Philippus Cancellarius

Psalmus 34

Numérotation du verset Ps. 34,1 

¶ In finem
¶Codd. : (Ps. 34) D30 Ω M Ω F ΩP ΩS ΩX P15205 P 3 P10489 ω 1 Rusch Ps-G
psalmus ipsi David1.
1 ipsi David ΩS ΩX P15205   P 3] David Ω F P15205 ² Rusch, Huic David D14 Ps-G , Huic David exprobratio cum Dei dictione D30 ; om. Ω M P10489 ω 1
Numérotation du verset Ps. 34,I 

Iudica2 Domine
2 iudica ΩX] + me P10489 ( lapsus )
nocentes me ¦
expugna
impugnantes me.3
3 impugnantes plerique codd. Ps-G (M² Q² G² ΨB2 V2) D30 Ω P15205 P10489 ω 1 Rusch cum Ps-R ] expugnantes Ps-G (F M Q WΦRGVU G ΨB) cum Ps-α Ps- γ
Numérotation du verset Ps. 34,2 II

Apprehende
arma et scutum ¦
et exsurge
in adiutorium mihi.
Numérotation du verset Ps. 34,3 III

Effunde frameam
et conclude
adversus eos
qui persequuntur me ¦ dic
anime mee salus tua
ego sum.
Numérotation du verset Ps. 34,4 IV

Confundantur
et revereantur4 ¦
4 revereantur Ps-G D30 Ω Corsiniana40E15 T5 ω1 Rusch ] + simul P15205 P10489
querentes5 animam meam.
5 querentes Ps-G D30 Ω M Ω FX Corsiniana40E15 T5 P15205 P10489 ω1] qui querunt ΩS
Numérotation du verset Ps. 34,V 

Avertantur
retrorsum et confundantur ¦ cogitantes mihi mala.
Numérotation du verset Ps. 34,5 VI

Fiant
tamquam pulvis ante faciem venti ¦
et angelus
Domini coartans eos.
Numérotation du verset Ps. 34,6 VII

Fiat
via
illorum6 tenebre
6 illorum] eorum Ω F
et lubricum ¦
et angelus Domini
persequens eos.
Numérotation du verset Ps. 34,7 VIII

Quoniam
gratis
absconderunt
mihi
interitum laquei sui ¦ 7
7 interitum Ps-G D14² D30 Ω M ΩX ω 1 Rusch ] in interitu Ω F ΩS ΩX* P10489 , in interitum Ps-G (F Q² ΦR*GVP ΨB*) D14 * P15205
supervacue
exprobraverunt
animam meam. 8
8 <divisio.> michi… sui ¦ Ω M Ω F ΩX ω 1] michi ¦… sui ΩS
Numérotation du verset Ps. 34,8 IX

Veniat illi9
9 illi D30 Ω P15205 P10489 Ps-G (K)] illis ω1 Ps-G (K2 ΨB) cum LXX Ps-R
laqueus
quem ignorat† 10 et captio
10 ignorat D30 Ω P15205 P10489 Ps-G ] ignorant ω1 L K² cum LXX Ps-R
quam abscondit11
11 abscondit Ω P15205 ? P10489 Ps-G ] absconderunt ω1 L* K² cum LXX
apprehendat eum12 ¦
12 apprehendat eum D14 D30 Ω Ω F P10489 Ps-G ] apprehendat eos L K² ω 1 P15205 cum LXX Ps-R , comprehendat eum Ps-G
et in laqueo13*
13 laqueo Ps-G (R F C I Q* W ΦG*P*) D14 * Ω F ΩS ΩP ΩX] laqueum Ps-G * ( plerique codd. et edd. ) D14 ² D30 Ω M P15205 P 3 P10489 ω 1 Rusch
cadat14 in ipso15*. 16
14 cadat Ω F ΩS ΩX ω 1 P 3 P10489 Ps-G] cadent ω 1*, cadant ω 1² P15205 |
15 ipso Ps-G D14 D30 Ω F ΩS ΩX ω 1 Cor2 ] corr . (cf. infra), ipsum Ps-G (L M U V D ΨB²) Ω M P15205 P 3 P10489 Cor2 ( P15554 V3466 T402 : Require Ex. 8, 24°. Sic modus dicendi variatur cum aliqua significantia. Alii habent in ipsum, hoc est : utrumque in acusativo ; grecus : utrumque secundum ablativum, hoc est per dativum) Ed1530 Clementina , idipsum Rusch cum Ps-R |
16 <divisio.> ignorarat+... eum ¦ D30 , ignorant +… eos ¦ ω 1] ignorat ¦… eum ¦ Ω MS, ignorat ¦… eum Ω F, ignorat... eum ¦ ΩX, ignorat ¦… eos P15205 |
Numérotation du verset Ps. 34,9 X

Anima autem mea
exultabit
in Domino ¦
et17 delectabitur
17 et D14 Ω Ω F P15205 P10489 ω1 Rusch ] om. Ps-G
super18 salutari suo.
18 super Ω P10489 ω1 Ps-G ] in P15205* (sec. m. Glosæ corr.)
Numérotation du verset Ps. 34,10 XI

Omnia ossa mea19
19 mea] om. C*
dicent ¦ Domine quis20 similis
20 quis] qui R
tui21 ?
21 tui Ps-G (nonnulli codd. et edd.) D14² D30 Ps-R ] tibi Ps-G (L) D14* Ed1455 Ed1530 Clementina cum Ps-Med. (+Clm343) Ps-R
Numérotation du verset Ps. 34,XII 

Eripiens
inopem
de manu fortiorum22 eius ¦
22 fortiorum Ps-G * (R F) ] fortioris Ps-G (C I L)
egenum23 et pauperem a diripientibus24 eum.
23 egenum] et praem. C (ut vid.) I cum hebr. LXX Ps-α Ps-β Ps-γ Ps-δ Ps-ε Ps-Moz Ps-H |
24 diripientibus] rapientibus L cum Ps-R |
Numérotation du verset Ps. 34,11 XIII

Surgentes testes
iniqui ¦
que25 ignorabam
25 que Ω P10489 ω1 Ps-G ] qui P15205
interrogabant me.
Numérotation du verset Ps. 34,12 XIV

Retribuebant mihi
mala pro bonis ¦ sterilitatem
anime mee.26
26 <divisio.> XII+XIII ¦ ¦ XIV D14
Numérotation du verset Ps. 34,13 XV

Ego autem cum mihi
molesti essent ¦ induebar cilicio.
Numérotation du verset Ps. 34,XVI 

Humiliabam
in ieiunio animam meam ¦ et oratio mea
in sinu
meo27
27 sinu meo Ps-G ( plerique codd. et edd. ) D14 D30 Ω F Ω ω1 P15205 P10489 Cor2 Rusch ] sinum meum Ps-G (R F C I)
convertetur.
Numérotation du verset Ps. 34,14 XVII

Quasi proximum
quasi28* fratrem nostrum sic complacebam ¦
28 quasi D14 D30 Ω MS P10489 ω1 Ps-G ] et praem. Ω F ΩX P15205 Rusch Ed1530 Clementina
quasi
lugens et contristatus sic humiliabar. 29
29 <divisio.> nostrum sic complacebam ¦ D30 Ω F ω 1] nostrum ¦ sic complacebam ΩS
Numérotation du verset Ps. 34,15 XVIII

Et adversum30 me letati sunt
30 adversum Ps-G D30 ΩF ΩSX P10489 ω 1 Rusch ] adversus Ps-G (L ΦRGV) D14 ΩM
et convenerunt ¦
congregata31 sunt
31 congregata] congregati ΩX*
super me flagella et ignoravi.
Numérotation du verset Ps. 34,16 XIX

Dissipati sunt
nec compuncti† temptaverunt me
subsannaverunt me32
32 me1 D14² D30 Ω F ΩS Rusch Ps-G ] om. D14* | me² Ps-G D30 Rusch ] om. D14 ΩS*
subsannatione ¦ frenduerunt super me
dentibus suis. 33
33 <divisio.> sunt ’ nec compuncti + D30 ω 1] sunt nec compuncti ¦ … ΩMFS, sunt compuncti... me ¦... subsanatione ΩP
Numérotation du verset Ps. 34,17 XX

Domine
quando respicies ¦
restitue
animam meam a malignitate eorum’ a leonibus
unicam meam. 34
34 <divisio.> respicies ¦ … meam… eorum ’ D30 ω 1 ] respicies… meam ¦… eorum Ω F P15205  ; respicies ’… meam… eorum ¦ Ω (respicies… Ω MX), respicies... eorum ¦ ΩP
Numérotation du verset Ps. 34,18 XXI

Confitebor tibi in Ecclesia
magna ¦
in populo
gravi laudabo te.
Numérotation du verset Ps. 34,19 XXII

Non supergaudeant mihi
qui adversantur mihi inique ¦ qui oderunt
me35 gratis et annuunt oculis.
35 me Ps-G D30 Ω F ΩP Rusch ] om. D14 (hapax)
Numérotation du verset Ps. 34,20 XXIII

Quoniam
mihi quidem pacifice loquebantur ¦
et in iracundia
terre loquentes dolos cogitabant.
Numérotation du verset Ps. 34,21 XXIV

Et
dilataverunt super me os suum ¦
dixerunt
euge euge
viderunt oculi nostri.
Numérotation du verset Ps. 34,22 XXV

Vidisti Domine
ne sileas ¦
Domine ne discedas a me.
Numérotation du verset Ps. 34,23 XXVI

Exsurge36
36 Exsurge ΩP] + Domine R* L P15205 cum LXX Ps-R
et intende37 iudicio
37 intende ΩP] + in P10489
meo ¦ 38
38 iudicio meo D14 D30 Ω F ΩP ω 1 Rusch Ps-G Ps-αγ Ps-Moz ] iudicium meum Ps-G (L ΨB*) cum Ps-R
Deus meus et Dominus meus in causam meam39. 40
39 causam meam D14 D30 Ω F ΩP ω 1 Cor2 (secundum satis antiq. et grecum) Rusch Ps-G ] causa mea Ps-G (R F ΦG²V U) Cor2 (secundum antiquiores) |
40 <Divisio> meo ¦… meus Ω MFX P15205 ] meo ¦ ... meus ’ ω 1, meo Deus meus ¦ ΩS ω 1 ΩP |
Numérotation du verset Ps. 34,24 XXVII

Iudica me
secundum iustitiam
meam41*
41 meam Ι² G* K Ω F Ω P15205 P10489 cum Ps-α Ps-Moz C] tuam Cor2 ( hebr. anti. grecum Remigius exponit ) ω 1 ΩP Rusch Weber
Domine Deus meus ¦
et non supergaudeant mihi42. 43
42 et non... mihi] non insultent in me inimici mei L, cf. Ps-R |
43 <Divisio> meam… meus ¦ D30 ω 1 (tuam…) Ω] meam ¦…meus P15205 |
Numérotation du verset Ps. 34,25 XXVIII

Non dicant
in cordibus suis
euge euge
anime nostre ¦ nec dicant devorabimus44 eum.
44 nec Cor2 (hebr. et antiq.) D14 D30 Ω F ΩP Rusch Ps-G ] ne Ps-G (M W) Ps-H, non ΩX* | devorabimus Ps-G (ΦR²GP G ² K ΨB² D) Cor2 Ω Ω F ΩP ω 1 P15205 P10489 Rusch ] devoravimus Ps-G (ΦR* G* ΨB*) D30 Ed1530 Clementina Ps-G
Numérotation du verset Ps. 34,26 XXIX

Erubescant
et revereantur simul ¦
qui gratulantur
malis meis.
Numérotation du verset Ps. 34,XXX 

Induantur
confusione et reverentia ¦ qui maligna45
45 maligna Ps-G (R F C) D14 D30 CorS3* Ω ΩP P15205 P10489 ω1 Rusch cum Ps-R (N² T* Q² R² rell. codd.)] magna CorS3 Clementina , restit. errante archetypo Ps-G (L) cum hebr. LXX Ps-R (A H N* S T² Q* R* edd.)
loquuntur super me.
Numérotation du verset Ps. 34,27 XXXI

Exultent et letentur qui volunt iustitiam meam ¦
et dicant semper magnificetur
Dominus qui volunt pacem
servi eius.
Numérotation du verset Ps. 34,28 XXXII

Et lingua
mea
meditabitur iustitiam tuam ¦ tota die laudem tuam.

Psalmus 34

Numérotation du verset Ps. 34,5 
Sermo 74
prol.| ¶ De peccatorum quatuor malis et periculis.A In Psalmo 34. 1
A Codd. : V9877 (40vb)
1 om. codd.
Fiant tamquam pulvis ante faciem venti etc.
marg.| Quatuor notantur hic circa malos ut eorum quam sit periculosus status ostendatur.
marg.| ¶ Primum cordis dispersio: cum dicitur: fiant tamquam pulvis ante faciem venti.
marg.| {A} ¶ Secundum mentis excecatio cum dicitur fiant vie illorum tenebre.
marg.| ¶ Tertium lapsus facilitas: cum dicitur et lubricum.
marg.| ¶ Quartum perplexitas, cum dicitur prius angelus Domini coarctans eos, et post persequens eos.
marg.| {B} ¶ Cordis notatur dispersio, cum dicitur, fiant tamquam pulvis etc. Quot. n. diversa appetuntur, per tot diversa cor dispergitur, hec dispersio maxime fit cum subtrahitur a diabolo {1.143v} materia peccati ex industria, et peccator querit eam. Diabolus enim primo neophitis suis suppeditat materiam peccandi. Quia multi non querunt, quod quando oblatum est suscipiunt. Unde dicitur. Opportunitas facit latronem: et vacua camera stultam dominam. Postea confirmatis in peccato subtrahit materiam peccandi, ut magis peccent querendo non habitam quam oblatam recipiendo. Unde Ex. 5 Non do vobis paleam: ite et colligite sicubi invenire poteritis etc. lam ergo stipendiis propriis tales diabolo serviunt. Unde Ez. 16 Omnibus meretricibus dantur mercedes, tu autem dedisti mercedes cunctis amatoribus tuis etc. Qui oblatam occasionem suscipit, quasi mercedem accipit. Qui cum anxietate et desiderio querit et sequitur diabolum, quasi mercedem dat. De quo Sir. 20 Est qui vetatur peccare pre inopia, et in requie sua stimulabitur. Multi abstinent a peccato non habentes occasionem peccandi, et in conscientia laborant in querendo. Unde Prv. 11 Qui inuestigator est malorum opprimetur ab eis. Et hoc est quod Pharao dixit de illis quos mittit ad conquirendas paleas. Comprimantur ab operibus et expleant ea. Ex. 5 Quando ergo peccator invenire non potest quod querit, non cessat: et huc illucque dispergitur ad querendum. Et hoc est quod dicitur Ex. 5 Dispersus est populus per omnem terram Egypti id est Omne genus peccati, quo temperalia acquiruntur, ut sunt usura, dolus et huiusmodi, ad que coguntur homines penuria temporalium, que quibusdam cooperatur ad malum. Unde Prv. 30 Ne egestate compulsus furer, et periurem nomen Dei mei. Diabolus quos combussit igne cuiusquam concupiscentie in pulverem redigit, et vento temptationis facile post dispergit. Unde Is. 41 Ventilabis eos, et ventus tollet et turbo disperget eos. Maxime autem filii Israel significantur qui in acquirendis {1.144r} paleis disperguntur dum acquirendis temperalibus occupantur. De quibus. Ier. 49 Dispergam in omnem ventum eos qui attonsi sunt in comam. hoc est fiant tamquam pulvis etc.
marg.| {C} ¶ Secundo notatur excecatio cum dicitur. Fiat via illorum tenebre. Tanto autem facilius dispergitur, hoc ipso quod cecus est. Quia huc illuc facilius pedes ducuntur: et hoc est quod Samsonem excecatum ad molam posuerunt. Idc. 16 De peccatore ludit diabolus sicut vult, sicut qui ludit de ceco. Unde Idc. 16 Sumptis epulis preceperunt ut vocaretur Samson, ut ante eos luderet. Cecus non videt foveam ante pedes, et nisi regatur precipitatur in eam. Fovea profunda est infernus, in quem precipitat se peccator, et non providet. Sic ceci erant senes illi, de quibus Dn. 13 Qui inclinaverunt oculos suos ne viderent celum, aut recordati essent iudiciorum.
marg.| {D} ¶ Lapsus facilis notatur per hoc quod dicitur, et lubricum. Et recte iungitur. Quia qui ambulat in tenebris, vel qui cecus est, facile labitur: maxime si ambulat in lubrico: ut super glatiem. Unde Prv. 4 Via impiorum tenebrosa, nesciunt ubi corruunt. Quando abyssus vel mare de super congelatum est, plerumque confidenter incedunt: et fragilis glaties frangitur, et subito absorbentur. Quasi sub fragilitate glatiei, sub vanitate temporalis delectationis latet profundissima pena gehennalis, quando voluptas sinitur, tunc glaties frangitur, et peccator in infernum absorbetur. Unde Prv. 13 In itinere contemptorum vorago. Unde Is. 23 De terra Cethym revelatum est eis. Cethym interpretatur mare congelatum. De terra Cethym eis revelatur, cum sub vanitate presentis delectationis, latere eterna pena monstratur.
marg.| {E} ¶ Perplexitas notatur per hoc quod dicitur, primo angelus Domini coarctans eos. et post, angelus Domini { CXLV v } persequens eos. Que enim maior perplexitas aut maior angustia quam ambulare in tenebris, et in lubrico: et instare persequentem a posteriori, et opponentem se ab anteriori, angelus a posteriori persequens, est stimulus temptationis vrgens: angelus coarctans, et quasi ab anteriori se opponens: conscientia contradicens. Inter istos duos stimulos arctatur peccator. Quod intellexit Apostolus qui dixit Rm. 7 Non enim quod volo bonum hoc facio, sed quod nolo malum hoc facio. De primo dicitur. 2Cor. 12 Datus est mihi angelus satane qui me colaphizet etc. De secundo dicitur Prv. 17 Semper iurgia querit malus, et angelus crudelis mittetur contra eum. Eo ipso iurgia querit quod id agit cui conscientia contradicit. Hoc enim est iurgium interius quo reprehenduntur et inter se litigant ratio et sensualitas. Et angelus contra eum mittitur, dum iudicio proprie conscientie condemnatur. Hic est angelus qui se opposuit Balaam Nm. 22 Vidit Balaam angelum stantem in via, evaginato gladio, qui dixit ei. Ego veni ut adversarer tibi, quia perversa est via tua, et contraria mihi. Quis est angelus tenens evaginatum gladium, nisi conscientia peccati? que ei paratum eternum comminatur et ostendit supplicium. Ipsa est que dicit unicuique, perversa est via tua etc.
marg.| {F} ¶ Vel hic notantur tria genera peccatorum superbi et vani, per hoc quod dicitur fiant tamquam pulvis etc. qui dicuntur impii. Quia superbia peccatum est contra Deum. Et hos sibi consimiles diabolus plus aliis diligit. Unde Is. 65a : « Serpenti pulvis panis eius ». Cupidi, per hoc quod dicitur tenebre: cupiditas enim excecat: quod significatur Tb. 2 Ex nido hirundinis exciderunt illi calida stercora super oculos, et factus est cecus. Luxuriosi, per hoc quod dicitur lubricum. de quo lubrico dicitur Lam. 4 Lubricaverunt vestigia nostra in itinere.
a Is. 65:25.
Numérotation du verset Ps. 34,13 
Sermo 75
prol.| { CXLV r } ¶ De remediis contra tentationes carnis et spiritus. In Psalmo 34 2
2 om. codd.
Ego autem cum mihi molesti essent induebar cilicio; humiliabam in ieiunio animam meam et oratio mea in sinu meo convertetur.
marg.| {G} Instruimur quid facere debeamus cum tentationibus quasi hostibus molestamur. Quasi due pestes insurgunt contra nos: tentationes carnis, et tentationes spiritus. Tentationes carnis sunt. Luxuria, Gastrimargia. Tentationes spiritus: superbia, cupiditas. Contra tentationem luxurie, remedium est indui cilicio, contra tentationes gule, affligi ieiunio. Ideo dicitur. Ego autem cum mihi molesti essent indebar cilicio. contra tentationem superbie, oratio contra tentationem cupiditatis, eleemosyna. Eleemosyna autem est manualis oratio, et est contra utramque tentationem oratio vel vocalis, vel manualis. Ideo dicitur. Et oratio mea in sinu meo convertetur.
marg.| {H} ¶ Caro quidem nostra quasi terra mala nisi excolatur, generat nobis quasi spinas et tribulos scilicet tentationum aculeos. Sicut dicitur Gn. 4 Maledicta terra etc. et Prv. 24 Per agrum hominis pigri transivi et per vineam stulti viri id est corpus et animam consideravi: et ecce totum repleverunt vrtice, operuerant superficiem eius spine. Spine sunt tentationes luxurie que nos pungunt: sed quia dolor dolore reprimitur: clavus clavo retunditur, debemus per asperitatem penitentie huiusmodi reprimere punctiones que per cilicium designatur. Cuius pilorum asperitas carnem pungit et domat. Ideo dicit, cum mihi molesti essent induebar cilicio. Quia cinis et cilicium humiliationem et penitentiam indicant. {1.145v} Unde Iob. 16 Sacrum consui super carnem meam etc. Et Ion. 3 Surrexit rex de loco suo etc. Per cilicium ergo maxime reprimitur tentatio luxurie. Unde Gn. 31 Rachel sedit super stramenta camelorum et abscondit subter se idola que Laban querebat. Stramenta camelorum sunt vestes penitentiales sanctorum que per camelos significantur. Unde Is. lx. Inundatio camelorum operiet te. Subter stramenta camelorum idola que querit Laban, Rachelem abscondere: quid est nisi spiritualem animam peccata que scrutatur diabolus per penitentie cilicium operire? Et attende quod non solum subter stramenta idola abscondit, sed super stramenta sedit: et substramentis idola, et sub se etiam ipsa stramenta sedente abscondit. Non enim potes per penitentie cilicium peccata operire: nisi et studeas ipsa opera penitentie per humilitatem abscondere: in quo hypocrite notantur: qui ut appareat cilicium dicuntur sibi de cilicio facere limbum. Gallice purfil de haire, hoc est quod dicitur Mt. 23 Dilatant phylateria sua et magnificant fimbrias suas. Ideo Rachel dicitur sedisse super ido.
marg.| {R} ¶ Nota etiam quod non sufficeret sedere si surgeret, quia idola apparerent. Unde Rachel dixit Laban ne irascatur pater meus quia coram te assurgere nequeo, quia iuxta consuetudinem feminarum nunc accidit mihi. Diabolo assurgit qui de continentia sua gloriam querit. In hoc autem maxime confunditur diabolus quando ei non assurgitur id est quando bonum agitur et gloria inde non queritur: sicut dicitur Est. 3 Cum vidisset Aman Mardocheum sibi non flectere genua iratus est valde. etc. Et attende quod Rachel dixit iuxta consuetudinem feminarum accidisse sibi. In quo significatur quod quantumcumque perfectus infirmitatem in se debet agnoscere. Iuxta verbum Is. 64 : Omnes nos facti sumus ut immundi et quasi pannus menstruate universe iustitie nostre. Et hoc { CXLVI r } est quod dicitur cum mihi molesti essent etc.
marg.| {L} ¶ Sicut tentationes luxurie reprimuntur cilicio: ita tentationes gule reprimuntur ieiunio. aliter enim non sufficit. Multi enim sunt qui cilicium induunt et saccum penitentie: et sub sacco sive cilicio splendide vivunt, ut quidam monachi nigri: hi significantur per regem Sesach. de quo Ier. 25 Rex Sesach bibet post eos. Sesach interpretatur byssus cilicii: Byssus sub cilicio, vita delicio sa sub habitu religioso. Primas delicias habent qui manifeste vivunt deliciose: quasi secundas habent qui delectantur occulte. Et hoc est quod Gn. 18. Sara risit post ostium tabernaculi. Rex ergo Sesach significat magnos hypocritas, papelardos, principes hypocritarum. Quid ergo est regem Sesach post eos id est munda nos bibere, nisi magnos hypocritas post munda nos secundum locum in deliciis obtinere? Hi sunt de quibus Os. 4 Princeps idolorum Effraim dimitte eum, separatum est convivium eorum, quia comedunt in thalamis. Hi sunt sacerdotes Beel. de quibus Dn. 14. Qui ingrediebantur per absconditum introitum et quadraginta oves, et amphoras vini sex devorabant. Quid ergo prodest cilicium sine ieiunio? {M} Non minus gulosus est porcus si setas habeat. Quid prodest setis rigescere, et porci voracitatem habere? non est magnum si quod luxurie subtrahis, gule deliciis impendas. Unde Sir. 19 Operarius ebriosus non locupletabitur, etc. Et Sir. 34 Unus edificans unus destruens, quid prodest illis nisi labor? etc. Non debet religiosus vestem habere pertitam sicut filii diaboli. Unde Ier. 12 Num quid avis discolor hereditas mea? ideo supra. Humiliabam in ieiunio. ani. m.
marg.| {N} ¶ Contra tentationem superbie, opponi debet oratio cum sit cum humilitate prostratio, et cum genuum flexione. Unde Sir. 35b : « Oratio humiliantis {1.146v} se nubes penetrat ».
b Sir. (Eccli.) 35:21 : “…. penetrabit”.
marg.| {O} ¶ Contra tentationem cupiditatis avaritie, oppone beneficium eleemosyne. que est etiam manualis oratio. Sicut dicitur Sir. 29 Conclude eleemosynam in sinu pauperis, et ipsa pro te exorabit etc. Unde contra utramque tentationem spiritus superbie et cupiditatis dicitur. Et oratio mea in sinu meo convertetur. Utraque in sinu debet converti id est propter inanem gloriam non debet fieri. Unde Mt. 6 Te faciente eleemosynam nesciat sinistra tua quid faciat dextera tua etc. Tu autem cum oraveris intra in cubiculum tuum et clauso ostio ora patrem tuum in abscondito etc. In sinum convertendam esse significatur per manum Moysi. Ex. 4 Quia educta de sinu eius leprosa erat etc. Sic oratio vocalis vel manualis nisi sinu humilitatis abscondatur inanis glorie lepra corrumpitur. {P} Oratio quasi quedam avis est, quam transmittimus ad Deum, sicut in partibus transmarinis edocte columbe cum epistolis transmittuntur. Non potest autem volare avis nisi pondus ineptum deponatur scilicet la machhe Gallice. Et etiam plume ut fiant solidiores mutentur. Eodem modo duo iuvant orationem ad volandum, quia quasi pondus deponitur carnis per ieiunium et aliam carnis mace rationem. Unde Sir. 31 Vigilia honestatis tabefacit carnes etc. Quasi plume deponuntur per eleemosynarum largitionem. Ideo sancti facile volabant ad Dominum: quia pondus carnis deponebant per tolerantiam persecutionum. Sarcinam autem teinporalium, per rapinam quam patiebantur. Unde 2Cor. 4 Aporiamur, persecutionem patimur. Ideo ieiunium et eleemosyna orationem comitantur.


Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Philipus Cancellarius, Summa super Psalterium (Ps. Psalmus 34), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 21/12/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=phi&numLivre=26&chapitre=26_34)
Signaler un complément d'information

Notes :