Capitulum 5
Numérotation du verset
1Cor. 5,1
Omnino auditur
inter vos
fornicatio,
et talis
fornicatio
qualis nec inter gentes, ita ut uxorem patris aliquis habeat.
Numérotation du verset
1Cor. 5,2
Et vos inflati estis
et non magis luctum habuistis
ut
tollatur de medio vestrum
qui hoc opus1 fecit.
1 opus hoc]
inv.
Numérotation du verset
1Cor. 5,3
Ego quidem absens corpore
presens autem spiritu,
iam iudicavi ut2* presens
2 ut
Glossa magna (
)
ΩS
Weber
] tamquam
Glossa ordinaria (Rusch) Glossa media
eum qui sic operatus est.
Numérotation du verset
1Cor. 5,4
In nomine Domini nostri Iesu Christi
congregatis vobis et meo spiritu cum virtute Domini3* Iesu4*,
3 Domini Glossa magna (Cbg152) ΩS Weber] + nostri Glossa ordinaria (Rusch) Glossa media
|
4 Iesu Glossa magna (Cbg152) ΩS Weber] + Christi Glossa ordinaria (Rusch) Glossa media
|
Numérotation du verset
1Cor. 5,5
tradere
huiusmodi5 Satane
5 huiusmodi Glossa magna (Cbg152@) Rusch Weber Wordsworth (cum apparat.)] + hominem ΩS
in interitum6* carnis,
6 interitum Glossa magna (Cbg152@) ΩS Weber ] interitu Rusch
ut spiritus
salvus sit in die
Domini nostri7 Iesu Christi8.
7 nostri Glossa ordinaria (Rusch) Glossa magna (Cbg152@) ΩS Rusch]
om.
Weber
|
8 Christi Glossa ordinaria (Rusch) Glossa magna (Cbg152@) ΩS Rusch]
om.
Weber
|
Numérotation du verset
1Cor. 5,6
Non est9*
9 est Glossa media (sicut nonnulli et maxime latini codices) Glossa magna (Cbg152) ΩS cum Cassiod. pseudo Bruno in loc. cit. etc. ]
om.
Weber Glossa magna (Cbg152@) Rusch cum August.
bona gloriatio vestra.
Nescitis quia modicum fermentum
totam massam corrumpit ?
Numérotation du verset
1Cor. 5,7
Expurgate vetus fermentum
ut sitis
nova conspersio10
10 conspersio] consparsio
Weber
sicut estis azymi.
Etenim
Pascha nostrum
immolatus est
Christus.
Numérotation du verset
1Cor. 5,8
Itaque epulemur
non in fermento veteri,
neque
in fermento malitie
et nequitie,
sed in azymis
sinceritatis
et veritatis.
Numérotation du verset
1Cor. 5,9
Scripsi vobis in epistola :
ne commisceamini fornicariis,
Numérotation du verset
1Cor. 5,10
non utique
fornicariis huius mundi
aut avaris,
aut rapacibus, aut idolis servientibus,
alioquin debueratis de hoc mundo exisse.
Numérotation du verset
1Cor. 5,11
Nunc autem11 scripsi vobis
11 autem] ergo
Glossa magna
(vel)
non commisceri.
Si is qui12 frater nominatur
12 is qui
Glossa magna (Cbg152@)
ΩS
Rusch Weber
] si quis
Glossa media Glossa magna
(Cbg152, Cbg152@
interl.
: “vel” ; Cbg152 : “alia littera”)
cum Aug.
inter vos13 est
13inter vos ΩS Rusch ; cf. Glossa magna (1Cor. 5:6 PL 191,1573A] + et ΩS,
om.
Glossa media Glossa magna (Cbg152@) Weber
fornicator
aut avarus aut idolis serviens aut maledicus
aut ebriosus
aut rapax cum huiusmodi14*
14 huiusmodi Glossa media ΩS ] eiusmodi Glossa magna (Cbg152@) Rusch Weber
nec cibum sumere.
Numérotation du verset
1Cor. 5,12
Quid enim mihi de his
qui foris sunt
iudicare ?
Nonne de his
qui intus sunt vos iudicatis ?
Numérotation du verset
1Cor. 5,13
Nam eos qui foris sunt Deus iudicabit.
Auferte malum
ex vobis
ipsis.
Capitulum 5
Numérotation du verset
1Cor. 5,1
dist. 1
dist. 1
prol.|
A
marg.|
Omnino inter vos
etc. Hic redarguit illum fornicatorem qui uxorem patris tenebat, et illos qui illum tolerabant. Erant enim ipsi participes, dum paterentur reum tam ingentis peccati secum incorreptum convenire. Non ergo solum illum aperte reum mortis, sed etiam adherentes illi non immunes a crimine demonstrabat. quasi1: Quero an {191.1571B} ad vos veniam in virga, et opus est virga, nisi vos corrigitis.
1 Quasi] + dicat
PL
Numérotation du verset
1Cor. 5,2
marg.|
Quia
auditur omnino,
id est ab omnibus,
inter vos,
qui
inflati estis
, nec corrigitis. Quid auditur?
Fornicatio,
res utique infamis,
et talis
est, illa fornicatio,
qualis nec
etiam
inter gentes,
ut grave istud peccatum ostenderet nec ab his etiam dicit admitti qui Deum nesciunt. Deinde criminis prodit genus, dicens:
Ita ut uxorem patris aliquis habeat.
Et hoc publice, ubi testibus opus non est. Publice enim novercam suam loco uxoris habebat, nec tergiversatione aliqua poterat tegi crimen. Sciendum quod causa huius fornicationis, scilicet de uxore patris, incipit de fornicatione, postea monebit de omni carnali videlicet et spirituali.
Et vos,
tamen. {191.1571C} quasi2: Et cum tantum scelus sit inter vos, tamen
vos inflati estis
vento superbie, que pellit misericordiam, quam si unum membrum patitur, compatiuntur cetera.
Et non habuistis luctum,
id est dolorem, pro peccatis illius, quod
magis
faciendum esset ita utique dolere deberetis,
ut qui hoc opus,
quod nullo modo tegi poterat fecit,
tollatur de medio vestrum,
quia omnes estis participes.
2 Quasi] + dicat
PL
Numérotation du verset
1Cor. 5,3
marg.|
Ego quidem.
quasi3: Vos non tulistis eum qui presentes eratis, sed
ego absens quidem corpore, presens autem spiritu,
id est sollicitudine mentis et providens vobis,
iam
sine mora,
iudicavi eum qui sic operatus est,
ut presens, ac si presens essem, iudicavi, dico,
in nomine Domini nostri Iesu Christi,
id est in vice eius. Et hoc modo iudicavi, scilicet
tradere huiusmodi
{191.1571D} reum
Satane, vobis congregatis et in
eo
spiritu cum virtute Domini Iesu,
id est hoc 78 modo iudicavi, ut vos congregati in unum sine aliqua dissensione quibus mea auctoritas, et virtus Christi cooperabitur, tradatis huiusmodi Satane.
3 Quasi] + dicat
PL
Numérotation du verset
1Cor. 5,4
marg.|
Vel ita potest ordinari littera hoc modo: Iudicavi, scilicet vobis congregatis et meo spiritu cum virtute Domini Iesu tradere huiusmodi Satane
in nomine Domini nostri Iesu Christi
, id est ut vos congregati, tradatis huiusmodi Satane
in nomine Domini
, id est ad honorem Domini, et gloriam, cuius gloria est in huiusmodi iudicio, non pro odio vestro iudicavi tradere Satane. Et hoc in interitum carnis, id est ut {191.1572A} Satanas eum corporaliter vexet, et sic ille resipiscat. Hanc enim potestatem dicitur habuisse Apostolus, ut cum aliquem a stultitia sua non posset dimovere, diabolo eum vexandum traderet, quousque penitentiam profitens a malo desisteret.
Numérotation du verset
1Cor. 5,5
marg.|
Unde subdit:
Ut spiritus eius salvus sit in die Domini nostri Iesu Chris
ti, id est ut anima eius salva sit, hic scilicet si quando illius cor visitat Dominus, si quando luceat illi Dominus in corde. Et appellat diem Domini, ortum lucis scilicet appositionem gratie. Vel anima salva sit, in die Domini nostri Iesu Christi, id est in die iudicii. Ex his verbis manifestat Apostolus non se odio sed amore illud fecisse. Sic enim Apostolus non crudeliter sed amabiliter, et zelo caritatis Satane tradidit, sicut Moyses in cultores idoli {191.1572B} paucos quidem vindicavit in presens terrens, in posterum disciplinam sanciens. Nam eum nulla crudelitate, sed magna dilectione fecisse quod fecit, apertissime cognoscitur in verbis eius pro peccatis Iudeorum orantis et dicentis ad Dominum: Aut dimitte illis, aut dele me de libro tuo (Ex. XXXII). Sic et Elias et alii viri boni nonnulla peccata morte punierunt, quia sic et viventibus utilis metus incutiebatur, et illis qui morte puniebantur non ipsa mors nocebat, sed peccatum quod augeri posset, si viverent, minuebatur; non temere iudicabant, quibus tale iudicium donaverat Deus. Inde est quod Elias multos morte affecit, et propria manu et igne divinitus impetrato. Unde et hoc exemplum Elie non {191.1572C} reprehendit Christus in discipulis memorantibus quod ab eo factum sit, et petentibus etiam sibi ipsis dari potestatem dandi ignem de sublimi ad consumendum eos qui sibi hospitium non preberent (Lc. 9). Sed ignorantiam vindicandi in apostolis reprehendit, quia odio non amore correctionis desiderabant vindictam. Tales vindicte etiam in Novo Testamento non defuerunt. Nam et Petrus sic et in Ananiam et uxorem eius vindicasse legitur, quando exanimes ceciderunt nec resuscitati sunt (Act. 5).
marg.|
Vel ita, tradidit etc. ut non de illa corporali vexatione accipiatur, sed de privatione ecclesiastice communionis, que fit per excommunicationem. quasi4: Iudicavi eum qui huiusmodi est tradere Satane, scilicet ab Ecclesia expellere, admonitionem ecclesiasticam {191.1572D} ab illo suspendere, et liberum illi facere ire in interitum carnis, scilicet facere secundum quod expetit caro eius in interitum illum ducens. [AMBROSIUS] Omnis enim carnalis voluptas a diabolo est, et ideo cum huic voluptati relinquitur, traditur Satane, et cum carnis desiderio se iungit anima, interitum patitur. Non autem hec amaritudine odii facit, sed ea intentione, ut expulsio hec ad revocandum illum valeat. Unde subdit ut spiritus eius salvus sit in die adventus Domini nostri Iesu Christi, id est ut anima eius salva sit in die iudicii. Vel ideo tradidit eum Apostolus Satane, abiiciendo ab Ecclesia ut Spiritus sanctus, quo contaminati {191.1573A} nudantur, salvus sit eis non amissus. In die Domini, scilicet in die iudicii. Nisi enim eiectus fuisset, non fieret salvus spiritus Ecclesie in die iudicii. Deserebat enim omnes contaminationis causa, ut in die Domini nudi a Spiritu sancto invenirentur.
4 Quasi] + dicat
PL
Numérotation du verset
1Cor. 5,6
dist. 2
dist. 2
prol.|
marg.|
Non bona est.
quasi5: Et quia talis fornicator inter vos est, igitur
non bona est gloriatio vestra,
{191.1573B} qua iustos vos esse iactatis qui talem inter vos patimini; et si ergo in aliis boni sitis hec tamen gloriatio mala est, quia hec omnia bona impedit,
quia modicum fermentum,
id est consensus huius peccati, quod cognitum non arguitur,
totam massam corrumpit
[AMBROSIUS] id est omnes contaminat, qui cum possint arguere dissimulant. Participes enim erant dum paterentur reum. Sed si quis potestatem non habet quem scit reum abiicere vel probare non valet, immunis est, et iudicis non est sine accusatore damnare, ut nec Christus Iudam abiecit, quia non est accusatus. Vel modicum fermentum, id est unus fornicator alios suo exemplo ad peccatum trahendo, totam massam corrumpit, id est omnes qui {191.1573C} norunt et non devitant, Et an
nescitis?
hoc,
expurgate.
quasi6: Et quia modicum fermentum vos corrumpit, ergo, expurgate vos, eiiciendo a vobis,
vetus fermentum
[AUGUSTINUS.] id est eum qui corrumpit vos, qui est membrum veteris hominis, et acidus. Eiecto igitur illo fornicatore vetus fermentum eiicitur.
5 Quasi] + dicat
PL
6 Quasi] + dicat
PL
Numérotation du verset
1Cor. 5,7
marg.|
Expurgate, dico,
ut sitis,
id est perseveretis,
nova conspersio,
id est innovati virtutibus et sine corruptione peccati,
sicut estis,
facti in baptismo
azymi,
id est a corruptione peccati puri. Conspersio enim est farina per aquam glutinata, sine fermento: idem est et azyma. Vult ergo Apostolus ut isti sint nova conspersio, id est unum quid per dilectionem, et a corruptione peccati puri sicut in baptismo, sunt facti azymi, id est mundi, sine {191.1573D} corruptione. Zyma enim grece, latine dicitur
fermentum. Etenim
quasi7: Ideo puri esse debemus,
etenim
id est quia
Christus immolatus,
quem scilicet edere debemus,
est pascha nostrum,
scilicet per quem transire debemus de mundo ad Patrem. Pascha enim non sicut quidam existimant Grecum nomen est, sed Hebreum. Opportunissime tamen occurrit in hoc nomine quedam congruentia utrarumque linguarum. Quia enim pati, Grece πάσχειν dicitur, ideo pascha passio putatur esse, vel hoc nomine a passione sic appellatum. In sua vero lingua, id est in Hebrea pascha
transitus
dicitur, ideo quia tunc primum pascha celebravit populus Dei, quando {191.1574A} ex Egypto fugientes mare Rubrum transierunt. Nunc figura illa prophetica in veritate completa est, cum sicut ovis ad immolandum ducitur Christus, cuius sanguine illitis postibus nostris, id est cuius signo crucis signatis frontibus nostris, a perditione huius seculi tamquam a captivitate Egyptiaca liberamur, et saluberrimum transitum agimus cum a diabolo transimus ad Christum. Ab isto instabili seculo ad eius fundatissimum regnum. Ideo enim ad permanentem Deum transimus, ne cum hoc mundo transeunte transeamus. Pascha immolatio est, non transitus sicut quibusdam videtur. [AMBROSIUS] Prius enim pascha est, et sic transitus, quia ante exemplum est Salvatoris, et sic salus.
7 Quasi] + dicat
PL
Numérotation du verset
1Cor. 5,8
marg.|
Itaque.
quasi8: Et quia Christus immolatus est pascha nostrum, {191.1574B}
itaque epulemur non in fermento veteri,
id est in corruptione veteri, quia aliter non transiremus. Deinde fermentum corruptionis per partes distinguit, id est
neque in fermento malitie,
que in alium exerceatur;
et nequitie,
quam in se quis habet. Malitia enim est iniquitas que fit in alium, nequltia est iniquitas quam in se quis committit.
Sed in azymis sinceritatis et veritatis,
id est in sinceritate a vitiis et veritate bonorum operum que per azymos significantur. Vel in azymis sinceritatis, id est nove vite, et veritatis, ut sine omni fraude simus, id est ut sinceritas mundam vitam faciat, et veritas omnem fraudem excludat.
8 Quasi] + dicat
PL
Numérotation du verset
1Cor. 5,9
dist. 3
dist. 3
prol.|
marg.|
Scripsi vobis
quasi9: Moneo vos ab hoc purgare, et sine hac admonitione debueratis facere, quia iam
in
alia
Epistola,
scripsi vobis, hoc scilicet:
Non commisceamini fornicariis.
[AMBROSIUS]
9 Quasi] + dicat
PL
Numérotation du verset
1Cor. 5,10
marg.|
Significat se prius scripsisse eis aliam Epistolam {191.1574D} ubi monuit illos ne iungerent se male vite hominibus; et quia non intellexerant que scripserat qualiter accipienda sint, determinat:
Non utique fornicariis huius mundi,
id est gentilibus, qui post varias concupiscentias suas euntes fornicantur a Deo, quibus misceri non prohibuit, sicut isti prius intellexerant. Aut ne commisceamini
avaris, aut rapacibus, aut idolis servientibus.
Hec et in illa Epistola prohibuerat, que et modo debent observare. A fratribus talibus scripsit esse recedendum, qui sunt fornicarii, vel avari, vel rapaces, vel idololatre, sed non a gentilibus.
Alioquin,
id est si precepissem gentilibus non commisceri,
debueratis exisse de hoc mundo,
{191.1575A} id est necesse esset de mundana conversatione exire, cum ubique tales sint. Non enim possunt homines in hoc mundo viventes nisi cum talibus vivere, nec etiam possent tales Christo lucrari, si colloquium eorum vitarent, et convivium. Unde et Dominus cum peccatoribus et publicanis comedit. A
marg.|
Vel ita dico, ne commisceamini, alioquin, id est si commisceamini, debueratis de hoc mundo exisse, id est melius esset vobis mori. Compendium enim est male agentibus, si citius moriantur, quam diutius in peccatis versentur. B
Numérotation du verset
1Cor. 5,11
marg.|
Nunc autem
10
.
Vel
ergo,
quasi11: Quia non de illis scripsi,
ergo nunc
apparet quod
scripsi vobis non commisceri
etc. C
10 autem] + scripsi
PL
11 Quasi] + dicat
PL
marg.|
Vel ita iunge
tunc scripsi
et
non bene accepistis. nunc autem
determinate
, scripsi vobis non commisceri,
hoc modo12 : D
12 modo] + scilicet
PL
marg.|
{191.1575B}
Si is qui nominatur frater,
etsi non sit,
est fornicator,
nominabilis et manifestus, scilicet convinctus, confessus13. E
13 scilicet convictus, confessus] et falce evangelica precisus vel notatus
PL
marg.|
Vel secundum aliam litteram:
Si quis frater nominatur fornicator,
idem sensus,
aut avarus, aut idolis serviens, aut maledicus,
id est detractor14,
aut ebriosus
usu. In his omnibus notat eos.
Cum eiusmodi
15
,
id est cum his et aliis similibus scripsi et scribo, iussi et iubeo,
nec cibum sumere,
nedum orare, ut sic erubescens corrigatur. Attende quod non simpliciter iubet, non
cibum sumere
cum fornicatoribus vel avaris et ceteris16. F
14 detractor] + aut rapax aut iracundus
PL
15 eiusmodi] huiusmodi
PL
16 et ceteris
PL
] etc.
Cbg152
marg.|
Sed premittit:
Si quis frater
et17
nominatur.
Per hoc enim quod ait frater, ostendit quod cum infideli {191.1575C} et gentili non prohibuit
cibum sumere.
Qui etiam alibi aita: « Si quis vocat vos ex infidelibus ad cenam, et vultis ire, omne quod appositum fuerit manducate ».
a 1Cor. 10, 27.
17 et]
om. PL
marg.|
[Augustinus. In libro de penitentia] « [b]
Dicendo autem
nominatur,
ostendit non temere et quomodolibet, sed per iudicium auferendos malos18 ab Ecclesie communione ut19* si per iudicium auferre non possunt, tolerentur potius. [a] Nos enim quemquam a communione20
prohibere non possumus, nisi aut sponte confessum, aut in aliquo iudicio vel ecclesiastico, vel seculari nominatum atque convictum. Hoc ergo21* dicendo noluit hominem ab homine iudicari, ex arbitrio suspicationis22, vel etiam extra ordinem
23* usurpato iudicio, sed potius ex lege Dei secundum ordinem Ecclesie, sive ultro confessum, sive accusatum {191.1575D} et convictum. Eam igitur nominationem hic intelligi voluit Apostolus, que fit in quemquam24* cum sententia ordine iudiciario, atque integritate profertur. Nam si nominatio quelibet sufficit, multi damnandi sunt innocentes, quia sepe falso in quoquam crimina nominantur ». G
b
b
¶Fons
:
Augustinus Hipponensis,
Sermo 351, PL 39, 1546-1547 : « [a]
Nos
uero
a communione prohibere quemquam non possumus - quamuis haec prohibitio nondum sit mortalis, sed medicinalis -, nisi aut sponte confessum, aut in aliquo siue saeculari, siue ecclesiastico iudicio nominatum atque conuictum. Quis enim sibi utrumque audeat assumere, ut cuiquam ipse sit et accusator et iudex? Cuiusmodi regulam etiam paulus apostolus in eadem ad corinthios epistola breuiter insinuasse intelligitur, cum quibusdam talibus commemoratis criminibus, ecclesiastici iudicii formam ad omnia similia ex quibusdam daret. [...] [b]
Quibus verbis satis ostendit non temere
aut
quomodolibet, sed per iudicium auferendos esse malos ab Ecclesiae communione: ut si per iudicium auferri non possunt, tolerentur potius, ne perverse malos quisque evitando, ab Ecclesia ipse discedens, eos quos fugere videtur, vinciat* ad gehennam. Quia et ad hoc nobis sunt in Scripturis sanctis exempla proposita, velut in messe, ut palea sufferatur usque ad ultimum ventilabrum (Mt. 3, 12) ; velut intra illa retia, ubi pisces boni cum malis usque ad segregationem, quae futura est in littore, id est in fine saeculi, aequo animo tolerentur (Mt. 13, 47-50). Non enim contrarium est huic loco id quod alio loco dicit Apostolus: Tu quis es qui iudicas alienum servum ? Suo domino stat, aut cadit (Rm. 14, 4). Noluit enim hominem ab homine iudicari ex arbitrio suspicionis, vel etiam
extraordinario usurpato iudicio: sed potius ex lege Dei secundum ordinem Ecclesiae, sive ultro confessum, sive accusatum
atque
convictum. Alioquin illud cur dixit Si quis frater nominatur aut fornicator, aut idolis serviens, et caetera ; nisi quia eam nominationem intelligi voluit quae fit in quemquam, cum sententia ordine iudiciario atque integritate profertur? Nam si nominatio sufficit, multi damnandi sunt innocentes, quia saepe falso in quoquam crimine nominantur». [MM2024]
18 malos] + esse
PL
19 ut] et
PL
20 quemquam a communione] a communione quemque
PL
21 ergo] igitur
PL
22 suspicationis] suspicionis
PL
23 ordinem
Cbg152
] ordinarium
PL
24 quemquam] quemque
PL
marg.|
+marg.|
{{<scholion Herberti> Duplex est nominatio : una que est ex infamia publica, alia ex sententia. De ea que est ex sententia agit hic Augustinus et eam nominationem hic apostolum intellexisse dicit. Unde minus sufficienter videtur dicere quia Apostolus de ea potius nominatione videtur loqui que est ex infamia, ut infra 2Th. 3. Denuntiamus ; infra 2Th. 4 Quod si quis non, et alie concordantie id docent supraposite.}}|H|
Numérotation du verset
1Cor. 5,12
marg.|
Quid enim? Quod non de gentilibus agat, sed de fratribus predictis criminibus notatis, hic ostendit. Quasi25: De his dico tantum qui fratres sunt.
Quid enim mihi est,
id est mihi attinet,
iudicare de his qui foris sunt?
id est extra Ecclesiam. His enim potius blandiendum est. Ac si dicat: Nil attinet ad me de his iudicare. Sed
nonne de
26*
his qui intus sunt,
in Ecclesia {191.1576A} professione et nomine,
vos iudicatis ?
27 utique; in his enim putredo secanda est. I
25 Quasi] + dicat
PL
26 nonne de]
om. PL
27 vos iudicatis] nonne vos vidi
Cbg152
marg.|
+marg.|
{{<scholion Herberti> Ambrosius : Nonne de his qui intus sunt vos iudicatis ? Iudicat quis dum discernit cui fratri adhereat quem arguat quem devitet. § Ecce quia iudicare accipitur hic pro discernere, secundum Ambrosium. Vel accipit iudicare pro punire vel cohercere. Sive sic, sive sic accipiatur convenienter legi potest. }}
J
Numérotation du verset
1Cor. 5,13
marg.|
Nam eos qui foris sunt Deus
tantum
iudicabit;
non nobis commisit ut eos nunc iudicemus. Et quia non commisceri iubeo28* talibus, ergo
auferte malum
hominem ex vobisipsis, qui inde inquinamini
.
K
28 non commisceri -iubeo]
inv. PL
marg.|
+marg.|
{{<scholion Herberti> : Primo videndum quid sit iudicium et quod varie accipitur. Post penes quem sit auctoritas iudicandi, post qualis debeat esse iudex. Deinde de speciebus iudiciorum, post qualiter errabant Corinthii in iudiciis. Deinde quibus liceat repetere sua in iudicio, vel quibus non liceat. Demum quibus loquatur in hac serie, videlicet an omnibus communiter an distincte nunc prelatis nunc subditis.}}.
L
Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Petrus Lombardus, Magna Glossatura (1Cor. Capitulum 5 ), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 05/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=magna&numLivre=61&chapitre=61_5)
Martin Morard, ed., Petrus Lombardus, Magna Glossatura (1Cor. Capitulum 5 ), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 05/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=magna&numLivre=61&chapitre=61_5)
Notes :