Psalmus 85

Numérotation du verset Ps. 85,1 

¶Oratio David.1
¶Codd. : (Ps. 85) textus : D30 P106 ; + glossa : Rusch Ps-G ; sparsim P106 Tr511
1 Oratio Ps-G (A I V W ΩS) Rusch cum Ps-R ] + ipsi Ps-G | Oratio David] In finem filiis Chore psalmus David, vox apostolica de novello populo D30
Numérotation du verset Ps. 85,I 

Inclina Domine
aurem tuam et exaudi me ¦
quoniam inops
et pauper
sum ego.
Numérotation du verset Ps. 85,2 II

Custodi
animam meam
quoniam sanctus sum ¦ salvum fac
servum tuum
Deus meus sperantem in te.
Numérotation du verset Ps. 85,3 III

Miserere mei Domine quoniam ad te clamavi2
2 clamavi Ps-G (V D ΩS) Rusch cum Ps-R ] clamabo Clementina Ps-G
tota die ¦
Numérotation du verset Ps. 85,4 

letifica animam
servi tui quoniam ad te Domine
animam meam levavi.
Numérotation du verset Ps. 85,5 IV

Quoniam
tu Domine suavis
et mitis ¦
et multe misericordie
omnibus
invocantibus te.
Numérotation du verset Ps. 85,6 V

Auribus
percipe Domine3 orationem meam ¦ et intende voci deprecationis4 mee.
3 Domine D30* (ut vid.) Ps-G ] om. D30² (eras.) |
4 deprecationis plerique codd. et edd. D30 Rusch cum Ps-R] orationis Ps-G (R F C I) |
Numérotation du verset Ps. 85,7 VI

In die tribulationis mee
clamavi ad te ¦ quia exaudisti me.
Numérotation du verset Ps. 85,8 VII

Non5 est similis tui
5 Non Ps-G ] Nonne Rusch (hapax)
in diis Domine ¦
et non est secundum opera tua.
Numérotation du verset Ps. 85,9 VIII

Omnes gentes
quascumque fecisti venient
et adorabunt coram te Domine ¦ et glorificabunt nomen tuum.
Numérotation du verset Ps. 85,10 IX

Quoniam
magnus es tu
et faciens mirabilia ¦
tu es Deus solus.
Numérotation du verset Ps. 85,11 X

Deduc
me
Domine in via tua †
et ingrediar
in veritate tua ¦
letetur cor meum ut timeat
nomen tuum.
Numérotation du verset Ps. 85,12 XI

Confitebor
tibi Domine Deus meus in toto corde meo ¦
et glorificabo
nomen tuum in eternum.
Numérotation du verset Ps. 85,13 XII

Quia misericordia tua magna est super me ¦
et
eruisti animam meam
ex inferno inferiori.
Numérotation du verset Ps. 85,14 XIII

Deus
iniqui
insurrexerunt
super me
et synagoga potentium
quesierunt
animam meam ¦ et non proposuerunt te
in conspectu suo.
Numérotation du verset Ps. 85,15 XIV

Et tu Domine
Deus miserator
et misericors ¦
patiens
et multe misericordie
et verax.
Numérotation du verset Ps. 85,16 XV

Respice in me
et miserere mei †
da6 imperium tuum7
6 da] et praem. ΩS |
7 tuum Cor2 (hebr. et anti et Ieron. habent TUUM et grecus)] om. D ΩM P106 |
puero tuo ¦
et salvum fac
filium
ancille tue.
Numérotation du verset Ps. 85,17 XVI

Fac mecum
signum
in bonum8
8 bonum Rusch Clementina ] bono D30 P106 Ps-G
ut videant9 qui oderunt me et confundantur ¦10
9 ut Ps-G ( plerique codd. et edd. ) Rusch cum Ps-R ] et Ps-G |
10 <divisio> bonum|| ... confundantur P106 |
quoniam tu Domine adiuvasti me
et consolatus es me.

Psalmus 85

Numérotation du verset Ps. 85,2 
Sermo 182
prol.| ¶ De custodia anime a Domino. In Psalmo 85.
Custodi animam meam quoniam sanctus sum etc.
marg.| Primo videndum quomodo unusquisque debet agere custodiam sui. Secundo quia sibi non sufficit: qualiter a Domino custodiatur multis modis. Tertio in quo statu Dominus custodiam habet de anima et in quo non.
marg.| {A} ¶ Ad {2. XXX v } quemlibet pertinet ut ipsemet custodiat se. Unde Prv. 4 Omni custodia serva cortuum ; et. 27°a Qui servat ficum comedet fructus eius. Et ad Hebreos 3b {V} Adhortamini vosmetipsos per singulos dies donec cognominatur hodie. Et Ier. 17 Custodite animas vestras, et nolite pondera portare in die sabbati. Et. 1 ad Thessa. 4 Unusquisque vestrum vas su. sciat pos. in sanctifica. et Abachuc. 2 Super speculam Domini ego sum stans cunctis noctibus. Et item. Super custodiam meam stabo. et figam gradum meum super munitionem contemplabor.
a Prv. 27.
b Hbr. 3.
marg.| {B} ¶ Sed quia nisi Dominus custo dierit civitatem etc. Necesse est ut Dominus nos custodiat. Custodit autem nos sex modis per angelos, per prelatos, per sacramenta. per virtutes et dona, per doctrinam, et per exempla.
marg.| {C} ¶ Per angelos. Unde Is. 62 Super muros tuos Hierusalem constitui custodes: tota die et tota nocte in perpetuum non tacebunt etc. id est angelos. Et Mt. 18. Angeli eorum in celis semper vident faciem patris mei. Et Tobie. 5 Ducam et reducam eum sanum ad te.
marg.| ¶ Per prelatos. Unde Ct. 3 En lectulum Salomonis sexaginta fortes am. etc.
marg.| ¶ Per sacramenta. Unde In Psalmo Quoniam confortavit seras portarum tu. etc.
marg.| ¶ Per virtutes que sunt arma nostra. Unde 1 ad Thess. in fine, Induti loricam fidei et caritatis galeam et spem salutis. quoniam non posuit nos Deus in iram, sed in acquisitionem salutis. Et ad Rm. 13 Abiiciamus opera tenebrarum, et indu. ar. lucis. sic ut in die. ho. ambu.
marg.| ¶ Per doctrinam. Unde 2 Macch. ultimo Iudas allocutus est suos de lege et prophetis armans singulos non clypei munitione, sed sermonibus optimis. Prv. 2 Consilium custodiet te et prudentia scruabit te.
marg.| ¶ Per exempla. Unde Genesis in fin. Ioseph fratres adiuravit ut asportarent ossa sua de Egypte. Ossa Ioseph asportant qui patrum {2. XXX r } fortia facta vel opera imitantur et de Egypto illa asportant qui operibus propriam gloriam vel emolumentum non querunt nec sectantur. Sir. 46 Ossa eorum pullulant de loco suo.
marg.| {D} ¶ Causam etiam impetrandi insinuat cum subdit quoniam sanctus sum. Est enim anima iusti sicut vinea vel hortus Domini in quibus tamdiu ponuntur custodes quadiu sunt ibi fructus ne dissipentur: post fructus ablatos negligitur. Unde Is. 1 Derelinquetur filia Sion ut umbraculum in vinca et sicut tugu. in cucu. etc. Posuerunt Hierusalem in pomorum cust.
marg.| {E} ¶ Boni ergo non mali custodiuntur a Domino. Unde 1Rg. 25 Erit anima Domini mei custodita quasi in fasciculo viventium apud d.d.t. porro inimicorum tuorum anima quasi impetu et circulo funde rotabitur. Fasciculus viventium est societas bonorum qui colligentur quasi manipuli a bonis angelis, cum dicetur. Venite etc. Mali vero rotabuntur circulo illius sententie. Ite maledicti etc. Utrumque notatur Mt. 13 Colligite primum zizania et alligate ea in fasciculos ad comburendum: triticum autem congregate in horrea. Non autem colliguntur in fasciculos viventium nisi qui prius collecti, fuerint in fasciculos morientium id est penitentium. Unde Ct. 1 Fasciculus myrrhe delectus m. mihi.
marg.| {F} ¶ Item negliguntur a mundo et ideo custodiuntur a Deo. Unde tibi derelictus est pauper. Non enim consolatur habentes hic consolationem suam. Unde Is. 21 Custos qui de nocte, custos qui de nocte, et dixit custos. venit mane et nox: quasi dicat. Venit prosperitas et ideo nolo te custodire. Et bene subiunxit venit mane et nox. Statum enim prosperitatis quem mundani credunt mane esse, Deus vocat noctem. Et ideo Pilatus negligens custodire Dominum Iesum quoniam sanctus erat: dixit, habete custodiam, ite custodite sicut scitis. Mt. 27
Numérotation du verset Ps. 85,16 
Sermo 183
prol.| { 2.30v } ¶ De puero cui optandum imperium et de triplici statu spiritualis regiminis. In Psalmo 85.
Da imperium puero tuo etc.
marg.| Primo videndum cui puero optandum sit imperium et cui non. Secundo quomodo tres sunt status in spirituali regimine.
marg.| {G} ¶ Est puer centum annorum de quo Is. 65 : Puer centum annorum morietur et peccator centum annorum maledictus erit. Quamvis annosa (inquit Claudianus) lupanar circuit: et mores retinet quos perdidit etas. Puer in vetustate est primus motus qui procedit de vetustate fomitis. de quo Ecclesis. 10 Ve terre cui rex puer est etc. Male regitur terra cui puer hic dominatur. Unde Is. 3 Dabo pueros principes eorum, et effeminati dominabuntur eis. Et Prv. 29 Puer qui dimittitur voluntati sue, confundet matrem suam.
marg.| {H} ¶ Est autem et puer renatus spirituali regeneratione. Unde 4Rg. 4 dicitur. Restituta est caro eius sicut caro pueri peruuli. Hic puer est nova vita vel quilibet existens in ea. Huic optatur imperium cum dicitur: Da imperium puero tuo. De hoc puero dicitur Is. 42 Ecce puer meus electus scilicet ad regnandum.
marg.| {I} ¶ Pueri puberes sunt et sine pilis id est absque cura temporalium. Pilosi sunt de quibus dicitur Is. 34 Ibi congregati sunt milvi id est rapaces, qui non nisi pauperes et debiles opprimunt: sicut milvi pullos. Pilosus clamabit alter ad alterum. Pilosus cla. alt. ad alt. quando dives divitem ad promotionem iuvat. Huic puero optatur imperium cum dicitur. Da imperium puero tuo. Nec est ambitio veram sublimitatem prudenter appetere. Unde Sapientie 6 Si ergo {2. XXXI r } delectamini sedibus et sceptris o reges et populi diligite sapientiam ut in perpetuum regnetis. Diligite lumen sapientie omnes qui preestis populis. Et. 1Tim. 3 Si quis episcopatum desiderat, bonum opus desiderat.
marg.| {K} ¶ Tres ergo sunt profectus spirituales. Primus est in custodia munditie et carnalium passionum refrenatione. Secundus in spiritualium virtutum exercitatione et spiritualium tentationum expugnatione. Tertius in animi tranquillitate. Istitres status significantur in David et Salomone. duo primi in David, tertius in Salomone.
marg.| ¶ Primo enim David oves pascebat, ursos et leones et bestias suffocabat. et hoc est motus bestiales reprimere cogitationes simplices et innocuas fouere. De primo dicitur primi Regum. 16 Adhuc reliquus est parvulus, et pascit oves. Et in eiusdem. 17 dixit David ad Saul. Ego servus tuus vadam et pugnabo contra Philisteum. et ait Saul ad David: Non vales resistere Philisteo, quia pueres, et hic vir bellator ab adolescentia. Dixitque David. Pascebat servus tuus gregem patris sui: et veniebat leo. vel ursus et tollebat arietem de medio gregis et persequebat et eruebam de ore eorum et apprehendebam mentum eorum et suffocabam.
marg.| ¶ Secundus status est in spiritualium virtutum exercitatione. {L} Et hunc statum significat David assumptus in regem, regens Israelitas id est rationales anime motus. Unde in Psalmo Et elegit David servum suum etc. In primo enim est manu fortis. In secundo aspectu desiderabilis.
marg.|{M} Tertius est in animi tranquillitate. Qui per Salomonem significatur qui interpretatur pacificus. Quando animus pacatus est et omnes sensus obediunt ei. Sicut scriptum est Mt. 13 ubi dicit Centurio. { 2.31v } Nam et ego sum homo sub potestate constitutus habens sub me milites: et dico uni vade et vadit: et alio veni et venit. Qui significat animum perfectum sub Deo constitutum et bene sensibus imperantem. Gn. 41 Dixit Pharao ad Ioseph, Asque imperio tuo non movebit quis manum vel pedem in tota terra Egypti. Unde 3Rg. 5 Nunc requiem dedit Dominus mihi per circuitum et non est Satan neque occursus malus quamobrem cogito edificare templum nomini Dei mei.


Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Philipus Cancellarius, Summa super Psalterium (Ps. Psalmus 85), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 03/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=phi&numLivre=26&chapitre=26_85)
Signaler un complément d'information

Notes :