Glossa ordinaria

Capitulum 15

Numérotation du verset Lv. 15,1 

Locutus1 est Dominus ad Moysen et Aaron dicens:
1 Locutus] Locutusque Weber
Numérotation du verset Lv. 15,2 

Loquimini filiis Israel et dicite eis: Vir
qui patitur fluxum seminis
immundus erit
Numérotation du verset Lv. 15,3 

et tunc iudicabitur huic vitio subiacere cum per momenta singula
adheserit
carni illius atque concreverit fedus humor.
Numérotation du verset Lv. 15,4 

omne stratum2
2 stratum] stratu cacogr. Rusch
in quo dormierit immundum erit, et ubicumque sederit.
Numérotation du verset Lv. 15,5 

Si quis hominum tetigerit lectum eius,
lavabit
vestimenta sua, et ipse lotus aqua
immundus erit usque ad vesperum.
Numérotation du verset Lv. 15,6 

Si sederit ubi ille sederat,
et ipse lavabit vestimenta sua, et lotus aqua
immundus erit usque ad vesperum.
Numérotation du verset Lv. 15,7 

qui tetigerit carnem eius,
lavabit vestimenta sua et ipse lotus aqua immundus erit usque ad vesperum
Numérotation du verset Lv. 15,8 

si salivam
huiuscemodi homo iecerit
super eum qui mundus est lavabit vestem suam et lotus aqua immundus erit usque ad vesperum
Numérotation du verset Lv. 15,9 

sagma
super quo sederit immundum erit
Numérotation du verset Lv. 15,10 

et omnis qui tetigerit3 quicquid sub eo fuerit4
3 omnis qui tetigerit] om. Weber |
4 fuerit] + qui fluxum seminis patitur Weber |
pollutus5 erit
5 pollutus] pollutum Weber
usque ad vesperum qui portaverit horum aliquid
lavabit vestem suam et ipse lotus aqua immundus erit
usque ad vesperum
Numérotation du verset Lv. 15,11 

omnis quem tetigerit
qui talis est non lotis
ante manibus
lavabit vestimenta sua et lotus aqua immundus erit usque ad vesperum
Numérotation du verset Lv. 15,12 

vas
autem6 fictile
6 autem] om. Weber
quod tetigerit
confringetur
vas autem ligneum
lavabitur aqua
Numérotation du verset Lv. 15,13 

si sanatus fuerit
qui huiuscemodi sustinet passionem numerabit septem dies
post emundationem sui et lotis vestibus ac toto corpore in aquis viventibus
erit mundus
Numérotation du verset Lv. 15,14 

die autem octavo
sumet duos turtures aut duos pullos columbe
et veniet in conspectu Domini ad ostium tabernaculi testimonii
dabitque eos sacerdoti
Numérotation du verset Lv. 15,15 

qui faciet unum pro peccato
et alterum in holocaustum
rogabitque pro eo coram Domino ut emundetur a fluxu seminis sui
Numérotation du verset Lv. 15,16 

vir
de quo egreditur semen coitus
lavabit
aqua omne corpus suum
et immundus erit usque ad vesperum
Numérotation du verset Lv. 15,17 

vestem et pellem
quam habuerit lavabit aqua
et immunda erit usque ad vesperum
Numérotation du verset Lv. 15,18 

mulier
cum qua coierit lavabitur aqua et immunda erit usque ad vesperum
Numérotation du verset Lv. 15,19 

mulier
que redeunte mense patitur fluxum sanguinis
septem diebus
separabitur
Numérotation du verset Lv. 15,20 

omnis qui tetigerit
eam immundus erit usque ad vesperum
Numérotation du verset Lv. 15,21 

et locus7
7 locus] om. Weber
in quo dormierit
vel sederit
diebus separationis sue polluetur
Numérotation du verset Lv. 15,22 

qui tetigerit vestimentum8
8 vestimentum] lectum Weber
eius lavabit vestimenta sua et ipse lotus aqua immundus erit usque ad vesperum
Numérotation du verset Lv. 15,23 

omne vas super quo illa sederit
quisquis attigerit lavabit vestimenta sua et ipse9 lotus aqua pollutus erit usque ad vesperum
9 ipse] om. Weber
Numérotation du verset Lv. 15,24 

si coierit cum ea10
10 ea] + vir Weber
tempore sanguinis menstrualis immundus erit septem diebus
et omne stratum in quo dormierit polluetur
Numérotation du verset Lv. 15,25 

mulier que patitur multis diebus fluxum sanguinis
non in tempore menstruali
vel que11 menstruum sanguinis12 fluere
11 que] + post Weber |
12 sanguinis] sanguinem Weber |
non cessat
quamdiu huic
subiacebit13 passioni immunda erit quasi sit in tempore menstruo
13 subiacebit] subiacet Weber
Numérotation du verset Lv. 15,26 

omne stratum in quo dormierit
et vas in quo sederit pollutum erit
Numérotation du verset Lv. 15,27 

quicumque tetigerit eam lavabit vestimenta sua et ipse lotus aqua immundus erit usque ad vesperum
Numérotation du verset Lv. 15,28 

si steterit sanguis et fluere cessaverit14 numerabit septem dies purificationis sue
14 cessaverit] cessarit Weber
Numérotation du verset Lv. 15,29 

et octavo die offeret pro se sacerdoti duos turtures vel duos pullos columbarum15 ad ostium tabernaculi testimonii
15 columbarum] columbe Weber
Numérotation du verset Lv. 15,30 

qui unum faciet pro peccato et alterum in holocaustum rogabitque pro ea coram Domino et pro fluxu immunditie eius.
Numérotation du verset Lv. 15,31 

Docebitis
ergo filios Israel
ut caveant
immunditias16
16 immunditias] imminditiam Weber
et non moriantur
in sordibus suis cum polluerint tabernaculum
meum quod est inter eos
Numérotation du verset Lv. 15,32 

ista est lex eius qui patitur fluxum seminis
et qui polluitur coitu
Numérotation du verset Lv. 15,33 

et que menstruis temporibus separatur
vel que iugi fluit sanguine et hominis
qui dormierit cum ea.

Capitulum 15

Numérotation du verset Lv. 15,1 
Locutus1 est Dominus ad Moysen et Aaron dicens:
1 Locutus] Locutusque Weber
Numérotation du verset Lv. 15,2 
Loquimini filiis Israel et dicite eis: Vir
interl.| qui fortis debet esse
qui patitur fluxum seminis
interl.| superfluitatem verbi
marg.| VIR  QUI  PATITUR etc.  SEPTUAGINTA sic:   Viro viro cui factus fuerit etc. Quotiens aliquid legislator duplicat, quantum inde sollicitus sit monstrat, ut nemo illud mandatum pretereat. Sicut ibi: Homo, homo de filiis Israel etc. Notandum autem quod dicit   viro viro , non ‘homini homini’, fortitudinem significat in eo qui legem precipit.   Viri enim appellantur perfecti. Unde Salomona:   Virum autem perfectum quis inveniet. Et Paulusb: Donec occurramus in   virum perfectum etc.
a Prv. 20, 6.
b Eph. 4, 13.
immundus erit
interl.| qui in multiloquio non deerit peccatum
Numérotation du verset Lv. 15,3 
et tunc iudicabitur huic vitio subiacere cum per momenta singula
interl.| cum frequenter pravitati sensus et effusioni verborum operam dederit
adheserit
interl.| semen
carni illius atque concreverit fedus humor.
marg.|
marg.| {t. 1: Erfurt, f. 122rb; facsim., p. 245b} GREGORIUS. VIR  QUI  PATITUR etc. Quid est sermo nisi   semen ? Qui dum ordinate mittitur, audientis mens quasi concipientis uterus ad boni operis prolem fecundatur. Si importune polluens emittentem generandi perdit virtutem.   Semen incompetenter fluens corporis membra inquinat, cum sermo per quem in audientibus nasci scientia debuit, si inordinate prodeat etiam que recte senserit fedat.   Immundus est ergo   qui hunc   fluxum patitur , quia multiloquio inquinatur. Unde Paulus discipulo dicturus importune premisit dicensc: «Insta oportune, importune». Quod autem dicit:   Tunc iudicabitur huic vitio subiacere etc., tunc scilicet probabitur immundicie   fluxus seminis , id est nocive doctrine   subiacere , cum frequentius pravitati2 sensus et superflue verborum effusioni operam dederit, quo magis temporalem gloriam querat quam perpetue mercedis fructum.
c 2Tim. 4, 2.
2 Pravitati] corr., pravitatis Rusch
Numérotation du verset Lv. 15,4 
omne stratum3
3 stratum] stratu cacogr. Rusch
interl.| discipuli, in quorum obedientia quiescunt magistri
in quo dormierit immundum erit, et ubicumque sederit.
interl.| in cathedra pestilentie
Numérotation du verset Lv. 15,5 
Si quis hominum tetigerit lectum eius,
interl.| qui audierit discipulos eius
lavabit
interl.| penitentie
vestimenta sua, et ipse lotus aqua
interl.| lacrimarum
immundus erit usque ad vesperum.
interl.| consummationem penitentie
marg.| HESYCHIUS. Quia multe species sunt prave doctrine, cum legislator alios in sanatione lepre, alios in differentia ciborum significasset, alios qui ex impudentia docent, per hoc mandatum exponit. Sunt qui secundum proprias passiones sermonem doctrine temperant et aliis quos ipsi diligunt commendant. Qui ergo sic docet, doctrinam suam corrumpit, nec Deo filios facit: ideo fluxum seminis pati dicitur.   Stratum in quo dormierit inquinatur, id est discipulus in quo diligenter obediente requiescit magistri spiritus. Unde Paulus de Tito dixit: Spiritus eius requievit in omnibus vobis. Eorum ergo qui impudica docent, et filiorum procreationem et legittimas nuptias spernunt, et sic forniacationem introducunt et   semine fluunt. Quidam obediendo   stratum fiunt, qui in tantum immundi sunt, ut Moyses non precipiat mundationem eorum quos ita affectos morbo novit, ut penitentiam agere non possunt.   Si quis contigerit   lectum eius , id est si particeps fuerit doctrine eius sequens discipulos ipsius.
Numérotation du verset Lv. 15,6 
Si sederit ubi ille sederat,
interl.| in cathedra male doctrine
et ipse lavabit vestimenta sua, et lotus aqua
interl.| lacrimarum
immundus erit usque ad vesperum.
interl.| usque dum compleatur penitentia
Numérotation du verset Lv. 15,7 
qui tetigerit carnem eius,
interl.| carnalem eius doctrinam
lavabit vestimenta sua et ipse lotus aqua immundus erit usque ad vesperum
Numérotation du verset Lv. 15,8 
si salivam
interl.| fluentem doctrinam
huiuscemodi homo iecerit
interl.| se ingerendo
super eum qui mundus est lavabit vestem suam et lotus aqua immundus erit usque ad vesperum
Numérotation du verset Lv. 15,9 
sagma
interl.| stratura
interl.| discipuli doctrine tali subiecti
marg.| Septuaginta: sagma asini . Per quod negligentior discipulus et molli corde {t. 1: Erfurt, f. 122va; facsim., p. 246a} commutandus intelligitur.   Sagmata enim mollia sunt.d
d ¶Fons : Cf. Hesychius , In Lv., lib. 5 (Lv. 15, 9), PG 93, 971D (alia translatio).
super quo sederit immundum erit
Numérotation du verset Lv. 15,10 
et omnis qui tetigerit4 quicquid sub eo fuerit5
4 omnis qui tetigerit] om. Weber
5 fuerit] + qui fluxum seminis patitur Weber
interl.| sub eius doctrina
pollutus6 erit
6 pollutus] pollutum Weber
interl.| obediendo
usque ad vesperum qui portaverit horum aliquid
interl.| in semetipso peccata suscipiens
lavabit {t. 1: Erfurt, f. 122va; facsim., p. 246a} vestem suam et ipse lotus aqua immundus erit
interl.| non semper
usque ad vesperum
interl.| desperationem aufert
Numérotation du verset Lv. 15,11 
omnis quem tetigerit
interl.| se miscendo
qui talis est non lotis
interl.| per penitentiam
ante manibus
interl.| operibus
lavabit vestimenta sua et lotus aqua immundus erit usque ad vesperum
Numérotation du verset Lv. 15,12 
vas
interl.| quod doctrina eius impletum
autem7 fictile
7 autem] om. Weber
interl.| omnino terrenum et tendens ad lutum quod facile corrumpitur
quod tetigerit
interl.| non supersederit, quasi totam doctrinam superponens, sed quandam partem
confringetur
interl.| quia totum corruptum nec penitentie aptum
vas autem ligneum
interl.| quod fortius
lavabitur aqua
interl.| quia non sic infirmatur ut per penitentiam non sanetur
Numérotation du verset Lv. 15,13 
si sanatus fuerit
interl.| ab hac corruptione, ne ulterius sustineat
qui huiuscemodi sustinet passionem numerabit septem dies
marg.| NUMERABIT  SEPTEM  DIES. Quia per   septi formem Spiritum datur remissio peccatorum, cuius   septem donis indigent qui perfecte mundari debent.
post emundationem sui et lotis vestibus ac toto corpore in aquis viventibus
interl.| de quibus diciture: «Flumina de ventre eius fluent aque vive», id est doctrine qui ducit ad vitam.
e Io. 7, 38.
erit mundus
Numérotation du verset Lv. 15,14 
die autem octavo
interl.| Gratia Christi que octavo die resurrectionem emicuit, sine qua sacrificium offerre non proficit.
sumet duos turtures aut duos pullos columbe
marg.| DUOS  TURTURES. Dignum doctoribus sacrificium.   Turtur siquidem meditationem,   columba frequenter generans et simplex, Spiritum sanctum designat. Oportet enim doctorem spiritualiter generare: digne ergo hoc sacrificium sacerdotibus et magistris dedicavit.
et veniet in conspectu Domini ad ostium tabernaculi testimonii
interl.| apostolicam doctrinam, ne deinceps transgrediatur eam
dabitque eos sacerdoti
interl.| ut alii cedat sacerdoti quod sacerdotium polluit
Numérotation du verset Lv. 15,15 
qui faciet unum pro peccato
interl.| prave doctrine divine legi contrarie
et alterum in holocaustum
interl.| ut sapienter agat in futuro
rogabitque pro eo coram Domino ut emundetur a fluxu seminis sui
marg.| CORAM  DOMINO etc. Secundum voluntatem et legem Dei, super que peccavit, penitendo, sacrificia orationum offerendo, et deinceps recte vivendo, et perfecte sapiendo.
Numérotation du verset Lv. 15,16 
vir
interl.| etiam fortis
de quo egreditur semen coitus
interl.| ad generandos filios
lavabit
interl.| quia in peccato gignit
aqua omne corpus suum
interl.| totum hominem, sicut alibi per animam totus homo significatur
et immundus erit usque ad vesperum
interl.| finem seculorum
marg.| VIR  DE  QUO  EGREDITUR  SEMEN etc. HESYCHIUS. Nisi quis renatus fuerit ex   aqua et spiritu, non intrabit in regnum celorumf. Quia peccatum unius transivit in omnes. Unde dicit Davidg: In peccatis meis concepit me mater mea. Ideo legislator   virum de quo egreditur semen pro generandis filiis, sed et mulierem que concepit, lavari precepit.   Corpus enim ab originali sordidum   semen transfundit   immundum . Sed   immundus dicitur   usque ad vesperum , quia in fine seculorum Christus aqua mundavit genus humanum.
f Io. 3, 5.
g Ps. 50, 7.
marg.| Quia multi Iudeorum luxuriosi erant, tot et tanta precipit ut saltem coacti sanctimoniam querant. Sicut autem qui seminis fluxum patitur, corruptorem doctrine intelligimus, sic de quo semen coitus egreditur , doctrinam Iudeorum   semin antem. Sic enim   immundus originaliter qui   semen naturale et sanus effuderit, sic eorum sana doctrina propter legem munda videtur, sed non est, quia secundum litteram docet, et lex nemini ad plenum auxiliatur. Iudeos vero per mulieres coeuntes accipimus, qui semper adherent doctorum suorum traditionibus.
Numérotation du verset Lv. 15,17 
vestem et pellem
interl.| mulieres vel Iudeos
marg.| VESTEM  ET  PELLEM . Miseriam exprimit originalis peccati, quo genus humanum pollutum etiam insensata polluit. Mulieres exprimit que libidinis causa miscentur viris ad temporalem usum, quem prestant, et vestimentum, pelles quoque veterate proiiciuntur, et muliebris consuetudo veterascente amicicia respuitur.
quam habuerit lavabit aqua
interl.| baptismi vel penitentia
et immunda erit usque ad vesperum
Numérotation du verset Lv. 15,18 
mulier
interl.| anima effeminata
cum qua coierit lavabitur aqua et immunda erit usque ad vesperum
Numérotation du verset Lv. 15,19 
mulier
interl.| anima effeminata
que redeunte mense patitur fluxum sanguinis
interl.| corruptionem idolatrie
marg.| MULIER  QUE  REDEUNTE. Per menstrua, prave cogitationes designantur. {t. 1: Erfurt, f. 122vb; facsim., p. 246b} Que enim menstrua patitur, alienam carnem non tangit, et propria se polluit. Sic inique cogitationes et voluntates, quamvis opere non compleantur, apud Deum pro factis habentur et puniuntur.
septem diebus
interl.| universitatem temporum
separabitur
marg.| SEPTEM  DIEBUS etc. Universitatem temporum significat, usque ad completionem, qua declaratum est Evangelium. Separati enim erant homines a Deo usquequo coniungeret eos evangelica predicatio.
Numérotation du verset Lv. 15,20 
omnis qui tetigerit
interl.| particeps factus
eam immundus erit usque ad {t. 1: Erfurt, f. 122vb; facsim., p. 246b} vesperum
Numérotation du verset Lv. 15,21 
et locus8
8 locus] om. Weber
interl.| obedientie
in quo dormierit
interl.| requieverit
vel sederit
interl.| magistrando
diebus separationis sue polluetur
marg.| MULIER  QUE  REDEUNTE . Intendit tam mulieres quam viros a libidine revocare, et occasionem invenit que per vana et plurima tempora a mulieribus viros arceat. Que singulis mensibus nature reddunt tributa,   septem diebus dicit esse immundas.   Qui autem simpliciter   tangunt ,   immundos esse usque ad vesperum . Qui vero cum eis   dormierit , non una die sed septem,   immundi sunt . Necessario ergo utrisque interim continentia indicitur, secundum hunc sensum, et in carne Iudeus, per litteram iuvari potest. Sed fluxus sanguinis anime quam effeminata mulier significat idolatria est que corruptio humani generis est.
Numérotation du verset Lv. 15,22 
qui tetigerit vestimentum9
9 vestimentum] lectum Weber
interl.| alias: lectum
marg.| QUI TETIGERIT VESTIMENTUM. Sic oportet ab idololatria abstinere, ut nec idololatras nec eorum discipulos vel fautores, quibus quasi lectis vel vasis utuntur, contingamus, nec communionem cum eis habeamus.
eius lavabit vestimenta sua et ipse lotus aqua immundus erit usque ad vesperum
Numérotation du verset Lv. 15,23 
omne vas super quo illa sederit
interl.| ut supra. Exposita exponere otiosi est.
quisquis attigerit lavabit vestimenta sua et ipse10 lotus aqua pollutus erit usque ad vesperum
10 ipse] om. Weber
Numérotation du verset Lv. 15,24 
si coierit cum ea11
11 ea] + vir Weber
interl.| communicando aut immolando aut consentiendo.
tempore sanguinis menstrualis immundus erit septem diebus
interl.| omni tempore vite sue
et omne stratum in quo dormierit polluetur
Numérotation du verset Lv. 15,25 
mulier que patitur multis diebus fluxum sanguinis
interl.| Hec est que in Evangelio fluxum sanguinis patiens omnem substantiam suam in medicos expendit.
non in tempore menstruali
interl.| immolando idolis vel idem suggerendo aliis
interl.| quo obtinebat idolatria, sed etiam postquam doctrina Evangelii lux pietatis effulsit
vel que12 menstruum sanguinis13 fluere
12 que] + post Weber
13 sanguinis] sanguinem Weber
interl.| errorem idolatrie docere
non cessat
marg.| MULIER  QUE  PATITUR etc. Quia fluxum seminis patientem, obscena et corrumpentia docentem diximus, et Iudaica utentem doctrina, de quo semen coitus egreditur, restant qui Gentilium doctrinam spargunt, que oportune fluxus sanguinis dicitur, quasi seductio idolatrie: gaudent enim demones sanguine.
quamdiu huic
interl.| passioni
subiacebit14 passioni immunda erit quasi sit in tempore menstruo
14 subiacebit] subiacet Weber
Numérotation du verset Lv. 15,26 
omne stratum in quo dormierit
interl.| Memento que legeris.
et vas in quo sederit pollutum erit
Numérotation du verset Lv. 15,27 
quicumque tetigerit eam lavabit vestimenta sua et ipse lotus aqua immundus erit usque ad vesperum
Numérotation du verset Lv. 15,28 
si steterit sanguis et fluere cessaverit15 numerabit septem dies purificationis sue
15 cessaverit] cessarit Weber
Numérotation du verset Lv. 15,29 
et octavo die offeret pro se sacerdoti duos turtures vel duos pullos columbarum16 ad ostium tabernaculi testimonii
16 columbarum] columbe Weber
marg.| OFFERET  PRO  SE  SACERDOTI . Superius fluxum sanguinis patientem sumere duos turtures aut columbas in sacrificium precepit, quia magistri locum occupavit, et hic quoque eum qui patitur fluxum sanguinis, quia et idolatrie magister fuit.
Numérotation du verset Lv. 15,30 
qui unum faciet pro peccato et alterum in holocaustum rogabitque pro ea coram Domino et pro fluxu immunditie eius.
Numérotation du verset Lv. 15,31 
Docebitis
interl.| magistri
marg.| DOCEBITIS . Hoc neque de leprosis, neque de his qui tangunt morticinia sancivit.
ergo filios Israel
interl.| subditos
ut caveant
interl.| «Fugite fornicationem.h«
h 1Cor. 6, 18.
interl.| Ostendit quare hoc dixit.
immunditias17
17 immunditias] imminditiam Weber
interl.| mentis vel corporis
marg.| IMMUNDITIAS. Omne peccatum   immunditia est anime, sed idolatria maxime.
{t. 1: Erfurt, f. 123ra; facsim., p. 247a} et non moriantur
interl.| morte impietatis
interl.| spiritualiter vel corporaliter
in sordibus suis cum polluerint tabernaculum
marg.| TABERNACULUM. Interiorem hominem in quo imago Dei: «Verbum» quoque «caro factum est, et habitabit in nobis»i.
i Io. 1, 14.
meum quod est inter eos
Numérotation du verset Lv. 15,32 
ista est lex eius qui patitur fluxum seminis
interl.| qui corruptam doctrinam seminat
marg.| ISTA  EST  LEX. Que sibi coherent, et communem intentionem habent, nectere consuevit, ut ostendat quomodo debeant intelligi, et que cum quibus cognitione intellectus coniungantur.
et qui polluitur coitu
marg.| ET  QUI  POLLUITUR  COITU. Qui precepta Iudaica docet, et male docet bona, immundus est, dum que ad literam pertinent extra tempus profert, et sicut mundus utitur immundis. Undej: «Omnia munda mundis» etc.
j Tit. 1, 15.
Numérotation du verset Lv. 15,33 
et que menstruis temporibus separatur
marg.| ET  QUE  MENSTRUIS  TEMPORIBUS. Hi sunt qui impietatem docent, cum genus humanum errore idolatrie sit detentum in menstruis, id est in separatione malitie.
vel que iugi fluit sanguine et hominis
interl.| fidelis
qui dormierit cum ea.
interl.| mixtus idolatrie


Comment citer cette page ?
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Lv. Capitulum 15), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 06/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=05&chapitre=05_15)
Signaler un complément d'information

Notes :