Hugo de Sancto Caro

Psalmus 125

Numérotation du verset Ps. 125,1 

¶Canticum graduum. 
¶Codd. : (Ps. 125) D14 D30 Δ Ω F ΩP Rusch Ps-G | graduum] + Vox Christi de futura Ecclesia ad populum dicit D30
Numérotation du verset Ps. 125,I 

In convertendo1
1 in convertendo] cum converterit Ps-α
Dominus2
2 Dominus Ps-G ( plerique codd. et edd. ) D14 Ω Ω F Δ ΩP Rusch cum Ps-R ] Dominum Ps-G
captivitatem Sion ¦ facti sumus sicut consolati.
Numérotation du verset Ps. 125,2 II

Tunc
repletum est gaudio
os nostrum ¦ et lingua nostra
exultatione.
Numérotation du verset Ps. 125,III 

Tunc dicent inter gentes ¦
magnificavit Dominus facere cum eis.
Numérotation du verset Ps. 125,3 IV

Magnificavit Dominus facere nobiscum ¦
facti sumus letantes.
Numérotation du verset Ps. 125,4 V

Converte3
3 converte Ps-G ( plerique codd. et edd. ) D14 D30 ² Cor2 Ω M Δ ΩP] convetere cacogr. Rusch pro convertere Ps-G (R M* ΨB*) D30 * Ω F ΩS Ed1530 etc.
Domine
captivitatem nostram ¦
sicut torrens in austro.
Numérotation du verset Ps. 125,5 VI

Qui seminant
in lacrimis ¦
in exultatione metent.
Numérotation du verset Ps. 125,6 VII

Euntes4
4 Euntes Ps-G D14 D30 Δ ΩP] Exeuntes Rusch (hapax)
ibant et flebant ¦
mittentes semina sua5.
5 mit(t)entes Ps-G ( M ² K² V D ΨB²) D30 Δ Ω M Ω F ΩS ΩP Rusch Ed1530 ... Clementina ) Rusch cum Ps-R ] portantes D14 Ps-G
Numérotation du verset Ps. 125,VIII 

Venientes
autem venient ¦ cum6 exultatione
6 cum Ps-G ( M ² V D) D14 D30 Ω Δ Ω F ΩP Rusch edd in Ps-R Ps-G
portantes manipulos suos.

Psalmus 125

Numérotation du verset Ps. 125,1 
marg.| In convertendo] etc. In precedenti Psalmo egit Propheta de confidentia viri iusti, que propter firmitatem monti Sion comparatur : In hoc autem Psalmo agit de consolatione revertentis a spirituali captivitate. Unde sicut sextus gradus est confidentia de auxilio Dei, ita septimus consolatio de reversione spirituali. Titulus. Canticum graduum, id est letitia habita de reversione captivitatis, supple continetur hic. Intentio monet ad gaudium pro spirituali liberatione.
marg.| Modus. Bipartitus est Psalmus. Primo, magnitudo facti ex magnitudine gaudii ostenditur. Secundo, orat illam reversionem et quid in ea futurum sit, ostendit, ibi : Converte Domine.
marg.| Verumtamen est captivitas.
- Materialis.
- Spiritualis.
- Celestis.
- Miserabilis.
marg.| Captivitas materialis qua captivati fuerunt filii Israel primo, a Nabuchodonosor. 4Rg. 25 ; secundo a Romanis : De qua Lc. 19.g. Venient dies in te et circumdabunt te et coangustabunt te undique et ad terram prosternent te et filios tuos, qui in te sunt.
marg.| Item est captivitas spiritualis bona, qua per fidem intellectus captivatur in obsequium Christi, 2Cor. 10.b. In captivitatem redigentes omnem intellectum in obsequium Christi.
marg.| Item est captivitas celestis. Eph. 4.b. Ascendens Christus in altum, captivam duxit captivitatem. Item est captivitas miserabilis, qua peccatores a diabolo captivantur et in servitutem pessimam rediguntur. Is. 15.d. Propterea captivus ductus est populus meus, quia non habuit scientiam. Rm. 7.d. Video aliam legem in membris meis, repugnantem legi mentis mee et captivantem me in lege peccati. De hac liberat Dominus suos. Unde Is. 48.g. Hec dicit Dominus, equidem et captivitas a forti tolletur et quod ablatum fuerat, a robusto salvabitur. Et de ista liberatione huius captivitatis agitur hic : Unde in persona liberatorum dicit.
Numérotation du verset Ps. 125,I 
marg.| {p} In convertendo] id est cum converteret.
marg.| {q} Dominus] qui solus potest.
marg.| {r} Captivitatem Sion] id est filios Sion, id est Ecclesie, qui captivati fuerant venundati sub peccato.
marg.| {s} Facti sumus] nos liberati.
marg.| {t} Sicut consolati] id est vere consolati. Hoc loco, sicut, non dicit similitudinem, sed veritatis1 expressionem. Sicut cum dicitur : Iste facit sicut iustus, in quo iustus non negatur, sed quod vere est, ostenditur. Similiter Io. 1.b. Quasi unigeniti a Patre, id est vere unigeniti. Innuitur autem quedam diminutio consolationis, per hoc, quod dicitur, sicut consolati et non simpliciter consolati. Quamdiu enim iusti sunt in hoc Mundo, gemunt in re, sed consolantur in spe : Cum autem transierit res gemitus, veniet plenum gaudium et tunc non erit necessaria consolatio, quia miseria nulla erit : Sed modo est necessaria et modo habetur in spe. Sed spes, que differtur, affligit animam, ut dicitur Prv. 13.b. Ideo bene dicit.
1 veritatis] coniec., vritatis Ed1703
marg.| {s} Facti sumus sicut consolati] id est vere consolati, sed non plene, propter dubitationem et gaudii dilationem, 3Rg. 20.b. Non glorietur accinctus eque, ut discinctus. Preterea omnis consolatio presens respersa est multis amaritudinibus. Unde Augustin. in libr. Confessionum : Omnes iucunditates2 meas respersisti, Domine, amaritudinibus, ut quererem sine offensione letari et non invenirem {2.327va} nisi in te, Domine. Et Boethius. Nullus adeo composite felicitatis est, qui non cum aliqua parte sui status rixetur. De huiusmodi conversione dicitur Am. 9.d. Convertam captivitatem populi mei Israel. Os. 6.d. Iuda pone messem tibi, cum convertero captivitatem populi mei. Sequitur.
2 iucunditates] jncunditates cacogr. Ed1703
Numérotation du verset Ps. 125,2 
II
marg.| {a} Tunc] id est in illa et ex illa conversione.
marg.| {b} Repletum est gaudio] non vano, sed vero, non carnali sed spirituali.
marg.| {c} Os nostrum] cordis, scilicet non corporis : De quo, ut supra. Aperi os tuum et implebo illud. Et Mt. 15.b. Que procedunt de ore, de corde exeunt et ea coinquinant hominem. Constat, quod non intelligit de ore corporis, quia si nomino furtum, vel adulterium, vel aliud huiusmodi, non ideo immundus sum, sed dum cogito et corde tracto talia, etiamsi sileo voce, immundus sum. Unde ibidem quasi exponendo subiungit : De corde enim exeunt male cogitationes, etc. et hec sunt, que coinquinant hominem. Igitur os cordis est, ubi concipitur gaudium, quod postea lingue officio promitur : Unde subdit.
marg.| {d} Et lingua nostra exultatione] Impleta est, supple Mt. 12.c. Ex abundantia cordis os loquitur. Iob. 8.d. Deus non proiiciet simplicem, nec porriget manum malignis, donec impleatur risu os tuum et labia tua iubilo. Gregorius Sicut ex gaudio cordis sequitur gaudium oris ; sic ex tristitia cordis sequitur tristitia oris. Nam ex fonte sereno, rivulus clarus ; et ex fonte turbato rivulus turbidus emanat. Et nota, quod est risus carnalis et est risus spiritualis. Carnalis triplex, scilicet vanus, fictus, manifestus. Vanus est, qui de re inepta oritur, ut quando aliquis cadit in lutum, vel quando simia ludit, vel huiusmodi. De quo Ecclesiast. 2.a. Risum reputavi errorem et gaudio dixi : quid frustra deciperis. Fictus est, qui tantum in labiis fit et non ex corde procedit, qualem habent amici ficti, qui omnibus applaudunt et amplexantur brachiis, cor autem dolos machinatur. De quo Ecclesiast. 13.a. loquens de divite dicit : Si necessarius ei fueris, supplantabit te et subridens spem dabit, narrans tibi bona et dicit : quid opus est tibi et confundet te in cibis suis, donec te exinaniat bis, vel ter et in novissimis deridebit te. Prv. 26.c. Sicut noxius est, qui mittit lanceas et sagittas in mortem, ita vir, qui fraudulenter nocet amico suo et cum fuerit deprehensus, dicit : ludens feci. Manifestus est, qui fit cum cachinno ? De quo Ecclesiast. 25.c. Fatuus in risu inaltat vocem suam, Iob. 29.d. Si quando ridebam ad eos, non credebant et lux vultus mei non cadebat in terra. Seneca : Dentes tui sint sine sale, risus sine cachinno, incessus sine tumultu, manus fine desidia. Risus spiritualis similiter triplex est, scilicet verus, occultus, manifestus. Verus est, qui procedit de conscientia bona, 2Cor. 1.c. Gloria nostra hec est, testimonium conscientie nostre. Prv. 14.b. Cor quod novit amaritudinem anime sue, in gaudio eius non miscebitur extraneus. Occultus est, qui corde tenetur. Is. 24.c. Audivimus gloriam iusti et dixi, secretum meum mihi. Is. 57.c. Replebit Dominus splendoribus animam tuam et ossa tua liberabit. Io. 16.e. Iterum veniam ad vos et gaudebit cor vestrum. Manifestus non debet haberi hic, vel modo, sed in futuro, Eccles. 3.a. Tempus flendi et tempus ridendi, Lc. 6.d. Beati, qui nunc fletis, quoniam ridebitis. Prv. ult. d. Ridebit in die novissimo. Sequitur.
Numérotation du verset Ps. 125,III 
marg.| {e} Tunc] scilicet post conversionem et non ante.
marg.| {f} Dicent] conversi pre gaudio.
marg.| {g} Inter gentes] nondum conversas, ut convertantur, Apc. ult. d. Qui audit, dicat, veni. Os. 1.d. In loco, ubi dicetur eis, non populus meus vos, dicetur eis, filii Dei viventis. Za. 8.d. In die illa apprehendent fimbrias viri Iudei, dicentes : Ibimus vobiscum. Vel.
marg.| {f} Dicent inter gentes] id est aliqui de gentibus, nondum conversi, admirando et gaudendo.
Numérotation du verset Ps. 125,3 
IV
marg.| {h} Magnificavit Dominus facere cum eis] scilicet conversis, peccata dimittendo, virtutes conferendo, in filios adoptando, miracula per eos operando, gloriam promittendo, Rm. 8.f. Quos predestinavit, hos et vocavit, {2.327vb} et quos vocavit, hos et iustificavit et quos iustificavit, hos et magnificavit, Idt. 13.d. In omni gente, que audierit nomen tuum, magnificabitur super te Deus Israel. Et est firmum testimonium ab adversariis, Dt. 32.e. Non est Deus noster, ut Deus eorum et inimici nostri sunt Iudices. Ita dicent de aliis et etiam de seipsis post conversionem suam, dicent.
marg.| {i} Magnificavit] id est magna fecit.
marg.| {k} Dominus] cui subest, posse, cum vult.
marg.| {l} Nobiscum] id est nobis ipsis cooperantibus, iuxta illud Augustin. Qui creavit te sine te, non iustificat te sine te. 1Cor. 3.b. Dei adiutores sumus. Illa autem, que fecit Dominus cum peccatoribus conversis, sunt peccatorum remissio, virtutum collatio, periculorum evasio, crebre visitationes et consolationes et illuminationes. Et de his nobis factis.
marg.| {m} Facti sumus letantes] Non dicit, letati sumus, sed   [facti sumus letantes] quia qui facit beneficium, facit et gaudium et qui eos liberat, eosdem letificat. Tob. 12.b. Benedicite Deum celi et coram omnibus viventibus confitemini illi, quia fecit nobiscum misericordiam suam. Inter omnia magna, que fecit nobiscum Dominus, unde letandum est, fuit permagnum, quod fecit se Deum hominem, matrem suam Virginem, mentem humanam super his credibilem. Unde, ut supra. Cantate Domino canticum novum, quia mirabilia fecit. Ioel. 2.e. Noli timere terra, id est Ecclesia, vel beata Virgo, sed exulta et letare, quoniam magnificavit Dominus, ut faceret. Hoc magnum ostendit Is. 7.c. Ecce Virgo concipiet et pariet filium et vocabitur nomen eius Emanuel, id est nobiscum Deus, id est in natura nostra Deus. Hec est causa maxima gaudii nostri, Is. 61.d. Gaudens gaudebo in Domino et exultabit anima mea in Deo meo. Ct. 1.a. Introduxit me Rex in cellaria sua (dicit Ecclesia) exultabimus et letabimur in te. Sequitur.
Numérotation du verset Ps. 125,4 
V
marg.| {n} Converte, Domine] etc. Secunda pars, in qua orat conversionem captivitatis Propheta in persona generalis iusti : Et de qua iam quasi facta gaudens laudaverat, nunc quasi futuram orat, quia quod factum erat in Dei prescientia, futurum erat in rerum existentia ; vel in parte facta erat, in parte futura. De facta gaudebat, pro futura orabat. Vel certe pro tota conversione orat, ut quod nondum factum est, fiat et quod factum est, ipse qui fecit, custodiat. Quia, ut dicit Gregorius Cito bonum amittitur, nisi a largiente custodiatur. Dicit ergo iustus.
marg.| {n} Converte, Domine] etc. id est illos, qui de nobis adhuc captivi tenentur sub Diabolo et sub peccato, a qua captivitate nemo potest liberare, nisi solus Deus. Et hoc innuitur per ipsum modum loquendi : sicut infirmus, qui non potest se iuvare, nec videt, qui iuvare possit, nisi solus Medicus, dicit ei : Converte me, bone Medice, quia non possum me movere, tu solus potes. Is. 49.g. Numquid tolletur a forti preda, aut quod captum fuerit a robusto, salvum esse poterit ? Quia hec dicit Dominus, equidem et captivitas a forti tolletur et quod ablatum fuerit a robusto, salvabitur. In hanc captivitatem ponit se homo, qui gratis se vendit Diabolo et Dominus sola gratia sua eum liberat. Is. 52.a. Hec dicit Dominus, gratis venundati estis et sine argento redimemini : Non tamen sine pretio. Dictum modum conversionis, quem desiderat, ostendit dicens.
marg.| {o} Sicut torrens] convertitur in Austro, sic converte nos. Et est satis congrua similitudo : Nam sicut Aquilo ventus frigidus aquas ligat, ne currant, sed stant congelate in glaciem ; Austro vero, qui est ventus calidus, flante, solvitur glacies et sic fluunt et currunt aque magno impetu : Sic Diabolus, qui per Aquilonem significatur, suggerendo peccata, ligat ad modum glaciei mentes hominum, ne currant ad patriam, sed Spiritu sancto flante, qui per Austrum designatur, liquescunt mentes prius congelate et cum magno impetu currunt ad patriam. Et hoc est, quod dicitur Ecclesiastic. 3.b. Sicut in sereno glacies solventur peccata tua. Ideo dicit sponsa Canticorum 4.d. Surge, Aquilo et veni, Auster, perfla hortum meum et fluent aromata illius. Eodem 5.b. Anima mea liquefacta est, ut locutus est dilectus, id est filius, qui loquitur gratiam inspirando. Ps. 147. Emittet verbum suum, Deus Pater, id est Filium et liquefaciet ea, id est corda prius gelata : flabit spiritus eius et fluent aque. Is. capitulo sexagesimo a. Tunc videbis et afflues et mirabitur et dilatabitur cor tuum, quando conversa fuerit ad te multitudo maris, id est peccatorum. Post conversionem debent insistere conversi bonis operibus, ut sic possint redimere tempus amissum et promereri gaudium eternum : Ideo sequitur.
Numérotation du verset Ps. 125,5 
VI
marg.| {a} {2.328ra} Qui seminant] opera bona.
marg.| {b} In lacrimis] id est in hac vita lacrimosa : Unde et vallis lacrimarum appellatur.
marg.| {c} In exultatione metent] fructum eterne beatitudinis, quem colligent ex operibus bonis. Mt. 5.a. Beati, qui lugent, quoniam ipsi consolabuntur. Is. 61.a. Dabo coronam pro cinere, oleum gaudii pro luctu, pallium laudis pro spiritu meroris.
marg.| Sunt autem multi, qui seminant : Nam seminat
- Deus
- Diabolus
- Homo
- Malus
- Bonus
marg.| Seminat autem Deus virtutes et dona in terra cordis humani. Mt. 13.c. Simile factum est Regnum celorum homini, qui seminavit bonum semen in agro suo. De hoc semine colliguntur fruges bonorum operum. Unde Urbanus Papa : Domine Pater seminator casti consilii, suscipe seminum fructus, quos in Cecilia seminasti. Item seminat iustos homines in mundo. Isaie 1.c.a : « Nisi Dominus reliquisset nobis semen - Glossa id est Apostolos - quasi Sodoma fuissemus. Item seminat verbum doctrine Lc. 8.a. Exiit, qui seminat seminare semen suum. Item seminavit Filium in utero Virginis : Io. 12.d. Nisi granum frumenti cadens in terra, mortuum fuerit, ipsum solum manet. Gn. 22.d. In semine tuo benedicentur omnes gentes. Et Apostolus exponit, quale sit hoc semen. Gal. 3.c. dicens : Abrahe dicte sunt promissiones et semini eius, non dicit et seminibus, quasi in multis, sed quasi in uno et semini tuo, qui est Christus. De hoc semine collecta est omnis seges iustorum.
a Is. 1, 9, cf. Rm. 9, 29.
marg.| Diabolus vero seminat iniquas suggestiones, unde crescit seges vitiorum et concupiscentiarum malarum. Mt. 13.c. Cum dormirent homines, venit inimicus homo et superseminavit zizania in medio tritici. Item seminat malus homo opera carnis, unde provenit seges corruptionis, Gal. 6. Que seminaverit homo, hec et metet, quoniam si seminat in carne, de carne metet corruptionem. Item seminat homo bonus opera iustitie, Os. 10.d. Seminate vobis in iustitia et metite in ore misericordie. Iac. 3.d. Fructus iustitie in pace seminatur. Item seminat opera misericordie. Ecclesiast. 11.c. Mane semina semen tuum, etc. Item seminantur semina doctrine, Is. 32.d. Beati, qui seminatis super omnes aquas innectentes pedem bovis et asini, id est coniungentes in fide Iudeos et Gentiles. Eodem 27.b. Qui egredientur impetu a Iacob, id est a sancto Iacobo, implebunt faciem Orbis semine. Et dicitur bonus homo seminare per similitudinem : Nam sicut ille, qui seminat, eligit bonum semen, ut illud seminetur, sic bonus homo eligit bona verba, que predicet, bona opera, que faciat, bona, que tribuat. Gn. 43.c. Sumite de optimis terre fructibus in vasis vestris et deferte viro munera. Prv. 3.b. Honora Dominum de tua substantia et de primitiis omnium frugum tuarum, id est de melioribus bonis tuis. Gal. 6.b. Que seminaverit homo, hec et metet, id est si bona seminat, bona metet, si mala seminat, mala metet. Unde ibidem sequitur : Quoniam, qui seminat in carne sua, id est qui facit opera carnis ; de carne metet corruptionem et qui seminat in spiritu, id est qui facit opera spiritus, de spiritu metet vitam eternam, bonum autem facientes non deficiamus, etc. Is. 3.b. Dicite iusto, quoniam bene, quoniam fructum adinventionum suarum comedet : Ve impio in malum, retributio enim manuum eius fiet ei. Item qui seminat, non seminat alienum semen, sed suum, alioquin fructus non erit suus. Ecclesiast. 11.a. Mitte panem tuum super transeuntes aquas, id est tuum da pauperibus, non alienum. Ecclesiast. 34.c. Dona iniquorum non probat Altissimus. Item qui seminat, eligit terram, in quam seminet, similiter bonus homo considerat, cui predicat, aut cui eleemosynam donat. Ecclesiast. 12.a. Da bono et ne receperis peccatorem, bene fac humili et ne dederis impio. Lc. 14.c. Cum facis prandium, aut cenam, noli vocare amicos tuos, neque fratres tuos, neque cognatos, neque vicinos divites, ne forte ipsi reinvitent te et fiat tibi retributio : Sed cum facis convivium, voca pauperes, debiles, claudos, cecos et beatus eris, quia non possunt retribuere tibi, retribuetur enim in resurrectione iustorum. Item qui seminat, manu plena seminat, sic bonus homo abundanter data. Tob. 4.b. Si multum tibi fuerit, abundanter tribue. Item qui seminat, hilariter seminat, sic bonus homo hilariter dat. Eccl. 25.b. In omni dato hilarem fac vultum tuum. 2Cor. 9.b. Non ex tristitia, neque ex necessitate, hilarem enim datorem diligit Deus. Item qui seminat, in pluribus locis dispergit semen, sic bonus homo pluribus debet dare. Ps. 111. Dispersit, dedit pauperibus. Item qui seminat, abscondit semen propter aves, sic bonus homo abscondit bona, que facit, propter inanem gloriam, Mt. 6.a. Cum facis {2.328rb} eleemosynam noli ante te tuba canere, sicut hypocrita faciunt in synagogis et in vicis, ut honorificentur ab hominibus : Amen dico vobis, receperunt mercedem suam : Te autem faciente eleemosynam, nesciat sinistra tua, quid faciat dextera tua, ut fit eleemosyna tua in abscondito et Pater tuus, qui videt in abscondito, reddet tibi. De his, qui non abscondunt semina, dicitur Ier. 12.c. Seminaverunt triticum et spinas messuerunt. Item qui seminat, non colligit statim, sed exspectat usque in angustum, sic bonus homo exspectat usque in futurum. Ps. 127. Labores manuum tuarum, quia manducabis, etc. Item : de fructu operum tuorum satiabitur in futuro terra, id est anima tua. Iac. 5.b. Ecce agricola exspectat pretiosum fructum terre, patienter ferens donec accipiat temporaneum et serotinum ; patientes estote et vos et confirmate corda vestra, quoniam adventus Domini approximabit. Item, qui seminat, secundum quantitatem seminis recipit de frugibus, sic bonus homo, 2Cor. 9.b. Qui parce seminat, parce et metet et qui seminat in benedictionibus, id est large, de benedictionibus et metet, id est large recipiet unusquisque, prout destinavit in corde suo. Item qui seminat, pro uno grano centum recipit ; sic bonus homo pro uno centum. Gn. 26.c. Seminavit Isaac in terra illa et in ipso anno invenit centuplum. Mt. 19.d. Omnis, qui reliquerit domum, aut agros propter nomen meum, centuplum accipiet, etc. Multo fortius, qui dederit propter nomen eius pauperibus. Item qui seminat, primo removet spinas ; sic bonus homo mundat primo conscientiam suam a peccatis, ne perdat bona, que facit. Ier. 4.a. Novate vobis novale et nolite serere super spinas. Item qui seminat, pluviam, vel rorem desiderat, sic bonus homo gratiam. Iob. 37.b. Frumentum desiderat nubes. Is. 30.e. Dabitur semini tuo pluvia ubicumque seminaveris in terra et panis frugum terre erit uberrimus et pinguis. Item qui seminat, propter ventum non dimittit seminare ; sic bonus homo non dimittit bona facere propter verba stultorum, Eccles. 11.b. Qui observat ventum, non seminat, qui considerat nubes, numquam metet. Et nota quod dicit.
marg.| {b} In lacrimis] pluraliter. Nam quinque sunt genera lacrimarum. Et prime quidem sunt lacrime pro incolatu presentis miserie et he potant animam sitientem, Ps. 79. Potum dabis nobis in lacrimis, in mensura. Secunde sunt pro stultitia culpe proprie. He lavant hominem a macula peccati, Ps. 6. Lavabo per singulas noctes lectum meum, lacrimis meis, etc. Ier. 4.d. Lava a malitia cor tuum, Hierusalem, ut salva fias. Tertie sunt pro timore gehenne. He refrigerant animam ab ardore concupiscentie. Ps. 114. Et eripuit animam meam a morte, oculos meos a lacrimis, pedes meos a lapsu. Quarte sunt pro desiderio patrie. He fecundant animam sterilem. Ps. 136. Super flumina Babylonis illic sedimus et flevimus, dum recordaremur tui Sion. Ps. 41. Fuerunt mihi lacrime mee panes die, ac nocte. Quinte sunt pro miseriis proximorum. He impinguant animam et caritatis pinguedinem exterius demonstrant, Ier. 9.a. Quis dabit capiti meo aquam et oculis meis fontem lacrimarum, ut plorem die, ac nocte interfectos filios populi mei. Hec quinque genera lacrimarum sunt quinque porticus probatice piscine Hierusalem, ubi hostie lavabantur. Io. 5.a.
marg.| Habent autem he lacrime effectus quinque.
- Primo quidem cogunt Deum dare, quod petitur. Tob. 3.a. Tunc Tobias ingemuit et cepit orare cum lacrimis. Ibi Glossa Oratio Deum lenit, lacrima cogit. Hec ungit, illa pungit. Is. 38.a. Audivi orationem tuam et vidi lacrimas tuas, ecce ego adiiciam diebus tuis quindecim annos, quasi dicat ; quia flevi, faciam, quod petisti.
-Secundo, tenebras fugant ab anima, ut clarius videat in contemplatione. Unde Gregorius super Iob : Mens lacrimis baptizata, in contemplatione videt limpidius. Et ideo significantur per natatoria Siloe, ubi cecus visum recepit. Io. 9.b.
- Tertio, sacrificium bonorum operum impinguant. Unde Ps. 19. Memor sit omnis sacrificii tui et holocaustum tuum pingue fiat. Gregorius super Ezechielem Holocaustum aridum est bonum opus, quod orationis lacrime non infundunt.
- Quarto, Diabolum fugant et contristant. Ps. 73. Contribulasti capita Draconum in aquis. Ex. 15.b. Flavit spiritus tuus et operuit eos mare, submersi sunt quasi plumbum in aquis vehementibus.
- Quinto, ignem Inferni extinguunt. Eccl. 3.d. Ignem ardentem extinguit aqua. Isidorus. Magna virtus lacrime, eodem momento Deum flectit, oculos rigat, cor abluit et gehenne ignem extinguit. Sequitur.
Numérotation du verset Ps. 125,6 
VII
marg.| {a} {2.328va} Euntes] quasi dicat, ex quo seminantium in lacrimis tanta erit merces, ideo liberati, euntes, id est proficientes.
marg.| {b} Ibant] de virtute in virtutem, id est continue proficiebant. Io. 15.c. Ego elegi vos et posui vos, ut eatis et fructum afferatis. Prv. 4.c. Semita iustorum, quasi splendens procedit et crescit usque in perfectam diem. Ps. 85. Ibunt de virtute in virtutem, etc.
marg.| {c} Et flebant] quia adhuc inter miseros erant et a patria exulabant, quam tota mente aspiciebant. Rm. 8.e. Ipsi intra nos gemimus, adoptionem filiorum Dei exspectantes.
marg.| {d} Mittentes] id est premittentes in terra viventium.
marg.| {e} Semina sua] id est opera sua, vel dona sua, scilicet non de rapina, sed de bono acquisita.
Numérotation du verset Ps. 125,VIII 
marg.| {f} Venientes autem] ad iudicium, quod erit commune omnium.
marg.| {g} Venient] a morte resurgendo.
marg.| {h} Cum exultatione] evasis periculis et invento portu salutis. Is. 35.d. Venient in Sion cum laude et letitia sempiterna super caput eorum. Ex. 66.f. Venient et videbunt gloriam meam et ponam in eis signum.
marg.| {i} Portantes manipulos suos] id est fructus seminum suorum, scilicet coronam gaudii et exultationis. Prv. 11.c. Seminanti iustitiam merces fidelis. Prv. ult. d. Date illi de fructu manuum suarum et laudent illam in portis opera eius.


Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Hugo de Sancto Caro. Postilla in totam Bibliam (Ps. Psalmus 125), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 21/12/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=hug&numLivre=26&chapitre=26_125)
Signaler un complément d'information

Notes :