Psalmus 82

Numérotation du verset Ps. 82,1 

1Canticum
¶Codd. 
1 : (Ps. 82) D14 D30 Δ Rusch Ps-G | Canticum… Asaph] Psalmus Asaph. Vox Ecclesie ad Iudeos D30
psalmi
Asaph.
Numérotation du verset Ps. 82,2 I

Deus quis similis erit tibi ¦
ne taceas
neque compescaris Deus.
Numérotation du verset Ps. 82,3 II

Quoniam ecce inimici tui
sonuerunt2 :
2 sonuerunt Ps-G (V D) Ω Δ Rusch Clementina ] sonaverunt D14 D30 Ps-G
et qui oderunt te
extulerunt caput.
Numérotation du verset Ps. 82,4 III

Super populum tuum malignaverunt
consilium ¦
et3 cogitaverunt adversus sanctos tuos.
3 et D14 D30 Δ Ps-G ] om. Rusch cum Ps-R
Numérotation du verset Ps. 82,5 IV

Dixerunt venite
et disperdamus eos de gente ¦
et non memoretur nomen Israel ultra.
Numérotation du verset Ps. 82,6 V

Quoniam
cogitaverunt
unanimiter4 : simul
4 unanimiter D14 D30 Δ Rusch Ps-G ( plerique codd. et edd. )] unianimiter Ps-G (U aliqui codd.)
adversum5
5 adversum pr. m. D30 ω 1 Rusch Ps-G ] adversus D14 Ps-G (V D²) Ω ω² ; super ras.
te6
6 te D30 ω 1 Rusch Ps-G ] om. ω² Ps-G (R C I V) cum Ps-R (σ*)
testamentum
disposuerunt
Numérotation du verset Ps. 82,7 

tabernacula
Idumeorum
et Ismaelite.
Numérotation du verset Ps. 82,VI 

Moab
et Agareni
Numérotation du verset Ps. 82,8 

Gebal7
7 Gebal] Iebal Rusch
et Ammon
et Amalech ¦
alienigene
cum habitantibus Tyrum.
Numérotation du verset Ps. 82,9 VII

Etenim
Assur
venit cum illis ¦
facti sunt in adiutorium filiis Loth8.
8 Loth] + diapsalma D14 Ps-G
Numérotation du verset Ps. 82,10 VIII

Fac illis
sicut Madian9 et Sisare ¦
9 Madian Hi D30 Δ Rusch ] Madiam Ps-G
sicut Iabin in torrente Cison10.a
0 Cf. 3Rg. 18, 40.
10 sicut] et praem. et cancel. ω² (macul. ω1) γ δ Ps-Moz
Numérotation du verset Ps. 82,11 IX

Disperierunt
in Endor ¦ facti sunt ut stercus terre.
Numérotation du verset Ps. 82,12 X

Pone principes eorum sicut Oreb ¦
et Zeb
et Zebee
et Salmana.
Numérotation du verset Ps. 82,XI 

Omnes principes eorum ¦
Numérotation du verset Ps. 82,13 

qui dixerunt hereditate possideamus
sanctuarium Dei.
Numérotation du verset Ps. 82,14 XII

Deus meus pone illos
ut rotam ¦
et11 sicut stipulam
11 et pr. m. D14 D30 Ps-G (V D) ΩS Δ Rusch Clementina cum Ps-R ] om. Ps-G Hi, eras. D14
ante faciem venti.
Numérotation du verset Ps. 82,15 XIII

Sicut ignis qui comburit silvam ¦
et12 sicut flamma
12 et pr. m. D14 D30 Ps-G ( V D ) Ω Δ Rusch Clementina cum Ps-Moz X Ps-H  ] om. Ps-G D14 ( eras. ) Hi
comburens montes.
Numérotation du verset Ps. 82,16 XIV

Ita persequeris illos in tempestate tua ¦
et in ira tua
turbabis eos.
Numérotation du verset Ps. 82,17 XV

Imple facies eorum13
13 eorum Ps-G ( plerique codd. et edd. ) D14 D30 Δ Rusch cum Ps-R ] illorum Ps-G
ignominia ¦ et querent nomen tuum Domine.
Numérotation du verset Ps. 82,18 XVI

Erubescant
et conturbentur in seculum seculi ¦ et confundantur et pereant.
Numérotation du verset Ps. 82,19 XVII

Et cognoscant quia14
14 Et D30 ω 1 Rusch Ps-G ] Ut Ps-G (ΨB²) D14 Ω ω² | quia Hi D30 Δ Rusch ] quoniam Ps-G Ps-R
nomen tibi Dominus ¦
tu solus altissimus super omnem terram15.
15 super omnem terram Rusch cum Ps-R ; cf. Ps. 96, 9 ; cf. glosa interl. in Magna Glossatura (Ox2051) : « vel SUPER vel OMNEM vel TERRAM  »] in omni terra Hi D14 D30 Ox2051 Δ Ps-G

Psalmus 82

Numérotation du verset Ps. 82,6-8 
Sermo 178
prol.| ¶ De motu primo et consensu rationis et temptationibus interioribus et exterioribus: et invidia per que significentur. In Psalmum 82.
Quoniam cogitaverunt unanimiter, simul adversum te testamentum disposuerunt, 7tabernacula Idumeorum et Hismahelite, 8Moab et Agareni, Gebal et Ammon et Amalech et alienigene cum habitantibus Tyrum.
marg.| {2. 25r } {A} Primo considerandum quomodo per Idumeos, et hismaelitas significantur primi motus et rationis consensus. Secundo quod Moab et agareni significent interiores et exteriores tentationes. Tertio quomodo alienigene cum habitantibus tyrum invidiam. Et hi omnes pugnant contra animam. Idumei licet priores inuadant, tamen debiles sunt sine hismaelitis. {B} Et Idumei qui dicti sunt ab edom qui interpretatur terrenus qui et dictus est scyr qui interpetatur hispidus: sunt primi motus qui de terra carnis nostre nascuntur, et ideo terreni: hispidi etiam sunt quia pungitivi. Unde Gn. 3 Maledicta terra in opere tuo spi. et tribu. ger. tibi. Hi sunt pilosi de quibus Is. 13 Habitabunt ibi struthiones et pilosi saltabunt ibi. Struthiones sunt mala que bona apparent: ut superstitio. Pilosi, primi motus. Qui saltare dicuntur quia subito prodeunt. Unde Iob. 4 Cum spiritus me presente transiret inhorruerunt pili carnis mee id est cum desino spiritualia meditari: sed hi sine hismaelitis non possunt expugnare. Hismaelite sunt consensus rationis. Unde recte interpretantur obedientes et tunc Adam consentit Eue, ut habetur Gn. 3
marg.| {C} ¶ Moab et agareni sunt duo genera peccatorum. Quedam sunt que nascuntur in nobis et ex nobis ut concupiscentie. Sunt enim secundum Aristotelem connaturales et contemporanee nobis passiones. Et Sir. 28 Si prestiteris anime tue concupiscentias eius, faciet te in gaudium inimicis tuis. Quedam sunt que nobis {2.25v} extrinsecus adveniunt et per exemplum alterius. Hec duo sunt Moab et Agareni. Moab enim ex patre vel aqua paterna. {D} Agareni interpretantur advene. De his dicitur In Psalmo Ab occultis meis munda me, et ab alienis parce servo tuo. Unde Moab sunt peccata que contrahimus ex patribus carnalibus vel spiritualibus. Unde Ier. 7 Filii colliguntur ligna, et patres succendunt ignem. Agareni qui interpretantur advene sunt peccata ad que per aliorum exemplum invitamur. Unde Sir. 32 Homo peccator vitabit correptionem. et ad voluntatem suam inveniet comparationem. De utroque dicitur Ier. 9 Abierunt post pravitatem cor scilicet et post Balaim quos a patribus didicerunt.
marg.| {E} ¶ Gebal, quod interpretatur preruptum vel deficiens, significat superbiam quia eo ipso quod ascendit, deficit. Unde superbia eorum qui te oderunt ascendit semper. Et Prv. 17 Qui altam facit domum suam querit ruinam. Et Iob. 20 Si ascenderit usque ad nubes superbia eius, quasi sterquilinium in sine perdetur. Vel Gebal interpretatur vallis vana id est falsa humilitasa. Unde Sir. 19 Est qui nequiter humiliat se et interiora eius plena sunt dolo. etc.
a Cf. Liber interpretationum nominum hebraicorum.
marg.| ¶ Amon id est populus turbidus significat acidiam. de qua Sir. 30 Tristitiam longe expelle a te. Multos enim occidit tristitia et non est utilitas in illa.
marg.| ¶ Amalech gens bruta, vel populus lambens sanguinem: cupiditas est. De qua Sir. 33 Panis egentium vita pauperum est, qui defraudat eum homo sanguinis est. Alienigene sunt Philistei qui interpretantur potione cadentes. Hec est invidia, que inde moritur unde deberet vivere: et ita potione cadit. de qua 2Cor. 2 : Christi bonus odor sumus Deo, in his qui salvi fiunt, et in his qui pereunt: aliis quidem odor { 2.26r} mortis in mortem: aliis odor vite in vitam. et ad Gal. 5 Non efficiamur inanis glorie cupidi invicem provocantes, invicem invidentes. Hi sunt habitantes tyrum quod interpretatur angustiam. Unde Prv. 15 Conturbat domum suam qui sectatur avaritiam. Et Is. 7 In illa die sibilabit Dominus musce que est in extremo fluminis Egypti et api que est in terra Assur. Unde et Boetius Habet hoc voluptas omnis apumque per volantium. postquam grata mella fudit, fugit et nimis tenaci ferit icta corda morsu.


Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Philipus Cancellarius, Summa super Psalterium (Ps. Psalmus 82), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 03/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=phi&numLivre=26&chapitre=26_82)
Signaler un complément d'information

Notes :