Capitulum 24

Numérotation du verset Gn. 24,1 
Erat autem1* Abraham senex dierumque2 multorum et Dominus in cunctis benedixerat3 ei.
1 autem P14417 Weber] om. Rusch
2 dierumque] dierum ΨF* LXX
3 benedixerat] benedixit O
Numérotation du verset Gn. 24,2 
domus sue qui preerat omnibus que habebat: Pone manum tuam subter femur meum
Numérotation du verset Gn. 24,3 
ut adiurem te per4 Deum celi et terre ut non accipias uxorem filio meo
de filiabus Chananeorum inter quos habito
4 per Rusch ] + Dominum Weber
Numérotation du verset Gn. 24,4 
sed ad terram cognationemque5 meam proficiscaris
et inde accipias uxorem
filio meo Isaac.
5 cognationesque Rusch ] et ad cognationem
Numérotation du verset Gn. 24,5 
Respondit servus: Si noluerit mulier venire mecum
in terram hanc, numquid6 reducere debeo filium tuum ad locum de quo egressus es?
6 numquid Rusch ] num Weber
Numérotation du verset Gn. 24,6 
Dixit Abraham: Cave nequando reducas illuc filium meum.
Numérotation du verset Gn. 24,7 
Dominus7 celi, qui tulit me de domo patris mei et de terra nativitatis mee, qui locutus est mihi et iuravit mihi8 dicens: Semini tuo dabo terram hanc,
ipse mittet angelum suum
coram te et accipies inde uxorem
filio meo.
7 Dominus Rusch ] + Deus Weber
8 mihi Rusch ] om. Weber
Numérotation du verset Gn. 24,8 
Sin autem noluerit mulier sequi te,
non teneberis iuramento. Filium tantum meum ne reducas illuc.
Numérotation du verset Gn. 24,9 
Posuit ergo servus manum sub femore Abraham domini sui
et iuravit illi super sermone hoc.
Numérotation du verset Gn. 24,10 
Tulitque decem camelos de grege domini sui et abiit ex omnibus bonis eius
portans secum. Profectusque perrexit
Mesopotamiam
ad urbem Nachor.
Numérotation du verset Gn. 24,11 
Cumque camelos fecisset accumbere extra oppidum iuxta puteum {t.   1 : Erfurt, f.   31ra ; facsim., p.   63a}
aque vespere,
eo tempore
quo solent mulieres egredi ad hauriendam aquam, oravit Dominum
dicens9:
9 oravit Dominum dicens Rusch ] dixit Weber
Numérotation du verset Gn. 24,12 
Domine Deus domini mei Abraham, occurre, obsecro, mihi hodie10 et fac misericordiam cum domino meo Abraham.
10 mihi odie Rusch ] inv. Weber
Numérotation du verset Gn. 24,13 
Ecce ego sto prope11 fontem aque et filie habitatorum huius civitatis egredientur ad hauriendam aquam,
11 prope Rusch ] propter Weber
Numérotation du verset Gn. 24,14 
igitur puella cui ego dixero: Inclina hydriam tuam ut bibam, et illa responderit: Bibe
quin et camelis tuis potum tribuam12, ipsa est quam preparasti servo tuo Isaac
et per hoc intelligam quod feceris misericordiam cum domino meo Abraham13.
12 potum tribuam Rusch ] dabo potum
13 Abraham Rusch ] om. Weber
Numérotation du verset Gn. 24,15 
Necdum intra se verba compleverat, et ecce Rebecca egrediebatur
filia Bathuel filii Melche, uxoris Nahor, fratris Abraham, habens hydriam
in scapula sua14
14 sua Rusch ] om. Weber
Numérotation du verset Gn. 24,16 
Puella decora nimis
virgoque pulcherrima
et incognita viro
descenderat autem ad fontem
et impleverat
hydriam aqua15
ac revertebatur.
15 aqua Rusch ] om. Weber
Numérotation du verset Gn. 24,17 
Occurritque
ei servus et ait:
Pauxillum aque mihi
ad sorbendum
prebe16 de hydria tua.
16 aque – m. a. s. p. Rusch ] inv. Weber
Numérotation du verset Gn. 24,18 
Que respondit: Bibe, domine mi.
Celeriterque deposuit hydriam super ulnam suam
et dedit ei potum.
Numérotation du verset Gn. 24,19 
Cumque ille bibisset, adiecit: Quin et camelis tuis hauriam aquam
donec cuncti bibant.
Numérotation du verset Gn. 24,20 
Effundensque hydriam
in canalibus recurrit ad puteum
ut hauriret {t.   1 : Erfurt, f.   31rb ; facsim., p.   63b} aquam et haustam omnibus, camelis dedit.
Numérotation du verset Gn. 24,21 
Ille autem contemplabatur eam tacitus scire volens utrum prosperum fecisset iter suum Dominus an non.
Numérotation du verset Gn. 24,22 
Postquam autem17 biberunt cameli. Protulit vir inaures aureas appendentes siclos duos
et armillas totidem pondo siclorum decem
17 autem Rusch ] ergo Weber
Numérotation du verset Gn. 24,23 
dixitque ad eam: Cuius es filia indica mihi. Est in domo patris tui locus ad manendum?
Numérotation du verset Gn. 24,24 
Que respondit: Filia Bathuelis sum, filii Melche, quem peperit Nahor, quem peperit ei Melcha18.
18 quem peperit ei Melcha Rusch ] om. Weber
Numérotation du verset Gn. 24,25 
Et addidit dicens: Palearum quoque et feni plurimum est apud nos
et locus spatiosus ad manendum.
Numérotation du verset Gn. 24,26 
Inclinavit se homo
et adoravit Dominum
Numérotation du verset Gn. 24,27 
dicens: Benedictus Dominus Deus domini mei Abraham qui non abstulit misericordiam et veritatem suam a domino meo et recto itinere me19 perduxit in domum fratris domini mei.
19 itinere me Rusch ] inv. Weber
Numérotation du verset Gn. 24,28 
Cucurrit itaque puella et nuntiabat20 in domo21 matris sue omnia que audierat.
20 nuntiabat Rusch ] nuntiavit Weber
21 domo Rusch ] domum Weber
Numérotation du verset Gn. 24,29 
Habebat autem Rebecca fratrem nomine Laban qui festinans22 egressus est ad hominem ubi erat fons.
22 festinans Rusch ] festinus Weber
Numérotation du verset Gn. 24,30 
Cumque vidisset inaures et armillas in manibus sororis sue et audisset cuncta verba referentis, hec locutus est: Mihi homo venit ad virum qui stabat iuxta camelos et prope23 fontem aque
23 prope Rusch ] propter Weber
Numérotation du verset Gn. 24,31 
dixitque ad eum: Ingredere benedicte Domini, cur foris stas? preparavi domum et locum camelis tuis24.
24 tuis Rusch ] om. Weber
Numérotation du verset Gn. 24,32 
Introduxitque25 eum in26 hospitium ac {t.   1 : Erfurt, f.   31va ; facsim., p.   64a} destravit camelos deditque paleas
et fenum et aquam ad lavandos pedes camelorum et virorum qui cum eo venerant27.
25 intriduxitque Rusch ] et introduxit Weber
26 in Rusch ] om. Weber
27 cum eo - venerant Rusch ] inv. Weber
Numérotation du verset Gn. 24,33 
Et appositus est in conspectu eius panis. Qui ait: Non comedam donec loquar sermones meos.
Respondit ei: Loquere.
Numérotation du verset Gn. 24,34 
At ille: Servus, inquit, Abraham sum
Numérotation du verset Gn. 24,35 
et Dominus benedixit domino meo valde
magnificatusque est.
Et dedit ei oves
et boves,
argentum
et aurum,
servos et ancillas,
camelos et asinos.
Numérotation du verset Gn. 24,36 
Et peperit Sara, uxor domini mei, filium domino meo
in senectute sua
deditque ei28 omnia que habuerat.
28 ei Rusch ] illi Weber
Numérotation du verset Gn. 24,37 
Et adiuravit me dominus meus dicens: Non accipies filio meo uxorem29 de filiabus Chananeorum in quorum terra habito
29 filio meo – uxorem Rusch ] inv. Weber
Numérotation du verset Gn. 24,38 
sed perges ad domum patris mei30 et de cognatione mea accipies filio meo uxorem31.
30 perges – a. d. p. m. Rusch ] inv. Weber
31 filio meo - uxorem Rusch ] inv. Weber
Numérotation du verset Gn. 24,39 
Ego vero respondi domino meo: Quid si noluerit venire mecum mulier?
Numérotation du verset Gn. 24,40 
Dominus, ait, in cuius conspectu ambulo, mittet angelum suum tecum et diriget viam tuam. Accipiesque uxorem filio meo de cognatione mea et de domo patris mei.
Numérotation du verset Gn. 24,41 
Innocens eris a maledictione mea cum veneris ad propinquos meos et non dederint tibi.
Numérotation du verset Gn. 24,42 
Veni ergo hodie ad fontem aque32 et dixi: Domine Deus domini mei Abraham, si direxisti viam meam in qua nunc ambulo,
32 aque Rusch ] om. Weber
Numérotation du verset Gn. 24,43 
ecce sto iuxta fontem aque et virgo que egredietur {t.   1 : Erfurt, f.   31vb ; facsim., p.   64b} ad hauriendam aquam audierit a me: Da mihi paululum33 aque ad bibendum ex hydria tua,
33 paululum Rusch ] pauxillum Weber
Numérotation du verset Gn. 24,44 
et dixerit mihi: Et tu bibe et camelis tuis hauriam, ipsa est mulier quam preparavit Dominus filio domini mei.
Numérotation du verset Gn. 24,45 
Cum34 hec tacitus mecum35 volverem,
apparuit Rebecca, veniens cum hydria quam portabat in scapula. Descenditque ad fontem et hausit aquam et aio ad eam: Da mihi paululum bibere.
34 cum Rusch ] dum Weber
35 tacitus mecum Rusch ] inv. Weber
Numérotation du verset Gn. 24,46 
Que festinans36 deposuit hydriam de humero
et dixit mihi: Et tu bibe et camelis tuis potum tribuam. Bibi et adaquavit camelos.
36 festinans Rusch ] festina Weber
Numérotation du verset Gn. 24,47 
Interrogavique eam et dixi: Cuius es filia? Que respondit: Filia Bathuelis sum, filii Nahor, quem peperit illi Melcha. Suspendi itaque inaures ad ornandam faciem eius et armillas posui in manibus eius37.
37 eius Rusch ] om. Weber
Numérotation du verset Gn. 24,48 
Pronusque adoravi Dominum benedicens Domino Deo domini mei Abraham qui perduxit38 me recto itinere ut sumerem filiam fratris domini mei filio eius.
38 perduxit Rusch ] perduxisset Weber
Numérotation du verset Gn. 24,49 
Quamobrem si facitis misericordiam et veritatem
cum domino meo indicate mihi sin autem aliud placet39: hoc dicite mihi40 ut vadam ad dexteram sive ad sinistram.
39 placet Rusch ] + et Weber
40 mihi Rusch ] om. Weber
Numérotation du verset Gn. 24,50 
Responderunt Laban et Bathuel:
A Domino egressus est sermo non, possumus extra placitum eius quicquam aliud loqui tecum41.
41 loqui tecum Rusch ] inv. Weber
Numérotation du verset Gn. 24,51 
En Rebecca coram te est. Tolle eam et proficiscere et sit uxor filii domini {t.   1 : Erfurt, f.   32ra ; facsim., p.   65a} tui sicut locutus est Dominus.
Numérotation du verset Gn. 24,52 
Quod cum audisset puer Abraham procidens42 adoravit in terra Dominum.
42 procidens ΩS Ed1455 Rusch ] om. Weber
Numérotation du verset Gn. 24,53 
Prolatisque vasis argenteis
et aureis
ac vestibus, dedit ea Rebecce pro munere. Fratribus quoque eius
et matri dona obtulit.
Numérotation du verset Gn. 24,54 
Initoque convivio vescentes pariter et bibentes manserunt ibi. Surgens autem mane
locutus est puer:
Dimittite me ut vadam ad dominum meum.
Numérotation du verset Gn. 24,55 
Responderunt frater43 eius et mater: Maneatpuella saltem decem dies apud nos et postea proficiscetur.
43 frater Rusch ] fratres Weber
Numérotation du verset Gn. 24,56 
Nolite, ait, me retinere44*
quia Dominus direxit viam meam. Dimitte45 me ut pergam ad dominum meum.
44 retinere] tenere Rusch (hapax )
45 dimitte Rusch ] dimittite Weber
Numérotation du verset Gn. 24,57 
Et dixerunt: Vocemus puellam
et queramus eius46 voluntatem.
46 eius Rusch ] ipsius Rusch
Numérotation du verset Gn. 24,58 
Cumque vocata venisset, sciscitati sunt: Visne cum homine isto ire47? Que ait: Vadam.
47 c. h. isto – ire Rusch ] inv. Weber
Numérotation du verset Gn. 24,59 
Dimiserunt
ergo eam et nutricem illius servumque Abraham {t.   1 : Erfurt, f.   32rb ; facsim., p.   65b} et comites eius
Numérotation du verset Gn. 24,60 
imprecantes
prospera sorori sue atque dicentes: Soror nostra es, crescas in mille milia
et possideat semen tuum portas inimicorum suorum.
Numérotation du verset Gn. 24,61 
Igitur Rebecca et puelle illius ascensis camelis,
secute sunt virum
qui festinus
revertebatur ad dominum suum.
Numérotation du verset Gn. 24,62 
Eo autem48 tempore deambulabat Isaac49
per viam
que ducit ad puteum,
cuius nomen est Viventis
et videntis.
Habitabat enim
in terra australi
48 autem Rusch ] om. Weber
49 deambulabat Isaac Rusch ] inv. Weber
Numérotation du verset Gn. 24,63 
et egressus fuerat ad meditandum
in agro
inclinato50 iam die,
cumque levasset oculos
vidit camelos venientes procul.
50 inclinato Rusch ] inclinata Weber
Numérotation du verset Gn. 24,64 
Rebecca
quoque, conspecto
Isaac,
descendit de camelo
Numérotation du verset Gn. 24,65 
et ait ad puerum: {t.   1 : Erfurt, f.   32va ; facsim., p.   66a} Quis est ille homo qui venit per agrum in occursum nobis?
Dixit ei: Ipse est dominus meus.
At illa tollens cito pallium operuit se.
Numérotation du verset Gn. 24,66 
Servus autem cuncta que gesserat narravit Isaac.
Numérotation du verset Gn. 24,67 
Qui introduxit eam in tabernaculum51 Sarre matris sue
et accepit eam52 uxorem
et in tantum dilexit eam53 ut dolorem qui54 ex morte matris55 acciderat56 temperaret.
51 tabernaculum] tabernaculo Cava ΦA*
52 eam Cor2 (novi non solum semel sed et bis interponunt quod dicitur eam ) Rusch ] om. Cava Λ Π ΣM Φ ΨDM A T M Cor2
53 eam G C O Θ ΨB²DM Cor2 (novi non solum semel sed et bis interponunt quod dicitur eam ) ΩJ ΩS Ed1455 Rusch cum hebr. LXX ] om. Cor2 Weber
54 qui] que X ΣM
55 matris] + eius Ed1455 Clementina cum hebr. LXX
56 acciderat] accederat Cava* P*



Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Biblia Communis (Gn. 24), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 27/04/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=biblia&numLivre=03&chapitre=03_24)

Notes :