Glossa ordinaria

Capitulum 19

Numérotation du verset Ier. 19,1 

Hec dicit Dominus: Vade et accipe lagunculam figuli testeam a senioribus populi
et a senioribus sacerdotum
Numérotation du verset Ier. 19,2 

et egredere ad vallem filii Ennon
que est iuxta introitum porte Fictilis et predicabis
ibi verba que ego loquar ad te
Numérotation du verset Ier. 19,3 

et dices audite verbum Domini reges Iuda
et habitatores Hierusalem
hec dicit Dominus exercituum Deus Israel ecce ego inducam afflictionem super locum istum
ita ut omnis qui audierit illam tinniant aures eius
Numérotation du verset Ier. 19,4 

eo quod dereliquerint me et alienum fecerint locum istum et libaverint in eo diis alienis quos nescierunt ipsi et patres eorum et reges Iuda et repleverunt locum istum sanguine innocentium
Numérotation du verset Ier. 19,5 

et edificaverunt excelsa Baali ad comburendos filios suos igni in holocaustum Baali que non precepi nec locutus sum nec ascenderunt in cor meum
Numérotation du verset Ier. 19,6 

propterea ecce dies veniunt dicit Dominus et non vocabitur locus iste amplius Tophet et vallis filii Ennon sed vallis Occisionis
Numérotation du verset Ier. 19,7 

et dissipabo consilium Iude et Hierusalem in loco isto et subvertam eos gladio in conspectu inimicorum suorum et in manu querentium animas eorum et dabo cadavera eorum escam volatilibus celi et bestiis terre
Numérotation du verset Ier. 19,8 

et ponam civitatem hanc in stuporem et in sibilum omnis qui preterierit per eam obstupescet et sibilabit super universa plaga eius
Numérotation du verset Ier. 19,9 

et cibabo eos carnibus filiorum suorum et carnibus filiarum suarum et unusquisque carnes amici sui comedet in obsidione et in angustia in qua concludent eos inimici eorum et qui querunt animas eorum
Numérotation du verset Ier. 19,10 

et conteres lagunculam
in oculis virorum qui ibunt tecum
Numérotation du verset Ier. 19,11 

et dices ad eos hec dicit Dominus exercituum sic conteram populum istum
et civitatem istam sicut conteritur vas figuli quod non potest ultra instaurari
et in Tophet sepelientur eo quod non sit alius locus ad sepeliendum
Numérotation du verset Ier. 19,12 

sic faciam loco huic ait Dominus et habitatoribus eius ut ponam civitatem istam sicut Tophet
Numérotation du verset Ier. 19,13 

et erunt domus Hierusalem et domus
regum Iuda sicut locus Tophet
immunde
omnes domus in quarum domatibus sacrificaverunt omni militie celi
et
libaverunt libamina diis alienis
Numérotation du verset Ier. 19,14 

venit autem Ieremias de Tophet
quo miserat eum Dominus ad prophetandum et stetit in atrio domus Domini et dixit ad omnem populum
Numérotation du verset Ier. 19,15 

hec dicit Dominus exercituum Deus Israel ecce ego inducam super civitatem hanc et super omnes urbes eius
universa mala que locutus sum adversum eam quoniam
induraverunt cervicem suam
ut non audirent sermones meos

Capitulum 19

Numérotation du verset Ier. 19,1 
{t. 3: Erfurt, f. 138ra ; facsim., p. 131a} Hec dicit Dominus: Vade et accipe lagunculam figuli testeam a senioribus populi
interl.| ut videant qui intelligere deberent
et a senioribus sacerdotum
marg.| VADE  ET  ACCIPE. Vult divina scriptura non solum auribus docere populum sed etiam oculis. Magis enim mente retinetur quoc visu percipitur quam quod auditu.
marg.| LAGUNCULAM. Pro laguncula figuli (que hebraice dicitur bodioc) Septuaginta:   dolium transtulerunt. Pro porta fictili Aquila et Simachus et Theodicio ipsum hebreum posuerunt harsith. Septuaginta more suo pro aspiratione heth littere addiderunt chi grecum ut dicerent charsith sicut pro Hebron Chebron et pro Hieriho Hiericho.
Numérotation du verset Ier. 19,2 
et egredere ad vallem filii Ennon
interl.| ubi delubrum baal et lucus Syloe fontibus irrigatus
que est iuxta introitum porte Fictilis et predicabis
interl.| vel leges vel clamabis hebreum enim charath hec tria significat
ibi verba que ego loquar ad te
Numérotation du verset Ier. 19,3 
et dices audite verbum Domini reges Iuda
interl.| regie stirpis
et habitatores Hierusalem
interl.| populus ut omnes inexcusabiles sint qui audire noluerunt
hec dicit Dominus exercituum Deus Israel ecce ego inducam afflictionem super locum istum
interl.| templum Dei ubi baal et ara eius super quam imolaverunt et incenderunt filios suos
ita ut omnis qui audierit illam tinniant aures eius
Numérotation du verset Ier. 19,4 
eo quod dereliquerint me et alienum fecerint locum istum et libaverint in eo diis alienis quos nescierunt ipsi et patres eorum et reges Iuda et repleverunt locum istum sanguine innocentium
marg.| EO  QUOD etc. Omnis hereticus derelinquit Deum et alienum facit locum habitationis Dei quem sua fraude polluit et libat diis alienis quos non noverunt patres sui id est apostoli est apostolici viri. Reges autem Iuda id est heresiarche implent locum Dei quondam sanguine deceptorum et in nocentium. Nemo enim nisi stultus et simplex cito subvertitur. Et edificant excelsa baalim dum de sublimibus disputant. Et comburunt idolis filios suos quos in heresi genuerunt.
Numérotation du verset Ier. 19,5 
et edificaverunt excelsa Baali ad comburendos filios suos igni in holocaustum Baali que non precepi nec locutus sum nec ascenderunt in cor meum
marg.| QUE  NON  PRECEPI. Non precepi vel cogitavi etc. Non quod Dominus futura nesciat sed que indigna sunt sua notitia ignorare se dicat sicut illis. Recedite a me nescio vos. Novit enim Dominus qui sunt eius et qui ignorat ignorabitur. Vel anthropospathos hec de Deo accipienda sunt sicut et alia.
Numérotation du verset Ier. 19,6 
propterea ecce dies veniunt dicit Dominus et non vocabitur locus iste amplius Tophet et vallis filii Ennon sed vallis Occisionis
marg.| TOPHET  ET  VALLIS etc. HIERONYMUS. Que sit vallis filii Ennon que hebraice dicitur gehennon unde gehennam appellatam putant supradiximus. Miror autem quid sibi volunt Septuaginta pro topheth ruinam ponentes et pro valle poliandron id est virorum multitudinem nisi forte quod ibi populus corruerit et cesa sit multitudo hominum vel spiritualiter errore idola trie vel historialiter Babylonio vastante
Numérotation du verset Ier. 19,7 
et dissipabo consilium Iude et Hierusalem in loco isto et subvertam eos gladio in conspectu inimicorum suorum et in manu querentium animas eorum et dabo cadavera eorum escam volatilibus celi et bestiis terre
marg.| ET  DABO  CADAVERA etc. quamvis hec in Babylonia captivitate populo acciderint verius tamen in temporibus Christi quando a Vespasiano et Tito Adriano civitas obsessa et in eternos cineres collapsa est ut qui obtulerant filios suos idolis eos devorarent necessitate compulsi ut qui Dei muneribus abusi erant in impietate et propria viscera idolis immolarent ventres suos sepulcra facerent liberorum.
Numérotation du verset Ier. 19,8 
et ponam civitatem hanc in stuporem et in sibilum omnis qui preterierit per eam obstupescet {t. 3: Erfurt, f. 138rb ; facsim., p. 131b} et sibilabit super universa plaga eius
Numérotation du verset Ier. 19,9 
et cibabo eos carnibus filiorum suorum et carnibus filiarum suarum et unusquisque carnes amici sui comedet in obsidione et in angustia in qua concludent eos inimici eorum et qui querunt animas eorum
Numérotation du verset Ier. 19,10 
et conteres lagunculam
interl.| omnino in romana captivitate
in oculis virorum qui ibunt tecum
Numérotation du verset Ier. 19,11 
et dices ad eos hec dicit Dominus exercituum sic conteram populum istum
interl.| ut non restauretur post romanam captivitatem sicut post Babyloniam
et civitatem istam sicut conteritur vas figuli quod non potest ultra instaurari
interl.| in antiquum statum
et in Tophet sepelientur eo quod non sit alius locus ad sepeliendum
marg.| SIC  CONTERAM. Sub Helio Adriano civitas et nomen perdidit et statum ad frangendam superbiam habitatorum. Sancte autem crucis et resurrectionis vocabula non urbem significant sed locum.
marg.| HIERONYMUS. Iudei auratam Ierusalem atque gemmatam restituendam putant et victimas et sacrificia et coniugia sanctorum et in terra salvatoris regnum. Que licet non sequamur damnare non possumus quia multi et ecclesiastici viri et martires testantur unusquisque abundet in suo sensu et vero iudici cuncta reserventur.
marg.| ET  IN  TOPHET etc. Quod supradixerat non vocabitur locus iste amplius tophet et vallis filii Ennon sed vallis occisionis hic aperit quod tanta in ipso solo cedes futura sit ut ibi acervatim populus sepeliatur et locus religionis fiat mortuorum tumulus et ipsa civitas que huic imminet loco fiat sicut tophet.
Numérotation du verset Ier. 19,12 
sic faciam loco huic ait Dominus et habitatoribus eius ut ponam civitatem istam sicut Tophet
interl.| Septuaginta: ruinam
Numérotation du verset Ier. 19,13 
et erunt domus Hierusalem et domus
interl.| palacia
regum Iuda sicut locus Tophet
interl.| in ruina
interl.| merito
immunde
interl.| idolatria
omnes domus in quarum domatibus sacrificaverunt omni militie celi
interl.| soli lune stellis
et
interl.| non contenti his
libaverunt libamina diis alienis
marg.| ET  DOMUS. Omnis domus regum Iuda sicut locus tophet. Hoc in hebreo non habetur sed a Septuaginta interseritur.
Numérotation du verset Ier. 19,14 
venit autem Ieremias de Tophet
interl.| ubi fregit lagunculam presentibus senioribus quos duxerat secum
quo miserat eum Dominus ad prophetandum et stetit in atrio domus Domini et dixit ad omnem populum
interl.| qui noluit cum eo ire in Thophet
Numérotation du verset Ier. 19,15 
hec dicit Dominus exercituum Deus Israel ecce ego inducam super civitatem hanc et super omnes urbes eius
interl.| subditas
universa mala que locutus sum adversum eam quoniam
interl.| non iniuste
induraverunt cervicem suam
interl.| dura cervice et incircumsisi corde nec post multas impietates agunt penitentiam
ut non audirent sermones meos


Comment citer cette page ?
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Ier. Capitulum 19), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 07/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=34&chapitre=34_19)
Signaler un complément d'information

Notes :