Psalmus 62
Numérotation du verset
Ps. 62,1
¶Psalmus David
¶Codd. :
(Ps. 62)
D14
D30
Cbg150 ω1 Rusch
Ps-G
cum esset in deserto Idumee1.
1 Idumee
D30
] Iudee
Ps-G D14
, + Vox Ecclesie de Christo
D30
Numérotation du verset
Ps. 62,2 I
Deus Deus meus ¦
ad te de luce vigilo.
Numérotation du verset
Ps. 62,II
Sitivit
in te anima mea ¦
quam
multipliciter
tibi
caro mea.
Numérotation du verset
Ps. 62,3 III
In terra deserta
et2 invia et inaquosa† sic
2 et
D14 Cor2
(interponitur secundum hebr. et anti. et Ieronimum et grecum hec coniunctio)
Rusch Weber
]
om. Ps-G
(
V
)
D30 ω
1 ΩP ΩS
Ed1530Ps-Med.
in sancto
apparui tibi ¦
ut viderem
virtutem tuam et gloriam tuam.
Numérotation du verset
Ps. 62,4 IV
Quoniam melior est misericordia
tua
super vitas ¦
labia mea laudabunt te.
Numérotation du verset
Ps. 62,5 V
Sic benedicam te
in vita mea ¦
et3 in nomine tuo
3 et
plerique codd. et edd. D14 D30 ω
1
Rusch Ps-R
]
om. Ps-G
(R F C I²Q² ΦR²GVP G² K ΨB) cum graec. hebr.
levabo manus meas.
Numérotation du verset
Ps. 62,6 VI
Sicut adipe et pinguedine4
4 pinguedine
plerique codd. et edd. D14 D30
Cbg150 ω1 Rusch] pinguidine
Ps-G
repleatur
anima mea ¦ et labiis5 exultationis
5 labiis
Ps-G
(ΨB²
V D
)
D14 D30 Cor2
(Ieron. et novi) Ω
ω
1
Rusch edd
labia
Ps-G Cor2
(anti. quidam)
laudabit
os meum.
Numérotation du verset
Ps. 62,7 VII
Sic6
6 Sic
Ps-G
(F ΨB) ΩS ΩP
Rush Ed1530 cum Ps-R
] Si
Ps-G (R I)
D14 D30 Cbg150 ω
1
Cor2
(non est ibi
SIC
sed
SI
)
memor fui tui super stratum meum† 7
7
<divisio.> meum+
ω
1]
D14² D30²
in matutinis
meditabor in te ¦ 8
8 meditabor
D30 ω
1
Rusch
] meditabar
Ps-G (R)
Numérotation du verset
Ps. 62,8
quia fuisti adiutor meus.
Numérotation du verset
Ps. 62,VIII
Et
in velamento9 alarum tuarum
9 velamento] umbra
Cbg150 (cum Ps-H)
exultabo†
Numérotation du verset
Ps. 62,9
adhesit
anima mea post te ¦
me suscepit
dextera tua.
Numérotation du verset
Ps. 62,10 IX
Ipsi vero
in vanum
quesierunt animam meam† introibunt
in inferiora terre ¦
Numérotation du verset
Ps. 62,11
tradentur
in manus
gladii partes vulpium
erunt.
Numérotation du verset
Ps. 62,12 X
Rex vero
letabitur
in Deo† laudabuntur
omnes qui iurant10
10 laudabuntur omnes qui iurant
D14* D30 ω
1
Rusch
] laudabitur omnis qui iurat
Ps-G D14²
in eo ¦ quia
obstructum est os loquentium iniqua.
Psalmus 62
Numérotation du verset
Ps. 62,ad litteram
marg.|
{3.875}
Deus Deus meus.
Huic Psalmo premittitur talis tit. in Hebre. psal. David cum esset in deserto Iudee. Et similis tit. ponitur in translationeHieronymi et ex hoc patet falsitas tit. qui communiter ponitur in Bibliis nostris : psal. David, cum esset in deserto Idumee. Item quia omnes expositores tam Hebrei quam Latini, dicunt quod David fecit hunc psalmum fugiens a facie Saulis, in tota autem illa fuga non legitur David fuisse in Idumea, sed tantum in terra Moab, et in terra Israel, et ultimo in terra Philisthinorum, propter quod dixi a principio de tit. psal. parum esse curandum. nisi pro quanto accipiuntur immediate ab Hebreo vel translationeHieronymi iuxta Hebraicum, quia in aliis multa sunt apposita secundum phantasias expositorum. De materia vero huius psal. sciendum, quod David in principio persecutionis sue a Saule fugit ad regem Moab, ut habetur 1Rg. 22. sed inde ad dictum Gad prophete rediit ad terram Iuda, ut ibidem dicitur, et habitavit in locis desertis, quia in civitatibus non poterat habitare propter persecutionem Saulis, et ideo indiguit consolationibus divinis. Tum quia erat in terra sui persecutoris. Tum quia erat in locis desertis et sterilibus omnibus bonis, decens fuit quod Deus eum consolaretur, quia ad eius mandatum venerat ad locum illum, et de istis fecit David psal. istum. In quo primo gloriatur de consolationibus divinis, secundo vaticinatur deiectionem suis adversariis, ibidem. Ipsi vero, tertio letatur in laudibus conditoris, ibi : Rex vero. Circa primum dicit sic.
marg.|
.1.
Deus Deus meus
etc. Vigilo, quia summo mane ad divinas {3.876} laudes consurgebat : hoc est contra principes, qui usque ad altam diem volunt dormire.
marg.|
.2.
Sitivit in te anima mea quam multipliciter
etc. Desiderans consolationem tuam in hoc deserto in temporalibus et spiritualibus, et maxime de Christo, quia David summe desiderabat Christum de suo semine secundum carnem nasciturum, quia de ipso ad David facta fuit repromissio, ideo subditur.
marg.|
.3.
Quam multipliciter tibi caro mea.
Quia multi de David carnaliter descendentes, ut Ezechias, Iosias, Esaias, et Daniel, et multi alii sancti qui fuerunt de semine regio hoc desideraverunt, unde dicit Salvator apostolis, Lc. 10.d. Multi reges et prophete desideraverunt videre, que vos videtis.
marg.|
.4.
In terra deserta.
Quia tunc David erat in deserto Iudee, ut dictum est.
marg.|
.5.
Invia et inaquosa.
id est carens viis et aquis, qualis est terra deserti.
marg.|
.6.
Sic in sancto apparui tibi,
etc. idest, sic in tali loco deserto habui illuminationem et consolationem tuam, ac si essem in loco sanctuarii tui, ubi fiebant divine revelationes, eo quod erat ibi arca testamenti et cultus Dei.
marg.|
.7.
Ut viderem virtutem,
etc. A persecutione Saulis me protegentem. .8.
Et gloriam tuam.
Quia talis protectio cedebat ad Dei gloriam.
marg.|
Vel aliter. Ut viderem virtutem tuam. id est Christum de me nasciturum, qui est virtus Dei, secundum illud Apostoli 1. Cor. 1.d. Predicamus Christum Dei virtutem : Et gloriam tuam. Gloria est clara notitia cum laude omnia autem ad notitiam pertinentia in divinis filio appropriantur : et ideo dicitur Dei gloria sicut et Dei virtus.
marg.|
.9.
Quoniam melior est,
etc. Vita enim nature, vita gratie, et vita glorie dependent ex Dei misericordia, tanquam ex re meliori, ideo subdit.
Numérotation du verset
Ps. 62,ad litteram
marg.|
{3.877} .1.
Labia mea laudabunt te.
Pro consolationibus mihi exhibitis.
marg.|
.2.
Sic benedicam te in vita mea.
Idest, in tota vita mea.
marg.|
.3.
Et in nomine tuo.
Idest, in virtute nominis tui.
marg.|
.4.
Levabo manus meas.
In oratione devota.
marg.|
.5.
Sicut adipe et pinguedine repleatur anima mea.
id est sicut corpus reficitur pinguibus sic anima mea tuis illuminationibus et consolationibus.
marg.|
.6.
Et labiis exultationis.
Quia de tantis beneficiis non ero tibi ingratus.
marg.|
.7.
Sic memor fui tui.
Cogitans de tua bonitate non solum, de die sed etiam de nocte.
marg.|
.8.
Et in velamento alarum tuarum exultabo.
Idest, de tua protectione gaudebo.
marg.|
{3.878} .9.
Adhesit anima mea post te.
Fruenti dilectione.
marg.|
.10.
Me suscepit dextera tua.
In tua protectione et consolatione.
marg.|
.11.
Ipsi vero.
Hic consequenter vaticinatur deiectionem suis adversariis di. Ipsi vero. scilicet Saul et complices sui.
marg.|
.12.
In vanum quesierunt animam meam.
Quia frustrati sunt sua intentione qua querebant David occidere.
marg.|
.13.
Introibunt in inferiora terre.
Quia querebat aliquando David in cavernis et speluncis terre. Vel in inferiora terre, idest, gehennam, que est in inferioribus terre.
marg.|
.14.
Tradentur in manus
etc. Quia gladio ceciderunt in monte Gelbe.
marg.|
.15.
Partes vulpium erunt.
Cadavera enim eorum remanserunt super terram, ita quod vulpes et alie fere poterant devorare.
marg.|
.16.
Rex vero letabitur.
Hic ultimo David letatur de consolationibus {3.879} conditoris, di. Rex vero letabitur in Deo . Et loquitur de se sicut de alio, et vocat se regem. Tum quia inunctus fuerat per Samuelem, ut habetur. 1Rg. 16. Tum quia erat certificatus divina revelatione, quod regnaret post Saulem.
Numérotation du verset
Ps. 62,ad litteram
marg.|
.1.
Laudabuntur omnes qui iurant,
etc. Iuramentum enim debite factum est actus virtutis, quia fundatur super reverentiam divine veritatis, ideo dicitur, Deut. 10. Per nomen illius iurabis.
marg.|
{3.880} .2.
Quia obstructum est os loquentium iniqua.
scilicet Deg et aliorum detractorum Sadem contra David mendaciter provocantium quorum os fuit obstructum quando ceciderunt in monte Gelbe. Et loquitur hic David de futuro per modum preteriti propter certitudinem Prophetie.
marg.|
Moraliter Potest exponi Psalmus iste de quolibet iusto in persecutione hominum posito, qui tamen fovetur de divinis consolationibus, et eius adversarii finaliter destruuntur, propter quod in domino letatur, non zelo proprie vindicte, sed iustitie divine.
Numérotation du verset
Ps. 62,moraliter
marg.|
{3.875} .1.
Deus Deus meus.
Psal. istum fecit David quando fugiens persecutionem Saulis habitavit in deserto Iudee sterili et aspero. propter quod Deus faciens cum tentatione proventum, consolabatur cum illuminationibus suis.
marg.|
Moral. autem potest exponi de quolibet Anachoreta, qui mundum fugiens petit deserta, ut sentiat beneficia divina, et dicat : Deus Deus meus. Idest, Deus per creationem, Deus meus per redemptionem, in qua dedisti te mihi.
marg.|
†
Ad te de luce vigilo.
Idest, de mane iuventutis quando incipit lux rationis. Exemplum de sancto Hilarione, qui eremum ingressus est cum esset quindecim annorum.
marg.|
{3.876} .2.
Sitivit in te anima mea,
etc. Per magnum desiderium consolationis tue, ideo subditur.
marg.|
.3.
Quam multipliciter tibi.
Ut hoc ad animam referatur, et subditur.
marg.|
†
Caro mea.
Quia fortis motus anime redundat in carne, Ps. 33.a. Cor meum et caro mea exultaverunt in Deum vivum. Et de beato Francisco legitur quod aliquando in oratione (que est ascensus mentis in Deum) corpus eius a terra sublevabatur.
marg.|
.4.
In terra deserta, invia et inaquosa. Sic in sancto apparui tibi.
Ad hoc enim Anachorete talia loca querebant, ut consolationes divinas melius perciperent, ideo subditur.
marg.|
.9.
Quoniam melior est misericordia tua.
Idest, effectus tue misericordie, quo consolaris fugientes mundum.
Numérotation du verset
Ps. 62,moraliter
marg.|
{3.877} †
Super vitas.
Hominum mundanorum, que frequenter appetuntur, licet plene sint anxietatum.
marg.|
.2.
Labia mea laudabunt te.
De mihi prestita consolatione.
marg.|
.3.
Et in nomine tuo levabo manus.
In devota oratione.
marg.|
.5. Sicut adipe et pinguedine repleatur anima mea. Unctione tue gratie.
marg.|
.6. Et labiis exultationis laudabit os meum. Nomen sanctum tuum.
marg.|
.7.
Si memor fui.
Hic accipitur si pro quia, nam homo devotus in nocte de divinis beneficiis recordatur, sicut de die.
marg.|
.8.
Et in velamento alarum tuarum.
Que sunt protectio a malis et {3.878} directio in bonis.
marg.|
.9.
Adhesit anima,
etc. Fervente dilectione.
marg.|
.10.
Me suscepit,
etc. In secura protectione.
marg.|
.11.
Ipsi vero in vanum
etc. scilicet demones.
marg.|
.12.
In vanum quesierunt animam meam.
Quia non habebunt intentum.
marg.|
.13.
Introibunt in inferiora terre.
id est in infernum, qui est locus debitus eis.
marg.|
.14.
Tradentur in manus gladii.
id est divine sententie.
marg.|
.15.
Partes vulpium erunt.
id est associati cum hominibusfraudulentis Mt. 25.d. Ite maledicti in ignem eternum, qui paratus est diabolo et angelis eius.
marg.|
.16.
Rex vero letabitur in Deo .
Id est, Christus in Deo patre, et {3.879} quia ipsi erunt eius membra, subditur.
Numérotation du verset
Ps. 62,moraliter
marg.|
.1.
Laudabuntur omnes qui iurant in eo.
id est Christiani, qui in baptismo {3.880} servire Deo promittunt, et fideliter adimplent.
marg.|
.2.
Quia obstructum est os loquentium iniqua.
In iudicio namque finali totaliter obstruetur.
Numérotation du verset
Ps. 62,additio 1
marg.|
{3.879} In Ps. 32. Deus Deus meus. ubi dicitur in post. Sic in sancto apparui tibi.
marg.|
In Hebreo habetur. Sic in sancto vidi te. scilicet per illuminationem et consolationem, quod ad idem redit, sicut in translatione nostra.
Numérotation du verset
Ps. 62,additio 2
marg.|
In eo. psal. ubi dicitur in postil. Laudabuntur omnes qui iurant in eo.
marg.|
Iurare per creaturas principaliter, seu simpliciter videtur illicitum, unde Hier. super illud Mt. 5. Ego dico vobis non iurare omnino, nec per celum nec per terram, etc. dicit quod salvator non per Deum iurare prohibuit, sed per celum et terram, {3.880} unde secundum canones. Clericus per creaturas iurans punitur. 22.q.1. Clericum. Secundario tamen et secundum quid inquantum in creaturis veritas divina manifestatur, posset de eis sumi iuramentum, sicut iuramus per evangelium et per sanctos, Idest, per Deum, cuius veritas in evangelio et per sanctos manifestatur. Cum ergo psal. hic simpliciter dicat. Laudabuntur omnes qui iurant in eo. melius videtur dicendum, quod intelligatur de Christo, qui est verus rex, in quo laudantur omnes qui in eo iurant debite, eo quod est signum divine reverentie. Et licet in premissis de David ad litteram loqueretur, non est mirum si revertatur ad loquendum de Christo, cum de figura ad figuratum frequenter fit transitus in sacris scripturis.
Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Nicolaus de Lyra (Ps. 62), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 30/12/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=lyr&numLivre=26&chapitre=26_62)
Martin Morard, ed., Nicolaus de Lyra (Ps. 62), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 30/12/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=lyr&numLivre=26&chapitre=26_62)
Notes :