Capitulum 2
Numérotation du verset
Act. 2,1
Et cum complerentur dies Pentecostes
erant omnes
pariter
in eodem loco.
Numérotation du verset
Act. 2,2
Et factus est repente
de celo
sonus
tamquam advenientis spiritus
vehementis
et replevit totam domum
ubi erant sedentes.
Numérotation du verset
Act. 2,3
Et apparuerunt
illis dispertite lingue
tamquam ignis
seditque
supra
singulos eorum
Numérotation du verset
Act. 2,4
et repleti sunt omnes Spiritu sancto
et ceperunt
loqui aliis linguis
prout Spiritus sanctus
dabat eloqui illis.
Numérotation du verset
Act. 2,5
Erant autem in Hierusalem
habitantes Iudei viri religiosi
ex omni natione
que sub celo sunt.
Numérotation du verset
Act. 2,6
Facta autem hac voce
convenit multitudo et mente confusa est,
quoniam audiebat unusquisque lingua sua illos loquentes.
Numérotation du verset
Act. 2,7
Stupebant
autem omnes et mirabantur
ad invicem dicentes : Nonne omnes ecce isti qui loquuntur Galilei sunt ?
Numérotation du verset
Act. 2,8
Et quomodo nos audivimus unusquisque linguam suam1
1 linguam suam] lingua nostra
Weber
in qua nati sumus.
Numérotation du verset
Act. 2,9
Parthi
et Medi
et Elamite
et qui habitant Mesopotamiam
et Iudeam
et Cappadociam,
Pontum
et Asiam,
Numérotation du verset
Act. 2,10
Frygiam et Pamphiliam,
Egyptum
et partes Libie
que est circa Cyrenen
et advene romani,
Numérotation du verset
Act. 2,11
Iudei
quoque et proselyti,
Cretes
et Arabes.
Audivimus loquentes eos nostris linguis magnalia Dei.
Numérotation du verset
Act. 2,12
Stupebant autem omnes
et mirabantur ad invicem dicentes : Quidnam hoc vult esse ?
Numérotation du verset
Act. 2,13
Alii autem
irridebant2
2 irridebant] inridentes
Weber
dicebant : Quia musto pleni sunt isti.
Numérotation du verset
Act. 2,14
Stans
autem Petrus
cum undecim elevavit3 vocem suam,
3 elevavit] levavit
Weber
et locutus est eis :
Viri Iudei
et qui habitatis Hierusalem
universi hoc vobis notum sit,
et auribus
percipite verba mea.
Numérotation du verset
Act. 2,15
Non enim sicut vos estimatis hii ebrii sunt,
cum sit hora diei tertia
Numérotation du verset
Act. 2,16
sed hoc est quod dictum est per prophetam Ioel :
Numérotation du verset
Act. 2,17
Et erit in novissimis diebus dicit Dominus.
Effundam
de Spiritu meo
super omnem carnem
et prophetabunt
filii vestri,
et filie vestre,
et iuvenes vestri.
Visiones videbunt
et seniores vestri
somnia somniabunt.
Numérotation du verset
Act. 2,18
Et quidem
super servos meos et super ancillas meas,
in diebus illis effundam de Spiritu meo et prophetabunt,
Numérotation du verset
Act. 2,19
et dabo
prodigia in celo sursum,
et signa in terra deorsum
sanguinem
et ignem
et vaporem fumi.
Numérotation du verset
Act. 2,20
Sol
convertetur in tenebras,
et luna
in sanguinem
antequam veniat dies Domini
magnus
et manifestus.
Numérotation du verset
Act. 2,21
Et4 omnis quicumque invocaverit nomen Domini
4 et] + erit
Weber
salvus erit.
Numérotation du verset
Act. 2,22
Viri Israelite,
audite
verba hec.
Iesum Nazarenum
virum
approbatum a Deo in vobis
virtutibus et prodigiis
et signis que fecit5 Deus
5 fecit] + per illum
Weber
in medio vestri
sicut vos scitis.
Numérotation du verset
Act. 2,23
Hunc definito consilio
et prescientia
Dei
traditum
per manus iniquorum
affligentes6
6 affligentes
CorS3 Rusch
] affigentes
CorS3*
ΩL
Weber
interemistis
Numérotation du verset
Act. 2,24
quem Deus suscitavit
solutis doloribus inferni
iuxta quod
impossibile erat teneri illum ab eo.
Numérotation du verset
Act. 2,25
David enim dicit in eum :
Providebam
Dominum
coram
me semper
quoniam a dextris est mihi,7
7 est mihi] meis est
Weber
ne commovear.
Numérotation du verset
Act. 2,26
Propter hoc
delectatum8 est
8 delectatum] laetatum
Weber
cor meum,
et exultavit lingua mea
insuper et caro mea
requiescet
in spe,
Numérotation du verset
Act. 2,27
quoniam non derelinques animam
meam
in inferno,
nec9 dabis
9 nec] neque
Weber
Sanctum tuum
videre corruptionem.
Numérotation du verset
Act. 2,28
Notas fecisti mihi vias vite
replebis me
iocunditate
cum facie tua.
Numérotation du verset
Act. 2,29
viri,
fratres,
liceat audenter dicere ad vos de patriarcha David,
quoniam et defunctus est et sepultus est et sepulcrum eius est apud nos usque in hodiernum diem.
Numérotation du verset
Act. 2,30
Propheta igitur cum esset
et sciret quia iureiurando iurasset illi Deus de fructu lumbi eius,
sedere super sedem eius.
Numérotation du verset
Act. 2,31
Providens
locutus est de resurrectione Christi quia neque derelictus est in inferno,
neque caro eius vidit corruptionem.
Numérotation du verset
Act. 2,32
Hunc Iesum resuscitavit Deus cui omnes
nos
testes sumus.
Numérotation du verset
Act. 2,33
Dextera igitur Dei exaltatus
et promissione
Spiritus sancti accepta a Patre
effudit
hunc quem vos videtis
et audistis.
Numérotation du verset
Act. 2,34
Non enim
David ascendit in celos dicit
autem ipse : Dixit
Dominus
Domino meo
sede
a dextris meis,
Numérotation du verset
Act. 2,35
donec ponam
inimicos tuos
scabellum
pedum tuorum.
Numérotation du verset
Act. 2,36
Certissime
ergo sciat omnis
domus Israel
quia et Dominum
eum
et Christum
fecit
Deus10
10 fecit Deus]
inv. Weber
hunc
Iesum
quem vos crucifixistis.
Numérotation du verset
Act. 2,37
His auditis compuncti sunt corde,
et dixerunt ad Petrum :
et ad reliquos apostolos : Quid faciemus
viri fratres ?
Numérotation du verset
Act. 2,38
Petrus
vero ad illos penitentiam,
inquit, agite
et baptizetur
unusquisque vestrum
in nomine Iesu Christi
in remissionem peccatorum vestrorum,
et accipietis donum Spiritus sancti11.
11 Spiritus sancti]
inv. Weber
Numérotation du verset
Act. 2,39
Vobis
enim est repromissio
et filiis vestris et omnibus
qui longe sunt quoscumque
advocaverit
Dominus Deus noster.
Numérotation du verset
Act. 2,40
Aliis
etiam verbis pluribus testificatus est,
et exhortabatur
eos dicens :
salvamini a generatione
ista prava.
Numérotation du verset
Act. 2,41
Qui ergo receperunt sermonem eius
baptizati sunt et apposite sunt in illa die anime circiter
tria millia.
Numérotation du verset
Act. 2,42
Erant autem perseverantes
in doctrina
apostolorum
et communicatione fractionis panis et orationibus,
Numérotation du verset
Act. 2,43
fiebat autem omni anime
timor.
Multa
quoque prodigia et signa
per apostolos fiebant in Hierusalem et metus erat magnus in universis.
Numérotation du verset
Act. 2,44
Omnes etiam
qui credebant erant pariter
et habebant omnia communia.
Numérotation du verset
Act. 2,45
Possessiones
et substantias
vendebant et dividebant illa omnibus prout cuique opus erat.
Numérotation du verset
Act. 2,46
Quotidie quoque perdurantes
unianimiter
in templo,
et frangentes
circa domos
panem
sumebant cibum
cum exultatione et simplicitate
cordis,
Numérotation du verset
Act. 2,47
collaudantes
Deum
et habentes gratiam ad omnem plebem.
Dominus
autem augebat
qui salvi fierent quotidie
in idipsum.
Capitulum 2
Numérotation du verset
Act. 2,1
marg.|
Et cum complerentur]
etc. Hoc secundum capitulum primo dividitur in tres partes.
marg.|
In prima agitur de missione Spiritus sancti.
marg.|
In secunda de predicatione Petri, ibi :
[Stans autem Petrus]
marg.|
In tertia de compunctione auditorum, ibi :
[His auditis]
Item prima pars dividitur in tres partes.
marg.|
In prima agitur de missione Spiritus sancti.
marg.|
In secunda de effectu ipsius spiritus, ibi :
[Et repleti sunt]
marg.|
In tertia de consequente ad effectum Spiritus sancti missi, ibi :
[Erant autem]
etc. Item prima pars subdividitur in quatuor particulas.
marg.|
In prima ponit duplicem adoptationem ad recipiendum Spiritum sanctum, quarum prima attenditur ex parte temporis, cum dicitur.
[Et cum complerentur dies]
etc.
marg.|
In secunda ex parte recipientium, cum dicitur.
[Erant omnes]
marg.|
In tertia agit de modo dandi Spiritum sanctum, ibi :
[Et factus est repente]
marg.|
In quarta dicit, in qua specie apparuit, ibi :
[Et apparuerunt]
etc. Ordo patet. Primo queritur quomodo vel secundum quam computationem dies Pentecostes sit quinquagesimus a Pascha.
marg.|
Et nota, quod dicitur. Lv. 23.c. Numerabitis ergo ab altero die sabbati, in quo obtulistis manipulos primitiarum {7.
280vb} septem hebdomadas usque ad alteram diem expletionis hebdomade septime, et in illa que erat quinquagesima celebratur Pentecoste, in memoriam legis quinquagesimo die a Phase date. Ex. 20. Appellat autem alteram diem sabbati diem que erat post Phase, ipsum vero sabbatum vocat ipse Phase in quo immolabatur agnus, et eadem die offerebantur manipuli, ipsa autem dies erat quartadecima Luna primi mensis ad vesperum, id est dies Iovis. Ergo cum debeamus numerare ab altero die sabbati, id est a die que sequitur sabbatum, id est Phase, numerabimus a die veneris.
marg.|
Sed tunc aut inclusive aut exclusive, si inclusive, numerabimus diem Veneris, et sic computando computatis septem hebdomadis, id est quadragintanovem diebus, sabbato fuit dies Pentecostes. Et hoc concedunt plures, dicentes quod die sabbati datus est Spiritus sanctus. Illum tamen non colimus ne videamur Iudaizare, sed dominicam sequentem, sicut et Pascha non die Veneris sed dominica celebramus. Si exclusive, incipitur computatio a sabbato, et sic dominica est quinquagesima dies, et sic nullum est inconveniens.
marg.|
Et nota quod hoc quod dicitur,
[Complerentur]
potest dicere rem suam in fieri vel in facto esse. Si in facto esse, iam completi erant quinquaginta dies, ergo Spiritus sanctus non est datus nisi post quinquagesimum diem, quod falsum est.
marg.|
Sed melius dicit rem in fieri, quod est preteriti imperfecti. Et est sensus.
marg.|
{f}
Et cum complerentur]
; id est essent in fieri ad completionem, scilicet, quinquagesimo die quo incipiebat quinquagesimus compleri. Si autem dicit rem in facto esse, Pentecostes, intelliguntur dies precedentes quinquagesimum, et illi iam completi erant.
marg.|
Item quod dicitur in Glossa Die solemni Spiritus venit, etc. non intelligitur de prima vel septima die Pentecostes Iudeorum que maxime erant solemnes, sed de tertia intermedia, quia omnes medie inter primum et septimum erant solemnes, sed non ita ut prima et septima.
marg.|
{h}
Erant omnes]
nullus absens erat, vel quia numerus duodenarius completus erat.
marg.|
{i}
Pariter]
habentes cor, id est animam, inf. 4.f.
marg.|
{k}
In eodem loco]
non diversis corporaliter, sed in cenaculo quo ascenderant.
marg.|
{l}
Et factus est repente]
Contra. Beda dicit. Virtus est lenta, vitium preceps.
marg.|
Solutio Antequam virtus procedat in opus precedit deliberatio, et secundum hoc dicitur virtus lenta, sed cum incipit operari, repente operatur, et sic quantum ad infusionem dicitur sonus repente fieri, non quantum ad deliberationem. E contra in vitio non est deliberatio, et sic est preceps, sed tamen postea conscientia remordente operatur lente.
marg.|
{7.
281ra} Δ
Sonus]
non vox. propter generalitatem. Datus enim fuit Spiritus, ut linguis omnium loquerentur. Sonus autem generalior est quam vox.
marg.|
Item in sono datur, quia sicut sonus ex percutiente est, et a vento, sic Spiritus sanctus a patre, et filio. (De celo) ut significaret spiritum celestem esse, sonus autem potest dici locutio linguarum de ore Apostolorum sonans.
marg.|
{b}
Tamquam]
similitudo est, vel confirmatio.
marg.|
{c}
Advenientis]
Cum sono venit qui sonos venerat docere.
marg.|
{d}
Spiritus vehementis]
non tunc aliquem terruit, sicut in datione legis ubi populus longe stabat pre timore : Ez. 19.d. Hic vero congregati erant ex amore. Bernardus
[Vehementis]
ve adimentis quia numquam postea graviter peccaverunt. Vel vehentis mentem ad superna. Vel vehemens dicitur gratia Apostolorum comparatione precedentium, vel in similitudinem venti vehementis spiritus venit.
marg.|
{e}
Ubi erant]
in cenaculo perfectionem significante.
marg.|
{f}
Sedentes]
quia dictum erat ei : Sedete in civitate : Lc. ult. g.
marg.|
{g}
Et apparuerunt]
exterius igneo colore, interius spiritali inspiratione.
marg.|
{h}
Dispertite]
divine in specie ignis, ut linguis omnium loquerentur, nec interpretibus indigerent qui in proximo debebant dividi in omnes terras ; Poterant autem omnium linguas intelligere et omnium verba formare, in quacumque lingua, vel lingua sua, id est Hebrea loquentes ab omnibus intelligebantur, ac si linguis singulorum propriis loquerentur.
marg.|
{i}
Tamquam ignis]
genitivi casus.
marg.|
{k}
Seditque]
quod est regie potestatis, vel quia requiescit in sanctis quibus est superior. Vel
[sedit]
stabilibus stabilis Sap. 7.c. Iudex iudicibus nullo ab eis crimine effugandus.
marg.|
{l}
Supra singulos]
in singulis totus, nec in multis diversus aut divisus.
marg.|
{m}
Et repleti sunt]
non iterationem notat, quia non fuit interruptio, sed perfectionem, ut alium non recipiant spiritum, quia plena non recipiunt augmentum. Spiritus enim sanctus dividens singulis prout vult, 1Cor. 12.b. ubi vult, quomodo vult, quantum vult inspirat.
marg.|
{n}
Et ceperunt loqui]
Ecce signum plenitudinis. Plenum enim vas erumpit et ignis in sinu non potest abscondi : Prv. 6.d.
marg.|
{o}
Variis linguis]
hoc ad plures, vel ad unam referendum est. In Greco dicitur aliis. Iuxta illud Is. 28.c. In labiis aliis loquitur populo huic.
marg.|
{p}
Prout Spiritus sanctus]
qui erat alveus linguarum. Lingue omnes dicuntur esse septuaginta due, unde et discipuli secundi ordinis tot sunt electi, Lc. 10.a. ut numerus predicatorum concordaret numero linguarum.
marg.|
{q}
Erant autem]
urbis habitatores.
marg.|
{r}
Iudei]
ad diem festum collecti. Ideo tam solemni die datus est Spiritus sanctus, ut tanta virtus haberet multos qui approbarent, et varias linguas cognoscerent.
marg.|
{t}
Ex omni natione]
quasi undecumque nati, Iudeos autem in omnibus gentibus nasci fecit captivitas sub Antiocho facta, 1Mcc. 1. non multis autem temporibus ante. Vel si incredibile videtur expone.
marg.|
{t}
Ex omni]
id est ex pluribus. Vel (Ex omni) adiacente, sicut fluvius egrediens de paradiso irrigare dicitur totam terram adiacentem, scilicet Gn. 2.b.
marg.|
{s}
Religiosi]
Contra ignorabant Christum nec credebant. Solutio : Non repugnabant legi, sed parati erant obedire si cognoscerent Christum.
marg.|
{u}
Hac voce]
id est repentino sonitu, quando ceperunt Apostoli loqui.
marg.|
{x}
Stupebant]
corde.
marg.|
{y}
Omnes]
religiosi.
marg.|
{z}
Et mirabantur]
facie.
marg.|
{a}
Qui loquuntur]
variis linguis.
marg.|
{c}
Linguam nostram]
propriam.
marg.|
{d}
Parthi]
perfecte dividentes, vel perfectio dividentium.
marg.|
{e}
Medi]
adequati, vel mensuratores.
marg.|
{f}
Elamite]
ab Elam : iidem qui et Perse.
marg.|
{g}
Mesopotamiam]
que interpretatur ambitus, quia duobus ambitur fluviis Tigri et Euphrate.
marg.|
{h}
Iudeam]
scilicet non totam gentem sed partem illius, id est tribum Iuda, et Beniamin significat ad differentiam Samarie et Galilee decapoleos, et aliarum in eadem provincia regionum : que licet omnes Hebrea lingua loquantur, tamen singule domesticam dicendi speciem habent dictam.
marg.|
{i}
Et Cappadociam]
manus terroris vel exploratoris, vel manus domino redimens.
marg.|
{k}
Pontum]
inclinans, vel inclinatio.
marg.|
{l}
Asiam]
minorem.
marg.|
{m}
Phrygiam]
sustollens dominum, vel plasmatio Domini, vel gradiens, vel elevatus seu offerens, vel elatio.
marg.|
{n}
Pamphyliam]
conversio a ruina, vel divisio cadentium.
marg.|
{o}
Egyptum]
tenebre, angustia vel tribulatio. (Cappadociam, Pontum, etc.) He quinque provincie post Iudeam posite, Grece loquuntur, sed est in sono diversitas. Unde mira patet in Apostolis gratia, non solum diversis linguis {7.
281va}
Δ loquentibus, sed in unaquaque lingua secundum numerum provinciarum distantias proprietatum observantibus.
marg.|
{a}
Et advene Romani]
In Greco Peregrinantes Iudei scilicet Peregrinam vitam Rome ducentes.
marg.|
{
b
}
Iudei]
de tribu Iuda.
marg.|
{c}
Et proselyti]
gentiles circumcisi, et ad Iudaismum conversi.
marg.|
{d}
Omnes]
religiosi.
marg.|
{e}
Alii]
distantes a religiosis.
marg.|
{f}
Musto pleni]
Sed quare hoc dictum est, cum ebrietas non faciat homines facundos, sed potius auferat eloquentiam. Responsio aufert eloquentiam secundum quod est peritus sermo, sed non removet verborum affluentiam. Tales credebant Apostolos, sed manifestus est eorum error. Non enim multarum locutionum sed unius tantum loquele affluentiam facit ebrietas.
Numérotation du verset
Act. 2, Mystice.
marg.|
{g}
Dies Pentecostes]
Quinquagesimo die spiritus datur, quia per eum peccata remittuntur et caritas diffunditur. Rm. 5.a. Que operit multitudinem peccatorum. Iac. ult. d. In quo tamquam spirituali Iubileo rei solvuntur, debita dimittuntur, exules in patriam revertuntur, hereditas amissa redditur servi, id est homines sub peccato venundati. Rm. 7.a. A iugo servitutis liberantur. Quinquaginta, septies septem habent, id est quadraginta, duo et octo que partes simul faciunt quinquaginta, septem ad vetus, octo ad novum Testamentum pertinent, quia septima die requievit Deus. Gn. 2.a. Et septem diebus comedebant Azyma. Ex. 12.c. Et nona die Dominus resurrexit, et octava die resurrectio nostra speratur.
marg.|
Utriusque ergo legis docens completionem, quinquagesimo die datur Spiritus sanctus, qui numerus ex septem constat, et septima lex in monte Sinai. Ex. 20. Spiritus sanctus in monte Sion datur, Lex in sublimi montis loco, Spiritus sanctus in cenaculo.
marg.|
{k}
In eodem loco]
ut unitas Ecclesie commendetur in cenaculo, quod est tertia mansio, quia incipiente tertia lege, scilicet gratie, in qua qui spiritum desiderat carnis domicilium mentis contemplatione transcendit.
marg.|
{l}
Repente]
quia nescit tarda molimina Spiritus sancti gratia.
marg.|
Vel. Fluminis impetus letificat civitatem Dei.
marg.|
{m}
De celo]
datur Spiritus sanctus ut diligatur Deus in terra, ut diligatur proximus.
marg.|
Ad que duo commendanda, bis post resurrectionem datus est, quia. Io. 20.e. Insufflavit et dixit.
marg.|
Accipite Spiritum sanctum, quorum remiseritis peccata quod prius soli Petro dederat. Mt. 16.c. Sed ut creditur
marg.|
Θ per
marg.|
Θ per anticipationem, nunc cum ceteris per completionem.
marg.|
Etiam Petro attribuitur et datur potestas dimittendi illis quos ad officium mittebat predicationis, ante passionem quoque datus est Apostolis Spiritus sanctus ad gratiam doctrine, et sanitatum, quando missi sunt predicare : Mt. 10.a. ad sananda corpora, post ad remittenda peccata, ob remedium animarum, secundum quod homo ex anima constat et corpore.
marg.|
{e}
Ubi erant sedentes]
Sessio signum stabilitatis est et humilitatis, quibus sedes paratur Spiritui sancto. Qui super humilem requiescit : Is. ult. a. secundum aliam litteram. Hec ergo humilitas concordiam faciens meruit virtutem, superbia vero in turre Babel confusionem : Gn. 11.b. Hec enim colligit, illa dispergit.
marg.|
{h}
Dispertite lingue]
ad significandum quod Ecclesia omnium erat linguis gentium locutura.
marg.|
{i}
Tamquam ignis]
quia Deus noster ignis consumens est : Dt. 4.d. Et quia ad modum ignis spiritus purgat corda, urit peccata, illuminat ignorantias, calefacit, et torporem ignavie excutit, incinerat per humilitatem, indurat per fortitudinem, se communicat per misericordiam, sursum tendit per desiderium eternorum. Dicit etiam Glossa quod ignis incorporeus, et invisibilis est in sua natura, sed assumto aliquo corpore videtur diversi coloris apparens propter materias in quibus ardet, sic spiritus videri non potest nisi per creaturas in quibus operatur. Gregorius In linguis igneis Spiritus sanctus apparuit, quia discipulos zelo succensos, et verbo eruditos, intus reddit, et quia quos replet credere ex se, et loqui facit de se. Habent quoque doctores linguas igneas, quia auditores inflammant, ipsi emulatores ardent, quos spiritus fervor accendit, et per penitentiam punit.
marg.|
Item linguas attulit qui pro verbo venit, cognationem quippe habet lingua cum verbo, ut ab invicem nequeant separari : sic verbum Patris, et Spiritus sanctus inseparabiles sunt et unius nature.
marg.|
Ecce non relinquit orphanos : Io. 14.d. mittens paracletum, id est advocatum qui pro eis omnibus loquitur linguis.
marg.|
{o}
Variis linguis]
quarum diversitas diversa significat dona gratiarum.
marg.|
Θ {f}
Musto pleni]
quamvis irrideant, verum dicunt, quia non vino veteri quod in nuptiis Ecclesie defecit : Io. 2.b. sed musto gratie spiritualis pleni erant. Nam vinum novum in utres novos versat Mt. 9.c. Et iam non in vetustate littere sed novitate spiritus Dei magnalia resonabat. Rm. 7.b.
marg.|
{g}
Stans autem]
etc. Secunda pars huius capituli, que dividitur in tres particulas. In prima arguit Petrus irridentes se, auctoritate Ioelis. In secunda revocat ad fidem auctoritate David dicentis. Providebam dominum coram me semper ibi
[Viri Israelite]
etc. In tertia ostendit verba illa non posse intelligi de David, nec ei convenire ibi
[Viri fratres]
etc. Dicit ergo (Stans) ut melius audiretur. Vel (Stans) altitudine prima, vel in proposito boni.
marg.|
{h}
Petrus]
loquitur quasi pastor pro ovibus.
marg.|
{i}
Elevavit]
ut indiceret silentium ad audiendum sermonem.
marg.|
{k}
Locutus]
ut musto plenus.
marg.|
{l}
Eis]
qui convenerant.
marg.|
{m}
Viri]
propter fortitudinem.
marg.|
{n}
Iudei]
propter scientiam.
marg.|
{o}
Ierusalem]
propter ville excellentiam. Unde prudentes, et sobrii debent esse.
marg.|
{p}
Universi]
scilicet, ambo populi.
marg.|
{q}
Hoc]
non quod irrisores dixerunt. Vel (Hoc) mustum vel (hoc) quod sequitur.
marg.|
{r}
Verba mea]
pleno musto spirituali.
marg.|
{s}
Ebrii]
Is. 1.c. Ve qui consurgitis mane ad ebrietatem sectandam.
marg.|
{t}
Cum sit hora diei tertia]
Cum id est quamvis, vel quia non est hora bibendi propter terre caliditatem, quia sic corrumperetur natura, vel quia hoc factum fuit in Maio quando Iudei ieiunabant. Et similiter Apostoli adhuc servantes illam consuetudinem. Vel non sumus ebrii, cum sciamus, quod sit hora tertia. Glossa Spiritus sanctus gloriam Trinitatis mundo predicaturus congrue datur hora tertia orantibus, ut predictum est ad significandum quod non datur nisi mentibus ad superna elevatis.
marg.|
{u}
Hora tertia]
Tertia lex. Item hec hora qua spiritus mittitur, et sexta qua Dominus crucem ascendit : Lc. 23.f. Et nona qua spiritum emisit ; Mt. 27.f. pre ceteris sanctificate nobis commendantur. Unde Dn. 6.c. Ter in die adorans flectebat genua contra Ierusalem.
marg.|
{x}
Et erit in novissimis diebus]
Hoc non est in Ioel, sed addit Petrus ad reverentiam verbi Dei, sicut prophete solent dicere. Hec dicit dominus, ut attentos faciant ad verbum Dei quod sequitur.
marg.|
{y}
Effundam]
in modum fontis.
marg.|
{z}
De spiritu]
Ly (de) diversa dona respicit, prime Cor. 12.a. non diminutionem substantie.
marg.|
{a}
Meo]
mihi coeterno quasi ad mensuram dabo spiritum.
marg.|
{7.
281vb}
marg.|
{b}
Super omnem carnem]
masculi et femine, Iudei et gentilis : Colos. 3.d. Non est masculus neque femina, etc.
marg.|
{c}
Carnem]
ut sit carneum non lapideum : Ez. 11.d. Vel que sit omnis caro exponit subdens.
marg.|
{d}
Et prophetabunt]
id est prophetias exponet, vel docebunt, id est non ventura predicent. Vel (prophetabunt) non de Christo, sed de quolibet alio ventura predicent, quia lex et prophetie sunt de Christo, usque ad Ioannem. Mt. 11.b. qui promissum in lege, et prophetis ostendit digito.
marg.|
{e}
Filii]
ut Agabus, infra 11.d. Et Simon niger inf. 13.a.
marg.|
{f}
Et filie]
Philippi inf. 21.b. Et notat numerus largitatem, quia non prophetis et sacerdotibus tantum ut olim, sed passim omnibus spiritus erat dandus isti inquam prophetabunt ut sitis inexcusabiles.
marg.|
{g}
Et iuvenes]
ut Ioannes, et Paulus 2Cor. 12. Vel id est novi fideles.
marg.|
{h}
Videbunt]
clare omnia mysteria.
marg.|
{i}
Et seniores]
ut Petrus et Iacobus, vel veteri legi adherentes.
marg.|
{k}
Somnia]
umbras et figuras videbunt.
marg.|
{l}
Et quidem]
Adhuc exponit (super omnem) carnem.
marg.|
{m}
Super servos]
prius ex timore, nunc ex obedientia.
marg.|
{n}
In diebus]
novissimis. Hucusque de adventu spiritus nunc de iudicii signis et prodigiis ad litteram. Sed mystice de Christo omnia hec impleta sunt.
marg.|
{o}
Prodigia]
que porro dicunt, id est longe signant, et est prodigium quod Proditur oculis, signum quod aliud significatur. (Prodigia) in magnis.
marg.|
{p}
Et signa]
in parvis. (Prodigia) in celo cum Christo nato novus sidus apparuit : Mt. 2.a. Et eo moriente. Sol obscuratus est, et terra tremuit : Lc. 23.f. et Mt. 27.f. Vel prodigia in celo sunt labores in Ecclesia : Signa in terra ; vindicta in terrenos. Sanguis, martyrium, Ignis, Evangelium, vel Spiritus sanctus. Vapor, compunctio anime ab ardore spiritus procedens, sicut fumus ab igne, vel sanguis sudor Christi sanguineus : Lc. 22.b. Vel sanguis de latere fluens contra naturam corporis mortui : Io. 19.f. quod fuit signum salutis nostre, et causa vite processit de illius morte.
marg.|
Ut sicut tabernaculum victimarum sanguine consecratum est : Levitic. 4.b. sic fideles sanguine Christi.
marg.|
Et non tantum in Hierosolymis sit locus orationis : Io. 4.f. Sed in omni loco dominationis eius.
marg.|
{q}
Sanguinem]
Christi, ante quem petre scisse sunt : Mt. 28.f.
marg.|
{r}
Et ignem]
Spiritum sanctum quoad Apostolos.
marg.|
{s}
Et vaporem]
quoad alios qui postea perceperunt sicut dicitur inf. 10.f. Patet ergo quod hoc potest legi pro tempore ante resurrectionem, vel post, et sic maxime intendit hoc Petrus.
marg.|
Vel ignis illuminatio fidelium. Vapor cecitas Iudeorum.
marg.|
Unde Dominus legem daturus in igne et fumo descendit : Ex. 19.d. Quia humiles illuminat, superbos caligine erroris excecat.
marg.|
{t}
Sol convertetur in tenebras]
ad litteram in passione.
marg.|
{u}
Et Luna in sanguinem]
Sed cum plena esset, quia quartadecima occultata obiectu terre hominibus non potuit tunc apparere.
marg.|
{t}
Et Sol convertetur in tenebras]
Mystice, Christus in crucem, vel Evangelium in hereses, et Ecclesia in martyrium.
marg.|
{u}
Dies Domini]
non hominum.
marg.|
{b}
Et manifestus]
quia Deus noster manifeste veniet.
marg.|
{c}
Erit]
quasi metuentibus consilium proponit.
marg.|
{d}
Omnis]
etc. Quia non est personarum acceptor Deus etc. inf. 10.e.
marg.|
{e}
Invocaverit]
ante diem, non in die.
[Invocaverit]
fide, ore, et opere.
marg.|
{f}
Salvus erit]
salute infinita corporis, et anime.
marg.|
{g}
Viri]
Secunda particula in qua revocat ad fidem
[Viri]
fortitudine.
marg.|
{h}
Israelite]
quibus prophetatum est.
marg.|
{i}
Audite]
a me non ab irrisoribus completam esse prophetiam.
marg.|
{k}
Verba]
dicta vel dicenda. Audite in quam Iesum quem vos interemistis fuisse.
marg.|
{l}
Virum]
virilem, vel verum hominem. Ier. 31.d. Mulier circumdabit virum. Loquens scientibus legem Christum Prophetis promissum, non prius auctoritate sua Dei filium nominat, sed virum probatum a mortuis suscitatum.
marg.|
{m}
In vobis]
coram vobis, vel in vestris corporibus quoad hoc quod dicit
[virtutes, et prodigia]
resuscitationibus mortuorum.
marg.|
{n}
Deus]
Pater vel divinitas.
marg.|
{o}
In medio]
unde inexcusabiles estis.
marg.|
{p}
Consilio]
Spiritus Sancti.
marg.|
{q}
Et prescientia]
Patris non vestra.
marg.|
{r}
Traditum]
Iudeis a patre, vel a seipso, vel a Discipulis, Mt. 26.
[Traditum]
militibus a Iudeis. Mt. 27.c.
marg.|
{s}
Iniquorum]
militum.
marg.|
{t}
Affligentes]
variis illusionibus : Lc. 23.e.
marg.|
{u}
Interemistis]
voce. Qui enim iubet ille facit petentes Barrabam dimitti et Iesum occidi ; Mt. 27.c. Glossa in hoc solo notabiles ; quia non obedienti animo fecerunt, sed ex invidia. Sed esto quod non invidia fecerunt, sed ut voluntati Dei obedirent queritur, utrum peccassent. Videtur quod non quia sic Abraham occidisset filium : Gn. 22.b. supposito quod non fuisset revocatus ergo a simili. Solutio : Non est simile, quia etsi voluntas patris esset Christum pati non tamen fuit in lege preceptum expressum de occidendo eum.
marg.|
{x}
Suscitavit]
secundum humanitatem quam maxime oderant (Suscitavit) non communi resurrectione, sed tertia die, ut huius resurrectionis assertio esset testimonium deitatis.
marg.|
{y}
Solutis]
vel eius resurrectione, vel mortuorum solutione. In greco : Solvens per ipsum mortis dolores, quia in descensu ad inferos liberavit sanctos qui tenebantur in limbo, nec prius exire poterant donec victor educeret in sanguine testamenti vinctos de lacu : Za. 9.c. Vincti enim erant, dicit Glossa antequam educerent.
marg.|
{z}
Iuxta]
prophetiam.
marg.|
{b}
David]
immutabilem.
marg.|
{a}
Ab eo]
vel ab ea morte. Qui enim immunis erat a morte poterat quos vellet a domino mortis eripere.
marg.|
{c}
In eum]
non in sua, sed in Christi persona.
marg.|
{d}
Providebam]
Vox hominis assumpti.
[Providebam]
id est pro me esse videbam, quasi presens auxilium sentiebam.
marg.|
{e}
Dominum]
deitatem vel patrem.
marg.|
{f}
Coram me]
quia veniens in ea que transeunt non abstuli oculum ab eo, qui semper manet.
marg.|
{g}
Semper]
quasi inseparabilem.
marg.|
{h}
A dextris]
prosperis.
marg.|
{i}
Est]
more custodis.
marg.|
{k}
Ne commovear]
a spe resurgendi. Laboravit enim spe vite eterne dicit. Glossa
marg.|
{l}
Propter hoc]
quia caro resurget tertia die, vel quia dominus a dextris stat.
marg.|
{m}
Letatum est]
iucunditate.
marg.|
{n}
Cor]
cogitatio mea.
marg.|
{o}
Et exultavit]
in verbis prophete.
marg.|
{p}
Lingua]
patriarche de me locuti.
marg.|
{r}
Et caro]
non deficiet in interitu, sed.
marg.|
{s}
Requiescet]
in sepulchro.
marg.|
{t}
In spe]
resurrectionis.
marg.|
{q}
Insuper]
gaudebat quod ab inimicis commoveri non poterat, sed super hoc crevit letitia quod in sua resurrectione {7.
282rb} exemplum dabat nobis.
marg.|
{u}
Animam]
humanam que descendit ad inferos.
marg.|
{x}
In inferno]
possidendam.
marg.|
{y}
Nec dabis sanctum]
corpus sanctificatum.
marg.|
{z}
Tuum]
per quod alii sanctificandi sunt.
marg.|
{a}
Videre corruptionem]
putredinis, et vermium, quasi non patieris corrumpi. Quia.
marg.|
{b}
Notas]
vel scio me surrecturum quia (notas, etc.)
marg.|
{b}
Vias]
que sunt in sanctitatis iucunditate, quibus itur ad eternitatem : quibus post resurrectionem.
marg.|
{c}
Replebis]
ascendenti in celis dabis delectationes dextere usque in finem in quibus est letitia non sempiterna.
marg.|
{d}
Cum facie tua]
videbo facie ad faciem 1Cor. 13. Vel cum Christo Deo qui est facies patris. Sic loquitur Christus ante resurrectionem, vel potest loqui post sic.
marg.|
{d}
Providebam]
ut supra.
marg.|
{h}
A dextris]
sinistra vita presens, dextera eterna.
marg.|
{
k
}
Ne commovear]
post resurrectionem quando omnia immobilia.
marg.|
{o}
Et exultavit lingua]
quia requies post laborem data est. In passione dixit : Tristis est anima mea : Mt. 26. et cepit tedere, et pavere : Mc. 14.d. ut se verum hominem monstraret. Sed post (exultavit lingua,) quia passione sua genus humanum salvatum est.
marg.|
{y}
Nec dabis]
per hoc probat se humane fragilitatis expertem, et supergressam esse humanam conditionem. Moraliter.
marg.|
{d}
Providebam]
Dicens quid fecit, puris hominibus consulit. Qui enim presentiam domini iugiter intuetur oculo mentis, hunc ad peccata Diabolus non convertit.
marg.|
{h}
A dextris]
alioquin diabolus occupat partem illam, sicut de Iuda Dicitur : Diabolus stetit a dextris eius.
marg.|
{b}
Notas]
etc. Non de illo solo intelligitur qui mortem destruxit per se resurgens ad vitam, sed etiam de iustis qui per eum via veritatis inventa ad vitam redeunt, secundum quod dicitur Sap. 10. ut videant facie ad faciem, quod est vita et beatitudo perfecta : Io. 17.a.
marg.|
{e}
Viri]
corpore.
marg.|
{f}
Fratres]
fide. Vocando blanditur, et principalem sexum alloquitur.
marg.|
{g}
Liceat audenter dicere]
Hoc dicit ne indignentur. Et hec est tertia particula secunde partis capituli, in qua ostendit verba premissa non convenire David.
marg.|
{h}
Usque in hodiernum diem]
Unde patet eum non de se dixisse : non dabis sanctum tuum videre corruptionem.
marg.|
{i}
Iurasset]
Iuramentum Dei significat : immutabilitatem consilii.
marg.|
{k}
Lumbi eius]
Viri luxuria in lumbis est.
marg.|
{l}
Sedere]
quia Christus super spiritualem Israel sedit.
marg.|
{m}
Providens]
a longe.
marg.|
{n}
Derelictus]
secundum animam.
marg.|
{o}
Resuscitavit Deus]
Am. ultimo capitulo : Suscitabo tabernaculum David quod cecidit.
marg.|
{p}
Omnes]
non duo, vel tres, ut testimonium sit sufficiens.
marg.|
{q}
Nos]
qui vidimus eum post resurrectionem.
marg.|
{r}
Testes sumus]
resurrectionis.
marg.|
{s}
Igitur]
quia dixit David. A dextris est mihi, etc.
marg.|
{t}
Exaltatus dextera]
ablative, id est prosperitate, id est vel ipse (exaltatus,) qui est (dextera Dei) patris.
marg.|
{u}
Et promissione]
Ioel.
marg.|
{x}
Accepta]
Accepit enim ut homo, ut effundat spiritum sicut dicit Ioel. 2.g. Vel accipiunt Apostoli ab ipso exaltato promissum in Evangelio, Io. 16.b. spiritum.
marg.|
{7.
282va} {a}
Effudit]
ut Deus. Non recedit a verbo Prophete dicentis effundam, ut ipsum esset significet qui olim per prophetam locutus est.
marg.|
{b}
Hunc]
Spiritum in Greco. (Effudit hoc, etc.) in linguis igneis, vel mente.
marg.|
{c}
Et auditis]
sono, vel nostro sermone.
marg.|
{d}
Non enim David]
Unde patet quod non de sua sed de Christi Ascensione loquatur. Qui prius Iesum a Deo suscitatum dixit, nunc fidem auditorum altius erigens, verum esse Deum assignat, quem effudisse Spiritum confirmat quod est Deitatis.
marg.|
{e}
Dixit]
interna ratione verbi coeterni.
marg.|
{f}
Dominus]
pater.
marg.|
{g}
Domino]
homini Christo.
marg.|
{h}
Sede]
quiesce, vel iudica quia pater omne iudicium dedit filio. Io. 5.d.
marg.|
{i}
A dextris]
in eternis bonis vel in unitate persone cum filio qui est dextera Patris. Hoc est quod dicit Petrus, inf. 3.d. Quem oportet celum recipere, etc. Sed ex hoc arguit Arrius filium minorem patre Respondetur, nomen inferius illi convenire cui imperatur sedere, sicut et Petrus consequenter exponit quia eum dominum et Christum Deus fecit.
marg.|
{k}
Donec ponam]
in presenti et futuro, id est semper, quia semper ponendi.
marg.|
{l}
Inimicos]
demones vel homines.
marg.|
{m}
Scabellum]
humiles vel subiectos.
marg.|
{n}
Pedum]
carnis vel Apostolorum. Aperte probat Petrum regnum Christi non terrenum sed celeste et utramque in eo naturam astruit, in altera docens filium David, in altera eius dominum. Unde subdit.
marg.|
{o}
Certissime ergo sciat]
quia propheta hoc dicit.
marg.|
{p}
Domus]
continens pro contento.
marg.|
{q}
Israel]
corporalis et spiritualis.
marg.|
{r}
Et dominum]
David.
marg.|
{s}
Eum]
de quo dicit
[domino meo]
marg.|
{t}
Et Christum]
regem.
marg.|
{u}
Fecit]
in nativitate vel resurrectione secundum carnem.
marg.|
{x}
Deus]
pater, vel deitas.
marg.|
{y}
Hunc Iesum]
proprium nomen est illius hominis.
marg.|
{z}
Crucifixistis]
secundum carnem, quia deitas pati non potuit. Dominus nomen maiestatis est et potestatis, cui omnis creatura subiici debet Christus regie, vel pontificalis dignitatis in huius Christi figura in lege reges et pontifices ungebatur. Una ergo persona in duabus naturis Christus est dominus, in divina eternaliter ex patre, in humana temporaliter natus ex matre, ipse vere est Christus plenitudine Spiritus sancti unctus, qui eumdem spiritum potenter quibus voluit dedit.
marg.|
{a}
His auditis]
etc. Tertia pars in qua agitur de compunctione auditorum Petri. Et dividitur in quatuor partes. In prima, compuncti petunt consilium. In secunda dat Petrus consilium, ibi (Petrus vero, etc.) In tertia acquiescunt consilio eius tria millia, ibi (Qui ergo, etc.) In quarta agit de profectu conversorum, ibi (Erant autem, etc. His auditis, etc.) Ex quo dixit. (Viri Iudei) sup. eod. b.
marg.|
{b}
Compuncti]
Eccl. ult. d. Verba sapientum quasi stimuli. Ps. 4. Et in cubilibus vestris compungimini. Ecce post ignem sequitur fumi vapor, et incipiunt compungi, et flere qui irriserant, ut illum sanguinem gustare valeant, et per eum salvari, quem super se et filios suos fuerant imprecati. Mt. 27.c. Hab. 3.d. Audivi et conturbatus est venter meus. Hbr. 4.c. Vivus est sermo Dei et efficax, et penetrabilior, etc.
marg.|
{c}
Dixerunt]
quasi ad medicos et duces ceci loquuntur et egi.
marg.|
{d}
Quid faciemus]
Ecce fructus compunctionis, inf. 9.a. Quid me vis facere.
marg.|
{e}
Fratres]
quia ipsi Israelite (Dixit) Secunda particula de consilio Petri.
marg.|
{f}
Petrus]
fervore precipuus.
marg.|
{g}
Penitentiam]
cordis.
marg.|
{h}
Agite]
opere implete.
marg.|
{i}
Et baptizetur]
Dicturus de baptismate premittit lamenta penitentie, ut prius se aqua sue afflictionis infunderent, et post sacramento {7.
282vb} baptismi lavarent. Sed obiicitur illud Rm. 11.d. Sine penitentia sunt dona et vocatio Dei. Verum est de penitentia exteriori, et interior autem, scilicet contritio, vel attritio requiritur in adultis, quales isti erant in parvulis vero precedit baptismus contritionem.
marg.|
{
k
}
Unusquisque]
nullus pro alio.
marg.|
{l}
In nomine]
in honore, vel in hac forma Christi in uno nomine, Trinitatis fides continetur, scilicet ungentis patris uncti filii, ungentis Spiritus sancti precipue crucis, vel crucifixi de qua predixit : Quem crucifixistis.
marg.|
{m}
Iesu Christi]
de quo dictum est, quod Deus eum dominum fecit et Christum. Hoc dicitur quia filium non crediderunt.
marg.|
{n}
Dominum]
quod in nobis miramini. Ex hoc videtur, quod remissio peccatorum precedat infusionem gratie Resp. Spiritus sanctus, vel infusio gratie precedit remissionem peccatorum, sed secundum quod datur ad robur, sequitur eam. Et de hoc loquitur hic.
marg.|
{o}
Vobis]
Iudeis.
marg.|
{p}
Repromissio]
Ioel. 2.g. Effundam de spiritu meo.
marg.|
{q}
Omnibus]
etiam gentibus, que a dono spirituali non repelluntur.
marg.|
{r}
Longe]
loco, vel a notitia Dei.
marg.|
{o} Vel :
Vobis]
hic stantibus, et omnibus Iudeis procul positis.
marg.|
{s}
Advocaverit]
gratia non meritis, quia omnis quicumque invocaverit nomen Domini, salvus erit. Ioel. 2.g.
marg.|
{t}
Aliis]
que Lucas tacet, quia eiusdem erant qualitatis, et multa verba Petri brevi concludit sententia.
marg.|
{u}
Testificatus]
de Christo.
marg.|
{x}
Exhortabatur]
adiurabat, vel testificatio, et exhortatio idem est.
marg.|
{y}
Dicens]
se medicum et illos egros ostendens.
marg.|
{z}
Salvamini]
hec est testificationis qualitas.
marg.|
{a}
A generatione]
Iudeorum qui non credunt nec penitent.
marg.|
{b}
Prava]
Ps. 77. Generatio prava et exasperans Ez. 3.g. Domus exasperans est. Due sunt generationes. Prima bonorum, alia malorum.
marg.|
{c}
Et apposite]
numero fidelium.
marg.|
{d}
Circiter]
ad numerum dicitur sicut circa ad locum.
marg.|
{e}
Tria millia]
Numerus fidei congruit que est una, et trina, et recte in primo baptismo ad confessionem Trinitatis (Tria millia) colliguntur : Lc. 23. Quinquagesimo die a phase, quia lex data est : Ex. 21. solemnitatem primitiarum Moyses precepit initiari. Nunc autem post adventum Spiritus S. non manipuli spicarum, sed animarum primitie domino consecrantur.
marg.|
{f}
Erant autem]
etc. Quarta Particula.
marg.|
{g}
Perseverantes]
non una die tantum.
marg.|
{h}
In doctrina]
fidei.
marg.|
{i}
Et communicatione]
non solius Petri, qui eadem erat omnium.
marg.|
{k}
Panis]
sive communis sive sancti.
marg.|
{l}
Omni anime]
exceptis credentibus.
marg.|
{m}
Timor]
pro predicatione, vel pro prodigiis sequentibus.
marg.|
{n}
Prodigia]
Predicationi adiuncta.
marg.|
{o}
In universis]
imperfectis. Sed perfecta caritas foras mittit timorem 1Io. 4.d.
marg.|
{p}
Pariter]
ecce fraternitas.
marg.|
{q}
Omnia communia]
fraterni amoris indicium nihil habere proprium.
marg.|
{r}
Possessiones]
agros.
marg.|
{s}
Et substantias]
pecora.
marg.|
{t}
Prout cuique]
non secundum honorem, sed secundum indigentiam. Caritas enim diffusa in cordibus per Spiritum sanctum. Rm. 5.a. cito generat amorem Dei, et proximi. Io. bis datus Spiritus sanctus : Io. 20.e. sup. eod. a. Sen. Si ad naturam vixeris numquam pauper eris, si ad opinionem numquam dives.
marg.|
{u}
Unanimiter]
ut Apostoli.
marg.|
{x}
In templo]
in oratione : Ecce contemplativa.
marg.|
{y}
Frangentes]
ecce activa.
marg.|
{z}
Circa domos]
non in templo, ut sanctus locus esset orationi, et communis victui.
marg.|
{a}
Panem]
corporalem, vel Eucharistiam.
marg.|
{b}
Cum exultatione]
in honore sui magistri.
marg.|
{c}
Et simplicitate]
nihil interrogantes propter Conscientiam, 1Cor. 10.f.
marg.|
{d}
Cordis]
unanimitate caritatis,
marg.|
{7.
283ra}
marg.|
{a}
Collaudantes Deum]
Glossa In laude cooperantes.
marg.|
{b}
Et habentes gratiam]
de perceptis gratias agentes. Secundum illud. Hymno dicto exiit in montem Oliveti. Mt. 26. 1.c. Hec enim vicissim sibi connectuntur, ut virtutes sermonibus et sermones succedant virtutibus.
marg.|
{c}
Ad omnem plebem]
id est coram plebe vel ipsi plebi gratias referentes, vel plebis gratiam invenientes. Nec solum priores perseverabant, sed etiam.
marg.|
{a}
Dominus augebat quotidie]
non tantum in Pentecoste.
marg.|
{e}
In idipsum]
unionem Apostolice regule. In Greco. Dominus augebat eos qui salvi fierent quotidie Ecclesie. Post alia narratio sic incipit.
[In idipsum Petrus]
etc. quod sic exponitur. Cum quotidie predicantibus Apostolis Dominus augeret Ecclesie fideles, primi Apostolorum ascenderunt in templum rogaturi.
[In idipsum]
id est ut Ecclesiam semper augeret.
Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Hugo de Sancto Caro. Postilla in totam Bibliam (Act. Capitulum 2), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 28/04/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=hug&numLivre=74&chapitre=74_2)
Martin Morard, ed., Hugo de Sancto Caro. Postilla in totam Bibliam (Act. Capitulum 2), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 28/04/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=hug&numLivre=74&chapitre=74_2)
Notes :