Psalmus 11

Numérotation du verset Ps. 11,1 

¶ In finem
¶Codd. : (Ps. 11) D30 ΩP Rusch Ps-G, def. C
psalmus David pro octava1.
1psalmus David - pro octava Ps-G (V) ΩS Ω X Ed1530 Rusch ] inv. Ps-G D30
Numérotation du verset Ps. 11,2 I

Salvum me fac
Domine quoniam defecit sanctus ¦
quoniam diminute sunt veritates
a
filiis hominum.
Numérotation du verset Ps. 11,3 II

Vana
locuti sunt unusquisque ad proximum suum ¦
labia
dolosa
in corde et corde
locuti sunt.
Numérotation du verset Ps. 11,4 III

Disperdat Dominus universa
labia dolosa ¦
et2 linguam magniloquam.
2et Ps-G (M ΨB² V D*) D30 Ω ΩP Rusch Ed1530 Clementina cum Ps-R LXX (Sedulius permultique codd. ] om. Cor2 (hebr. anti. et Hieron. non interponunt ET sed nec Augustinus neque grecus) Ps-R (M) Ps-G cum Ps-Med (VL408 Clm343Θ) Ps-δ Ps-η graec. (R156 permultique codd. + VL408 Sal3 : VL311) hebr.
Numérotation du verset Ps. 11,5 IV

Qui dixerunt
linguam nostram magnificabimus†
labia nostra a nobis sunt ¦ quis noster dominus est ?
Numérotation du verset Ps. 11,6 V

Propter
miseriam
inopum et gemitum pauperum ¦
nunc exsurgam dicit Dominus.
Numérotation du verset Ps. 11,VI 

Ponam
in salutari ¦
fiducialiter
agam in eo.
Numérotation du verset Ps. 11,7 VII

Eloquia Domini
eloquia casta ¦
argentum
igne examinatum
probatum terre
purgatum septuplum.
Numérotation du verset Ps. 11,8 VIII

Tu Domine
servabis nos ¦
et custodies
nos 3
3 <divisio.> s. nos  ¦... nos² D30 ] s. nos... nos²  ¦ ΩP
a generatione hac4
4 hac Ps-G ( plerique codd. et edd. ) D30 Ω Rusch cum Ps-R ] + et Ps-G (R F I)
in eternum.
Numérotation du verset Ps. 11,9 IX

In circuitu
impii ambulant ¦ secundum altitudinem tuam
multiplicasti filios hominum.

Psalmus 11

Numérotation du verset Ps. 11,1 
marg.| Salvum me fac] Titulus. In finem Psalmus   [David pro octava] In precedentibus Psalmis agebatur de persecutionibus Diaboli et Antichristi et hereticorum et de penis eorum. Unde Propheta, vel fidelis anima videns in spiritu omnes istos hostes et considerans {2.23ra} penas eorum iam dictas, petit, ut salvetur ab his in die iudicii, ut pereat mundi vanitas et veniat promissa veritas.
marg.| Est ergo sensus tituli. Psalmus , id est tractatus iste, qui dicitur psalmus quia monet nos ad bene operandum, dirigens nos in finem, est,   [David] Prophete, loquentis hic in persona viri iusti, factus, vel habitus pro octava, id est pro die Iudicii, qui quod sit octava et quare, plene determinatum est supra 6. Ps. Hanc desiderat, ut ab his malis liberemur et ut gloriam habeamus.
Numérotation du verset Ps. 11,2 
I
marg.| {a} Salvum me fac] Modus. Due sunt partitiones. Primo petit ab his liberari. Secundo, ostenditur Christus a Patre missus contra mala seculi, ibi : Propter miseriam. Timens ergo Propheta, vel vir iustus propter magnitudinem periculi, exclamat. O Domine, salvum me fac, ideo timentem et clamantem.
marg.| {b} Quoniam defecit] quantum ad paucitatem, quia pauci sunt Sancti inter tot malos.
marg.| {c} Sanctus] id est sanguine tinctus, id est fragiles sumus ab hereticis, Martyres a Tyrannis, odiosi a falsis Christianis, Mundus ab Antichristo. Vel Defecit Sanctus, quantum ad opinionem quorundam, qui dicebant nullos esse Sanctos. Unde Elias 3Rg. 19.b. Domine, altaria tua suffoderunt et Prophetas tuos occiderunt et ego relictus sum solus. Et Dominus dixit, non, quia ego reservavi mihi septem millia virorum, qui non curvaverunt genua sua ante Baal. Vel Sanctus, id, Christus, qui est Sanctus, id est sanctificans et sanctificatus. Sanctificans, secundum quod Deus, quia alios sanctificat ; sanctificatus, secundum quod homo a Patre. Vel Sanctus Spiritus, qui ubique est per essentiam, defecit, quoad esse per gratiam, quia in paucis est hoc modo. Unde addit :
marg.| {d} Quoniam diminute sunt] quia crevit eorum falsitas, una sola est veritas, scilicet Deus, cuius participatione multe sunt veritates in hominibus. Secundum hoc in versu isto notamus tria, humilitatem petentis et duas causas petitionis. Humilitatem petentis, cum dicit. Salvum me fac, quasi dicat non possum ego me salvum facere. Ps. 77. Spiritus vadens et non rediens. Os. 13.c. Perditio tua, Israel, est ex te, supple, tantummodo ex me auxilium tuum, Domine, quia Deus es ; homo enim non potest me salvum facere. Unde in Ps. 48. Frater non redimet homo. Frater Christus non redimet inquantum homo, quia in quantum homo frater est et purus homo. Redimet ? quasi dicat non. Et ideo dicitur Ier. 17.a. Maledictus, qui confidit in homine. Item Mundus non potest. Ps. 32. Fallax equus ad salutem, id est Mundus qui dicitur fallax, quia deficit in necessitate. Hic est enim baculus arundineus confractus Egyptius, cui si innixus fuerit homo, intrabit in manum eius et perforabit eam. Is. 36.b. Tu ergo, Domine, qui solus potes, salvum me fac, salute exteriori corporis et interiori anime, scilicet gratia et superiori, scilicet gloria. Et hoc peto. Quoniam defecit. Mi. 7.a.
marg.| Periit sanctus de terra et hec est prima causa petitionis, scilicet defectus sanctitatis in affectu cum effectu. Ps. 52. Corrupti sunt et abominabiles facti sunt in iniquitatibus suis, non est, qui faciat bonum, non est usque ad unum. Bene autem dicit, defecit Sanctus, qui scilicet increpet asperis, deterreat minis, consulat blandis, invitet promissis, informet exemplis, instruat doctrinis, defendat factis, adiuvet moribus.
marg.| Secunda causa est defectus veritatis in intellectu. De quo dicit. Quoniam diminute sunt. Pluraliter loquitur, ut comprehendat triplicem veritatem. Veritatem iustitie, que deficit per luxuriam, veritatem doctrine, que deficit per superbiam. De hac triplici veritate Io. 16.c. Cum autem venerit ille Spiritus veritatis, docebit vos omnem veritatem. Iste autem veritates sunt diminute, aut penitus defecerunt modo propter abundantiam contrarie falsitatis. Unde Os. 4.a. Non est veritas, non est misericordia, non est scientia Dei in terra. Veritas iustitie, misericordia vite, scientia doctrine. Mi. 3.d. Principes eius in muneribus iudicabant. Et hoc est contra veritatem iustitie. Et Sacerdotes eius in mercede docebant. Et hoc est contra veritatem vite. Et {2.23rb} Prophete in pecunia divinabant. Et hoc est contra veritatem doctrine.
Numérotation du verset Ps. 11,3 
II
marg.| {e} Vana locuti sunt] Continuatio. Vere   [diminute sunt] etc. ad decipiendum, quod deterius est. Ier. 9.b. Unusquisque a proximo suo se custodiat et in fratre suo non habeat fiduciam, quia omnis frater supplantans supplantabit et omnis amicus fraudulenter incedet et vir fratrem suum deridebit et veritatem non loquentur. Et hoc est primum, quod ponit hic, per quod diminuitur veritas. Vana loqui dicitur tripliciter.   [Vana locuti sunt] id est inutilia. Unde Gregorius Sermo vanus vane mentis est nuncius. Item, vana, id est superflua. Prv. 14.c. Ubi plurima verba, ibi frequenter egestas. Gregorius Tanto Diabolus facilius animum superat, quanto magis contra eum per multiloquium pugnat. Item vana, id est de vanis, scilicet de temporalibus. Is. 29.a. Et erit, quasi Phytonis de terra vox tua et de humo mussitabit eloquium tuum. Io. 3.d. Qui de terra est, de terra loquitur.
marg.| {f} Ad proximum] prime Nativitatis conditione, consanguinitate, beneficii exhibitione, fidei identitate. His enim omnibus modis dicitur proximus. Lc. 10.f. Quis videtur tibi fuisse proximus illi, qui incidit in latrones ? Ubi Augustinus Nomine proximi accipitur omnis homo. Lev. 19.d. Diliges proximum tuum sicut teipsum, id est omnem hominem inquantum homo est. Secundum, per quod diminuitur veritas, est dolositas. Unde Emphatice loquendo dicit.
marg.| {g} Labia dolosa] id est toti in labiis. Sicut dicitur. Davus est ipsum scelus. Eccl. 21.d. In ore fatuorum cor eorum. Apc. 9.d. Potestas equorum in ore eorum est.
marg.| {h} In corde] etc. duplici corde, id est aliud habent in corde et aliud in ore pretendunt. Iac. 1.b. Vir duplex animo, inconstans est in omnibus viis suis. Verbum ex corde debet procedere et cum aliud loquuntur ore et aliud habent in corde, constat, eos habere duplex cor. Loquuntur quidam in corde et corde, ut dolosi, quorum cor aliud dicere, vel facere cogitat et aliud dictat esse dicendum et faciendum. Quidam in ore et ore, ut garruli. Quidam corde tantum, ut Moyses. Ex. 14.d. Et Susanna, que tacens clamabat. Dn. 13.e. Quidam corde et ore, ut Predicatores, qui et ad laudem predicandam et proximum excitandum. 1Cor. 14.c. Psallam spiritu, psallam et mente, prorumpunt in voce. Ita dolose loquuntur. Sed.
Numérotation du verset Ps. 11,4 
III
marg.| {i} Disperdat Dominus] Et potest legi in bono, vel in malo. In bono, ut sit optativum sic, Disperdat Dominus, non ipsos, sed dolositatem lingue per gratiam, secundum illud Prv. 12.a. Verte impios et non erunt. Vel in malo sic. Disperdat Dominus, id est diversimode perdet.
marg.| {k} Labia dolosa] Et est predictio tantum, non optatio. Iob. 40.d. Fune ligabis linguam eis, scilicet Diaboli. Tales sunt lingua Diaboli. Ap. 16.b. Commanducaverunt linguas suas pre dolore.
marg.| {l} Et linguam] Lingua dicitur magniloqua propter duo, scilicet propter iactantiam et propter arrogantiam. De quibus subdit per ordinem.
Numérotation du verset Ps. 11,5 
IV
marg.| {m} Qui dixerunt] sic.
marg.| {n} Linguam nostram] iactando, id est nostra opera et dicta laudando. Hoc enim est iactare facta, vel dicta sua laudare. Contra quod dicitur Prv. 27.a. Laudet te alienus et non os tuum. Unde de Phariseis dicitur. Mt. 23.a. Dilatant philateria sua et magnificant fimbrias suas. Non dicit. Deum
marg.| {o} Magnificabimus] sed   [linguam nostram] Quod etiam faciunt illi, qui verba subtilia loqui conantur, ut sapientiores videantur. Qui, ut dicit Hieronymus obducto supercilio grandia verba trutinantes, inter mulierculas de sacris litteris philosophantur. Et comminatur eis Dominus per Is. 19.b. Confundantur omnes, qui operantur linum plectentes et texentes subtilia. Sancti vero econtrario non linguam suam, sed Deum magnificant. Unde Is. 24.c. In doctrinis glorificate Dominum. 1Rg. 2.a. Nolite multiplicare loqui sublimia. Eccl. ult. d. Dominus dedit mihi linguam mercedem meam, in ipsa laudabo Dominum. Iob. 38.d. Numquid mittes fulgura et ibunt et revertentia dicent tibi, adsumus ? Ibi Glossa Fulgura de nubibus exeunt, sic mira opera ex Sanctis Predicatoribus ostenduntur. Cadunt fulgura, cum Predicatores miraculis coruscant et superna reverentia auditorum corda transfigunt. Reverentia vero dicunt, adsumus, cum non sibi, sed Dei virtutibus tribuunt, quicquid se fortiter egisse cognoscunt. Eccl. 1.b. Ad locum unde exeunt flumina, revertuntur.
marg.| {p} Labia nostra a nobis sunt] Ecce arrogantia, qua sibi attribuunt bonum, quod habent, quasi a se habeant. Contra quod dicitur 1Cor. 4.b. Quid habes, quod non accepisti, etc. Gregorius Qui bona accepta sibi arrogant, de donis Dei contra Deum pugnant.
marg.| {q} Quis noster Dominus est ?] quasi dicat, nullus, id est nihil scimus de Domino. Simile Iob. 21.b. Quis est omnipotens, ut serviamus ei ?
Numérotation du verset Ps. 11,6 
V
marg.| {r} Propter miseriam inopum] Secunda pars. Continuatio. {2.23va} Ita dicunt mali et hoc maxime divites. Unde Prv. 30.b. Divitias ne dederis mihi, ne forte satiatus illiciar ad negandum et dicam, quis est Dominus ? Sed non pauperes hoc dicunt. Et ideo.
marg.| {e} Dicit Dominus] Pater.
marg.| {a} Propter miseriam inopum] supple tollendam.
marg.| {b} Et gemitum pauperum] hoc exigentem. Et in hoc tangit causam, quasi meritoriam, scilicet desideria et suspiria iustorum de adventu Christi in carnem. Is. 64.a. Utinam dirumperes celos et descenderes. Ct. 1.a. Osculetur me osculo oris sui. Ex. 4.d. Mitte, Domine, quem missurus es. Et dicitur pauper quasi parum habens in pera. Inops vero, qui sine ope amicorum est. Vel pauperem et inopem eumdem intelligatis, pauperem, scilicet spiritu, qui se parum, vel nihil habere reputat et inopem, qui nullum amicum in Mundo habere estimat.
marg.| {c} Nunc] id est tempore gratie. De quo 2Cor. 6.a. ecce nunc tempus acceptabile.
marg.| {d} Exsurgam] a celo et in filio apparebo. Quare non dicit, descendam de celo ? Sol. Quia, qui ascendit et elevatur, melius videtur. Unde dicit   [Exsurgam] in Filio dicit Pater, id est apparebo et cognoscar per manifestationem visualem, que fuit in Incarnatione filii. Quomodo autem exsurget, vel quid exsurgens faciet, subiungit.
Numérotation du verset Ps. 11,VI 
marg.| {f} Ponam in salutari] id est in Christo. Et est illud   [in] finale.   [In salutari] id est in Christo ad salutem humani generis. Unde Is. 61.a. Spiritus Domini super me, eo quod unxerit me, ad annuntiandum mansuetis misit me, ut mederer contritis corde. Unde cum dicitur.   [Ponam in salutari] supplendum est consolationem pauperum. Is. 51.a. Consolabitur Dominus Sion. et consolabitur omnes ruinas eius. Idcirco autem dicit.   [Ponam] Nec determinat quid, ne diceret diminute. Non enim poterat sufficienter et perfecte dicere.
marg.| Quia ut dicitur Io. 3.d. Non est datus Christo spiritus ad mensuram. Et Col. 2.a. In ipso sunt omnes thesauri sapientie et scientie absconditi. Et in eodem b. In ipso inhabitat plenitudo divinitatis corporaliter.
marg.| {g} Fiducialiter] id est potenter verbo et facto, Lc. ultim. c. Qui fuit vir Propheta potens in opere et sermone.
marg.| {h} Agam in eo] ita quod nihil poterit ei resistere, quia opera testimonium perhibent ei. Unde dicit Io. 5.f. Opera, que dedit mihi Pater, ut perficiam ea, ipsa opera, que ego facio, testimonium perhibent de me.
Numérotation du verset Ps. 11,7 
VII
marg.| {i} Eloquia Domini] Supra locutus est Pater, promittens se missurum Filium. Quia vero inter opera Filii opus precipuum fuit eius predicatio. Unde dicit Is. 61.a. Ad annuntiandum misit me. Et Mar. 1.d. Eamus in proximos vicos et civitates, ut ibi predicem, ad hoc enim veni. Ideo Propheta hic commendat verba predicationis Christi. Et commendat ea, primo ab auctoritate, cum dicit.   [Eloquia Domini] quasi dicat, non Aristotelis, aut Iustiniani, vel aliorum, sed Domini. Et dicit bis,   [eloquia] Quia duplex est Christi locutio. Interior et exterior, scilicet litteralis et spiritualis. Ez. 2.d. Liber erat scriptus intus et foris. Secundo commendat ea a castitate, cum dicit.
marg.| {k} Casta] Et dicuntur eloquia Domini casta multis modis. Primo, quia docent castitatem spiritualem. Unde Iac. 3.d. Sapientia, que desursum est, primum quidem pudica est, etc. Item quia non prostituuntur pro lucro temporali. Unde Is. 55. dicit Christus. Venite, emite absque argento et absque ulla commutatione vinum et lac, id est sacram Scripturam, que inebriat, ut vinum et nutrit, ut lac. Cum dicit ; Absque argento excludit questum. Cum addit ; Absque ulla commutatione, excludit favorem. Neutrum debet queri in predicatione. Mt. 10.b. Gratis accepistis, gratis date. Sola vita eterna debet inde queri. Hoc significatum fuit Gn. 25.a. ubi Abraham largitus est munera filiis concubinarum et filio Sare dedit terram hereditatem suam. Sara est Sacra Scriptura, concubine sunt alie scientie. Item quia est sine admixtione falsitatis, vel adulterine expositionis. 2Cor. 2.d. Non sumus sicut plurimi adulterantes verbum Dei. Item, quia facit animas castas, etiam corporali {2.23vb} castitate. Za. 9.d. Quid bonum est eius et quid pulchrum eius nisi frumentum electum et vinum germinans virgines, id est germinare faciens, hoc est sacri eloquii. Item, quia exigitur in Predicatoribus castitas. Hoc significatum est Ex. 28.a. ubi precipitur, quod parentur filiis Aaron tunice linee et Balthei. In lino propter candorem, significatur munditia. In Baltheis, maceratio carnis, que debet eam restringere, ne lasciviat. Unde Lc. 12.e. Sint lumbi vestri precincti. Item commendat eloquia Domini a dulcedine, cum dicit.
marg.| {l} Argentum] Argentum enim dulciter sonat. Ps. 18. Dulciora super mel et favum. Ibi dicit Glossa Eloquia aperta in novo et operta in veteri Testamento dulcius sapiunt palato fidei, quam faucibus carnis mel. Eccl. 40.a. Tibie et psalterium suavem faciunt melodiam et super utraque lingua suavis. Unde precepit Dominus Moysi, ut faceret duas tubas argenteas, quibus convocare posset multitudinem. Hec sunt duo testamenta. De his duobus, que prediximus, scilicet de munditia Predicatorum et dulcedine eloquiorum. Iob. 27.c. Argentum innocens dividet. Quarto commendat a puritate, cum dicit.
marg.| {m} Igne examinatum] Igne, scilicet Spiritus sancti. Ps. 118. Ignitum eloquium tuum vehementer. Prv. 30.a. Omnis sermo Dei Clypeus ignitus. Prv. 25.a. Aufer rubiginem de argento et egredietur vas purissimum. Quinto a spiritualitate, cum dicit.
marg.| {n} Probatum terre] id est a terrenitate. Et ponitur genitivus pro ablativo more Greco.
marg.| Et dicitur {o} Purgatum] a terra, quia non promittunt terram, sed celum et quia docent despicere terram et quia tractantes ea, debent esse purgati a terra. Gregorius Ignominiosum valde est sub eius status specie gloriam mundi et divitias querere, in quo debet alios ad contemptum temporalium provocare. Is. 13.d. Suscitabo super vos Medos, qui argentum non querant, nec aurum velint. Sexto a perfecta purgatione, cum dicit.
marg.| {p} Purgatum septuplum] id est perfecte. Septenarius enim numerus est perfectionis.
marg.| Vel [Septuplum] id est per septiformem Spiritum. De quo Is. 11.a. Requiescet super eum spiritus Domini, spiritus sapientie et intellectus, spiritus consilii et fortitudinis, spiritus scientie et pietatis, etc.
marg.| Vel [Septuplum] id est septempliciter, ut intelligatur specialiter de sermone Domini habito in monte. Mt. 5.a. ubi septem ponit beatitudines, seu virtutes, scilicet paupertatem, mansuetudinem, luctum, misericordiam, iustitiam, munditiam, patientiam, que purgantur per sustinentiam persecutionis. Unde octava beatitudo, seu virtus retorquetur ad quamlibet de septem, ut dicatur. Beati pauperes spiritu, si persecutionem patimur propter iustitiam et sic de aliis et ita septempliciter purgatur eloquium.
Numérotation du verset Ps. 11,8 
VIII
marg.| {q} Tu, Domine, servabis nos] Hic ostendit utilitatem eloquiorum Dei, quasi dicat, ita sunt casta et bona eloquia tua.   [Et tu, Domine] non nosipsi.
marg.| {r} Servabis nos] per tua eloquia. Ps. 36. Lex Dei eius in corde ipsius. Ibi Glossa Lex in corde, custodit a laqueo. Prv. 4.a. Ne obliviscaris, neque declines a verbis oris mei, nec dimittas eam, scilicet sapientiam et custodiet te.   [Servabis] dico a malo.
marg.| {s} Et custodies] in bono. Et hoc necesse est, quia ut dicit Gregorius , cito bonum perditur, quod a largiente non custoditur. Io. 17.b. Ego servavi eos in nomine tuo, scilicet a malo : Ecce primum. Quos dedisti mihi, custodivi et nemo ex his periit nisi filius perditionis. Ecce secundum, Is. 21.c. Custos quid de nocte, custos quid de nocte : Hic est Samaritanus, id est custos, qui misericordia motus alligavit vulnera sauciati. Lc. 10.f. Unde cum dictum fuisset ei Io. 8.f. Samaritanus es tu et demonium habes : se Samaritanum esse tacendo concedens, reliquum negavit dicens ; Ego demonium non habeo.
marg.| {t} A generatione hac] id est in generatione hac mortali.
marg.| {u} In eternum] id est semper. Vel custodies nos ducendo   [a generatione hac] mortali.   [In eternum] id est in eternam beatitudinem. Ps. 142. Spiritus tuus bonus deducet me in terram rectam, propter nomen tuum, Domine, vivificabis me in equitate tua. Hab. 3.d. Super excelsa deducet victor, id est Christus, in Psalmis canentem. Sequitur.
Numérotation du verset Ps. 11,9 
IX
marg.| {a} In circuitu] Conclusio est precedentium, breviter continens, quid utrisque fiat, quasi dicat, nos custodies. Sed impii ambulant, id est in labore temporalium. Sicut enim ille, qui ambulat in circuitu, semper est quasi in principio motus sui et semper habet ad {2.24ra} ambulandum, sic isti semper habent, circa quod negotientur. Ps. 82a: “Deus meus, pone illos ut rotam et sicut stipulam ante faciem venti”. Hoc significatum est Iud. 16.e. quoniam Philistei cum comprehendissent Sansonem, statim eruerunt oculos eius et clausum in carcere molere fecerunt. Et 1Rg. 25.e. dicit Abigail ad David. Anima inimicorum tuorum rotabitur quasi in impetu et circulo funde. Quia sicut in funda volvitur petra et cito et subito eripitur, sic isti volvuntur circa temporalia sua et subito moriuntur. Sicut ille, qui cogitabat intra se dicens. Lc. 12.c. quid faciam, quia non habeo, quo congregem fructus meos, etc. Et statim sequitur : “Dixit illi Deus : Stulte, hac nocte repetent animam tuam a te et que parasti, cuius erunt ?” Et beatus Bernardus addit: Et, qui parasti, cuius eris ? Item isti volvuntur ad modum puerorum, qui rotant se et circumeundo turbant se et cadunt subito : ita isti rotantes se et turbantes circa temporalia, subito ruunt in peccatum.
a Ps. 82, 14.
marg.| Item qui ambulat in circuitu non ingreditur, ita isti non ingrediuntur intelligentiam sacre Scripture, sive doctrine. Gn. 19.c.b Sodomite circumeuntes domum Loth"percussi sunt cecitate ita ut ostium invenire non possent". Loth interpretatur vacans et bene signat bonos theologos, qui Deo intendunt, quorum domus est sacra Scriptura. Ps. In domo Dei ambulavimus cum consensu. Sed hodie posset dici de multis, Christo. Ecce mater tua et fratres sunt et debent esse prelati et omnes Curati, qui Christum in mentibus simplicium adhuc parvulum lactare debent lacte simplicis predicationis, sicut mater et ei debent suscitare semen, sicut fratres. Sed multi ex his hodie temporalibus intenti et implicati foris stans, quia sacram Scripturam intelligere non possunt. Animalis enim homo non percipit ea, que sunt Spiritus Dei, 1Cor. 2.d. Eccl. 7.d. Deus creavit hominem rectum, ipse autem miscuit se infinitis questionibus. Sed tu, Domine.
b Gn. 19, 11.
marg.| {b} Secundum altitudinem] id est in virtutibus quibus ad te ascenditur. Sicut dicitur in Ps. Ibunt de virtute in virtutem, etc. In virtutibus dico.
marg.| {c} Multiplicasti] non in auro et argento, vel vino et frumento, sicut illi, de quibus dictum est supra A fructu frumenti, etc. Vel Secundum altitudinem, id est secundum quod decet te altum. Multiplicasti, id est bonis spiritualibus, quia magnos magna decent. Unde Est. 1.b. dicitur, quod vinum abundans et precipuum ponebatur, ut magnificentia Regia dignum erat. Et nota, quod est altitudo Divinitatis. Unde in Ps. Nolite extollere in altum cornu vestrum. Et est altitudo profunditatis consiliorum Dei. Rm. 11.d. O altitudo divitiarum sapientie et scientie Dei ! Item est altitudo prosperitatis humane. Ps. Ab altitudine diei timebo. Item nobilitatis. De qua Is. 2.d. Incurvabitur in die illa altitudo virorum. Item intelligentie. De qua hic. Et in Ps. Accedat homo ad cor altum. Nota etiam, quod triplex est multiplicatio, scilicet in numero, in premio, in merito. Multiplicatio in numero, est secundum promissionem Abrahe, Gn. 33.c. Multiplicabo semen tuum, sicut stellas celi. In premio secundum altitudinem Dei, id est sicut decet eum altum. Et multiplicatio ista est, quia super merita datur. Lc. 6.f. Mensuram bonam et confertam et coagitatam et superefluentem dabunt in sinum vestrum.
marg.| Meritum vero tribus modis accipitur. Quia meritum aliquando notat dignitatem, secundum quod dicitur, quod Beata Maria meruit portare Dominum, id est digna fuit, non tamen ita digna, quod potuisset conqueri, si non fuisset Christus natus de ea. Aliquando autem notat plenitudinem sanctitatis, ita quod iniuste ageretur cum illo, qui meruit, si remanente illo merito, non daretur ei premium, ut cum aliquis meretur Regnum celorum plenitudine virtutum et operum, scilicet per multa bona. Aliquando autem notat tantum rei eventum. Unde illud in benedictione paschalis cerei. O felix illa culpa, que tantum, ac talem meruit habere redemptorem, quasi bene cessit culpe illi, vel potius culpabili illi, qui tantum, ac talem habuit redemptorem, scilicet Christum.


Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Hugo de Sancto Caro. Postilla in totam Bibliam (Ps. Psalmus 11), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 29/04/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=hug&numLivre=26&chapitre=26_11)
Signaler un complément d'information

Notes :