Psalmus 54
Numérotation du verset
Ps. 54,1
¶In finem
¶Codd. : (Ps. 54)
D30
Rusch
Ps-G,
def.
ΩF
in carminibus vel hymnis
intellectus David1.
1 vel hymnis]
om. Ps-G D30
| David] + vox Christi adversus magnatos Iudeorum
D30
Numérotation du verset
Ps. 54,2 I
Exaudi Deus
orationem meam†
et ne despexeris
deprecationem meam ¦
Numérotation du verset
Ps. 54,3
intende mihi
et exaudi me.
Numérotation du verset
Ps. 54,II
Contristatus sum
in exercitatione mea ¦
et conturbatus sum
Numérotation du verset
Ps. 54,4
a voce inimici
et a tribulatione peccatoris.
Numérotation du verset
Ps. 54,III
Quoniam declinaverunt in me
iniquitates2 ¦
2 iniquitatem] iniquitates
Ps-G
et in ira
molesti erant mihi.
Numérotation du verset
Ps. 54,5 IV
Cor meum conturbatum est in me ¦
et formido mortis cecidit super me.
Numérotation du verset
Ps. 54,6 V
Timor
et tremor
venerunt3 super me ¦ et contexerunt me tenebre4.
3 venerunt] venit
Ps-G
|
4 contexerunt me tenebre] contexit me tenebra
Ps-G
|
Numérotation du verset
Ps. 54,7 VI
Et dixi† quis
dabit mihi
pennas sicut columbe ¦ et volabo
et requiescam.
Numérotation du verset
Ps. 54,8 VII
Ecce
elongavi
fugiens ¦
et mansi in solitudine.5
5 solitudine+ diapsalma
Ps-G
Numérotation du verset
Ps. 54,9 VIII
Exspectabam eum qui salvum me fecit
a pusillanimitate spiritus ¦
et6 tempestate.
6 et] + a
Ps-G
Numérotation du verset
Ps. 54,10 IX
Precipita Domine
divide linguas eorum ¦
quoniam vidi iniquitatem
et contradictionem
in civitate.
Numérotation du verset
Ps. 54,11 X
Die et nocte
circumdabit
eam
super muros eius7 iniquitas ¦
7 eius] + et
Ps-G
et labor
in medio eius
Numérotation du verset
Ps. 54,12
et iniustitia.
Numérotation du verset
Ps. 54,XI
Et non defecit
in8 plateis eius ¦
8 in] de
D30 Ps-G
usura et dolus.
Numérotation du verset
Ps. 54,13 XII
Quoniam
si inimicus meus9 maledixisset mihi ¦
9 meus]
om. Ps-G
sustinuissem
utique.
Numérotation du verset
Ps. 54,XIII
Et si is10 qui
10 is D30²
Rusch Ps-G
] his D30*
oderat me super me magna locutus fuisset ¦
abscondissem
me
forsitan ab eo.
Numérotation du verset
Ps. 54,14 XIV
Tu vero
homo unanimis11 ¦
11 unanimis
Ps-G Rusch
] unianimis
Ps-G
(nonnulli codd.)
dux meus et notus meus.
Numérotation du verset
Ps. 54,15 XV
Qui simul
mecum
dulces capiebas cibos ¦
in domo Dei mei12
12 mei]
om.
D30
Ps-G
ambulavimus cum consensu.
Numérotation du verset
Ps. 54,16 XVI
Veniat
mors
super illos ¦
et descendant
in infernum
viventes.
Numérotation du verset
Ps. 54,XVII
Quoniam
nequitie in habitaculis eorum ¦
in medio eorum.
Numérotation du verset
Ps. 54,17 XVIII
Ego autem
ad Deum clamavi ¦
et Dominus salvavit13 me.
13 salvavit] salvabit
Ps-G
Numérotation du verset
Ps. 54,18 XIX
Vespere et mane et meridie
narrabo
et annuntiabo ¦
et exaudiet vocem meam.
Numérotation du verset
Ps. 54,19 XX
Redimet
in pace
animam meam
ab his qui
appropinquant mihi ¦
quoniam14 inter multos
14 quoniam
Ps-G
Ps-L] qui
cacogr. Rusch
erant mecum.
Numérotation du verset
Ps. 54,20 XXI
Exaudiet
Deus et humiliabit illos ¦
qui est ante secula.15
15 secula] + diapsalma
Ps-G
Numérotation du verset
Ps. 54,XXII
Non enim est illis commutatio†
et non timuerunt Deum ¦
Numérotation du verset
Ps. 54,21
extendit manum suam
in retribuendo.
Numérotation du verset
Ps. 54,XXIII
Contaminaverunt
testamentum eius†
Numérotation du verset
Ps. 54,22
divisi sunt
ab
ira
vultus eius ¦ et appropinquavit
cor illius.
Numérotation du verset
Ps. 54,XXIV
Molliti sunt
sermones eius super oleum ¦ et ipsi sunt iacula.
Numérotation du verset
Ps. 54,23 XXV
Iacta
super
Dominum curam tuam
et ipse te enutriet ¦ et16 non dabit in eternum
16 et]
om. D30² Ps-G
fluctuationem iusto.
Numérotation du verset
Ps. 54,24 XXVI
Tu vero Deus ¦ deduces eos
in puteum interitus.
Numérotation du verset
Ps. 54,XXVII
Viri sanguinum
et doli
non dimidiabunt
dies suos ¦
ego autem sperabo in te Domine.
Psalmus 54
Numérotation du verset
Ps. 54,ad litteram
marg.|
{3.821}
Exaudi Deus orationem meam.
Huic Psalmo premittitur talis titulus in Hebreo : Ad victoriam in organis eruditio David. Et est sensus quod David eruditus a domino fecit hunc psalmum ad eruditionem aliorum : qui psalmus decantandus est in organis cum quodam conatu victorie, sicut frequenter expositum est supra. Titulus autem Hieronymus est eiusdem sententie licet aliquantulum differat in littera que talis est : Victori in psalmis eruditio David. De materia vero huius psalmi varie dicitur, sed illud quod mihi videtur probabilius, et magis {3.822} consonum littere est, quod David fecit hunc psalmum, gratias agens Deo, quando fugiens de Ceila salvatus fuit de manibus Saulis, qui volebat eum in Ceila obsidere, et de manibus populi Ceile, qui disponebat eum Sauli tradere, ut habetur. 1Rg. 23. cum tamen saluasset populum illum de manibus Philisthinorum, ut habetur ibidem. Igitur iste Psalmus dividitur in tres partes, quia primo David orando suum periculum exprimit, secundo Ceile populum arguit. ibi : Precipita domine. Tertio circa se divinum beneficium recolit, ibi : Ego autem. Circa primum, Dei auxilium invocat dicens.
marg.|
.1.
Exaudi Deus orationem meam.
Et quater eandem sententiam replicat sub aliis verbis, ad ostendendum magnum affectum sue orationis. Secundo causam allegat dicens.
Numérotation du verset
Ps. 54,ad litteram
marg.|
{3.823} .1.
Contristatus sum,
etc. Idest, quod per exercitium armorum liberavi Ceile populum, et tamen tanquam ingratus voluit me tradere in manus Saulis.
marg.|
.2.
Et conturbatus sum,
etc. scilicet Saulis qui dixit me obsidere in Ceila, ut audivi.
marg.|
.3.
Et a tribulatione peccatoris.
Idest, a tribulatione mihi preparata, et per dolum populi Ceile, qui in hoc peccavit gravissime.
marg.|
.4.
Quoniam declinaverunt,
etc. Illi enim qui volebant eum tradere in manus Saulis, dicebant eum reum lese maiestatis querendo malum Saulis, propter quod non debebant eum salvare, licet pugnasset pro eis.
marg.|
.5.
Et in ira,
etc. Quamvis non meruisset, sed magis oppositum. ideo subditur.
marg.|
{3.824} .6.
Cor meum conturbatum.
Ex istorum dolo, et etiam meo periculo, ideo subditur.
marg.|
.7.
Et formido mortis cecidit super me.
Tum propter potentiam Saulis me persequentis, tum propter nequitiam populi tradere disponentis.
marg.|
.8.
Timor.
In corde.
marg.|
.9.
Et tremor.
In corpore causatus ex timore.
marg.|
.10.
Venerunt super me.
Propter predicta.
marg.|
.11.
Et contexerunt me tenebre.
Idest adversitates dure : adversitates enim in sacra scriptura frequenter tenebre nominantur.
marg.|
.12.
Et dixi quis dabit mihi pennas,
etc. Timuit enim David, ne cives clauderent portas. et sic non posset exire pro sua voluntate ad salvandum se, et viros suos, qui erant cum eo, quia tamen de civitate exiit, ideo subditur.
marg.|
.13.
Ecce elongavi fugiens.
Saulem et populum Ceile.
Numérotation du verset
Ps. 54,ad litteram
marg.|
{3.825} .1.
Et mansi in solitudine.
Idest, in deserto, secundum, quod habetur primi Reg. 23.
marg.|
.2.
Expectabam eum, qui salvum me fecit.
quasi dicat licet manus Saulis pro tunc evasissem, tamen magis confidebam de protectione dei, quam de asperitate deserti, quia Saul postea quesivit eum super abruptissimas petras, que solis ibicibus pervie sunt, ut habetur primi Reg. 24.
marg.|
.3.
A pusillanimitate spiritus.
Idest a timore nimio, cum eram in Ceila reclusus.
marg.|
.4.
Et tempestate.
scilicet Saulis volentis me ibi obsidere.
marg.|
.5.
Precipita Domine.
Hic consequenter David arguit populum Ceile, et primo describit eorum culpam, et secundo penam debitam, ibi : Veniat mors. Circa primum dicit orando : Precipita domine, et divide linguas eorum. Idest fac habitatores Ceile, ita precipitanter loqui, et discordanter ab invicem, quod non possint perficere suam perditionem tradendo me in manibus Saulis.
marg.|
.6.
Quoniam vidi.
Idest, certitudinaliter intellexi.
marg.|
.7.
Iniquitatem, et contradictionem in civitate.
Quia querunt me {3.826} iniqui tradere, contradicentes innocentie mee, ut patet per predicta. Vel dicit, Contradictionem, quia non omnes concordabant ad tradendum eum.
marg.|
.8.
Die ac nocte circundabit eam super muros eius iniquitas.
Quia aliqui intantum erant maligni, quod discurrebant super muros ad videndum ne David exiret, donec Saul cum suo exercitu venisset. .9.
Et labor in medio eius, et iniustitia.
Quia maligni, et iniusti in hoc laborabant nocte, et die.
marg.|
.10.
Et non defecit de plateis eius.
Usu. quia in civitate Ceile erant aliqui publici usurarii, et mercatores fraudulenti.
marg.|
.11. Quoniam si inimicus meus maledixisset mihi. Eo quod sibi nocuissem.
marg.|
.12.
Sustinuissem utique.
Idest, habuissem causam sustinendi patienter.
marg.|
.13.
Et si is, qui oderat me.
Manifeste.
marg.|
.14.
Super me magna locutus fuisset.
Comminando mihi mortem, vel aliquid tale.
marg.|
.15.
Abscondissem me forsitan ab eo.
Si vidissem me impotentem ad resistendum.
Numérotation du verset
Ps. 54,ad litteram
marg.|
{3.827} .1.
Tu vero homo unanimis.
Alloquitur populum Ceile sub nomine hominis, qui ostenderat sibi amicitiam tanquam habens cum eo unam mentem.
marg.|
.2.
Dux meus.
Quia per nuntium adduxerant David ad defensionem sue civitatis.
marg.|
.3.
Et notus meus.
Ex notitia enim quam habebat David cum eis venit citius in eorum auxilium.
marg.|
.4.
Qui simul mecum dulces capiebas cibos.
Quia populus ille comedebat cum David sicut cum amico familiari. In Hebreo habetur. Dulcorabimus consilium, et in translatione Hieronymi. Qui simul habuimus dulce secretum quia maiores civitatis Ceile aliquando tractabant consilia cum David in signum amicitie.
marg.|
.5.
In domo Dei ambulavimus cum consensu.
In Hebreo habetur. Cum fremitu. id est cum turba magna, ut exponit Rabbi Salomon et in idem redit, quia quando multi consentiunt, vadunt simul in turba. Sciendum autem quod Domus Dei non accipitur hic pro templo quod erat in Ierusalem, ad quod David tunc non poterat, nec audebat ascendere, sed accipitur pro schola vel synagoga, que habebatur in qualibet civitate {3.828} Iudeorum, non ad sacrificandum, quia hoc solum erat licitum fieri in Ierusalem, sed quia populus ibi conveniebat ad audiendum legem et adorandum Deum.
marg.|
.6.
Veniat mors super illos.
Hic consequenter predicit penam debitam di. Veniat mors super illos, hoc dixit David non zelo vindicte sed zelo divine iustitie. Vel aliter. Veniat mors super illos. id est digni sunt, quod veniat super illos mors.
marg.|
.7.
Et descendant in infernum viventes.
Sicut Core et complices eius, ut habetur Nu. 16. eo quod ingrati de beneficiis Moysi rebellaverant ei, ita fecerunt habitatores Ceila ipsi David, ut patet ex predictis.
marg.|
.8.
Quoniam nequitie.
Scilicet, multe sunt in eis, ut patet per predicta.
marg.|
.9.
Ego autem.
Hic tertio David recolit circa se Dei beneficium tanquam gratus di. Ego autem ad dominum clamavi. Tanquam ad salvatorem meum.
marg.|
.10.
Dominus salvavit me.
De manibus Saulis, et inhabitatorum Ceile.
marg.|
.11.
Vespere,
etc. id est tribus temporibus per diem.
Numérotation du verset
Ps. 54,ad litteram
marg.|
{3.829} .1.
Narrabo.
Divina beneficia mihi collata, sicut legitur de Daniele. Dan. 6.a. quod tribus temporibus in die adorabat Deum contra Ierusalem.
marg.|
.2.
Et exaudiet.
De futuro sicut exaudivit de preterito.
marg.|
.3.
Redimet
etc. id est vitam meam.
marg.|
.4.
Ab his qui,
etc. id est a proditoribus Ceile, qui appropinquant mihi in signum amicitie.
marg.|
.5.
Quoniam inter multos
etc. id est magno numero assistebant mihi ad me prodendum, et in hoc erat gravius periculum. Tum quia erant multi. Tum quia dolosi.
marg.|
.6.
Exaudiet Deus.
scilicet deprecantem.
marg.|
.7.
Et humiliabit illos.
Ad nihilum deiiciendo.
marg.|
.8.
Qui est ante secula.
id est ille qui est Deus eternus et potens omnia Et causam huius deiectionis subdit.
marg.|
.9.
Non enim est illis commutatio
etc. De peccato ad penitentiam, sed sunt {3.830} obstinati, et sic non merentur veniam.
marg.|
.10.
Et non timuerunt Deum.
Sed magis contempserunt, sicut dicitur de obstinato Pro. 18.a. Impius cum in profundum peccatorum venerit contemnit, sic dicitur.
marg.|
.11.
Extendit manum
etc.
in retribuendo.
Secundum aliquos istud refertur ad populum Ceile, qui nitebatur retribuere ipsi David malum pro bono, secundum alios refertur ad Deum, qui habet manum extensam ad reddendam penam pro peccato, tempore tamen debito secundum ordinem iustitie sue, et huic consonat littera sequens, cum dicitur.
marg.|
.12.
Contaminaverunt testamentum eius.
id est Dei legem, que prohibet persequi innocentem.
marg.|
.13.
Divisi sunt ab
etc. Idest, vultus populi Ceile, qui in vultu erant pacifici cum David, et contrarium habebant in corde.
marg.|
.14.
Molliti sunt sermones eius super oleum
etc. Quia in presentia {3.831} David loquebantur amicabilia et pacifica, et in occulto tractabant contraria.
Numérotation du verset
Ps. 54,ad litteram
marg.|
.1.
Iacta super
etc. Hic David alloquitur seipsum, ut in Deo ponat spem suam.
marg.|
.2.
Et ipse te enutriet.
Quia in desertis locis longo tempore vixit David cum viris suis per Dei providentiam specialem, ut patet 1Rg. 10.
marg.|
.3.
Et non dabit in eternum fluctuationem iusto.
Idest, ipsi David et loquitur de se tanquam de alio. fluctuationem autem vocat persecutionem Saulis per quam David compellebatur fugere de loco ad locum, que non semper duravit, quia mortuo Saule David in regem inunctus fuit.
marg.|
.4.
Tu vero,
etc. Scilicet, proditores et persecutores meos.
marg.|
.5.
In puteum interitus.
Hoc est ad mortem, et subdit causam, dicens.
marg.|
{3.832} .6.
Viri sanguinum et dolosi.
Id est, querentes effundere sanguinem innocentem et dolose.
marg.|
.7.
Non dimidiabunt dies suos.
Id est, non vivent secundum medietatem vite sue naturalis, quia mors talium communiter acceleratur secundum dictum salvatoris. Mt. 26.e. Omnes qui acceperint gladium, gladio peribunt.
marg.|
.8.
Ego autem sperabo in te domine.
Liberantem mea periculis, ita quod vivam secundum totum cursum vite mee, quod patet 3Rg. a. ubi dicitur, et rex David senuerat, habebatque etatis plurimos dies.
marg.|
Moraliter autem potest exponi Psalmus iste de quolibet iusto in persecutione posito, contra quem etiam ab ingratis fabricantur machinationes dolose, propter quod orat devote ab istis liberari, quem dominus exaudiet et adversarios eius punit. Et ad hoc potest de facili applicari littera consideratis predictis.
Numérotation du verset
Ps. 54,moraliter
marg.|
{3.821} .1.
Exaudi Deus orationem meam, et ne despexeris deprecationem meam
etc. Psalmus iste secundum litteralem sensum est oratio David quando fugiens de Ceila salvatus fuit a Saule persequente, et Ceilitis volentibus eum Sauli tradere primi Regum 23.
marg.|
Mystice vero potest exponi, ut sit oratio ecclesie persecutionem {3.822}Iudeorum in ecclesia primitiva sustinentis, ut habetur Act. 8. et 9. Et primo ponitur eius oratio devota, cum dicitur, Exaudi Deus orationem, etc. Hec enim sententia quater ponitur in hoc versu, ad designandum quatuor orationis species, que sunt obsecrationes, orationes, postulationes, gratiarum actiones, ut habetur 1. Timo. 2. Hic autem quatuor modis legitur orasse ecclesia primitiva.
Numérotation du verset
Ps. 54,moraliter
marg.|
{3.823} .1.
Contristatus sum in exercitatione.
scilicet patientie, in quo exercitio infirmi contristantur.
marg.|
.2.
Et conturbatus sum.
Quia Iudei multa iniuriosa fidelibus irrogabant.
marg.|
.3.
Et a tribulatione peccatoris.
Quia non solum verbis eos, sed etiam operibus molestabant.
marg.|
.4.
Quoniam,
etc. Imponebant enim ecclesie transgressionem legis divine.
marg.|
{3.824} .5.
Et in.
In malo suo sine ratione.
marg.|
.6.
Cor meum.
Verbum est ecclesie pro filiis suis infirmis, ideo subditur.
marg.|
.8.
Timor.
Cordis.
marg.|
.9.
Et tremor.
Corporis, proveniens ex timore cordis.
marg.|
.10. Venerunt super me, et contexerunt. Adversitatis.
marg.|
.12.
Et dixi, quis dabit mihi pennas.
Idest, facultatem evadendi dicta mala, unde Act. 8. dicitur, quod omnes Christiani dispersi fuerunt preter apostolos, qui tanquam firmiores remanserunt in loco persecutionis.
Numérotation du verset
Ps. 54,moraliter
marg.|
{3.825} .1.
Et mansi in solitudine.
Quia discipuli dispersi predicaverunt in Samaria, et in aliis locis, nomine solitudinis designatis.
marg.|
.2.
Expectabam eum.
scilicet dominum nostrum Iesum Christum fiducialiter eius petens auxilium.
marg.|
†
Qui salvum me fecit,
etc. Quia Christus discipulos non solum liberavit a tempestate persecutionis, sed etiam ab inordinatione timoris, que pusillanimitas nominatur.
marg.|
.5.
Precipita.
Hic consequenter arguitur Iudeorum persequentium culpa cum dicitur : Precipita etc. Quod factum fuit quando Saducei mortem Pauli querebant, et Pharisei eum excusabant {3.826} Act. 24. quia tamen isti, et illi erant iniqui, sequitur.
marg.|
†
Circundabit eam,
etc. Quia sicut Iosephus dicit libro de iudaico bello, illo tempore fuerunt in Ierusalem, et Iudea multe dissensiones, et rapine.
marg.|
.11.
Quoniam si inimicus meus maledixisset mihi.
Primi credentes Christo fuerunt natione Iudei, et legalia observabant, propter que debebant diligi ab eis, sed Gentiles erant ab eis extranei. est ergo verbum ecclesie primitive.
marg.|
†
Si inimicus meus,
etc. Idest, si populus Gentilis, qui semper fuit contrarius Iudeis, me persequeretur, haberem maiorem rationem sustinendi.
Numérotation du verset
Ps. 54,moraliter
marg.|
{3.827} .1.
Tu vero homo
etc. Quia Iudei Christianos persequentes, tunc communicabant cum eis in cibis legalibus et simul orabant in templo, quod erat domus Dei.
marg.|
.6.
Veniat.
Hic predicitur Iudeorum persequentium pena cum dicitur. Veniat mors, etc. id est veniet per exercitum Romanorum.
marg.|
{3.828} .7.
Et descendant.
quasi dicat magis essent digni tali pena quam Core, et adherentes sibi, qui restiterunt Moysi homini puro, isti vero restiterunt Christo, qui est Deus et homo.
marg.|
.9.
Ego autem.
Hic ponitur ex parte ecclesie gratiarum actio cum dicitur. Ego autem ad dominum. Confidens de Dei auxilio.
marg.|
.11.
Vespere et mane,
etc. Tribus enim horis orabant in die Iudei, {3.829} ut habetur Dan. 6. et hunc modum tenebat ecclesia primitiva.
Numérotation du verset
Ps. 54,moraliter
marg.|
.2.
Et exaudiet vocem meam.
De futuro, sicut fecit de preterito.
marg.|
.3.
Redimet in pace animam meam.
Idest vitam meam.
marg.|
.4. Ab his qui appropinquant mihi. Ad nocendum.
marg.|
.5.
Quoniam inter multos.
Id est, fideles.
marg.|
†
Erant mecum.
Nam in ecclesia primitiva fuerunt pseudo apostoli, et falsi Christiani, fidelibus se iungentes ad nocendum eis efficacius.
marg.|
.6.
Exaudiet Deus.
Me deprecantem.
marg.|
{3.830} .7.
Et humiliabit illos.
Per penam debitam.
marg.|
.9.
Non enim est illis commutatio.
De culpa ad gratiam per penitentiam veram.
marg.|
.10.
Et non timuerunt Deum.
Sibi manifeste repugnantes, ideo subditur.
marg.|
.11.
Extendit manum suam in retribuendo,
etc. Penam illis debitam pro peccato.
marg.|
.12.
Contaminaverunt testamentum eius.
Ipsum irritantes pro suis traditionibus Mt. 7.
marg.|
.13.
Divisi sunt.
Exterius amicitiam simulantes ad fideles Christi, et intus odium habentes, quales fuerunt pseudo apostoli,
Numérotation du verset
Ps. 54,moraliter
marg.|
{3.831} .1.
Iacta super dominum.
Hec verba sunt ecclesie suos filios confortantis.
marg.|
.2.
Et ipse te enutriet.
Sacre scripture verbo et eucharistie sacramento.
marg.|
.3.
Et non dabit in eternum fluctuationem iusto.
Navis enim ecclesie non sic fluctuavit in tribulationibus a tempore Constantini{3.832} sicut ante.
marg.|
.4.
Tu vero Deus deduces
etc., scilicet tyrannos quorum multi per divinam vindictam sunt occisi descendentes ad penam inferni, ideo subditur.
marg.|
.6.
Viri sanguinum.
Idest, effusores sanguinis innocentis.
marg.|
.7.
Non dimidiabunt,
etc. Frequenter enim moriuntur ante medium vite sue secundum cursum nature.
marg.|
.8.
Ego autem sperabo.
Verbum est ecclesie super Christum fundate.
Numérotation du verset
Ps. 54,additio 1
marg.|
{3.831} In Ps. 54. Exaudi Deus. Ubi dicitur in post. Contaminaverunt testamentum eius.
marg.|
Melius videntur ista verba referri ad Deum, ut sit sensus. Contaminaverunt testamentum eius. id est legem Dei, in cuius penam divisi sunt ab ira vultus eius, scilicet Dei. Et hanc divisionem et discordiam imprecabatur eis Psal. supra in eodem Psalmo dicens. Precipita domine et di. etc.
Numérotation du verset
Ps. 54,additio 2
marg.|
In eod. psal. Ubi dicitur in post. Moraliter autem potest exponi.
marg.|
Potius videtur pertinere ad sensum litteralem exponere istum psal. de quolibet iusto in persecutione posito, etc. ad quem sensum proprie et de facili littera applicatur. Et talis sensus erit notabilior et universalior, quam exponendo contra habitatores Ceile, de qua historia iam plures psalmos David fecerat.
prol.|
$replica
prol.|
REPLICA. In Psalmo Exaudi Deus. Cum postillator exponit illum passum. Contaminaverunt testamentum eius, divisi sunt ab ira {3.832} vultus eius. De perversis quorum vultus et ira sunt divisi, quia per vultum publice blandiuntur, et per iram occulte seviunt, ponens exemplum de Ceilensibus qui David venerabantur in publico sed occulte apud Saul eum tradere conati sunt. Burgens. autem vult melius exponere, dicens quod vultus debeat ad Deum referri, ut sit sensus, quod perversi divisi sunt ab ira vultus Dei. Sed ista expositio non videtur propria quod mali in penam dividantur ab ira vultus Dei, nam esto quod dividantur a gratia et lenitate vultus Dei, non tamen ab ira quia huic merentur semper subiici, et ab illa semper puniri, et habere vultum Dei iracundum quasi semper presentem, et per consequens non divisi ab ira vultus Dei. Nec valet quod Burgens. addit, quod iste Psalmus non potest esse de Ceilensibus quia multi Ps. alii sunt de illa materia, ex quo non sequitur igitur iste non. Nec valet, Materia huius psal. est de perversis generaliter, quia cum hoc stat quod sit de Ceilensibus specialiter et exemplariter.
Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Nicolaus de Lyra (Ps. 54), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 12/12/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=lyr&numLivre=26&chapitre=26_54)
Martin Morard, ed., Nicolaus de Lyra (Ps. 54), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 12/12/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=lyr&numLivre=26&chapitre=26_54)
Notes :