Glossa ordinaria

Capitulum 19

Numérotation du verset Is. 19,1 

Onus
Egypti
ecce Dominus ascendet super nubem levem
Et
ingredietur Egyptum
et movebuntur simulacra Egypti a facie eius et cor Egypti
Tabescet
in medio eius
Numérotation du verset Is. 19,2 

et concurrere faciam Egyptios adversum Egyptios
et pugnabit vir contra fratrem suum et vir contra amicum suum civitas adversus civitatem regnum adversus regnum
Numérotation du verset Is. 19,3 

et dirumpetur spiritus Egypti in visceribus eius et consilium eius
precipitabo et interrogabunt
simulacra sua
et divinos suos et pythones
et ariolos
Numérotation du verset Is. 19,4 

Et
tradam Egyptum
in manu dominorum
crudelium
et rex fortis dominabitur eorum
ait Dominus Deus exercituum
Numérotation du verset Is. 19,5 

et arescet
aqua de mari
et fluvius
desolabitur atque siccabitur
Numérotation du verset Is. 19,6 

et deficient flumina
attenuabuntur et
siccabuntur rivi aggerum
Calamus
et iuncus
marcescet
Numérotation du verset Is. 19,7 

Nudabitur
alveus rivi a fonte suo
et omnis sementis irrigua
siccabitur arescet et non erit
Numérotation du verset Is. 19,8 

et merebunt piscatores
et lugebunt omnes mittentes in flumen
hamum
et expandentes rete
super faciem aque
marcescent
Numérotation du verset Is. 19,9 

confundentur qui operabantur linum
pectentes
et texentes subtilia
Numérotation du verset Is. 19,10 

et erunt irrigua eius
Flaccentia
omnes
qui faciebant lacunas
ad capiendos pisces
Numérotation du verset Is. 19,11 

stulti
principes Taneos
Sapientes
consiliarii pharao
dederunt consilium insipiens
quomodo dicetis
pharaoni filius sapientium ego
Filius
regum antiquorum
Numérotation du verset Is. 19,12 

ubi sunt nunc sapientes tui
annuntient tibi
et indicent quid
cogitaverit Dominus exercituum
super Egyptum
Numérotation du verset Is. 19,13 

stulti facti sunt principes Taneos
Emarcuerunt
principes Mempheos
deceperunt Egyptum
Angulum
populorum eius
Numérotation du verset Is. 19,14 

Dominus miscuit
in medio eius
spiritum vertiginis
et errare
fecerunt Egyptum in omni opere suo sicut errat ebrius et vomens
Numérotation du verset Is. 19,15 

et non erit Egypto opus
quod faciat caput
et caudam
incurvantem
et refrenantem
Numérotation du verset Is. 19,16 

in die illa
erit Egyptus quasi mulieres
et stupebunt
et timebunt a facie
Commotionis
manus Domini exercituum
quam ipse
movit1
1 movit] movebit Weber
super eam
Numérotation du verset Is. 19,17 

et erit terra Iuda
Egypto in pavorem2
2 pavorem] festivitatem Weber
omnis
qui illius
fuerit recordatus pavebit a facie consilii Domini exercituum
quod ipse cogitavit super eam
Numérotation du verset Is. 19,18 

in die illa erunt quinque civitates in terra Egypti loquentes lingua Chanaan et iurantes
per Dominum exercituum civitas Solis vocabitur una
Numérotation du verset Is. 19,19 

in die illa
erit altare Domini in medio terre Egypti
et titulus Domini iuxta terminum eius
Numérotation du verset Is. 19,20 

et erit
in signum
et in testimonium Domino exercituum
in terra Egypti clamabunt
enim ad Dominum
a facie tribulantis
et mittet eis salvatorem et propugnatorem
qui liberet eos
Numérotation du verset Is. 19,21 

et
cognoscetur Dominus ab Egypto
et
cognoscent Egyptii
Dominum in die illa et colent eum in hostiis
et muneribus
et vota
vovebunt
Domino et solvent
Numérotation du verset Is. 19,22 

et percutiet Dominus
Egyptum plaga
et sanabit eam
Et
Revertentur
ad Dominum et placabitur eis
et sanabit eos
Numérotation du verset Is. 19,23 

in die illa
erit via
de Egypto in Assyrios
et intrabit Assyrius
Egyptum et Egyptius
in Assyrios et servient
Egyptii Assur
Numérotation du verset Is. 19,24 

in die illa erit Israel tertius Egyptio et Assyrio
Benedictio
in medio terre
Numérotation du verset Is. 19,25 

cui benedixit Dominus exercituum
dicens
benedictus
populus meus Egypti et opus manuum mearum Assyrio
hereditas autem mea
Israel

Capitulum 19

Numérotation du verset Is. 19,1 
Onus
interl.| in hebreo massa
interl.| alii assumptio Septuaginta visio
Egypti
interl.| mundi
marg.| {t. 3: Erfurt, f. 89ra ; facsim., p. 33a} ONUS  EGYPTI etc. Sciendum multa que hic dicuntur ad Egyptum historialiter pertinere. Sed et hic et in aliis locis scripturarum multa ponuntur que non possunt iuxta historiam stare ut rerum necessitate cogamur altiorem intelligentiam querere.
ecce Dominus ascendet super nubem levem
interl.| exercitum Assyriorum vel carnem pondere peccati immunem
interl.| corpus sancte Virginis
Et
interl.| sic
ingredietur Egyptum
interl.| ad litteram vel mundum
marg.| ECCE  DOMINUS  ASCENDET etc. Egyptus tenebre vel meror significat hunc mundum ante adventum Domini infidelitate tenebrosum quem Christus ingressus est in levi nube id est corpore nulla gravato corruptione. Et tunc idola sunt commota id est confracta et ab hominibus ad Christum venientibus abiecta.
marg.| Que hic de Egypto dicuntur tam ad eius destructionem que per Assyrios quam ad Christi adventum referuntur. Nubem enim levem dicit exercitum Assyriorum velocem. Dicit ergo non per angelum percutiet Dominus Egyptum sed ipse ascendet super exercitum Assyriorum velocissimum et sic ingredietur Egyptum etc.
marg.| Ascendet autem inspirando et in bello vires ministrando ut percutiat Egyptum que seduxerat populum suum promittendo auxilium. Simulacra Egypti mota sunt id est confracta ab Assyriis vel forsitan Domino cooperante demones qui erant in idolis non poterant dare responsum Egyptiis supervenientibus Assyriis. Dominus quoque super nubem levem ascendit cum corpus humanum assumptis non gravatum corruptione virilis commixtionis et cum Maria et Ioseph in Egyptum fugit et tunc forsitan simulacra Egypti corruerunt et demones in eis obmutuerunt et corda sapientium Egypti pavore tabuerunt.
et movebuntur simulacra Egypti a facie eius et cor Egypti
interl.| scilicet sapientes
Tabescet
interl.| deficiet
in medio eius
marg.| SIMULACRA  EGYPTI. Idolatria fractam se sentiens ut etiam magi a demonibus docti vel iuxta prophetiam Balaam intelligentes natum Filium Dei qui magicam destrueret artem in Bethleem venerunt et puerum adoraverunt.
Numérotation du verset Is. 19,2 
et concurrere faciam Egyptios adversum Egyptios
interl.| cives contra cives cum alii se tradere cupiebant alii contra dicebant
marg.| ET  CONCURRERE  FACIAM. Unde in evangelio: Non veni pacem mittere {t. 3: Erfurt, f. 89ra ; facsim., p. 33b} in terram sed gladium veni enim separare hominum a patre suo etc.
et pugnabit vir contra fratrem suum et vir contra amicum suum civitas adversus civitatem regnum adversus regnum
interl.| non credentes contra credentes
Numérotation du verset Is. 19,3 
et dirumpetur spiritus Egypti in visceribus eius et consilium eius
interl.| quo rebellare conantur
precipitabo et interrogabunt
interl.| obstinati in malo
interl.| querent quare hec fient
simulacra sua
interl.| hec Assyriis supervententibus et in Domini adventu simili modo gerebantur
et divinos suos et pythones
interl.| qui et ventriloqui
et ariolos
marg.| ET  DIRUMPETUR. Dividetur in contraria voluntas Egypti ut non magna sentiant sicut ante sed spirituali gladio separati consilium suum cognoscant precipitatum esse.
Numérotation du verset Is. 19,4 
Et
interl.| cum hec fuerint
tradam Egyptum
interl.| mundum
interl.| tamen quasi nihil proderit
in manu dominorum
interl.| Chaldeorum scilicet
crudelium
interl.| demonum ut discant non blasphemare
marg.| DOMINORUM  CRUDELIUM. Multis dominis Egyptus tradita est primum Assyriis post Nabuchodonosor tertio Alexandro ad ultimum Romanis Antonio et Cleopatra ab Augusto superatis. Chaldei crudeliores Romani potentiores.
et rex fortis dominabitur eorum
interl.| diabolum de quo: cum fortis armatus custodit atrium suum etc.
ait Dominus Deus exercituum
interl.| cuius dicere est facere
Numérotation du verset Is. 19,5 
et arescet
interl.| doctrina secularis
interl.| dominante rege forti
aqua de mari
interl.| mareotide lacu
et fluvius
interl.| Nilus
interl.| diabolus a quo omnia mendacia
desolabitur {t. 3: Erfurt, f. 89ra ; facsim., p. 33b} atque siccabitur
marg.| ET  ARESCET. Fieri solet ut cum ira Dei captivitas venit ut indignationem eius pestilentia subsequatur et contra peccatores elementa deseviant. Veniente ergo captivitate per Chaldeos vel Romanos forsitan et Nilus et fontes siccati sunt. Hyperbolicos quoque propter nimiam tribulationem flumina possunt dici defecisse et fontes aruisse et rivuli.
marg.| Methaphorice autem in flumine siccato regnum desolatum intelligimus in rivis duces in calamo et in iunco Egypti abundantiam horum enim fertilissima est Egyptus.
Numérotation du verset Is. 19,6 
et deficient flumina
interl.| cetera
interl.| Nilus septemfluus
attenuabuntur et
interl.| tandem
siccabuntur rivi aggerum
interl.| qui de turbidis aquis Nili implebantur
Calamus
interl.| sermo vacuus
et iuncus
interl.| de quo carta fit
interl.| Septuaginta: papirus qui videbatur habere medullam et non esse vacuus sed fragilis est cito marcescit
marcescet
Numérotation du verset Is. 19,7 
Nudabitur
interl.| siccabitur
alveus rivi a fonte suo
interl.| rivus et fons
interl.| arefacto capite
et omnis sementis irrigua
interl.| irrigata aquis Egypti
siccabitur arescet et non erit
Numérotation du verset Is. 19,8 
et merebunt piscatores
interl.| id est flebunt
interl.| siccitatem fluminum
interl.| Egypti qui contrarii sunt piscatoribus evangelii
et lugebunt omnes mittentes in flumen
interl.| aquas turbidas
hamum
interl.| ad decipiendum ut decipiant occulte
et expandentes rete
interl.| publice loquentes in synagogis Satane et adducentes deceptorum greges
super faciem aque
interl.| Egyptiarum
marcescent
Numérotation du verset Is. 19,9 
confundentur qui operabantur linum
interl.| ut faciant vestes sacerdotum
pectentes
interl.| ad faciendas sagenas
et texentes subtilia
interl.| illud
interl.| argumenta
interl.| vestimenta vel qui texebant ex iunco diversi generis vascula
Numérotation du verset Is. 19,10 
et erunt irrigua eius
interl.| Egypti
Flaccentia
interl.| arentia
omnes
interl.| merebunt
qui faciebant lacunas
interl.| vivarias
interl.| omnes scilicet insidie piscatorum Egypti destruentur
ad capiendos pisces
interl.| animas
Numérotation du verset Is. 19,11 
stulti
interl.| erunt scilicet eo tempore
marg.| STULTI. Adveniente captivitate Babylonia vel Romana omnia magorum defecerunt consilia.
principes Taneos
interl.| metropolis Egypti in qua Moyses multa signa fecit
marg.| PRINCIPES  THANEOS. Humilis mandati omnes enim heretici contrariam altitudini humilitatem docent et ad inferos detrahunt et humilis mandati et deiecti sunt principes.
Sapientes
interl.| opinione
consiliarii pharao
interl.| regis Egypti qui dissipator et divisus
dederunt consilium insipiens
interl.| inutile
interl.| quia perdidit Dominus sapientiam sapientium
quomodo dicetis
interl.| o heretici sicut soletis
pharaoni filius sapientium ego
interl.| sum
Filius
interl.| qui ab initio doctrinam apostolicam mihi tradiderunt
regum antiquorum
interl.| eorum scilicet qui reges sunt philosophorum
marg.| FILIUS  SAPIENT[I] UM. Hec dicebat unusquisque pharaoni filius sapientium ego ut commendaret consilium suum. Quasi viriliter debes pugnare contra Assyrios vel Romanos quia filius sapientium ego filius regum antiquorum. Egyptii namque heroas et deos magnos auctores sue gentis fuisse iactant Ysin et Osyrin et Tiphonem.
marg.| REGUM  ANTIQUORUM. Quasi habeo scientiam scripturarum cum sapientia seculari.
Numérotation du verset Is. 19,12 
interl.| o Egypte o heretice o pharao
ubi sunt nunc sapientes tui
interl.| qui contemnebant Ecclesie simplicitatem
annuntient tibi
interl.| si possunt
et indicent quid
interl.| facturus in consummatione
cogitaverit Dominus exercituum
interl.| cui non potes resistere
super Egyptum
interl.| mundum
Numérotation du verset Is. 19,13 
interl.| quasi ideo non possunt quia
stulti facti sunt principes Taneos
interl.| ut supra
interl.| qui putabantur sapientes
Emarcuerunt
interl.| defecerunt
principes Mempheos
interl.| eloquentie que onat os vel ex ore
interl.| civitas magicis artibus olim dedita
interl.| mundum vel regnum scilicet: mundane sapientie
Angulum
interl.| regum more hebraico
populorum eius
Numérotation du verset Is. 19,14 
Dominus miscuit
interl.| bibendum unde tradidit illos in reprobum sensum
in medio eius
interl.| Egypti
spiritum vertiginis
interl.| erroris
et errare
interl.| sapientes
fecerunt Egyptum in omni opere suo sicut errat ebrius et vomens
interl.| unde: ve qui ebrii sunt absque vino
marg.| {t. 3: Erfurt, f. 89va ; facsim., p. 34a} EBRIUS. Furore draconum ut tandem post vomitum intelligant ebrietatem suam. Quamdiu enim ebrii fuerint nec principium habebunt nec finem.
Numérotation du verset Is. 19,15 
et non erit Egypto opus
interl.| consilium
quod faciat caput
interl.| principium
et caudam
interl.| finem
incurvantem
interl.| senem
et refrenantem
interl.| lascivientem
marg.| REFRENANTEM. HAIMO. Hieronymus pro eo quod debuit transferre incurvantem et lascivientem id est senem et puerum ambiguitate deceptus transtulit incurvantem et refrenantem. Quod est venientibus Assyriis vel Chaldeis non erit Egypto opus id est consilium quod aut caput habeat aut finem aut senibus conveniat aut parvulis quorum alii senio desipiunt alii pre lascivia quid faciant nesciunt.
Numérotation du verset Is. 19,16 
in die illa
interl.| quando miscebit Dominus spiritum erroris
interl.| captivitatis per Assyrios vel Chaldeos1 vel Romanos
1 Chaldeos] Chadeos cacogr. Rusch
erit Egyptus quasi mulieres
interl.| infirma imbellis
interl.| timida evomito furore
marg.| MULIERES. Quas amat Egyptus quas solas vult pharao vivere necatis viris.
marg.| Diabolus virtutes interficit vitia conservat.
et stupebunt
interl.| admirando
et timebunt a facie
interl.| presentia
Commotionis
interl.| suppliciorum movebit enim Dominus manum ut percutiat Egyptum
manus Domini exercituum
interl.| vindicte commote a Domino per Sennacherib vel Nabuchodonosor ut percutiat Egyptum
quam ipse
interl.| Dominus
movit2
2 movit] movebit Weber
interl.| vel: movebit
super eam
interl.| Egyptum
Numérotation du verset Is. 19,17 
et erit terra Iuda
marg.| TERRA  IUDA. Scientia scripturarum lex prophete evangelia erunt Egypto in festivitatem si cognoverit. Vel in timorem cum se mendacia habuisse intellexerit.
Egypto in pavorem3
3 pavorem] festivitatem Weber
interl.| vel: festivitatem
marg.| IN  PAVOREM. Alii in festivitatem sed secundum Hieronymum melius est pavorem vel formidinem. Quasi #diceret cum Egyptii quasi mulieres timore hostium dissoluti fuerint tunc terra Iuda erit Egypto in pavorem recordabitur enim quia tanta mala passa sit quia Iudeos a cultu Dei avertit promittendo auxilium eis unde et sequitur omnis qui illius fuerit recordatus.
omnis
interl.| Egyptius
qui illius
interl.| terre Iude
fuerit recordatus pavebit a facie consilii Domini exercituum
interl.| principium sapientie timor Domini tota die hereticus a recordatione ecclesiastici viri pavet
quod ipse cogitavit super eam
interl.| Egyptam
interl.| ut Egyptum per Assyrios Chaldeos Romanosque deleret
Numérotation du verset Is. 19,18 
in die illa erunt quinque civitates in terra Egypti loquentes lingua Chanaan et iurantes
interl.| Dei omnipotentis recordantes non demonum
per Dominum exercituum civitas Solis vocabitur una
interl.| iustitie quo oculi illuminati civitatem videant
marg.| QUINQUE  CIVITATES etc. Quidam quinque libros Moysi intelligunt qui in Alexandria prius translati sunt. Sed hec melius ad Domini adventum referuntur. In die illa scilicet post Domini passionem erunt quinque civitates in terra Egypti loquentes lingua chananea. Egyptus que est meror vel tenebre mundus est Chanaan commutata. Quinque civitates quinque sensus corporis quarum una solis est scilicet oculi quibus lumen aspicimus. Qui vero vitiis serviunt sensus corporis a pravis voluptatibus non custodiunt lingua Egyptia loquuntur quia in tenebris peccatorum morantur qui vero operam tribuunt virtutibus lingua chananitidi commutata scilicet loquuntur quia de vitiis ad virtutes commutantur.
marg.| LINGUA  CHANANEA. Queritur cur non lingua hebrea sed chananitidi loquantur quinque civitates Egypti ? Quia scilicet hebreus transitorem sonat qui de loco transit ad locum. Quamdiu ergo in Egypto huius mundi sumus lingua hebrea loqui non possumus sed lingua chananitidi que inter hebream et Egyptiam linguam media est et hebree magna ex parte confinis. Chanaan {t. 3: Erfurt, f. 89vb ; facsim., p. 34b} interpretatur commotio vel quasi respondens. Quando de Egypto recedimus commovemur et quasi respondemus Domini voluntati. Sed quia adhuc in seculo sumus lingua hebrea loqui non possumus.
marg.| Videntes mulierem ad concupiscendum loquuntur lingua egyptiaca et audientes iudicium sanguinis. Et qui primis delectantur unguentis et quorum Deus venter est gustus eorum egyptiaca lingua loquitur et qui tactu immundo delectantur.
Numérotation du verset Is. 19,19 
in die illa
interl.| post passionem Domini
erit altare Domini in medio terre Egypti
interl.| mundi
interl.| per hoc omnia altaria habemus que in mundo sunt vel per altare fidem super quam sacrificamus Deo bona nostra que agimus
{t. 3: Erfurt, f. 89vb ; facsim., p. 34b} et titulus Domini iuxta terminum eius
interl.| fidei vel mundi
interl.| scriptus hebreis litteris grecis et latinis Iheus Nazarenus Rex Iudeorum
marg.| IN  DIE  ILLA. Hoc non intelligens Onias sacerdos cum venisset in Egyptum cum multitudine Iudeorum secundum Iosephum edificavit templum Domino et altare in civitate Heliopoli tamquam implens vaticinium Isaie contra hoc preceptum faciens: Non edificabitis mihi altare per omnes urbes vestras sed in loco quem elegero. Sciendum autem quia non solum Heliopolis sed et quatuor huic vicine que iuxta Rinocoluram sunt site lingua Chanaan id est Syra loquuntur. Putant quidam Nabuchodonosor Syros et Arabes in eas civitates transtulisse et eos usque hodie linguam propriam tenuisse.
marg.| ET  TITULUS. Titulus Domini evangelica doctrina et apostolica que est usque ad terminos terre unde: in omnem terram exivit sonus eorum. Vel titulus iuxta terminum fidei operatio bona que quantum et fides extendi debet vel imitatio passionis Christi.
Numérotation du verset Is. 19,20 
et erit
interl.| altare vel titulus
in signum
interl.| passionis resurrectioniis et crucis
et in testimonium Domino exercituum
interl.| omnium gentium que hic Egyptus appellantur
in terra Egypti clamabunt
interl.| apostoli vel alii
interl.| in cordibus suis Abba Pater
enim ad Dominum
interl.| Patrem
a facie tribulantis
interl.| persecutionis
et mittet eis salvatorem et propugnatorem
interl.| auxilium Iesu quotiens enim auxiliatur quasi a Patre mittitur
qui liberet eos
marg.| CLAMABUNT  ENIM. Cum evangelica doctrina creverit et persecutio ingruerit tunc qui crediderint clamabunt ad Deum Patrem.
Numérotation du verset Is. 19,21 
et
interl.| ut liberati cognoscant Dominum et cognoscantur ab ipso
cognoscetur Dominus ab Egypto
interl.| mundo
et
interl.| qui liberati fuerunt
cognoscent Egyptii
interl.| persecutores scilicet superati virtute Dei et ideo conversi
Dominum in die illa et colent eum in hostiis
interl.| corpore et sanguine Christi
interl.| spiritualibus
et muneribus
interl.| sacrificium Deo spiritus contribulatus
et vota
interl.| bonis operibus
vovebunt
interl.| sicut in baptismo
interl.| vovete et reddite Domino Deo vestro
Domino et solvent
interl.| rei vota
Numérotation du verset Is. 19,22 
et percutiet Dominus
interl.| quem diligit Dominus corripit
interl.| percuti patietur
interl.| tradet passionibus martyres qui paulo ante de mundo
Egyptum plaga
interl.| martyrii
et sanabit eam
interl.| in resurrectione
interl.| passos coronando eterna sanitate fovendo
Et
interl.| et si aliqui forte recesserunt a Deo
interl.| penitendo
Revertentur
interl.| sanati
ad Dominum et placabitur eis
interl.| interim semper misericordia indigemus et nullus finis clementie
interl.| veniam tribuendo
et sanabit eos
interl.| a peccato
Numérotation du verset Is. 19,23 
in die illa
interl.| in adventum Domini
erit via
interl.| primis credentibus
de Egypto in Assyrios
interl.| convertendos in predicatione Egyptiorum ut veniant cum eis in Egyptum et tandem in Iudeam
et intrabit Assyrius
interl.| conversus
Egyptum et Egyptius
interl.| que prius conversa ut eos lucrifaciant
in Assyrios et servient
interl.| predicando
Egyptii Assur
marg.| IN  DIE  ILLA etc. Ante adventum Domini singule nationes suos habebant reges nec licebat de una transire ad aliam quia exploratores timebant. Romani autem omnes in unam redegerunt sub quibus omnia unita sunt et maxime postquam crediderunt. Ab Euphrate vero usque ad Tigrim regio Assyriorum fuit et quos antiqui Assyrios vocant nos Syros partem ponentes pro toto. Post Domini ergo passionem via patuit de Egypto in Assyrios et Egyptii in Assyriam libere transeunt et maxime negociatores qui de regno in regnum discurrunt.
marg.| ET  SERVIENT  EGYPTII. Non quod postea illi fuissent subiugati sed quia legiones Romanorum instructe Syro milite custodiebant Egyptum vel quia utraque gens fibi invicem exhibuit servitium reciprocando commercium. {t. 3: Erfurt, f. 90ra ; facsim., p. 35a} Sicut in libro Machabeorum legitur Iudeorum regnum sibi Assyrii et Egyptii alternis vindicabant vitibus. In Domini vero adventu neque illis neque his sed Romanis serviebat eiusdem cum ipsis condicionis. Unde: in die illa erit Israel tertius etc quasi non vitissim ab Assyriis Egyptiisque medius vexabitur sed erit tertius cum ipsis serviens scilicet Romanis.
Numérotation du verset Is. 19,24 
in die illa erit Israel {t. 3: Erfurt, f. 90ra ; facsim., p. 35a} tertius Egyptio et Assyrio
interl.| ut omnem massam sue benedictionis fermento misceat
Benedictio
interl.| erit
in medio terre
interl.| populo
interl.| benedicetur in toto mundo in apostolis et aliis fidelibus quia de Sion exibit lex et verbum Dei de Hierusalem
Numérotation du verset Is. 19,25 
cui benedixit Dominus exercituum
interl.| a quo ante maledicebatur
dicens
interl.| ut scilicet populus Dei sit Egyptius et opus manuum eius Assyrius Israel autem hereditas
interl.| societate Israelis
benedictus
interl.| sit
populus meus Egypti et opus manuum mearum Assyrio
interl.| vel [Assy]rius
interl.| quia in ipso clementiam suam demonstravit
hereditas autem mea
interl.| quia ibi natus nutritus passus est et cetera nostre redemptionis mysteria consummavit
Israel
interl.| qui mente conspicit Deum solus potest dicere pars mea Deus
marg.| BENEDICTUS etc. He regiones pro omnibus aliis monachis abundaverunt et ideo benedici meruerunt.



Comment citer cette page ?
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Is. Capitulum 19), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 04/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=33&chapitre=33_19)

Notes :