Philippus Cancellarius

Psalmus 26

Numérotation du verset Ps. 26,1 

¶ In finem
¶Codd. : (Ps. 26) D30 Rusch Ps-G, def. C
psalmus1
1 In finem psalmus Ps-G (V D) Ω X ΩS Rusch Ed1530 ] psalmus Amiatinus Ps-G (I L W) D14 D30 ² cum Ps-R , om. Ps-G D14 D30 *
David
priusquam
liniretur2.
2 liniretur Ω X] + gratia et postulatio bonorum D30
Numérotation du verset Ps. 26,I 

Dominus illuminatio mea
et salus mea ¦
quem timebo ?
Numérotation du verset Ps. 26,II 

Dominus protector
vite mee ¦ a quo trepidabo.
Numérotation du verset Ps. 26,2 III

Dum3 appropiant super me
3 Dum] Cum (hapax)
nocentes ¦
ut edant carnes meas.
Numérotation du verset Ps. 26,IV 

Qui
tribulant me4 inimici mei ¦
4 me Ps-G (Q W ΦP U G K ΨB V D) D14 D30 ΩS Rusch Ed1530 Clementina cum Ps-R ] + et Ps-G
ipsi infirmati sunt
et ceciderunt.
Numérotation du verset Ps. 26,3 V

Si consistant adversum5 me castra ¦
5 adversum Ps-G (ΦP U G K ΨB V D) Ω D30 Rusch edd adversus Ps-G D14 Cor2
non timebit
cor meum.
Numérotation du verset Ps. 26,VI 

Si exsurgat
adversum6 me prelium ¦
6 adversum Ps-G (ΦP U G K ΨB V D) Ω D30 Rusch edd adversus Ps-G D14 Cor2
in hoc
ego sperabo.
Numérotation du verset Ps. 26,4 VII

Unam
petii a Domino hanc requiram ¦
ut
inhabitem in domo Domini’
omnibus diebus7 vite mee.
7 omnibus diebus D30 Rusch cum Ps-R ] omnes dies Ps-G (I ΦRGV) D14 ² (super ras.) Cor2 (grecus et antiq.) Ps-α
Numérotation du verset Ps. 26,VIII 

Ut videam voluntatem Domini8 :
8 voluntatem Domini Ps-G D14 D30 Rusch ] voluptatem Domini Ed1532 Carafianus Clementina
et visitem templum eius.
Numérotation du verset Ps. 26,5 IX

Quoniam abscondit me in tabernaculo suo9
9 suo Ps-G ( plerique codd. et edd. ) D30 Rusch cum Ps-R ] om. Ps-G (R F I L) cum LXX
in die malorum ¦
protexit me
in abscondito tabernaculi sui.
Numérotation du verset Ps. 26,6 X

In petra exaltavit me ¦
et nunc
exaltavit caput meum
super inimicos meos.
Numérotation du verset Ps. 26,XI 

Circuivi
et immolavi
in tabernaculo eius
hostiam vociferationis
cantabo ¦
et psalmum dicam Domino.
Numérotation du verset Ps. 26,7 XII

Exaudi Domine
vocem meam
qua clamavi ad te10 :
10 ad te Ps-G (L ΨB² V D) D30 Ω Rusch Ed1530 Clementina cum Ps-R ] om. Ps-G D14
miserere mei
et exaudi me.
Numérotation du verset Ps. 26,8 XIII

Tibi dixit
cor meum’
exquisivit te11
11 -vit te D14 D30 Rusch ] –sivi te M* ΦRP D, exquisivit Ps-G (R F M² W U G K ΨB*) Cor2 ( EXQUISIVIT FACIES MEA : antiquior habet hoc. EXQUISIVI TE FACIES MEA  : que, si posset per approbatos latinos haberi, satis esset dulcis, sed etiam hebreus non consentit ; unde timendum [bene canendum Roma, BAV, Vat. lat. 3466#] est littera a vitio falsitatis)
facies mea ¦
faciem tuam Domine requiram.
Numérotation du verset Ps. 26,9 XIV

Ne avertas
faciem tuam
a me ¦ ne declines in ira
a servo tuo.
Numérotation du verset Ps. 26,XV 

Adiutor meus esto12’
12 esto D14 D30 Rusch Ps-G ] es tu ΦR, + Domine ΩS, Cor2 (hebr. et antiq. et Ieronimus non habent DOMINE sed de versiculo cantus fuit appositum) ; cf. Corpus antiphonalium officii officii (n° 7932 : cursus monasticus ; n° 6037 : cursus romanus , Ivrée, Chapitre, 106 : “Adiutor meus esto, Domine [alii : Deus], ne derelinquas me. V/ Neque despicias me, Deus salutaris meus ») ; MARBACH , Carmina Scripturarum , p. 97-98.
ne derelinquas me ¦
neque despicias me
Deus salutaris13 meus.
13 salutaris D14 D30 Rusch cum Ps-R ] salvator Ps-G (R) (hapax)
Numérotation du verset Ps. 26,10 XVI

Quoniam pater meus et mater mea
dereliquerunt me ¦
Dominus
autem assumpsit me.
Numérotation du verset Ps. 26,11 XVII

Legem pone mihi
Domine in via tua ¦
et dirige me
in semita recta
propter inimicos meos.
Numérotation du verset Ps. 26,12 XVIII

Ne tradideris me
in animas tribulantium
me ¦ quoniam insurrexerunt in me
testes
iniqui et mentita
est iniquitas sibi.
Numérotation du verset Ps. 26,13 XIX

Credo videre
bona Domini ¦
in terra viventium.
Numérotation du verset Ps. 26,14 XX

Exspecta
Dominum
viriliter age ¦
et confortetur cor tuum et sustine Dominum.

Psalmus 26

Numérotation du verset Ps. 26,1 
Sermo 54
prol.| ¶ De Domini in nos operibus. In Psalmo 26 1.
1 De Domini... 26] om. codd. | Psalmo 26. Sermo 54] Psalmo XXVII. Sermo 53 Ed1523.
{A} Dominus illuminatio mea et salus mea quem timebo Dominus protector vite mee a quo trepidabo.
marg.| Dominus illuminat cecum, Dominus sanat infirmum, protegit inermen et nudum.
marg.| ¶ Cecus erat homo quantum ad rationem. Infirmus quantum ad voluntatem. Inermis quantum ad irascibilem. Ideo missus ille qui est Iesus et sapientia et virtus patris. Quia sapientia illuminat. Quia Iesus id est salus sanat. Unde Mt. 2 Non egent qui sani sunt medico etc. et Ps. 34° : « Salus tua ego sum ». Et Sir. 38° : Altissimus de terra creavit medicinam. Quia virtus, protegit fide et sapientia et aliis luminibus illuminat rationem. Caritate sanat voluntatem: patientia et virtute armat irascibilem. Fide rationem illuminavit quando veritatem predicavit. Unde Io. 8 Si veritatem { 1.107r } vobis dico quare non creditis mihi etc. Et Io. 1 Illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum. Ego sum inquit Io. 8 Lux mundi. Caritate voluntatem sanavit. Quando nos intantum amavit quod seipsum pro nobis tradidit. Unde 1Io. 4° : « In hoc apparuit caritas Dei in nobis, quoniam filium suum unigenitum misit » etc. Irascibilem patientia et mansuetudine et humiliitate armavit, quando provocatus contumeliis etiam verbum non respondit. Unde Sapientie 2° « Contumelia et tormento interrogemus eum » etc. Is. 53 « Sicut ovis ad occisionem ducetur, et quasi agnus coram tondente se obtumescet » etc. Tondebatur quando discipulis spoliabatur. In hoc armavit irascibilem nostram ut non respondeamus: sicut legitur de Iob. 6 qui ait amicis suis falsis. Respondete obsecro absque contentione: et loquentes id quod iustum est iudicate: et non invenietis in lingua mea iniquitatem, nec in faucibus meis stultitia personabit. etc. de eodem. 2 In omnibus his non peccavit Iob etc. Neque nos vindicemus unde Rm. 12 : « Non vos defendentes carissimi » etc. Quis se presumeret vindicare cum audiat Gilium Dei dicere Petro Mt. 26°a :"Mitte gladium tuum in va<gina>. Nonne possem rogare Patrem" etc.
a Cf. Mt. 26, 52 : « Tunc ait illi Iesus : Converte gladium tuum in locum suum : omnes enim, qui acceperint gladium, gladio peribunt. 53 An putas, quia non possum rogare patrem meum, et exhibebit mihi modo plusquam duodecim legiones angelorum ? » Cf. Io. 18, 11 : « Dixit ergo Iesus Petro : Mitte gladium tuum in vaginam. Calicem, quem dedit mihi Pater, non bibam illum ? »
marg.| {B} ¶ Quomodo illuminavit et sanavit et protexit? Latrones et rei mortis quando trahuntur ad patibulum solent oculi eorum bendellis sive fasciolis velari: manus etiam ligari, et vestibus nudari. Unde legitur in libro Esther quod cum Amam prius indutus enim, stola regia, spoliatusque eent ea, operuerunt faciem eius ducentes ad patibulum, sic et peccator omnis quasi benedellos habet ante oculos: quia non previdet penas eternas sibi preparatas. Manus habet ligatas quia nec habet voluntatem bene faciendi, nec potestatem peccato resistendi: et dicitur quasi ligatus et captus, nudus etiam ab omni veste virtutum: et sic trahitur { 1.107v } ad inferni patibulum. Propter hoc enim Deus sustinuit ut velarentur oculi sui: sicut dicitur. Lc. 23 Et velaverunt eum et percusserunt faciem eius, ut ce citatem nostre rationis illuminaret. Sustinuit vulnerari pro nobis ut corruptionem nostre voluntatis sanaret. Unde Is. liii. Cuius livore sanati sumus etc. Sustinuit nudari etc. Ut nos supervestiret. Inimico opposuit se, ut nos protegeret extendens manus suas in cruce. Unde Scapulis suis obumbrabit tibi . {C} Sicut qui opponit brachium suum vel se totum ne amicus percutiatur et sustinet ictum pro illo ut clericus beati Thome Cantuariensis. Eodem modo dicitur in libro de naturalibus quod est genus marine aque, et dicitur sepia: quod quando piscatores volunt percutere feminam tridente, opponit se et recipit ictum pro ea. Sic et Christus pro ecclesia. Unde Is. 53 : vulneratus est propter iniquitates nostras etc.
marg.| {D} ¶ Quomodo illuminat rationem nostram ostendit. per tres cecos quos illuminavit. Io. 9 Lc. 18. et Mc. 8 per quos significatur triplex ignorantia contra triplicem cognitionem quam debemus habere: cognitionem Dei, cognitionem nostri et cognitionem eorum que infra nos sunt. Vel discretionem boni et mali. Hec triplex ignorantia significatur Ex. 10 Tribus diebus nemo vidit fratrem suum nec movit se de loco, in quo erat.
marg.| {E} ¶ Trium dierum tenebre triplex ignorantia. Ignorantia Dei quando non recogitat creatorem suum, redemptorem, iudicem. ut veneretur creatorem: diligat redemptorem, timeat Deum iudicem. Ignorantia sui: quando non recogitat propriam infirmitatem per quam humiliaretur. Iuxta verbum Mi. 6 Humiliatio tua in medio tui. Sed nec anime sue dignitatem, quantam { CVIII r } turpiter non prostitueret: si eam agnosceret cum sit sponsa Christi, templum, Dei, et imago eius, et huiusmodi. Unde Sir. 10 {F} Fili mi in mansuetudine serva animam tuam, et da illi honorem secundum meritum suum id est dignitatem. et Apostolus ad Rm. 13 Cui honorem honorem: cui vectigal, vectigal. Honor debetur anime vestigal, et onus servitii corpori.
marg.| ¶ Tertia ignorantia contra discretionem inter bonum et malum, faciendum et non faciendum. Unde Is. 5 Ve qui dicunt bonum malum etc. De primo Ecclesiastes ultimo. Memento creatoris tui in diebus iuventutis tue, antequam veniat tempus afflictionis tue. De secundo Mi. 2 Transibit rex coram eis et Dominus in capite eorum Inde in consuetudinem venit quod imago crucifixi preponitur morituro. De tertio Iob. 30 Verebar omnia opera mea sciens quod non parceres delinquenti. Is. 64 : Quasi pannus menstruate omnes iustitie nostre. Et Nota quod dicit nec movit se de loco suo: significat languorem affectus. et recte sequitur post tenebras cecitatis hec immobilitas. Motus enim pertinet ad opera caritatis. Sicut enim ex motu vita corporis, ita caritatis vita ex operibus demonstratur: et sicut ex motu calor excitatur et augetur, ita caritas occasione operum.
marg.| {G} ¶ Sicut ergo lux iuvat ad corporalem motum: ita et lux cognitionis predicte ad motum bonorum operum spiritualitur. Unde Io. 12 Qui ambulat in tenebris nescit quo vadat, Unde Halietus feu falco quando cilia eius consuuntur non audet se movere, proptereaque clauduntur ne se agitet sic diabolus claudit interiores oculos cordis, ne per bona opera moveat se, sed quiescat ab eis. Unde Ex. 12 Fiant immobiles quasi lapides. Oculus ergo iuvat manum et pedem. manum ad operandum, pedem ad gradiendum. 1Cor. 12 Non potest dicere oculus manui opera tua non indigeo, et econverso, Maria iuvat { 1.108v } Martham. Unde conqueritur. Lc. 10 « Domine non est tibi cure quod soror mea relinquit me solam ministrare ».
Numérotation du verset Ps. 26,4 
Sermo 55
prol.| ¶ Plus peti quatuor modis. In Psalmo 26. 2
2 om. codd.
{H} Unam petii a Domino etc.
marg.| Secundum leges humanas plus petitur quatuor modis: tempore, loco, causa, re ipsa. Tempore plus petitur quando aliquid solvendum est certa die, et petiturante tempus vel diem. Et interest illius a quo petitur quod antea non soluatur. Cum ergo scriptum sit Ecclesis 3 Omnia tempus habent etc. Tempus flendi et tempus ridendi: quasi tempore plus petit, qui cum modo sit tempus flendi, et in futuro ridendi, in presenti vult ridere et mundanis gaudiis exultare. Unde Is. 22 Vocabit Dominus exercituum in die illa ad fletum et planctum et calvitium, et ad cingulum sacci: et ecce gaudium et letitia. Et talis est similis plante que quanto magis prepropera est, tanto tardius pervenit ad maturitatem. Unde Is. 18. Ante messem totus effloruit, et immatura perfectio germinabit. Et Iob. 15 Antequam impleantur dies eius peribit, et manus eius arescent. Ledetur quasi vinea in primo flore botrus eius, et quasi oliva proiiciens florem suum. Et. Prv. 13 Substantia festinata minuetur etc. Ideo pena condigna est, ut qui tempore quo deberent flere gaudent et rident, tempore quo deberent gaudere, lugeant. Prv. 14. Risus dolore miscebitur: et extrema gaudii luctus occupat. Tempus ergo diligenter attendendum est. Sicut dicitur Ecclesiatici 4b : « Conserva tempus, et declina a malo ». Non est animal quod suum tempus non conservet, et faciat quod congruit tempori preterquam homo. Unde Ier. 8. Milvus in celo cognovit tempus suum: turtur {1. 109r } et hirundo et ciconia custodierunt tempus adventus sui: populus autem meus non cognovit iudicium Domini.
b Sir. (Eccli.) 4, 23 : « Fili, conserva tempus et devita a malo ».
marg.| {I} ¶ Loco plus petitur, ut quando promiseram quod solverem centum tali loco, et tu petis alio solvi. Loco plus petit qui hic vult beari et esse in deliciis. Quia non est hic locus beatitudinis, sed miserie, non est hic locus deliciarum, sed doloris et amaritudinis. Unde Ade dictum est Gn. 3 : « Maledicta terra in opere tuo. Spinas et tribulos germinabit tibi ». Et in Psalmo : « In valle lacrimarum, in loco » et scilicet ut sit locus lacrimarum. Locus iste peregrinatio est, non patria: mare, non portus, area, non horreum, torcular, non cellarium, fornax sive caminus, non thesaurus. In area oportet triticum triturari, et a paleis exui. Esto Gedeon, de quo habetur Iudi. 6 Item in torculari oportet te comprimi, et ab acino expoliari. Unde Iudi. 7 « Occidit Zeb in torculari ». Zeb interpretatur lupus et significat diabolum qui occidendus est in torculari penitentie. In fornace oportet te a scoria purgari. Unde Iob. 28 : « Auro locus est in quo conflatur » etc. In celo erit locus deliciarum et visionis Dei, et non hic. Unde Ex. 38 « Est locus apud me, et stabis supra petram et videbis cum transierit mea maiestas », quasi dicat : non est locus visionis, non est locus beatitudinis in mundo, sed apud me. Stabis supra petram. Stabis id est per amorem terrenorum non declinabis ; supra petram id est perseverantie firmitatem ; et videbis cum transierit gloria mea. Et in Iob. 38° : « Numquid post ortum tuum precepisti diliculo et ostendisti aurore locum suum? » {K} Aurora lucem habet mixtam cum tenebris. et de tenebris tendit in purum exire diem. Aurora ergo sunt corda electorum, qui dum in hac carnali vita sunt, mixtam {1. 109v } cum tenebris lucem. Dum in se rationis et sensualitatis sentiunt contrarietatem. De quo ad Romanos 7° « Video aliam legem » etc. Tendunt autem de his tenebris ad purum diem, dum ad eterne vite suspirant claritatem: ubi nullam temptationem vel molestiam sustinebunt contradictionum. Unde hec aurora recte ad hec in transitu demonstratur cum dicitur Numquid ostend. auro. lo. su. Cui enim locus suus ostenditur profecto ex alio in aliud vocatur. Agnoscamus ergo quod hic non est locus noster et tamquam ad locum nostrum tendamus ad claritatem visionis eterne. Unde Ecclesis 6 Quid habet amplius sapiens, et quid pauper nisi ut pergat illuc ubi vita est?
marg.| {L} ¶ Causa plus petit, qui non vult laborare et vult remunerationem habere. contra quem Apostolus. 2Th. 3 Si quis non vult operari non manducet. Et de forti muliere dicitur Prv. 31 panem ociosa non comedit. Et Ade dictum est per sententiam. Gn. 3 In sudore vultus tui etc. Causa etiam plus petit qui parum laborat et vult metere multum: cum Dominus, dicat. Mt. 7 et Mc. 4 In qua mensura mensi fueritis remetietur vobis. etc. Et 2Cor. 9 Qui parce seminat parce et metet. etc. Unde ibidem invitat ab bene seminandum, dicens: qui administrabit semen seminanti, et panem ad manducandum presta bit etc. Magna absurditas est quod nihil vel parum volumus seminare et copiose metere: nihil vel parum laborare et cum laborantibus premium accipere. Cum quantumcumque laboraverimus, nihil est comparatione remunerationis eterne: quod confitetur. Iob. 9 dicens. Si voluerit contendere cum eo: non respondebit unum promille. Causa etiam plus petit qui non serit nisi carnalia et vult metere eterna: quod impossibile est. Unde ad Gal. 6 Noli errare, Deus non irridetur. Que. n. {1.110r} seminaverit homo illa et metet. Quoniam qui seminat in carne sua, de carne et metet corruptionem. Qui autem seminat inspiritu, de spiritu metet vitam eternam. Bonum autem facientes non deficiamus. tempore enim suo metemus non deficientes.
marg.| {M} ¶ Re ipsa plus petit, qui vult habere duo: cum unum habere debeat, similis illi qui vult habere ouum et obolum: Is est qui contendit habere hic presentem consolationem, et in futuro eternam, Similis Esau qui sicut dicitur Gn. 27 : « Quesivit secundam benedictionem dicens: Numquid tantum unam benedictionem habes pater ? » Similis Lamech qui introduxit bigamiam ut dicitur Gn. 4 Lamech autem habuit du as uxores. odam, et sellam: et iste vult habere quasi duas, qui hic vult gaudere et in futuro. {N} Sed sit similis Iacob: qui servivit septem annis id est toto tempere isto pro Rachele, ideo dicitur hic. « Unam petii a Domino ». Et in Lc. 10 : « Porro unum est necessarium ». Signanter dicit hic Unam in feminino genere: cuius est pregnantem enim et fecundari, ostendens quod illa reslicet dicatur Una tamen omnium bonorum fecunditatem habet, unde Sapientie 7° : « Venerunt mihi omnia bona periter cum illa ».
Numérotation du verset Ps. 26,14 
Sermo 56
prol.| ¶ De obsesso, qualiter se habere debeat. In Psalmo 26. 3
3 om. codd.
{O} Exspecta Dominum viriliter age et confortetur cor tuum et sustine Dominum.
marg.| Dominus loquitur hic quasi obsesso, qui qualiter se habere debeat, ostenditur. 2Par. 32 Ubi dicitur quod venit Sennacherib rex Assyriorum, et ingressus Iudeam, obsedit civitates munitas, volens eas capere. Quod cum vidisset Ezechias, venisse scilicet Sennacherib, et totum belli impetum verti contra Hierusalem, inito cum principibus consilio, virisque fortissimis, ut obturarent capita fontium qui erant extra urbem, ne reges Assyriorum aquarum abundantiam {1. 110v } invenirent edificavit murum qui fuerat dissipatus, extruxit turres desuper, et forinsecus alterum murum. Postera convocavit universos dicens: Viriliter agite et confortamini: nolite timere ne paveatis regem Assyriorum, et universam multitudinem que est cum eo. {P} Cum illo enim est brachium carneum: nobiscum Dominus Deus noster. Hic notantur sex observanda obsessis. Primum est inire consilium, ut omnia discrete agantur contra diabolum. Is. 16c : « Ini consilium, coge consilium ».
c Is. 16:3.
marg.| {Q} ¶ Secundum est eiusdem consilii executio scilicet obturare capita fontium id est sensus exteriores compescere. Sir. 25 Ne des aque tue exitum, nec modicum. Hoc enim est fame et siti arctare diabolum, qui nostris desideriis illicitis reficitur: quia oculi nostri, et aliorum organa sunt quasi raptores qui ad perdam exeunt. Et nota quod de primis parentibus legitur Gn. 3 quod postquam peccaverant aperti sunt oculi eorum. Et Naum. 2 Aperte sunt porte fluviorum. Et Iohel. 2 Domos conscendent, per fenestras intrabunt quasi fur.
marg.| {R} ¶ Tertium est murum dissipatum reedificare, quod est virtutes per confessionem reparare. De utroque dicitur Iosue. 24 Secundum aliam litteram. Clausis portis murorum ambitu se defenderunt seu tuebantur.
marg.| {S} ¶ Quartum est murum forinsecus reedificare id est exteriorem conscientiam interiori addere. Unde dicitur. Ct. 4 Hortus conclusus soror mea sponsa, hortus conclusus. etc.
marg.| {T} ¶ Quintum est turres exstruere, quod est sanctorum vitam eminentem in exemplari ponere. Unde Ct. 7 « Collum tuum sicut turris eburnea. Et in eodem. Nasus tuus sicut turris libani, qui respicit contra damascum. Interpretatur enim damascus poculum {1.111r} sanguinis. Tunc respicit contra. Damascum, quando ita in penitentiam flectitur, vel penam amplectitur quod peccatum detestatur. Unde cum Rm. 5 dictum sit : « Ubi abundavit delictum, superabundavit et gratia” addit in sexto <capitulo>d “Quid ergo dicemus ? Manebimus in peccato, ut gratia abundet? Absit.”
d Rm. 6:1-2.
marg.| {V} ¶ Sextum est exhortatio populi, et hoc est virtutes istas divino eloquio roborare. Et quia hec exhortatio maxime fit in confessione, ideo legitur Primo Macabeorum 4° Quam dixit ludas viris qui secum erant: Ne timueritis multitudinem eorum, et impetum eorum ne formidetis. Mementote qualiter salvi facti sunt patres nostri in mari rubro. Quod significat penitentiam: et non restat nisi quod Sennacherib id est Diabolus revertatur cum ignominia sua in terram suam. Unde Is. 37 Non intrabit civitatem hanc (id est animam) et non iaciet ibi sagittam (id est occultam tentationem) et non occupabit eam clypeus (id est obstinata peccati defensio) et non mittet in circuitu eius aggerem id est non preualebit per multarum delectationum instantiam.
marg.| {X} ¶ Quidam autem sunt plus pusillamines, qui castrum reddunt hostibus, nisi cito liberentur ab obsidione. Iuxta verbum quod Iudith. 7 legitur. Hos quinque dies exspectemus a Domino misericordiam, quibus transactis, si non venerit adiutorium, faciemus hec verba que locuti estis. Iudith autem dixit. ut habetur ibidem capit. 8 Quod est hoc verbum, in quo consensit Ozias, ut tradat civitatem Assyriis, si intra quinque dies non venerit vobis auxilium? Et qui estis vos qui tentatis Dominum? Non est iste sermo qui misericordiam provocet, sed potius qui iram excitet, et furorem accendat. Ideo hic dicitur Exspectate { CXII v } Dominum etc. {Y} Ubi sex notantur, que strenuo militi conveniunt. Oportet enim, sicut vulgo dicitur, ut sit boni spiritus vel anhelitus et durabilis. In quo notatur fidei firmitas: qui enim fidelis est, firmus est. Primum est quod debet esse fidelis. Unde Hbr. 11 Sancti per fidem vicerunt regna. Sit inquam fidelis Domino suo, et non deficiat statim fugiens, sicut facit levis. Secundo debet esse fortis ad bene inferendum ictus: in quo notatur virilitas et fortitudo. Hbr. 11 Sancti fortes facti sunt in bello, castra vicerunt exterorum. Et Iohel. 2 Sicut fortes current, quasi viri bellatores ascendent murum. Viri in viis suis gradientur, et non declinabunt a semitis suis. Et 2Rg. 24 de Eleazaro : Ipse stetit, et percussit Plilisteos, donec deficeret manus eius et obrigesceret cum gladio. Tertio debet esset prudens et circumspectus. Unde Prv. 24 Vir sapiens fortis est, et vir doctus, robustus et validus: quia cum dispositione initur bellum, et erit salus ubi multa consilia. Quarto debet habere fidutiam in Domino. Unde Sir. 2 Crede Deo et recuperabit te: et dirige viam tuam et spera in illum. Ve dissolutis corde qui non credunt Deo, et ideo non protegentur ab eo. Quia ut dicitur. 1Cor. 10 Fidelis Deus est, qui non patietur vos temptari supra id quod potestis. Et Hab. 2 Si moram fecerit, exspecta illum: quia veniens veniet et non tardabit. Ecce qui incredulus est, non erit recta anima eius in semetipso. Quinto non debet exturbari vel expavescere pro vulnere si plures superveniant. Unde Seneca. Hunc volo qui sanguinem suum vidit: cuius dentes crepuere sub pugno, et adversa toto tulit corpore: et proiectus arma non proiecit, vel animum non proiecit. {1.112r} Prv. 30 Leo fortissimus bestiarum ad nullius pavebit occursum. Sexto debet esse durus et fortis ad sustinendum ictus. Unde Lc. 21 In patientia vestra possidebitis animas vestras. Prv. 19 {Z} Qui impatiens est, sustinebit damnum: et cum rapuerit aliud apponet. Bene igitur hoc loco Propheta: Exspecta, inquit, viriliter age: per fortitudinem scilicet duplicem. Confortetur cor tuum: per spem et fidutiam. Sustine Dominum, per longanimitatem et patientiam. Unde Sir. 2 Ve iis qui perdiderunt sustinentiam, et qui dereliquerunt vias rectas. Et ibidem paulo ante. Sustine sustentationes (vel tentationes) Dei: coniungere Deo et sustine, ut crescat in novissimo vita tua. Fidei firmitas et fortitudinis virilitas sunt duo fratres, Petrus et Andreas. Unde Prv. 13 Frater qui adiuvatur a fratre quasi civitas firma. Similiter prudentia et fidutia sunt duo Iacobi. Imperturbabilitas autem et sustinentia seu patientia duo coniuges, Isaac et Rebecca. Isaac imperturbabilitas, Rebecca patientia. Unde Rm. 12 Spe gaudentes, in tribulatione patientes. De his Sir. 25 In tribus beneplacitum est spiritui meo, que sunt probata coram Deo et hominibus. Concordia fratrum, et amor proximorum, et vir et mulier sibi consentientes.


Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Philipus Cancellarius, Summa super Psalterium (Ps. Psalmus 26), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 03/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=phi&numLivre=26&chapitre=26_26)
Signaler un complément d'information

Notes :