<Expositio continua sive catena aurea super Marci evangelium>
<56.1> Epistola dedicatoria ad Hannibaldum

Numérotation du verset Mc. Prol.1,1 
prol.| {CMCep.1} Reverendo1 in Christo patri domino Anibaldo2 a, basilice3 Duodecim apostolorum venerabili presbytero4 cardinali, frater Thomas de Aquino ordinis fratrum predicatorum se totum. Rerum5 opifex Deus, solo sue bonitatis intuitu cuncta in esse producens, naturalem6 boni amorem omnibus indidit creaturis, ut dum unaqueque res bonum sibi conveniens naturaliter amat et appetit, quadam7 conversione mirabili8 in suum recurrere demonstretur actorem9* .
a Cf. Th. Kaeppeli , Scriptores ordinis praedicatorum Medii Aevii, Roma, t. 2, 1975, p. 174-176: «Hannibaldi senescalci papae filius, nepos Richardi S. Angeli card.; clericus et Ord. Praed. iam ingressus (16 VII 1253). Parisiis mag. regens in theol. (1260-2). Cardinalis presb. XII Apostol. (1262); in negotio Caroli I Andegavensis, regis Siciliae, apost. sedis legatus (1265). Obiit Urbeveteri (1272)».
1 Reverendo] praem. Prologus fratris Thome super Marchum V10650 ) Incipit praefatio sancti Thomae Aquinatis ad Anibaldum titulo duodecim apostolorum super evangelium beati Marci evangeliste Urb26
2 Anibaldo To108 Urb26 V10650 ] Hannibaldo Ed1953
3 basilice] baglice cacogr. Md214
4 presbytero V10650 ] +?et Urb26 (finis lineae)
5 Rerum] Rex Gz378 ( cacogr .)
6 naturalem To108 V10650 Ed1953 ] naturali Urb26
7 quadam] quidam cacogr. Md214
8 mirabili To108 V10650 Ed1953 ] mirabile Urb26
9 demonstretur] demonstratur cacogr. Md214 | actorem Md214 To108 Urb26 V10650 ] auctorem Arag3 Ed1953
Numérotation du verset Mc. Prol.1,2 
prol.| {CMCep.2} Sed in hoc prefertur ceteris rationalis natura10, quod ipsum universalem bonitatis fontem per sapientiam intueri potest, et per caritatis amorem suaviter degustare; unde11 fit12 ut sapientie bonum, quo ad ipsum fontem bonitatis accedimus, omnibus humanis bonis secundum recte rationis iudicium preferatur. Hec est enim que13 fastidium nescit ita ut qui eam edit adhuc esuriat, et qui eam bibit sitire non cesset14 b. Hec15 est que intantum peccato repugnat16 ut qui secundum ipsam operantur17, non peccent18. Hec est que indeficientem19 fructum suis ministris largitur, ut qui eam elucidant, vitam possideant sempiternam. Precellit itaque voluptates dulcedine, securitate20 sedes et regna, utilitate21* divitias universas.
10 natura] creatura Arag3
11 unde Urb26 V10650 Ed1953 ] ut To108
12 fit V10650 ] sit Urb26
13 que] qui Gz378 !
14 sitire – non cesset Urb26 V10650 Ed1953 ] inv. To108
15 Hec Urb26 V10650 Ed1953 ] Hoc To108
16 peccato repugnat] repugnet peccato Md214
17 operantur] operentur Md214
18 peccent P615 P616 P626 P15270 etc.] peccant Ed1861
19 indeficientem V10650 ] +? et Urb26 ( finis lineae )
20 securitate] -tem cacogr. Md214
21 utilitate To108 Urb26 V10650 ] utilitateque Ed1953
Numérotation du verset Mc. Prol.1,3 
prol.| {CMCep.3} Huiusmodi22 igitur delectatus muneribus, evangelice sapientie a seculis in mysterio abscondite, quam in lucem produxit Dei sapientia incarnata, „ministerium23 expositionis“cadhibui24, sacrorum doctorum sententias compilando; ad quod me induxit primitus felicis recordationis25 Urbani pape quarti mandatum.
c Cf. Gregorius Magnus , Moralia in Iob, epistola ad Leandrum, § 1, CCSL 143, p. 3.86 = Registrum epistolarum, MGH Epp. 1, ind. 13, ep. 5, 53a, p. 355.29: «Quibus nimirum multa iubentibus dum parere modo per expositionis ministerium , modo per comtemplationis ascensum, modo per moralitatis instrumentum volui, opus hoc per triginta et quinque volumina extensum in sex codicibus explevi».
22 Huiusmodi] Huius Arag3
23 ministerium] misterium Gz378
24 adhibui] adhibuit cacogr. Md214
25 recordationis] recordatio Gz378
Numérotation du verset Mc. Prol.1,4 
prol.| {CMCep.4} Verum quia, eodem26* summo pontifice27 ex hac vita subtracto, tria evangelia Marci, Luce et Ioannis exponenda restabant, ne28 opus quod obedientia inceperat29, negligentia imperfectum relinqueret, cum multo labore diligens adhibui studium ut quatuor evangeliorum expositionem complerem, eadem in omnibus forma servata imponendis30* sanctorum auctoritatibus et eorum nominibus prescribendis. Et, ut magis integra et continua per dicta31* sanctorum expositio redderetur, quasdam expositiones32 doctorum Grecorum in33 latinum feci transferri, ex quibus plura expositionibus latinorum doctorum interserui, auctorum nominibus prenotatis.
26 eodem To108 Urb26 V10650 ] eo Ed1953
27 pontifice To108 V10650 Ed1953 ] –fex Urb26 (cacogr.), -fici cacogr. Md214
28 ne V10650 ] ut ! Urb26
29 inceperat] ceperat Arag3
30 imponendis To108 V10650 ] inponendis Urb26, in ponendis Ed1953
31 per dicta Urb26 To108 V10650 ] predicta Ed1953
32 expositiones] + sanctorum Md214
33 in] om. Gz378
Numérotation du verset Mc. Prol.1,5 
prol.| {CMCep.5} Verum, quia congruit ut de laborum fructibus oblationes sacerdotibus offerantur, expositionis evangelice opus, laboris mei fructum, Apostolorum presbytero censui34 offerendum, in quo vestra suscipiat auctoritas debitum* 35, scientis36 industria iudicii censuram exerceat et antiqua dilectio, amoris affectum in offerentis munere37 comprehendat.A
A ¶Codd. : Arag3 Gz378 (179ra) Md214 ( 201ra ) To108 (218ra-rb) Mt366 (106ra) Urb26 (2ra-b) V10650 (1r) Ed1953 ; def. Li447 (mutil.) {MM2016} {MM2018} {MM2019} {MM2021}
34 censui] sensui Gz378
35 debitum Ed1876 (P615 P616 P626 P15270) To108 Urb26 V10650] om. Arag3, + ut Ed1861 Ed1953
36 scientis] sencientis Gz378
37 affectum... munere] affectu... iminere cacogr. Md214



Comment citer cette page ?
Martin Morard et alii, ed., Thomas de Aquino. Catena aurea (Mc. Epistola dedicatoria ad Hannibaldum), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 03/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=catena&numLivre=56&chapitre=56_Prol.1)

Notes :