Glossa ordinaria

Capitulum 15

Numérotation du verset Io. 15,1 

1 Ego sum vitis
1 Hic incipit cap. 15 ΩJ ΩP Catena@ ( et passim )
vera
et Pater meus
agricola est.
Numérotation du verset Io. 15,2 

Omnem palmitem in me non ferentem fructum tollet eum
et omnem qui fert fructum
purgabit eum ut fructum plus
afferat.
Numérotation du verset Io. 15,3 

Iam vos mundi estis
propter sermonem
quem locutus sum vobis.
Numérotation du verset Io. 15,4 

Manete in me
et ego in vobis.
Sicut palmes non potest facere2 fructum a semetipso nisi manserit in vite, sic et3 nec vos nisi manseritis in me4.
2 facere Rusch ] ferre Li449@ Li449 Weber |
3 et Rusch] om. Li449@ Li449 Weber |
4 manseritis - in me Rusch ] inv. Li449@ Li449 Weber |
Numérotation du verset Io. 15,5 

5Ego sum vitis, vos6 palmites.
5 Hic incipit cap. 15 ΩF ΩS ΩV iuxta capitala Stephani Langton (“.XIIII.” perpera) |
6 vos ΩF ΩS Rusch Weber] et praem. ΩV Li449@ Li449 |
Qui manet in me et ego in eo
hic fert fructum multum
quia sine me nihil potestis facere.
Numérotation du verset Io. 15,6 

Si quis
in me
non manserit
mittetur foras sicut palmes et arescet7 et colligent eum8
7 arescet Li449@ Li449 Rusch ] aruit Weber |
8 eum Li449@ Li449 Rusch ] eos Weber |
et in ignem mittent et ardet9.
9 mittent et ardet Li449@ Li449 Rusch ] mittunt et ardent Weber
Numérotation du verset Io. 15,7 

Si manseritis in me
et verba mea in vobis manserint,
quodcumque volueritis
petetis et fiet vobis.
Numérotation du verset Io. 15,8 

In hoc clarificatus est
Pater meus ut fructum plurimum10 afferatis
10 fructum plurimum Rusch Weber ] inv. Li449@ Li449
et efficiamini
mei discipuli.
Numérotation du verset Io. 15,9 

Sicut dilexit me Pater et ego dilexi vos.
Manete
in dilectione mea.
Numérotation du verset Io. 15,10 

Si precepta mea servaveritis,
manebitis in dilectione mea
sicut et ego precepta Patris mei11 servavi et maneo in eius dilectione.
11 precepta - Patris mei Li449@ Rusch ] inv. Li449 Weber
Numérotation du verset Io. 15,11 

Hec locutus sum vobis ut gaudium meum
in vobis sit12
12 in vobis – sit Rusch Clementina Weber ] inv. Li449@
et gaudium vestrum impleatur.
Numérotation du verset Io. 15,12 

Hoc13
13 Hoc est] + autem CorS1=Cor3 (grec.)
est preceptum meum
ut diligatis invicem sicut dilexi vos.
Numérotation du verset Io. 15,13 

Maiorem hac dilectionem
nemo habet quam14 ut animam suam ponat
14 quam Li449@ ΩJ* Rusch ] om. Li449 ΩJ² (rubr. cancel.) Weber
quis15 pro amicis suis.
15 ponat quis Li449@ Li449 Rusch ] inv. Weber
Numérotation du verset Io. 15,14 

Vos amici mei estis, si feceritis que ego precipio vobis.
Numérotation du verset Io. 15,15 

Iam non dicam16
16 dicam Rusch ] dico Weber
vos servos quia servus nescit quid faciat17 dominus eius.
17 faciat Li449@ Li449 Rusch ] facit Weber
Vos autem dixi amicos quia omnia quecumque
audivi a Patre meo nota feci vobis.
Numérotation du verset Io. 15,16 

Non vos me elegistis
sed ego elegi vos
et posui vos
ut eatis
et fructum afferatis
et fructus vester maneat
ut quodcumque petieritis Patrem in nomine meo det vobis.
Numérotation du verset Io. 15,17 

Hec mando vobis
ut diligatis invicem.
Numérotation du verset Io. 15,18 

Si mundus vos odit
scitote quia me priorem vobis
odio
habuit.
Numérotation du verset Io. 15,19 

Si de mundo
fuissetis, mundus quod suum erat
diligeret.
Quia vero de mundo non estis,
sed
ego elegi vos de mundo.
Propterea odit vos mundus.
Numérotation du verset Io. 15,20 

Mementote sermonis mei
quem ego dixi vobis.
Non est servus
maior domino suo,
si me persecuti sunt et vos persequentur.
Si sermonem meum servaverunt
et vestrum servabunt.
Numérotation du verset Io. 15,21 

Sed hec omnia
facient vobis propter nomen meum,
quia nescierunt18 eum
18 nescierunt Rusch ] nesciunt Li449@ Weber
qui misit me.
Numérotation du verset Io. 15,22 

Si non venissem
et locutus fuissem eis19 peccatum non haberent.
19 fuissem eis Rusch Weber ] eis non fuissem Li449@ Li449 ΩJ* Cor3 (grec. omnino ita), eis fuissem CorS1 (grec. omnino ita) Cor3 (grec.)ΩJ² ( NON rubr. cancel. ),
Nunc autem excusationem
non habent de peccato20.
20 peccato Rusch ] + suo Li449@ Li449 Weber
Numérotation du verset Io. 15,23 

Qui me odit
et Patrem meum odit.
Numérotation du verset Io. 15,24 

Si opera non fecissem in illis21
21 illis Rusch ] eis Li449@ Li449 Weber
que nemo
alius facit22 peccatum non haberent.
22 facit Rusch ] fecit Li449@ Li449 Weber
Nunc autem et viderunt
et oderunt et me et Patrem meum.
Numérotation du verset Io. 15,25 

Sed ut impleatur sermo qui in lege eorum
scriptus esta:
0 Ps. 34, 19.
Quia odio habuerunt me23 gratis.
23 habuerunt me Li449@ Li449 Rusch ] inv. Weber
Numérotation du verset Io. 15,26 

24Cum autem venerit
24 Hic incipit capitulum CorS2 ( CUM AUTEM VENERIT PARACLITUS 2° non. an. HEC LOCUTUS ubi paris. incipit capitulum)
Paraclitus
quem ego mitto25
25 mitto Rusch ] mittam Li449@ Li449 Weber
vobis a Patre
Spiritum veritatis
qui a Patre procedit,
ille testimonium perhibebit de me,
Numérotation du verset Io. 15,27 

et vos testimonium
perhibetis
quia ab initio mecum estis.

Capitulum 15

Numérotation du verset Io. 15,1 
1 {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 1050ra ; facsim., p. 259a} Ego sum vitis
1 Hic incipit cap. 15 ΩJ ΩP Catena@ ( Li449 et passim )
interl.| secundum quod homo caput Ecclesie unius nature cum palmitibus
marg.| ego sum vitis . Et me precedentem ad passionem debetis sequi, quia   ego sum vitis , id est caput vitem eiusdem nature vobiscum ut in me possit fructificare humana natura.
vera
interl.| quia est alia in amaritudinem conversa
et Pater meus
interl.| cum quo idem est et Filius
marg.| et Pater meus 2. Ego etiam agricola cum Patre, quia sum mundator palmitum quod est agricole non vitis officium qui etiam palmites operarios facit, licet non de suo nec per ipsos sed per meipsum.
2 Pater meus] coniec., pacem meam Rusch
agricola est.
interl.| non tantum extra operando sed etiam intus incrementum dando
Numérotation du verset Io. 15,2 
Omnem palmitem in me non ferentem fructum tollet eum
interl.| ut agricola
et omnem qui fert fructum
interl.| propter hoc mundatus est
purgabit eum ut fructum plus
interl.| amplius
afferat.
interl.| mundando corda Spiritum caritatis infundendo
Numérotation du verset Io. 15,3 
Iam vos mundi estis
interl.| mundi atque iterum plus mundandi ut fructum plus feratis
propter sermonem
interl.| meipsum scilicet
marg.| P ropter sermonem . Non ait propter aquam baptismi, quia et ipsa sine verbo est solum aqua per verbum fit sacramentum.
quem locutus sum vobis.
interl.| cum ego sim vitis vera
Numérotation du verset Io. 15,4 
Manete in me
interl.| a quo totum accipitis
interl.| ut totum sacramentum afferens
et ego in vobis.
interl.| ut amplius fructificetis
interl.| quia
Sicut palmes non potest facere3 fructum a semetipso nisi manserit in vite, sic et4 nec vos nisi manseritis in me5.
3 facere Rusch ] ferre Li449@ Li449 Weber
4 et Rusch] om. Li449@ Li449 Weber
5 manseritis - in me Rusch ] inv. Li449@ Li449 Weber
interl.| totum vobis dans nihil a vobis recipiens
interl.| quia
Numérotation du verset Io. 15,5 
6Ego sum vitis, vos7 palmites.
6 Hic incipit cap. 15 ΩF ΩS ΩV iuxta capitala Stephani Langton P14417 (“.XIIII.” perpera)
7 vos ΩF ΩS Rusch Weber] et praem. ΩV Li449@ Li449
marg.| Ego sum vitis . Qui se a se ferre fructum existimat non est in vite. Unde cum repetitione et superiorum explanatione supponit.   Ego sum vitis vos palmites mihi quasi viti adherentes.
Qui manet in me et ego in eo
marg.| Q ui manet . Et ideo quicumque, non solum vos,   manet in me credendo, obediendo, perseverando,   Et ego in eo illuminando, subveniendo, perseverantiam dando.
hic fert fructum multum
marg.| H ic fert fructum . Etsi secundum hominem Christus est vitis, tamen hanc gratiam palmitibus non daret nisi etiam Deus esset.
quia sine me nihil potestis facere.
interl.| nec parum
Numérotation du verset Io. 15,6 
Si quis
interl.| autem
in me
marg.| Si quis in me . Sarmenta precisa ceteris lignis sunt viliora, quia nullis usibus deputantur sed igni vel in vite sunt vel in igne.
non manserit
interl.| quod est in potestate liberi arbitrii
mittetur foras sicut palmes et arescet8 et colligent eum9
8 arescet Li449@ Li449 Rusch ] aruit Weber
9 eum Li449@ Li449 Rusch ] eos Weber
interl.| messores angeli
et in ignem mittent et ardet10.
10 mittent et ardet Li449@ Li449 Rusch ] mittunt et ardent Weber
Numérotation du verset Io. 15,7 
Si manseritis in me
interl.| manete in me et si manseritis
et verba mea in vobis manserint,
interl.| non tantum fuerint
marg.| {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 1050va ; facsim., p. 260a} E t verba etc. Verba Dei tunc dicuntur manere in nobis, quando facimus que precipit et diligimus que promittit. Qui autem hoc non facit, tangit, non coheret et ideo non sunt ei in beneficium sed in testimonium damnationis.
quodcumque volueritis
interl.| quia manentes in Iesu non possunt velle nisi quod est salutis
petetis et fiet vobis.
marg.| Petetis . Si quid petit fidelis et non fit, non petit hoc quod habet mansio in eo, nec quod habent verba eius que sunt in eo, sed quod habet cupiditas et infirmitas carnis.
Numérotation du verset Io. 15,8 
In hoc clarificatus est
marg.| In hoc clarificatus .Qui manet in me fructum multum fert, quod est ex gratia Dei et ita est gloria eius non hominis et hoc est:   In hoc clarificatus est Pater .
Pater meus ut fructum plurimum11 afferatis
11 fructum plurimum Rusch Weber ] inv. Li449@ Li449
interl.| per predicationem et passionem sicut ego
marg.| Ut fructum plurimum . Sicut non equalitatem ostendit nostre nature et sue, sed gratiam qua mediator est, nam Pater diligit nos, sed in Filio.
{Rusch, t. 4: Erfurt, f. 1050va ; facsim., p. 260a} et efficiamini
marg.| Efficiamini . Quomodo? Si me dilexeritis. Ex qua dilectione? Ex preceptorum observatione? Si me dilexeritis sicut dilexit me Pater, non quantum. Non enim notatur equalitas, sed similitudo dans eis eternam eternitatem.
mei discipuli.
interl.| ut ait Apostolus: «Ipsius opus sumus creati in Christo»a.
a Eph. 2, 10.
Numérotation du verset Io. 15,9 
Sicut dilexit me Pater et ego dilexi vos.
interl.| ecce unde plurimus fructus: ex dilectione. Sed unde dilectio? Quia prius nos dilexitb.
b Cf. 1Io. 4, 19: « Nos ergo diligamus Deum, quoniam Deus prior dilexit nos ».
Manete
interl.| et ideo perseverate
in dilectione mea.
Numérotation du verset Io. 15,10 
Si precepta mea servaveritis,
interl.| quomodo in ea manebimus? Diligite me et vos dignos diligi efficite.
marg.| Si precepta mea . Non dicit quod pro servatis preceptis sint dilectores. Nemo enim servat qui non diligit, sed quod nemo diligit nisi qui servat. Ostendit ergo non unde generentur sed unde monstrentur dilectores.
manebitis in dilectione mea
marg.| Vel: I n dilectione mea qua diligo vos, id est manente gratia mea et inde scietur vos manere in ea si precepta servabitis. Nisi ergo prius servant precepta omnia non possunt servare precepta nisi eos diligat etc.
sicut et ego precepta Patris mei12 servavi et maneo in eius dilectione.
12 precepta - Patris mei Li449@ Rusch ] inv. Li449 Weber
interl.| et per hoc ostendor diligi a Patre ego homo
Numérotation du verset Io. 15,11 
Hec locutus sum vobis ut gaudium meum
marg.| Ut gaudium meum . Gaudium Dei de nobis qui prescivit et predestinavit semper est plenum, in nobis incipit ex fide crescit, immo et perficietur in resurrectione.
in vobis sit13
13 in vobis – sit Rusch Clementina Weber ] inv. Li449@
interl.| ut gaudeam de vobis quod est cum gratiam prestat
et gaudium vestrum impleatur.
interl.| dum per gratiam eius consortium habebunt
Numérotation du verset Io. 15,12 
Hoc14
14 Hoc est] + autem CorS1=Cor3 (grec.)
interl.| ut vero impleatur
est preceptum meum
interl.| non aliud quia in hoc sunt omnia et dilectio Dei et fides
marg.| Hoc est preceptum . Et supra de dilectione proximi, sed repetitio est confirmatio, ibi tamen dicit mandatum do, quasi non autem fuerit hic autem, hoc est quasi non aliud sit. Ibi novum ne in vetustate remaneamus, hic meum ne contemnatur.
ut diligatis invicem sicut dilexi vos.
interl.| non sicut homines se invicem diligunt sed ut Deum habeatis
interl.| ita et vos pro fratribus ut me imitemini sed non mihi comparemini
Numérotation du verset Io. 15,13 
Maiorem hac dilectionem
interl.| ut sicut posui animam meam pro vobis
marg.| M aiorem dilectionem . Definit plenitudinem mutue dilectionis quam habere precipit.
nemo habet quam15 ut animam suam ponat
15 quam Li449@ ΩJ* Rusch ] om. Li449 ΩJ² (rubr. cancel.) Weber
interl.| ponere animam pro amicis non est dilectio sed effectus dilectionis
quis16 pro amicis suis.
16 ponat quis Li449@ Li449 Rusch ] inv. Weber
interl.| et per caritatem eritis amici
Numérotation du verset Io. 15,14 
Vos amici mei estis, si feceritis que ego precipio vobis.
Numérotation du verset Io. 15,15 
Iam non dicam17
17 dicam Rusch ] dico Weber
interl.| etsi prius
marg.| Iam non dicam . Commendata dilectione addit quod dignationis est, ut bonos servos, qui sciunt faciendo que precipit, dicat amicos et eis tollit nomen servi, qui est ex timore foras mittendo, qui nescit quid faciat Dominus. Quia cum aliquid facit, sic extollitur quasi ipse faciat non Dominus. Sunt tamen servi timore permanente in eternum qui intrant in gaudium Domini. Hi sciunt quod faciat eos Dominus non solum homines sed et iustos et quicquid boni est.
vos servos quia servus nescit quid faciat18 dominus eius.
18 faciat Li449@ Li449 Rusch ] facit Weber
interl.| scilicet ille qui solo timore servit non ille de quo dicitur: «Euge serve bone»c etc. qui servit ex amore
c Mt. 25, 21.
Vos autem dixi amicos quia omnia quecumque
interl.| ego homo ad opus hominum
audivi a Patre meo nota feci vobis.
marg.| Nota feci . Non quod iam quis omnia sciat cum post etiam dicat: «Multa habeo vobis dicere que non potestis portare modo»d. Sed dicit se fecisse nota que scit se facturum in resurrectione ubi plene erunt beati in anima et corpore et hec est gloria non ex vobis sed ex me et hoc est non vos me elegistis.
d Io. 16, 12.
Numérotation du verset Io. 15,16 
Non vos me elegistis
interl.| qui non elegit nondum diligit
sed ego elegi vos
interl.| misericordia preveni vos cum essetis mali
interl.| inspiravi fidem
et posui vos
interl.| id est ad gratiam plantavi
ut eatis
interl.| per me viam et hoc iterum gratia
interl.| eatis volendo, fructum afferatis perseverando
et fructum afferatis
interl.| quem non afferrent nisi prius electi
et fructus vester maneat
interl.| id est dilectio que est fructus noster que modo est in desiderio, nondum in saturitate, et ipso desiderio: Q uodcumque petieritis etc.
ut quodcumque petieritis Patrem in nomine meo det {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 1050vb ; facsim., p. 260b} vobis.
interl.| quodcumque petierimus in nomine Iesu dabit nobis Patere
e Cf. Io. 16, 23.
Numérotation du verset Io. 15,17 
Hec mando vobis
interl.| quem fructum
marg.| Hec mando . Hic ostendit quis sit fructus quem dixerat pro quo et dabit Pater quod petimus qui et hoc dedit ut diligamus.
ut diligatis invicem.
marg.| {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 1050vb ; facsim., p. 260b} U t diligatis. AUGUSTINUS. Merito sepe dilectorum commendat, quasi sola precipienda sit sine qua non possunt cetera que sine ceteris non potest haberi. Pro hac autem patientur debemus sustinere etiam omnia adversa mundi. Unde subdit:   Si mundus etc.
Numérotation du verset Io. 15,18 
Si mundus vos odit
interl.| qui odit que diligit
marg.| Si mundus . Nomine mundi aliquando boni, aliquando mali designantur, quia una massa est que tota in Adam periit de qua sunt alia vasa in honorem, alia in contumeliam.
scitote quia me priorem vobis
interl.| grandis consolatio membris ex capite
odio
interl.| contemptu
habuit.
Numérotation du verset Io. 15,19 
Si de mundo
interl.| damnato
fuissetis, mundus quod suum erat
marg.| Mundus quod suum . Si malus punit scelus mali, ex parte odit mundus quod suum est, dum punit ex parte amat quia malus favet malis.
diligeret.
interl.| falsa dilectione qua se falso diligit, sed vere odit se, quia naturam odit diligit vitium
Quia vero de mundo non estis,
interl.| nunc
sed
interl.| quia tunc de eo fuistis
ego elegi vos de mundo.
interl.| gratis
Propterea odit vos mundus.
Numérotation du verset Io. 15,20 
Mementote sermonis mei
marg.| S ermonis . Hoc scilicet:   Non est servus maior domino suo . Et illius superioris: S  citote quia priorem me vobis odio habuit . Et subdit causam quia: N  on est servus maior domino suo .
quem ego dixi vobis.
interl.| quia
Non est servus
marg.| Non est servus . Quia exemplo sui quo aliud melius non est monuit ad ferenda odia mundi, subdit quare debeant eum in hoc imitari, quia ipse Dominus illi servi.
maior domino suo,
interl.| et ita
si me persecuti sunt et vos persequentur.
interl.| nec potest placere servus cui displicet Dominus
interl.| in quibus ego
Si sermonem meum servaverunt
interl.| ut in eo caperent et19 calumniarenturA
A ¶Codd. : Cas574 (573) Rusch
19 et] id est Cas574
interl.| +pro ‘observaverunt’ iuxta illudf «Observabit peccator iustum»B
f Ps. 36, 12.
B ¶Codd. : Cas574 (573) ; om. Rusch
et vestrum servabunt.
interl.| qui etiam meus est20 C
C ¶Codd. : Cas574 (573) Rusch
20 est] om. Rusch
Numérotation du verset Io. 15,21 
Sed hec omnia
interl.| que dixi odio habebunt persequentur sermonem contemnent
facient vobis propter nomen meum,
interl.| id21 est me in vobis oderunt et persequuntur sermonem et22 quia meus est contemnuntD
D ¶Codd. : Cas574 (573) Rusch
21 id] quod Cas574
22 et] om. Cas574
quia nescierunt23 eum
23 nescierunt Rusch ] nesciunt Li449@ Weber
interl.| ea scientia de qua scriptum estg: ‘Scire autem te sensus est consummatus’h
g Cf. Sap. 6, 16: « Cogitare ergo de illa sensus est consummatus, et qui vigilaverit propter illam cito securus erit ».
h Cf. Augustinus Hipponensis , In Ioannis evangelium, tract. 88, § 4.18 sqq.: « Hoc secundum eam scientiam dictum intellegendum est, de qua et alibi scriptum est: scire autem te, sensus est consummatus ».
qui misit me.
interl.| misit me sed si non exivissem
Numérotation du verset Io. 15,22 
Si non venissem
marg.| S i non venissem . Hic expressius Iudeos ostendit ad quos venit, de quibus sub nomine mundi superiora dixerat. Et quia ad eos venit, hic inexcusabiles de omnibus malis ostendit.
et locutus fuissem eis24 peccatum non haberent.
24 fuissem eis Rusch Weber ] eis non fuissem Li449@ Li449 ΩJ* Cor3 (grec. omnino ita), eis fuissem CorS1 (grec. omnino ita) Cor3 (grec.)ΩJ² ( non rubr. cancel. ),
interl.| illud quod tenentur etc. et sine quo dimittuntur, id est credere in Christum qui ideo venit ut credatur in eum
interl.| de quibus supra: S i me persecuti sunt etc.
Nunc autem excusationem
marg.| Excusationem . Illi quibus non venit, nec locutus est habent excusationem non de omni peccato, sed de hoc quod in Christum non crediderunt. Hi vero quibus in apostolis venit et locutus est non excusantur. Priores vero: ‘Qui sine lege peccaverunt, sine lege peribunt’i.
i Cf. Rm. 2, 12: « Quicumque enim sine lege peccaverunt, sine lege peribunt: et quicumque in lege peccaverunt, per legem iudicabuntur ».
non habent de peccato25.
25 peccato Rusch ] + suo Li449@ Li449 Weber
interl.| quia veni et locutus sum eis
marg.| D e peccato . Quia non credunt me, sed oderunt et persequentur in meipso et in meis, sed hoc peccatum in me, etiam redundat in Patrem quia:   Qui me odit et Patrem meum odit . Et quod est gravissimum non solum veni et locutus sum, sed opera feci que videntes oderunt et me et Patrem. Nec est causa quare sed:   Ut impleatur sermo qui in lege scriptus est, quod est:   Sed gratis oderunt sicut scriptum est .
Numérotation du verset Io. 15,23 
Qui me odit
marg.| Qui me odit . Questio non dissimulanda hic nascitur quomodo scilicet poterant odisse quem nesciunt? Si enim Deum non - quod est ipse sed nescio quid aliud suspicantur esse - credunt et hoc oderunt utique non ipsum oderunt sed quod sua suspicione mendaci vel falsa credulitate concipiunt. Si verbo quod est hoc de illo sentiunt quomodo eum nescire dicuntur? Et quod est de hominibus vel in hominibus hoc fieri potest. Non enim visos possumus diligere vel odisse sed non ignotos quia etsi non visi, fama vel litteris nota est eorum probitas vel improbitas quod si diligimus bona et odimus mala et ita non erramus in iudicio rerum veniale est. Si non vera sentimus de occultis hominum que est humana temptatio, si suspicemus aliter esse quam sint que suspiciones si sint humane iudicium de talibus, id est definita certaque sententia prohibetur. Ex suspicationibus autem evenit ut bonus bonum si putet malum nesciens oderit qui etiam nesciens malum diligit. Sic et malus cui displicet bonitas bonum odit et si putet malum nesciens diligit.
et Patrem meum odit.
Numérotation du verset Io. 15,24 
Si opera non fecissem in illis26
26 illis Rusch ] eis Li449@ Li449 Weber
interl.| non inter eos vel coram eis sed in eis, quia eos sanavit pro quibus debuerunt eum amare non odisse
que nemo
marg.| Que nemo. AUGUSTINUS. Quod pavit tot millia de paucis, quod super aquas ivit et Petrum ire fecit et alia huiusmodi. Sed et Moyses in diviso mari in manna, et Iosue in diviso Iordane in fixo sole et alii patres fecerunt que nec Christus nec alius fecit. Non ergo de talibus hic dicit. Superat etiam Christus miracula omnium quod natus de Virgine, quod de morte surrexit, sed hec non sunt facta in eis nec coram eis. Dicit ergo de sanitatibus quot et quantas nullus fecerat in eis et quia ipse per seipsum fecit nemo sine eo.
alius facit27 peccatum non haberent.
27 facit Rusch ] fecit Li449@ Li449 Weber
interl.| illud magnum
Nunc autem et viderunt
interl.| illa opera
et oderunt et me et Patrem meum.
interl.| etsi nescientes
marg.| Oderunt et me et patrem . Iudei dicunt se diligere Deum et tamen nescientes oderunt, quia qui volunt esse mali nolunt esse veritatem qua damnantur. Et sicut oderunt suam penam, oderunt veritatem que irrogat penam nescientes eum esse veritatem. Et si oderunt veritatem, oderunt eum de quo nata est veritas et ita Patrem nescientes de eo natam veritatem oderunt.
Numérotation du verset Io. 15,25 
Sed ut impleatur sermo qui in lege eorum
interl.| que eis est data
scriptus est28:
28 Ps. 34, 19.
interl.| in Psalmisj
j Cf. Ps. 34, 19.
Quia odio habuerunt me29 gratis.
29 habuerunt me Li449@ Li449 Rusch ] inv. Weber
marg.| Q uia odio etc. Gratis odit qui nullum ex odio commodum querit vel incommodum fugit. Sic impii oderunt Christum, sic iusti diligunt gratis non propter aliud sed propter ipsum.
Numérotation du verset Io. 15,26 
30Cum autem {Rusch, t. 4: Erfurt, f. 1051ra ; facsim., p. 261a} venerit
30 Hic incipit capitulum CorS2 ( Cum autem venerit paraclitus 2° non. an.   hec locutus ubi paris. incipit capitulum)
interl.| sponte ut Deus
marg.| CUM  AUTEM. Nunc videntes opera oderunt gratis et me et Patrem. Sed «cum venerit Paraclitus», manifestiore testimonio convincet eos qui viderunt et oderunt, sed et quosdam eorum compunctos de tanto scelere convertet.
Paraclitus
interl.| ut sit fiducia consolationis
quem ego mitto31
31 mitto Rusch ] mittam Li449@ Li449 Weber
marg.| Quem ego mitto . Die Pentecostes venit Spiritus sanctus in centum viginti homines congregatos, cum quibus erant omnes apostoli in domo ubi cena fuerat.
vobis a Patre
interl.| ecce quod et Filius mittit a Patre a quo ipse est
Spiritum veritatis
interl.| ut sit fiducia predicationis
qui a Patre procedit,
interl.| ecce quod et Pater mittit
marg.| QUI A PATRE . Spiritus procedit a Patre et Filio, sed Filius dicitur a Patre procedere, quia ad Patrem solet referre et quod ipsius est de quo ipse est. A quo ergo habet ut sit ab illo habet ut de illo procedat Spiritus.
ille testimonium perhibebit de me,
interl.| manifestatione sui, quia tanto miraculo quod qui putabatur mortuus, resurrexisse et vivere probatus est
Numérotation du verset Io. 15,27 
et vos testimonium
interl.| quod non modo, quia non adest plenitudo illius temporis
perhibetis
interl.| per eum
quia ab initio mecum estis.
interl.| predicationis mee et ideo predicare poteritis quod nostis


Comment citer cette page ?
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Io. Capitulum 15), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 15/09/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=58&chapitre=58_15)
Signaler un complément d'information

Notes :