Capitulum 39
Numérotation du verset
Iob. 39,1
1 Numquid nosti tempus partus ibicum in petris vel parturientes cervas
1
Hic incip. cap. [39]
observasti ?
Numérotation du verset
Iob. 39,2
Dinumerasti
menses conceptus earum,
et scisti tempus partus earum ?
Numérotation du verset
Iob. 39,3
Incurvantur ad fetum et pariunt,
et rugitum2
2 rugitum] rugitus
Weber
emittunt.
Numérotation du verset
Iob. 39,4
Separantur filii earum
pergunt ad pastum, egrediuntur et non revertuntur ad eas.
Numérotation du verset
Iob. 39,5
Quis
dimisit onagrum liberum,
et vincula eius
quis solvit ?
Numérotation du verset
Iob. 39,6
Cui dedi in solitudine domum
et tabernacula eius in terra salsuginis ?
Numérotation du verset
Iob. 39,7
Contemnet3 multitudinem civitatis
3 contemnet] contemnit
Weber
clamorem
exactoris
non audit.
Numérotation du verset
Iob. 39,8
Circumspicit montes
pascue sue,
et virentia queque perquirit.
Numérotation du verset
Iob. 39,9
Numquid volet rhinoceros servire tibi,
aut morabitur ad presepe tuum ?
Numérotation du verset
Iob. 39,10
Numquid alligabis
rhinoceronta4 ad arandum loro tuo,
4 rhinoceronta] rinocerota
Weber
aut confringet glebas vallium post te ?
Numérotation du verset
Iob. 39,11
Numquid fiduciam
habebis
in magna fortitudine eius
et derelinques ei labores tuos ?
Numérotation du verset
Iob. 39,12
Numquid credes ei quoniam reddat sementem tibi et aream tuam congreget ?
Numérotation du verset
Iob. 39,13
Penna struthionis5
5 struthionis] struthionum
Weber
similis est
pennis herodii et accipitris.
Numérotation du verset
Iob. 39,14
Quando derelinquit ova sua in terra6,
6 ova sua-in terra]
inv. Weber
tu forsitan in pulvere calefacis ea ?
Numérotation du verset
Iob. 39,15
Obliviscitur quod pes conculcet ea,
aut bestie agri conterant.
Numérotation du verset
Iob. 39,16
Duratur ad filios suos quasi non sint sui,
frustra laboravit nullo timore cogente.
Numérotation du verset
Iob. 39,17
Privavit enim eam Deus sapientia,
nec dedit illi intelligentiam.
Numérotation du verset
Iob. 39,18
Cum tempus fuerit in altum alas erigit,
deridet equitem et ascensorem eius.
Numérotation du verset
Iob. 39,19
Numquid prebebis equo fortitudinem ?
Aut circumdabis collo eius hinnitum ?
Numérotation du verset
Iob. 39,20
Numquid suscitabis eum quasi locustas ?
Gloria narium eius terror.
Numérotation du verset
Iob. 39,21
Terram ungula fodit exultat audacter
in occursum pergit armatis.
Numérotation du verset
Iob. 39,22
Contemnit pavorem nec cedit gladio.
Numérotation du verset
Iob. 39,23
Super ipsum sonabit pharetra,
vibrabit hasta et clipeus,
Numérotation du verset
Iob. 39,24
fervens et fremens sorbet terram nec reputat tube sonare clangorem.
Numérotation du verset
Iob. 39,25
Ubi audierit bucinam, dicet : vah.
Procul odoratur bellum
exhortationem ducum,
et ululatum exercitus.
Numérotation du verset
Iob. 39,26
Numquid per sapientiam tuam plumescit accipiter,
expandens alas suas ad austrum ?
Numérotation du verset
Iob. 39,27
Numquid7 ad preceptum tuum elevabitur aquila
7 Numquid] aut
Weber
et in arduis ponet nidum suum ?
Numérotation du verset
Iob. 39,28
In petris manet
et in preruptis silicibus commoratur, atque inaccessis rupibus.
Numérotation du verset
Iob. 39,29
Inde contemplatur escam,
et de longe oculi eius prospiciunt.
Numérotation du verset
Iob. 39,30
Pulli eius lambent sanguinem
et ubicumque cadaver fuerit statim adest.
Numérotation du verset
Iob. 39,31
Et adiecit Dominus et locutus est ad Iob :
Numérotation du verset
Iob. 39,32
Numquid qui contendit cum Deo
tam facile conquiescit ?
Utique qui arguit Deum debet respondere ei.
Numérotation du verset
Iob. 39,33
Respondens autem Iob Domino dixit :
Numérotation du verset
Iob. 39,34
Qui leviter locutus sum
respondere
quid possum ? Manum meam ponam super os meum.
Numérotation du verset
Iob. 39,35
Unum locutus sum
quod utinam non dixissem,
et alterum quibus ultra non addam.
Capitulum 39
Numérotation du verset
Iob. 39,ad litteram
marg.|
{3.367} .1.
Numquid nosti.
Hic consequenter ostenditur immensitas divine sapientie in pertinentibus ad generationem, faciendo mentionem ibicum, et cervarum, in quibus est aliquid hominibus ignotum, eo quod ibices habitant in rupibus, ubi non est hominum accessus, et ibi pariunt. Similiter cerve habitant in magnis nemoribus inter densitatem arbustorum, et ibi pariunt ; et hoc est quod dicitur.
marg.|
.1.
Numquid nosti tempus partus.
id est que sunt capre sylvestres.
marg.|
.2.
In petris.
Id est in rupibus petrosis, et cavernosis ubi lupi non possunt accedere.
marg.|
.3.
Vel parturientes cervas observasti ?
loquitur de eis ad modum mulierum, que in partu indigent observatione obstetricum, sed divina {3.368} providentia in animalibus, maxime sylvestribus, supplet istud officium. unde subditur.
marg.|
.4.
Dinumerasti menses conceptus earum.
quasi dicat non obstetrices inquirunt de tempore conceptus mulierum, numerando menses, ut melius prognosticent de tempore partus earum.
marg.|
.5.
Incurvantur ad fetum.
Quia Deo providente facilius pariunt animalia quam mulieres : non tamen sine aliqua difficultate, ideo subditur.
marg.|
.6.
Et rugitus emittunt.
In signum afflictionis.
marg.|
.7.
Separantur filii earum.
Satis cito a consortio matris.
marg.|
.8.
Et pergunt ad pastum.
Ad querendum sibi victum. ideo subditur.
marg.|
.9.
Egrediuntur, et non revertuntur ad eas.
Quasi absoluti, et emancipati a cura parentum : non sic autem est in hominibus, sed multo tempore oportet pueros esse cum parentibus pro victu, et vestitu habendo, et doctrina : que non possunt habere a seipsis.
Numérotation du verset
Iob. 39,ad litteram
marg.|
{3.369} .1.
Quis dimisit.
Hic consequenter ostenditur divina providentia, et potentia in conditionibus aliquorum animalium in speciali. Et primo in onagro, qui est asinus sylvestris, in quo est illud mirabile, quod non est bene domesticabile animal, cum tamen asinus domesticus non videtur posse diu vivere absque cura hominis, cum tamen videatur eiusdem speciei. et hoc est quod dicitur : Quis dimisit onagrum liberum, a servitute hominum.
marg.|
.2.
Et vincula eius quis.
quasi dicat asinus domesticus capistro ligatur, et onager talibus non tenetur.
marg.|
.3.
Cui dedi in solitudine domum.
Quia magis eligit habitare in deserto, quam in optima civitate.
marg.|
.4.
Et tabernacula eius.
Id est, habitatio eius.
marg.|
.5.
In terra salsuginis.
Id est in terra Solis ardoribus exusta, propter quam adustionem videtur converti in salis amaritudinem : sal enim ex adustione terre causatur, ut habetur in libro Meteororum.
marg.|
{3.370} .6.
Contemnit multitudinem civitatis.
Magis appetens in deserto habitare.
marg.|
.7.
Clamorem exactoris non audit.
Id est, illius qui vellet ab eo exigere laborem in portandis oneribus : quod omnino respuit.
marg.|
.8.
Circunspicit montes pascue, et virentia queque perquirit.
Id est, magis eligit de herbis camporum vivere, quam de annona sibi ab hominibus ministrata.
marg.|
.9.
Numquid volet rhinoceros servire tibi.
Hic consequenter ponit exemplum de rhinocerote, quod est animal, habens unum cornu in fronte, et alio nomine vocatur unicornis : et est animal valde forte, nec potest domesticari, et ad laborem pro hominibus applicari : immo si aliquando capiatur, ex indignatione cito moritur, ita quod non potest hominibus deservire, et hoc est quod dicit : Numquid volet rhinoceros servire tibi. sicut animalia domestica.
marg.|
.10.
Aut morabitur ad presepe tuum.
Ad habendum ibi pabulum bonum. quasi diceret, non : quia magis eligit vivere in solitudine.
Numérotation du verset
Iob. 39,ad litteram
marg.|
{3.371} .1.
Numquid alligabis rhinocerota.
Id est animal quod in nominativo dicitur rhinoceros, vel, rhinoceron. Prout dicitur rhinoceron facit rhinocerontem in accusativo : rhinoceros facit rhinocerota.
marg.|
.2.
Rhinocerota ad arandum loro tuo.
Id est, catena tua, sicut ligantur boves in aratro.
marg.|
.3.
Aut confringet glebas vallium.
cum vomere aratri.
marg.|
.4.
Post te.
Id est, sequens te, sicut ductorem suum. Alio modo exponitur hoc ultimum de quodam instrumento ligneo, oblongo, et rotundo, quod trahitur super terram aratam ad comminuendum glebas nimis grossas, ut sic terra melius fructificet.
marg.|
.5.
Numquid fiduciam habebis in magna fortitudine eius.
ut per eam custodias possessiones tuas.
marg.|
.6.
Et derelinques ei labores tuos.
Id est fructus a te elaboratos ad custodiendum, sicut aliquando dimittuntur canes cum aliquo famulo ad custodiam talium.
marg.|
.7. Numquid credes illi, quoniam sementem reddat tibi. ex frugibus sic conservatis.
marg.|
.8.
Et aream tuam congreget.
sicut cum bove, vel asino fruges congregantur in a rea : et omnia ista sunt negative dicta.
marg.|
{3.372} .9.
Penna struthionis.
Hic consequenter ponitur exemplum de struthione que est avis in pluribus mirabilis. In corpore enim quantum ad gravitatem assimilatur animalibus : quia per alas suas non erigitur in altum, sed solum iuvatur ad fortius currendum super duos pedes suos : et hoc est quod dicitur : Penna struthionis similis est pennis herodii. qui alio nomine dicitur gelfodius.
marg.|
.10.
Et accipitris.
gallice ostour : et utraque avis optime, et celeriter volat ; et ideo mirabile est quod penne struthionis, que sunt eis similes non deserviunt ei ad volatum. Aliud autem mirabile in struthione, est quod ova sua abscondit in sabulo, ut ibi per virtutem Solis calefiant, et pullificent, cum tamen alie aves naturaliter sint solicite fovere ova sua, et pullos nutrire ; et hoc est quod dicitur.
marg.|
.11.
Quando derelinquit ova sua in terra.
scilicet sabulosa, ut dictum est.
marg.|
.12.
Tu forsitan in pulvere calefacies ea ?
quasi diceret, non ; sed virtute Solis hoc fit ex divina providentia.
marg.|
.13.
Obliviscitur quod pes.
scilicet hominis transeuntis.
marg.|
.14.
Conculcet ea.
Quia videtur se habere ad modum obliviscentis, eo quod non revertitur ad fovendum ova sua.
Numérotation du verset
Iob. 39,ad litteram
marg.|
{3.373} .1.
Duratur ad filios suos.
Quia sicut videtur negligens in fovendo ova, ita in nutriendo pullos natos. Alii vero dicunt, quod quando fracta testa ovi, vel ovorum, apparent pulli, tunc eos recognoscit, et nutrit. Sed pro tanto dicitur esse durus ad filios, quia non fovet ova, ut inde enascantur ; sed prima expositio magis concordat littere sequenti, cum dicitur.
marg.|
.2.
Frustra laboravit.
concipiendo, eo quod non curat de nativitate pullorum, et nutritione, sed dimittit.
marg.|
.3.
Nullo timore cogente.
Alie enim aves diligenter custodiunt ova, et pullos : et si aliquando dimittant, hoc est ex timore alicuius supervenientis, qui vult matrem cum ovis, vel pullis capere : sed struthio dimittit absque tali timore.
marg.|
.4.
Privavit enim eum Deus sapientia.
Id est, naturali industria ad fetum ovorum, et pullorum, que est in omnibus aliis avibus.
marg.|
{3.374} .5.
Nec dedit illi intelligentiam.
Id est talem industriam, que vocatur intelligentia, eo quod procedit ab intellectu divino, sicut preced. cap. dictum est de gallo.
marg.|
.6.
Cum tempus fuerit.
fugiendi insequentes.
marg.|
.7.
In altum alas erigit
etc. ad currendum velocius.
marg.|
.8.
Deridet equum.
quia velocius currit.
marg.|
.9.
Et ascensorem eius.
quia non potest eum attingere. Aliter istud exponitur, quia libro de proprietatibus animalium dicitur, quod struthio naturaliter odit equum, et quando videt eum venientem, erigit alas contra ipsum, et eum terrens facit fugere.
marg.|
.10.
Numquid prebebis.
Hic ponitur exemplum de equo, qui inter alia animalia est mirabilis in multis. Primo in fortitudine, cum dicitur ; Numquid prebebis equo fortitudinem. qui oneratus armis ferreis cum hoc faciliter portat militem armatum. Secundo est mirabilis in libidine, quia iuba colli excitat eum ad libidinem ; et si fuerit tonsa minuitur libido. et quantum ad hoc dicitur.
Numérotation du verset
Iob. 39,ad litteram
marg.|
{3.375} .1.
Aut circundabis collo eius hinnitum.
Qui excitatur in equis ex appetitu coitus. propter quod dicitur Ierem. 5.c. Equi amatores in feminas, et emissarii facti sunt unusquisque ad uxorem proximi sui hinniebat. Tertio equus est mirabilis in agilitate, quia quamvis habeat magnum corpus, et ponderosum, amen facit magnos saltus. et hoc est quod dicitur.
marg.|
.2.
Numquid suscitabis eum quasi locustas.
q. volant per saltum. Quarto est mirabilis in audacia. et quantum ad hoc subditur.
marg.|
.3.
Gloria narium eius terror.
odorando enim per nares sentit imminens bellum : et in hoc delectatur, cum tamen bellum sit aliis terribile.
marg.|
.4.
Terram ungula fodit.
per hoc ostendendo quod desiderat ad bellum currere. ideo subditur ; Exultat audacter, etc.
marg.|
.5.
Nec cedit gladio.
immo contra gladios evaginatos currit.
marg.|
.6.
Super ipsum sonabit pharetra.
militis plena sagittis.
marg.|
.7.
Vibrabit hasta et clypeus.
omnia ista ex motione equi faciunt sonitum terribilem, tamen equus talibus non terretur, sed magis ad audaciam provocatur. {3.376} ideo subditur.
marg.|
.8.
Fervens.
ex impetu.
marg.|
.9.
Et fremens.
id est hinniens.
marg.|
.10.
Sorbet terram.
id est videtur eam sorbere pedibus fodiendo.
marg.|
.11.
Nec reputat tube sonare clangorem.
Qui est signum congressus belli : nec ab equo reputatur terribilis, sed magis delectabilis : Ideo subditur.
marg.|
.12.
Ubi audierit buccinam.
ad bellum exhortantem.
marg.|
.13.
Dicet vah.
Id est, faciet signum exultationis. Vah enim est interiectio exultantis. unde Isa. 44. Vah calefactus sum ; vidi focum.
marg.|
.14.
Procul odoratur.
Id est odoratu percipit.
marg.|
.15.
Exhortationem ducum.
qui acies suas dirigunt, et exhortantur ad bellandum.
marg.|
.16.
Et ululatum exercitus.
Quia unus exercitus in principio congressus contra alium clamat fortiter ad adversarios terrendum. Omnia ista percipit equus naturali industria sibi a Deo data, a quo factus est in adiutorium hominis, non solum ad subvectionem, sed etiam ad iustitie, et reipublice defensionem.
Numérotation du verset
Iob. 39,ad litteram
marg.|
{3.377} .1.
Numquid per,
etc. Hic exponitur exemplum de accipitre, qui habet mirabilem industriam in sui renovatione, qui flante austro, qui est ventus calidus, extendit alas suas contra calorem solis, ut sic aperiantur pori, et veteres penne, et pluma decidant, et nove supernascantur, cum quibus agilius volet, et quod dicitur : Numquid per sapientiam tuam plumescit accipiter. quasi dicat non, sed per divinam sapientiam ipsum predicto modo dirigentem.
marg.|
.2.
Numquid ad preceptum
etc. Hic ultimo ponitur exemplum de aquila, que mirabilis est in multis. Primo in volatu, quia altius volat ceteris avibus, {3.378} et ideo dicitur. Numquid ad preceptum tuum, id est secundum dispositionem tuam, quasi dicat non, sed secundum dispositionem divinam. hoc enim facit aquila ex industria naturali a Deo sibi data. Cursus autem naturalis rerum est quedam motio creature ad preceptum divinum, secundum illud Ps. 148.a. Ignis, grando, nix, glacies, spiritus procellarum, que faciunt verbum eius.
marg.|
.3.
Et in arduis ponet nidum suum ?
ubi non est accessus hominum, nec bestiarum, et hoc ne pulli sui rapiantur ab hominibus, vel a bestiis devorentur. Secundo aquila mirabilis est in visu, quia acute, et de longe valde videt, ideo subditur.
Numérotation du verset
Iob. 39,ad litteram
marg.|
{3.379} .1.
Inde contemplatur
etc. idest, predam ad sui, et pullorum nutritionem, et quia communiter accipit predam vivam, ideo subditur.
marg.|
.2.
Pulli eius lambunt sanguinem
etc. scilicet de preda ab ea occisa currentem, et quia aliquando maxime tempore famis nutritur morticiniis, vel etiam morticinis, ideo subditur.
marg.|
.3.
Et ubicunque cadaver
etc. in quo notatur velocitas sui volatus.
marg.|
.4.
Et adiecit.
Hic consequenter ponitur ipsius Iob confutatio, inquantum ostenditur ipsum nescire, nec posse respondere, et hoc est, quod dicitur. Et adiecit dominus. Auditis enim predictis mirabilibus Iob obstupens tacuit, et ideo dominus super predicta adiecit, quod sequitur, cum dicitur.
marg.|
{3.380} .5.
Numquid, qui contendit cum Deo .
idest, qui vult cum eo contendere disputando, sicut tu videbaris velle, dicendo : Disputare cum Deo cupio.
marg.|
.6.
Tam facile conquiescit.
tacens, et nesciens respondere.
marg.|
.7.
Utique, qui arguit Deum.
id est, facit argumentationes contra Deum.
marg.|
.8.
Debet et respondere ei.
hoc autem dicitur, quia Iob supra dixerat Deo Aut tu loquere, et ego respondebo tibi. Et subditur humilis responsio Iob confitendo delictum suum.
marg.|
.9.
Qui leviter locutus sum.
idest, indiscrete, et stulte : quia licet verum dixisset excessit tamen in modo loquendi, ut supra dictum est.
marg.|
.10.
Respondere quid possum.
quasi dicat nihil, nisi confitendo stultitiam meam, ideo subditur.
marg.|
.11.
Manum meam ponam super os meum.
ut non aperiatur amplius ad loquendum.
Numérotation du verset
Iob. 39,ad litteram
marg.|
{3.381} .1.
Unum locutus sum, quod utinam non dixissem.
illud fuit, quod dixit. Disputare cum Deo cupio.
marg.|
{3.382} .2.
Et alterum.
illud fuit, quod commemorando iustitiam suam videbatur derogare divine iustitie.
marg.|
.3.
Quibus ultra non addam.
diligenter de cetero ab his, et consimilibus precavendo.
Numérotation du verset
Iob. 39,moraliter
marg.|
{3.367} .1.
Numquid nosti tempus partus ibicum.
Per ibices, et cervas quarum {3.368} conceptus sunt hominibus occulti, significantur humiles nondum tamen perfecti, qui bonos conceptus, et actus suos student abscondere timentes ex hoc inaniter gloriari.
Numérotation du verset
Iob. 39,moraliter
marg.|
{3.369} .1.
Quis dimisit onagrum liberum,
etc. per onagrum significatur contemplativus a servitute carnis liber effectus.
marg.|
.3.
Cui dedi in solitudine domum.
Id est extra multitudinis tumultum, ut vacare valeat circa unum.
marg.|
.4.
In terra salsuginis.
id est exusta ardore Solis ; nam anachorete in {3.370} locis talibus habitabant, ut patet in collationibus patrum.
marg.|
.7.
Clamorem exactoris non audit.
quia diabolo non obedit qui dicitur exactor, Luc. 12. Et iudex tradat te exactori, etc.
marg.|
.8.
Circunspicit montes pascue sue,
etc. meditando loca viriditatis eterne.
marg.|
.9.
Numquid volet rhinoceros servire tibi.
subintelligitur sicut mihi. Rhinoceros habens in fronte unum cornu, significat monarchiam Imperii {3.371} Romani, que servire voluit Deo tempore Constantini, et morari ad eius presepe per sumptionem eucharistie, et alligari iugo Christi. et confringet glebas id est idolorum statuas : et eius fortitudine predicatores Ecclesie defensati, fructum magnum fecerunt in Ecclesia Dei.
Numérotation du verset
Iob. 39,moraliter
marg.|
{3.372} .9.
Penna struthionis.
Struthio que pennas habet ad currendum velocius per terram, sed non ad volandum, hypocritam significat, qui habet alas, scilicet apparentiam sanctitatis, et devotionis, quibus festinat ad questum terrenorum : sed non elevatur ad amorem supernorum.
marg.|
.11.
Derelinquit ova sua in terra.
per hoc enim quod negligit ova fovere, et pullos nutrire, significatur quod hypocrita vult esse {3.373} singularis apparentie, ut possit dicere illud, Luce 18.b. Non sum sicut ceteri hominum.
Numérotation du verset
Iob. 39,moraliter
marg.|
.6.
Cum tempus fuerit in altum alas erigit.
quia cum videt tempus aptum ad potentes huius mundi decipiendum, sanctitatem, et devotionem {3.374} pretendit, et sic eos decipiens illudit.
marg.|
.10.
Nun prebebis equo fortitudinem.
subintelligitur sicut ego : per equum cuius fortitudo describitur hic, et audacia, significatur quicunque desiderans ex fervore fidei martyrii supplicia, cuius fortitudo non est ab homine, sed a Deo .
Numérotation du verset
Iob. 39,moraliter
marg.|
{3.375} .3.
Gloria narium eius terror.
nam ex respiratione celestium mortem appetit, que est ultimum terribilium.
marg.|
.4.
Terram ungula fodit.
Nam omnia terrena contemnit.
marg.|
.4.
In occursum pergit armatis.
Id est carnificibus ad eius iugulationem {3.376} paratis.
marg.|
.6.
Contemnit pavorem.
Id est tormentorum horrorem.
marg.|
.12.
Ubi audierit bellum.
pro Christo exhortante.
marg.|
.13.
Dicit vah.
Quod significat exultationem, sicut Isa. 44.c. Vah calefactus sum : vidi focum.
Numérotation du verset
Iob. 39,moraliter
marg.|
{3.377} .1.
Numquid per sapientiam tuam plumescit accipiter.
Accipiter cuius pluma renovatur, per hoc quod expandit alas suas ad austrum, significat penitentem, cuius conversatio renovatur per hoc, quod expandit intellectum {3.378} suum, et affectum fideliter ad amorem divinum.
marg.|
.2.
Numquid ad preceptum tuum elevabitur aquila.
Ad Dei preceptum aquila sublevatur, quando vir ingeniosus ad Dei contemplationem sublevatur.
marg.|
.3.
Et in arduis ponet nidum suum.
quando in eius amore firmatur.
Numérotation du verset
Iob. 39,moraliter
marg.|
{3.379} †
In petris manet.
id est, cum angelis per studium contemplationis, qui dicuntur petre ratione sue confirmationis, et silices prerupti, propter eos, qui ceciderunt de medio eorum.
marg.|
.1.
Inde contemplatur escam.
desiderans claram dei visionem.
marg.|
.2.
Pulli eius lambunt sanguinem.
Pulli dicuntur discipuli adhuc tamen imperfecti, propter quod adhuc vacant circa Christi humanitatem meditantes eius passionem.
marg.|
.3.
Et ubicunque cadaver fuerit statim adest.
quia de altitudine contemplationis{3.380} paratus est descendere ad levandum peccatorem de putredine corruptionis, sicut patet de Paulo, qui post raptum ad tertium celum descendit ad subsidium peccatorum.
marg.|
†
Respondens autem Iob domino dixit.
Licet Iob vera dixerit, ut patet in fine libri per testimonium domini, tamen confitetur hic se locutum fuisse leviter, ut infra ulti. ca. insipienter, quia vix aut numquam loquitur homo de divinis, quin deficiat aliquo modo in sententia, vel verbis, et sic fuit de ipso Iob, propter quod hic reprehenditur, et in principio cap. sequentis.
Numérotation du verset
Iob. 39,additio
marg.|
{3.381} In cap. 39. ubi dicitur in postilla. Numquid nosti tempus partus ibicum, etc.
marg.|
Secundum quosdam expositores Hebreorum ratio quare hic fit mentio de partu ibi cum, magis quam aliorum animalium est, quia ibices sunt siccissime complexionis, et habent viscera stricta, similiter et meatus, et ideo partus earum in quo dilatatio viscerum, et meatuum maxime requiritur, est in eis valde difficilis secundum earum naturam, unde, et indigerent maxime alicuius artificii seu iuvamenti, quod tamen non{3.382} habent, quia nullus observat tempora parturitionis earum, et tamen divina providentia supplet dans eis instinctum naturalem, qua seipsas adaptent ad partum. de quo dicit. Incurvantur ad fetum, et pariunt. Eadem etiam ratione, s. propter siccitatem complexionis ibicum, filii earum citius gradiuntur super terram, et separantur a matribus eo quod carent humiditatumsuperfluitatibus que impedit motum progressivum. unde dicit. Separantur filii earum, et pergunt ad pastum, etc. unde ex providentia divina circa tales procedit quod tam cito de pastu sibi possint providere.
Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Nicolaus de Lyra (Iob. 39), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 29/09/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=lyr&numLivre=25&chapitre=25_39)
Martin Morard, ed., Nicolaus de Lyra (Iob. 39), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 29/09/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=lyr&numLivre=25&chapitre=25_39)
Notes :