Psalmus 132
Numérotation du verset
Ps. 132,1
¶Canticum graduum. 1
¶Codd. : (Ps. 132)
D30
Δ (
ω
1
ω²
T77
Bo179
Poissy
Fi
)
T748
ΩS ΩX
Rusch
Ps-G
1 graduum] + David
Ps-G
, + vox Ecclesie regnantis
D30
Numérotation du verset
Ps. 132,I
Ecce
quam bonum
et quam iocundum ¦
habitare fratres
in unum.
Numérotation du verset
Ps. 132,2 II
Sicut unguentum
in capite ¦
quod descendit
in barbam barbam
Aaron.
Numérotation du verset
Ps. 132,III
Quod
descendit
in oram2 vestimenti
2 oram
Ps-G
(L
G
ΨB² V D
edd.
)
D30 ω² T79 Rusch
, horam Ω
M ΩX ΩB
T77 Bo179 Fi, cum Ps-R
(T D* P R V Q U
edd.
)] ora
Ps-G D14 Poissy
, hora ΩS
ω
1 (al. m. forte
corr.
: ora)
cum Ps-R
eius ¦
Numérotation du verset
Ps. 132,3
sicut ros Hermon
qui descendit in montem3 Sion.
3 montem
Ps-G
(
plerique codd. et edd.
)
D14 D30
ΩS Δ Rusch
cum Ps-R
] montes
Ps-G
Numérotation du verset
Ps. 132,IV
Quoniam illic
mandavit
Dominus benedictionem ¦
et4 vitam
4 et] ÷ et : ΦRVG
D14
usque in seculum.5
5
<divisio.> $IV benedictionem ¦ et vitam ΩS ΩX Δ
Rusch
] benedictionem et vitam ¦
D30
Psalmus 132
Numérotation du verset
Ps. 132,1
marg.|
[GME26.132.1]¶A .CXXXII.1
Ecce quam bonum. Titulus : Canticum graduum. Post domum, de caritate proximi cantat utique convenienter quia ipsa est que facit multos unum esse in domoa. Unde Psalmus iste simplex nec causam mutat, nec personam nec locutionem convertit, que tamquam athomi divisionem videntur generare Psalmorum.
Ecce quam bonum. Titulus : Canticum graduum. Post domum, de caritate proximi cantat utique convenienter quia ipsa est que facit multos unum esse in domoa. Unde Psalmus iste simplex nec causam mutat, nec personam nec locutionem convertit, que tamquam athomi divisionem videntur generare Psalmorum.
a Cf.
Ps. 67, 7.
1 .132. Bor29] om. cett.
Numérotation du verset
Ps. 132,I
marg.|
Igitur dicturus quid2 de hac unitate benedictio et vita proveniunt tamquam magis ostendens quam loquens, ait :
Ecce quam bonum
id est quam utile est et quia sunt bona que non delectant addit
et quam iocundum.
Quid ?
Habitare fratres in unum.
2 dicturus quid
Phil1646
] ducturus que
Bor29
marg.|
Sonus iste adeo dulcis est quod eum3 cantant etiam qui psalterium nesciunt. Sonus4 iste fecit unde5 Iudeis venientibus ad apostolos essent omnia communia adeo ut etiam eis essent cor unum et anima una. Iste postea tamquam tuba6 Spiritus sancti, toto orbe sonuit et monasteria peperit et etiam locis diversis7 quoscumque Christianos collegit ut essent in Deum cor unum et anima una et quem ostendendo dixerat :
Ecce
ostende
quam bonum
sit
et quam iocundum.
3 quod eum
Phil1646
] que eum
Bor29
4 Sonus Bor29] om. Phil1646
5 unde Bor29] ut Phil1646
6 tuba] vena Phil1646² (exp. sec. m. interl. corr.)
7 diversis
Bor29
] divisos
Phil1646
Numérotation du verset
Ps. 132,2
II
II
marg.|
Ita utique,
sicut
bonum est et iocundum
ungentum in capite quod
8
descendit in barbam barbam Aaron
9
, s
imilitudo est ab eo quod olim ungebantur reges et prophete et sacerdotes tamen in figura Christi. Unde etiam cuius10 barbam intelligi voluit determinat dicens
barbam Aaron.
8 quod] om. Bor29
9 barbam Aaron Bor29 ] om. Phil1646
10 cuius Phil1646 ] cum Bor29
Numérotation du verset
Ps. 132,III
marg.|
Quod
11 ungentum postea
descendit
in ora
m vestimenti eius
Aaron. Aaron12 sacerdos13 Christus qui se ipsum offerens fuit et14 sacerdos et victima.
11 Quod] corr., que Bor29
12 Que ungentum postea descendit in oram vestimenti eius Aaron Aaron
Bor29
]
om. hom. Phil1646
13 sacerdos
Phil1646
] sacerdotes
Bor29
14 et Phil1646] om. Bor26
marg.|
Ipse caput Ecclesie quia totus Christus ipse est15 Ecclesia. Sed a capite venit ungentum prius in barbam et postea in oram16. Christus enim ascendens Spiritum in Apostolos misit17 etiam18 in alios fortes qui primos impetus seculi sustinuerunt et vinci non potuerunt. Qui per barbam ideo significantur19 quia quando iuvenem aliquem volumus20 fortem ostendere dominis barbatus est. Vestis autem Ecclesia est sine macula sive21 ruga. In oram autem que est finis vestimenti significantur illi qui in fine temporum accepturi sunt gratiam.
15 est] + cum interl. pr. m. Phil1646
16 oram] scrips., horam Bor26, ora Phil1646
17 in ap. – misit Phil1646 ] inv. Bor29
18 etiam Bor29 ] et Phil1646
19 significantur
Phil1646
] significatur
Bor29
20 aliq. volumus]
om. Phil1646
21 sive Bor29 ] sine Phil1646
marg.|
Vel quia in ora perficitur vestis intelliguntur per oram perfecti qui scilicet habitantes in unum implent legem Christi de qua Apostolus : « Alter alterius onera portate » et cetera22. In oram igitur a barba23 descendere unguentum intelligere debemus perfectos24 quia de doctrina et exemplo illorum fortium posteri profecerunt25. Cum autem sit hora vestimenti26 et in lateribus ad quam de barba non descendit [Bor29 f. 188ra] unguentum, intelligere debemus perfectos illi ore comparatos27 per quam intrat28 caput utique recte. Nam quomodo per horam intrat caput hominis ut vestiat se, sic et per fraternam concordiam intrat Christus caput nostrum ut ab Ecclesia vestiatur.
22 etc. Bor29 ] om. Phil1646
23 a barba
Bor26
] aut barbam
Phil1646,
+ vel a barba
interl. Phil1646
24 intelligere debemus perfectos
Bor29
]
om. Phil1646
25 profecerunt
Phil1646
] perfecerunt
Bor29
26 vestimenti
Bor29
] vestis
Phil1646
27 illi ore – comparatos
Bor29
]
inv. Phil1646
28 intrat Phil1646 ] in Bor29
Numérotation du verset
Ps. 132,3
marg.|
Sequitur :
Sicus ros
et cetera. Item alia comparatio quasi habitare fratres in unum29 ita
bonum
est et
iocundum sicut ungentum
et cetera ita etiam sicut ros Hermon qui ros descendit in montem Sion.
29 in unum Phil1646 ] om. Bpr29
marg.|
Hoc ad litteram non potest accipi cum mons iste a Sion longe30 sit remotus ultra Iordanem. Typice Hermon ergo31 quod interpretatur32 ‘anathema’ significat peccatores. Ros vero qui est tenuis aqua unde terra germinat, significat gratiam. Igitur Hermon ros33 gratia nutriens peccatores. Ros iste descendit in Sion quia per rorem gratie peccatores ad Ecclesiam convertuntur. Vel eodem sensu ros Hermon34 : gratia qua35 gentes que erant sub anathemate receperunt. Prius descedit in Sion.
30 a Sion - longe Phil1646 ] inv. Bor29
31 Hermon – ergo
inv. Bor29
32 quod interpretatur
Phil1646
] que in tempore
Bor29
33 Hermon – ros Phil1646] inv. Bor29
34 Hermon] + id est
Bor29
35 gratia qua
Phil1646
] gratiam quam
Bor29
marg.|
Vel
Hermon
interpretatur36 lumen exaltatum et significat Christum qui exaltatus est prius37 in cruce et postea in celo. A quo ros id est gratia qua sunt fratres in unum descendit in Sion. Non enim viribus vel meritis suis sed gratia Dei est in una38 Ecclesia attende quod39 per Sion montem idem significantur qui per barbam et oram vestimenti. Idem enim magni qui fortes et perfecti ad quod unguentum et ros id est gratia in unum habitandi descendit.
36 interpretatur
Phil1646
] in tempore
Bor29
37 exaltatus est - prius
Phil1646
]
inv. Bor29
38 una] uno
Bor29
39 quod Phil1646] que Bor29
marg.|
Non enim habitant in unum nisi in quibus superfecta est caritas sine qua etiam cum in uno sint loco odiosi ceteros turbant quomodo in iunctura inquietum iumentum non solum intrat40 sed etiam turbat. Tales igitur semper murmurant de quibus in libro Iesu filii Sirac precordia fatui rota carri quia simul41 fenum portat et murmurat. Sunt igitur habitantes42 in unum boni et mali. Boni qui habitant in unum corde, mali qui solo corpore sed omnium unus asssumetur et43 alter relinquetur.
40 intrat] nontrahit
Bor26
41 simum Bor29 ] subt. cacogr. Phil1646
42 habitantes
Phil1646
] habitatores
Bor29
43 et Bor26 ] om. Phil1646
Numérotation du verset
Ps. 132,IV
marg.|
Quoniam
benedico que in unum habitare bonum est et iocundum sicut unguentum et ros,
quoniam illic
id est in fratribus habitantibus in unum
mandavit Dominus benedictionem
unde44 scilicet Deum hic45 benedicant concordes quod46 discordes maledicens corde non faciunt et mandavit vitam in futuro duraturam usque in seculum id est in47 eternum.
44 unde] ut Phil1646² in ras.
45 Deum hic
Phil1646
] hic Deum
Bor29
46 quod Phil1646 ] que Bor29
47 in Bor29 ] om. Phil1646
Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Gilbertus Pictaviensis, Media Glossatura (Ps. Psalmus 132), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2025. Consultation du 30/01/2025. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=media&numLivre=26&chapitre=26_132)
Martin Morard, ed., Gilbertus Pictaviensis, Media Glossatura (Ps. Psalmus 132), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2025. Consultation du 30/01/2025. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=media&numLivre=26&chapitre=26_132)
Notes :