Glossae Scripturae Sacrae-electronicae (Gloss-e)

Glossa ordinaria

Biblia communis

Capitulum 10

Numérotation du verset Mc. 10,1

Et inde¹ exsurgens

¹ Et inde CorS1 Ω^S Ω^J Ω^L Ω^P Li447 Li447@ Weber ] Et exinde Ω^M Rusch

venit in fines Iudee ultra Iordanem et conveniunt iterum turbe² ad eum. Et sicut consueverat iterum docebat illos³.

² iterum turbe Ω^M Ω^S Ω^L Li447 Li447@ Rusch ] inv. Ω^J Ω^P |

³ illos Ω^M Ω^S Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch ] eos Ω^P |

Numérotation du verset Mc. 10,2

Et accedentes Pharisei interrogabant eum:

si licet viro uxorem dimittere temptantes eum.

Numérotation du verset Mc. 10,3

At ille respondens ait⁴: Quid vobis precepit⁵ Moyses?

⁴ ait F Ω^S Li447 Li447@ ] dixit Ω^M Ω^P, dixit eis Ω^J Ω^L Rusch Weber |

⁵ vobis precipit Ω^M Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] inv. Ω^P |

Numérotation du verset Mc. 10,4

Qui dixerunt: Moyses permisit libellum repudii scribere et dimittere.

Numérotation du verset Mc. 10,5

Quibus respondens Iesus ait: Ad duritiam cordis vestri

scripsit vobis preceptum istud⁶.

⁶ istud Ω^P Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] illud Ω^M

Numérotation du verset Mc. 10,6

Ab initio autem creature masculum et feminam

fecit eos Deus et dixit⁷:

⁷ et dixit Φ Ω^M Ω^P Ω^J Ω^S Li447 Li447@ ] om. Ω^L Rusch Weber

Numérotation du verset Mc. 10,7

Propter hoc relinquet homo patrem⁸ et matrem⁹ et adherebit uxori sue¹⁰.

⁸ Patrem F Ω^S Ω^P ] + suum Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber |

⁹ matrem Ω^M F S ^J ^L Rusch Weber ] + suam Ω^P Li447 Li447@ |

¹⁰ uxori sue CorS2 Ω^M F Ω^J Ω^P Ω^S] ad uxorem suam CorS2 ( al. sic Paris. et est textus ) Cor3 (al.) Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber |

Numérotation du verset Mc. 10,8

Et erunt duo

in carne una. Itaque iam non sunt duo sed una caro.

Numérotation du verset Mc. 10,9

Quod ergo Deus coniunxit¹¹,

¹¹ coniunxit Ω^M Ω^J* Ω^P Ω^S Li447 Li447@ Rusch ] iunxit Cor1 Ω^J² Ω^L Weber

homo non separet.

Numérotation du verset Mc. 10,10

Et in domo iterum¹² discipuli eius de eodem¹³

¹² in domo – iterum S Rusch Weber ] inv. Li447 Li447@ |

¹³ de eodem] om. F * S |

interrogaverunt¹⁴ eum.

¹⁴ interrogaverunt S Rusch Weber ] interrogabant Li447@

Numérotation du verset Mc. 10,11

Et ait¹⁵ illis: Quicumque dimiserit uxorem suam et aliam duxerit, adulterium commisit¹⁶ super eam.

¹⁵ ait Ω^M F Ω^S Ω^P Rusch ] dixit Li447 Li447@ , dicit Ω^J Ω^L Weber |

¹⁶ commisit F Ω^S Ω^P ] committit Ω^M Li447@ Ω^J Ω^L Rusch Weber |

Numérotation du verset Mc. 10,12

Et si uxor dimiserit virum suum et alii nupserit, mechatur.

Numérotation du verset Mc. 10,13

Et offerebant illi parvulos ut tangeret eos¹⁷.

¹⁷ eos Ω^S Ω^P Li447 Li447@ Rusch ] illos Ω^M Ω^J Ω^L Weber

Discipuli autem

comminabantur¹⁸ offerentibus. Quos¹⁹ cum vidisset²⁰, indigne tulit et ait illis: Sinite parvulos venire ad me et ne prohibueritis eos. Talium enim est²¹ regnum Dei.

¹⁸ comminabantur Ω^J Ω^L Ω^S Li447@ Rusch Weber ] comitabantur Ω^M |

¹⁹ Quos F S ] Quis vel quod CorS2 |

²⁰ vidisset CorS2 Ω^M F Ω^S Ω^P] videret CorS2 ( al.) Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber , + Iesus Ω^M F ² Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber |

²¹ enim est Ω^M Ω^S Li447@ Rusch ] inv. F Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Weber |

Numérotation du verset Mc. 10,15

Amen dico vobis, quisquis non receperit

regnum Dei²² velut parvulus, non intrabit in²³ illud.

²² Dei Ω^M Ω^J Ω^L Ω^S Li447@ Rusch Weber ] om. Ω^P |

²³ in Ω^M Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber] om. Ω^P |

Numérotation du verset Mc. 10,16

Et complexans eos, imponens²⁴ manus super illos benedicebat eos²⁵.

²⁴ imponens Ω^S Rusch ] et praem. Ω^M Ω^P Li447 Li447@ Ω^J Ω^L Weber |

²⁵ eos S J Wordsworth Rusch Weber ] illos Li447 Li447@ |

Numérotation du verset Mc. 10,17

Et cum egressus esset²⁶ in via²⁷, precurrens²⁸ quidam genuflexo ante eum

²⁶ esset Ω^M F Ω^S Ω^L Ω^P Li447 Li447@ Rusch Weber ] fuisset Ω^J |

²⁷ via Weber (S Z Φ) Ω^M F Ω^S Ω^P Ω^J Li447 Li447@ Rusch ] viam Weber |

²⁸ precurrens F Ω^S ] procurrens Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber |

rogabat eum dicens²⁹: Magister bone, quid faciam ut vitam eternam percipiam?

²⁹ dicens Ω^M Ω^P Ω^J Ω^S Li447 Li447@ ] om. Ω^L Rusch Weber

Numérotation du verset Mc. 10,18

Iesus autem dixit ei³⁰: Quid me dicis bonum?

³⁰ Iesus ... ei F S Li447 Rusch Weber ] om. Li447@

Nemo bonus

nisi unus³¹ Deus.

³¹ unus CorS2 Li447@ Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber ] solus CorS2 (al.) Ω^M Ω^P Ω^S

Numérotation du verset Mc. 10,19

Precepta nosti: Ne adulteres³²,

³² adulteres] adultes cacogr. Ω^P

ne occidas, ne fureris, ne falsum testimonium dicas³³, ne fraudem feceris, honora patrem³⁴ et matrem³⁵.

³³ dicas Ω^M F Ω^P Ω^S] dixeris Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber |

³⁴ patrem . CorS2 F Ω^P Ω^S] + tuum Ω^M Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber |

³⁵ matrem CorS2 ( fere ubique sine TUAM; prior correctio sine ) Ω^M F Ω^J² Ω^LΩ^P Li447@ Ω^S Rusch Weber ] + tuam CorS2 ( secunda correctio habet) Ω^J* ( rubr. sublin. ) |

Numérotation du verset Mc. 10,20

At ille respondens ait illi: Magister, hec omnia ³⁶ conservavi³⁷ a iuventute mea.

³⁶ hec omnia F Ω^S Ω^L Li447 Li447@ ] inv. Ω^M J ^P Rusch Weber |

³⁷ conservavi F Ω^S J Rusch Weber ] observavi Ω^M ^L Li447 Li447@ |

Numérotation du verset Mc. 10,21

Iesus autem intuitus est³⁸ eum

³⁸ est F Ω^SP Rusch ] om. Ω^MJL Li447 Li447@ Weber

et³⁹ dilexit eum et dixit ei⁴⁰: Unum tibi deest.

³⁹ et F Ω^S ^P] om. Ω^M ^J ^L Li447@ Rusch Weber |

⁴⁰ ei F Ω^S Li447 Li447@ Rusch ] illi Ω^M Ω^J Ω^L Weber |

Vade, quecumque habes⁴¹ vende

⁴¹ habes F S Li447 Rusch Weber ] om. Li447@

et da pauperibus

et habebis thesaurum⁴² in celo

⁴² thesaurum F Rusch Weber ] thesauros Li447@

et veni⁴³

⁴³ veni Ω^M F Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] om. Ω^P

sequere me.

Numérotation du verset Mc. 10,22

Qui contristatus in verbo abiit merens. Erat enim habens multas possessiones⁴⁴.

⁴⁴ habens – multas possessiones F Ω^P Ω^S Rusch ] inv. Ω^J Weber , h. p. m. Ω^M Ω^L, p. habens multas Li447 Li447@

Numérotation du verset Mc. 10,23

Et circumspiciens⁴⁵ ait discipulis suis: Quam difficile qui pecunias⁴⁶ habent in regnum Dei introibunt.

⁴⁵ Circumspiciens Ω^S F ] + Iesus Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber |

⁴⁶ pecuniam Ω^S Ω^P] pecunias CorS1 Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber, divitias CorS1=Cor3 (al.), mutil. F |

Numérotation du verset Mc. 10,24

Discipuli autem obstupebant⁴⁷ in verbis eius.

⁴⁷ obstupebant F Ω^S ] obstupescebant Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber

At Iesus rursus respondens ait illis: Filioli, quam difficile est confidentes in pecuniis

in⁴⁸ regnum Dei introire.

⁴⁸ in Ω^M Ω^L Ω^S Ω^P Li447 Li447@ Rusch ] om. Ω^J Weber

Numérotation du verset Mc. 10,25

Facilius est camelum⁴⁹

⁴⁹ est camelum] inv. Li447@ *

per foramen acus transire

quam divitem

intrare in regnum Dei.

Numérotation du verset Mc. 10,26

Quidam⁵⁰ magis admirabantur

⁵⁰ Quidam Ω^M F Ω^S ] Qui Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

dicentes ad seipsos⁵¹: Et quis potest salvus fieri?

⁵¹ seipsos F S ] semetipsos J Rusch Weber

Numérotation du verset Mc. 10,27

Et⁵² intuens illos Iesus ait illis⁵³: Apud homines impossibile est sed apud Deum omnia possibilia sunt⁵⁴

⁵² Et F Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ ] om. Ω^M |

⁵³ illis F Ω^S Ω^P] om. Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber |

⁵⁴ apud Deum omnia possibilia sunt F Ω^P Ω^S ] non apud Deum Wordsworth (Cava), non apud Deum omnia enim possibilia sunt apud Deum Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber |

Numérotation du verset Mc. 10,28

Et post⁵⁵ cepit ei Petrus⁵⁶ dicere:

⁵⁵ Et post Ω^M F Ω^S ] Et Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch , om. Weber |

⁵⁶ ei Petrus Rusch ] inv. Li447 Li447@ Weber |

Ecce nos dimisimus omnia

et secuti sumus te.

Numérotation du verset Mc. 10,29

Respondens Iesus ait: Amen dico vobis, nemo est qui reliquerit domum aut fratres aut sorores⁵⁷ aut patrem aut matrem⁵⁸ aut filios aut agros propter me et propter evangelium,

⁵⁷ sorores] + vox illegibilis Ω^J* (rubr. cancel.) |

⁵⁸ aut p. – aut. m. Ω^M Ω^S Ω^P Ω^L Li447@ Ω^J Rusch ] inv. Weber |

Numérotation du verset Mc. 10,30

qui non accipiat⁵⁹ centies tantum,

⁵⁹ accipiat Ω^M Ω^S Ω^L Li447@ Rusch Weber ] accipiet Ω^P Ω^J Li447

nunc in tempore hoc domos⁶⁰

⁶⁰ domos F Ω^S Ω^P] + et Ω^M Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber

fratres et sorores et matres⁶¹ et filios et agros cum persecutionibus

⁶¹ matres Ω^S Li447@ Rusch Weber ] matrem Ω^M

et in⁶² seculo futuro vitam eternam.

⁶² in S Rusch Weber ] om. Li447@

Numérotation du verset Mc. 10,31

Multi autem erunt primi⁶³ novissimi

⁶³ primi S Rusch Weber ] om. Li447@

et novissimi primi.

Numérotation du verset Mc. 10,32

Erant autem⁶⁴ in via ascendentes Hierosolymam⁶⁵ et precedebat illos⁶⁶ Iesus

⁶⁴ autem CorS2 S Li447 Rusch Weber ] enim Li447@ |

⁶⁵ Hierosolymam S Rusch ] in praem. Ω^M Ω^L Li447 Li447@ Weber |

⁶⁶ illos CorS2 (al.) Ω^M Ω^L Ω^S Ω^P Li447@ Rusch Weber ] om. CorS2 Ω^J |

et stupebant

et sequentes timebant et assumens iterum duodecim

cepit Iesus⁶⁷ illis⁶⁸ dicere que essent ei⁶⁹ ventura⁷⁰.

⁶⁷ Iesus F Ω^S Ω^P ] im. Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber |

⁶⁸ illis Ω^M Ω^J Ω^L Ω^S Li447@ Rusch Weber ] om. Ω^P |

⁶⁹ ei S Rusch Weber ] om. Li447@ , eis Li447 |

⁷⁰ ventura Ω^J Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] eventura Ω^L |

Numérotation du verset Mc. 10,33

Quia ecce ascendimus⁷¹ Hierosolymam et Filius hominis

⁷¹ ecce ascendimus S Li447 Rusch Weber ] ate accendimus Li447@

tradetur principibus sacerdotum et scribis et condemnabunt⁷² eum morte et tradent eum gentibus

⁷² condemnabunt F* Ω^S] senioribus et condemnabunt Ω^M F ² Ω^P Li447 Li447@ , senioribus et damnabunt Ω^J Ω^L Rusch Weber

Numérotation du verset Mc. 10,34

et illudent ei et spuent eum⁷³ et flagellabunt eum et interficient eum et tertia die resurget.

⁷³ spuent eum F Ω^S Ω^P ] conspuent eum Ω^M ( om. eum) Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

Numérotation du verset Mc. 10,35

Et accedunt ad eum Iacobus et Ioannes filii Zebedei

dicentes: Magister, volumus ut quodcumque

petierimus facias⁷⁴ nobis.

⁷⁴ facias Ω^M F Ω^P Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber ] fiat Ω^S

Numérotation du verset Mc. 10,36

At ille dixit eis: Quid vultis ut faciam vobis?

Numérotation du verset Mc. 10,37

Et dixerunt: Da nobis ut unus ad dexteram tuam⁷⁵ et alius⁷⁶ ad sinistram tuam⁷⁷ sedeamus in gloria tua.

⁷⁵ tuam Ω^M F Ω^J Ω^L Ω^P Ω^S Li447@ Weber ] om. Li447 Rusch Wordsworth ( G ) |

⁷⁶ alius Ω^M F Ω^J Ω^L Ω^S Li447@ Rusch Weber ] alter Ω^P (hapax) |

⁷⁷ tuam Ω^M F Ω^J Ω^L Ω^P Ω^S Li447@ Weber ] om. Li447 Rusch Kells Wordsworth ( G ) |

Numérotation du verset Mc. 10,38

Iesus autem dixit eis⁷⁸: Nescitis quid petatis.

⁷⁸ dixit eis F Ω^S Ω^P Li447 Li447@ ] ait illis Ω^M, ait eis Ω^L Ω^J Rusch Weber

Potestis bibere calicem quem ego bibiturus sum⁷⁹

⁷⁹ bibiturus sum CorS2 ( bene, sic textus ) Ω^S Ω^P] bibo CorS2 ( al. ) Ω^M Ω^L Ω^J Li447 Li447@ Rusch Weber

aut baptismo⁸⁰

⁸⁰ baptismo Ω^J Ω^S Li447 Li447@ Rusch ] baptismum Ω^L Weber

quo⁸¹ baptizor baptizari?

⁸¹ quo F S ] + ego Ω^M Ω^J Ω^P Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

Numérotation du verset Mc. 10,39

At illi dixerunt ei: Possumus. Iesus autem ait⁸² illis⁸³: calicem quidem quem ego bibo bibetis⁸⁴ et baptismo⁸⁵ quo ego baptizor baptizabimini.

⁸² Ait] dixit F |

⁸³ illis F Ω^S Ω^P] eis Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber |

⁸⁴ quidem quem ego bibo bibetis Cor1 Ω^M F Ω^S Ω^P Ω^J Li447 Li447@ Weber ] quidem meum bibetis Rusch (hapax) |

⁸⁵ baptismo F Ω^J Ω^S Li447@ Rusch ] baptismum Ω^L Weber |

Numérotation du verset Mc. 10,40

Sedere autem ad dexteram meam⁸⁶ vel ad sinistram⁸⁷,

⁸⁶ meam F Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] om. Ω^M |

⁸⁷ sinistram F Ω^J Ω^S Li447@ Rusch Weber ] sinistrum Ω^P |

non est meum dare vobis sed quibus paratum est.

Numérotation du verset Mc. 10,41

Et⁸⁸ audientes

⁸⁸ Et Ω^M Ω^J Ω^L Ω^S Catena (Li447 Li447@) Rusch Weber] om. Ω^P

decem indignati sunt⁸⁹

⁸⁹ indignati sunt Ω^S Ω^P Rusch ] ceperunt indignari Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Weber

de Iacobo et Ioanne.

Numérotation du verset Mc. 10,42

Iesus autem vocans eos

ait illis: Scitis quia hi⁹⁰ qui videntur principari gentibus⁹¹ dominantur eis et principes eorum potestatem habent ipsorum.

⁹⁰ hi(i) Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber] om. Ω^M |

⁹¹ principari gentibus Ω^M Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] inv. Ω^P |

Numérotation du verset Mc. 10,43

Non ita est autem in vobis, sed quicumque voluerit fieri maior

erit minister vester⁹²,

⁹² minister vester F Ω^S] inv. Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber

Numérotation du verset Mc. 10,44

et quicumque voluerit in⁹³ vobis primus esse⁹⁴, erit omnium servus.

⁹³ in Ω^M F Ω^P Ω^L Ω^S Li447@ Ω^J (post. corr. ) Rusch ] inter Kells Ω^J ( Cor3 exp. et cancel. : ter) |

⁹⁴ in vobis – primus esse Ω^M Ω^L Ω^S Li447@ Rusch Weber ] inv. Ω^P |

Numérotation du verset Mc. 10,45

Nam et filius hominis

non venit

ut ministretur⁹⁵* ei⁹⁶ sed ut ministraret

⁹⁵ ministretur Ω^J Ω^S Li447@ ] ministraretur Ω^M Ω^P Ω^L Rusch Weber |

⁹⁶ ei F S Rusch Weber ] om. Li447@ |

et daret animam suam redemptionem pro multis.

Numérotation du verset Mc. 10,46

Et veniunt⁹⁷ Hiericho⁹⁸.

⁹⁷ veniunt Ω^M F Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] venerunt Ω^J Ω^P |

⁹⁸ Hiericho Weber (M P G D) Catena Rusch Clementina] Hierichum Weber |

Et proficiscente eo de Hiericho,

et discipulis eius et plurima multitudine, filius Thimei Barthimeus cecus sedebat⁹⁹ iuxta viam mendicans.

⁹⁹ cecus sedebat Ω^M F Ω^JΩ^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] inv. Ω^P

Numérotation du verset Mc. 10,47

Qui cum audisset quia¹⁰⁰ Iesus Nazarenus est¹⁰¹,

¹⁰⁰ quia Ω^M F Ω^P Ω^L Ω^S Rusch Weber ] quod Ω^J Li447 Li447@ |

¹⁰¹ est F ? Ω^J Ω^L Ω^P Ω^S Li447 Li447@ Weber ] esset Rusch |

cepit clamare et¹⁰² dicere: Iesu Fili David, miserere mei¹⁰³.

¹⁰² et F Rusch Weber ] ac Li447 Li447@ |

¹⁰³ Iesu fili David - miserere mei Ω^M Ω^P Ω^S (inv.), mutil. F ] Fili David Iesu miserere mei Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber |

Numérotation du verset Mc. 10,48

Et comminabantur ei multi¹⁰⁴* ut taceret. At ille multo magis clamabat¹⁰⁵:

¹⁰⁴ ei multi Ω^M F Ω^J Ω^P Ω^L Ω^S Catena (Li447@ Mt366 Mt366@) ] ei Li447 inv. Rusch , illi multi Weber | multi om. Li447 |

¹⁰⁵ clamabat S Rusch Weber ] + dicens Li447@ |

Fili David, miserere mei.

Numérotation du verset Mc. 10,49

Et stans

Iesus iussit eum¹⁰⁶ vocari.

¹⁰⁶ iussit eum F Ω^S ] precepit illum Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

Et vocabant¹⁰⁷* cecum¹⁰⁸,

¹⁰⁷ vocabant F Ω^S ] vocant Ω^M Ω^J Ω^L Catena (Gz378@ Li447 Li447@ Mt366 Mt366@) Rusch Weber |

¹⁰⁸ cecum Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] eum Ω^M |

dicentes ei: Animequior esto,

surge,

vocat te.

Numérotation du verset Mc. 10,50

Qui proiecto vestimento suo

exiliens venit ad eum.

Numérotation du verset Mc. 10,51

Et respondens Iesus dixit ei¹⁰⁹* : Quid tibi vis ¹¹⁰* faciam?

¹⁰⁹ Iesus dixit ei F S ] Iesus dixit illi Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Catena@ (Li447 Mt366 Gz366) Rusch , illi Iesus dixit Weber , Iesus ait illi Catena (Gz378 Li447 Mt366) |

¹¹⁰ tibi vis Ω^M F Ω^S Ω^P Li447 Li447@ ] inv. Ω^J Ω^L Rusch Weber |

Cecus dixit ei¹¹¹: Rabboni,

¹¹¹ dixit ei F Ω^S] autem praem. Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Weber, dixit ad eum Rusch

ut videam.

Numérotation du verset Mc. 10,52

Iesus autem dixit¹¹² ei¹¹³: Vade¹¹⁴,

¹¹² dixit F Ω^S Ω^P Li447 Li447@ Rusch ] ait Ω^M Ω^J Ω^L Weber |

¹¹³ ei F Ω^S Ω^P Li447 Li447@ Rusch ] illi Ω^M Ω^J Ω^L Weber |

¹¹⁴ Vade Cor1 (lectio certior) |

fides tua te salvum fecit. Et confestim vidit et sequebatur eum in via.

Capitulum 10

Numérotation du verset Mc. 10,1

Et inde¹ exsurgens

¹ Et inde CorS1 Ω^S Ω^J Ω^L Ω^P Li447 Li447@ Weber ] Et exinde Ω^M Rusch

^marg.| ET EXINDE EXSURGENS etc. Hucusque ea que in Galilea fecit et docuit. Hinc narrat que in Iudea fecit et docuit et passus est. Et primo que trans Iordanem ad orientem, deinde que cis Iordanem, quando venit Hiericho et Bethaniam et Hierusalem. Cum enim omnis Iudeorum provincia generaliter ad distinctionem aliarum gentium Iudeadicta sit, specialius tamen meridiana plaga dicitur Iudea ad distinctionem Galilee Decapolis et ceterarum in eadem provincia regionum.

venit in fines Iudee ultra Iordanem et conveniunt iterum turbe² ad eum. Et sicut consueverat iterum docebat illos³.

² iterum turbe Ω^M Ω^S Ω^L Li447 Li447@ Rusch ] inv. Ω^J Ω^P

³ illos Ω^M Ω^S Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch ] eos Ω^P

Numérotation du verset Mc. 10,2

Et accedentes Pharisei interrogabant eum:

^interl.| hoc

^marg.| PHARISEI INTERROGABANT. Magna distantia inter turbas et Phariseos. He conveniunt ut doceantur et infirmi curentur, sicut Mattheus aperte dicit^a, illi ut temptando decipiant^b. Has enim devotio pietatis, illos adducit stimulus livoris.^c

^a Mt. 15, 29-31.

^b Cf. Mt. 19, 2-3: « Et secute sunt eum turbe multe, et curavit eos ibi. Et accesserunt ad eum Pharisei tentantes eum, et dicentes: Si licet homini dimittere uxorem suam, quacumque ex causa? ».

^c Beda Venerabilis, In Marci evangelium expositio, lib. 3, cap. 10, CCSL 120, lin. 613-617: « Et hic notanda mentium distantia in turbis et Pharisaeis. Hae conueniunt ut doceantur et sui sanentur infirmi sicut euangelista Matheus aperte commemorat ; illi accedunt ut saluatorem ac doctorem ueritatis temptando decipiant. Neque hoc mirandum, nam hos deuotio pietatis illos stimulus adduxit liuoris ».

si licet viro uxorem dimittere temptantes eum.

^marg.| SI LICET VIRO etc. BEDA. Cornuto sillogismo temptavit, et quicquid respondeat capere putant. Si dicit dimittendam et aliam ducendam, pudicie predicator sibi videtur contraire. Si non dimittendam, reus sacrilegii et contra doctrinam Moysi, et per Moysen contra doctrinam Dei facere. Igitur Dominus sic responsum temperavit, ut transeat decipulam, Scripturam sane intellectam in testimonium adducens et naturalem legem, primamque Dei sententiam secunde opponens que non voluntate Dei sed peccantium necessitate concessa est.

Numérotation du verset Mc. 10,3

At ille respondens ait⁴: Quid vobis precepit⁵ Moyses?

⁴ ait Ω ^F Ω^S Li447 Li447@ ] dixit Ω^M Ω^P, dixit eis Ω^J Ω^L Rusch Weber

⁵ vobis precipit Ω^M Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] inv. Ω^P

Numérotation du verset Mc. 10,4

Qui dixerunt: Moyses permisit libellum repudii scribere et dimittere.

Numérotation du verset Mc. 10,5

Quibus respondens Iesus ait: Ad duritiam cordis vestri

^interl.| Moyses quasi hominis est consilium non Dei imperium

^marg.| AD DURITIAM CORDIS. BEDA. Numquid Deus contrarius sibi est, ut aliquid ante iusserit, et idem post novo fregerit imperio? Non. Sed Moyses videns propter desiderium secundarum nuptiarum uxores primas interfici, aut in malam vitam duci, maluit indulgere discidium propter discordiam, quam per odia et homicidia perseverare nuptiarum copulam.

scripsit vobis preceptum istud⁶.

⁶ istud Ω^P Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] illud Ω^M

Numérotation du verset Mc. 10,6

Ab initio autem creature masculum et feminam

^interl.| non feminas, in hoc ostendit secunda esse vitanda coniugia

fecit eos Deus et dixit⁷:

⁷ et dixit Φ Ω^M Ω^P Ω^J Ω^S Li447 Li447@ ] om. Ω^L Rusch Weber

Numérotation du verset Mc. 10,7

Propter hoc relinquet homo patrem⁸ {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 978ra ; facsim., p. 115a} et matrem⁹ et adherebit uxori sue¹⁰.

⁸ Patrem Ω ^F Ω^S Ω^P ] + suum Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

⁹ matrem Ω^M Ω ^F Ω ^S Ω ^J Ω ^L Rusch Weber ] + suam Ω^P Li447 Li447@

¹⁰ uxori sue CorS2 Ω^M Ω ^F Ω^J Ω^P Ω^S] ad uxorem suam CorS2 ( al. sic Paris. et est textus ) Cor3 (al.) Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

^interl.| non ad uxores

Numérotation du verset Mc. 10,8

Et erunt duo

^interl.| non tres

in carne una. Itaque iam non sunt duo sed una caro.

^marg.| ET ERUNT DUO etc. Premium nuptiarum est e duobus unam carnem fieri. Castitas iuncta spiritui unus spiritus efficitur.

Numérotation du verset Mc. 10,9

Quod ergo Deus coniunxit¹¹,

¹¹ coniunxit Ω^M Ω^J* Ω^P Ω^S Li447 Li447@ Rusch ] iunxit Cor1 Ω^J² Ω^L Weber

^interl.| faciendo unam carnem viri et femine

homo non separet.

^marg.| HOMO NON SEPARET. Desiderio secunde uxoris. Deus separat qui coniungit, {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 978ra ; facsim., p. 115a} quando ex consensu utriusque propter servitutem Dei - eo quod tempus breve fit - sic habent uxores quasi non habentes.

Numérotation du verset Mc. 10,10

Et in domo iterum¹² discipuli eius de eodem¹³

¹² in domo – iterum Ω ^S Rusch Weber ] inv. Li447 Li447@

¹³ de eodem] om. Ω ^F * Ω ^S

^interl.| de quo Pharisei

interrogaverunt¹⁴ eum.

¹⁴ interrogaverunt Ω ^S Rusch Weber ] interrogabant Li447@

^marg.| ET IN DOMO ITERUM etc. HIERONYMUS. Non discipuli interrogaverunt prius sed Pharisei. Sed secunda interrogatio ab aliis, id est ab apostolis iterum dicta est, quia de eadem re de qua Pharisei.

^marg.| HIERONYMUS. Iterata sententia verbi non fastidium sed esuriem et sitim prestat, unde^d: “Qui me comedunt adhuc esuriunt et qui me bibunt adhuc sitiunt”. Melliflua sapientie eloquia gustata, diligentibus multimodum saporem reddunt. Quod significatum est quando Dominus pluit manna ad manducandum, sub sole liquescens ut est hoc^e: «Fulgebunt iusti sicut sol in regno patris eorum». Ad ignem duratur, ut^f «panis cor hominis confirmet», ut est: «Si quis vult post me venire»^g etc.

^d Cf. Sir. 24, 29: « Qui edunt me, adhuc esurient, et qui bibunt me, adhuc sitient ».

^e Mt. 13, 43: « Tunc iusti fulgebunt sicut sol in regno patris eorum. Qui habet aures audiendi, audiat » iuxta Corpus antiphonalium officii, n° 2908.

^f Ps. 103, 15.

^g Mt. 16, 24.

Numérotation du verset Mc. 10,11

Et ait¹⁵ illis: Quicumque dimiserit uxorem suam et aliam duxerit, adulterium commisit¹⁶ super eam.

¹⁵ ait Ω^M Ω ^F Ω^S Ω^P Rusch ] dixit Li447 Li447@ , dicit Ω^J Ω^L Weber

¹⁶ commisit Ω ^F Ω^S Ω^P ] committit Ω^M Li447@ Ω^J Ω^L Rusch Weber

Numérotation du verset Mc. 10,12

Et si uxor dimiserit virum suum et alii nupserit, mechatur.

^marg.| QUICUMQUE DIMISERIT. BEDA. Mattheus plenius^h: «Quicumque dimiserit uxorem suam, nisi ob fornicationem, et aliam duxerit, mechatur». Una ergo solummodo causa est carnalis: fornicatio ; una spiritualis: timor Dei, ut uxor dimittatur, sicut multi, religionis causa, fecisse leguntur. Nulla autem causa est Dei lege prescripta, ut alia ducatur vivente ea que est relicta.

^h Mt. 19, 9.

Numérotation du verset Mc. 10,13

Et offerebant illi parvulos ut tangeret eos¹⁷.

¹⁷ eos Ω^S Ω^P Li447 Li447@ Rusch ] illos Ω^M Ω^J Ω^L Weber

^interl.| forsan quia parvulum statuerat in medio discipulorum et complexatu fuerat

Discipuli autem

^marg.| DISCIPULI AUTEM. Non quia nollent eis et manu et voce salvatoris benedici, sed nondum plenam fidem habentes putabant eum more hominum offerentium importunitate lassari.

comminabantur¹⁸ offerentibus. Quos¹⁹ cum vidisset²⁰, indigne tulit et ait illis: Sinite parvulos venire ad me et ne prohibueritis eos. Talium enim est²¹ regnum Dei.

¹⁸ comminabantur Ω^J Ω^L Ω^S Li447@ Rusch Weber ] comitabantur Ω^M

¹⁹ Quos Ω ^F Ω ^S ] Quis vel quod CorS2

²⁰ vidisset CorS2 Ω^M Ω ^F Ω^S Ω^P] videret CorS2 ( al.) Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber , + Iesus Ω^M Ω ^F ² Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber

²¹ enim est Ω^M Ω^S Li447@ Rusch ] inv. Ω ^F Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Weber

^interl.| vere talium quia: amen dico vobis

^marg.| TALIUM ENIM EST etc. Talium significanter dicit non istorum. Quasi dicat: mores regnant non etas. His promittitur regnum celorum qui similem habent simplicitatem et innocentiam quibus congruit illud apostoli: ‘Nolite effici parvuli sensibus, sed malitia parvuli estote'ⁱ.

ⁱ Cf. 1Cor. 14, 20: « Fratres, nolite pueri effici sensibus, sed malitia parvuli estote: sensibus autem perfecti estote ».

Numérotation du verset Mc. 10,15

Amen dico vobis, quisquis non receperit

^marg.| QUISQUIS NON. Qui non perseverat in ira, non lhesus meminit, videns pulchram mulierem non concupiscit, non aliud habet in ore aliud in corde. Quasi: si tales non fueritis non intrabitis in regnum celorum.

regnum Dei²² velut parvulus, non intrabit in²³ illud.

²² Dei Ω^M Ω^J Ω^L Ω^S Li447@ Rusch Weber ] om. Ω^P

²³ in Ω^M Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber] om. Ω^P

^marg.| REGNUM DEI etc. Id est doctrinam evangelii sicut parvuli accipere iubemur, id est sicut parvulus doctoribus non contradicit, rationes adversus eos non componit, sed fideliter suscipit cum metu obtemperat et quiescit, ita et nos obediendo simpliciter et sine omni contradictione verba Domini debemus suscipere.

Numérotation du verset Mc. 10,16

Et complexans eos, imponens²⁴ manus super illos benedicebat eos²⁵.

²⁴ imponens Ω^S Rusch ] et praem. Ω^M Ω^P Li447 Li447@ Ω^J Ω^L Weber

²⁵ eos Ω ^S Ω ^J Wordsworth Rusch Weber ] illos Li447 Li447@

^interl.| ut significet tales sua dilectione et gratia et benedictione esse dignos

Numérotation du verset Mc. 10,17

Et cum egressus esset²⁶ in via²⁷, precurrens²⁸ quidam genuflexo ante eum

²⁶ esset Ω^M Ω ^F Ω^S Ω^L Ω^P Li447 Li447@ Rusch Weber ] fuisset Ω^J

²⁷ via Weber (S Z Φ) Ω^M Ω ^F Ω^S Ω^P Ω^J Li447 Li447@ Rusch ] viam Weber

²⁸ precurrens Ω ^F Ω^S ] procurrens Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

^marg.| PROCURRENS QUIDAM GENUFLEXO. BEDA. Audierat credo iste a Domino tantum eos qui volunt parvulis essesimiles introitu regni celestis esse dignos, et ideo certior esse desiderat non per parabolas sed aperte, quibus operummeritis vitam eternam consequi possit.

rogabat eum dicens²⁹: Magister bone, quid faciam ut vitam eternam {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 978va ; facsim., p. 116a} percipiam?

²⁹ dicens Ω^M Ω^P Ω^J Ω^S Li447 Li447@ ] om. Ω^L Rusch Weber

Numérotation du verset Mc. 10,18

Iesus autem dixit ei³⁰: Quid me dicis bonum?

³⁰ Iesus ... ei Ω ^F Ω ^S Li447 Rusch Weber ] om. Li447@

^marg.| {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 978va ; facsim., p. 116a} QUID ME DICIS BONUM. BEDA. Quia magistrum vocaverat bonum et non Deum, vel Dei filium discit quemvis sanctum hominem comparatione Dei non esse bonum, de quo^j: «Confitemini Domino quoniam bonus». Unus autem Deus bonus non pater solus sed et filius qui dicit: «Ego sum pastor bonus»^k. Et Spiritus sanctus bonus est de quo: «Pater de celo dabit spiritum bonum petentibus se»^l. Una scilicet et individua Trinitas Pater, et Filius et Spiritus sanctus solus et unus Deus bonus est. Non igitur bonum se negat sed Deum esse significat. Nec se magistrum bonum non esse sed absque Deo nullum bonum esse testatur.

^j Ps. 105, 1 ; Ps. 106, 1 ; Ps. 117, 1 ; Ps. 135, 1.

^k Io. 10, 14.

^l Lc. 11, 13.

Nemo bonus

^interl.| comparatione Dei

nisi unus³¹ Deus.

³¹ unus CorS2 Li447@ Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber ] solus CorS2 (al.) Ω^M Ω^P Ω^S

^interl.| qui solus bonus ex se, alii per ipsum boni

Numérotation du verset Mc. 10,19

Precepta nosti: Ne adulteres³²,

³² adulteres] adultes cacogr. Ω^P

^marg.| NE ADULTERES. BEDA. Hec est puerilis innocentie castitas que nobis imitanda proponitur si regnum Dei intrare velimus. Notandum sane quod iustitia legis suo tempore custodita non solum bona temporalia, sed etiam vitam conferebat eternam.

ne occidas, ne fureris, ne falsum testimonium dicas³³, ne fraudem feceris, honora patrem³⁴ et matrem³⁵.

³³ dicas Ω^M Ω ^F Ω^P Ω^S] dixeris Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber

³⁴ patrem . CorS2 Ω ^F Ω^P Ω^S] + tuum Ω^M Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber

³⁵ matrem CorS2 ( fere ubique sine tuam; prior correctio sine ) Ω^M Ω ^F Ω^J² Ω^LΩ^P Li447@ Ω^S Rusch Weber ] + tuam CorS2 ( secunda correctio habet) Ω^J* ( rubr. sublin. )

Numérotation du verset Mc. 10,20

At ille respondens ait illi: Magister, hec omnia ³⁶ conservavi³⁷ a iuventute mea.

³⁶ hec omnia Ω ^F Ω^S Ω^L Li447 Li447@ Ed1455 ] inv. Ω^M Ω ^J Ω ^P Rusch Weber

³⁷ conservavi Ω ^F Ω^S Ω ^J Rusch Weber ] observavi Ω^M Ω ^L Li447 Li447@

^marg.| MAGISTER, OMNIA HEC CONSERVAVI etc. BEDA. Non putandus est voto temptantis - ut quidam putant -Dominum interogasse et de sua vita mentitum esse, cum se legis mandata custodisse dixerit sed simpliciter confessus. Si enim mentiretur, numquam intuitus arcana cordis eius eum diligere diceretur Iesus. Diligit enim eos qui mandata legis etiam minora custodiunt, et quod in lege minus fuerat, his qui perfecti esse desiderant ostendit, quia non venit solvere legem sed adimplere. Unde addit: Vade quecumque habes vende etc.

Numérotation du verset Mc. 10,21

Iesus autem intuitus est³⁸ eum

³⁸ est Ω ^F Ω^SP Rusch ] om. Ω^MJL Li447 Li447@ Weber

^interl.| arcana cordis eius

et³⁹ dilexit eum et dixit ei⁴⁰: Unum tibi deest.

³⁹ et Ω ^F Ω^S Ω ^P] om. Ω^M Ω ^J Ω ^L Li447@ Rusch Weber

⁴⁰ ei Ω ^F Ω^S Li447 Li447@ Rusch ] illi Ω^M Ω^J Ω^L Weber

^interl.| ad perfectionem

Vade, quecumque habes⁴¹ vende

⁴¹ habes Ω ^F Ω ^S Li447 Rusch Weber ] om. Li447@

^interl.| omnia omnino, non partem sicut Ananias^m

^m Cf. Act. 5, 1-2: « Vir autem quidam nomine Ananias, cum Saphira uxore suo vendidit agrum, et fraudavit de pretio agri, conscia uxore sua: et afferens partem quamdam, ad pedes Apostolorum posuit ».

et da pauperibus

^interl.| «Beatus qui intelligit super egenum et pauperem»ⁿ

ⁿ Ps. 41, 2.

et habebis thesaurum⁴² in celo

⁴² thesaurum Ω ^F Rusch Weber ] thesauros Li447@

^interl.| 'Quem nec erugo nec tinea demolitur’^o

^o Cf. Mt. 6, 20: « Thesaurizate autem vobis thesauros in celo, ubi neque erugo, neque tinea demolitur, et ubi fures non effodiunt, nec furantur ».

et veni⁴³

⁴³ veni Ω^M Ω ^F Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] om. Ω^P

^interl.| quia hoc solum non sufficit

sequere me.

^interl.| imitando sicut ego ambulo ambulando

^marg.| ET VENI SEQUERE. BEDA. Quasi diceret: post contemptas divitias salvatorem imitare, id est relictis malis fac bona. Facilius sacculus contemnitur quam concupiscentia vel voluptas.

Numérotation du verset Mc. 10,22

Qui contristatus in verbo abiit merens. Erat enim habens multas possessiones⁴⁴.

⁴⁴ habens – multas possessiones Ω ^F Ω^P Ω^S Rusch ] inv. Ω^J Weber , h. p. m. Ω^M Ω^L, p. habens multas Li447 Li447@

^interl.| causa tristitie

^marg.| HIERONYMUS. Quasi spinas nascentes et tribulos que sementem dominicam suffocaverunt

Numérotation du verset Mc. 10,23

Et circumspiciens⁴⁵ ait discipulis suis: Quam difficile qui pecunias⁴⁶ habent in regnum Dei introibunt.

⁴⁵ Circumspiciens Ω^S Ω ^F ] + Iesus Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

⁴⁶ pecuniam Ω^S Ω^P] pecunias CorS1 Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber, divitias CorS1=Cor3 (al.), mutil. Ω ^F

^marg.| QUAM DIFFICILE QUI. BEDA. Qui multiplicandis divitiis incumbunt patet, quia vite alterius gaudia querere contemnunt. Sed aliud est pecuniam habere aliud amare. Multi habent et non amant, et multi non habent et amant. Item alii et habent et amant. Alii vero non habere nec amare se gaudent, qui tutories sunt et quidem cum Apostolo dicere possunt: ‘Mihi mundus crucifixus et ego mundo'^p. Unde et Salomon non ait ‘qui habet’ sed «qui amat divitias fructus non capiet ex eis»^q. Et ipse Dominus in his verbis discipulis obstupentibus dicens: Filioli etc.

^p Cf. Gal. 6, 14: « Mihi autem absit gloriari, nisi in cruce Domini nostri Iesu Christi: per quem mihi mundus crucifixus est, et ego mundo ».

^q Qo. (Ecl.) 5, 9.

^marg.| Non ait: Impossibile. Quod enim impossibile est omnino fieri non potest, quod difficile cum labore potest fieri, sed cum magno labore, iuvante Dei gratia, ut pecunias habentes vel etiam in eis confidentes exutis philargyrie retinaculis intrare possint regnum Dei .

Numérotation du verset Mc. 10,24

Discipuli autem obstupebant⁴⁷ in verbis eius.

⁴⁷ obstupebant Ω ^F Ω^S ] obstupescebant Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber

^interl.| quia non poterant intelligere

At Iesus rursus respondens ait illis: Filioli, quam difficile est confidentes in pecuniis

^interl.| non dicit habentes, sed in eis confidentes

{Rusch, t. 4: Erfurt, f. 978vb ; facsim., p. 116b} in⁴⁸ regnum Dei introire.

⁴⁸ in Ω^M Ω^L Ω^S Ω^P Li447 Li447@ Rusch ] om. Ω^J Weber

^interl.| vere difficile quia

Numérotation du verset Mc. 10,25

Facilius est camelum⁴⁹

⁴⁹ est camelum] inv. Li447@ *

^interl.| Christum

^marg.| FACILIUS EST CAMELUM. BEDA. Quomodo ergo in evangelio Mattheus et Zaccheus et Ioseph et in veteri Testamento quam plurimi divites intravere? Forte quia divitias pro nihilo habuere vel ex toto contemnere didicerunt, unde David^r: «Unicus et pauper sum ego». Et idem^s: «Divitie si affluant nolite cor apponere». {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 978vb ; facsim., p. 116b} Non ait nolite suscipere.

^r Ps. 24, 16.

^s Ps. 61, 11.

^marg.| Alleg<orice>. Facilius est Christum pati pro dilectoribus seculi, quam eos ad Christum posse converti. Camelus enim Christus est qui sponte humiliatus infirmitatis nostre onera sustulit. In quo enim melius intelligitur: «Quanto maior es humilia te in omnibus»^t. Acus punctiones, id est dolores, passiones. Foramen acus angustia passionis qua velut scissa vestimenta nostre nature quodammodo resartire, id est reparare dignatus est. Unde post lapsum melius induti gaudeamus. Ad hoc testimonium Apostoli: “Quicumque baptizati estis in Christo Christum induistis”^u.

^t Sir. 3, 20.

^u Cf. Gal. 3, 27.

per foramen acus transire

^interl.| angustias passionis

quam divitem

^interl.| divitias amantem

intrare in regnum Dei.

^interl.| quod est pauperum^v

^v Cf. Mt. 5, 3: « Beati pauperes spiritu: quoniam ipsorum est regnum caelorum ».

Numérotation du verset Mc. 10,26

Quidam⁵⁰ magis admirabantur

⁵⁰ Quidam Ω^M Ω ^F Ω^S ] Qui Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

^interl.| quam ante quia idem repetendo confirmavit

dicentes ad seipsos⁵¹: Et quis potest salvus fieri?

⁵¹ seipsos Ω ^F Ω ^S ] semetipsos Ω ^J Rusch Weber

^interl.| cum pene omnes cupiunt fieri divites

^marg.| ET QUIS POTEST. Cum plures sint pauperes quam divites, non hoc dixissent nisi in divitum numero intellexissent cunctos qui divitias adipisci vellent.

Numérotation du verset Mc. 10,27

Et⁵² intuens illos Iesus ait illis⁵³: Apud homines impossibile est sed apud Deum omnia possibilia sunt⁵⁴

⁵² Et Ω ^F Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ ] om. Ω^M

⁵³ illis Ω ^F Ω^S Ω^P] om. Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

⁵⁴ apud Deum omnia possibilia sunt Ω ^F Ω^P Ω^S ] non apud Deum Wordsworth (Cava), non apud Deum omnia enim possibilia sunt apud Deum Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

^marg.| APUD DEUM etc. Qui a cupiditate terrenorum ad caritatem eternorum convertere potest et superbos facere humiles.

Numérotation du verset Mc. 10,28

Et post⁵⁵ cepit ei Petrus⁵⁶ dicere:

⁵⁵ Et post Ω^M Ω ^F Ω^S ] Et Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch , om. Weber

⁵⁶ ei Petrus Rusch ] inv. Li447 Li447@ Weber

^interl.| quia audivit divites non posse intrare in regnum celorum

Ecce nos dimisimus omnia

^marg.| ECCE NOS DIMISIMUS. Grandis fiducia. Piscator erat, dives non erat, victum manu et arte querebat, et tamen confidenter dicit: Ecce nos reliquimus omnia etc.

et secuti sumus te.

^marg.| ET SECUTI SUMUS. Quia non sufficit sic dimittere, iungit quod perfectum est: Et secuti sumus te. Quasi: fecimus quod iussisti quid ergo dabis nobis premii.

Numérotation du verset Mc. 10,29

Respondens Iesus ait: Amen dico vobis, nemo est qui reliquerit domum aut fratres aut sorores⁵⁷ aut patrem aut matrem⁵⁸ aut filios aut agros propter me et propter evangelium,

⁵⁷ sorores] + vox illegibilis Ω^J* (rubr. cancel.)

⁵⁸ aut p. – aut. m. Ω^M Ω^S Ω^P Ω^L Li447@ Ω^J Rusch ] inv. Weber

Numérotation du verset Mc. 10,30

qui non accipiat⁵⁹ centies tantum,

⁵⁹ accipiat Ω^M Ω^S Ω^L Li447@ Rusch Weber ] accipiet Ω^P Ω^J Li447

^interl.| omnes sancti et quecumque habent comunicantur ei

^marg.| CENTIES TANTUM. BEDA. Hac occasione quidam iudaicam mille annorum fabulam post resurrectionem iustorum dogmatizant quando omnia que popter Deum dimisimus, multiplici nobis fenore sunt reddenda insuper et vita eterna. Nec vident quam sint inepti, saltem in centenis uxoribus secundum alios evangelistas, presertim cum Dominus dicat nec nubent nec nubentur, et ea reddenda in hoc tempore cum persecutionibus que post resurrectionem omnino iustis nulle erunt. Sensus ergo est: qui propter evangelium Christi carnalia reliquerit, spiritualia bona recipiet que sui merito et comparatione ita erunt quasi parvo numero centenarius comparatus, quia a fratribus et sororibus - quibus spirituali glutino colligatur - multo gratiorem etiam in hac vita recipiet caritatem. Unde: «Multitudinis credentium erat cor unum et anima una»^w. Et erant illis omnia communia. Aliter. Centenarius a leva translatus in dexteram, licet eandem in flexu digitorum videatur tenere significationem vel figuram quam denarius in leva, numerum tamen quantitatis magnitudine supervadit, quia omnes qui propter regnum Dei temporalia spernunt etiam in hac vita persecutionibus plena regni gaudium fide certa pregustant, et in exspectatione patrie celestis que per dexteram significatur omnium pariter electorum verissima dilectione fruuntur.

^w Act. 4, 32.

nunc in tempore hoc domos⁶⁰

⁶⁰ domos Ω ^F Ω^S Ω^P] + et Ω^M Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber

^interl.| spirituales

fratres et sorores et matres⁶¹ et filios et agros cum persecutionibus

⁶¹ matres Ω^S Li447@ Rusch Weber ] matrem Ω^M

^interl.| hoc enim persecutionibus plenum est tempus

et in⁶² seculo futuro vitam eternam.

⁶² in Ω ^S Rusch Weber ] om. Li447@

Numérotation du verset Mc. 10,31

Multi autem erunt primi⁶³ novissimi

⁶³ primi Ω ^S Rusch Weber ] om. Li447@

^interl.| Iuda de apostolo apostata

^marg.| MULTI AUTEM. Quia multi incipiunt sed non perficiunt. Terribilis sententia subditur: Multi autem etc.

^marg.| {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 979ra ; facsim., p. 117a} Latro in cruce confessor eodem die quo pro peccatis suis crucifixus est, gratia fidei cum Christo in paradiso gaudet^x. Quotidie quoque videmus multos laicos magnis vite meritis excellere, et alios a prima etate spirituali studio ferventes ad extremum otio torpescere.

^x Cf. Lc. 23, 33-43.

et novissimi primi.

^interl.| ut latro

Numérotation du verset Mc. 10,32

Erant autem⁶⁴ in via ascendentes {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 979ra ; facsim., p. 117a} Hierosolymam⁶⁵ et precedebat illos⁶⁶ Iesus

⁶⁴ autem CorS2 Ω ^S Li447 Rusch Weber ] enim Li447@

⁶⁵ Hierosolymam Ω ^S Rusch ] in praem. Ω^M Ω^L Li447 Li447@ Weber

⁶⁶ illos CorS2 (al.) Ω^M Ω^L Ω^S Ω^P Li447@ Rusch Weber ] om. CorS2 Ω^J

^interl.| quasi caput, unus moriturus pro omnibus

^interl.| ad mortem imperterritus

et stupebant

^marg.| ET STUPEBANT. Ideo scilicet quia meminerant quod se passurum multa a summis sacerdotibus et scribis predixerat et occidendum. Metuebant ergo ne vel ipsi cum eo occiderentur, vel ille cuius vita et magisterio gaudebant occideretur.

et sequentes timebant et assumens iterum duodecim

^marg.| ET ASSUMENS. BEDA. Previdens discipulorum animos ex passione sua perturbandos, longe ante et passionis penam et resurrectionis gloriam predicit ut cum morientem viderent, resurrecturum non dubitarent.

^marg.| Paganorum quoque dementiam qui eius crucem irrident aperte confutat, cum et passionis tempus quasi futurorum prescius ostendit et locum mortis quasi intrepidus adit.

cepit Iesus⁶⁷ illis⁶⁸ dicere que essent ei⁶⁹ ventura⁷⁰.

⁶⁷ Iesus Ω ^F Ω^S Ω^P ] im. Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

⁶⁸ illis Ω^M Ω^J Ω^L Ω^S Li447@ Rusch Weber ] om. Ω^P

⁶⁹ ei Ω ^S Rusch Weber ] om. Li447@ , eis Li447

⁷⁰ ventura Ω^J Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] eventura Ω^L

^interl.| quia videbat eos timere

^interl.| hec scilicet

Numérotation du verset Mc. 10,33

Quia ecce ascendimus⁷¹ Hierosolymam et Filius hominis

⁷¹ ecce ascendimus Ω ^S Li447 Rusch Weber ] ate accendimus Li447@

^interl.| ad quem pertinet pati, quia non potest divinitas pati vel ledi

tradetur principibus sacerdotum et scribis et condemnabunt⁷² eum morte et tradent eum gentibus

⁷² condemnabunt Ω ^F* Ω^S] senioribus et condemnabunt Ω^M Ω ^F ² Ω^P Li447 Li447@ , senioribus et damnabunt Ω^J Ω^L Rusch Weber

Numérotation du verset Mc. 10,34

et illudent ei et spuent eum⁷³ et flagellabunt eum et interficient eum et tertia die resurget.

⁷³ spuent eum Ω ^F Ω^S Ω^P ] conspuent eum Ω^M ( om. eum) Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

Numérotation du verset Mc. 10,35

Et accedunt ad eum Iacobus et Ioannes filii Zebedei

^marg.| ET ACCEDUNT etc. Audita resurrectione immemores secundi adventus putant eum more hominum regnare.

^marg.| Mattheus dicit matrem postulasse^y sed Marcus dicit ipsos desiderium eorum volens aperire quorum consilio mater petebat. Et in utroque evangelista Dominus non matri sed ipsis respondit.

^y Cf. Mt. 20, 20: « Tunc accessit ad eum mater filiorum Zebedaei cum filiis suis, adorans et petens aliquid ab eo ».

dicentes: Magister, volumus ut quodcumque

^interl.| astute sine nomine munus

petierimus facias⁷⁴ nobis.

⁷⁴ facias Ω^M Ω ^F Ω^P Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber ] fiat Ω^S

Numérotation du verset Mc. 10,36

At ille dixit eis: Quid vultis ut faciam vobis?

^interl.| interrogat ut stultitiam confessis corrigat

Numérotation du verset Mc. 10,37

Et dixerunt: Da nobis ut unus ad dexteram tuam⁷⁵ et alius⁷⁶ ad sinistram tuam⁷⁷ sedeamus in gloria tua.

⁷⁵ tuam Ω^M Ω ^F Ω^J Ω^L Ω^P Ω^S Li447@ Weber ] om. Li447 Rusch Wordsworth ( G )

⁷⁶ alius Ω^M Ω ^F Ω^J Ω^L Ω^S Li447@ Rusch Weber ] alter Ω^P (hapax)

⁷⁷ tuam Ω^M Ω ^F Ω^J Ω^L Ω^P Ω^S Li447@ Weber ] om. Li447 Rusch Kells Wordsworth ( G )

Numérotation du verset Mc. 10,38

Iesus autem dixit eis⁷⁸: Nescitis quid petatis.

⁷⁸ dixit eis Ω ^F Ω^S Ω^P Li447 Li447@ ] ait illis Ω^M, ait eis Ω^L Ω^J Rusch Weber

^interl.| regnare vultis qui non meruistis culmen honoris sine exercitio laboris

Potestis bibere calicem quem ego bibiturus sum⁷⁹

⁷⁹ bibiturus sum CorS2 ( bene, sic textus ) Ω^S Ω^P] bibo CorS2 ( al. ) Ω^M Ω^L Ω^J Li447 Li447@ Rusch Weber

^interl.| passionem, unde appropinquante passione sua^z: “Pater si vis transfer calicem hunc a me”

^z Cf. Lc. 22, 42: « Dicens: Pater, si vis, transfer calicem istum a me: verumtamen non mea voluntas, sed tua fiat ».

aut {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 979rb ; facsim., p. 117b} baptismo⁸⁰

⁸⁰ baptismo Ω^J Ω^S Li447 Li447@ Rusch ] baptismum Ω^L Weber

^interl.| id est tinctura passionis

^marg.| AUT BAPTISMO. Idem quod calix. Unde alibi de passione sua dicit^aa: “Baptismo habeo baptizari et quomodo coartor usque dum perficiatur?”

^aa Cf. Lc. 12, 50: « Baptismo autem habeo baptizari: et quomodo coarctor usque dum perficiatur? ».

quo⁸¹ baptizor baptizari?

⁸¹ quo Ω ^F Ω ^S ] + ego Ω^M Ω^J Ω^P Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

Numérotation du verset Mc. 10,39

At illi dixerunt ei: Possumus. Iesus autem ait⁸² illis⁸³: calicem quidem quem ego bibo bibetis⁸⁴ et baptismo⁸⁵ quo ego baptizor baptizabimini.

⁸² Ait] dixit Ω ^F

⁸³ illis Ω ^F Ω^S Ω^P] eis Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

⁸⁴ quidem quem ego bibo bibetis Cor1 Ω^M Ω ^F Ω^S Ω^P Ω^J Li447 Li447@ Weber ] quidem meum bibetis Rusch (hapax)

⁸⁵ baptismo Ω ^F Ω^J Ω^S Li447@ Rusch ] baptismum Ω^L Weber

^marg.| CALICEM QUIDEM. BEDA. Iacobus ab Herode capite truncatus, Ioannes in ferventis olei dolium missus. Inde ad coronam martyrii athleta Christi processit statimque in Pathmos relegatus. Itaque et martyrio animo non defuit et calicem confessionis bibit quem biberunt in camino tres pueri, licet persecutor sanguinem non fuderit.

Numérotation du verset Mc. 10,40

Sedere autem ad dexteram meam⁸⁶ vel ad sinistram⁸⁷,

⁸⁶ meam Ω ^F Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] om. Ω^M

⁸⁷ sinistram Ω ^F Ω^J Ω^S Li447@ Rusch Weber ] sinistrum Ω^P

^marg.| SEDERE AUTEM etc. Quasi vultis hoc tribuam vobis? Sed regnum celorum non est dantis sed accipientis: «Non enim personarum acceptio est apud Deum»^ab, sed quicumque dignus fuerit accipiet quod non persone sed vite paratum est.

^ab Rm. 2, 11.

non est meum dare vobis sed quibus paratum est.

^marg.| VOBIS etc. Adhuc superbis, quasi: si vultis accipere nolite esse quod estis, aliis paratum est et vos alii estote, et vobis paratum est quod est , prius humiliamini qui iam vultis exaltari.

Numérotation du verset Mc. 10,41

Et⁸⁸ audientes

⁸⁸ Et Ω^M Ω^J Ω^L Ω^S Catena (Li447 Li447@) Rusch Weber] om. Ω^P

^interl.| petitionem eorum

decem indignati sunt⁸⁹

⁸⁹ indignati sunt Ω^S Ω^P Rusch ] ceperunt indignari Ω^M Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Weber

^interl.| alias: ceperunt indignari

^marg.| INDIGNATI SUNT. Non de matre sed de filiis qui ignorantes mensuram suam immodica cupiditate ardebant.

de Iacobo et Ioanne.

Numérotation du verset Mc. 10,42

Iesus autem vocans eos

^marg.| IESUS AUTEM VOCANS EOS. Humilis magister et pius et mitis, nec cupiditatis immodice duos arguit, nec decem indignationis increpat et livoris, sed docet maiorem esse qui minor fuerit et Dominum qui servus sit. Frustra igitur aut illi ad maiora suspirant, aut hi super desiderio eorum dolent cum ad summitatem virtutum non potentia sed humilitas ducat. Suis denique proponit exemplum, ut si dicta parvipenderent ad opera erubescerent: Nam et filius hominis etc.

ait illis: Scitis quia hi⁹⁰ qui videntur principari gentibus⁹¹ dominantur eis et principes eorum potestatem habent ipsorum.

⁹⁰ hi(i) Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber] om. Ω^M

⁹¹ principari gentibus Ω^M Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] inv. Ω^P

Numérotation du verset Mc. 10,43

Non ita est autem in vobis, sed quicumque voluerit fieri maior

^interl.| in celo

erit minister vester⁹²,

⁹² minister vester Ω ^F Ω^S] inv. Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Li447@ Rusch Weber

^interl.| in terra

^interl.| id est:

Numérotation du verset Mc. 10,44

et quicumque voluerit in⁹³ vobis primus esse⁹⁴, erit omnium servus.

⁹³ in Ω^M Ω ^F Ω^P Ω^L Ω^S Li447@ Ω^J (post. corr. ) Rusch ] inter Kells Ω^J ( Cor3 exp. et cancel. : ter)

⁹⁴ in vobis – primus esse Ω^M Ω^L Ω^S Li447@ Rusch Weber ] inv. Ω^P

^interl.| quod debetis amplecti

Numérotation du verset Mc. 10,45

Nam et filius hominis

^interl.| nota eum qui ministrat hominis filium appellari

non venit

^interl.| in carne

ut ministretur⁹⁵* ei⁹⁶ sed ut ministraret

⁹⁵ ministretur Ω^J Ω^S Li447@ ] ministraretur Ω^M Ω^P Ω^L Rusch Weber

⁹⁶ ei Ω ^F Ω ^S Rusch Weber ] om. Li447@

^interl.| intantum ut etiam animam daret

et daret animam suam redemptionem pro multis.

^interl.| non pro omnibus, sed pro his qui credere voluerunt

Numérotation du verset Mc. 10,46

Et veniunt⁹⁷ Hiericho⁹⁸.

⁹⁷ veniunt Ω^M Ω ^F Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] venerunt Ω^J Ω^P

⁹⁸ Hiericho Weber (M P G D) Catena Rusch Clementina] Hierichum Weber

^interl.| HIERONYMUS. Qui scropturam servat nec complet, iuxta mensam mendicans esurit.

^marg.| ET VENIUNT HIERICHO. HIERONYMUS. Hiericho luna vel anathema quod congruit appropinquanti passioni. Defectus carnis Christi preparatio est celestis {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 979ra ; facsim., p. 117a} Hierusalem. Unde Hiericho deserentes, Hierusalem id est visioni pacis appropinquant.

Et proficiscente eo de Hiericho,

^marg.| ET PROFICISCENTE EO DE HIERICHO etc. BEDA. Quia ascendente ad celos Domino et fidelibus sequentibus cunctis, scilicet electis ab initio mundi cum illo regnum celeste ingredientibus, mox gentium populus diu perfidia cecus, audito Christi adventu, cepit lumen salutis sperare. Iuxta viam sedens mendicat, quia nondum veritatis iter agnoscens sedula desiderii inquisitione ad hoc venire contendit, ut Cornelius qui Deum quem colebat crebris precibus ut se illuminare dignaretur orabat. Transeundo audit, stando illuminat, quia per humanitatem miseretur in qua natus, passus, resurrexit, ascendit que est actio temporalis et transitoria. Et stans cecum illuminat quia Verbi eternitas non transit que in se manens omnia renovat. Stare Dei est incommutabili dispensatione mutabilia cuncta disponere. Quare ergo transiens audit stans illuminat? Quia qui propter nos temporalia pertulit, inde nobis lumen tribuit unde transitum mutabilitatis habere nescit.

^marg.| BEDA. Mattheus^ac in hoc loco dicit duos cecos secus viam sedentes illuminatos. Lucas^ad cum appropinquaret Hiericho unum illuminatum pari ordine. Sed Lucas scribit quod Mattheus omisit. Quod autem hoc loco Mattheus duos dicit. Marcus dicit unum, alterum non negat. Sciendum est unum eorum fuisse notissimum, unde nomen eius et patris commemorat Marcus, quod in aliis non facit nisi cum Iairum expressit nomine, quia et ille nobilis fuit. Ita et iste ex aliqua felicitate deiectus, notissime et famosissime miserie fuit. Qui non solum cecus verum etiam mendicus verum etiam mendicus sedebat. Huius ergo illuminationem Marcus describit, quia hoc miraculo maiorem famam comparavit.

^ac Cf. Mt. 20, 30: « Et ecce duo ceci sedentes secus viam audierunt quia Iesus transiret: et clamaverunt, dicentes: Domine, miserere nostri, fili David ».

^ad Cf. Lc. 18, 35: « Factum est autem, cum appropinquaret Iericho, cecus quidam sedebat secus viam, mendicans ».

^marg.| BEDA. Appropinquans ergo Hiericho cecum unum illuminavit, quia in carne veniens et passioni propinquans, non multos ad fidem adduxit. Non enim primo sed paucis annis antequam pateretur lumen verbi exhibuit. Sed de Hiericho proficiscens cecos illuminavit, quia resurgens a mortuis atque ascendens in celum Spiritum sanctum apostolis misit, eosque ad illuminationem omnium populorum in mundum dispersit.

^marg.| Typice. Unum appropinquans Hiericho illuminat, quia ante passionem suam uni tantum Iudeorum populo predicavit. Et proficiscens de Hiericho duos, quia post resurrectionem per apostolos et Iudeis et gentibus predicavit, et eterne divinitatis et assumpte humanitis arcana patefecit. Marcus unum scribit quia ad gentes quibus scribebat, respicit qui omnino a luce erant alieni quorum cecitas, quanto famosior tanto illuminatio gratiosior. Mattheus duos, quia Hebreis credentibus scribebat evangelium quod ad gentium quoque notitiam erat perventurum, ut ad easdem unam fidei gratiam pertinere doceret. Hinc etiam est quod Mattheus asinam et pullum refert, alii tres qui gentibus scribunt conversis asinum tantum ad Dominum ductum dicunt.

^marg.| {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 979va ; facsim., p. 118a} Ceci quos Dominus illuminavit, homines sunt superne lucis – que Christus est - nescii, sed ipso donante ad confitendam cecitatem et petendam veritatis lucem sunt compuncti. Hiericho luna que defectum nostre mutabilitatis significat. Unde^ae: «Homo quidam descendebat ab Hierusalem in Hiericho» etc.

^ae Lc. 10, 30.

et discipulis {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 979va ; facsim., p. 118a} eius et plurima multitudine, filius Thimei Barthimeus cecus sedebat⁹⁹ iuxta viam mendicans.

⁹⁹ cecus sedebat Ω^M Ω ^F Ω^JΩ^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] inv. Ω^P

^marg.| BARTHYMEUS CECUS. HIERONYMUS. Cecitas Iudeorum que illustrabitur in fine in adventu Elie et Enoch.

Numérotation du verset Mc. 10,47

Qui cum audisset quia¹⁰⁰ Iesus Nazarenus est¹⁰¹,

¹⁰⁰ quia Ω^M Ω ^F Ω^P Ω^L Ω^S Rusch Weber ] quod Ω^J Li447 Li447@

¹⁰¹ est Ω ^F ? Ω^J Ω^L Ω^P Ω^S Li447 Li447@ Weber ] esset Rusch

^marg.| QUI CUM AUDISSET etc. Populus gentium audita fama Christi cuius particeps querebat fieri. Contra dicebant multi primo Iudei post etiam gentiles, ne illuminandus sanandusque mundus Christum invocaret, nec tamen ad vitam preordinatos eternam poterat impugnantium furor prohibere.

cepit clamare et¹⁰² dicere: Iesu Fili David, miserere mei¹⁰³.

¹⁰² et Ω ^F Ω^S Rusch Weber ] ac Li447 Li447@

¹⁰³ Iesu fili David - miserere mei Ω^M Ω^P Ω^S (inv.), mutil. Ω ^F ] Fili David Iesu miserere mei Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

^interl.| peccatoris

^marg.| FILI DAVID. HIERONYMUS. Per merita patriarcharum illuminatur iudaicus populus cui adest misericors Deus et miserator illuminans cecos et erigens elisos.

Numérotation du verset Mc. 10,48

Et comminabantur ei multi¹⁰⁴* ut taceret. At ille multo magis clamabat¹⁰⁵:

¹⁰⁴ ei multi Ω^M Ω ^F Ω^J Ω^P Ω^L Ω^S Catena (Li447@ Mt366 Mt366@) ] ei Li447 inv. Rusch , illi multi Weber | multi om. Li447

¹⁰⁵ clamabat Ω ^S Rusch Weber ] + dicens Li447@

^marg.| AT ILLE MULTO MAGIS. Ingravescente bello, vitiorum manus levande sunt ad lapidem adiutorii cum clamore, id est ad Iesum.

^marg.| HIERONYMUS. Conveniens ordo salutis. Audimus primo, deinde clamamus per fidem, vocamur per apostolos, surgimus per penitentiam, exuimur per baptismum, interrogamur per voluntatem unde qui proiecto vestimento suo, exilire nudus veteri homine dicitur ut hinnulus saliens super montes^af, segnitiem deponens, patriarchas et prophetas, apostolos in altis considerans.

^af Cf. Ct. 2, 8.

Fili David, miserere mei.

Numérotation du verset Mc. 10,49

Et stans

^interl.| qui transiens audivit

Iesus iussit eum¹⁰⁶ vocari.

¹⁰⁶ iussit eum Ω ^F Ω^S ] precepit illum Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Rusch Weber

^interl.| per apostolos

Et vocabant¹⁰⁷* cecum¹⁰⁸,

¹⁰⁷ vocabant Ω ^F Ω^S ] vocant Ω^M Ω^J Ω^L Catena (Gz378@ Li447 Li447@ Mt366 Mt366@) Rusch Weber

¹⁰⁸ cecum Ω^J Ω^L Ω^S Li447 Li447@ Rusch Weber ] eum Ω^M

^marg.| ET VOCANT CECUM etc. BEDA. Allegorice. Cecum clamantem Dominus vocat, dum populo gentium scientiam veritatis desideranti per sanctos predicatores verbum fidei committit. Qui vocantes cecum animequiorem esse et surgere, ad eumque venire precipiunt, cum predicando spem salutis habere de vitiorum torpore surgere, atque ad virtutum studia quibus illuminari mereatur, accingi iubent quasi: «Accedite ad eum et illuminamini»^ag et: «Surge qui dormis» etc.^ah Qui proiecto vestimento suo , id est abiectis mundi curis, expedito mentis gressu ad datorem lucis properat.

^ag Ps. 33, 6.

^ah Eph. 5, 14.

dicentes ei: Animequior esto,

^marg.| + Animequior : constantior, longanimis animo, vel iustus.^A ^ai

^ai Glossae seiunctim a textu Bibliae diffusae ; cf. CCCM189A (58.13 ; 43.7 ; 45.15 ; 55.15)

^A ¶Codd. : Lux94 P345 CCCM189A (58.13 ; 43.7 ; 45.15 ; 55.15) ; om. Rusch | longanimis animo P345 CCCM189A (58.13 ; 45.15 ; 55.15)] om. Lux94 CCCM189A (43.7) | vel iustus CCCM189A (58.13 ; 45.15 ; 55.15)] om. Lux94 P345 CCCM189A (43.7)

^interl.| id est persevere in oratione

surge,

^interl.| per penitentiam

vocat te.

^interl.| per baptismum

Numérotation du verset Mc. 10,50

Qui proiecto vestimento suo

^interl.| nudus veteri homine

exiliens venit ad eum.

^interl.| ut hinnulus super montes^aj

^aj Cf. Ct. 2, 17 ; Ct. 8, 14.

^marg.| EXILIENS. Promptam voluntatem completione desiderii remunerate. Unde: ‘Quodcumque petieritis in oratione credentes, accipietis'^ak.

^ak Cf. Mt. 21, 22: « Et omnia quecumque petieritis in oratione credentes, accipietis ».

Numérotation du verset Mc. 10,51

Et respondens Iesus dixit ei¹⁰⁹* : Quid tibi vis ¹¹⁰* faciam?

¹⁰⁹ Iesus dixit ei Ω ^F Ω ^S ] Iesus dixit illi Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Catena@ (Li447 Mt366 Gz366) Rusch , illi Iesus dixit Weber , Iesus ait illi Catena (Gz378 Li447 Mt366)

¹¹⁰ tibi vis Ω^M Ω ^F Ω^S Ω^P Li447 Li447@ ] inv. Ω^J Ω^L Rusch Weber

^marg.| QUID VIS TIBI etc. Scit quid velit sed peti vult quod et se dare et nos petere prenoscit qui importune admonet ad orandum et tamen dicit^al: “Scit namque Pater vester quid opus sit antequam petatis eum”. Ad hoc ergo requirit ut petatur et cor ad orationem excitet, unde cecus: Rabboni, ut videam . Non aurum querit sed lumen. Cecus enim divitias habere potest sed non videre quod habet. Exemplo huius non falsas divitias queramus, sed lucem quam cum solis angelis videre possumus ad quam via fides est. Unde illuminato ceco dicitur: Vade fides tua te salvum fecit .

^al Cf. Mt. 6, 8: « Nolite ergo assimilari eis: scit enim Pater vester, quid opus sit vobis, antequam petatis eum ».

Cecus dixit ei¹¹¹: Rabboni,

¹¹¹ dixit ei Ω ^F Ω^S] autem praem. Ω^M Ω^P Ω^J Ω^L Li447 Li447@ Weber, dixit ad eum Rusch

^interl.| magister

ut videam.

^interl.| «Unam petii a Domino, hanc requiram ut videam voluptatem Domini»^am.

^am Ps. 26, 4: « Unam petii a Domino, hanc requiram, ut inhabitem in domo Domini omnibus diebus vite mee ; ut videam voluptatem Domini, et visitem templum eius ».

Numérotation du verset Mc. 10,52

Iesus autem dixit¹¹² ei¹¹³: Vade¹¹⁴,

¹¹² dixit Ω ^F Ω^S Ω^P Li447 Li447@ Rusch ] ait Ω^M Ω^J Ω^L Weber

¹¹³ ei Ω ^F Ω^S Ω^P Li447 Li447@ Rusch ] illi Ω^M Ω^J Ω^L Weber

¹¹⁴ Vade Cor1 (lectio certior)

^interl.| vide

fides tua te salvum fecit. Et confestim vidit et sequebatur eum in via.

^marg.| VIA. Que dicit^an: «Ego sum via veritas et vita». Hec est via angusta que ducit ad ardua, Hierosolyme et Bethanie ad montem Olivarum qui est mons luminis et consolationis.

^an Io. 14, 6.

^marg.| VIDIT ET SEQUEBATUR. BEDA. Moraliter. Videt et sequitur qui quod bene intelligit operatur sequi imitari. Unde: «Si quis mihi ministrat, me sequatur»^ao. In via . Consideremus qua via graditur et sequamur per humilitatem per labores.

^ao Io. 12, 26.

Comment citer cette page ?
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Mc. Capitulum 10), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 07/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=56&chapitre=56_10)

Signaler un complément d'information

Notes :

<56. - Marci evangelium**>

Capitulum 10

<56. - Marci evangelium**>

Capitulum 10