Glossa ordinaria

<55.591b> Prologus ‘Mattheus ex Iudea’

Numérotation du verset Mt. Prol.591b,1 

¶ Argumentum in evangelium secundum Mattheum incipit. 1 - Mattheus ex Iudea2, sicut3 in ordine primus ponitur4, ita evangelium in Iudea primus scripsit cuius vocatio ad Deum5 ex publicanis6 actibus fuit7.
¶Codd. : (55.590) Cas239 (1-2) ΩD (711ra) ) Rusch . <55.1 glos.> Rusch  ; PL 103, 273-274. Edd. : ANONYMUS , Argumentum in Mt. , Wordsworth, p. 273 (Q = book of Kells saec. 7-8, tantum contulit) ; PL 103, 273-274 ; DE BRUYNE, XIII § 6.1, p. 170-171 (permulti codd. contulit) ; Non contuli: (2ra-vb) ; ( 2vb-3ra sine glossa ) Tr1479 (2v-4r sine glossa interl. cum glossis marg.) z0008 . - RB-591, V ersion courte du prologue „monarchien“ RB-590. [MM2021]
1 Argumentum... incipit] Incipit prologus in libro ... evang... ΩD |
2 Iudea ΩD] Iudeis Wordsworth (=Q) RB-590 |
3 Mattheus... sicut] lac. Tr1479 |
4 in ordine primus ponitur] primus ponitur in ordine inv. Wordsworth (Q) | ponitur] preponitus Tr1479 |
5 Deum] Dominum Wordsworth (Q) |
6 publicanis] puplicanis ΩD |
7 Mattheus... scripsit] Mattheus sicut in ordine primus ponitur, ita evangelium in Iudea scripsit primus Som274, Incipit prologus in evangelium Mathei praem. ΩJ |
Numérotation du verset Mt. Prol.591b,2 

duorum8
8 Duorum] Quorum Cas239
in generatione
Christi principia
presumens, unius
cuius prima circumcisio in carne,
alterius
cuius secundum cor
electio fuit.
Numérotation du verset Mt. Prol.591b,3 

ex9 utrisque enim10 patribus
9 ex ΩD] et praem. Cas239 PL103 Wordsworth (Q) Bruyne |
10 enim ΩD] in PL103 Wordsworth (Q), mutil. ? Cas239 |
Christus.
Numérotation du verset Mt. Prol.591b,4 

Sicque quaterdenario11 numero triformiter posito, principium
11 quaterdenario] quaterno denario Wordsworth (Q) , quaternario denario Bruyne
a credendi
fide
in electionis12 tempus13
12 electionis] lectionis Wordsworth (Q) |
13 tempus] tempore Cas539 |
porrigens, et ex electione usque14 in transmigrationis diem dirigens, atque a transmigrationis die15 usque in Christum definiens16
14 usque] om. Wordsworth (Q) PL103 Bruyne |
15 transmigrationis die ΩD] transmigratione Wordsworth (Q) PL103 Bruyne |
16 definiens] desiniens Wordsworth (Q) |
decursam adventus Domini ostendit generationem, ut et numero satisfaciens et tempori, ut et se quod17* esset ostenderet, et Dei in se opus18 monstrans,
17 ut et se quod ΩD ΩJ ] et se quod Cas239 Wordsworth (Q) PL103 Bruyne , et se quid Rusch |
18 in se – opus] inv. Cas239, illegibl. propter ligaturam ΩD |
etiam in his quorum genus posuit, Christi operantis a principio testimonium non negaret. Quarum omnium rerum19* tempus, ordo, numerus, dispositio vel ratio quod fidei necessarium est.
19 omnium - rerum Cas239 Wordsworth (Q) ΩD ΩJ] inv. Rusch
Numérotation du verset Mt. Prol.591b,5 

Deus Christus est qui «factus est ex muliere, factus sub lege»a, natus ex virgine, passus in carne, omnia in cruce fixit ut, triumphans ea in semetipso, resurgens in corpore, et Patris nomen in patribus Filio et Filii nomen Patri restituens20 in filiis, sine principio, sine fine, ostendens unum se cum21* Patre22 esse quia unus est.
a Cf. Gal. 4, 4.
20 restituens Cas574 Som274 ΩD Rusch , Bruyne (nonnuli codd.) ] restitueret Bruyne |
21 unum se cum Cas239 ΩD ΩJ ] se unum cum Rusch |
22 Patre] Patrem ! Cam239 |
Numérotation du verset Mt. Prol.591b,6 

In quo evangelio utile est23 desiderantibus Deum, sic prima
23 utile est Bruyne] ut ille est Wordsworth cacogr. ? (Q), utile E K T U Y Z To22 D E F V Z
vel media
vel perfecta
cognoscere ut et vocationem apostoli et opus evangelii et dilectionem Dei in carne nascentis per universa legentes intelligant atque id in eo in quo apprehensi sunt et apprehendere expetunt, recognoscant.
Numérotation du verset Mt. Prol.591b,7 

Nobis enim hoc in24 studio argumenti fuit et fidem facte rei tradere et operantis Dei intelligendam diligenter esse25 dispositionem, querentibus non tacere.26
24 in] om. Cas239 |
25 diligenter - esse] inv. Wordsworth (Q) |
26 tacere] + Finit argumentum evangelii secundum Mattheum Wordsworth (Q) |

<55.591b> Prologus ‘Mattheus ex Iudea’

Numérotation du verset Mt. Prol.591b,1 
prol.| A Argumentum in evangelium secundum Mattheum incipit. 1 - Mattheus ex Iudea2, sicut3 in ordine primus ponitur4, ita evangelium in Iudea primus scripsit cuius vocatio ad Deum5 ex publicanis6 actibus fuit7.
A ¶Codd. : (55.590) Cas239 (1-2) ΩD (711ra) ΩJ (40v ) Rusch . <55.1 glos.> Rusch  ; PL 103, 273-274. Edd. : Anonymus , Argumentum in Mt. , Wordsworth, p. 273 (Q = book of Kells saec. 7-8, tantum contulit) ; PL 103, 273-274 ;   De Bruyne, XIII § 6.1, p.  170-171 (permulti codd. contulit)   ; Non contuli: CbgT155 (2ra-vb) ; Som274 ( 2vb-3ra sine glossa ) Tr1479 (2v-4r sine glossa interl. cum glossis marg.) z0008 . -   RB-591, v ersion courte du prologue „monarchien“ RB-590. [MM2021]
1 Argumentum... incipit] Incipit prologus in libro ... evang... ΩD
2 Iudea ΩD] Iudeis Wordsworth (=Q) RB-590
3 Mattheus... sicut] lac. Tr1479
4 in ordine primus ponitur] primus ponitur in ordine inv. Wordsworth (Q) | ponitur] preponitus Tr1479
5 Deum] Dominum Wordsworth (Q)
6 publicanis] puplicanis ΩD
7 Mattheus... scripsit] Mattheus sicut in ordine primus ponitur, ita evangelium in Iudea scripsit primus Som274, Incipit prologus in evangelium Mathei praem. ΩJ
Numérotation du verset Mt. Prol.591b,2 
prol.| duorum8
8 Duorum] Quorum Cas239
interl.| vel duoB
prol.| in generatione
marg.| Duorum in generatione, id est pretermittens {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 920ra ; facsim., p. 3a} Abraham et David in generatione Christi quibus facta est vel facte sunt promissiones.
prol.| Christi principia
interl.| id est David et AbrahamC
prol.| presumens, unius
interl.| Abraham scilicetD
prol.| cuius prima circumcisio in carne,
interl.| fuitE
prol.| alterius
interl.| scilicet DavidF
prol.| cuius secundum cor
interl.| Domini scilicetG
prol.| electio fuit.
interl.| Saule reprobatoH
Numérotation du verset Mt. Prol.591b,3 
prol.| ex9 utrisque enim10 patribus
9 ex ΩD] et praem. Cas239 PL103 Wordsworth (Q) Bruyne
10 enim ΩD] in PL103 Wordsworth (Q), mutil. ? Cas239
interl.| vel partibusI
prol.| Christus.
interl.| supple: natus estJ
Numérotation du verset Mt. Prol.591b,4 
prol.| Sicque quaterdenario11 numero triformiter posito, principium
11 quaterdenario] quaterno denario Wordsworth (Q) , quaternario denario Bruyne
interl.| generationis scilicetK
prol.| a credendi
interl.| id est ab AbrahamL
prol.| fide
interl.| vel viaM
prol.| in electionis12 tempus13
12 electionis] lectionis Wordsworth (Q)
13 tempus] tempore Cas539
interl.| DavidN
prol.| porrigens, et ex electione usque14 in transmigrationis diem dirigens, atque a transmigrationis die15 usque {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 920ra ; facsim., p. 3a} in Christum definiens16
14 usque] om. Wordsworth (Q) PL103 Bruyne
15 transmigrationis die ΩD] transmigratione Wordsworth (Q) PL103 Bruyne
16 definiens] desiniens Wordsworth (Q)
interl.| terminansO
prol.| decursam adventus Domini ostendit generationem, ut et numero satisfaciens et tempori, ut et se quod17* esset ostenderet, et Dei in se opus18 monstrans,
17 ut et se quod ΩD ΩJ ] et se quod Cas239 Wordsworth (Q) PL103 Bruyne , et se quid Rusch
18 in se – opus] inv. Cas239, illegibl. propter ligaturam ΩD
interl.| misericorditer actumP
prol.| etiam in his quorum genus posuit, Christi operantis a principio testimonium non negaret. Quarum omnium rerum19* tempus, ordo, numerus, dispositio vel ratio quod fidei necessarium est.
19 omnium - rerum Cas239 Wordsworth (Q) ΩD ΩJ] inv. Rusch
Numérotation du verset Mt. Prol.591b,5 
prol.| Deus Christus est qui «factus est ex muliere, factus sub lege»a, natus ex virgine, passus in carne, omnia in cruce fixit ut, triumphans ea in semetipso, resurgens in corpore, et Patris nomen in patribus Filio et Filii nomen Patri restituens20 in filiis, sine principio, sine fine, ostendens unum se cum21* Patre22 esse quia unus est.
a Cf. Gal. 4, 4.
20 restituens Cas574 Som274 ΩD Rusch , Bruyne (nonnuli codd.) ] restitueret Bruyne
21 unum se cum Cas239 ΩD ΩJ ] se unum cum Rusch
22 Patre] Patrem ! Cam239
interl.| vel unumQ
Numérotation du verset Mt. Prol.591b,6 
prol.| In quo evangelio utile est23 desiderantibus Deum, sic prima
23 utile est Bruyne] ut ille est Wordsworth cacogr. ? (Q), utile E K T U Y Z To22 D E F V Z
interl.| historialiaR
prol.| vel media
interl.| allegoricaS
prol.| vel perfecta
interl.| moraliaT
prol.| cognoscere ut et vocationem apostoli et opus evangelii et dilectionem Dei in carne nascentis per universa legentes intelligant atque id in eo in quo apprehensi sunt et apprehendere expetunt, recognoscant.
Numérotation du verset Mt. Prol.591b,7 
prol.| Nobis enim hoc in24 studio argumenti fuit et fidem facte rei tradere et operantis Dei intelligendam diligenter esse25 dispositionem, querentibus non tacere.26
24 in] om. Cas239
25 diligenter - esse] inv. Wordsworth (Q)
26 tacere] + Finit argumentum evangelii secundum Mattheum Wordsworth (Q)



Comment citer cette page ?
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Mt. Prologus ‘Mattheus ex Iudea’), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 21/11/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=55&chapitre=55_Prol.591b)

Notes :