Psalmus 101
Numérotation du verset
Ps. 101,1
¶Oratio pauperis
¶Codd. : (Ps. 101) D30 Ω
D Δ (Ω
K K111 ω1 ω²
NAL3255
T77 T79 Fi Bo) Ω
F ΩP P10525 Bari1 Bari3 P15613 Rusch
Ps-G
cum anxiaretur1
1 anxiaretur
Ps-G
(
W V
) Ω
D ΩSF
Rusch
] anxius fuerit
Ps-G D30
et in conspectu Domini2
2 in conspectu Domini
Ps-G
(V)
Rusch Clementina cum Ps-R
(H S) Ps-α Ps-γ
Ps-Moz
] coram Domino
Ps-G D30
Ω
D
Ω
cum Ps-R
effudit3 precem suam4.
3 effudit
Ps-G
(
Q V
) Ω
D
Ω
F
Rusch
] effuderit
Ps-G
Ω
MS
D30
|
4 suam Ω
M
Ω
D
Ps-G
]
om.
ΩSF, + Vox Christi Ecclesie cum ascendisset Christus ad Patrem
D30
|
Numérotation du verset
Ps. 101,2 I
Domine exaudi orationem meam ¦
et clamor meus
ad te veniat.
Numérotation du verset
Ps. 101,3 II
Non avertas5 faciem tuam
5 avertas] advertas
Bari3
a me ¦
in quacumque die tribulor
inclina ad me
aurem tuam.6
6
<divisio.> me ¦... tribulor ΩS
P10525 P10525 P15613
Δ
Bari1-3
] me... tribulor ¦ Ω
F
Numérotation du verset
Ps. 101,III
In quacumque die invocavero te ¦
velociter exaudi me.
Numérotation du verset
Ps. 101,4 IV
Quia defecerunt sicut fumus
dies mei ¦
et ossa mea
sicut cremium7
7 cremium
Ps-G
(ΦRGV ΨB V ) D30 P10525 Ω
D
Ω Δ P10525 P15613 Ω
K Bari1-3 edd.
Rusch
] gremium
Ps-G
aruerunt.
Numérotation du verset
Ps. 101,5 V
Percusssus sum8
8 Percusssus sum
Ps-G
(
plerique codd. et edd.
)
D30 P10525
Ω
D
Ω Δ P15613 Ω
K K111
Bari1-3 Rusch cum Ps-R
] Percussum
Ps-G
(
Edmaior.
), Percussum est
Ps-G
(Edminor.) cum Ps-αγδ
Ps-Moz
C
ut fenum
et aruit
cor meum ¦ quia oblitus sum
comedere
panem meum.
Numérotation du verset
Ps. 101,6 VI
A voce gemitus mei ¦ adhesit os meum
carni mee.
Numérotation du verset
Ps. 101,7 VII
Similis factus sum pelicano solitudinis ¦
factus sum9 sicut nycticorax
9 factus sum
D30 P105
25 Ω
D
Ω
M
Ω
F ΩP
ω
1
Ω
K K111 P15613
NAL3255
T77 T79 Fi Bari1-3
Rusch
] factus
ω²
, et
praem.
ΩS
in domicilio.
Numérotation du verset
Ps. 101,8 VIII
Vigilavi ¦ et factus sum sicut passer solitarius
in tecto.10
10 Vigilavi... tecto]
om.
Ω
D | <divisio.> Vigilavi ¦ Δ
Bari1
] Vigilavi... passer ¦ ΩP
Numérotation du verset
Ps. 101,9 IX
Tota die
exprobrabant mihi inimici mei ¦
et qui laudabant me
adversum me11 iurabant.
11 adversum me
Ps-G
(
plerique codd. et edd.
)
D30 P105
25 Ω
D ΩSFI Δ Ω
K K111
P105
25 P15613 Bari1-3
Rusch
] adversus me
Ps-G
, adversum
Ω
M
(hapax)
Numérotation du verset
Ps. 101,10 X
Quia cinerem tamquam panem manducabam12 ¦
12 manducabam
Ps-G
(
plerique codd. et edd.
)
D30 Hi P10525
Ω
D
Ω
Δ
Ω
K
K111 P15613 Bari1-3 Rusch cum Ps-R
]
manducavi
Ps-G
(
R F Q
ΦRGV
D
etc.)
et poculum13 meum
13 poculum
Ps-G D30
ΩP Δ Ω
K K111
Rusch
] potum
Ps-G
(ΨB* D) Hi
P105
25 Ω
D
Ω P15613 Bari1 Bari3
Clementina cum Ps-R
cum fletu miscebam.
Numérotation du verset
Ps. 101,11 XI
A facie ire14
14 ire
Ps-G
(I V ΨB)
D30 P105
25 Ω
D ΩSFP
Ω
K² K111
P105
25 P15613 T77 T79 Fi* Bo Bari1-3
Rusch cum Ps-R
(nonnulli codd.)] + et Hi Ω
K*
ω
1
ω² NAL3255
Fi²
Clementina Ps-G cum Ps-R
, + tue
Ω
D
indignationis tue ¦
quia elevans allisisti me.15
15 allisisti
P105
25 Bari3
Rusch
] allixisti Bari1 P15613, adlisisti
Ps-G
Numérotation du verset
Ps. 101,12 XII
Dies mei
sicut umbra declinaverunt ¦
et ego sicut fenum arui.
Numérotation du verset
Ps. 101,13 XIII
Tu autem Domine
in eternum permanes ¦
et memoriale tuum
in generatione16
16 generatione
Ps-G
(M W Φ U V D)
D30
Hi
P105
25 Ω
D
Ω Δ Ω
K K111
P105
25 Bari1-3 P15613
Rusch
] generationem
Clementina Ps-G
et generationem.
Numérotation du verset
Ps. 101,14 XIV
Tu
exsurgens17
17 exsurgens
D30 Hi Correc2
(hebr. et antiq. et Ieron. non interponunt Domine neque grecus similiter)
Δ
ΩP
² (
al. m.
) Ω
K
K111 Bari3
] + Domine
P10525
Ω
D ΩSFP
P15613 Bari1
misereberis Sion ¦
quia tempus miserendi eius
quia venit tempus.
Numérotation du verset
Ps. 101,15 XV
Quoniam placuerunt servis tuis
lapides
eius ¦
et terre eius
miserebuntur.
Numérotation du verset
Ps. 101,16 XVI
Et timebunt gentes
nomen tuum Domine18 ¦
18 tuum Domine
Ps-G
(
cett. codd. et edd.
)
D30 Hi P10525
Ω
D ΩP
Δ
Ω
K
K111 P10525 Bari1-3 P15613 cum Ps-R
] Domini
Ps-G
(
R F C I M* Q W Φ G² K
)
cum hebr. LXX Ps-H Ps-γ Ps-Med, Correc2
(hebr. et grecus et antiq. et Ieron. sic habent, non est ibi
TUUM DOMINE
)
et omnes reges terre gloriam tuam.
Numérotation du verset
Ps. 101,17 XVII
Quia edificavit19
19 edificavit
Ps-G
(F
M
ΨB )
P10525²
(
in ras.
) Ω
D
Ω Ω
K K111
ω
1
Ω2
NAL3255
T77* Fi Bo P15613
Bari1
Rusch
] – bit
D30
Hi T77² T79
Ps-G
Dominus Sion ¦ et videbitur
in gloria sua.
Numérotation du verset
Ps. 101,18 XVIII
Respexit
in orationem humilium ¦
et non sprevit
precem20 eorum.
20 precem
D30
Ω
D ΩS
Ω
K
ω
1
K111 15613 P10525 Bari1-3
] preces Ω
F
Bo
, precê
cett.
Numérotation du verset
Ps. 101,19 XIX
Scribantur 21
21 Scribantur Ω
D
ω
1
ω²
Ω
M
Ω
F ΩP
P10525 P15613
etc Scribentur ΩS
Bari1-3#
, Scribatur
Correc2
(hebr. et grecus habent
SCRIBATUR HEC
femineum substantivatum in singulari)
hec
in generatione altera ¦ 22
22 generatione altera
D30 Hi
Ω
D ΩP
K111 ω
1
Ω
2
Ω
K
NAL3255 T77 T79 Bo Bari1-3 P15613 Rusch
] generationem alteram
Ps-G
| <divisio.> hec+
ω
1
(hapax)
et populus
qui creabitur
laudabit Dominum.
Numérotation du verset
Ps. 101,20 XX
Quia
prospexit
de excelso sancto suo ¦ Dominus
de celo in terram aspexit.
Numérotation du verset
Ps. 101,21 XXI
Ut audiret gemitus23 compeditorum ¦
23 Ut
P15613 Bari3
etc Et
Bari1 (hapax)
| -gemitus
Ps-G
(
Ψ
B
V D
)
D30 Hi
Ω
D
Ω
K
K111
Ω
T77 T79 Bo P10525 Bari1-3 P15613
Rusch Ed1530 Clementina
] gemitum
Correc2
(hebr. et antiq. et Ieron. habent
GEMITUM
et grecus similiter) Ω (-tû
in ras. ω²
)
NAL3255 Fi
(-tû)
Ps-G
ut solveret24
24 ut solveret
Ps-G
(
plerique codd. et edd.
)
D30
Hi
P10525
ΩP
Ω
K111 NAL3255 T77 79 Fi Rusch
] ut solvat
Ps-G
, et solveret
Ps-G
(
W V
) Ω
D
Ω
M
Ω
F ΩS P15613 Bo
cum Ps-R
(H* S B D)
filios
interemptorum.
Numérotation du verset
Ps. 101,22 XXII
Ut annuntient25
25 Ut annuntient
Ps-G
(
plerique codd. et edd.
)
D30
Hi
P105
25 Ω
D
Ω Δ Bari3 P15613
Rusch Clementina cum Ps-R
] Ut annuntiet
Ps-G
, Et annuntient Ω
K* Bari1
in Sion
nomen Domini ¦
et laudem eius26
26 eius
Ps-G
(
plerique codd. et edd.
)
D30 P10525
Ω
D
Ω
Δ Bari1-3 P15613
Rusch Clementina cum Ps-R
] suam
Ps-G
in Hierusalem.
Numérotation du verset
Ps. 101,23 XXIII
In conveniendo
populos in unum’
et reges ¦
ut serviant Domino27.
27
<divisio.> § XXIII unum’ et reges ¦
ω
1
ω²
, unum ¦ et reges
Hi
Ω
D
Ω
FSP
P10525 Bari1-3 P15613 NAL3255 T79,
unum et reges ¦
D30 P10525Fi Bo, om. T77
Numérotation du verset
Ps. 101,24 XXIV
Respondit
ei
in via
virtutis sue28 ¦
28 sue P10525 Bari3 P15613
Ps-G
Ps-R] tue ΦG* Bari1, eius Ps-γ
paucitatem
dierum meorum nuntia mihi.
Numérotation du verset
Ps. 101,25 XXV
Ne revoces me in dimidio dierum meorum ¦
in generatione29 et generationem anni tui.
29 generatione et generationem
Ps-G
(
M Q
²
W U K Ψ
B
V
)
D30 Hi P10525
Δ ΩSFP
P10525 Bari1-3 P15613 Rusch
] generatione et generatione
Ps-G
(
C I
ΦRGV
D
) Ω
D
Ω
M
cum Ps-α Ps-Med,
generationem et generationem
Clementina Ps-G
Numérotation du verset
Ps. 101,26 XXVI
Initio
tu Domine
terram fundasti ¦ et opera manuum tuarum30 sunt celi.
30 tuarum
P105
25 (
in ras.
?) Bari1-3
Ps-G
] eius
cacogr
. P15613
Numérotation du verset
Ps. 101,27 XXVII
Ipsi peribunt
tu autem permanes ¦ et omnes sicut vestimentum31 veterascent32.
31 vestimentum
P10525 Bari1 P15613
] + tuum
Bari3
|
32 veterascent
Ps-G
(V D)
D30 Hi P105
25
Cor2
Ω
D
Ω
M
Ω
F ΩS Δ Bari1-3 P15613
Rusch edd
veterescent
Ps-G
ΩS Correc2 (alii)
|
Numérotation du verset
Ps. 101,XXVIII
Et sicut opertorium mutabis eos et mutabuntur ¦
Numérotation du verset
Ps. 101,28
tu autem
idem
ipse es’ 33
33
<divisio.> es’] es
P105
25 P15613 Bari1-3#
et anni tui non deficient.
Numérotation du verset
Ps. 101,29 XXIX
Filii servorum tuorum
habitabunt ¦
et semen eorum in seculum
dirigetur.
Psalmus 101
Numérotation du verset
Ps. 101,1
marg.|
[GME26.101.1-1]
A¶
Domine exaudi.
Titulus.
Oratio pauperis cum anxiaretur.
Et in conspectu Domini effudit precem suam. Psalmus iste penitentialium quintus est, quartus eorum qui dicuntur oratio. Christus qui erat Verbum, Deus in principio apud Deum, adeo1 dives quod"per ipsum omnia facta sunt"a,"accipiens formam servi"b factus est pauper et tamen nondum2 in ea egestate3 ut possit dicere : « Cinerem tamquam panem manducavi », ut igitur tam alto tam ima contemperarentur, paupertatem addidit paupertati, nos in se transfigurans ut caput et membra in quibus sunt etiam penitentes, sicut4 sunt duo in carne una, ita sint et5 in voce una. Unde et in6
Isaia propheta dicitc se sponsum et sponsam ita : « Sicut sponso alligavit mihi mitram et sicut sponsam induit me ornamento ». Sponsum dicit se propter caput, sponsam propter membra. Ergo Christus pauper in nobis et nobiscum et propter nos, caput cum membris, una persona orat in hoc psalmo pro miseriis huis seculi in quas pauper propter peccatum primi hominis, iusto iudicio Dei7 deiectus est. Unde ait :
Cum anxiaretur.
a Cf. Ordinarium missae iuxta ritum Romae Ecclesiae, Symbolum fidei ‘Niceae Constantinopolitanae synodi’ nuncupatum : « ... Per quem omnia facta sunt ».
b Cf. Phil. 2, 7.
c Cf.
Is. 61, 10
(VL) ut laud Augustinus in loc cit.
1 adeo]
coniec.,
ad eo
Bor29
2 tamen nondum
Ar120 Val44
(tñ nundum)] tm mundum
Bor29
3 egestate] + reconciliavit
Bor29
4 sicut] ut
praem.
Bor29
5 sint et
Bor29 Val44
] sunt etiam
Ar120
6 in Bor29 Val44] om. Ar120
7 iudicio Dei]
inv. Bor29
marg.|
[GME26.101.1-2] Et quia scit se nisi per Dominum liberari non posse, in conspectu Domini effudit precem suam. Prima est deprecativa captatio, in qua nec factum defenditur nec facientis animus excusatur. Secunda est flebilis narratio, ubi exponit quia patitur paupertatem, ibi :
Quia defecerunt.
Tertia est impetrandi certitudo, ibi
: tu autem
; quarto brevitatem suam divine conferens eternitati, illam transituram. Et istam mansuram asserit, ibi :
Respondit.
Et in ea se habitaturum quinto concludit ibi
: Filii servorum
8
.
8 servorum
Bor29 Val44
] + tuorum
Ar120
marg.|
[GME26.101.1-3] Intentione monet omnes recognoscere suam miseriam et petere misericordiam qua restituuntur. B
B
¶Codd. :
Val44
[MM2023].
Numérotation du verset
Ps. 101,2
marg.|
[
GME26.101.2] Secundum regulam vero9 penitentialium finiturus, in gaudio a lacrimis incipit ita : o
Domine exaudi orationem meam et clamor meus ad te veniat
id est non obstet peccatorum nubes de qua Ieremias ait10
d :"Opposuisti nubem ne transeat oratio nostra11". Addidit orationi clamorem ut hac geminatione penitentis12 affectum crevisse cognoceres. C
d Lam. 3, 44.
9 vero] nec
Ar120
10 de qua... ait]
om. Ar120
11 nostra Bor29 Val44] mea Ar120
12 penitentis
Bor29 Val44
] petentis
Ar120
interl.|
[GME26.101.2C]
D¶<Psalterium Cassinense>
Domine exaudi orationem meam et clamor meus ad te veniat.
Orationi addit clamorem ut affectum penitentis crevisse hac geminatione cognoscas.
interl.|
[GME26.101.2O]
E¶<Psalterium Oxonense>
interl.|
Domine
cuius ego servus sum
exaudi
comple ex misericordia tua
interl.|
orationem
sperantes amantis | satis facientis | penitentis |
interl.|
meam
coram te humiliter fusam
interl.|
et clamor
geminatio petentis affectum crevisse declarat | intensa devotio
interl.|
meus
humilis | impetret a te quod postularis
interl.|
ad te
excelsum | non obsteo peccatorum nubes.
Numérotation du verset
Ps. 101,3
marg.|
[GME26.101.3-1]
F¶ Sequitur :
Ne avertas faciem tuam a me
penitente quasi qui iniuria13 peccatorum respuis sicut dicit Isaias : « Sanguinem vitulorum nolo », suscipe penitentie munus qui cor contritum non despicis et mihi humili
inclina aurem tuam in quacumque die tribulor. Quacumque
dicit quia in membris non in uno tantum14 die, sed in omni tempore tribulatur. In omnibus etiam omni tempore invocat.
F
¶Codd. :
Val44
[MM2023].
13 iniuria
Bor29 Val44
] munera
Ar120
14 in uno tantum
Bor29 Val44
] uno tam
Ar120
marg.|
[GME26.101.3-2] Unde addit :
In quacumque die invocavero te exaudi me,
et hoc
velociter
quia non iam terram sed celum peto, tu vero celum desideranti cito te15 affuturum promisisti in auxilium dicens. Adhuc te loquente dicam : Ecce adsum.
15 cite te Bor29 Val44] inv. Ar120
marg.|
[GME26.101.3-3]
Augustinus.
16 Nota in his tribus versibus figuram epinome que est iteratio crebra sententie.
16 Aug. Val44] om. Bor29 Ar120
interl.|
[GME26.101.3C]
G¶<Psalterium Cassinense>Non
avertas faciem tuam a me
penitentie sed
in quacumque die
tempore tribulor
inclina ad me aurem tuam.
interl.|
[GME26.101.2O]
H¶<Psalterium Oxonense>
interl.|
Non avertas
Quam orationem | Domine
interl.|
faciem tuam
presentiam pietatis
interl.|
a me
penitentiam agente | sed a peccatis meis sed potius
interl.|
in quacumque die
tempore | prospera vel adversa eveniunt | foris pugne, intus timores
interl.|
tribulor
tu excelsus medicus
interl.|
inclina
custodi ne frangar adversis vel elever prosperis
ad me
egrotum humilem
interl.|
aurem tuam
misericordie tue.
Numérotation du verset
Ps. 101,4
marg.|
[GME26.101.4-1]
I¶
Quia
.
Pars secunda.
17 Unde clamet aperit. In quo ostendit que sibi paupertas et tribulatio quia miseria pium iudicem monet [...]
I
¶Codd. :
Val44
[MM2023].
17 Quia – Pars secunda Bor29 Ar120] inv. Val44
prol.|
[suite en préparation]
Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Gilbertus Pictaviensis, Media Glossatura (Ps. Psalmus 101), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 03/12/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=media&numLivre=26&chapitre=26_101)
Martin Morard, ed., Gilbertus Pictaviensis, Media Glossatura (Ps. Psalmus 101), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 03/12/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=media&numLivre=26&chapitre=26_101)
Notes :