Psalmus 145
Numérotation du verset
Ps. 145,1
¶Alleluia
1.
¶Codd. : (Ps. 145)
D30
ΩP ω1
Rusch
Ps-G
1Alleluia
Ps-G
(
W G D V
) ΩS
Rusch cum Ps-R
] + Aggei et Zacharie
Ps-G
, + Aggei et Zacharie. Vox Christi ad populum
D30
Numérotation du verset
Ps. 145,2 I
Lauda anima mea Dominum†
laudabo
Dominum in vita mea ¦
psallam Deo meo
quamdiu
fuero.
Numérotation du verset
Ps. 145,II
Nolite
confidere in principibus ¦
Numérotation du verset
Ps. 145,3
in2 filiis hominum
2 in
D30
ΩP
Rusch Ps-G
] nec
praem. Ps-G
(D) Ω
M, neque
Ps-G (Q²) Clm343 cum Ps-R Ps-Med
in3 quibus non est salus.
3 in
Ps-G
(M Q*U V1 D)
Clm343*
Ω ΩP
Rusch Ed1530 Clementina cum Ps-R
]
om. Clm343² (theta.) Sedulius Ps-G
Numérotation du verset
Ps. 145,4 III
Exibit
spiritus eius
et revertetur
in terram suam ¦
in illa die
peribunt
omnes cogitationes eorum.
Numérotation du verset
Ps. 145,5 IV
Beatus cuius Deus
Iacob
adiutor eius†
spes eius in Domino Deo ipsius ¦4
4
<divisio> ipsius ¦ ... terram ω1 ] ipsius ... terram
D30
Numérotation du verset
Ps. 145,6
qui
fecit
celum et terram mare et omnia
que in eis sunt5.
5 sunt
Ps-G
(
plerique codd. et edd.
) D30 ΩP
Rusch cum Ps-R
]
om. Ps-G
(R F)
Numérotation du verset
Ps. 145,7 V
Qui
custodit veritatem
in seculum†
facit6 iudicium
6 facit
Ps-R Ps-G
] faciens
Clm343* (pseud.) Ps-Med Ps-δ
iniuriam patientibus ¦
dat
escam
esurientibus.
Numérotation du verset
Ps. 145,VI
Dominus solvit
compeditos ¦
Numérotation du verset
Ps. 145,8
Dominus illuminat cecos.
Numérotation du verset
Ps. 145,VII
Dominus erigit
elisos7 ¦
7 elisos
D30
Ω ΩP
Rusch
etc.
cum Ps-R
] allisos
Ps-G
Dominus diligit iustos.
Numérotation du verset
Ps. 145,9 VIII
Dominus
custodit advenas†
pupillum et viduam
suscipiet ¦ et vias8
8 vias
Ps-G
(V D)
D30
Ω ΩP
Rusch Ed1530 Clementina cum Ps-R Ps-Moz
X] viam
Ps-G cum Ps-R Clm343
peccatorum
disperdet.
Numérotation du verset
Ps. 145,10 IX
Regnabit
Dominus in secula †
Deus tuus
Sion ¦
in generatione et generatione9.
9 in generatione
Ps-G
(
F
²
M Q W Φ
RGV U
G
K ΨB
V D
²)
D30
Ω ΩP
Ed1530 Ps-Moz
C
cum graec. Sedulius
] in omni generatione
Ps-G
(
D*
)
Rusch,
in generationem
Ps-G
Clementina
, in saeculum
Clm343* (pseud.) Ps-R Ps-Med
| et generatione
Ps-G
(
F Φ
GV
G
ΨB
D
)
Rusch
] et generationem
Ps-G D30
Ω ΩP ω1
Clementina etc.,
saeculi
Clm343* (pseud.) Ps-R Ps-Med
Psalmus 145
Numérotation du verset
Ps. 145,1
¶AlleluiaA
1.
1Alleluia
Ps-G
(
W G D V
) ΩS
Rusch cum Ps-R
] + Aggei et Zacharie
Ps-G
, + Aggei et Zacharie. Vox Christi ad populum
D30
marg.|
ALLELUIA. CASSIODORUS. Vox ista quasi musica salutaris tamquam armonia celestis que non solum homines sed etiam angelos delectat laudem Dei exprimens que congrue huic psalmo prescribitur ubi vir iustus. Exhortatur animam ad laudem Dei quia in adversis aliquando velit nolit perturbatur anima. Unde supraa : «Quare tristis es anima mea et quare conturbas me ?» Sed ut auferat ei perturbationem suggerit gaudium de spe si non in re : «Spera in Deo quoniam adhuc confitebor».
a Ps. 41, 6 ; Ps. 41, 12 ; Ps. 42, 5.
marg.|
AUGUSTINUS. Hac spe erecta anima Deum laudat hic.
marg.|
CASSIODORUS. Primo sibi quasi omnibus consulit laudare ne in vanis otietur et, quasi acquiescens consilio, asserit se laudaturum ibi ubi poterit plene. Secundo alios monet non sperare in homine ibi :
nolite confidere
. Tertio docet omnem spem in omnipotentem ponendam ibi :
beatus
.
Numérotation du verset
Ps. 145,2
I
I
{t. 2 : Erfurt, f. 323va ; facsim., p. 646a} Lauda anima mea Dominum†
interl.|
quid de aliis satagis sta mecum in laude Dei
marg.|
LAUDA
ANIMA
MEA. Sed queritur a quo et cui hoc consulitur. Si dicitur caro consulere anime non videtur hoc esse verum cum a meliori et a digniori soleat inferiori dari consilium. Caro autem inferior est anima.
marg.|
AUGUSTINUS. Anima enim licet vituperata quia peccatrix tamen melior dicitur per naturam corpore laudato in suo genere quia spiritualis natura prestat corporee quam movet regit sensificat capit et ipsa infinita vicina est subtantie Dei. Sic aurum vituperatum quia sordidum preest plumbo in puritate laudato sic et malus homo optimo equo. Non datur ergo consilium anime a carne quamvis domita valde et pacata que tamen mortua est propter peccatum. Nec etiam immortalis consulit anime quia semper infra animam est sed superior pars anime scilicet mens que cogitat sapientiam divinam illi inherens et in illam suspirans videt quasdam sui partes perturbari motibus seculi et cupiditate terrenorum ad exteriora rapi unde ad interiora et superiora revocat eam. Se ergo secundum sensualitatem exhortans dicit lauda anima mea Dominum. Quid enim tibi placet in hoc seculo ? Divisa per tot secularium rerum amores collige te ad auctorem hic tibi pax et securitas. Deinde respondet anima menti quasi hic pregravata non valens desistere ut digum est laudabo in vita hic in morte laudabo tenuiter quia corpus aggravat animam et terrena inhabitaio sensum deprimit multa cogitantem hic spes pascit vita in futuro.
laudabo
interl.|
perfecte
Dominum in vita mea ¦
interl.|
eterna que vere vita
marg.|
IN
VITA
MEA. CASSIODORUS. Cum ei perfecte inhesero a quo separari ut modo fit mors est sed spes consolatur in qua quodammodo vivens laudat.
psallam Deo meo
interl.|
sic laudabo ibi et hic psallam ubi non semper ero
interl.|
hic est homo et aliis intentus et ideo non semper et perfecte psallit sed in eterno esse non sic sed psallam immo quamdiu fuero
quamdiu
marg.|
QUAMDIU. Non quod aliquando non sit quia in eternum erit et ideo vere diu.
fuero.
Numérotation du verset
Ps. 145,II
Nolite
interl.|
vos alii maxime in novissimis temporibus positi
interl.|
vos autem pusilli qui nondum vel in etiam de Deo speratis interim dum mala sunt in Deo non in homine speretis. Et hoc est quod ait
confidere in principibus ¦
interl.|
tenebrarum
interl.|
demonibus
interl.|
qui temporalia amare suadent
marg.|
NOLITE
CONFIDERE. CASSIODORUS. Secunda pars dato consilio et affirmato ubi plene poterit quasi longe remotos et interim dum mala sunt quibus turbatur anima monet non sperare in homine sed in Deo.
marg.|
AUGUSTINUS. Vel, quasi in fine seculi mente positus, cito finienda docet non amare pro eternis quasi : et meo exemplo
nolite confidere
.
Numérotation du verset
Ps. 145,3
in2 filiis hominum
2 in
D30
ΩP
Rusch Ps-G
] nec
praem. Ps-G
(D) Ω
M, neque
Ps-G (Q²) Clm343 cum Ps-R Ps-Med
interl.|
id est baptistis
marg.|
IN
FILIIS
HOMINUM. AUGUSTINUS. In uno filio hominis est salus et in ipso sperate non quia filius hominis est sed quia Filius Dei est. Non propter illud quod suscepit ex te sed propter illud quod servavit in se.
in3 quibus non est salus.
3 in
Ps-G
(M Q*U V1 D)
Clm343*
Ω ΩP
Ed1455
Rusch Ed1530 Clementina cum Ps-R
]
om. Clm343² (theta.) Sedulius Ps-G
interl.|
AUGUSTINUS. Quia «Domini est salus»b non principum seculi vel Baptistarum qui se iactant dare sancta. Si homo dare posset, minus a Deo peteretur.
b Ps. 3, 9.
Numérotation du verset
Ps. 145,4
III
III
Exibit
interl.|
subito quando non vult vel scit
interl.|
vide enim quid sit spiritus
spiritus eius
interl.|
anima
marg.|
EXIBIT
SPIRITUS. CASSIODORUS. Prius mundat corda prohibendo a noxiis ut post salutaria intendat monendo salubria.
et revertetur
interl.|
AUGUSTINUS. exeunte spiritu caro
in terram suam ¦
interl.|
CASSIODORUS. unde cepit initium
in illa die
interl.|
mortis scilicet
peribunt
interl.|
AUGUSTINUS. frustrabuntur
omnes cogitationes eorum.
interl.|
que in diversos ambitus seculi tendebant
Numérotation du verset
Ps. 145,5
IV
IV
Beatus cuius Deus
interl.|
in quo ergo sperandum
marg.|
BEATUS
VIR. CASSIODORUS. Tertia pars ubi docet totam spem in omnipotenti ponenda quem ex factis describit ut gentilitas frequenter convicta quiescat.
marg.|
AUGUSTINUS. Remotis noxiis docet quod salutis est scilicet in quo sperandum sit.
interl.|
est Deus
Iacob
interl.|
non angeli vel homo sed Iacob
interl.|
id est qui sperat in illo qui fuit Deus Iacob
adiutor eius†
interl.|
veri scilicet Iacob sicut fuit illius actualis
interl.|
Iacob
interl.|
cur beatus quia
spes eius in Domino Deo ipsius ¦4
4
<divisio> ipsius ¦ ... terram ω1 ] ipsius ... terram
D30
interl.|
et si interim gemimus
Numérotation du verset
Ps. 145,6
qui
interl.|
quo
fecit
interl.|
CASSIODORUS. laus ab operibus quia et si non substantiam actus tamen eius aliquatenus capit nostra notitia
interl.|
AUGUSTINUS. etiam si sunt multi dii et domini nobis unus ex quo omnia
celum et terram mare et omnia
interl.|
AUGUSTINUS. et ita curat de te inter alia
que in eis sunt5.
5 sunt
Ps-G
(
plerique codd. et edd.
) D30 ΩP
Rusch cum Ps-R
]
om. Ps-G
(R F)
marg.|
QUI
FECIT
CELUM. CASSIODORUS. Quia et cultoribus demonum spes est in Deo suo determinat in quo debet esse spes id est in Christo et hoc usque in finem psalmi ostendit describendo eum per omnia.
marg.|
ADIUTOR
EIUS. CASSIODORUS. Ipsius Iacob sic fuit adiutor ut de Iacob faceret Israel qui iam videret adiutorium fieret Israel id est videns Deum sic si hic non vides sed habes adiutorem Deum eris tandem de Iacob Israel et videbis et cessabit omnis gemitus et dolor dicit ergo. Beatus cuius Deus Iacob est adiutor eius id est huius veri Iacob sicut illius.
marg.|
OMNIA. CASSIODORUS. Ne quem alium putes creatorem vel id est etiam minorum.
Numérotation du verset
Ps. 145,7
V
V
interl.|
preter cetera hoc addit ad nos pertinens
custodit veritatem
interl.|
AUGUSTINUS. his verbis et amandum predicat et timendum
in seculum†
interl.|
in eternum
marg.|
QUI
CUSTODIT
VERITATEM. AUGUSTINUS. Christus qui est veritas omnis homo mendax.
facit6 iudicium
6 facit
Ps-R Ps-G
] faciens
Clm343* (pseud.) Ps-Med Ps-δ
interl.|
in quo custodit veritatem. Ecce
iniuriam patientibus ¦
interl.|
quibus
dat
interl.|
etiam
interl.|
non homo iactet se quasi det solus enim Deus dat #iudicium et iustitiam
escam
interl.|
utranque corporalem et spiritualem
esurientibus.
interl.|
beati qui esuriunt etc.
marg.|
FACIT
IUDICIUM
DAT
ESCAM. CASSIODORUS. Hec duo ad iustitiam pertinent Christus iudex vindicat patientes propter nomen suum et dat escam diligentibus se.
marg.|
INIURIAM
PATIENTIBUS. AUGUSTINUS. Non omnis molestia est iniuria quod iure pateris non est iniuria ut quod patitur latro et scelerati alii aliud ergo est pati iniuriam aliud supplicium. Supplicium enim iure quis patitur. Iniuria autem iuri contraria est.
Numérotation du verset
Ps. 145,VI
Dominus solvit
interl.|
faciens immortales
compeditos ¦
interl.|
AUGUSTINUS. mortali corpore vel a peccatis solvit
marg.|
DOMINUS
SOLVIT. CASSIODORUS. Hoc ad abundantiam suavitatis.
Numérotation du verset
Ps. 145,8
Dominus illuminat cecos.
interl.|
eos qui ceci sunt facit sapientes
Numérotation du verset
Ps. 145,VII
Dominus erigit
interl.|
per humilitatem
elisos7 ¦
7 elisos
D30
Ω ΩP
Rusch
etc.
cum Ps-R
] allisos
Ps-G
interl.|
per superbiam
marg.|
DOMINUS
ERIGIT. Quos diabolus elidit Dominus erigit.
Dominus diligit iustos.
interl.|
ideo facit iudicium iniuriam patientibus
marg.|
DILIGIT
IUSTOS. CASSIODORUS. Quos locat in eterna beatitudine.
Numérotation du verset
Ps. 145,9
VIII
VIII
Dominus
interl.|
iusti sunt pupillum et viduam hos diligit custodiendo
interl.|
qui iusti et quomodo diligit
custodit advenas†
interl.|
AUGUSTINUS. omnes qui dicunt non habemus hic manentem civitatem
pupillum et viduam
interl.|
AUGUSTINUS. omni opere et auxilio destitutos in seculo ut sperent in Deum et qui habent terrena sed non in eis confidunt pupilli et vidue Dei sunt
marg.|
ADVENAS
PUPILLUM
ET
VIDUAM. AUGUSTINUS. Omnis Ecclesia gentium adventicia est ad patres non carne sed imitando filia. Pupilli sunt omnes in peregrinatione quibus est absens pater. Et omnis fidelis anima est vidua sponso absente unde et magis patrem et sponsum desiderant et hos protegit Deus non visus sed desideratus.
suscipiet ¦ et vias8
8 vias
Ps-G
(V D)
D30
Ω ΩP
Ed1455
Rusch Ed1530 Clementina cum Ps-R Ps-Moz
X] viam
Ps-G cum Ps-R Clm343
interl.|
vel :
viam
interl.|
latas
peccatorum
interl.|
qui hic nostram artam viam irrident quorum via exterminata est.
disperdet.
interl.|
nobis quid restat ?
Numérotation du verset
Ps. 145,10
IX
IX
Regnabit
interl.|
in sanctis suis
Dominus in secula †
interl.|
quis Dominus ?
Deus tuus
interl.|
o
Sion ¦
interl.|
Ecclesia
interl.|
ad te pertinet, tu eius regnum, non Babylonia
in generatione et generatione9.
9 in generatione
Ps-G
(
F
²
M Q W Φ
RGV U
G
K ΨB
V D
²)
D30
Ω ΩP
Ed1530 Ps-Moz
C
cum graec. Sedulius
] in omni generatione
Ps-G
(
D*
)
Rusch,
in generationem
Ps-G
Ed1455
Clementina
, in saeculum
Clm343* (pseud.) Ps-R Ps-Med
| et generatione
Ps-G
(
F Φ
GV
G
ΨB
D
)
Rusch
] et generationem
Ps-G D30
Ω ΩP ω1
Ed1455
Clementina etc.,
saeculi
Clm343* (pseud.) Ps-R Ps-Med
interl.|
id est semper||
interl.|
exponit quod dixerat
in secula
marg.|
REGNABIT. CASSIODORUS. Hoc de magnificentia :
regnabit
in nobis cum corda nostra erunt in eo firma quod non modo.
Comment citer cette page ?
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Ps. Psalmus 145), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 12/12/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=26&chapitre=26_145)
Martin Morard et alii, ed., Glossa ordinaria cum Biblia latina (Ps. Psalmus 145), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 12/12/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=liber&numLivre=26&chapitre=26_145)
Notes :