Psalmus 85

Numérotation du verset Ps. 85,1 

¶Oratio David.1
¶Codd. : (Ps. 85) textus : D30 P106 ; + glossa : Rusch Ps-G ; sparsim P106 Tr511
1 Oratio Ps-G (A I V W ΩS) Rusch cum Ps-R ] + ipsi Ps-G | Oratio David] In finem filiis Chore psalmus David, vox apostolica de novello populo D30
Numérotation du verset Ps. 85,I 

Inclina Domine
aurem tuam et exaudi me ¦
quoniam inops
et pauper
sum ego.
Numérotation du verset Ps. 85,2 II

Custodi
animam meam
quoniam sanctus sum ¦ salvum fac
servum tuum
Deus meus sperantem in te.
Numérotation du verset Ps. 85,3 III

Miserere mei Domine quoniam ad te clamavi2
2 clamavi Ps-G (V D ΩS) Rusch cum Ps-R ] clamabo Clementina Ps-G
tota die ¦
Numérotation du verset Ps. 85,4 

letifica animam
servi tui quoniam ad te Domine
animam meam levavi.
Numérotation du verset Ps. 85,5 IV

Quoniam
tu Domine suavis
et mitis ¦
et multe misericordie
omnibus
invocantibus te.
Numérotation du verset Ps. 85,6 V

Auribus
percipe Domine3 orationem meam ¦ et intende voci deprecationis4 mee.
3 Domine D30* (ut vid.) Ps-G ] om. D30² (eras.) |
4 deprecationis plerique codd. et edd. D30 Rusch cum Ps-R] orationis Ps-G (R F C I) |
Numérotation du verset Ps. 85,7 VI

In die tribulationis mee
clamavi ad te ¦ quia exaudisti me.
Numérotation du verset Ps. 85,8 VII

Non5 est similis tui
5 Non Ps-G ] Nonne Rusch (hapax)
in diis Domine ¦
et non est secundum opera tua.
Numérotation du verset Ps. 85,9 VIII

Omnes gentes
quascumque fecisti venient
et adorabunt coram te Domine ¦ et glorificabunt nomen tuum.
Numérotation du verset Ps. 85,10 IX

Quoniam
magnus es tu
et faciens mirabilia ¦
tu es Deus solus.
Numérotation du verset Ps. 85,11 X

Deduc
me
Domine in via tua †
et ingrediar
in veritate tua ¦
letetur cor meum ut timeat
nomen tuum.
Numérotation du verset Ps. 85,12 XI

Confitebor
tibi Domine Deus meus in toto corde meo ¦
et glorificabo
nomen tuum in eternum.
Numérotation du verset Ps. 85,13 XII

Quia misericordia tua magna est super me ¦
et
eruisti animam meam
ex inferno inferiori.
Numérotation du verset Ps. 85,14 XIII

Deus
iniqui
insurrexerunt
super me
et synagoga potentium
quesierunt
animam meam ¦ et non proposuerunt te
in conspectu suo.
Numérotation du verset Ps. 85,15 XIV

Et tu Domine
Deus miserator
et misericors ¦
patiens
et multe misericordie
et verax.
Numérotation du verset Ps. 85,16 XV

Respice in me
et miserere mei †
da6 imperium tuum7
6 da] et praem. ΩS |
7 tuum Cor2 (hebr. et anti et Ieron. habent TUUM et grecus)] om. D ΩM P106 |
puero tuo ¦
et salvum fac
filium
ancille tue.
Numérotation du verset Ps. 85,17 XVI

Fac mecum
signum
in bonum8
8 bonum Rusch Clementina ] bono D30 P106 Ps-G
ut videant9 qui oderunt me et confundantur ¦10
9 ut Ps-G ( plerique codd. et edd. ) Rusch cum Ps-R ] et Ps-G |
10 <divisio> bonum|| ... confundantur P106 |
quoniam tu Domine adiuvasti me
et consolatus es me.

Psalmus 85

Numérotation du verset Ps. 85,1 
marg.| Inclina, Domine] etc. Titulus.   [Oratio David] Precedens Psalmus fuit de Christi Incarnatione. Iste consequens est de eius oratione in paupertate et in Passionis tribulatione facta. Unde patet titulus, quia is est sensus.   [Oratio] ista attribuitur   [David] vero, id est Christo toti, qui hic loquitur et in persona capitis et in persona membrorum. Et per totum istum Psalmum orat. Unde intentio est monere nos ad orationem. Modus est, quia tres sunt partes. Primo, ponit que pertinent ad ipsum caput. Orat autem ascendendo et omnes gentes adoraturas concludit. Secundo, orat pro membris iam fidelibus et adorantibus, ibi :   [Deduc me] Tertio, orat iterum pro se, congrue de Passione commemorans, ibi : Deus iniqui. Christus ergo ad Deum Patrem dirigens orationem dicit.
marg.| {b} Inclina] etc. Et ostendit quod exaudiendus sit merito humilitatis, in hoc quod dicit.   [Inclina] scilicet ad me, qui sum in motu, qui es in alto. Secundo, ostendit se esse exaudiendum merito duplicis paupertatis. Unde addit :
marg.| {d} Quoniam] etc. Est enim duplex paupertas, scilicet amicorum. Unde dicit.   [Quoniam inops sum] id est sine ope amicorum. Et rerum, unde dicit.   [Et pauper] id est sine rebus.   [Ego] cum pondere legendum est de Christo, qui cum esset Dominus et dives, factus est servus et pauper. Unde 2Cor. 8.b. Scitis gratiam Domini nostri Iesu Christi, quoniam propter nos egenus factus est, cum esset dives, ut illius inopia vos divites essetis. Ostenso quare debeat exaudiri, ostendit quid petat. Et petit quatuor in universo. Petit enim triplicem liberationem et unum donum. Et primo petit liberationem a diabolo, cum dicit.
marg.| {e} {2.223vb} Custodi] etc. Hoc dicit in persona membrorum, quorum animas petit custodiri, ne a diabolo rapiantur. Dicit hoc etiam in persona propria, per hoc ostendens vere humanitatis fragilitatem in se. Et hoc facias.
marg.| {f} Quoniam] etc. Hoc convenit Christo capiti proprie. Convenit etiam suis, quia {2.224ra} Δ sunt sanctificati in Baptismo quasi dicat Patri, merito sanctitatis mee custodi animas membrorum meorum et etiam meam. Secundo petit liberationem a malis hominibus. Unde addit :
marg.| {a} Salvum fac] etc. id est me, qui ex obedientia tua formam servi accepi et meos qui tibi unanimiter serviunt. Et hoc petit merito spei. Unde addit :
marg.| {b} Deus meus sperantem in te] Tertio, petit liberari a multiplici miseria carnis, cum dicit.
marg.| {c} Miserere mei Domine] id est libera me a miseria carnis mee ne prevaleat sensualitas. Hoc dicit, non quia timeret de casu, sed in hoc ostendit veritatem humane fragilitatis, in qua communicavit nobis. Et hoc petit merito devotionis. Unde addit :
marg.| {d} Quoniam ad te clamavi] non ad horam, sed.
marg.| {e} Tota die] id est in omni tempore. Quarto, petit donum, scilicet letitiam spiritualem. Unde subiungit.
marg.| {f} Letifica animam servi tui] Hoc petit merito caritatis. Unde addit :
marg.| {g} Quoniam ad te] etc. per devotum et ardentem amorem.
marg.| {h} Quoniam tu Domine] Ostenso quid petit et ostensis etiam prius rationibus, que sunt ex parte sui, quare debeat exaudiri, consequenter ostendit rationes, que sunt ex parte Dei, quare debeat exaudire. Prima est Dei suavitas. Unde dicit.   [Quoniam tu, Domine] quasi dicat, ideo non exaudire non potes.   [Quoniam tu, Domine, suavis] id est dulcis et benignus. Sap. 12.a. O quam bonus et quam suavis est spiritus tuus, Domine, in omnibus. Secunda est eius mansuetudo. Unde addit :
marg.| {i} Et mitis] his, quos expectas. Tertia est multiplex misericordia Dei. Unde adiungit.
marg.| {k} Et multe misericordie] maxime.
marg.| {l} Omnibus invocantibus te] Si ergo omnibus, potius mihi et multo fortius me debes exaudire quam aliquem purum hominem. Postea ostendit, quomodo vult exaudiri, scilicet perfecte et utiliter. Unde subiungit.
marg.| {m} Auribus] etc. Ecce primum.   [Auribus] scilicet misericordie tue.
marg.| {n} Percipe] id est perfecte cape.
marg.| {o} Orationem meam] quam pro me et meis effundo. De utilitate dicit.
marg.| {p} Et intende] etc. ita, scilicet ut non inutiliter audias. Postea ostendit, qua audacia et securitate hoc petat. Primo, quia per experientiam novit, quod misericors est. Unde addit :
marg.| {q} In die tribulationis mee] precipue in die Passionis.
marg.| {r} Clamavi ad te] Et hoc secure feci.
marg.| {s} Quia] iam multotiens alias,   [exaudisti me] Secunda securitas sive secunda ratio securitatis est, quia scit illum potentem exaudire. Unde addit :
marg.| {t} Non est similis tui in diis Domine] Sive sumantur dii pro Demonibus, sive pro idolis, sive pro hominibus, sive pro prelatis, nullus est similis ei. Tertia ratio securitatis est effectus operationis, quia scilicet semper consuevit operari bona in invocantibus ipsum.
marg.| {2.224va} Δ {a} Unde addit Et non ] etc. id est non est, qui tam bona faciat in eis, qui rogant eum. Postea se exauditum esse innuit et ostendit, que utilitas ex hoc sequitur, scilicet conversio omnium gentium ad fidem. Unde dicit.
marg.| {b} Omnes gentes] id est de omnibus alique et in omni terra aliqua gens.
marg.| {c} Quascumque fecisti] Omnes enim fecisti.
marg.| {d} Venient] per fidem.
marg.| {e} Et glorificabunt] per caritatem, id est gloriosum ostendent.
marg.| {g} Nomen tuum] Mal. 1.c. Ab ortu Solis usque ad occasum magnum est Nomen meum in gentibus. Et ostendit, quare glorificandum est nomen eius. Primo propter magnitudinem eius Unde dicit   [Quoniam] etc. Secundo, quia admirandus est. Unde addit :   [Et faciens mirabilia] Tertio, quia est Deus. Unde dicit.   [Tu es] etc.
Numérotation du verset Ps. 85,moraliter 
marg.| Moraliter legitur in persona viri fidelis in tribulatione, vel tentatione constituti, vel in persona penitentis peccatoris dicentis ad ipsum Christum.
marg.| {b} Inclina] etc. id est prepara te ad audiendum, antequam orem et me etiam prepara ad dicendum.
marg.| {c} Et] cum oravero, exaudi me. Per hoc dicit, Inclina, duo notat. Primo, quod de profundo clamat. Ps. 129. De profundis clamavi ad te, Domine, scilicet de profundo peccatorum, vel tribulationum, vel de profundo cordis. Hic est Ionas, qui clamat ad Dominum de ventre ceti. Ion. 2.a. Oravit Ionas ad Dominum Deum suum de ventre piscis et dixit. Clamavi de tribulatione mea ad Dominum et exaudivit me de ventre inferi. Secundo, ostenditur per hoc, quod dicit   [Inclina] quod nihil potest homo per se secundum quod et alibi in Psalmo dicitur. Oculi Domini super iustos et aures eius in preces eorum. Non dicit preces eorum in aure eius, sed e converso, quia preces peccatoris non possent ascendere usque ad aures Domini, nisi Dominus inclinaret aures. Io. 9.f. Scimus, quoniam peccatores non audit Deus. Dominus autem inclinat se eis, qui inclinant se per humilitatem. Iob. 22.d. Qui inclinaverit oculos suos, ipse salvabitur. Is. 17.c. Inclinabitur homo ad factorem suum et oculi eius ad sanctum Israel respicient, id est ad Christum humilem in presepio reclinatum. Lc. 2.a. De quo Is. 12.b. Exulta et lauda habitatio Sion, quia magnus in medio tui sanctus Israel, id est Christus. Sed nec ipsum inclinare a nobis est, sed a Dei gratia. Prv. 21.a. Cor Regis in manu Domini, quocumque voluerit inclinabit illud. Ex parte ergo Dei duo sunt, scilicet inclinare aurem et exaudire. Et hec necessaria sunt nobis propter duo, que in nobis sunt. De quibus addit.
marg.| {d} Quoniam] etc. Inops est, qui ope amicorum et virium, ac servorum iuvantium caret, ut infirmus, qui iacet in lecto, nec habet, qui eum vertat, nec ipse potest per se surgere. Et quia surgere non potest, necesse habet, ut Dominus ad eum se inclinet. Pauper autem, qui parum habet, necesse habet, ut a Domino exaudiatur, a quo omne bonum. Homo enim quilibet et precipue peccator inops est, id est sine ope virium et amicorum. Iob. 6.c. Ecce non est auxilium mihi in me, necessarii quoque mei recesserunt a me. Pauper est, qui multa debet et multa habet : pauperior, qui multa debet et pauca habet : pauperrimus est, qui nihil habet et multa debet. Talis est omnis peccator licet in multis divitiis temporalibus sit abundans. Prv. 13.a. Est quasi dives, cum nihil habeat. Apc. 30. Dicis dives sum et locupletatus et nullius egeo et nescis, quia miser es et miserabilis, pauper et cecus et nudus. Quid autem potandum sit, ostendit dicens.
Numérotation du verset Ps. 85,2 
marg.| {e} Custodi] etc. non dicit corpus, quia non timet corpori suo vir iustus, secundum illud Mt. 17.c. Nolite timere eos, qui occidunt corpus. Sed de anima sua sollicitus est, quia scit, quod pretiosior est et magis infestat diabolus animam. Unde Ps. 39. Captabunt in animam iusti. Gn. 14.d. Da mihi animas, cetera tolle tibi. Ita dicit Rex Sodomorum, id est diabolus. Et Dominus e contrario cetera omnia exposuit ei, animam autem vult servari. Iob. 2.b. Dixit Dominus ad Satan, ecce in manu tua est, verumtamen animam eius serva. Et allegat.
marg.| {f} Quoniam] etc. sine terra, sine amore terrenorum. Eccl. 30.c. Salus anime in sanctitate iustitie. Ps. 33. Redimet Dominus animas servorum suorum, Non servorum mammone. Mt. 6.c. Non potestis Deo servire et mammone. Sed in hoc sensu non potest dicere peccator forsitan.   [Quoniam] etc. quia non penitus abiecit amorem temporalium, sed potest dicere.   [Quoniam sanctus sum] id est sanctificatus in Baptismo. 1Pt. 2.b. Vos estis genus electum, Regale Sacerdotium, gens sancta, populus acquisitionis. Item   [sanctus] id est sanctificatus et redemptus sanguine tuo. Unde melius custodire debes animam meam. Augustinus   [meam] Dominus custodit animam iusti, ut civitatem, vel castrum, ut thesaurum, ut pupillam, ut sacrificium, ut crucifixum. Ut civitatem tuam. De qua dixisti, Hierusalem, que edificatur ut civitas, id est anima. Et iterum in Ps. 126. Nisi Dominus custodierit civitatem, etc. Is. 26.a. Urbs fortitudinis nostre Sion, id est anima contemplativa, Salvator ponetur in ea murus. Item custodi eam ut thesaurum. 2Cor. 4.b. Habemus thesaurum istum in vasis fictilibus. Item ut pupillam. Ps. 16.d. Custodi me ut pupillam oculi. Za. 2.c. Qui tetigerit vos, tangit pupillam oculi mei. Item ut sacrificium. Gn. 15.d. Descendebant volucres super cadavera et abigebat eas Abraham, id est Deus, vel prelatus, vel ratio. Item ut tuum crucifixum. Gal. ult. d. Mihi Mundus crucifixus est et ego Mundo. 2Rg. 21.b. Dentur septem viri de filiis eius, ut crucifigamus eos * Domino in Gabaa. Et postea sequitur, quod illi septem in monte coram Domino crucifixi sunt et Respha non dimisit aves lacerare eos per diem, neque bestias per noctem. Septem illi crucifixi, significant omnes, qui carnem suam crucifixerunt cum vitiis et concupiscentiis ; sicut dicitur Gal. 5.d. Respha, velox interpretatur, vel currens et significat Christi providentiam, vel ipsius hominis prudentiam, que a sic crucifixis effugat aves elationis in die prosperitatis et bestias tristitie in nocte adversitatis.
marg.| [Quoniam Sanctus sum] Nota quod sanctus multis modis dicitur. Dicitur enim Sanctus
¶ Sanctificans, vel venerabilis sine terra. Lc. 1.e. Sanctum nomen eius.
¶ Legitimus. 1Cor. 7.c. Nunc autem et filii vestri sancti sunt.
¶ Initiatus Sacramentis, 1Pt. 2.b. Gens sancta, populus acquisitionis.
¶ Mundus. Lev. 11.g. Sancti eritis, quia ego sanctus sum.
¶ Castus, 1Rg. 21.b. Fuerunt vasa puerorum sancta.
¶ Sanguine tactus. Hbr. 9.f. Omnia pene in sanguine secundum legem mundantur. Et supra. d. Sanguis vitule aspersus inquinatos sanctificat.
¶ Perfectus. 1Th. ult. d. legatur Epistola hec omnibus sanctis fratribus.
¶ Sanctum, id est statutum. Lev. 24.b. Sanctum sanctorum est de sacrificiis Domini iure perpetuo.
¶ Pastus. Eccl. 7.d. Sanctifica Sacerdotes, id est pasce.
¶ Secretum. Ps. 88. Semel iuravi in sancto meo, Glossa in secreto.
¶ In custodia autem anime est integra salus. Unde cum hoc, {2.224rb} addit.
marg.| {r} Salvum] etc. qui servit tibi et servat te et tua. Et hoc fit maxime per spem. Unde addit :
marg.| {b} Deus meus] etc. Rm. 8.e. Spe enim salvi facti sumus. Spes autem duo facit. Unum in futuro, aliud in presenti. In futuro speratum adipiscitur. Unde Rm. 5.a. Spes non confundit. Hoc est, quod hic addit.
marg.| {c} Miserere mei, Domine] tollendo me a miseria, quod plene fiet in futuro. Et hoc.
marg.| {d} Quoniam ad te] etc. id est perseveravi in clamando. Is. 48.a. Clama, ne cesses, etc. Lc. 11.b. Si perseveraverit pulsans, etc. propter improbitatem eius surget et dabit illi, etc. In presenti autem spes letificat. Rm. 12.c. Spe gaudentes. Hoc est quod sequitur.
marg.| {f} Letifica] etc. ne presentibus tribulationibus contristetur. Et supponit bonam causam.
marg.| {g} Quoniam ad te] etc. per contemplationem et desiderium eternorum. Lam. c. Sedebit solitarius et tacebit, quia levavit se supra se. Quanto enim plus levatur anima, tanto magis letatur in Domino. Sicut alauda, que dum est in terra, non cantat, sed cum iam sursum ascendit, tunc cantat et gaudet, si autem iterum descendat ad terram, cessat a cantu. Sic anima levata ad celum. Ps. 121. Letatus sum in his, que dicta sunt mihi, in domum Domini ibimus. Si autem descendat in infima, contristatur. Ps. 41. Quare tristis es, anima mea et quare conturbas me ? Spera in Deo, quoniam adhuc confitebor illi. Et merito ad te, Domine, levanda est anima et in te gaudendum est.
marg.| {h} Quoniam tu, Domine, suavis] gustantibus te. Ps. 33. Gustate et videte, quoniam suavis est Dominus 1Pt. 2.a. Si tamen gustastis, quoniam suavis est Dominus.
marg.| {i} Et mitis] tangentibus te. Mt. 11.d. Tollite iugum meum super vos et discite a me, quia mitis sum.
marg.| {k} Et multe misericordie] quia multe sunt miserie, a quibus relevas. Vel   [multe misericordie] quia non tantum quibusdam, sed.
marg.| {l} Omnibus invocantibus te] Rm. 10.c. Omnis, quicumque invocaverit nomen Domini, salvus erit. Et propter hoc ego invoco te dicens.
marg.| {m} Auribus] etc. Pluraliter dicit auribus, quia est auris misericordie et est auris zeli. De prima dicit supra in principio huius Psalmi.   [Inclina, Domine, aurem tuam] etc. De secunda Sap. 1.c. Auris zeli audit omnia.
marg.| {n} Percipe] id est perfecte cape. Sed quomodo perfecte capi potest oratio, que non perfecte, sed syncopando profertur ?
marg.| {o} Orationem meam] que est de bonis impetrandis.
marg.| {p} Inde] etc. que est de malis amovendis.   [Vocis] dicit etsi non devotionis, quia licet quandoque non presto sit devotio, vox ipsa orationis dominice et Psalmorum virtutem habet contra inimicum.   [Intende] ergo   [voci mee] qua clamavi ad te.
marg.| {q} In die] enim   [tribulationis mee clamavi ad te] id est in adversitate, que dicitur dies, quia illuminat et in ipsa clamatur ad Dominum. Adversitas aperit oculos, ut videat homo. Ier. 6.b. Erudire Hierusalem, etc. Littera Septuaginta. per omne flagellum erudieris Hierusalem. Item aperit os hominis, ut clamet. Gregorius Os, quod prosperitas claudit, adversitas aperit. Et intelligendum est de interiori tribulatione, que est tentatio, in qua precipue clamandum est ad Dominum et de exteriori, que est persecutio, vel Dei flagellatio. Et utraque utilis est, Ier. 30.b. Tempus tribulationis est Iacob et ex ipso salvabitur.   [Clamavi] dico.
marg.| {s} Quia exaudisti me] alias deprecantem. Consuetudo est pauperum, quod ubi consueverunt accipere eleemosynam, illuc frequenter currunt et eleemosynam petunt, Dominus etiam exaudit, antequam clament pauperes sui. Ps. 9. Desiderium pauperum exaudivit Dominus, preparationem cordis eorum audivit auris tua. Is. 65.d. Antequam clament, ego exaudiam. Et est exaudire ad exitum et utilitatem audire, quod non faciunt falsi dii. Unde addit :
marg.| {t} Non est similis tui in diis Domine] quia dii multorum non audiunt. Ps. 113. Aures habent et non audient. Augustinus Quod unusquisque colit et veneratur, hoc sibi Deus est. Et licet cultus Deo debitus impendatur talibus diis, non tamen sunt similes Deo. Is. 40.e. Cui ergo similem fecistis Deum, aut quam imaginem ponetis ei ? licet autem aliqui dii audiant, non tamen exaudiunt, quia non ad debitum exitum audiunt.
marg.| {a} * Unde addit : Et non] etc. id est non est Deus, qui ita operetur salutem colentium se, sed mortem potius. Ps. 67. Mirabilis Deus in Sanctis suis, Deus Israel ipse dabit virtutem et fortitudinem plebi sue. Et quia ita operatur, ipsum solum deberent omnes colere. Nec excusare se potest aliquis. Unde dicit Io. 15.d. Si opera non fecissem in eis, que nemo alius fecit, peccatum non haberent, nunc autem excusationem non habent de peccato suo. Item   [non est secundum opera tua] quia tu fecisti omnia et hominem fecisti ad imaginem et similitudinem tuam, ut te coleret et adoraret. Unde bene sequitur.
marg.| {b} Omnes gentes] etc. per fidem et operationem.
marg.| {e} Et adorabunt] etc. Omnes enim gentes, que sunt tales, quales facte sunt a Domino, adorant eum, que, scilicet servaverunt similitudinem et imaginem non deturpaverunt. Deus enim omnes facit homines. Sed Rex quandoque facit milites et Principes et hi iam nolunt esse homines aliis equales. Diabolus autem quandoque facit peccatores vel prelatos per Simoniam, vel divites per usuram et sic de aliis. A talibus non adoratur Deus, sed Diabolus. Et prius adoratur ab eis, quam det eis ista. Mt. 4.b. Hec omnia tibi dabo, si cadens adoraveris me.
marg.| {f} Et glorificabunt] etc. Nomen tuum, non suum. Sicut illi, de quibus supra. Vocaverunt nomina sua in terris suis. De hoc versu potest sumi thema in Epiphania et exponi allegorice de Magis, qui gentes, id est gentiles fuerunt et venerunt ad Dominum, secundum quod dicit Is. 60.a. Ambulabunt gentes in lumine tuo et Reges in splendore ortus tui.
marg.| {e} Et adorabunt] etc. Hoc fecerunt ipsi, Mt. 2.b. Procidentes adoraverunt.
marg.| {f} Et glorificabunt nomen tuum] Hoc fecerunt, quando apertis thesauris suis obtulerunt ei munera, aurum, thus et myrrham. Et propter hoc adorandus es.
marg.| {h} Quoniam magnus es tu ] etc. Deus
- Magnus, quia replet avidam concupiscibilem. Eccl. 36.c. Reple Sion inenarrabilibus virtutibus tuis et gloria tua populum tuum.
- Faciens mirabilia, qui reficit rationalem mirabilium scrutatricem. Eccl. 40.c. Gratiam et speciem desiderat oculus et super hec virides sationes.
- Solus, quia roborat irascibilem, quam liberat a timore Deorum. Is. 51.d. Quis tu, ut timeas ab homine mortali ?
marg.| Quidam faciunt Deum
- Parvum, ut avari, qui preeligunt temporalia parva tempore et quantitate.
- Non admirabilem, sed contemptibilem, ut superbi. 2Par. 32.e. Locutus est adversus Deum Israel sicut adversus Deos populorum terre.
- Non solum, sed socios habentem, ut luxuriosi et gulosi, quorum Venus dea est et venter Deus. Phil. 3.d. Quorum Deus venter est.
{i} Deduc me, Domine] Secunda pars, in qua Christus orat pro membris suis fidelibus iam adorantibus. Et petit illis principaliter quatuor. Primo conductum, sive deductum per viam, cum dicit. Deduc me, Domine, id est membra mea, scilicet fideles.
marg.| {k} In via tua] scilicet in via mandatorum tuorum. Secundo, petit illis profectum, cum subiungit.
marg.| {l} Et ingrediar] id est facias me, id est membra mea ingredi, {2.224vb} id est proficere.
marg.| {m} In veritate tua] scilicet in veritate fidei, vel vite. Littera. Hieronymus planius hoc dicit, que habet.   [Ut ambulem in veritate tua] Ambulare enim in veritate nihil aliud est quam in ea proficere. Et quia ambulantibus a dextris insidiatur elatio, a sinistris desperatio, contra desperationem, tertium petit, scilicet letitiam spiritualem, dicens.   [Letetur cor meum] Et ne letitia in elationem degeneret, quarto petit timorem, qui humiliat et omnia bona custodit in homine. Unde dicit ita scilicet.
marg.| {n} Letetur cor meum] ut non superbiat. Sed.
marg.| {o} Timeat nomen tuum] Eccl. 1. Timor Domini custodia virtutum. Hec petit Christus caput pro membris suis. Postea ostendit se non fore ingratum, si hec ei prestentur a Domino.
marg.| {p} Sed : Confitebor] inquit   [tibi] hec mihi prestanti.
marg.| {r} Domine] Pater.
marg.| {s} Deus meus] et non parum, vel ficte, sed plenarie et vere. Quia.
marg.| {u} In toto corde meo] non ad horam, sed perseveranter. Quia.
marg.| {x} Et glorificabo] etc. id est faciam glorificari a membris meis, te adorantibus. Et supponit, per.
marg.| {y} In eternum] presens tempus et futurum, quia semper in presenti {2.225ra} Δ glorificabitur ab Ecclesia militante et in futuro ab Ecclesia triumphante. Et ponit duas principales causas, quare glorificabit. Prima est collatio bonorum.
marg.| {a} Unde dicit Quia misericordia tua] etc. eo quod ex pura misericordia das meis membris multa bona, que eorum naturam et merita transcendunt. Unde Iac. 1.c. Omne datum optimum et omne donum perfectum desursum est descendens a Patre luminum. Secunda causa est amotio malorum. Unde addit :
marg.| {b} Et eruisti animam meam ex inferno] etc. scilicet ubi sunt anime damnatorum. Hec autem facit Deus in membris Christi conservando eos a peccatis, que sunt causa lapsus.
Numérotation du verset Ps. 85,moraliter 
marg.| {i} Deduc me, Domine] etc. Moraliter dicit penitens, vel vir iustus, qui se debilem et cecum reputat. Deduc me, Domine, ut cecum ne errem, quia cecum me reputo.
marg.| {k} In via tua] in quam me introduxisti, scilicet in via penitentie, vel mandatorum. Ps. 118. Deduc me in semita mandatorum tuorum. Item, Deduc me, ut puerum per manum, ne offendam ad aliquid et cadam, Domine mi, qui sum puer tuus. In via, innocentie. Ps. 72. Tenuisti manum dexteram meam et in voluntate tua deduxisti me. Ps. 83. Non privabis bonis eos, qui ambulant in innocentia. Item, Deduc me, ut infirmum convalescentem, fastidium tollendo, sicut dicitur in gallico deducere deduire propter recreationem ; ita Dominus deducit suos ostendendo eis delectabilia vite eterne. Unde Sap. 10.b. Iustum deduxit Dominus per, etc. Item, Deduc, ut viatorem de virtute in virtutem. Ps. 83. Ibunt de virtute in virtutem, id est proficient. Deduc, ergo, me et si deduxeris.
marg.| {l} Ingrediar] ad cives celestes. Sed non in hac vita, que falsitas est, sed tandem.
marg.| {m} In veritate tua] id est in vita eterna, que habet verum esse. Unde vulgariter dicitur de mortuis, quod sunt in vero, de viventibus, quod sunt in mendacio. Et quia tamen non possum ibi ingredi re, fac tamen me ibi ingredi spe. Hoc est, quod dicit.
marg.| {n} Letetur cor meum] dum spe pregustat perennitatem gaudii. Rm. 12.c. Spe gaudentes. Ps. 104. Letetur cor querentium Dominum. Sed quia dum est homo in hac vita, cadere potest, bene addit, quod ita letetur.
marg.| {o} Ut timeat] etc. dum cogitat districtionem iudicii. Nomen scilicet illud, de quo Is. 9.b. Vocabitur nomen eius admirabilis. Hoc erit in iudicio. Is. 30.f. Ecce nomen Domini venit de longinquo, ardens furor eius et gravis ad portandum. Ex timore autem sequitur confessio peccatorum. Unde addit :
marg.| {p} Confitebor] id est simul cuncta fatebor, non tantum omnia peccata mea, sed et omnia beneficia tua.
marg.| {q} Tibi] non Diabolo, vel exactori criminum in inferno. Non sicut Iudas, qui Iudeis fecit confessionem dicens. Mt. 27.a. Peccavi, tradens sanguinem iustum.
marg.| {r} Domine] Rm. 1.a. Cui servio in spiritu meo. Qui ergo non servit, nec servire vult, cur Dominum vocat eum ?
marg.| {s} Deus] quem pre ceteris amo et colo, quia hoc unicuique Deus est, quod amat Glossa Phil. 3.d.
marg.| {t} Meus] quem mihi pater dedit. Io. 3.d. Sic Deus dilexit Mundum, ut Filium suum unigenitum daret, etc.
marg.| {u} In toto corde meo] Quatuor sunt partes cordis. Imaginatio sive cogitatio, memoria, intelligentia, voluntas. Mt. 22.d. Diliges Dominum Deum tuum, etc. Ex his omnibus partibus confitendum est et in confessione laudis et in confessione peccatorum, peccator enim debet confiteri peccata ex cogitatione, ut scilicet premeditatus ad confessionem accedat. Is. 38.c. Recogitabo tibi omnes annos meos in amaritudine anime mee. Item ex memoria, ut que precogitaverit in confessione, non obliviscatur nec etiam post confessionem. Gn. 20.d. Quocumque perrexeris, memento, te deprehensum. Item ex intelligentia, ut, scilicet intelligat magnitudinem et abominationem peccatorum. Ier. 2.e. Quomodo dicis non sum polluta, post Baalim non ambulavi ? Vide vias tuas in convalle, scito, quid feceris, cursor levis. Item confiteri debet ex voluntate, scilicet satisfaciendi et peccatum dimittendi, aliter non valet confessio. Debet etiam aliud esse in confessione, scilicet spes venie. Unde addit :
marg.| {x} Et glorificabo] etc. Hoc enim cedit ad gloriam nominis Dei, quod homo credit se per Sacramentum Penitentie et per confessionem peccati, a peccato liberari et per hoc, quod homini loco Dei confitetur. Unde dixit ad Achor Ios. 7.c. Fili, da gloriam Deo et confitere, atque indica mihi, quid feceris. Et hoc est.
marg.| {y} In eternum] quia credit * sibi peccatum dimitti in eternum, vel possumus dicere, quod confessio peccatorum glorificat Deum in presenti. Confessio autem laudis glorificat Deum et hic et in eternum, unde de illa superba Hierusalem dicitur Is. 51.b. Gaudium et letitia invenietur in ea, gratiarum actio et vox laudis. Et ad hoc faciendum, sive in presenti, sive in futuro, non sufficit homo ex se, sed ex Dei dono, Unde addit :
marg.| {a} Quia] quasi dicat hoc faciam   [quia misericordia tua] etc. quia me expectasti ad penitentiam et suscepisti revertentem et reversum custodisti a peccato. Hoc est, quod addit.
marg.| {b} Et eruisti animam meam] ut supra expositum est. Hoc dicitur Lam. 3.c. Misericordie Domini est, quia non sumus consumpti, quia non defecerunt miserationes eius. Est autem Dei misericordia magna numero beneficiorum, quantitate et tempore. Hominum autem misericordia parva est e converso. Os. 6.b. Misericordia vestra quasi nubes matutina et quasi ros mane pertransiens. Et notandum quod Infernus dicitur multipliciter.
prol.| Infernus :
¶pene
- Superior raptor. Prv. 1.b. Deglutiamus eum sicut Infernus viventem.
- Inferior pena gravis, ut hiatus terre Nm. 16.e. Descenderunt vivi ad Infernum operti humo.
¶ culpe
- Superior, curiositatis. Prv. 27.c. Infernus et perditio numquam replentur ; similiter et oculi hominum insatiabiles.
- Inferior avaritie. Prv. 30.e. Tria sunt insatiabilia et quartum quod « numquam dicit sufficit », Infernus et os vulve et terra que non satiatur aqua.
- Post hanc vitam in penis.
- Superior limbus. Gn. 57.g. Descendam ad filium meum lugens in Infernum.
- Inferior, locus gehenne. Lc. 16.f. Mortuus est dives et sepultus in Inferno.
marg.| {c} Deus iniqui insurrexerunt] Tertia pars, ubi orat pro se capite commemorans de Passione sua. Et primo captat benevolentiam a persona inimicorum, quos primo ostendit esse iniquos dicens, Deus iniqui. Et superbos, cum dicit   [insurrexerunt super me] Item conspiratores, cum dicit   [et synagoga potentium] id est congregatio. Item crudeles, cum dicit   [Quesierunt animam meam] Ostendit etiam eos esse contemptores, cum dicit.   [Et non proposuerunt te in conspectu suo] Dicit ergo sic, O   [Deus] pater.
marg.| {d} Iniqui] Iudei.
marg.| {e} Insurrexerunt super me accusantes me] et falsa testimonia dicentes.
marg.| {f} Et synagoga potentium] id est congregatio Principum Sacerdotum et Phariseorum.
marg.| {g} Quesierunt] dolosis consiliis.
marg.| {h} Animam meam] id est ut interficerent me. Io. 11.f. Collegerunt Pontifices et Pharisei consilium adversus Iesum et dicebant. Quid faciemus, quia hic homo multa signa facit ? si dimittimus eum sic, omnes credent in eum. Et post pauca. Expedit vobis, ut unus moriatur homo pro populo.
marg.| {i} Et non proposuerunt te conspectu suo] id est non cogitaverunt de te, nec propter te dimiserunt, quin me persequerentur et innocentem occiderunt. Deinde captat benevolentiam a persona Iudicis. Primo commendans eum a potentia, cum dicit   [et tu Domine] Secundo a bonitate, cum dicit   [Deus] Tertio, ab actu miserendi, cum dicit :   [miserator] Quarto, a natura miserendi, cum addit   [et misericors] Quinto a patientia, dicens   [patiens] Sexto, a multiplici affectu misericordie, cum dicit   [et multe misericordie] Septimo, a completione promissorum, cum dicit   [et verax] Dicit ergo.
marg.| {k} Et tu] quasi dicat, illi ita   [Et tu Domine] qui hec omnia bona premissa in te habes.
marg.| {q} Respice in me] etc. Per premissa captavit benevolentiam iudicis, hic autem facit petitionem suam et petit quinque. {2.225rb} Primo, protectionem, cum dicit   [respice in me] oculis misericordie me protegendo, sicut in Ps. 33. dicitur. Oculi Domini super iustos, quasi, scilicet protegentes {2.225va} Δ eos. Secundo, petit liberationem a miseria, cum dicit.
marg.| {a} Et miserere mei] Tertio, iudiciariam potestatem, cum dicit.
marg.| {b} Da imperium puero tuo] id est mihi filio tuo et secundum humanitatem servo. Io. 5.d. Pater non iudicat quemquam, sed omne iudicium dedit Filio. Quarto petit liberationem ab inferno, cum dicit.
marg.| {d} Et salvum fac] etc. id est beate Marie, que de se dicit. Lc. 1.d. Ecce ancilla Domini. Item Quia respexit humilitatem ancille sue, Quinto, petit gloriosam Resurrectionem, cum dicit.
marg.| {e} Fac mecum signum in bono] id est fac me resurgere, quod erit signum in bono, id est ad utilitatem membrorum meorum. Christi enim Resurrectio signum est nostre resurrectionis et causa eiusdem. Unde 1Cor. 15.c. Si Christus resurrexit et nos resurgemus. Et bene dicit   [mecum] quia etiam Filius, ut Deus se suscitavit cum Patre. Et hec mihi facias.
marg.| {f} Ut videant, qui oderunt me] Iudei.
marg.| {g} Et confundantur hic salubriter si volunt] vel si hic nolunt, in futuro iudicio confundantur damnabiliter. Quid videant, vel quare confundantur ?
marg.| {h} Quoniam tu, Domine] Pater.
marg.| {i} Adiuvisti me] in Passione.
marg.| {k} Et consolatus es me] in Resurrectione.
Numérotation du verset Ps. 85,moraliter 
marg.| {c} Moraliter. Deus iniqui insurrexerunt] etc. Sicut Insurrexerunt contra Christum, sic hodie multi insurgunt contra eum volentes perdere corpus eius, quod est Ecclesia. Et sicut illi fuerunt Iudei et Christo secundum carnem proximi, sic isti sunt clerici et Canonici et in Christi patrimonio successores. De quibus potest modo dicere Christus :   [Deus iniqui insurrexerunt super me] id est contra veritatem et contra bonos electos, vel prelatos in Ecclesiis, sicut Chore et complices sui. Dathan et Abiron, aliique filiorum Israel ducenti quinquaginta viri proceres synagoge et qui tempore concilii per nomina vocabantur, contra Moysen et Aaron insurrexerunt, sicut dicitur Nm. 16.a. Cui dixit Moyses ibidem b. Idcirco ad se fecit accedere Dominus te et omnes fratres tuos filios Levi, ut vobis etiam Sacerdotium vindicetis et omnis globus tuus stet contra Dominum : Quid est enim Aaron, ut murmuretis contra eum, quasi dicat ideone fecit te Dominus Canonicum, ut turbares Ecclesiam eius et tibi prelationem vindicares et facias colligationes iniquorum, que tibi adhereant, ut te Episcopum faciat. Sed quia huiusmodi colligationes et perturbationes non faciunt, nisi potentes genere, vel scientia, vel divitiis, bene sequitur.
marg.| {f} Et synagoga potentium quesierunt animam meam] Anima, que presidet corpori, prelatio est in Ecclesia, de qua modo potest dicere Christus illud Ier. 12.b. Dedi dilectam animam meam in manu inimicorum eius. Dt. 12.d. Non debes animam comedere cum carnibus, id est prelationem appetere, cum sis carnalis.
marg.| {i} Et non proposuerunt te in conspectu suo] quia tales non ambiunt prelationes, vel dissensiones faciunt propter zelum Dei, sed propter lucrum, vel gloriam, vel quandoque propter invidiam, ne, scilicet alii promoveantur. Et cum hoc faciunt, non proponunt Deum in conspectu suo, quia eius timorem et amorem abiiciunt a se. Ps. 13. Non est timor Dei ante oculos eorum, inquinate sunt vie illorum in omni tempore. Et potest totum exponi usque in finem contra tales. Unde dicit :
marg.| {k} Et tu, Domine Deus , etc.  Respice in me] id est in corpore * meo Ecclesia, respectu misericordie, de quo Sap. 4.c. Gratia Dei et misericordia in Sanctos eius et respectus super electos illius.
marg.| {a} Et miserere mei] liberans me a manibus istorum inimicorum.
marg.| {b} Da imperium] id est prelationem Ecclesie.
marg.| {c} Puero tuo] id est homini sancto, qui sit filius tuus per gratiam et servus tuus per obedientiam. Mt. 12.b. Ecce puer meus quem elegi etc.
marg.| {d} Et salvum fac filium ancille tue] id est bonum prelatum, vel electum filium Ecclesie, salum fac, scilicet ne cassetur eorum contentionibus.
marg.| {e} Fac mecum signum in bono] homine electo. Vel   [in bono] id est in Spiritu sancto. Et sic loquitur Filius ad Patrem de Spiritu sancto, ut tota Trinitas signanter ostendat, quis dignus sit Episcopatu et prelatione. Unde dicit   [fac] tu Pater   [mecum] qui sum Filius tuus   [in bono] id est in Spiritu sancto, signum. Pater facit signum, cum in homine Ecclesiastico potentiam ostendit, quando, scilicet ostendit eum potentem in opere et sermone, sicut dicitur Lc. 24.c. De Iesu Nazareno, qui fuit vir Propheta potens in opere et sermone. Et hoc prelato necessarium est. Filius ostendit signum per sapientiam, quando est homo sapiens, quod necessarium est similiter prelato. Spiritus S. facit signum dando benignitatem, que similiter ei necessaria est. Unde de his duobus Mt. 10.b. dixit Dominus illis, quos faciebat prelatos Ecclesie. Estote prudentes, sicut serpentes et simplices sicut columbe. Sic ergo dicit Christus et orat ut in electis suis faciat Pater et Filius et Spiritus sanctus signum evidens istud triplex, ut appareant digni prelatione.
marg.| {f} Ut videant] inquit, qui me oderunt, scilicet superbi et ambitiosi, quorum superbia ascendit semper.
marg.| {g} Et confundantur] si se tam probatis viris opponant.
marg.| {h} Quoniam tu, Domine, adiuvisti me et consolatus es me] id est corpus meum Ecclesiam, quam adiuvat et consolatur Dominus, cum ei bonum prelatum dat, qui eam per potentiam predictam defendat ; per sapientiam regat et instruat ; per benignitatem consoletur.
prol.| Item in persona viri iusti potest totum legi.
marg.| {c} Deus iniqui] id est demones.
marg.| {e} Insurrexerunt super me opprimentes me tentationibus multis] Nec solum per se insurrexerunt, sed habuerunt homines adiutores et ministros.
marg.| {f} Unde sequitur Et synagoga potentium] sive Principum, sive prelatorum, sive quorumcumque divitum.
marg.| {g} Quesierunt animam meam] sicut canes venatici diaboli, que querunt ei feras, scilicet animas, quas ipse venatur. Sed ipsi non possunt dicere, sicut Paulus, qui querebat animas, ut dicitur, 1Cor. 12.e. Non quero, que vestra sunt, sed vos. Unde contra hoc addit.
marg.| {i} Et non proposuerunt te in conspectu suo] quasi dicat quesierunt animam, non ut afferent tibi, sicut Paulus, sed ut auferret a te sicut Saulus. Idem dictum est supra Quoniam alieni insurrexerunt adversum me et fortes quesierunt animam meam et non proposuerunt Deum ante conspectum suum. Contra persecutionem autem demonum et etiam hominum, non est viro iusto refugium, nisi in Deum. Unde 2Par. 29.c. Cum ignoramus, quid agere debeamus, hoc solum habemus residui, ut ad te oculos nostros dirigamus. Ideo hic convertit se vir iustus ad deprecandum Deum et dicit.
marg.| {k} Et tu Domine Deus] etc. Et ponit septem Dei nomina iuxta septem actus eius et secundum diversos status hominum, per que nomina Deum commendans, sibi captat eius benevolentiam. Dicit ergo : Et tu Domine. Dominus est his, qui ei serviunt et ab omnibus querit servitium, Lev. 19.a. Ego Dominus, cui, scilicet serviendum est. Is. 60.c. Gens et Regnum, quod non servierit tibi, peribit, Multi autem penitus nolunt servire, de quibus dicitur : Dixisti, non serviam. Alii autem videntur servire, sed depravant servitium per pravam intentionem, ut hypocrite, Col. 3.d. Non ad oculum servientes. Et post pauca. Quodcumque facitis ex animo operamini, sicut Domino et non hominibus servientes. Is. 49.a. Servus meus es tu Israel, in te gloriabor. Israel est ille, cuius intentio videt Deum in omnibus operibus suis   [Deus] his qui colunt. Is. 19.d. Cognoscent Egyptii Dominum et colent eum. Modo Israelite non colunt eum, scilicet clerici, sed fingunt Deos novos.
marg.| {l} Miserator] Mt. 5.g. Qui Solem suum facit oriri super bonos et malos, etc. Ps. 144. Miserationes eius super omnia opera eius.
marg.| {m} Et misericors] miseris, id est miseriam suam facientibus ex corde subvenit. Prv. 14.b. Cor, quod novit amaritudinem anime sue, in gaudio illius non miscebitur extraneus.
marg.| {n} Patiens] peccatoribus, diu expectans eos ad penitentiam. Is. 30.d. Expectat Dominus, ut misereatur vestri.
marg.| {o} Et multe misericordie] in retributione premiandis. Is. 64.b. Oculus non vidit, Deus, absque te, que preparasti expectantibus te.
marg.| {p} Et verax] puniendis. Rm. 3.a. Est autem Deus verax, omnis autem homo mendax.   [Tu] ergo   [Domine] qui talis es.
marg.| {q} Θ Respice in me] Respice, iterum vide. Primo creaturam tuam. Secundo recreaturam et pretium Sanguinis tui. Item indigentiam meam vide oculo misericordie, ut suppleas, penam ut tollas. Ps. 24. Vide humilitatem meam et laborem meum, etc. Lam. 1.g. Vide Domine quoniam tribulor.
marg.| {a} Et miserere mei] respectu, qui est cognitionis et sequitur misericordia operationis. Ex. 33.c. Te ipsum novi ex nomine et post pauca. Ego ostendam tibi omne bonum.
marg.| {b} Da imperium puero tuo] ut scilicet ratio imperet sensualitati et spiritus carni. Prv. 20.b. Rex, qui sedet in solio iudicii, dissipat omne malum intuitu suo. Nota, quod respectu Dei dat fidem. Misericordia vero eius dat spem. Imperii datio dat caritatem, que est unctio, qua inungimur in Reges. 1Io. 2.c. Unctionem habetis a sancto. Et de his sequitur salus. Unde sequitur :
marg.| {d} Et salvum fac filium ancille tue] scilicet Ecclesie, que his tribus virtutibus pollet. Sed quia hec ad propriam salutem {2.225vb} pertinent et homo iustus non tantum propriam, sed etiam alienam salutem debet querere, ideo addit.
marg.| {e} Fac mecum signum in bono] ut scilicet proximi videntes signa edificentur.
marg.| {f} Et ut videant, qui oderunt me] scilicet mali homines.
marg.| {g} Et confundantur] bona confusione, que adducit gloriam. Eccl. 4.c.   [Quoniam tu, Domine, adiuvisti me] dans mihi virtutes necessarias ad salutem.
marg.| {k} Et consolatus es me] faciendo signa per me, que alios convertunt, secundum quod dicit Apostolus. 1Th. 2.d. Que est enim nostra spes, aut gaudium, aut corona glorie ? nonne vos ante Dominum nostrum Iesum Christum ? Vel sic : Adiuvisti me, in bonis faciendis. Et consolatus es me, in malis perferendis. Eccl. 51.a. Quoniam adiutor et protector factus es mihi, etc. Et notandum quod hic tanguntur quinque, que facit Dominus circa suos, scilicet signatio, demonstratio, confusio, opitulatio, consolatio. Dominus enim primo signat suos. Eph. 1.c. Signati estis spiritu promissionis sancto. Inde sequitur demonstratio, quia per hoc sunt spectabiles. 1Par. 17.c. Fecisti me spectabilem super omnes homines. Ex hoc sequitur confusio Demonum et malignorum hominum. Mi. 7.b. Educet me in lucem, aspiciet me inimica mea et operietur confusione. Sed quia tunc insurgunt ipsi Demones et mali homines contra talem hominem, necessarium est quarto adiutorium Dei ad bonum agendum et quinto consolatio ad molestias perferendas. Unde dicebat Apostolus 2Cor. 1.a. Benedictus Deus, Pater misericordiarum et Deus totius consolationis, qui consolatur nos in omni tribulatione nostra. E contra facit diabolus hoc eodem ordine. Primo, signat suos signo suo, quod est superbia. Apc. 13.d. Faciet omnes habere characterem bestie id est superbiam, que est signum et imago diaboli. Secundo, ponit eos in latebris, ut liberius peccato intendant, latebras enim querunt heretici et luxuriosi et fures et huiusmodi, Eph. 5.c. Nolite communicare operibus infructuosis tenebrarum, magis autem redarguite : Que enim in occulto fiunt ab eis, turpe est dicere. Iob. 24.c. Oculus adulteri observat caliginem. Deinde quos oderunt extollunt per invidiam persequendo, sicut fratres Ioseph : Gn. 37. Postea adiutorium negant proximis crudeles et avari. Prv. 11.c. Qui crudelis est, propinquos abiicit. Item consolationem non dant, quia sunt acediosi. Iob. 16.a. Consolatores onerosi vos omnes estis. Nec ipsi etiam consolationem habent ad ultimum, sed desperant. Prv. 18.a. Impius cum in profundum venerit peccatorum, contemnit, sed sequitur eum ignominia et opprobrium.


Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Hugo de Sancto Caro. Postilla in totam Bibliam (Ps. Psalmus 85), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 29/04/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=hug&numLivre=26&chapitre=26_85)
Signaler un complément d'information

Notes :