Hugo de Sancto Caro

Capitulum 7

Numérotation du verset Prv. 7,1 

Fili mi
custodi sermones meos et precepta mea
reconde tibi.
Fili, honora Dominum
et valebis
preter eum vero
ne timueris alienum1.
1 Fili honora... alienum Cava Θ Ω M ΩD ΩS ΩJ ΩP Rusch cum LXX ] om. Weber Cor2=Cor3 (istos versus… nec hebr. nec antiq. habent sed sic continuant : RECONDE TIBI. SERVA; habentur illi versus in greco, puto de LXX interpretibus), del . ΩL² ( va-cat ) | Fili] + hominis ΩP | vero] .n. Ω M | timueris] quesieris Ω M
Numérotation du verset Prv. 7,2 

Serva mandata mea
et vives, et legem meam quasi pupillam oculi tui.
Numérotation du verset Prv. 7,3 

Liga eam in digitis tuis2,
2 tuis] + et Ω M
scribe illam in tabulis cordis tui.
Numérotation du verset Prv. 7,4 

Dic sapientie : Soror mea es et prudentiam voca amicam tuam,
Numérotation du verset Prv. 7,5 

ut custodiat te a muliere extranea
et ab aliena
que verba sua facit dulcia3.
3 facit dulcia ΩD ΩS ΩJ Rusch ] inv. Ω M ΩL ΩP Weber
Numérotation du verset Prv. 7,6 

De fenestra
enim domus mee
per cancellos prospexi iuvenem4
4 iuvenem CorS1 (quidam) ΩD ΩS ΩJ Rusch ] om. Cor2 CorS1=Cor3 (hebr. Beda antiq.) Ω M ΩL ΩP Weber
Numérotation du verset Prv. 7,7 

et video parvulos. Considero5 vecordem
5 Considero] Considera CorS2 (hic incipit capitulum 7)
iuvenem
Numérotation du verset Prv. 7,8 

qui transit
per plateas6 iuxta angulum
6 per plateas Θ ΨD Ω M ΩD ΩS ΩJ ΩP Ed1530 Rusch ] per plateam Clementina , in platea ΩL Weber
et prope7 viam domus illius graditur.
7 prope G C M Q Y Φ ΨD Ω ΩD ΩP edd. Rusch ] propter Ω M* ΩL Weber
Numérotation du verset Prv. 7,9 

In obscuro
advesperascente die in noctis tenebris et caligine.
Numérotation du verset Prv. 7,10 

Et ecce mulier occurrit illi ornatu meretricio
preparata ad decipiendas8 animas :
8 decipiendas CorS1 (quidam moderni) Cor3 (vel moderni) ΩD ΩS Rusch ] capiendas CorS1 (antiq.) Ω M ΩJ ΩL ΩP Weber
garrula et vaga,
Numérotation du verset Prv. 7,11 

quietis impatiens,
nec valens in domo
consistere pedibus suis.
Numérotation du verset Prv. 7,12 

Nunc foris, nunc in plateis, nunc iuxta angulos insidians.
Numérotation du verset Prv. 7,13 

Apprehensumque9 deosculatur
9 Apprehensumque CorsS2 (sive) Ω M ΩJ ΩS ΩL ΩP Rusch Weber ] Apprehensus CorS2 (secundum Parisiens #) ΩD ( ut videtur?# ), Apprenhensum quoque ΨD
iuvenem
et procaci vultu blanditur dicens :
Numérotation du verset Prv. 7,14 

Victimas pro salute devovi10 hodie reddidi vota mea.
10 V. pro salute devovi G² ΣT ΨD ΩD# ΩS CorS1 (quidam moderni) Cor3 (vel) Rusch ] victime pacifice super me hodie CorS1 (hebr.) , V. pro s. debui CorS1=Cor3 (Beda et antiq.) Cor2=Cor3 Ω M ΩJ ΩL ΩP Weber , V. pro s. vovi Clementina
Numérotation du verset Prv. 7,15 

Idcirco egressa sum in occursum tuum desiderans te videre et reperi.
Numérotation du verset Prv. 7,16 

Intexui funibus lectulum11 meum,
11 lectulum Cava X Σ ΩD ΩS ΩJ Ed1530 Rusch Clementina ] lectum Ω M ΩL ΩP plerique codd. Weber
stravi tapetibus pictis ex Egypto.
Numérotation du verset Prv. 7,17 

Aspersi cubile12 meum
12 cubile ΩD Rusch Weber etc. ] lectulum ΩS (hapax)
myrrha13, aloe et cinnamomo.
13 myrrha Φ ΩD ΩS ΩJ Rusch cum hebr. ] + et Ω M ΩL ΩP Weber
Numérotation du verset Prv. 7,18 

Veni,
inebriemur uberibus
et fruamur cupitis14
14 cupitis ΩD ΩS Rusch etc . Weber ] cubitis X ΨD, cupidinis L , cupid[...] D
amplexibus donec illucescat dies15.
15 et fruamur... amplexibus – donec... dies Φ ΨD ΩD ΩS ΩJ ΩL ΩP Rusch Clementina ] inv. Ω M (et donec i. d. fr. cu. am.) Weber
Numérotation du verset Prv. 7,19 

Non est enim vir
in domo sua,
abiit via longissima,
Numérotation du verset Prv. 7,20 

sacculum pecunie secum tulit in die plene lune
reversurus est in domum suam16*.
16 reversurus Ω M ΩD ΩS ΩL ΩP Rusch edd. Weber ] reversus ΨD ΩJ | in Cava X L Q ΨD ΩD ΩS ΩJ* ΩL Ed1530 Clementina ] om. Ω M ΩJ² ( rubr. cancel. ) ΩP Rusch Weber
Numérotation du verset Prv. 7,21 

Irretivit eum multis sermonibus et blanditiis labiorum protraxit illum17.
17 illum ΩD ΩS etc. Rusch Weber ] eum Ω M (hapax)
Numérotation du verset Prv. 7,22 

Statim eam sequitur quasi bos ductus ad victimam
et quasi agnus lasciviens et ignorans18 quod ad vincula stultus trahatur,
18 ignorans ΩD ΩS ΩJ ΩL Weber ] et nescit Q² Φ Z² ΨD Ω M ΩP Ed1530
Numérotation du verset Prv. 7,23 

donec transfigat sagitta
iecur eius,
velut si avis festinet19 ad laqueum
19 festinet ΩD ΩS ΩJ* ΩL ΩP Rusch Weber ] festinat Amiatinus Y Ω M ΩJ², festina D
et nescit quia20 de periculo anime illius agitur.
20 quia ΩD ΩS etc. Rusch Weber ] quod edd.
Numérotation du verset Prv. 7,24 

Nunc ergo, fili21, audi me et attende verbis22 oris mei.
21 fili Ω M ΩJ ΩL ΩP Rusch Weber ]+ mi Q T ΩD# ΩS Ed1530 Clementina |
22 verbis Amiatinus D Y * ΦRG Z² ΨD ΩD ΩS ΩJ² ΩL ΩP edd. Rusch ] verba Ω M ΩJ* Weber |
Numérotation du verset Prv. 7,25 

Ne abstrahatur in viis illius mens tua, neque decipiaris semitis eius.
Numérotation du verset Prv. 7,26 

Multos enim vulneratos deiecit et fortissimi quique interfecti sunt ab ea.
Numérotation du verset Prv. 7,27 

Vie inferi23 domus eius24 penetrantes in25 interiora26* mortis27*.
23 inferi ΩD ΩS Rusch Edmaior. (apparatus)] impie CorS2 (hapax) |
24 eius ΩD ΩS Rusch Weber ] illius Ω M (hapax) |
25 in Cava Q X M ² Φ Z² S² ΨD Ω M ΩD Ω F ΩJ ΩL Clementina ] om. ΩS Rusch Weber etc . |
26 interiora ΩS Ω F ΩJ Rusch Ed1530 Weber ] inferiora Q Φ ΨD Ω M ΩL ΩP, illegibilis propter compacitatem ligaturae ΩD |
27 penetrantes... mortis] penetrantes in inferiora Cor2 ² Cor2=Cor3 (antiq. sec. hebr. : PENETRANTES IN INFERIORA MORTIS ; hebreus sic habet : DESCENDENTES AD PENETRALIA MORTIS [= Pagnini ] , pro quo interpres, ut credo, posuit PENETRANTES IN INFERIORA quod, si secundum quosdam ponitur ibi PENETRANTES IN INTERIORA, nihil tangetur de descensu), CorS2 ( IN INFERIORA : an. sic h<abent>; moderni Be. : INTIMA ) , descendentes ad penetralia mortis Cor2=Cor3 (hebreus sic habet [...] pro quo interpres, ut credo, posuit PENETRANTES IN INFERIORA quod, si secundum quosdam ponitur ibi PENETRANTES IN INTERIORA, nihil tangetur de descensu) Pagnini. < Non hab. > CorS1 |

Capitulum 7

Numérotation du verset Prv. 7,1 
marg.| Fili mi etc. In hoc capitulo exhortatur Salomon filium suum ad custodiam mandatorum et amorem sapientie et dehortatur ab amore mulieris aliene. Unde hoc capitulum in duas partes dividitur. In prima invitamur ad bonum. In secunda revocamur a malo. In prima parte monet nos Salomon custodire precepta et amare sapientiam. In secunda hortatur nos fugere fornicationem, tam corporalem, quam spiritualem, describens meretricem, ibi : De fenestra enim etc. Dicit ergo.
marg.| {l} Fili mi ne predicta contingant tibi ibi :
marg.| {m} Custodi sermones meos cor de et opere.
marg.| {n} Et precepta mea reconde tibi int us in corde, quasi thesaurum pretiosum, ne inde appetas laudari extra ab hominibus. Ps. 118. In corde meo abscondi eloquia tua, ut non peccem tibi. E contrario Ezechias peccavit, quia thesauros suos ostendit Babyloniis. Is. 39.c.
marg.| {o} Fili, honora Dominum ips ius imaginem illesam servando, ipsum fide, spe et caritate colendo, te pro ipso exponendo. Unde supra 3.b. Honora Dominum de tua substantia id est de teipso, vel in teipso, templum Deo magnificum extruendo per bonam vitam. Vel honora Dominum, fidem eius predicando, laudes eius confitendo, pro ipso fideliter dimicando.
marg.| {p} Et tun c sine dubio valebis id est prevalebis contra hostes. Rm. 8.f. Si Deus pro nobis, quis contra nos ? Vel valebis id est valens eris.
marg.| {q} Preter eum vero id est preter dominum.
marg.| {r} Ne timueris alienum id est diabolum, vel quemlibet, sed tantum ipsum. Is. 8.c. Dominum exercituum ipsum sanctificate, ipse sit pavor vester et ipse terror vester. Ecclesiast. 34.b. Qui timet Deum, nihil trepidabit, Mt. 10.c. Nolite timere eos qui corpus occidunt etc. Is. 51.d. Quis tu, ut timeas ab homine mortali et a filio hominis, qui quasi fenum cito arescit ? Philosophus : Qui timet Deum omnia timent {3. 14vb} eum. E contrario Cain, quia non timuit Deum, omnia timuit.
Numérotation du verset Prv. 7,2 
marg.| {s} Serva mandata mea et vives vit a gratie in presenti et vita glorie in futuro. Mt. 19.c. Si vis ad vitam ingredi, serva mandata.
marg.| {t} Et legem meam, quasi   pupillam oculi tui id est ita solerter et diligenter, ut pupillam oculi tui, pro qua servanda manum et cetera membra exponimus. Sic pro lege nos et nostra exponere debemus, potius quam eam deseramus. Unde Matathias dixit, 1. Mt. 2.f. Nunc ergo filii, emulatores estote legis et date animas vestras pro testamento patrum vestrorum etc. Comparatur autem lex pupille, quia sicut in pupilla est vis videndi corporaliter, ita et in lege est vis videndi spiritualiter.
Numérotation du verset Prv. 7,3 
marg.| {u} Liga eam in digitis tuis id est in discretis operibus tuis, ut secundum eam omnia agas. Vel in digitis tuis id est in virtutibus anime, quibus liganda est lex amoris vinculo et bonorum operum exercitio.
marg.| {x} Scribe illam in tabulis cordis tui id est in intellectu et affectu. Ibi scribenda est per cognitionem stylo studiose lectionis, hic per amorem stylo contemplationis, vel exercitio boni operis. Vel due tabule cordis sunt capax intelligentia et tenax memoria. Ier. 31.f. Dabo legem meam in visceribus eorum et in corde eorum scribam eam. Alia translatio habet. Describe eam in latitudine cordis tui ; ita scilicet ut totum cor impleat et nihil vacet a lege. Vel latitudo cordis, amor est, ubi scribenda est, ut totum cor sit liber legis Dei, non saccus, vel arca.
Numérotation du verset Prv. 7,4 
marg.| {y} Dic sapientie, soror mea es id est eam tibi sororia dictione iunge.
marg.| {z} Et prudentiam de informatione morum.
marg.| {a} Voca amicam tuam id est amore sollicito obtempera ei. Vel sapientia est de superioribus, prudentia de inferioribus. Vel sapientia cognitio per gustum, prudentia cognitio per intellectum. Illa soror est, ista amica est quod minus est. Vel sapientia est Christus, qui quemlibet fidelem vocat sororem. Ct. 4.b. Veni de Libano soror mea, sponsa. Et e converso sponsa vocat eum fratrem. Ct. 8.a. Quis mihi det te fratrem meum suggentem ubera matris mee. Hic autem Christus vocatur soror propter teneritudinem amoris quo diligit nos. Vel sapientia dicitur sacra scriptura, que tamquam soror amplectenda est, non polluenda incestu, sicut illi eam polluunt, qui in ea aliud querunt, quam honorem et gloriam Dei, aut proximi edificationem. Hec enim est soboles spiritualis, scilicet honor Dei, utilitas proximi, quam doctor ex sapientia debet gignere et tunc est verus sponsus, non adulter querens in ea propriam gloriam, vel commodum temporale. Talis sponsus fuit Paulus 2Cor. 2.d. Non sumus, sicut plurimi adulterantes verbum Dei, sed ex sinceritate, sicut ex Deo coram Deo in Christo loquimur. Vel ideo dicitur sapientia soror, quia simul cum mundo creatur, cum regeneramur. Vel ideo, ut queras ei bonum virum, qui ducat eam amando et operando. Prudentia vero, ut amica habenda est, ut ad ipsam in omni negotio causa consilii, in omni periculo causa auxilii, in omni adversitate causa solatii, quasi ad fidelem amicum recurras. Hoc est quod dicitur, Ecclesiast. 37.a. Non obliviscaris amici tui in animo tuo et non immemor sis illius in operibus tuis. Sap. 8.b. Ipsa erit allocutio cogitationis et tedii mei.
Numérotation du verset Prv. 7,5 
marg.| {b} Ut custodiat te a muliere extranea ad litteram, vel ab heretica doctrina.
marg.| {c} Et ab aliena, que verba sua dulcia facit ut decipiat. Ecce spiritualis amoris sapientia, que carnalem amorem et errorem repellit. Et posset aliquis Salomoni dicere. Et quomodo hoc scis ? Et respondet. Experimento scio hoc. Et ecce quomodo.
Numérotation du verset Prv. 7,6 
marg.| {3.15ra} {a} De fenestra enim domus mee per cancellos prospexi ad litteram sic potuit esse. Cancelli sunt fenestre stricte, virgis ferreis vel ligneis cancellate, vel ipsa parva foramina, sive fenestrelle, que sunt inter virgas, dicuntur hic cancelli. Sic accipitur. Ct. 2.c. En ipse stat post parietem nostrum respiciens per fenestras, prospiciens per cancellos. Andreas <de Sancto Victore> dicit quod cancellus sive lurica est murus cenaculorum, sive quorumlibet edificiorum oras ambiens ab iniuria lapsus incedentes defendens. Clauduntur enim deambulatoria virgis cancellatis.
Numérotation du verset Prv. 7,6 
mystice
marg.| {a} Mystice autem refertur hoc ad Prelatos, qui manentes in domo conscientie sue diligenti cura et consideratione debent se extendere usque ad subditos, secundum quod dicitur infra 27.d. Diligenter agnosce vultum pecoris tui, tuosque greges considera. Debet autem eorum cura esse, ut errantes revocent, conversos regant, ut stent, stantes pungant, ut proficiant et hoc significat baculus Episcopi qui superius curvus est, in medio rectus, inferius acutus. Unde versus : « Attrabe per primum, medio rege, punge per imum ». Dicit ergo Salomon in persona Prelati : De fenestra enim domus mee per cancellos prospexi id est solerti cura et vigilanti consideratione attendi vitam subditorum, manens in domo proprie conscientie.
Numérotation du verset Prv. 7,7 
mystice
marg.| {b} Et video parvulos sensu.
marg.| {c} Considero vecordem id est levem sine cordis discretione.
marg.| {d} Iuvenem non virtute, sed instabilitate.
Numérotation du verset Prv. 7,8 
mystice
marg.| {e} Qui transit per plateam id est per latam et spaciosam viam que ducit ad mortem, Mt. 7.b. De qua dicitur Is. 59.c. Corruit veritas in plateis et equitas non potuit ingredi.
marg.| {f} Iuxta angulum rel icta angusta via, que ducit ad vitam, declinans a rectitudine veritatis.
marg.| {g} Et prope viam domus illius scilicet mulieris.
marg.| {h} Graditur per cogitationes malas vecors iuvenis.
Numérotation du verset Prv. 7,9 
mystice
marg.| {i} In obscuro ad litteram. Tenebras enim querunt qui sunt adulteri. Iob. 24.c. Oculus adulteri observat caliginem, dicens : non videbit me oculus. Io. 3.c. Qui male agit, odit lucem.
marg.| {k} Advesperascente die ad litteram.
marg.| Vel mystice, occidente ei sole iustitie in noctis id est peccati.
marg.| {m} Tenebris et caligine mentis. Ecce triplex obscuritas mentis tangitur hic. Vespera dicitur consensus in peccatum vel cogitatio prava, nox, delectatio peccati, vel opus ; caligo, consuetudo, vel placentia peccati.
Numérotation du verset Prv. 7,10 
marg.| {n} Et ecce mulier occurrit illi Littera plana est. Describit enim mulierem meretricem, ad capiendum iuvenes idoneam et paratam.
marg.| {o} Ornatu meretricio preparata ad capiendas animas int uentium per oculos. Ornatus meretricius contrarius est honestati, sive decori conversationis et penitentie, que est ornatus sponse Christi. Ier. 31.a. Rursus edificabo te et edificaberis, filia Israel ; adhuc ornaberis tympanis tuis.
marg.| {q} Garrula : Talis mulier vix casta est. Unde Beata Virgo in Evangelio non legitur alii locuta, nisi quatuor :
- Primo, Angelo respondendo, Lc. 1.d.
- Secundo, Elizabeth salutando : et canendo : Magnificat anima mea Dominum. Lc. 1.e.
- Tertio, filio suo quasi increpando : Fili, quid fecisti nobis sic. Lc. 2.g.
- Quarto in nuptiis. Io. 2.a.
marg.| {r} Et vaga corde.
Numérotation du verset Prv. 7,10 
mystice
marg.| {n} Et ecce mulier etc.   , hec mulier est hereticus, vir eius, Christus : iuvenis vecors, simplices, quos heretici verborum blanditiis decipiunt. Dicitur ergo.
marg.| {n} Ecce mulier occurrit illi cuilibet simplici.
marg.| {o} Ornatu meretricio id est verborum compositione, vel sophistica deceptione.
marg.| {p} Preparata ad capiendas animas laqueis mortis.
Numérotation du verset Prv. 7,11 
marg.| {s} Quietis impatiens corpore.
marg.| {t} Nec valens in domo materiali, vel conscientie.
marg.| {u} Consistere pedibus suis ad litteram vel affectibus.
Numérotation du verset Prv. 7,11 
mystice
marg.| {q} Garrula quietis impatiens id est quietem Ecclesie turbare cupiens.
marg.| {t} Nec valens in domo id est in primis discipulis suis, quos iam decipit.
marg.| {u} Consistere pedibus id est desideriis suis. Semper enim heresis serpit ut cancer.
Numérotation du verset Prv. 7,12 
marg.| {x} Nunc foris in domo aliena.
marg.| {y} Nunc in plateis civitatis, ut videat et videatur. Unde : Spectatum veniunt, veniunt spectentur ut ipse.
marg.| {z} Nunc iuxta angulos insidians visa prius in publico, ibi queratur, ut peccet ; quasi dicat : et occulte et palam se offert et invitat ad peccatum.
Numérotation du verset Prv. 7,12 
mystice
marg.| {x} Nunc foris cum paganos vel alios infideles rapit ad suum errorem.
marg.| {y} Nunc in plateis cum voluptuosos convertit ad se.
marg.| {z} Nunc iuxta angulos cum alios hereticos trahit ad suam sectam.
Numérotation du verset Prv. 7,13 
marg.| {3.15rb} {a} Apprehensumque verborum blandimentis, vel ad litteram brachiorum amplexibus.
marg.| {b} Deosculatur iuvenem levem et consentientem.
marg.| {c} Et procaci vultu id est effronti et improbo.
marg.| {d} Blanditur dicens :
Numérotation du verset Prv. 7,13 
mystice
marg.| {a} Apprehensumque deosculatur id est conversum ad se blandimentis verborum demulcet.
marg.| {c} Et procaci vultu blanditur id est obstinato errore dicunt se pro Deo facere quicquid faciunt et in omnibus que faciunt, immolare Deo sacrificium quasi victimas sue salutis. Nam et Dominus dixit discipulis : Venit hora, ut omnis qui interficit vos, arbitretur obsequium se prestare Deo, Io. 16.a.
Numérotation du verset Prv. 7,14 
marg.| {d} victimas pro salute devovi vel debui : hodie reddidi vota mea, quasi dicat : sacrificium hodie feci et ideo est mihi solemne convivium.
Numérotation du verset Prv. 7,15 
marg.| {e} Idcirco egressa sum in occursum tuum desiderans te videre Min us dicit et plus significat : Non enim solum videre desiderat meretrix.
marg.| {f} Et reperi te.
Numérotation du verset Prv. 7,16 
marg.| {g} Intexui funibus lectulum meum quasi dicat : mollem feci.
marg.| {h} Stravi tapetibus pictis ex Egypto id est de bysso Egyptiaca factis, que est candidior. Hoc quoque ad libidinem oculorum pertinet : primum ad tactus suavitatem. Iste lectus ducit ad lectum inferni dormientes in eo. Apc. 2.f. Ecce ego mittam eam in lectum et qui mechantur cum ea, in tribulatione maxima erunt. Culcitra huius lecti erit tinea et operimentum vermes. Is. 14.c. Subter te sternetur tinea et operimentum tuum vermes.
Numérotation du verset Prv. 7,16 
mystice
marg.| {3.15rb} {g} Intexui funibus lectulum meum id est preceptis divinis mihi et consentientibus mihi stratum salubre paravi, sed ipse miser his funibus sibi et suis sequacibus locum perditionis parat, ubi ligatis manibus et pedibus proiiciatur in tenebras exteriores. Mt. 25.c.
marg.| {h} In tapetibus pictis ex Egypto int elligitur ornatus eloquentie et versutia artis dialectice, qua decepit hereticus simplices, que recte ex Egypto dicuntur, quia ad merorem et confusionem ducunt.
Numérotation du verset Prv. 7,17 
marg.| {i} Aspersi cubile meum Myrrha et Aloe et Cinnamomo ut odore provocet. Hoc quoad odoratum. Sed hunc odorem horribilis sequitur fetor. Is. 3.d. Erit pro suavi odore fetor.
marg.| Et nota quod tres species aromaticas nominat, duas amaras et unam dulcem, in quo notatur quod in carnali opere plus est amaritudinis quam delectationis. Una amaritudo pertinet ad presens seculum, alia ad futurum.
Numérotation du verset Prv. 7,17 
mystice
marg.| {i} Aspersi cubile meum Myrrha et Aloe et Cinnamomo id est odore virtutum, quas fingit se habere hereticus. Vel per Myrrham et Aloe significantur opera penitentie, que habent heretici exterius. Per Cinnamomum intelligitur humilitas quam premittunt.
Numérotation du verset Prv. 7,18 
marg.| {k} Veni, inebriemur uberibus id est abundanter impleamur delectationibus.
marg.| {l} Et fruamur cupitis, vel   cupidis (alia littera).
marg.| Δ {3.15va} {a} Amplexibus tota nocte.
marg.| {b} Donec illucescat dies crastina, ad litteram, vel dies mortis, vel iudicii, quia tunc cessabit omnis carnalis voluptas et incipiet tormentum eorum et secure potes venire.
Numérotation du verset Prv. 7,18 
mystice
marg.| {k} Veni, inebriemur uberibus id est dulcedine doctrine utriusque testamenti.
marg.| {l} Et fruamur] {3.15va*}   Ω cupitis amplexibus id est familiaritate mutua, que ab aliis cupitur, Ita dicit hereticus ei, quem decipit.
marg.| {b} Donec illucescat dies eternus nobis, scilicet.
Numérotation du verset Prv. 7,19 
marg.| {c} Non est enim vir vel maritus meus.
marg.| {d} In domo sua nec etiam timeas eius superventionem : quia.
marg.| {e} Abiit via longissima quo d etiam inde patet : quia.
Numérotation du verset Prv. 7,19 
mystice
marg.| {c} Non est enim vir id est Christus.
marg.| {d} In domo sua id est in Ecclesia corporaliter et visibiliter.
marg.| {e} Abiit via longissima qui ascendit in celum quod longe est a peccatoribus, sicut dicit Ps. 118. Longe a peccatoribus salus. Lc. 19.b. Homo quidam nobilis abiit in regionem longinquam accipere sibi regnum et reverti.
Numérotation du verset Prv. 7,20 
marg.| {f} Sacculum pecunie secum tulit unde sustentetur.
marg.| {g} In die plene Lune reversurus est in domum suam id est finito mense, revertetur.
Numérotation du verset Prv. 7,20 
mystice
marg.| {f} Sacculum pecunie secum tulit id est corpus in passione conscissum, ut thesaurum redemptionis nobis effunderet, in {3.15vb} quo sunt omnes thesauri sapientie et scientie absconditi, in quo plenitudo divinitatis corporaliter inhabitat. Coloss. 2.a.
marg.| {g} In die plene Lune reversurus est in domum suam id est in die iudicii, quando plena erit Ecclesia in filiis suis, secundum quod dicitur, Apc. 6.c. Vidi subtus altare animas interfectorum, dicentes : Usquequo, Domine, sanctus et verus non iudicas et non vindicas sanguinem nostrum ? Et dictum est illis, ut requiescerent adhuc tempus modicum, donec compleantur conservi eorum et fratres eorum.
Numérotation du verset Prv. 7,21 
marg.| {h} Irretivit eum multis sermonibus et blanditiis labiorum protraxit illum que sunt rete diaboli, infra 29.a. Qui blandis, fictisque sermonibus loquitur amico suo, rete expandit gressibus eius.
Numérotation du verset Prv. 7,21 
mystice
marg.| {h} Irretivit enim sermonibus multis et blanditiis labiorum protraxit illum id est procul traxit a rectitudine fidei.
Numérotation du verset Prv. 7,22 
marg.| {i} Statim eam sequitur cap tus, quasi bos ductus ad victimam id est ad interitum eternum.
marg.| {l} Et quasi   agnus lasciviens et ignorans ] quod ad vincula stultus trahatur id est in interitum eternum. Lasciviens dico.
Numérotation du verset Prv. 7,22 
mystice
marg.| {i} Statim eam sequitur via erroris.
marg.| {k} quasi bos ductus ad victimam id est stultus ad mortem eternam.
marg.| {m} Et ignorans quod ad vincula stultus trahatur id est funibus peccatorum ad infernum.
Numérotation du verset Prv. 7,23 
marg.| {n} Donec transfigat sagitta id est acuta sententia iudicis.
marg.| {o} Iecur eius ubi est sedes amoris. Os. 13.c. Dirumpam interiora iecoris eorum. Sequitur inquam.
marg.| {p} Velut si avis festinet ad laqueum tra hente eum voluptate ; ita etiam quod preveniat tentationes quod gravissimum peccatum est. Ier. 3.a. In viis sedebas exspectans eos quasi latro in solitudine et polluisti terram in fornicationibus. Lam. 1.b. Parvuli eorum ducti sunt in captivitatem ante faciem tribulantis.
marg.| {q} Et nescit id est nescire contemnit, vel se nescire dissimulat.
marg.| {r} Quia de periculo anime illius non solum corporis.
marg.| {s} Agitur int er ipsum et ipsam et Diabolus est mango procurans.
Numérotation du verset Prv. 7,23 
mystice
marg.| {n} Donec transfigat sagitta id est iudicis sententia.
marg.| {o} Iecur eius id est interiora eius omnia. Sed Iecur nominat, quia est ibi sedes amoris.
Numérotation du verset Prv. 7,24 
marg.| {t} Nunc ergo fili, audi me ut predicta possis evadere.
marg.| {u} Et attende verbis oris mei id est attente suscipe aure cordis.
Numérotation du verset Prv. 7,25 
marg.| {x} Ne abstrahatur in viis illius mens tua quasi dicat : non solum non videas, sed etiam videndi occasionem subtrahas tibi.
marg.| {y} Neque decipiaris semitis eius id est promissis et blanditiis, quibus quasi quodam malo compendio itur in infernum.
Numérotation du verset Prv. 7,26 
marg.| {z} Multos enim vulneratos per malam concupiscentiam.
marg.| {a} Deiecit per operis expletionem, quasi dicat : exemplo aliorum disce fugere mulierem, quia que prevaluit fortibus multis, prevalebit tibi uni debili. Et hoc est quod sequitur.
marg.| {b} Et fortissimi quique interfecti sunt ab ea spi ritualiter. Sicut David 3Rg. 11.a. qui erat mansuetissimus. Samson, Idc. 14.a. et 16.a. qui erat fortissimus, Salomon, 3Rg. 11.a. qui fuit sapientissimus.
Numérotation du verset Prv. 7,27 
marg.| {c} Vite inferi domus eius id est vie ducentes ad domum illius, ducunt ad infernum, vel ad peccatum insatiabile.
marg.| {d} Penetrantes interiora mortis vel inferiora id est usque ad mortem anime, vel gehenne. Sup. 5.a. Pedes eius descendunt in mortem et gressus eius ad inferos perveniunt.


Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Hugo de Sancto Caro. Postilla in totam Bibliam (Prv. Capitulum ), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 05/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=hug&numLivre=28&chapitre=28_7)
Signaler un complément d'information

Notes :