. 8,7
De filiis Elam : Isaias filius Athalie et cum eo septuaginta viri.
Numérotation du verset
1Esr. 8,8
De filiis Saphatie : Zebedia filius Michael et cum eo octoginta viri.
Numérotation du verset
1Esr. 8,9
De filiis Ioab : Obedia filius Ieiel et cum eo ducenti decem et octo viri.
Numérotation du verset
1Esr. 8,10
De filiis Selomith : filius Iosphie et cum eo centum sexaginta viri.
Numérotation du verset
1Esr. 8,11
De filiis Bebai : Zacharias filius Bebai et cum eo viginti octo viri.
Numérotation du verset
1Esr. 8,12
De filiis Ezeab4 : Ioannan filius Ezethan5 et cum eo centum decem viri.
4 Ezeab ΩSM
Rusch
etc.] Ezgad
Weber
|
5 Ezethan ΩSM
Rusch Ed1452
etc.] Eccetan
Weber
|
Numérotation du verset
1Esr. 8,13
De filiis Adonicam qui erant novissimi et hec nomina eorum : Helipheleth et Heiel et Samaias et cum eis sexaginta viri.
Numérotation du verset
1Esr. 8,14
De filiis Beggui : Uthai et Zachur et cum eo septuaginta viri.
Numérotation du verset
1Esr. 8,15
Congregavi autem eos ad fluvium qui decurrit ad Hana6 et mansimus ibi tribus diebus7, quesivique in populo et in sacerdotibus de filiis Levi et non inveni ibi.
6 Hana] Ahavva
Weber
|
7 tribus diebus]
inv. Weber
|
Numérotation du verset
1Esr. 8,16
Itaque misi Helizer8 et Ariel et Semeam9 et Helnathan et Arib10 et alterum Helnathan et Nathan et Zachariam et Mosollam11 principes et Ioarib et Helnathan sapientes.
8 Helizer
Amiatinus
…
Rusch
, Elizer ΩJ
] Eliezer et Heliezer ΩM, Eliezer ΩS
Clementina
, Heliezer
Weber
|
9 Semeam
Rusch Weber
] Semeiam Clementia
|
10 Arib
Rusch
] Iarib
Weber
|
11 Mosollam ΩSJ
Rusch
etc.] Mesolam
Weber
|
Numérotation du verset
1Esr. 8,17
Et misi eos ad Heddo qui est primus in Casphie loco et posui in ore eorum verba que loquerentur ad Heddo12, et ad fratres eius Nathinneos in loco Casphie, ut adducerent nobis ministros domus Dei nostri.
12 Heddo ΩJ
Rusch
] Addon ΩSM, Addom
Weber
Numérotation du verset
1Esr. 8,18
Et adduxerunt nobis per manum Dei nostri bonam super nos virum doctissimum de filiis Mooli filii Levi, filii Israel, et Sarabiam et filios eius et fratres eius decem et octo.
Numérotation du verset
1Esr. 8,19
Et Asabiam et cum eo Isaiam de filiis Merari fratres eius et filios eius viginti.
Numérotation du verset
1Esr. 8,20
Et de Nathinneis quos dederat David et principes ad ministeria levitarum Nathinneos ducentos viginti : omnes hi suis nominibus vocabantur.
Numérotation du verset
1Esr. 8,21
Et predicavi ibi ieiunium iuxta fluvium Hana13,
13 Hana] Ahavva
Weber
ut affligeremur coram Domino Deo nostro, et peteremus ab eo viam rectam nobis et filiis nostris, universeque substantie nostre.
Numérotation du verset
1Esr. 8,22
Erubui enim petere regem auxilium et equites qui defenderent nos ab inimico in via, quia dixeramus regi manus Dei nostri est super omnes qui querunt eum in bonitate, et imperium eius et fortitudo eius et furor super omnes qui derelinquunt eum.
Numérotation du verset
1Esr. 8,23
Ieiunavimus autem et rogavimus Deum nostrum pro hoc et evenit nobis prospere.
Numérotation du verset
1Esr. 8,24
Et separavi de principibus sacerdotum duodecim : Sarabiam14, Asabiam15 et cum eis de fratribus eorum decem.
14 Sarabiam] Sarabian
Weber
|
15 Asabiam] Asabian
Weber
|
Numérotation du verset
1Esr. 8,25
Appendique eis argentum et aurum et vasa consecrata domus Dei nostri que obtulerat rex et consiliatores eius, et principes eius universusque Israel eorum qui inventi fuerant.
Numérotation du verset
1Esr. 8,26
Et appendi in manibus eorum argenti talenta sexcenta quinquaginta, et vasa argentea centum auri vero16 centum talenta,
16 vero] om.
Weber
Numérotation du verset
1Esr. 8,27
et crateras aureos viginti que17 habebant solidos millenos et vasa aeris fulgentis optimi duo pulchra ut aurum.
17 que] qui
Weber
Numérotation du verset
1Esr. 8,28
Et dixi eis : Vos sancti Domini, et vasa sancta, et argentum et aurum quod sponte oblatum est Domino Deo patrum vestrorum,
Numérotation du verset
1Esr. 8,29
vigilate
et custodite, donec appendatis coram principibus sacerdotum et levitarum, et ducibus familiarum Israel in Hierusalem et thesaurum domus Domini.
Numérotation du verset
1Esr. 8,30
Susceperunt autem sacerdotes et levite pondus argenti, et auri, et vasorum, ut deferrent in Hierusalem in domum Dei nostri.
Numérotation du verset
1Esr. 8,31
Promovimus ergo a flumine Hana18 duodecima19 die mensis primi ut pergeremus Hierusalem, et manus Dei nostri fuit super nos et liberavit nos de manu inimici et insidiatoris in via.
18 Hana] Ahavva
Weber
|
19 duodecima] duodecimo
Weber
|
Numérotation du verset
1Esr. 8,32
Et venimus Hierusalem et mansimus ibi tribus diebus20.
20 tribus diebus]
inv. Weber
Numérotation du verset
1Esr. 8,33
Die autem quarta appensum est argentum, et aurum, et vasa in domo Dei nostri per manum Remoth21 filii Urie sacerdotis, et cum eo Eleazar filius Phinees cumque eis Iozaded, filius Iosue, et Noadaia filius Bennoi levite,
21 Remoth] Meremoth
Weber
Numérotation du verset
1Esr. 8,34
iuxta numerum et pondus omnium descriptumque est omne pondus in tempore illo.
Numérotation du verset
1Esr. 8,35
Sed et qui venerant de captivitate filii transmigrationis,
obtulerunt holocaustomata
Deo Israel, vitulos duodecim pro omni Israel, arietes nonaginta sex, agnos septuaginta septem, hircos pro peccato duodecim : omnia in holocaustum Domino.
Numérotation du verset
1Esr. 8,36
Dederunt autem edicta regis satrapis qui erant de conspectu regis et ducibus trans Flumen et elevaverunt populum et domum Dei.
Capitulum 8
Numérotation du verset
1Esr. 8,ad litteram
marg.|
marg.| {1321}
.1.
Hi sunt ergo.
Hic consequenter describitur legationis executio, que consistit in recessu de Babylone, et accessu ad Hierusalem. Circa quod primo ponitur populi profitiscentis numeratio, secundo ipsa
profectio
, ibi : Et predicavi ibi ieiunium. Prima in duas, quia primo
{1322}
ponitur numeratio proficisci volentium generaliter, secundo
Levitarum
specialiter, ibi : Quesivitque in populo. Circa primum legatur littera sicut iacet, excepto quod sequitur :
marg.|
.2.
De filiis Phinees.
Dicunt hic expositores nostri communiter,
quod
iste non potest intelligi Phinees, qui fuit filius Eleazari filii Aaron. Similiter cum subditur :
marg.|
.3.
De filiis Ithamar, Daniel. De filiis David
id est descendentibus ab
{1323}
Ithamar non potest intelligi Ithamar qui fuit filius Aaron : quia infra eodem capitulo1
dicitur quod de filiis Levi non fuerunt aliqui inventi in populo illo, qui tunc erat cum Esdra. Phinees autem filius Eleazari, et Ithamar filius Aaron, fuerunt de tribu Levi : et ideo dicunt quod isti fuerunt alii similium nominum. Sed quicquid sit de principali dicto, scilicet quod fuerint de tribu Aaron, vel de aliis tribubus habentes nomina similia, ratio tamen inducta non valet : immo contrariatur textui quem pro se allegant, quia ibi sic loquitur Esdras : Quesivique in populo, et in sacerdotibus de filiis Levi, et non inveni. Ex quo patet, quod cum Esdra erant aliqui populares, sive laici, qui erant de tribu Iuda, et Beniamin : et aliqui sacerdotes de tribu Aaron, et quod subditur : De filiis Levi non inveni. Intelligendum est de simplicibus Levitis, prout Levite contra Aaronitas distinguuntur, prout dictum fuit plenius Numer. 4. Levite enim dupliciter dicuntur. Uno modo generaliter omnes illi qui sunt de tribu Levi : et sic sacerdotes dicuntur Levite. Alio modo specialiter, prout Levite distinguuntur contra sacerdotes, et sic sacerdotes dicuntur Aaronite : alii autem dicuntur simplices Levite, et de istis non fuerunt tunc aliqui inventi in populo, qui tamen necessarii sunt in cultu Dei ad ministrandum sacerdotibus.
1 capitulo]
scrips.,
c.
codd.,
capite
Ed1590 Ed1603 Ed1634
Numérotation du verset
1Esr. 8,ad litteram
marg.|
.1.
Quesivique in populo.
Hic ponitur numeratio simplicium Levitarum specialiter : quia de istis non fuerunt aliqui inventi in illo populo, ut dictum est : et ideo Esdras misit nuntios ad querendum aliquos de istis, unde subditur :
marg.|
.2.
Et misi eos ad Eddo.
Dicunt autem expositores nostri communiter, quod misit nuntios ad Iudeos, qui erant ultra montes Caspios, quos transtulerant Theglathphalnasar, et Salmanasar reges Assyriorum de regno decem tribuum, ut habetur quarto Regum. Sed
{1324}
hoc potest improbari per textum secundi Paralipomenon 11. capit. ubi dicitur quod sacerdotes, et Levite qui erant in universo regno Israel dimisso Ieroboam qui colebat vitulos aureos, venerunt ad Roboam regem Iude, et extunc in regno suo manserunt usque ad transmigrationem que facta est per Nabuchodonosor. Ex quo patet, quod non fuerunt captivati cum decem tribubus ; et ideo frustra misisset illuc nuntios Esdras ad querendum Levitas. Item potest improbari per textum in hoc libro ; quia capitulo precedenti dicitur quod Esdras cum pluribus aliis recessit de Babylone ad eundum versus Hierusalem septimo anno regis Artaxerxis primo die primi mensis, et venerunt usque ad fluvium qui decurrit ad Ahaua, ut habetur in hoc capitulo et ibi manserunt tribus diebus, et postea miserunt nuntios ad querendum Levi. quibus adductis 12. die mensis eiusdem recesserunt de fluvio Ahaua, ut habetur infra isto cap. et sic missio nuntiorum pro Levitis, et eorum preparatio, ut venirent, ad Esdram, et adventus ipsorum ad eum, totum hoc fuit factum in spatio octo dictum, et propter hoc locus Casphie, unde fuerunt adducti ; non poterat esse multum longe a flumine Ahaua, ubi erat Esdras cum sua comitiva, et ideo dicit hic Rab. Salo. quod Casphia est nomen loci in regione Babylonis, ubi multi de Levitis, et Nathineis manebant, qui non ascenderant cum Zorobabel, et Iosue filio Iosedech, loca vero ad que decem tribus fuerunt captivate, multum valde distant a Babylone ; propter quod in tam parvo tempore nuntii non potuissent illuc ire, et redire. Unde dicunt Hebrei, quod nulli redierunt de illa captivitate ; sed Iudei qui sunt dispersi per orbem in Europa, et Aphrica, sunt de tribubus Iude, et Beniamin, et Levi, exceptis paucis qui de captivitate decem tribuum fugiendo, evadentes coniunxerunt se regno Iude, et in captivitate Babylonica fuerunt captivati cum tribus tribubus predictis, et cum eis redierunt qui voluerunt redire, sicut dictum est supra 1. capit. Cetera patent ex dictis.
prol.|
{
1325
}
Numérotation du verset
1Esr. 8,ad litteram
marg.|
.1.
Et predicavi.
Hic consequenter describitur populi numerati profectio, et primo describitur huius profectionis debita dispositio.
secundo
executio, ibi : Promovimus ergo. Debita
autem
dispositio ad
proficiscendum
per
viam
periculosam, primo fuit per
ieiunium
, et orationem, ut impetraret directionem
divinam
, et hoc est quod dicitur : Et predicavi ibi ieiunium id est solenniter
omnibus
imposui, cuius causa subditur :
marg.|
.2.
Erubui enim petere.
Sed videtur
quod
in hoc peccaverit exponendo se, et
comitivam
sua periculis propter erubescentiam. Ad quod dicendum quod hoc non fecit propter erubescentiam proprie persone, sed quia hoc reverti poterat in opprobrium divine potentie, quia rex Gentilis posset credere, et dicere, quod Deus Iudeorum non esset potens ad eos
{1326}
defendendum, et ideo non peccavit Esdras hoc faciendo, propter honorem divinum. Secundo fuit dispositio profectionis in hoc, quod pretiosa que portanda erant in Hierusalem, fuerunt tradita sacerdotibus ad defendendum. Et hoc est quod dicitur.
marg.|
.3.
Et separavi de principibus
id est de principalibus, et valentioribus eorum.
marg.|
.4.
Appendique
id est sub certo pondere, et numero tradidi. Cetera patent in littera.
marg.|
.5.
Promovimus ergo.
Hic consequenter describitur profectionis executio, ubi primo tangitur terminus a quo, cum dicitur : Promovimus ergo a flumine et terminus ad quem, ibi : Ut pergeremus in Hierusalem et modus proficiscendi, ibi :
prol.|
{
1327
}
Numérotation du verset
1Esr. 8,ad litteram
marg.|
.1.
Et manus Dei nostri
id est eius virtus nos dirigens, et protegens.
marg.|
.2.
Et mansimus ibi tribus diebus.
Ut quiete prehabita cum maiori deliberatione traderentur pretiosa que erant deportanda. ideo subditur :
marg.|
.3.
Die autem quarta appensum
id est sub certo pondere, et numero traditum.
prol.|
{1328}
marg.|
.4.
Sed et qui venerant.
Obtulerunt holocaustomata, in quo apparet devotio illorum qui venerunt.
marg.|
.5.
Dederunt autem edicta regis satrapis
id est epistolam eius, sive decretum supra dictum, quod erat in favorem Iudeorum, ideo subditur :
marg.|
.6.
Et elevaverunt.
Quia populus Israel fuit in maiori honore, quam ante : et ministri templi fuerunt a tributo liberati, et templum muneribus regis honoratum, ut patet ex dictis.
Numérotation du verset
1Esr. 8,moraliter
marg.|
marg.| {1321}
.1.
Hi sunt ergo.
Per istos hic enumeratos quos Esdras per se, et alios induxit ad hoc, quod exirent de Babylone, et Casphie locis, et cum eo irent in Hierusalem quorum numerus est magnus ut patet in textu discurrendo, significatur magnus fructus animarum quem facit bonus doctor, vel predicator inducendo populos {1322}ad hoc quod exeant de servitute peccati, que per servitutem Babylonicam significatur, eo quod Babylon confusio interpretatur, et per opera bona veniant in Hierusalem allegoricam que est militans ecclesia, ut numero, et merito sit de ipsa, et sic tandem perveniant in Hierusalem anagogicam, que est triumphans ecclesia, de qua dicitur Gal. 4.d. illa que sursum est Hierusalem libera est que est mater nostra.
prol.|
{
1325
}
Numérotation du verset
1Esr. 8,moraliter
marg.|
.1.
Et predicavi.
Per istum vero fluvium intelligitur fluxus lachrymarum corporalium, vel mentalium, vel etiam utrarumque, que debent esse in vera contritione, et confessione, et quoniam ad veram contritionem, et confessionem sequi debet satisfactio : ideo iuxta {1326}dictum fluvium ieiunium predicatur, quod est unum de operibus satisfactionis, et per ipsum alia satisfactionis opera designantur.
marg.|
.3.
Et separavi.
Sequitur :
marg.|
.4.
Appendique.
Per quod ostenditur, quod Ecclesie thesauri maxime spirituales hominibus litteratis, et fidelibus sunt commendandi.
prol.|
{
1327
}
Numérotation du verset
1Esr. 8,moraliter
marg.|
.4.
Sed et qui venerant de captivitate filii transmigrationis.
Per quod ostenditur, quod illi qui de captivitate diaboli exeunt ; {1328}et de vitiis ad virtutes transeunt, offerre debent holocaustomata Domino id est corpus, et animam applicare totaliter obsequio divino.
Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Nicolaus de Lyra (1Esr. 8), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 07/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=lyr&numLivre=18&chapitre=18_8)
Martin Morard, ed., Nicolaus de Lyra (1Esr. 8), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 07/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=lyr&numLivre=18&chapitre=18_8)
Notes :