Hugo de Sancto Caro

Psalmus 114

Numérotation du verset Ps. 114,1 

¶ Alleluia1.
¶Codd. : (Ps. 114) Hi D14 D30 ω 1 Ω U Rusch Ps-G
1Alleluia] + Vox Christi est D30
Numérotation du verset Ps. 114,I 

Dilexi
quoniam exaudiet2
2 exaudiet Ps-G D14 D30 ω 1 Ω U Rusch ] exaudivit Ps-G (I Q* U) cum Ps-R
Dominus ¦ vocem orationis mee.
Numérotation du verset Ps. 114,2 II

Quia
inclinavit aurem suam
mihi ¦ et in diebus
meis
invocabo3.
3 invocabo Ps-G ( plerique codd. et edd. ) Hi D14 D30 ω 1 Ω U Rusch ] + te Ps-G (F* I L Q W ΦRGP G K), + eum Ps-G (ΦV ΨB*) cum Ps-R
Numérotation du verset Ps. 114,3 III

Circumdederunt me
dolores mortis ¦
et pericula inferni4
4 et Ps-G (R² F L² M * Q* ΦRGV G* K V²) D14 Ω ω 1 Ω U edd. cum Ps-R (A H² N² B)] om. Ps-G D30 Rusch cum Ps-R
invenerunt me.
Numérotation du verset Ps. 114,IV 

Tribulationem et dolorem inveni ¦
Numérotation du verset Ps. 114,4 

et
nomen Domini
invocavi.
Numérotation du verset Ps. 114,V 

O Domine
libera animam meam ¦
Numérotation du verset Ps. 114,5 

misericors Dominus
et iustus,
et Deus noster miseretur.
Numérotation du verset Ps. 114,6 VI

Custodiens
parvulos
Dominus ¦
humiliatus sum
et
liberavit me.
Numérotation du verset Ps. 114,7 VII

Convertere
anima mea in requiem tuam ¦
quia Dominus benefecit tibi.
Numérotation du verset Ps. 114,8 VIII

Quia
eripuit
animam meam de morte ¦ 5
5 <divisio.> morte ¦ lacrimis ¦ Ω U etc morte+ lacrimis ¦ D30
oculos meos
a lacrimis, pedes meos a lapsu.
Numérotation du verset Ps. 114,9 IX

Placebo
Domino ¦ in regione vivorum.

Psalmus 114

Numérotation du verset Ps. 114,1 
marg.| Dilexi] etc. Titulus   [Alleluia] Hoc tit. invitat ad laudem Dei, que et dignitas operum et pretium est laborum. Dignitas operum est in via. Nullum n. opus dignum, est nisi ad laudem Dei referatur. Pretium laborum est in patria, in premium. Et sic bene continuatur preced. Ps. in quo de Dei laude actum est et in fine Psalmi de utraque laude, s. vie et patrie expressum est, cum dicit, Benedicimus Domino ex hoc nunc, etc. Modus : Bipartitus est Ps. Primo Propheta tamquam ovis, que erraverat reportatus, sicut habetur Lc. 15.a. Et tamquam filius prodigus, qui perierat, inventus, ut ibidem g. habetur, de ista reductione de vitiis ad virtutes gratias agit. Secundo reductionem de hac peregrinatione ad requiem patrie precatur, ibi : o Domine. Et primo potest exponi allegorice de Ecclesia generali hec 1. pars, ut sic dicat.
marg.| {i} {2.297rb} Dilexi] Non dixit quid, quia nihil est diligendum nisi Deus, aut propter Deum. Ecclesiam autem non diligit amore mercenario, scilicet pro bonis presentibus sicut imperfecti, sed spe boni futuri.
marg.| {k} Quoniam] etc. Loquitur quasi in tempore ante Incarnationem, in quo Dominus adhuc erat exauditurus. Nondum enim adhuc exaudierat vocem Ecclesie, id est congregationis bonorum, quam petebant Christi adventu. Sic ergo legendum est : Exaudiet, etc. supple petentis Christi adventum. Vel loquitur etiam post adventum et dicit : Quoniam exaudiet, etc. postulantis eterna. Et hoc spero.
marg.| {o} Quia] iam   [inclinavit aurem] etc. mittendo filium suum in carnem ad passionem pro me. Rm. 8.f. Qui etiam proprio filio suo non pepercit, sed pro nobis omnibus tradidit illum, quomodo etiam cum illo non omnia nobis donavit ?
marg.| {q} Et] in hac spe in diebus meis, id est in tempore gratie, de quo 2Cor. 6.a. Ecce nunc tempus acceptabile, etc.
marg.| {r} Invocabo] intus vocabo, vel intense vocabo Dominum. Et necesse habeo invocare, quia.
marg.| {s} Circumdederunt me] undique.
marg.| {t} Dolores mortis] id est tribulationes, que usque ad mortem corporum membra Ecclesie, scilicet sanctos Martyres invaserunt et adhuc quotidie non cessant, quia Ecclesia est {2.297va} Δ navis Petri in medio mari huius seculi fluctibus undique verberata. Nec solum tribulationibus circumdatur, que corpora per sequuntur, sed et tentationibus, que animabus inferuntur, Unde addit :
marg.| {a} Et pericula Inferni] etc. Tentationes dicuntur pericula Inferni, quia in tentatione est periculum, ne anima per consensum obligetur ad Infernum. Sed tamen Dominus custodit naviculam Petri, scilicet sponsam Ecclesiam in hoc periculo, ut non periclitetur, sicut dixit Petro Lc. 12.c. Simon, ecce Satanas expetivit vos, ut cribraret sicut triticum, ego autem, etc. Dicit autem Ecclesia, invenerunt me, quasi non ego ea. Reprobi enim inveniunt ista pericula, quia querunt occasiones peccati. Illud enim non dicitur inventum, quod licet habeatur prius, non querebatur, sicut habetur in Ovid. Sed non inventa reperta es. Electi autem Ecclesie filii non querunt occasiones peccatorum, in quibus sunt pericula Inferni, sed querunt tribulationes, in quibus, est via Paradisi, unde et subdit.
marg.| {d} Tribulationem] etc. quasi quesivi et inveni. Et ut non deficerem, nomen Domini invocavi.
marg.| Vel de Christo allegorice potest legi dilexi, dicit Christus, id est me diligere ostendi ; quid et ubi se diligere ostendit ? In Passione ostendit se diligere Deum patrem et hominem quia passus est, ut Deo Patri obediret et ut hominem redimeret, quod utrumque ex dilectione fuit. De primo, Io. 14.d. Sed ut cognoscat mundus, quia diligo Patrem, supple moriar. Unde Glossa interl. quasi dicat Cur ergo morieris, si non habes peccatum ? quia Pater mandavit. De secundo, Io. 15.b. Maiorem dilectionem habet nemo, quam ut animam suam ponat quis pro amicis suis. Passus est ergo Christus ex vi dilectionis, sed in spe resurrectionis, Unde addit :
marg.| {k} Quoniam] etc. pro resurrectione deprecantis. Et hoc scio.
marg.| {o} Quia] iam   [inclinavit aurem suam mihi] audiens me in his, que postulavi ab eo : Sicut in resuscitatione Lazari et in aliis. Unde Io. 11.e. dixit : Pater, gratias ago tibi, quoniam audisti me, ego autem sciebam, quia semper me audis.
marg.| {q} Et ideo [in diebus meis] id est in tempore vite mee corporalis, quam de voluntate mea temporalem assumpsi.
marg.| {r} Invocabo] Deum Patrem. Et merito, quoniam.
marg.| {s} Circumdederunt me dolores mortis]  ; ad litteram : Lam. 1.d. Attendite, Θ et videte, si est dolor sicut dolor meus.
marg.| {a} Et pericula Inferni] etc. id est homines, qui erant in periculo, ne ad Infernum traherentur per potestatem Diaboli, invenerunt me. Sicut Andreas Io. 1.f. Invenimus Messiam. Latro etiam, qui erat in periculo Inferni, invenit eum in Cruce, Lc. 23.f. Illi etiam, qui erant in limbo Inferni invenerunt eum, quia descendit ad Infernum, ut eos extraheret. Zacharie 9.ca In sanguine Testamenti tui eduxisti vinctos de lacu, in quo non est aqua, id est sensibilis pena. Et ne quis crederet, quod tribulationem mortis invitus sustinuisset, addit.
a Cf. Za. 9, 11.
marg.| {b} Tribulationem et dolorem inveni] quia eam, scilicet veni querere in terra, non coactus, sed voluntarius.
marg.| {e} Et] in tribulatione illa   [nomen Domini] Patris   [invocavi] dicens Mt. 17.f. Eli Eli lamma zabatani.
marg.| {i} Dilexi] etc. Moraliter. Potest legi eodem modo de viro iusto, sicut allegorice lectum est de Ecclesia. Sed aliquantulum diffusius et apertius persequamur. Dilexi, dicit iustus et hoc est proprium iusti, quia ut dicitur Ct. 1.b. Recti diligunt te, Mt. 22.d. Hoc est primum et maximum mandatum, scilicet diligere Deum. Unde cum diligere sine determinatione ponitur, de dilectione Dei intelligitur : Et sicut non exprimit quid diligendum sit, ita nec exprimit quare principaliter diligendus est Deus, scilicet propter suam bonitatem. Sed duas causas motivas et antecessorias ponit, scilicet spes de futuro bono et recordatio de preterito. De prima causa dicit, quoniam exaudiet Dominus vocem orationis mee. De secunda addit : quia inclinavit aurem suam mihi. Dicit ergo.
marg.| {l} Exaudiet] id est ad exitum audiet : in quo notatur perseverantia orationis, que necessaria est, Lc. 11.b. Si perseveraverit pulsans, dico vobis, etsi non dabit illa surgens, eo quod amicus eius sit, propter importunitatem, etc. Iac. 5.d. Multum valet deprecatio iusti assidua.
marg.| {l} Dominus] qui potest dare.
marg.| {m} Vocem] Ecce magna consolatio, quod Dominus etiam vocem orationis exaudit : Ergo multo fortius devotionem cordis.
marg.| {n} Orationis mee] dicit vir iustus, Io. 9.f. Scimus, quia peccatores Deus non audit. Quod tamen intelligendum est, quando peccatores pro aliis orant. Quandoque enim Deus audit peccatorem, sibi ipsi veniam et misericordiam postulantem, unde et subdit :
marg.| {o} Quia] etc. sue misericordie :
marg.| {p} Mihi] in peccatis tacenti, sed tamen surgere volenti et misericordiam humiliter postulanti Inclinatio enim Domini nihil aliud est, quam sua condescensio. Nostra autem inclinatio, est nostra humiliatio. Si ergo nos inclinemus per humilitatem et ipse se inclinabit nobis. Unde petebat supra Inclina, Domine, aurem tuam et exaudi me, etc. Ecce humiliatio. Hec ergo predicta ad se invicem consequentur ordine retrogrado, quia enim iam Dominus exaudivit hominem sperat, quod adhuc exauditurus sit. Et hec duo sunt motiva ad Dei dilectionem. Et propter hec omnia confidentius orare debet et perseverantius, Unde addit :
marg.| {q} Et] etc. id est quamdiu vixero. Hoc est quod supra diximus : Si perseveraverit pulsans, etc. Et necesse habeo invocare, id est intus vocare Deum, quia exterius.
marg.| {s} Circumdederunt] etc. sicut supra de Ecclesia expositum est. Vel dolores mortis, sunt infirmitates et miserie humane, que nobis inflicte sunt propter mortem peccati primorum parentum et nos ad mortem corporis ducunt. Vel per dolores mortis, carnalis concupiscentia intelligitur, que ad litteram mortem * accelerat et inducit et viventem hominem affligit, unde Eccl. 31.c. Vigilia et cholera et tortura homini infrunito. Hoc est de gula. De luxuria autem, 1Cor. 6.d. Qui fornicatur, in corpus suum peccat.
marg.| {a} Et pericula Inferni] etc. scilicet pericula avaritie, que dicitur Infernus, quia insatiabilis est. Prv. 27.c. Infernus et perditio numquam replentur, similiter sensus hominum insatiabiles. Laquei etiam avaritie dicuntur pericula Inferni, quia multos ad Infernum trahunt, 1Tim. 6.b. Qui volunt divites fieri, incidunt in tentationem et in laqueum Diaboli et in desideria multa et inutilia et nociva, etc. Hoc de se potuit dicere David et quilibet dives potest similiter dicere et pericula Inferni, etc. Stultus ergo est, qui propter transitorias divitias periculis Inferni se exponit. Eccl. 3.d. Qui amat periculum, etc. Nec solum in divitiis est periculum de futuro, sed et afflictio in presenti, Unde addit :
marg.| {b} Tribulationem] scilicet tribulationem corporis et dolorem cordis, que inveniuntur in divitiis. Nec mirum, quia divitie sunt spine et pungunt corpus labore et cor dolore. Est enim labor in acquirendo et custodiendo, timor in possidendo, dolor in amittendo. Vel de quolibet etiam iusto exponitur.
marg.| {b} Tribulationem] corporis exteriorem.
marg.| {c} Et dolorem] cordis interiorem.
marg.| {d} Inveni] id est pro bona inventione reputavi Iob. 6.b. Hec mihi sit consolatio, ut affligens me dolore non parcat Gregorius Sancti penas temporales libentius tolerant, quia per eas eternas evadere non dubitant. Ipse autem pene et tribulationes cogunt hominem ad Deum refugere et clamare, unde subdit.
marg.| {e} Et nomen] etc. supra In tribulatione mea invocavi Dominum, etc. Bonum est autem invocare, quia, Ioel. 2.g. omnis, quicumque invocaverit nomen Domini, etc.
marg.| Peccata circumdant.
- Ab anteriori, per contemptum eternorum, Ps. 105. Pro nihilo habuerunt terram desiderabilem.
- A posteriori, per amorem terrenorum. Ier. 7.e. Facti sunt retrorsum et non in ante.
- A dextris, per prosperitatem blandientem, Prv. 1.d. Prosperitas stultorum perdet eos.
- A sinistris, per adversitatem frangentem, Iob. 36.c. Cave, ne declines ad iniquitatem, hanc enim cepisti sequi post miseriam et Prv. 6.b. Furatur, ut esurientem impleat animam.
- A superiori, per presumptionem de impunitate, Ez. 12.f. In longum differentur dies et peribit omnis visio.
- Ab inferiori, per desperationem de venia, Gn. 14.b. De {297vb} Cain, qui dixit : Maior est iniquitas mea, quam ut veniam merear.
marg.| {f} O Domine] Secunda pars, ubi reductionem de hac peregrinatione ad requiem patrie precatur tam Ecclesia, quam Christus, quam vir iustus. Sed quia expositio allegorica de Ecclesia parum differt a morali de viro iusto : Ideo non oportet eam prosequi, sed tantum allegoriam de Christo prosequamur. Supra dixit Christus in Passione constitutus : Tribulationem et dolorem inveni, scilicet in Passione et nomen Domini invocavi, sic, scilicet dicens : O Domine, Pater.
marg.| {g} Libera animam meam] scilicet a morte, vel ut non moriar, secundum quod ex sensualitate petiit. Mt. 26.d. Transeat a me calix iste Et supra Erue a framea, Deus, animam meam. Vel ut in morte non detinear, sicut supra ex ratione petiit. Dic anime mee, salus tua ego sum. Et alibi dixit : Non derelinquas animam, etc. Et hoc ultimo modo verius exponitur, quod hic dicitur : Quod notatur, quia non dixit, libera corpus, sed libera animam meam. Unde et patiens in corpore dixit Lc. 23.g. Pater in manus tuas, etc. quasi dicat, corpus dedi et exposui crucifixoribus, sed spiritum tibi commendo. Et quasi ad discipulos, vel ad Matrem, que stabat iuxta Crucem eius, dicit :
marg.| {i} Misericors Dominus] quasi dicat non dubitetis, o tu Mater et o vos discipuli, quia Dominus Pater liberabit me, quia ipse Dominus Pater est misericors, unde respiciet miseriam et dolorem meum.
marg.| {l} Et iustus] Unde, quia sine meritis meis sustineo Passionem et ignominiam, suscitabit me ad requiem et gloriam. Non tantum misericors habitu, vel affectu, sed.
marg.| {m} Et Deus noster miseretur] effectu. Unde de liberatione mea certus sum, quia tam de misericordia, quam de iustitia est ipse Dominus Pater :
marg.| {o} Custodiens] etc. id est humiles : ego autem.
marg.| {p} Humiliatus] etc. et ideo,   [liberavit me] id est liberabit. Ponendo autem preteritum se certum esse ostendit. Hoc est quod dicit Apost. Phil. 2.a. Humiliavit semetipsum, factus obediens usque ad mortem, mortem autem Crucis, etc. Certus ergo de liberatione sua alloquitur animam suam et consolatur, dicens :
marg.| {q} Convertere] etc. de labore et dolore.
marg.| {r} In requiem tuam] Hoc proprie soli anime Christi convenit, quia eterna requies proprie sua {2.298ra} Δ est tamen ibi intravit per arctam viam Passionis, sicut dicitur Lc. 24.d. Oportuit Christum pati, etc. Ergo secundum, quod dicit
prol.| Beatus Bernardus quomodo sine passione et tribulatione intrabit homo in alienam, vel non in suam ? Dico, convertere, o anima, id est simul cum corpore vertere in illam requiem. Et hoc.
marg.| {a} Quia] etc. dans tibi potestatem hanc, ut ad corpus revertaris et cum eo in requiem convertaris. Et quasi quis querat ? O tu, Christe, quare ita dicis anime tue ? Subdit.
marg.| {b} Quia] etc. id est eripiet. Et.
marg.| {c} Oculos] etc. quas fundo in Passione pro peccatis humani generis. Hbr. 5.b. Cum clamore valido, etc. Illas autem lacrimas, ut dictum est, effundebat pro peccatis hominum, non pro suis, quia ipse peccatum non fecit, Unde addit :
marg.| {d} Pedes meos] supple, eripuit Dominus.
marg.| {e} A lapsu] peccati. Ipse enim non ambulavit per viam peccatorum, de qua in Ps. 34. Fiat via illorum, etc. Et ideo placuit Deo semper et placebit. Unde bene in Baptismo Christi paterna vox audita est : Hic est Filius meus dilectus, etc. Mt. 3.d. Lc. 3.e. Tu es Filius meus dilectus in te, etc. quasi dicat Pater, iste filius meus non baptizatus est, ut a peccatis mundaretur, sicut alii homines, qui et ante Baptismum placuit mihi, quia semper sine peccato fuit. Et sicut ante, ita et post et in eternum placebit. Unde bene addit Christus.
marg.| {f} Placebo Domino] Patri.
marg.| {g} In regione] etc. scilicet in celo, ubi post Ascensionem meam ad dexteram eius sedebo.
marg.| Moraliter. Dicit vir iustus suspirans ad patriam celestem :
marg.| {f} O Domine, libera] etc. de corpore mortis huius, ubi sicut in carcere tenetur. Sicut dicebat Apost. Rm. 7.d. Infelix ego homo, etc. Et quasi congratulans aliis iustis, dicit se securum esse de liberatione et de deductione ad patriam, quia.
marg.| {i} Misericors] etc. Hoc sciunt omnes. Sed ex hoc confidit vir iustus, qui supra dixit se tribulationem et dolorem sustinere et hoc reputat sibi fieri ex iustitia Dei, qui eum hic pro delictis castigat. Idem ergo est, ac si dicat, hoc, quod Dominum scio iustum esse et misericordem et quod iam iustitiam eius in mea castigatione experior, securum me facit de misericordia, qua liberabor et ad requiem introducar, quia et hoc ipsum, quod hic corrigit, misericordia est, unde addit :
marg.| {m} Et Deus] etc. Augustinus Magna misericordia est in presenti misericordiam non consequi, 2. Mac. 6.c. Statim ultiones adhibere, etc. Hbr. 12.b. Flagellat omnem filium, etc. Notanda autem sunt singula verba, cum dicit :
marg.| {g} O Domine] exprimitur confessio servitutis, quod non potest dicere, qui servit mammone, quia nemo potest duobus dominis servire.
marg.| {g} Libera] ecce confessio infirmitatis et captivitatis.
marg.| {h} Animam meam] non dicit corpus, ecce confessio immortalitatis anime, Mt. 10.c. Animam non possunt, etc.
marg.| {i} Misericors] in creando. Hoc contra Manicheos, qui dicunt Deum malum esse et duo ponunt principia,
marg.| {k} Dominus] in gubernando et precepta dando.
marg.| {l} Et iustus] in puniendo, contra Origenistas, qui dicunt etiam Demones salvandos.
marg.| {m} Et Deus] etc. carnem nostram sumendo, hoc contra Arrianos.
marg.| {n} Miseretur] errantem revocando et penitentem recipiendo. Hoc contra Catharos, qui veniam negant. Nec solum sic miseretur : sed et custodit. Unde sequitur :
marg.| {o} Custodiens] etc. id est humiles, qui se custodie eius committunt, 1Pt. 5.b. Humiliamini sub potenti manu Dei, etc. Prv. 9.a. Si quis parvulus est, etc. Et quia sic custodit humiles :
marg.| {p} Humiliatus] etc. ipse liberavit me a laqueis Diaboli. Unde et in vita B. Antonii, vel Mauri dicitur, quod ostensi sunt ei laquei multi et stupefactus quesivit : Domine, quis evadet omnes istos laqueos ? Et responsum est ei. Sola humilitas. Cum autem liberatus est homo a peccatis, tunc debet vacare Deo et sibi, unde bene addit.
marg.| {q} Convertere] etc. id est tota mente et toto desiderio verte ad Deum contemplandum, qui est requies tua, extra quem non est quies, Eccl. 24.a. In omnibus requiem quesivi, supple et non inveni et ideo in hereditate Domini morabor * id est in Deo, qui est hereditas mea, Io. 16.g. Hec locutus sum, ut in me pacem habeatis, etc. Augustinus in libro Confessionum : Inquietum est cor nostrum, Domine, donec perveniat in te. Et mirum est, quod cum omnia requiem querant, s. lapis, avis, navis, fera, etc. solus homo laborem querit. Is. 57.d. Impii quasi mare fervens, etc. Est autem magnum beneficium Dei, qui dat homini, ut possit quiescere in ipso, Unde addit :
marg.| {a} Quia] etc. Ex. 16.f. Videte quod Deus, etc. Et dicit Gregorius Israel accepit sabbatum in munere, Egyptus percutitur muscarum multitudine. Hbr. 4.a. Quibus iuravi in ira mea, etc. Et sequitur : Itaque sabbatismus relinquitur populo Dei, quasi dicat non alii. Io. 14.d. Pacem relinquo, etc. Istum vers. proprie potest dicere homo religiosus, qui mundum et divitias et delicias Dei beneficio reliquit, ut in solo Deo quiescat. Sed divites et mundani, qui secularibus negotiis implicati sunt, possunt dicere convertere, etc. in laborem tuum, benefecit dico.
marg.| {b} Quoniam] etc. id est a peccato, quod est mors anime. Et per hoc.
marg.| {c} Oculos] etc. quas oportet fundere pro peccatis. Et quomodo utrumque fiat, subdit, quia, scilicet eripuit.
marg.| {d} Pedes] etc. ut non laberer in foveam peccati de via iustitie. Ac per hoc.
marg.| {f} Placebo] etc. id est in Ecclesia, in qua regnat super terram corporum et spirituum suorum viventium per gratiam. Nam qui labuntur Domino non placent, sicut dicit Dominus. Ier. 14.b. Populus iste dilexit movere de via, scilicet iustitia pedem et Domino non placuit.
marg.| Isti autem tres ultimi versus magis proprie possunt exponi anagogice de ipsis iustis morientibus, morte corporis, qui tunc possunt dicere :
marg.| {q} Convertere] etc. eternam.
marg.| {s} Tuam] id est tibi paratam, Apc. 14.c. Θ Beati mortui, qui in Domino moriuntur, amodo enim iam dicit Spiritus, etc.
marg.| {a} Quia] etc. te custodiendo a peccato et ad gloriam eternam te vocando, quod petit infra Benefac, Domine, bonis, etc.
marg.| {b} Quia] etc. quam, scilicet ponit in eterna vita, 1Cor. 15.g. Absorpta est mors in victoria. Apc. 2.c. Qui vicerit, non, etc.
marg.| {c} Oculos] etc. quia ibi erit gaudium interminabile. Apc. 21.a. Absterget Deus omnem lacrimam ab oculis eorum, etc. Is. 25. Auferet Deus omnem lacrimam ab omni facie.
marg.| {d} Pedes] etc. Statuentur enim tunc supra petram Christum pedes affectus et intellectus. Et non poterit affectus corrumpi, nec intellectus decipi. Et tunc
marg.| {f} Placebo] etc. id est in celo, de quo supra Credo videre bona Domini, etc. Celum autem bene dicitur regio, quia ibi omnes erunt Reges. Mundus autem non est regio, sed carcer non solum hominum et Demonum.


Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Hugo de Sancto Caro. Postilla in totam Bibliam (Ps. Psalmus 114), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 21/12/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=hug&numLivre=26&chapitre=26_114)
Signaler un complément d'information

Notes :