Capitulum 12
Numérotation du verset
Mt. 12,1
In illo tempore
abiit Iesus
sabbato per sata {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 942ra ; facsim., p. 43a}
1, discipuli autem eius esurientes ceperunt vellere spicas et manducare.
1 sabbato - per sata
Li446@ Li446
ΩJ
Weber
]
inv. Rusch
Numérotation du verset
Mt. 12,2
Pharisei autem videntes dixerunt ei:
Ecce discipuli tui
faciunt quod non licet eis
facere sabbatis.
Numérotation du verset
Mt. 12,3
At ille dixit eis:
Non legistis quid fecerit David quando esuriit et qui cum eo erant?a
a Cf. 1Rg. (1Sm.) 21, 6.
Numérotation du verset
Mt. 12,4
Quomodo intravit in2 domum Dei et panes propositionis comedit
quos non licebat ei edere neque his qui cum eo erant3 nisi solis sacerdotibus?
2 in Li446@ ΩJ Weber] om. Rusch
3 erant ΩJ
Rusch Weber
] erat
Li446@
Numérotation du verset
Mt. 12,5
Aut non legistis in lege quia sabbatis sacerdotes
in templo sabbatum violant
et
sine crimine sunt?
Numérotation du verset
Mt. 12,6
Dico autem vobis
quia templo maior
est hic.
Numérotation du verset
Mt. 12,7
Si autem sciretis
quid estb: Misericordiam volo et non sacrificium4
numquam condemnassetis innocentes.
b Os. 6, 6.
4 sacrificium
Cas574
ΩJ
Rusch
Weber] + nullum cacogr. Li446@
Numérotation du verset
Mt. 12,8
Dominus est5 enim Filius hominis
{Rusch, t. 4: Erfurt, f. 942rb ; facsim., p. 43b} etiam sabbati.
5 est ΩJ
Rusch
Weber]
om.
Li446@
Numérotation du verset
Mt. 12,9
Et cum inde transisset venit in synagogam eorum
Numérotation du verset
Mt. 12,10
et ecce homo manum habens aridam.
Et interrogabant eum
dicentes: Si licet sabbatis6 curare? Ut accusarent eum.
6 sabbatis Catena@ Cor3 (G. Rabbanus anti.) P17233 Vls73 ΩL Clementina] sabbato
Cas574
Catena (Li446 Mt366) cum Augustino
Numérotation du verset
Mt. 12,11
Ipse autem dixit illis7: Quis erit
ex vobis homo qui habet8 ovem unam9 et si ceciderit hec sabbatis in foveam nonne tenebit et levabit eam?
7 illis Li446
Rusch
Clementina Weber] eis Vls73 P17233 ΩJ ΩL
Cas574
Li446@
8 habet
Cas574
P17233 Vls73
Rusch
] habeat Li446 ΩJ ΩL Weber, habeant Li446@
9 ovem unam Li446@ Li446 ΩJ ΩL Weber] inv.
Rusch
Numérotation du verset
Mt. 12,12
Quanto magis melior est homo ove? Itaque licet sabbatis10
benefacere.
10 sabbatis Vls73 P17233 ΩL
Cas574
Catena@
Rusch
Clementina ] sabbato Li446 Mt366
Numérotation du verset
Mt. 12,13
Tunc ait homini: Extende manum tuam.
Et extendit et restituta est sanitati sicut altera.
Numérotation du verset
Mt. 12,14
Exeuntes autem Pharisei
consilium11 faciebant adversus eum quomodo eum perderent12.
11 consilium
Cor3
(Ieronymus Rabanus anti.)
12 eum perderent Li446@ Li446 ΩJ Weber] inv.
Rusch
Numérotation du verset
Mt. 12,15
Iesus autem sciens
recessit13 inde
et secuti sunt eum multi
et curavit eos omnes.
13 recessit ΩJ
Rusch
] secessit
Li446@
, precessit
Li446
Numérotation du verset
Mt. 12,16
Et precepit eis
ne manifestum eum facerent.
Numérotation du verset
Mt. 12,17
Ut adimpleretur quod dictum est per Isaiam prophetam dicentemc:
c Cf. Is. 42, 1-4.
Numérotation du verset
Mt. 12,18
Ecce {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 942va ; facsim., p. 44a} puer meus14
quem elegi,
dilectus meus in quo bene complacuit
anime mee.
Ponam spiritum meum
super eum
et iudicium
gentibus nuntiabit.
14 meus
Li446@ Rusch Weber
] + electus
Cor3
(Ieronymus Rabanus antiqui) ΩJ
Li446
Numérotation du verset
Mt. 12,19
Non contendet15,
neque clamabit, neque audiet aliquis in plateis16 vocem eius.
15 contendet
Li446
ΩJ
Rusch Weber
] contendit
Li446@
16 audiet - aliquis in plateis
Li446@ Li446
ΩJ
Weber
]
inv. Rusch
Numérotation du verset
Mt. 12,20
Arundinem quassatam
non confringet et linum17 fumigans non extinguet,
donec
eiciat ad victoriam iudicium
17 linum
Li446 Rusch Weber
] lignum
Li446@
ΩJ
Numérotation du verset
Mt. 12,21
et in nomine eius gentes sperabunt.
Numérotation du verset
Mt. 12,22
Tunc oblatus est ei demonium habens cecus et mutus et curavit eumd ita ut loqueretur et videret.
d Cf. Mt. 12, 24 (glossa interl. post Beelzebub principes demoniorum)
Numérotation du verset
Mt. 12,23
Et stupebant omnes turbe et dicebant: Numquid hic est filius David?
Numérotation du verset
Mt. 12,24
Pharisei autem
audientes dixerunt: Hic non eicit demones18 nisi in Beelzebub principe demoniorum.
18 demones Cor3 (Rabanus anti.) Li446@
Rusch
Clementina] demonia
Cas574
(plerique testes: cf. Augustinus, Ambrosius, Beda Paschasius Radbertus in loc. cit. CCCM56A, lib. 5, lin. 2661, Breviarium O.Cist.primit.)
Numérotation du verset
Mt. 12,25
Iesus19 autem {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 942vb ; facsim., p. 44b} sciens cogitationes eorume dixit eis: Omne regnum
in se divisum20
desolabitur et omnis civitas
vel domus divisa contra se non stabit.
e Cf. Mt. 12, 22 (glossa interl.)
19 Iesus
Li446
ΩJ
Rusch Weber
] hunc
Li446@
*
20 in se divisum
Rusch
] contra se divisum
Li446@
ΩJ, divisum contra se
Li446 Weber
Numérotation du verset
Mt. 12,26
Et
si Satanas Satanan eicit adversus se divisus est,
quomodo ergo stabit regnum eius?
Numérotation du verset
Mt. 12,27
Et si ego in Beelzebub
eicio demones, filii vestri21 in quo eiciunt?
Ideo ipsi
iudices vestri erunt.
21 vestri ΩJ
Rusch Weber
] nostri
Li446@ Li446
Numérotation du verset
Mt. 12,28
Si autem ego in Spiritu Dei eicio demones
igitur pervenit in vos regnum Dei22.
22 igitur ...Dei Li446
Rusch
Weber]
om.
Li446@
Numérotation du verset
Mt. 12,29
Aut quomodo potest quisquam intrare
in domum
fortis
et vasa
eius diripere nisi prius alligaverit fortem?
Et tunc domum eius23 diripiet.
23 eius ΩJ
Rusch
] illius
Li446@ Weber
Numérotation du verset
Mt. 12,30
Qui non est mecum
contra me est
et qui non congregat mecum spargit24.
24 spargit
Cor3
(Rabanus Ieronimus antiqui)
Numérotation du verset
Mt. 12,31
Ideo dico vobis: Omne peccatum
et blasphemia
remittetur hominibus. Spiritus autem blasphemia25
non remittetur.
25 blasphemia
Cor3
(grec. anti) ΩJ
Rusch Weber
] blasphemie
Li446@ Li446 Cor3
(al. anti #)
Numérotation du verset
Mt. 12,32
{Rusch, t. 4: Erfurt, f. 943ra ; facsim., p. 45a} Et quicumque dixerit verbum contra Filium hominis remittetur ei.
Qui autem dixerit
verbum contra Spiritum sanctum26 non remittetur ei, neque in hoc seculo,
neque in futuro.
26 verbum – contra Spiritum sanctum]
inv. Li446 Li446@
ΩJ, contra spiritum
Weber
Numérotation du verset
Mt. 12,33
Aut facite
arborem bonam
et fructum eius bonum, aut facite arborem malam et fructum eius malum. Siquidem ex fructu arbor cognoscitur27.
27 cognoscitur
Rusch Li446@ Li446
ΩJ] agnoscitur
Weber
Numérotation du verset
Mt. 12,34
Progenies viperarum,
quomodo potestis bona loqui
cum sitis mali?
Ex abundantia enim cordis
os loquitur.
Numérotation du verset
Mt. 12,35
Bonus homo de bono thesauro profert bona,
et malus28 homo de malo thesauro profert mala.
28 et malus
Li446@ Li446
ΩJ
Weber
] malus autem
Rusch
Numérotation du verset
Mt. 12,36
Dico autem vobis quoniam omne29 verbum otiosum
quod locuti fuerint homines reddent rationem de eo in die iudicii.
29 omne ΩJ
Cor3
(grec. Iero. Raban. anti. )
Numérotation du verset
Mt. 12,37
Ex verbis enim tuis iustificaberis
et ex verbis tuis
condemnaberis.
Numérotation du verset
Mt. 12,38
Tunc {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 943rb ; facsim., p. 45b} responderunt ei quidam de30 scribis et Phariseis
dicentes: Magister, volumus a te signum videre.
30 de Li446@
Rusch
Weber] ex ΩJ Li446
Numérotation du verset
Mt. 12,39
Qui respondens ait illis: Generatio mala
et adultera
signum querit
et signum non dabitur ei
nisi signum Ione prophete.
Numérotation du verset
Mt. 12,40
Sicut enim fuit Ionas
in ventre ceti tribus diebus et tribus noctibus,
sic erit Filius hominis
in corde terre
tribus diebus et tribus noctibus.
Numérotation du verset
Mt. 12,41
Viri Ninivite
surgent in iudicio
cum generatione ista
et condemnabunt eam,
quia penitentiam egerunt
in predicatione
Ione.
Et ecce plus quam Ionas hic.
Numérotation du verset
Mt. 12,42
Regina31 Austri surget in iudicio
cum generatione ista
et condemnabit eam
quia venit a finibus terre
audire sapientiam Salomonis.
Et ecce plus quam Salomon hic.
31 regina
Li446 Rusch Weber
] + autem
Li446@
Numérotation du verset
Mt. 12,43
{Rusch, t. 4: Erfurt, f. 943va ; facsim., p. 46a} Cum autem immundus spiritus
exierit
ab homine
ambulat per loca arida
querens requiem et non invenit.
Numérotation du verset
Mt. 12,44
Tunc dicit: Revertar in domum meam
unde exivi.
Et veniens invenit eam vacantem,
scopis mundatam et ornatam.
Numérotation du verset
Mt. 12,45
Tunc vadit et assumit septem alios spiritus secum
nequiores se et intrantes32 habitant ibi et fiunt33 novissima
hominis illius peiora prioribus.
Sic erit
et generationi huic
pessime.
32 intrantes ΩJ] ingressi
Cor3
(vel)
33 fiunt
Rusch Weber
] fuerit
Li446@
Numérotation du verset
Mt. 12,46
Adhuc eo loquente ad turbas,
ecce mater eius et fratres
stabant foris querentes loqui ei.
Numérotation du verset
Mt. 12,47
Dixit autem ei quidam:
Ecce mater tua et fratres34 foris stant querentes te.
34 fratres
Li446 Rusch
] + tui
Li446@
ΩJ
Weber
Numérotation du verset
Mt. 12,48
At ipse respondens dicenti sibi ait: Que est mater mea
et qui sunt fratres35 mei?
35 fratres] frares
cacogr. Rusch
Numérotation du verset
Mt. 12,49
Et extendens manum36 in discipulos suos37 dixit38: Ecce mater mea
et fratres mei.
36 manum
Li446@ Li446
ΩJ²
Rusch Weber
] + suam cancel. et expunct. ΩJ²
37 suos Li446@ Rusch Weber] om. Amiat.
38 dixit
Li446@ Li446
ΩJ
Weber
] dicens
Rusch
Numérotation du verset
Mt. 12,50
{Rusch, t. 4: Erfurt, f. 943vb ; facsim., p. 46b} Quicumque enim fecerit voluntatem Patris mei qui in celis est ipse meus frater et soror et mater est.
Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Biblia Communis (Mt. 12), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2025. Consultation du 02/04/2025. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=biblia&numLivre=55&chapitre=55_12)
Martin Morard, ed., Biblia Communis (Mt. 12), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2025. Consultation du 02/04/2025. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=biblia&numLivre=55&chapitre=55_12)
Notes :