Psalmus 46
Numérotation du verset
Ps. 46,1
¶ In finem1 pro2* filiis Chore3 psalmus David4*.
¶Codd. : (Ps. 46)
D30
Ps-G
;
Textus
et
Glossa :
Tr511
(sparsim) Rusch
,
def.
ΩF
Bari3
1 finem ]
fine Ω
S
|
2 pro]
om. K Rusch
|
3 filiis Chore]
om. Q
|
4 pro filiis Chore- Psalmus David
Q
ΦG
V Tr511 P106
ΩS]
inv. P106 P14402
| David]
om. D30 Ps-G
, vox apostolorum est
D30
, + id est pro conversis gentibus dirigit
P106
|
Numérotation du verset
Ps. 46,2 I
Omnes gentes
plaudite manibus ¦
iubilate Deo
in voce exultationis.
Numérotation du verset
Ps. 46,3 II
Quoniam Dominus5
5 Dominus
P106
Rusch Ps-G
] d<eu>s, Deus
Tr511 Ps-G (R I) cum Ps-R
excelsus ¦
terribilis
rex magnus
super omnem terram.
Numérotation du verset
Ps. 46,4 III
Subiecit populos
nobis ¦
et gentes sub pedibus nostris.
Numérotation du verset
Ps. 46,5 IV
Elegit
nobis
hereditatem
suam ¦
speciem
Iacob
quem6
6 quem
D30
P14402
Tr511 Rusch
] quam
Cor2
(grecus et Hier. habent
QUAM
non habent
QUEM)
Ps-G
dilexit.
Numérotation du verset
Ps. 46,6 V
Ascendit7
7 Ascendit]
praem.
diapsalma
Ps-G
Deus
in iubilo ¦
et8 Dominus in voce tube.
8 et L² ΨB² D* ΩS
Ed1455 Rusch Clementina cum Ps-R
]
om. D30 Tr511 P106 P14402 Ps-G
Numérotation du verset
Ps. 46,7 VI
Psallite
Deo nostro
psallite ¦ psallite regi nostro
psallite.
Numérotation du verset
Ps. 46,8 VII
Quoniam rex omnis terre
Deus ¦
psallite sapienter.
Numérotation du verset
Ps. 46,9 VIII
Regnabit9
9 regnabit
Cor2
(alia littera)]
C I
ΦRGV G² K ΨBVD ΩS
Ed1455 Rusch Clementina
] regnavit
P106 Tr511 Ps-G, Cor2
(hebr. et anti. habent utrumque in preterito et grecus saltem de primo)
Deus 10
10 Deus] Dominus
L² Rusch cum Ps.-R
super gentes ¦
Deus sedet11
11 sedet
Cor2
(alia littera)
plerique codd. et edd. cum Ps-R Ps-H
] sedit
R C I L M Q W Ps-G, Cor2
(hebr. et anti. habent utrumque in preterito et grecus saltem de primo)
super sedem sanctam suam.
Numérotation du verset
Ps. 46,10 IX
Principes populorum
congregati sunt cum Deo Abraham ¦
quoniam dii12* fortes terre
12 dii plerique
codd. et edd.
F² I D30 P106 P14402
Tr511
Rusch] D[...]
C
, die R, Dei
Ps-G
vehementer elevati sunt.
Psalmus 46
Numérotation du verset
Ps. 46,1
marg.|
[GME26.46.1-1]
A
Omnes gentes.
Titulus :
In finem pro filiis Chore psalmus David.
Eadem res sepe diversis titulis annotatur ut una materia vel modo dicendi vel fine intelligatur propter tollendum fastidium. Variari sepe etiam diversa res, repetitis, titulus una fidei concordia teneri monstratur. Sicut nunc psalmus iste ad alias unius tamen fidei partes repetit filios
Chore
et gentes ad quas transivit gratia quas in precedenti psalmo vocavit ad fidem. Hic in prima parte invitat ad laudem ; secundam vero ascensionem et regnum Christi describit et, repetitis admonitionibus, dicit psallendum ibi
ascendit
ait ergo voce apostolorum.
A
¶Codd. : (Ps. 46)
BL4804
[MM2023]
Numérotation du verset
Ps. 46,2
marg.|
[GME26.46.2-1]
Omnes
etc. quasi"Iudei hebetes insultant dicentes ’calve calve’a sed vos, gentes, que gratiam recepistis
omnes,
cum paucis Iudeis,
plaudite manibus”
b id est gaudete bonis operibus,
iubilate
etiam
Deo in voce exsulationis
ut, cum operibus lingua concordet.
c
Quare ?
Numérotation du verset
Ps. 46,3
marg.|
[GME26.46.3-1]
Quoniam Dominus excelsus
super celos in dextera Patris,
terribilis
est qui excelsus in cruce fuerat irrisibilis et est
rex
regens suos sicut habebat titulus superpositus cruci. Non autem tantum Iudeorum sed
magnus super omnem terram.
Numérotation du verset
Ps. 46,4
marg.|
[GME26.46.4-1] Ideo etiam
iubilate
quia nobis apostolis de Iudea
subiecit populos
Iudeos scilicet ut a nostris civibus honoremur a quibus meruimus pati sicut Christus a suis et
gentes etiam nondum credentes posuit sub pedibus nostris
id est nostre potestati subposuit ut eas possimus gladio spirituali percutere.
marg.|
[GME26.46.4-2] Vel
populos
et gentes credentes
subiecit
sibi
nobis
associandas sub speciosis pedibus n<ostris> evangelizantium pacem id est sub predicatione nostra qua malitia gentium conculcatur.
Numérotation du verset
Ps. 46,5
marg.|
[GME26.46.5-1]
Elegit
quasi non meritis nostris sed gratia sua
elegit
dare nobis ad extollendum hereditatem scilicet quam
speciem Iacob quem
Iacob vel
quam speciem
dilexit Deus sicut in Genesi legitur « Iacob dilexi ». Species id est similes Iacob dicuntur qui terrena dant pro celestibus sicut Iacob lenticulam pro primogenitis Esau.
marg.|
[GME26.46.5-2] Vel
hereditatem
dicit celestem ad quam anhelamus et est quamvis Christus venerit ad Iudeos tantum de toto mundo
elegit
nos
speciem Iacob q<uem> dilexit.
Elegit, dico, dare nobis
hereditatem
s<cilicet> celestem.
Numérotation du verset
Ps. 46,6
marg.|
[GME26.46.6-1]
Diapsalma. Ascendit.
Pars altera describit ascensionem Christi et regnum unde1 instanter monet psallere quasi subiecit et potuit quia Deus Christus
ascendit in iubilo.
"Iubilatio est admiratio gaudii que verbis explicari non potest"d, qualiter apostoli, Domino ascendente, gavisi sunte.
d
¶Fons : Cf.
Augustinus Hipponensis
, Enarrationes in Psalmos (Ps. 46, 7.6), CCSL 38, p. 533 : «Quid est
iubilatio,
nisi
admiratio gaudii, quae uerbis non potest explicari
? ».
e Cf.
Glossa ordinaria in loc. cit.
ad sensum
1 unde]
coniec.
marg.|
[GME26.46.6-2]
Dominus in voce tube
id est manifesta voce angelorum clamantium « Viri Galilei »
f etc. quod ideo factum est ut tantis preconibus firmius crederet mundus. g
f Act. 1, 11.
Numérotation du verset
Ps. 46,7
marg.|
[GME26.46.7-1] Ergo
psallite Deo nostro psallite
quem tamquam hominem irriserit alienati a Deo. Repetit assidue
psallite regi nostro
Christo
psallite.
Numérotation du verset
Ps. 46,8
marg.|
[GME26.46.8-1]
Quoniam
ipse est
Deus
qui creat et
rex
qui creata iugiter administrat et gubernat.
Rex
dico
omnis terre,
"non Iupiter in Creta, non Mars in Tracia"h sed iste ab omni terra agnoscitur ; non tantum « notus est in Iudea »i.
i Cf.
Ps. 75, 2
.
marg.|
[GME26.46.8-2]
Psallite sapienter
id est"non sicut olim dum sine sensu lapides colebantur"j sed intelligite quidem littera caritatis. Et debetis psallere
sapienter
quia
Dominus rex super omnes gentes
qui solet super unam gentem Iudeorum regnare.
Numérotation du verset
Ps. 46,9
marg.|
[GME26.46.9-3]
Deus sedet super sedem sanctam sedem suam
scilicet super celos in dexteram Patris super thronos etiam et virtutes et super animas iustas. Hec prophetia modo impleta est.
k
marg.|
[GME26.46.9-4] Vel ubi dicit quidem
sedet
dicit potentem contra perfidos ut qui eius humilitatem contemnent potestati succumbant.
Numérotation du verset
Ps. 46,10
marg.|
[GME26.46.10-1]
Principes :
ecce qualiter regnavit ita scilicet quod
principes populorum
gentilium venientes ab oriente et occidente sicut centurio
congregati sunt
non cum recenti Deo sed cum
Deo Abraham
qui"suscitat filios Abrahe de lapidibus"
l id est de adorantibus lapides. Ideo utique
congregati quoniam dii fortes terre
id est Iudei de se terra presumentes vehementer in superbia
elevati sunt,
et ideo rami fracti ut insereretur humilis oleasterm.
l Cf. Mt. 3, 9 ; Lc. 3, 8.
m Cf. Rm. 11, 17-24.
marg.|
[GME26.46.1-1] Vel ideo
congregati
quoniam dii
terre,
apostoli fortes quos"neque mors neque vita separat a caritate Christi"
n, vehementer elevati sunt fide et miraculis.o
n Cf. Rm. 8, 35-39.
Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Gilbertus Pictaviensis, Media Glossatura (Ps. Psalmus 46), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 01/12/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=media&numLivre=26&chapitre=26_46)
Martin Morard, ed., Gilbertus Pictaviensis, Media Glossatura (Ps. Psalmus 46), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 01/12/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=media&numLivre=26&chapitre=26_46)
Notes :