Nicolaus de Lyra

Psalmus 53

Numérotation du verset Ps. 53,1 

¶ In finem
¶Codd. : (Ps. 53) D30 Rusch Ps-G, def. ΩF
in carminibus vel hymnis
intellectus
David
Numérotation du verset Ps. 53,2 

cum venissent Ziphei
ad Saul et dixissent nonne David absconditus est apud nos1.
1 in c pro c. D30 | vel hymnis] om. Ps-G D30 | ad Saul - et dixissent] inv. Ps-G D30 | nos] + vox supplicantis D30
Numérotation du verset Ps. 53,3 I

Deus in nomine tuo
salvum me fac ¦ et in virtute tua
iudica me.
Numérotation du verset Ps. 53,4 II

Deus exaudi orationem meam ¦
auribus percipe
verba oris mei.
Numérotation du verset Ps. 53,5 III

Quoniam
alieni
insurrexerunt adversum2 me et fortes
2 adversum D30 Rusch Ps-G ] adversus F I M* Q* ΦRGV
quesierunt animam meam ¦ et non3 proposuerunt Deum4*
3 et non C ( ET sub ) I V D D30* (eras.) Ω Ed1530 Clementina cum Ps-H] non Cor2 (hebr. et anti. non habent ET ) D30² Ps-G |
4 Deum D30 Ps-G ] te Rusch |
ante conspectum suum.5
5 suum] + diapsalma Ps-G
Numérotation du verset Ps. 53,6 IV

Ecce
enim Deus adiuvat me ¦
et6 Dominus
6 et V D* D30² ΨB² Ω Rusch Ed1530 Clementina Rusch cum Ps-R] om. D30* Cor2 Ps-G
susceptor est7 anime mee.
7 est V D D30 Ω Rusch Ed1530 Clementina cum Ps-R ] om. Cor2 ( secundum hebr. et anti. et Hieron. non incidit ibi verbum EST ) Ps-G
Numérotation du verset Ps. 53,7 V

Averte8
8 Averte plerique codd. et edd. D30 Rusch cum Ps-R ] Avertet Cor2 ( hebr. et anti. et Hieron. hab. in tertia persona ) Ps-G ( F² M Q² W ΦRGV), avertit C I Ps-γ Ps-δ, Reddet Cor2 ( Hieron. et hebr. )
mala
inimicis9 meis ¦ et in10* veritate tua
9 inimicis] ab praem. V |
10 et V Ω Clementina cum Ps-R ] om. Cor2 (non est premittenda et coniunctio secundum grecum et hebr. et anti et Hieron.) D30 Rusch |
disperde11 illos.
11 disperde] disperdes R F cum Ps-α
Numérotation du verset Ps. 53,8 VI

Voluntarie
sacrificabo tibi ¦
et12 confitebor nomini tuo Domine
12 et G² V D D30 (in ras. ut vid.) ΨB² Ω Rusch Clementina cum Ps-R ] om. Cor2 (hebr. et anti. et Hieron. non interponunt ET neque grecus) Ps-G
quoniam bonum est13.
13 est plerique codd. et edd. D30 Rusch cum Ps-R] om. Ps-G (R C I) Ps-δ
Numérotation du verset Ps. 53,9 VII

Quoniam
ex omni tribulatione
eripuisti me ¦ et super inimicos meos
despexit oculus meus.

Psalmus 53

Numérotation du verset Ps. 53,ad litteram 
marg.| {3.819} Deus in nomine tuo. Huic psalmo preponitur talis titulus in Hebreo. Ad victoriam in organis eruditio David quando venerunt Ziphei, et dixerunt Sauli : nonne David absconditus est apud nos, Ut habetur 1Rg. 23. et 26. Quamvis enim essent de tribu Iuda sicut et David, tamen in favorem regis voluerunt eum tradere in manus eius, et sic ex hoc titulo patet auctor et materia huius Psalmi in generali. Per hoc autem quod dicitur, in organis, signatur quod cantus huius psalmi appropriatus erat huic instrumento musico, quod dicitur organa : Titulus etiam consimilis ponitur in translatione Hieronymi sed ponitur ibi psalmus, scilicet cantus pro instrumento, sicut dictum fuit supra Ps. 4. Dividitur autem iste psalmus in duas partes, quia primo David ponit suam deprecationem. Secundo ut sit magis exaudibilis, facit Deo votum seu promissionem, ibi : Voluntarie, Circa primum dicit.
marg.|  .1. Deus in nomine tuo. Idest, in virtute nominis tui a me invocari.
marg.|  .2. Salvum me fac. A Zipheis mihi insidiantibus, et Saule et viris {3.820} eius me persequentibus.
marg.|  .3. Et in virtute tua. Id est pro me conservans meam innocentiam, et puniens eorum malitiam.
marg.|  .4. Deus exaudi orationem meam. Per condescensum tue salvationis.
marg.|  .5. Auribus percipe verba oris mei. Loquitur de Deo more hominis, qui inclinat aurem ad petitionem, quam vult exaudire.
marg.|  .6. Quoniam alieni insurrexerunt adversum me. id est Ziphei volentes me prodere, et in hoc alienati sunt a me, quamvis sint de tribu mea.
marg.|  .7. Et fortes quesierunt animam meam. Id est Saul rex, et exercitus eius.
marg.|  .8. Et non proposuerunt Deum ante conspectum suum. Quia Dei timore postposito querunt me innocentem interficere.
marg.|  .9. Ecce enim Deus adiuvat. Idest spero quod me adiuvabit in hac tribulatione.
marg.|  .10. Et dominus susceptor est anime. Idest, conservator vite mee.
marg.|  .11. Averte mala inimicis meis. id est averte a me mala ab inimicis contra me cogitata et converte super eorum capita secundum quod dicitur Prv. 11.a. In insidiis suis capientur iniqui.
Numérotation du verset Ps. 53,ad litteram 
marg.| {3.821} .1. Et in veritate tua disperde illos. Ita quod non possint perficere quod cogitant contra me, sicut veraciter promisisti innocentiam conservare.
marg.|  .2. Voluntarie sacrificabo tibi. Hic consequenter David Deo promissionem facit, ut sua deprecatio sit magis exaudibilis, dicens : Voluntarie sacrificabo tibi sacrificium laudis. Et etiam sacrificium legis, quando potero ad locum divini cultus accedere quia pro tunc non poterat, eo quod exul et fugitivus erat.
marg.|  .3. Et confitebor nomini tuo domine, quoniam bonum est. Id est, confitebor {3.822} nomini tuo domine confessione laudis bonitatem quam mihi exhibuisti.
marg.|  .4. Quoniam ex omni tribulatione eripuisti me. De preterito, ex quo spero, quod sic fiet de futuro, et ideo subditur.
marg.|  .5. Et super inimicos meos despexit oculus meus. Idest, pro nihilo computavi eorum insidias contra me, confidens de tua bonitate, non de meis meritis, vel virtute.
marg.| Moraliter autem potest exponi psalmus iste contra relatores pessimos excitantes potentes contra innocentes, quorum insidias innocentes evadunt ex divina bonitate.
Numérotation du verset Ps. 53,moraliter 
marg.| {3.819} .1. Deus in nomine tuo. Psalmus iste secundum litteralem sensum est oratio David contra malitiam Zipheorum, ipsum in manus Saulis tradere volentium.
marg.| Moraliter autem est oratio innocentis per malorum relationem patientis persecutionem et devote liberari petentis dicens : Deus in nomine tuo. Quod fideliter invoco.
marg.|  .2. Salvum me fac. Ab iniuste persecutionis malo.
marg.|  .3. Et in virtute tua iudica me. Idest, pro me innocentiam meam declarando.
marg.|  .4. Deus exaudi orationem meam etc. Prebendo mihi tuam consolationem.
marg.| {3.820} .6. Quoniam alieni. A veritate.
marg.| † Insurrexerunt adversum me. Falsis accusatoribus me diffamantes inique.
marg.|  .7. Et fortes quesierunt animam meam. Ad eorum accusationem iniquam.
marg.|  .8. Et non proposuerunt Deum ante conspectum suum. Nam in mortali peccato est aversio a Deo . Sed quoniam Deus in tentatione facit proventum, sequitur.
marg.|  .9. Ecce enim Deus adiuvat me, et dominus susceptor, etc.  Averte mala inimicis meis. Et loquitur de malis pene que bene possunt optari peccatoribus per iustitie zelum, et ut vexatio det eis intellectum : Et quoniam ex hoc Deo gratie debentur, ideo subditur.
Numérotation du verset Ps. 53,moraliter 
marg.| {3.821} Voluntarie sacrificabo tibi. Sacrificium laudis.
marg.| {3.822} .4. Quoniam ex omni tribulatione eripuisti me. De peccato preterito, et sic spero, quod sic facies in futuro, ideo subditur. Et super inimicos meos despexit oculus meus.
Numérotation du verset Ps. 53,additio 
marg.| {3.821} In Ps. 53. Deus in nomine tuo. Ubi dicitur in postilla : Et super inimicos meos despexit oculus meus.
marg.| {3.822} In Hebreo habetur : Et super inimicos meos respexit oculus meus : Quod intelligendum est eo modo quo dicitur. Letabitur iustus cum viderit vindictam, etc.


Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Nicolaus de Lyra (Ps. 53), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 10/12/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=lyr&numLivre=26&chapitre=26_53)
Signaler un complément d'information

Notes :